Milieuverklaring gegevens 2012
|
|
- Dries van Beek
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Milieuverklaring 213 gegevens 212
2 6 14 inhoud p. 5 Voorwoord p. 6 Milieubeleid p. 1 Audi Brussels 2 p. 14 Laat de zon maar schijnen p. 16 Audi g-tron p. 18 CSR (corporate social responsibility) p. 2 Efficiëntie bij alle processen 24 p. 22 Recyclage p. 24 Weten is succes P. 26 Data en feiten 2 / Milieuverklaring 213 / Audi Brussels / 3
3 Voorwoord Beste lezers, Efficiëntie is sinds geruime tijd dé stelregel geworden in de omgang met grondstoffen, energieproductie en energieverbruik. Het is een duidelijke richtlijn voor de milieupolitiek van AUDI AG. Van ontwikkeling en productie tot gebruik en recyclage van de wagen: elke stap in het traject dat door onze wagens wordt afgelegd, wordt vanuit dit gezichtspunt benaderd. Bij het streven naar duurzame mobiliteit is het belangrijk dat de wagen reeds vanaf de eerste kilometer in balans is met het milieu. Daarom proberen wij de CO 2 -balans in onze productievestigingen intensief te verbeteren. De doelstelling is duidelijk: CO 2 -neutraal auto s produceren bij Audi Brussels. Om dit doel te kunnen realiseren, zijn vele stappen nodig: een beslissende stap in de richting van een uitgebalanceerde CO₂-uitstoot is het gebruik van ecologische stroom. Sinds 1 april 212 gebruikt men bij Audi Brussels uitsluitend regeneratief opgewekte stroom. Zo kan ons bedrijf jaarlijks tot ton aan CO 2 -uitstoot vermijden, goed voor 37,5 procent van de volledige CO 2 -uitstoot. In 213 stelde Audi Brussels ruim 37. vierkante meter op de fabrieksdaken ter beschikking om er fotovoltaische modules op te installeren. Audi Brussels is ook fier op zijn geslaagde verlaging van het energieverbruik. Sinds 21 kon het energieverbruik in de productie van KWh per wagen teruggebracht worden tot 1.84 KWh per wagen. Dit betekent een daling met ongeveer 43 procent. De grootste energiebesparing kwam er door de luchthuishouding in de lakafdeling te verbeteren. Hier wordt jaarlijks MWh uitgespaard. Bijkomende besparingen zijn te danken aan het efficiënt gebruik van warmte-energie. In de nieuw geïnstalleerde verluchtingsinstallaties wordt de instromende frisse lucht opgewarmd door de warme uitstromende lucht. Vandaag reeds kan de productievestiging in Brussel jaarlijks MWh uitsparen dankzij de opgesomde energiebesparingsmaatregelen. Dit is goed voor een uitstootverlaging van 2.27 ton koolstofdioxide. Ook wat onze wagens betreft, verlagen wij voortdurend het verbruik en de uitstoot van schadelijke stoffen: tegen 216 zal Audi de CO₂-uitstoot van zijn modellen in vergelijking met 28 met 25 procent doen dalen. Audi hecht bijzonder veel waarde aan elektromobiliteit en focust zich op efficiënte aandrijfsystemen. Tegen 215 zal Audi meer dan 5 modelvarianten aanbieden die de 12 g CO₂/km niet overschrijden. De Cylinder-on-Demand (COD)-technologie is sinds dit jaar op de A1 Sportback verkrijgbaar. Bij een lagere belasting worden slechts twee van de vier cilinders ingeschakeld waardoor de uitstoot van schadelijke stoffen afneemt. Naast een lager drinkwaterverbruik vormt ook de waterzuivering een belangrijk onderdeel van het milieubeheer. Met het gebruik van aerobe bacteriën is Audi Brussels een pionier op het vlak van ecologische waterzuivering. Deze bacteriekolonie wordt gevoed door het vervuilde water en breekt op deze manier deze bestanddelen af. Deze installatie zuivert zo tot 2. liter water per uur. Alles wat deze bacteriën daarvoor nodig hebben,is voldoende zuurstof. Dat Audi Brussels zich geëngageerd inzet voor milieubeheer, blijkt ook uit de groei van het plaatselijke milieuteam, dat in 212 met twee werknemers is uitgebreid. Deze milieuverklaring van Audi Brussels geeft uitvoerig uitleg over wat de onderneming intussen gerealiseerd heeft op het vlak van milieubeheer. Reeds in 22 werd het ambitieuze milieumanagementsysteem van de Europese Unie - EMAS (Eco-Management and Audit Scheme) - bij Audi Brussels ingevoerd en sindsdien steeds verder geoptimaliseerd. Een engagement dat vruchten afwerpt, want met de succesvolle hervalidering eind 211 bevestigde een geaccrediteerde certificeringsinstelling dat het milieumanagementsysteem bij Audi Brussels conform was met de EMAS-verordening van de EG/1221/29 (EMAS = communautair milieubeheer- en milieuauditsysteem). Audi Brussels bezit de EMAS-registratie intussen al ruim 1 jaar. Ook van de regio Brussel kreeg de fabriek in 213 opnieuw de erkenning van ecodynamische onderneming en haalde ze met drie sterren de grootste onderscheiding van het regionale milieucertificaat. Deze onderscheidingen zijn het bewijs van onze doorgedreven inspanningen voor het milieu. Milieumanagement impliceert ook de uitdaging om het energieverbruik voortdurend en systematisch te reduceren, conform de internationale ISO 51:211-norm. In een goed functionerend milieumanagementsysteem worden werknemers uit alle afdelingen betrokken en geïnformeerd. Met het ideeënmanagementsysteem Audimax stimuleert Audi Brussels daarom bewust alle werknemers om voortdurend de milieubalans in de vestiging te verbeteren. Nadat het project CO 2 -opslag in eikenbos reeds met succes werd ingevoerd in de Audi-productievestigingen in Duitsland, Hongarije en Italië, is Audi Brussels fier het project sinds juni 212 ook in België te hebben opgestart. In samenwerking met Duitse en Belgische universiteiten is in het nabijgelegen Parc de la Hulpe met 1.2 eiken-zaailingen een Belgische opslagplaats voor CO 2 gecreëerd. Volgende jaren zet Audi Brussels zijn engagement inzake milieubeleid verder. Wij wensen u veel genoegen bij het lezen van deze interessante lectuur toe. Gerhard Schneider Algemeen Directeur Techniek en Logistiek Woordvoerder van het Directiecomité Michael Schmid Algemeen directeur Human Resources Norbert Handlos Algemeen directeur Financiën 4 / Milieuverklaring 213 / Audi Brussels / 5
4 Het milieuteam bij AUDI BRUSSELS Milieubeleid Wij stellen ons verantwoordelijk voor een duurzame ontwikkeling Het milieumanagementsysteem omvat hoge vereisten om een continue en systematische verbetering van de milieuprestaties te garanderen. De milieuvereisten zijn vervat in de internationale EMAS-norm EC 1221/29 en de energievereisten in die nieuwe ISO 51:211-norm. Zoals het een functionerend milieumanagementsysteem betaamt, worden alle medewerkers hierbij betrokken en geïnformeerd, worden nieuwe techvnologieën geïnitieerd en worden ervaringen onder alle Audi-vestigingen uitgewisseld. Milieubeleid Audi Brussels Audi Brussels heeft een missie, visie en waarden voor een continue verbetering van zijn productie en milieubeleid. Missie Een premium Audi bouwen met een gezond evenwicht tussen ecologie en economie, waarbij een continue verbetering van de milieuprestaties centraal staat. Visie Audi Brussels moet een duurzaam bedrijf worden. Met een intrinsieke ecologische gedachte beogen we de productieprocessen steeds meer eco-efficiënt te maken 6 / Milieuverklaring 213 / om zo de milieu-impact, het energieverbruik en de grondstofintensiteit te verminderen. Zo probeert Audi Brussels naar het niveau van de Audigroep te streven en zodoende de referentiewaarde binnen de Belgische automobielsector te worden op het vlak van milieuprestaties. Tevens wil Audi Brussels zich engageren om naar de toekomst toe CO 2 -neutraal te produceren. Bovendien verbindt Audi Brussels zich ertoe dat alle informatie betreffende zijn milieu- en energiebeleid openbaar beschikbaar is, en dat alle middelen voorhanden zijn om de doel- en taakstellingen die dit beleid met zich meebrengt, te volbrengen. Strategische doelstellingen Continu verbeteren van de productieprocessen met als doel de milieu-en energie-impact per geproduceerde wagen tot een minimum te herleiden. Hierbij worden grondstoffen en energie steeds zo efficiënt mogelijk aangewend. Alle productieprocessen en technieken voldoen aan de Best Beschikbare Technieken (BBT). Daarenboven staan we open om innoverende technieken te onderzoeken en te implementeren. Bij het aankopen van producten en diensten ondersteunt Audi Brussels milieu- en energievriendelijke oplossingen. Audi Brussels garandeert een duurzaam evenwicht tussen de fabriek en de stedelijke omgeving waarin ze gelegen is. Waarden Innovatievermogen -We voldoen proactief aan de normen en vigerende wetgeving. -Bij het ontwerp van nieuwe installaties wordt er creatief gezocht naar milieu/energie-innovaties en wordt de haalbaarheid ervan uitvoerig onderzocht. Professioneel -Een transparante milieu- en energieanalyse zorgt er voor dat de doelstellingen per afdeling duidelijk worden uiteengezet. Mensgericht -Het behalen van de gestelde doelstellingen wordt mede tot stand gebracht door een open dialoog met alle stakeholders (medewerkers, buurtbewoners, enz.) Milieubeleid AUDI AG Op concernniveau zijn er ook richtlijnen en doelstellingen voor het continu verbeteren van de producten en de productie. Deze vormen de basis van de milieupolitiek van Audi Brussels die hierop een aanvulling is. Preambule AUDI AG ontwikkelt, produceert en verdeelt wereldwijd auto s met als doel het veiligstellen van de individuele mobiliteit. De onderneming is ervoor verantwoordelijk dat de producten en de productieplaatsen steeds minder schadelijk worden voor het milieu en dat er op een milieuvriendelijke manier met de natuurlijke hulpbronnen wordt omgesprongen. Hiervoor worden alle ontwikkelingsstadia van elke technologie op ecologisch vlak bestudeerd. AUDI AG stelt deze vooruitstrevende technologieën wereldwijd beschikbaar en maakt de toepassing ervan via de hele procesketting mogelijk. Op alle vestigingsplaatsen is de onderneming een partner voor de maatschappij en de politiek. Zo draagt ze bij tot een sociale en ecologisch duurzame ontwikkeling. Audi Brussels / 7
5 AUDI BRUSSELS IED Inrichting (de Lackafdeling) Schneider G. Algemeen Directeur Techniek en Logistiek Schmid M. Algemeen Directeur Human Resources Handlos N. Algemeen Directeur Financiën Woordvoerder van het Directiecomité Milieu-en Energiebeheerder Industrie Logistiek Extern/Intern transport Magazijnen Milieu en Veiligheid Directeur milieubescherming Fabrieksonderhoud Medische & Preventiedienst Aankoop Woonzone Productie Carrosseriebouw Schilderij Montage Milieubeheerder Biodiversiteit Geluid Lucht/Emissies Energiebeheerder Energie & energiemanagement Water Communicatie (intern) Personeelsontwikkeling + ideeënmanagement Controlling Informatica Quasi Kwaliteitszorg Klachtenbehandeling ISO 91 Afval Afvalwater Personeelsdienst loondienst, aanwerving Boekhouding Luchtfoto AUDI BRUSSELS met aanduiding omvang waarbinnen zorgsystemen gelden VSC Milieumanagement + ondersteuning energiemanagement Sitebescherming (bodem/asbest) Grondbeginselen 1. AUDI AG biedt kwalitatieve wagens aan, die in gelijke mate beantwoorden aan de vereisten van zijn klanten op het vlak van milieuvriendelijkheid, verbruik, veiligheid, kwaliteit en comfort. 2. Onderzoek en ontwikkeling zijn bestanddelen van de milieupolitiek van Audi. AUDI AG ontwikkelt ecologisch efficiënte processen en concepten en verhoogt zo het internationale concurrentievermogen. 3. AUDI AG heeft als duidelijk doel vooropgesteld om bij alle activiteiten schadelijke invloeden op het milieu te vermijden. Hierbij staat een zuinige en efficiënte inzet van grondstoffen en energie centraal. Daarbij is het in acht nemen van de milieuvoorschriften vanzelfsprekend. 4. Het milieumanagement van AUDI AG garandeert, gezamenlijk met zijn toeleveranciers, serviceverleners en handelspartners, dat de milieuvriendelijkheid van de wagens en de productievestigingen voortdurend wordt verbeterd. doelmatigheid van de milieupolitiek wordt regelmatig gecontroleerd en indien nodig geactualiseerd. 6. De open en duidelijke dialoog met de klanten, de handelaars en het grote publiek is vanzelfsprekend voor AUDI AG. De samenwerking met de politiek en de autoriteiten verloopt vol vertrouwen. Zij omvat tevens de voor- en nazorg van de noodgevallen voor de afzonderlijke productie-vestigingsplaatsen. 7. Alle medewerkers van AUDI AG worden volgens hun functie op het vlak van milieubescherming geïnformeerd, gekwalificeerd en gemotiveerd zodat hun verantwoordelijkheidsbewustzijn voor het milieu wordt bevorderd. Zij zijn verplicht deze grondbeginselen in acht te nemen. 8. Deze milieupolitiek is voor alle vestigingsplaatsen van AUDI AG bindend. Ze dient voor de verschillende vestigingsplaatsen te worden aangevuld of geconcretiseerd. Communicatie (extern) Indirecte milieuaspecten Organigram Audi Brussels inclusief werking van de milieudienst Concerndoelstellingen Op concernniveau past men de filosofie van één programma alle vestigingen toe. Alle bestaande en effectieve knowhow wordt gebundeld en geïmplementeerd in het Green Production -concept. Dit gaat verder dan enkel energie besparen. Er is sprake van vijf milieugerelateerde KPI s. Concreet is het de bedoeling dat alle wereldwijde vestigingen die ondergebracht zijn onder het Volkswagen-concern (waaronder dus ook Audi Brussels) tegen % besparen (t.o.v 21) op: energieverbruik, waterverbruik, verwijderd afval, CO 2 -emissies en solventemissies. Verder heeft de Audi-concerngroep ook energiedoelstellingen: het energieverbruik van bestaande installaties moet 2% dalen ten opzichte van het voorgaande jaar, bij nieuw ingeplande installaties of gebouwen moet dit met 1% ten opzichte van het voorgaande jaar. De doelstelling wordt berekend op basis van het totale verbruik van alle vervangen installaties of de best beschikbare technieken binnen het concern bij volledig nieuwe installaties. 5. De directie van AUDI AG is verantwoordelijk voor het in acht nemen van de milieupolitiek, evenals voor de goede werking van het milieumanagementsysteem. De Gerhard Schneider Algemeen Directeur Techniek en Logistiek Woordvoerder van het Directiecomité Michael Schmid Algemeen directeur Human Resources Norbert Handlos Algemeen directeur Financiën 8 / Milieuverklaring 213 / Audi Brussels / 9
6 AUDI BRUSSELS Algemene voorstelling In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, in de gemeente Vorst, ligt de fabriek Audi Brussels ingesloten tussen een industrie- en woonzone. Audi Brussels is de Belgische dochteronderneming binnen het Duitse Audi-concern, dat gevestigd is in Ingolstadt. Op zijn beurt maakt de Audigroep deel uit van de Volkswagen-groep die gevestigd is in Wolfsburg. Andere Audi-vestigingen bevinden zich in o.a. Gyor en Neckarsulm. Audi Brussels is sinds zijn oprichting 6 jaar geleden de enige productievestiging met de vier ringen die de Audi A1 en zijn nevenproducten exclusief aan de wereld mag leveren. Dit is de eerste maal in de 6-jarige geschiedenis van de voormalige Volkswagen-vestiging. De succesbalans helt dan ook over naar de positieve zijde. De vestiging werkt volgens een tweeploegenstelsel en is volledig belast. Er werd bijna 41 miljoen euro geïnvesteerd in nieuwe, moderne infrastructuur en 35 nieuwe medewerkers werden aan boord gehaald om de productiedoelen te behalen, wat het totaal op ongeveer 2.5 medewerkers brengt. Daarmee is Audi Brussels meteen één van de grootste industriële werkgevers in de Brusselse regio. Audi Brussels bevindt zich op een oppervlakte van ca. 45 hectaren in het hart van de Europese automobielindustrie en is een vestiging waar er alleen geassembleerd wordt, waarbij productiebeslissingen genomen worden door het moederbedrijf. Fabrieksgegevens 2559, waarvan 261 arbeiders en 58 bedienden Productievolume Van de A1 driedeurs, die in mei 21 op de markt werd gebracht, liepen er in totaal al meer dan 25. stuks van de band. In november 211 begon de productie van de A1 vijfdeurs. De A1 quattro, gelanceerd in mei 212, onderstreept het prestatievermogen van de Brusselse Audivestiging. Van deze speciale versie werden 333 exemplaren gemaakt. De productie van de Audi A1 kwam in 29 op gang en werd in 211 opgedreven tot wagens. Het doel voor 212 werd vastgelegd op 12. wagens en uiteindelijk werd er afgeklokt op voertuigen. De stijgende tendens wordt naar 213 minimaal afgeremd. Door marktprognoses wordt voor 213 het productiedoel op ongeveer 12. wagens gelegd. Carrosseriebouw Bodem achteraan Stuurhuis vooraan links Linkerzijde binnen Linkerzijde buiten Onderbouw 1/2 Onderbouw 3/4 Zijpanelen Bodem vooraan Stuurhuis vooraan rechts Rechterzijde buiten Rechterzijde binnen Productiewijze- en techniek Productiewijze Met de fabriek in Brussel heeft Audi belangrijke productiecapaciteiten voor de voortzetting van de groei gegarandeerd. Met als doel de fabriek in Brussel tot één van de best presterende locaties in de Audi-groep te ontwikkelen, heeft de onderneming het gehele productieproces geoptimaliseerd volgens het Audi Productiesysteem (APS). Tot de veelomvattende verbetering van de procesketens behoort ook de nauwe betrokkenheid van de externe toeleveranciers en de dienstverleners bij de productie. Korte doorlooptijden in de fabricage, geringe bestanden bij het voorraadbeheer en een hoge toegevoegde waarde zijn daarmee de doelstellingen waarop het herstructureringsproces wordt afgestemd. De introductie van het Audi Productiesysteem, met het groepswerk en het voortdurende optimaliseringsproces als kernelementen, spelen een centrale rol bij de efficiëntie van de productie en werd in Brussel met succes geïmplementeerd, net zoals in Ingolstadt, Neckarsulm en Győr. De dagcapaciteit van de fabriek in Brussel voor de exclusieve productie van de Audi A1 bedraagt gemiddeld 52 eenheden een optimale voorwaarde voor een dynamische groei van het merk. Tevens zorgt het geïmplementeerde «shopfloormanagement» voor een sturing van het continue verbeteringsproces door een consistente ontwikkeling van processen en procedures op de werkvloer. De aanwezigheid van het management op deze werkvloer zorgt er voor dat oplossingen meteen gezocht worden en beslissingen meteen genomen worden. Productietechnieken In de carrosseriebouw worden ongeveer 6 delen samengevoegd om een ruwe carrosserie te verkrijgen. Het merendeel van deze onderdelen wordt hoofdzakelijk in ons moederbedrijf in Ingolstadt in de goede vorm geperst en meestal per trein naar Brussel vervoerd.het samenvoegen van de verschillende delen gebeurt via puntlassen, soldeer- en beschermingsgaslassen, verlijmen, De energie-intensieve laserlas wordt enkel nog aangewend voor het monteren van het dak. De bodemgroep, bestaande uit de voorbouw, de achterbouw en de bodemplaat, wordt met het zijdelingse geraamte en het dak aan het carrosseriegeraamte gevoegd. Deuren, motorkap en achterklep vervolledigen de carrosserie. Deze handelingen worden grotendeels door robots overgenomen. Enkel het monteren van de deuren gebeurt nog manueel. Momenteel is er een robotiseringsgraad van 96%. Na een reiniging in de bodywash en een laatste kwaliteitscontrole wordt de carrosserie naar de lakafdeling getransporteerd. Het lakken van het gegalvaniseerde koetswerk in verschillende lagen gebeurt in 5 stappen, telkens gevolgd door een droogprocedé in een uithardingsoven. Solventdampen die ontstaan in de ovens worden afgebroken in naverbranders alvorens uitgestoten te worden naar de buitenlucht. Eerste stap: VBH: Vorbehandelung. Dit is het ontvetten van de carrosserie in ontvettingsbaden en het aanbrengen van een fosfatatielaag om een betere hechting van de verf te garanderen. Tweede stap: KTL: Kathodische verfbaden. De carrosserie wordt onder stroom gezet waardoor de verf (eerste basislaag) door het spanningsverschil door het koetswerk aangetrokken wordt. Derde stap: Füller. Op de KTL-laag wordt de grondlaag (solventbasis) volautomatisch aangebracht (wit, rood en donkergrijs). Vierde stap: Base Coat. De kleurverflaag op waterbasis wordt volautomatisch aangebracht. Vijfde stap: Clear Coat. De hoogglanzende vernislaag wordt volautomatisch aangebracht. Iedere stap wordt gevolgd door een kwaliteitscontrole met een eventuele correctie. De verschillende lagen, met een totale dikte van ongeveer 13 µm, vormen een bescherming tegen UV-licht, vochtigheid, zout en mechanische druk. Nadat de wagen zijn definitieve kleur gekregen heeft, wordt hij in de montage volledig volgens de wensen van de klant geassembleerd. Het koetswerk wordt eerst aangekleed. De cockpit wordt ingebouwd, ruiten gekleefd, het remsysteem wordt aangebracht. Hoogtepunt is dan de volautomatische mariage : motor, transmissie en assen worden volautomatisch in de wagen gebracht en verschroefd. Na de mariage wordt de wagen verder geassembleerd: inbouw van het front, plaatsen van de binnenbekledingen, zetels, wielen, stuur enz. Deze productietechnieken behoren tot het gestaandaardiseerde Audi Productiesysteem. Audi werkt er voortdurend aan om haar productietechnieken milieuvriendelijker te maken. Haar grootste zorg in dit verband is de milieubelasting van bepaalde fabricage procédé in te perken zoals het extra lakken van de dakcontrastbogen. Medewerkers Product Productie Oppervlakte Bebouwingsgraad NACE-code Eerste validatie Tweede validatie Derde validatie Vierde validatie Audi A wagens 44 ha 53% 29.1 EMAS-gegevens 31/7/22 11/7/25 2/1/28 24/1/211 Kofferdeksel Motorkap Processchema Carrosseriebouw Aanbouwdelen Deuren Lijmen en monteren Monteren Lassen SYMBOOL MILIEUASPECT AARD VAN HET MILIEUEFFECT Lassen: Puntlassen MIG/MAG-lassen Laserlassen Lijmen en monteren Gelieroven: binnen- en buitenkant van koffer en motorkap worden gelijmd en uitgehard in een oven Koperafval Elektriciteitsverbruik Verbruik van inerte gassen (CO2 & argon) Afval van laserlampen Stofemissies Schroot door destructieve testen Afvalvorming door mastiekafval Beperkte solventemissies Aardgasverbruik Milieuaspecten binnen het proces van de carrosseriebouw 1 / Milieuverklaring 213 / Audi Brussels / 11
7 Processchema Lakafdeling SYMBOOL MILIEUASPECT AARD VAN HET MILIEUEFFECT Luchtafzuiging ovens/ Baden VBH KTL/ Spuitcabines Verbranden van aardgas voor de droogovens Vrijkomen van VOS en > Troposferische ozonvorming Energieverbruik ventilatiegroepen Uitputting van niet-hernieuwbare energie-bronnen Aardgasverbruik R1: Gebouw R1 Voorbereiding Montage C: Gebouw F Voormontage cockpit F1: Gebouw F Lijn 1 F2: Gebouw F Lijn 2 Hochzeit: Samenvoegen boven- en onderbouw M1: Gebouw F Mechaniek F3: Gebouw F Lijn 3 Processchema Montage F4: Gebouw F Lijn 4 F5: Gebouw F Lijn 5 T1: Gebouw F1 Voormontage deuren (deze werden op lijn 1 verwijderd, in gebouw F1 in elkaar gezet en op lijn 5 terug aan de wagen gemonteerd) P: Gebouw G Nacontrole + zorg Waterzuivering Afkleven van de wagens om contrastboog te schilderen Vernissen van de wagen Afvalvorming (gevaarlijk slibafval) Energieverbruik pompen Chemicaliënverbruik Afvalvorming (plastic, tape, ) Vorming van gevaarlijk afval (vernisafval) SYMBOOL Activiteit AARD VAN HET MILIEUEFFECT Waterdichtheidstest van de wagen (met biologische zuivering) Tanken van de wagen Minieme waterverontreiniging in de vorm van olie- en zeepresten (dankzij biologische zuivering) Waterverbruik Uitputting van niet-hernieuwbare energie-bronnen Vrijkomen van koolwaterstofdampen Fosfatatiebad / Passivatie / Spoelbaden Energieverbruik Waterverbruik Vrijkomen van zware metalen in afvalwater Ontvettings- en fosfatatieslib Vullen van airco met klima-vloeistof Verdampen van koelgas draagt bij tot broeikaseffect Kleven van ruiten Mastiekafval Spuitcabine Opwekken spanning voor KTL door gelijkrichter Afvalvorming (verfslib) door opvang van overspray in watergordijn Elektriciteitsverbruik Afkleven van wagens voor verzending Afvalvorming Milieuaspecten binnen het proces van de Lakafdeling Milieuaspecten binnen het proces van de montage 12 / Milieuverklaring 213 / Audi Brussels / 13
8 Laat de zon maar schijnen! Een zuivere aangelegenheid: Op de daken van Audi Brussels genereert een fotovoltaïsche installatie sinds eind mei 213 op 37. vierkante meter stroom uit zonlicht. De officieel in gebruik genomen installatie is meteen de grootste in het Brussels hoofdstedelijk gewest. Audi Brussels stelt de oppervlakte ter beschikking van de Belgische installateurs Eoluz en Eneco. Het projectteam van Audi Brussels die succesvol de zonnepanelen integreerde. Het doel is duidelijk: Wij streven bij Audi Brussels naar een CO₂-neutrale productie. Sinds 1 april 212 gebruiken wij daarom uitsluitend regeneratief geproduceerde stroom uit waterkracht. Deze photovoltaïsche installatie is opnieuw een stap vooruit in de globale milieustrategie. Alleen al met het gebruik van regeneratief geproduceerde stroom kan de CO₂-uitstoot jaarlijks met ton verminderen. Audi Brussels produceert op deze manier meer dan 3. MWh aan elektrische energie per jaar, wat overeenkomt met het verbruik van zowat 66 huisgezinnen bestaande uit vier personen. Ook in de sites in Ingolstadt en Neckarsulm produceert Audi op basis van photovoltaïsche stroom: begin 29 zijn in Ingolstadt en Neckarsulm respectievelijk 11.6 en 27. vierkante meter grote installaties in werking getreden. Günther Oettinger, EU-commissaris voor Energie, verklaarde bij de ingebruikname van de zonnepanelen: Hiermee levert Audi een belangrijke bijdrage tot de uitbouw van hernieuwbare energie in Brussel en toont aan op welke succesvolle manier industriële ontwikkeling, innovatieve gebouwentechniek met de uitbouw van hernieuwbare energieën gecombineerd kunnen worden. De minister van leefmilieu van het Brussels hoofdstedelijke gewest zei bij de officiële overdracht van de installatie: De groenestroomcertificaten van de regio Brussel bewijzen opnieuw hun nut. Steeds meer ondernemingen maken gebruik van de steunmaatregelen van de staat. Dankzij onze energiepolitiek zal Brussel tegen 225 tien keer meer ecologische stroom produceren. Audi Brussels, kan als industrieel bedrijf haar bijdrage tot de energiewende in die zin leveren dat wij de energieproductie decentraliseren, ons meer dan voorheen op hernieuwbare energieën focussen en de energie-efficiëntie van onze fabrieken massaal verbeteren door efficiëntere machines, innovatieve gebouwentechnieken en vooral door een slim totaalconcept. 14 / Milieuverklaring 213 / Audi Brussels / 15
9 Audi g-tron Audi neemt een grote stap richting de toekomstige duurzame mobiliteit met de A3 sportback g-tron. De compacte premium 5-deurs, welke begin volgend jaar op de markt verschijnt, rijdt zowel op fossiele brandstof (benzine) als het klimaatneutrale Audi e-gas, welke Audi zelf produceert met een recentelijk geïnstalleerde installatie die stroom omzet in gas. Op deze manier worden ecologie, economie en technologie in deze auto tezamen gebracht. Van windenergie tot duurzame brandstof: het productieproces van het Audi e-gas. De Audi A3 sportback g-tron, de eerste aardgasauto van het merk die in productie gaat, stelt de technologische expertise van Audi tentoon van het gebruik van ultra lichte materialen, over het infortainment tot het bestuurdersassistentiesysteem. Het demonstreert de state-of-the-art CNG-technologie (CNG= compressed natural gas), vervolledigd met de brandstoftopslag-technologie. De twee onder druk gebrachte tanks, gemonteerd onder het bagagecompartiment, kunnen elk ongeveer 7 kilogram aardgas opslaan. Deze tanks, die het gas onder een druk van 2bar opslaan, wegen 7% minder dan conventioneel staal, waardoor er plusminus 55 kilo gewicht bespaard wordt. De samenstelling ervan toont innovativiteit: de binnenste laag bestaat uit een gasdicht polyamidemembraan, en de buitenste laag uit een met carbon verstevigde polymeer ter bescherming tegen externe schade. Een volgend pronkstuk bij de Audi A3 g-tron is de elektronische gasdrukregelaar. Dit compact en licht component zorgt dat het gas van initieel hoge druk met verlaagde druk in de cilinders terechtkomt. Dit proces gebeurt in 2 stap- 16 / Milieuverklaring 213 / De Audi A3 g-tron: aangedreven door het inovatieve Audi e-gas pen en verzekert dat het gas altijd met de juiste druk uit de injectoren komt: lage druk voor een efficiënte rijstijl bij lage snelheden, en een hogere druk wanneer de bestuurder meer kracht en koppel wil. Wanneer de druk in de tanks onder 1 bar valt, schakelt het motorbesturingssysteem automatisch over op benzine. Zodoende is de A3 g-tron gemodeleerd als een bi-fuel concept. De draagwijdte op aardgas bedraagt iets meer dan 4 km, en een verdere 9 km met benzine, wat de totale draagwijdte vergelijkbaar maakt met dat van een TDI. Op vlak van efficiëntie en zuinigheid is de A3 g-tron een criterium binnen zijn segment. De CO2-emissie blijft onder 95g/km en de brandstofkost voor de eindgebruiker bedraagt ongeveer 4 per 1 km. Het verbruik bedraagt ongeveer 3,5kg gas per 1 km. Dit gas is ofwel aardgas, ofwel Audi e-gas. Dit laatste gas wordt gemaakt in een door Audi ontworpen systeem dat CO2 en water door middel van hernieuwbare energie in methaan omzet. Deze brandstof is een grote stap voorwaarts naar de mobiliteit van de toekomst voor het merk met de vier ringen Audi is dusver de eerste autofabrikant die productiefaciliteiten opgericht heeft voor de algehele keten van duurzame energiebronnen. Audi A3 g-tron Motorinhoud 1395 cm³ Vermogen 11 pk (81 kw) Koppel 2 Nm van 15 tot 37 rpm Verbruik Minder dan 3,5kg e-gas/1km CO2-emissies Minder dan 95 gram/km 1 km/u < 11 sec Topsnelheid > 19 km/u De e-gas installatie die Audi in Werlte heeft opgericht werkt volgens twee principes: elektrolyse en methanisering. In de eerste stap gebruikt de installatie hernieuwbare stroom uit windenergie om water te breken in zuurstof en waterstof. Het waterstofgas kan apart opgeslagen worden, als brandstof voor toekomstige waterstofvoertuigen. Voorlopig, zonder waterstofinfrastructuur, zal het waterstof in een volgende stap reageren met CO2, ter vorming van synthetisch methaan, of het Audi e-gas. Qua structuur is dit gas gelijkwaardig aan fossiele aardgas en kan zodoende via het aardgasnet gedistribueerd worden, of in een wagen getankt worden. De gebruikte CO2 ter vorming van het e-gas zal later bij de verbranding ervan terug vrijkomen, waardoor dit een CO2 neutrale operatie is. De energie-industrie in zijn geheel kan zijn voordeel halen uit het Audi e-gas concept. De vraag bestaat immers nog steeds hoe men hernieuwbare energie kan opslaan, waarvan er immers op geregelde tijdstippen een overcapaciteit beschikbaar is. Het e-gas concept is s werelds eerste oplossing op het energienet met het gasnet te verbinden, welke het grootste en efficiëntste net is om energie op te slaan. Deze invalshoek kan een grote boost geven aan de expansie van hernieuwbare energiebronnen. Audi Brussels / 17
10 CSR Corporate social responsibility Een gevoel voor maatschappelijke verantwoording hoort bij de bedrijfsleiding van Audi. Audi probeert een zo aangenaam mogelijke omgeving te creëren voor zijn medewerkers en is begaan met projecten die verder gaan dan de wettelijke grenzen of de deuren van zijn fabriek. Attractieve arbeidsvoorwaarden aanbieden Gemotiveerde en geëngageerde medewerkers dragen bij tot het succes van ons bedrijf. Een reden temeer om er alles aan te doen om een toppositie te bemachtigen tussen de populairste werkgevers in België. Bij Audi Brussels benadrukken wij de waarden innovatie, professionaliteit en mensgerichtheid. Wij weten immers dat enthousiaste medewerkers de beste basis zijn om klanten over de hele wereld enthousiast te maken. Om deze eis te vervullen, hebben wij persoonlijke ontwikkeling centraal gesteld: onze medewerkers worden van in het begin begeleid, gestimuleerd en opgevolgd om hun sterke punten, hun ideeën en hun kennis volledig te kunnen ontplooien. Daarvoor hanteren wij een systematisch, doelgericht en diepgaand opvolgsysteem voor de persoonlijke ontwikkeling van alle medewerkers. Leiding geven, motiveren en groeien zijn bij ons onlosmakelijk verbonden: de verantwoordelijkheden worden door een doelgerichte persoonlijke ontwikkeling in het leerproces ondersteund. De medewerkers van Audi Brussels krijgen vakgerichte scholingen, bijv. op het gebied van voertuig- en installatietechnieken. Zij kunnen echter ook aan interdisciplinaire bijscholingen deelnemen, bijv. met betrekking tot soft skills (presentatietechnieken, doelgerichte gesprekken voeren, enz.) en taalcursussen volgen. Naast deze meer cognitieve stimulansen wordt er ook aan de fysische werkomgeving van de medewerkers gedacht. Een project rond modernisering van de bureelomgevingen zorgt ervoor dat elke bureelmedewerker in een moderne en aangename omgeving kan werken, die aanpasbaar is aan zijn noden. Tevens biedt Audi Brussels zijn medewerkers de mogelijkheid om via een kortingsboekje in allerlei winkels van kortingen te genieten, en heeft elke medewerker de kans om in te tekenen op de MAFG (Mittarbeider Fahrzeug Geschäft), een systeem om tegen attractieve voorwaarden een Audi wagen op een jaarlijkse basis te huren. Levenskwaliteit verhogen Audi Brussels draagt actief bij om de aantrekkelijkheid en de levenskwaliteit van de vestiging te verhogen. Hierbij gaat het om fundamentele dingen, zoals de medewerkers laten deelnemen in de winst. Ook om de gezondheidstoestand van de medewerkers te verbeteren, wil Audi Brussels zich engageren. Zo vinden ergonomische principes al sinds geregelde tijd een weg naar de werkvloer. Het basisprincipe van ergonomie is dat de werkplek aan de mens moet worden aangepast waardoor hij minder belast wordt. Omwille van de centraal geplaatste levenskwaliteit van zijn medewerkers biedt Audi Brussels als eerste werkgever in België een check-up aan. Deze Audi check-up biedt elke medewerker de kans om elke drie tot vijf jaar een balans 18 / Milieuverklaring 213 / van zijn gezondheidstoestand te laten opmaken. Dit op volledig vrijwillige basis en volledig gratis. De check-up vindt bovendien plaats tijdens de arbeidsuren. Tevens staat AUDI AG bekend voor zijn voorbeeldige integratie van mensen met fysieke onbekwaamheden. Dit is bij Audi Brussels niet anders. Het interne Handycraftteam bestaat uit zo n twintigtal mensen die na een (arbeids) ongeval toch aan de slag kunnen blijven bij de onderneming. Eikenbosproject Bij Audi houdt de bescherming van het milieu niet op bij de deuren van de fabriek. Audi legt zich toe op duurzame projecten en wil niet alleen kleine punctuele evenementen ondersteunen, maar tevens ook wetenschappelijke projecten. Daarom heeft Audi Brussels in samenwerking met de Technische Universiteit München en de Waalse regio het wetenschappelijke project CO2-opname eikenbos gelanceerd. Op een terrein van het Solvay-park in La Hulpe, ter grootte van drie hectaren werden 1. eikenbomen aangepland volgens een precieze circulaire structuur. De bomen staan 14 cm tot 3 m uit elkaar. Deze verschillende afstanden van de aanplanting moeten toelaten de CO2-opname, de groei en de interactie in het ecosysteem na te gaan naargelang de positionering. Natuurlijk is dit een project van lange adem aangezien de groei gedurende meer dan 1 jaar bestudeerd zal worden. Het zijn bijgevolg niet de initiatiefnemers van het project die de resultaten zullen opmeten. Audi Stiftung für Umwelt GmbH (Audi Stichting voor het Milieu) Eind 29 heeft AUDI AG zijn verbintenis voor milieubescherming versterkt. Als onderdeel van deze verbintenis heeft het een stichting opgericht met een nominaal kapitaal van 5 miljoen euro. Dit bedrag wordt exclusief gebruikt voor goede doelen in het domein van de 3 P s (people, planet & profit), waarbij er gewerkt wordt over de grenzen van de wettelijke verplichtingen heen. Infosessie buurtbewoners Een voorbeeld van een project uit 212 is het engageren van een hele regio rond Bayern om de kauw (een vogel waarvan aantallen sterk zijn afgenomen) meer kansen op overleven te geven, o.a. door het inrichten van broedplaatsen. Audi Brussels voelt zich betrokken bij het welzijn van de omwonenden rond de productiesite. Dit waarom er eind 213 een infosessie voor de buurtbewoners georganiseerd werd waar de belangrijkste milieuthema s werden voorgesteld en zij tevens een antwoord konden krijgen op al hun vragen. Ergonomie bij AUDI BRUSSELS: de arbeidsplaats aanpassen aan de werknemer Audi check-up De inhuldiging van het Audi Eikenbosproject Audi Brussels / 19
11 Efficiëntie Bij alle processen Efficiëntie is het basisprincipe achter alle processen bij Audi, van de productie tot de auto s zelf. Dit omvat het vermijden van milieubelastende stoffen, het optimaal inzetten van grondstoffen en het gebruiken van de laatste technologie voor water en energie. Audi verbruikt energie, water en ruwe materialen bij het fabriceren van zijn auto s. Afval, afvalwater en emissies komen bij deze processen vrij. Bij Audi Brussels probeert men deze input en output constant te verkleinen. Het recycleren van materialen heeft zonder twijfel een positief effect: grondstoffen worden herbruikt of verschillende malen teruggewonnen. Dit is een beginsel om milieuverontreiniging te kunnen voorkomen. Lakafdeling Het lakken van de carrosserieën is het deel uit de gehele productieketen van een A1 met de grootste milieurelevantie. Solventemissies zijn drastisch gedaald sinds de overschakeling naar verven op waterbasis. Alle verven zijn loodvrij. Door de automatisatiegraad op een continue basis te verhogen, worden spuitverliezen geminimaliseerd. Dit houdt ook de elektrostatische verfapplicatie in. De lakafdeling werkt nu ook met flatstream spuitkoppen voor het aanbrengen van de mastiekafdichtingen op de carrosserie. In plaats van met een druk van 12 bar te werken, vereisen deze nieuwe spuitkoppen nog maar 3 tot 4 bar. Dit resulteert in een lager verbruik, minder verlies en bovendien kan de PVC-verbinding in een dunnere laag aangebracht worden waardoor er meer dan 2 kilo materiaal per voertuig bespaard kan worden. Naast deze nieuwe spuitkoppen zorgen verdere hergebruikmaatregelen voor een verhoogde efficiëntie. Al het residueel materiaal wordt gefilterd, terug in de silo gepompt en hergebruikt. Dit proces bespaart iets meer dan 2. kilogram aan mastiek per maand. Spoelsystemen in de verfcabines reduceren het vrijkomen van verfdeeltjes. De onttrokken lucht uit de drogers wordt afgeleid naar een naverbrander die deze zuivert. Naar de toekomst toe zal de restwarmte van deze naverbrander gerecupereerd worden om zo een nog hogere efficiëntie te bekomen. Bacteriekolonies houden het water van de waterdichtheidstest - installatie zuiver 2 / Milieuverklaring 213 / Gevaarlijke producten Audi Brussels wil investeren in een efficiënte opvolging en stockage van alle gevaarlijke producten die er binnen de onderneming gebruikt worden (o.a. verf en mastiek). Dit om verspillingen tegen te gaan, om veiliger te kunnen handelen met deze producten en om emissies naar het milieu te voorkomen. Het GROS-systeem (Gevaarlijke Stoffen Registratie en OpsporingsSysteem), dat al gebruikt wordt sinds 25, kreeg eind 212 een update. Het systeem, dat gebruikt wordt voor de aanvraag en het beheer van de gevaarlijke stoffen, werd hierdoor gebruiksvriendelijker en tevens moet een link met het intranet van Audi Brussels mogelijk worden, waardoor documenten voor iedere werkpost digitaal beschikbaar worden. Hiernaast kregen de gevaarlijke producten in 213 een gloednieuwe opslagplaats. Deze opslagplaats laat toe deze gevaarlijke producten op te slaan omringd door de meest moderne veligheidstechnieken: automatische rolpoorten die sluiten bij brand, vloeistofdichte opvangbakken ter preventie van insijpeling bij lekken, een modern schuimblussysteem, compartimentatie om bepaalde producten niet bij elkaar op te slaan. Deze nieuwe opslagplaats gaat ook gepaard met een verandering in de logistiek, die nu veiliger en efficiënter gebeuren kan. Aansluitend hierop kreeg de ondergrondse opslagruimte voor benzineciternes ook een geheel nieuwe ondergrond. Deze ondergrond, bestaande uit een vloeistofdichte epoxylaag, moet waterinsijpeling tegengaan en fungeren als opvangbak bij eventuele lekken. Biologische waterzuivering in de WDPA In de waterdichtheidstestinstallatie (WDPA), waar de auto zo n 12 minuten onder een waterstraal staat, past men bij Audi Brussels als eerste binnen het Audi-concern een biologische waterfiltratie toe. Gewone filters zorgen voor de eerste fase van zuivering in dit continue proces. De roosters houden de grootste afvaldeeltjes tegen. Aerobe bacteriën micro-organismen die zuurstof nodig hebben om te leven - vestigen zich op schuimstofblokjes en breken de resterende afvalstoffen af. De nodige lucht wordt toegevoegd met behulp van pompen. Het water is constant in beweging. Omdat het water voortdurend beweegt, krijgt het geen rotte eierengeur zoals dat bij stilstaand water kan gebeuren als er sulfide ontstaat. Dit proces vergt geen chemische producten. Het waterverbruik is door de toepassing van deze technologie verminderd met 6. liter per geproduceerde wagen, omdat het water dat circuleert niet vervangen hoeft te worden. Enkel het verlies als gevolg van verdamping (+/- 3 l per wagen) moet gecompenseerd worden. Efficiëntere opvolging van metaalschroot Experts minimaliseren de afvalhoeveelheid aan metaalschroot tijdens de planningsfase. Audi Ingolstadt gebruikt bijvoorbeeld viervoudige mallen bij het persen van het metaal, waardoor er 5 metalen platen tegelijkertijd geperst kunnen worden. Dit garandeert de optimale benutting van iedere metaalplaat. Tijdens dit gehele productieproces wordt afgesneden afval apart bijgehouden en tot compacte kubussen van 3 kg geperst. Dit beperkt het transportvolume. Deze kubussen worden hersmolten voor hergebruik. In de afdeling plaatslagerij van Audi Brussels worden metalen onderdelen vervolgens optimaal opgevolgd. Ieder stuk wordt apart bijgehouden, en wanneer stukken beschadigd worden of zijn waardoor deze schroot worden, worden ofwel correctieve maatregelen aan de leverancier gevraagd of worden interne maatregelen genomen om schrootafval naar de toekomst toe te vermijden. Naast deze opvolging werkt men in de afdeling sinds kort met een ultrasone testmethode van carrosserieën. Voorheen werden carrosserieën steekproefgewijs op een destructieve manier getest waardoor er schrootafval ontstond. Dankzij het ultrasoon testen kunnen deze carrosserieën in de productieketen blijven. Energie-efficiëntie Het energievraagstuk is ongetwijfeld één van dé grote onderwerpen van vandaag. We worden geconfronteerd met een stijgende vraag naar energie op wereldschaal, een beperkte voorraad aan fossiele brandstoffen en de noodzaak om een daadwerkelijke ommekeer te realiseren in de uitstoot van broeikasgassen die verantwoordelijk zijn voor de opwarming van de aarde. Gebouw C1/C3: een nieuwe state-of-the-art opslagplaats voor gevaarlijke producten Een verschuiving realiseren naar een hogere energieefficiënte is dan ook noodzakelijk. Naast de verschillende technologieën ontwikkeld om de Audi-wagens energievriendelijker te maken (Start/Stop TDI/TFSI Audi Space Frame aerodynamica energie recuperatie bij het remmen ) wil Audi Brussels ook investeren in energieefficiëntie van de productieprocessen. De stap naar ISO 51 bij Audi Brussels is dan ook logisch, waarover later meer. Dankzij de invoering van een nieuw aankoopbeleid dat een onderdeel van deze stap is, zijn leveranciers verplicht rekening te houden met een energielastenboek waarin voorwaarden opgenomen zijn voor energie-efficiëntie van installaties en toestellen. Bij basisaankopen zijn er bijvoorbeeld voorwaarden voor energieklassen van motoren, frequentieregeling van aandrijfsystemen, een verbod op warmteopwekking door elektrische energie enz Bij duurdere aankopen is het maken van een kwaliteitsvolle inschatting van het energieverbruik over de volledige levensduur van de installatie verplicht. Dat energie-efficiëntie een must is voor Audi blijkt uit de opname van energiebesparingen in het grote green efficiency - programma. Van elektriciteit voor installaties en machines, van aardgas voor productieprocessen tot ruimteverwarming en technische warmte: voor alle types van consumptie moet er voordeel gehaald worden uit potentiële besparingen en het toepassen van efficiënte technologieën of deze energie nu zelf opgewekt is of van buitenaf komt. Het doel is een besparing van 25% in 218 ten opzichte van 21. Een mooi voorbeeld van het reduceren van energieconsumptie is het intelligent beheren van ventilatiesystemen door het gebruik van sensoren. De lakafdeling is de afdeling met de hoogste milieurelevantie Audi Brussels / 21
12 Recyclage Recycling is ecologisch en economisch zinvol Iedere wagen die het logo met de vier ringen draagt, is ontworpen met het oog op een extreem lang leven. Dat is de belofte die Audi aan elk van zijn klanten doet en de grote verantwoordelijkheid die het merk opneemt voor de bescherming van het milieu. Om die reden speelt recycleren bij Audi een centrale rol, van de ontwikkeling tot de productie. Karton 1.28 T (+.8%) Metaalschroot 1.11 T (-24%) Tl-lampen 1.47 T (-37%) PMD 819 T (-37%) Enkele gegevens over recyclage bij Audi Brussels in 212 t.o.v. 211 Het recyclingconcept Recycling en hergebruik kennen een lange traditie bij Audi. Een groot deel van het productieafval wordt bijvoorbeeld omgevormd tot herbruikbaar materiaal. Verschillende afvalstromen worden apart opgehaald om deze te laten recycleren. Het gaat hier om houtafval, papier, schrootmetaal en zuivere metaalsoorten zoals koper. Paletten en metalen containers worden terug in het systeem gebracht. Ook tl-lampen en batterijen worden apart gehouden om deze via Recupel een tweede leven te schenken. Evenzeer PMD wordt op bedrijfsniveau apart ingezameld. Sinds het verder uitrollen van het PMD-inzamelproject dat oorspronkelijk alleen in de Karobau-afdeling gebeurde, zijn ook veel andere zones, voornamelijk burelen, voorzien van afvalsorteereilanden. Eind 213 moet 7% van de onderneming beschikken over zulke vuilbakeilanden. Voor bureelzones waar veel batterijen, lampen en toners verbruikt worden is er alsook een testproject opgericht in de kwaliteitsafdeling waar deze stromen kunnen ingezameld worden via bakjes in een sorteertoren. De bedoeling is om na deze test zulke sorteertorens voor lampen, batterijen en toners op 6 strategische locaties doorheen het bedrijf te voorzien. In 211 werd er tevens gestart met het apart inzamelen van plastieken verpakkingsfolie, die in een recyclagecyclus terecht komt. Dit initiatief werd verder uitgebreid door ook de beschermende schuimfolie die uitgepakt wordt in de montageafdeling apart in te zamelen voor recyclage. In 212 werd zo ongeveer 61 ton apart ingezameld. Naast deze inzameling van materiaal dat gerecycleerd wordt, zijn er nog andere initiatieven die hun steentje bijdragen aan de recyclagefilosofie. In de montage heeft het magazijn verantwoordelijk voor het aanleveren en het onderhoud van gereedschappen een eigen idee uitgewerkt ter optimalisering van de batterijen van de elektronische schroevendraaiers. Er werd opgemerkt dat veel van deze batterijen na enkele maanden weggegooid werden door de intensiteit van het assemblageproces. De opslagcapaciteit van deze batterijen ging zienderogen achteruit. Na grondig onderzoek in samenwerking met een hogeschool werd een opslagkast voor batterijen voorzien waar de batterij door een ingenieus op- en ontlaadproces terug op peil kan gebracht worden, waardoor de levensduur enkele jaren verlengd wordt. Van de batterijen die toch afgedankt moeten worden, worden alle herbruikbare stukken bijgehouden. In de mechaniek-afdeling worden schrootmotoren sinds kort apart bijgehouden. In plaats van zich te ontdoen van deze motoren worden stukken gerecycleerd en gecombineerd om deze in wezen afgedankte motoren nieuw leven in te blazen. Ook niet-verkoopbare wagens krijgen een tweede leven geschonken. Productiewagens die omwille van een zware beschadiging normaal gezien verschroot zouden worden, worden geschonken aan scholen en opleidingscentra waar ze gebruikt worden in opleidingen automecanicien. Ook tijdens de volledige levensduur van een Audi staat het recyclingconcept centraal. Het hergebruik van een onderdeel of een eenheid van componenten is het beste voorbeeld van recycling. Dat gebeurt in het kader van het standaardruilprogramma van Audi, waarbij onderdelen hergebruikt worden en tegelijk volledige garantie genieten. Het programma telt momenteel ca. 1. originele wisselstukken voor hergebruik. Sorteertoren voor batterijen, lampen en toners «Knapzakken» in de montage: het apart sorteren van verpakkingsfolies 22 / Milieuverklaring 213 / Audi Brussels / 23
13 Weten is succes Begrijpbare communicatieprocessen verzekeren een succesvol milieumanagement. Audi biedt zijn medewerkers verscheidene opleidings- en communicatiekanalen, zorgt voor de opleiding van externe partners en voert een dialoog met verschillende universiteiten en middelbare scholen. Bewustmaking Een bewustzijn creëren bij de werknemers is van cruciaal belang voor het succes van een milieumanagementsysteem. Audi Brussels engageert zich hiertoe op allerlei verschillende manieren. Via affichecampagnes werd het belang van spaarzaamheid met grondstoffen onder de aandacht gebracht, via popupvensters bij het opstarten van de computers werden mensen bewust gemaakt van het uitschakelen van hun elektronische toestellen. Verder werd er via de interne krant Audi Mobil geregeld gebruik gemaakt van een rubriek waar mensen handige tips kunnen terugvinden om hun steentje te kunnen bijdragen aan een beter milieu, zowel voor thuis als op het werk. In het bedrijfsrestaurant werden mensen via plooifolders herinnerd aan de sorteerregels voor PMD, papier en restafval. Via de groepgesprekken - gesprekken die gehouden worden voor alle medewerkers - hebben we de mogelijkheid gecreëerd om milieucommunicatie naar de werknemers te organiseren. Dit systeem zorgt ervoor dat de milieucommunicatie van bottom naar top kan georganiseerd worden. Via deze vergaderingen kunnen medewerkers steeds hun opmerkingen inzake het beheersen van milieuaspecten formuleren. Deze opmerkingen worden verzameld en gebruikt om op te nemen in het milieuactieplan van het volgende jaar en de volgende managementreview. Verder is AudiMax in het leven geroepen, een digitaal systeem waar werknemers ideeën kunnen posten die efficiëntieverbeteringen kunnen opleveren, waaronder ook milieugerelateerde en veiligheidsgerelateerde oplossingen. Voor oplossingen die voordelen opleveren worden de verantwoordelijke werknemers beloond, wat mede ook hun bewustzijn en betrokkenheid vergroot. Een mooi voorbeeld van AudiMax omtrent besparingen kan men terugvinden in de lakafdeling: twee van elkaar onafhankelijke ideeën hebben er samen toe geleid dat bij een A1 in twee kleuren op de basislaag bespaard kan worden, omdat ze erna toch met een andere verflaag gedeeltelijk wordt afgedekt. Bovendien zorgde een inventieve programmawijziging er tevens voor dat de methode op alle modellen kan worden toegepast, dus ook op de driedeurs en de auto s met een panoramadak. De besparing, die dit idee op jaarbasis oplevert, bedraagt rond de liter verf. 24 / Milieuverklaring 213 / Affichecampagne omtrent energiebesparingen via Audimax kunnen medewerkers efficiênt verbeterende ideeên indienen Affichecampagne omtrent energiebesparingen Opleiding Alle nieuwe personeelsleden (ook studenten) krijgen een basisopleiding milieu. Het doel is om alle medewerkers te bereiken door middel van vorming en/of communicatie om hen uit te leggen hoe zij moeten handelen om het milieu te beschermen. Deze basisopleiding milieu werd in de loop van 212 vernieuwd, hiermee werd ze aangepast aan de binnen Audi Brussels nieuwe thema s zoals een vernieuwd afvalbeleid, mobiliteit, bewustmaking rond ecodesign e.d. Ook werd in de loop van 212 een nieuw paspoort ontwikkeld waarin basisregels zijn opgenomen waaraan elke medewerker en contractor zich dient te houden. Een nieuwe toevoeging aan het milieuhoofdstuk in dit paspoort is een onderdeel energie. Hierbij wordt uitleg gegeven over het energiezorgsysteem, hoe het energieteam werkt en worden er enkele basistips op het gebied van energiezorg meegedeeld. Eind 211/begin 212 werd ook de basis gelegd voor een nieuwe opleiding voor contractoren. Deze opleiding gebeurt via het moderne concept serious gaming. Wanneer contractoren aangenomen worden om bij Audi Brussels werken te komen uitvoeren, moeten zij een voorafgaand videogame spelen. Dit game is taalonafhankelijk waarbij alles visueel wordt voorgesteld. Het game speelt zich volledig af binnen een gedigitaliseerde Audi Brussels-omgeving waarbij de speler verschillende theoretische en praktische niveaus doorloopt. De opleiding concentreert zich op de geldende milieu-, preventie-, bewakings- en brandweerregels. Na het doorlopen van de niveaus weet een speler via een toegekende score of hij al dan niet geslaagd is. Bij het slagen kan deze contractor een badge verkrijgen waarmee hij de Audi Brussels-site kan betreden. Op het moment van deze publicatie werden al meer dan 5 contractoren op deze manier opgeleid, waarbij het game zowel on- als off-site gespeeld werd. Continue aanpassingen moeten toelaten dat het game in 214 verder gefinetuned wordt en zodoende volledig ingeburgerd geraakt. Fabrieksbezoeken In 211 is Audi Brussels gestart met fabriekbezoeken. Op deze manier krijgt het publiek toegang tot de montageafdeling en de plaatslagerij en kunnen de bezoekers met eigen ogen zien welke inspanningen Audi levert in het kader van milieubescherming. De gidsen die deze rondleidingen begeleiden, werden geïnformeerd door de milieudienst en geven het publiek wat achtergrondinformatie betreffende de milieurelevante processen, bijvoorbeeld de biologische waterzuivering. Verder krijgen deze mensen tijdens hun bezoek een film te zien getiteld Sustainability in production. Deze film toont hen de duurzame en milieuvriendelijke toepassingen die Audi toepast bij de productie van de A1. Samenwerking met scholen en universiteiten Audi heeft in de loop der jaren een samenwerking opgestart met verschillende scholen en universiteiten voor het uitvoeren van verscheidene projecten. Zo startte Audi Brussels met een proefproject in twee scholen, één in Halle en één in Sint-Pieters-Woluwe. Omdat het Belgisch onderwijssysteem zeer theoretisch is en niet toegespitst op industriële activiteiten zullen twintig leerlingen van 16 à 17 jaar een specifieke Audi-opleiding volgen deels op school en deels in de fabriek. Als het project succesvol is, wil Audi Brussels in de toekomst evenveel mensen in opleiding als er personeel te kort is. Verder engageert Audi Brussels zich in het samenwerken met universiteiten en hogescholen door het aanreiken van plaatsen voor studenten en stagiairs. Sinds 28 komen er stagiairs terecht in alle divisies van de onderneming. Deze zorgen voor een goede ondersteuning bij projecten waar ze mede verantwoordelijk voor zijn, worden op deze manier klaargestoomd voor het beroepsleven en zorgen voor een frisse wind en nieuwe ideeën. Ze zien de dingen immers met andere ogen, en dat is goed voor de onderneming. Ook komt het voor dat de milieudienst uitgenodigd wordt om op studiedagen voor studenten een woordje uitleg te komen geven, in 213 was dit bijvoorbeeld tijdens de infodag PlanetTerre georganiseerd door het Lycée St- Martin te Louvain-la-Neuve. Bij de milieudienst waren er sinds 28 enkele studenten aan de slag voor de ondersteuning van bepaalde projecten. In 211 waren dit bijvoorbeeld twee studenten van UGent die hielpen bij een bodemsaneringsdossier, in 213 een Duitse studente die een project rond groene logistiek uitwerkte. Het Audi Serious- videogame Audi Brussels / 25
Millieuverklaring 2014. Gegevens 2013
Millieuverklaring 2014 Gegevens 2013 inhoud p. 5 Voorwoord p. 6 Milieubeleid p. 10 Audi Brussels p. 14 Laat de zon maar schijnen p. 16 Audi A3 Sportback e-tron p. 18 CSR (corporate social responsibility)
Nadere informatieMilieumanagementsysteem Avebe Foxhol
Milieumanagementsysteem Avebe Foxhol april 2017 2 Voorwoord Avebe wil continuïteit bieden voor haar leden en medewerkers door op een duurzame, kostenbewuste en innovatieve manier te werken. We werken elke
Nadere informatieInhoud. 2 van 10 MVO-jaarverslag 2014 Care Autoschade meer care, minder zorgen
MVO verslag 2014 Dit verslag biedt een overzicht van de inspanningen die Care Autoschade verricht heeft in het jaar 2014 op het gebied van Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen. Inhoud Voorwoord... 3
Nadere informatie1.6 Alternatieve aandrijving
1.6 Alternatieve aandrijving In deze paragraaf worden alternatieve aandrijvingen behandeld. Er wordt dieper ingegaan op elektrische aandrijving waarbij batterijgestuurde aandrijving en aandrijving door
Nadere informatieVoortgangsrapportage emissies scope 1, 2 en 3. Monitoring doelstellingen 2015 scope 1 en 2
4.B.2 Voortgangsrapportage emissies scope 1, 2 en 3 Evaluatie 1 e halfjaar 215 & Monitoring doelstellingen 215 scope 1 en 2 Van Steenis Geodesie BV Ringveste 7b 3992 DD HOUTEN Van Steenis Geodesie BV Duurstedeweg
Nadere informatieMevrouw de voorzitter, Geachte leden van het Bureau, Dames en heren,
Vrijdag 10 september 2010 Toespraak van JOKE SCHAUVLIEGE VLAAMS MINISTER VAN LEEFMILIEU, NATUUR EN CULTUUR Comité van de Regio s Resource Efficient Europa Mevrouw de voorzitter, Geachte leden van het Bureau,
Nadere informatieHoe duurzaam produceren?
Hoe duurzaam produceren? Wie is Promat International? Promat verbindt zich tot. Know-how opbouw bij Promat Traditionele sturing : Operational Excellence Nieuwe sturing : Operational Excellence PLUS duurzaam
Nadere informatiehet groenste papier ter wereld spaart bomen spaart energie spaart water
het groenste papier ter wereld spaart bomen spaart energie spaart water 100%eco & north river écht duurzaam produceren 100%eco 100% betrouwbaar - 100% transparant Ons doel is een kleurrijk voetspoor op
Nadere informatieCO2 reductie
CO2 reductie 2015-2020 1 In dit document willen wij onze CO2 uitstoot publiceren over de jaren 2015, 2016 en 2017. Daarbij nemen wij alvast een voorschot op de verwachting voor het jaar 2020 als we de
Nadere informatieWelkom bij de toolbox: T043 Duurzaam Ondernemen
Welkom bij de toolbox: T043 Duurzaam Ondernemen Na deze toolbox begrijp je: Wat Duurzaam Ondernemen betekent Waarom het Belangrijk is om CO2 uitstoot te verminderen Welke Richtlijn SPIE hanteert om duurzaam
Nadere informatieRapportage VHG MVO Wijzer
Rapportage VHG MVO Wijzer Van Dijk Groenvoorzieningen BV juni 202 Gegenereerd op 26-0-202 - pagina van voor Van Dijk Groenvoorzieningen BV Rapportage VHG MVO Wijzer Van Dijk Groenvoorzieningen BV Maatschappelijk
Nadere informatieZorg dragen voor onze planeet. Milieusparende technologieën en concepten. Informatie Milieusparende activiteiten
Zorg dragen voor onze planeet Milieusparende technologieën en concepten Informatie Milieusparende activiteiten Konica Minolta de onderneming als verantwoorde wereldburger Als toonaangevend producent van
Nadere informatieOns nieuwe laboratoriuminrichtingssysteem
Ons nieuwe laboratoriuminrichtingssysteem Als een ideale werking en een goed design elkaar innovatief aanvullen, hebben wij alles goed gedaan. Esthetische eisen vertalen in een goed design is één ding
Nadere informatieDE BEREKENING VAN DE GROENESTROOMCERTIFICATEN
1. CONTEXT Infofiche Energie DE BEREKENING VAN DE GROENESTROOMCERTIFICATEN In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest wordt de productie van groene stroom afkomstig van hernieuwbare energiebronnen of warmtekrachtkoppeling
Nadere informatieWe hebben als doel efficiënt de allerbeste tractoren te produceren.
5 We hebben als doel efficiënt de allerbeste tractoren te produceren. Deze voorwaarde lag aan de basis van het project Fendt ahead². De eerste spadesteek gebeurde in maart 2011. Ongeveer 16 maanden later
Nadere informatieDuurzame Industrie. De ombouw van energie-intensief naar energie-efficiënt
Duurzame Industrie De ombouw van energie-intensief naar energie-efficiënt De ombouw van energie-intensief naar energie-efficiënt De verduurzaming van Nederland en van de industrie vraagt onder andere
Nadere informatieMaatschappelijk Verantwoord Ondernemen
Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen 2014 Van verbruik naar gebruik Pagina 1 van 6 Inleiding: Voor u ligt het MVO beleid van Hef & Hijs Nederland. Maatschappelijk Verantwoord en Duurzaam Ondernemen is
Nadere informatieEnergieverbruik gemeentelijke gebouwen
MILIEUBAROMETER: INDICATORENFICHE ENERGIE 1/2 Samenwerkingsovereenkomst 2008-2013 Milieubarometer: Energieverbruik gemeentelijke gebouwen Indicatorgegevens Naam Definitie Meeteenheid Energieverbruik gemeentelijke
Nadere informatieHET GROENSTE PAPIER TER WERELD spaart bomen spaart energie spaart water
HET GROENSTE PAPIER TER WERELD spaart bomen spaart energie spaart water 100%eco & NORTH RIVER ÉCHT DUURZAAM PRODUCEREN 100%eco 100% betrouwbaar - 100% transparant Ons doel is een kleurrijk voetspoor op
Nadere informatieDuurzame energie in balans
Duurzame energie in balans Duurzame energie produceren en leveren binnen Colruyt Group I. Globale energievraag staat onder druk II. Bewuste keuze van Colruyt Group III. Wat doet WE- Power? I. Globale energievraag
Nadere informatiePresenta/e door Jan de Kraker - 5 mei 2014. Energie in Beweging
Presenta/e door Jan de Kraker - 5 mei 2014 Energie in Beweging Wat is Well to Wheel Met Well to Wheel wordt het totale rendement van brandstoffen voor wegtransport uitgedrukt Well to Wheel maakt duidelijk
Nadere informatieDuurzame Industrie. De overgang naar een circulaire en een CO2-vrije industrie
Duurzame Industrie De overgang naar een circulaire en een CO2-vrije industrie De ombouw van energie-intensief naar energie-efficiënt De verduurzaming van Nederland en van de industrie vraagt onder andere
Nadere informatieElektrische auto stoot evenveel CO 2 uit als gewone auto
Elektrische auto stoot evenveel CO 2 uit als gewone auto Bron 1: Elektrische auto s zijn duur en helpen vooralsnog niets. Zet liever in op zuinige auto s, zegt Guus Kroes. 1. De elektrische auto is in
Nadere informatieCO 2 -update H1 2014. versie 2, 16 maart 2015
CO 2 -update H1 2014 versie 2, 16 maart 2015 INLEIDING De belangrijkste milieu-impact van Beelen is haar CO 2 -uitstoot. Daarom hebben wij reeds in 2011 reductiedoelstellingen voor onze CO 2 -uitstoot
Nadere informatieBETER ZORGEN VOOR ONSZELF EN ONZE PLANEET
BETER ZORGEN VOOR ONSZELF EN ONZE PLANEET Meer dan 550.000 gezinnen hebben al een milieubewuste en verantwoorde kijk op energie. Omdat je energiebudget steeds belangrijker wordt, biedt Lampiris je verschillende
Nadere informatieCO 2 footprint rapportage Uzin Utz
CO 2 footprint rapportage 2018 Uzin Utz 1 januari 2018 t/m 31 december 2018 Inhoudsopgave Inhoudsopgave 1. Inleiding en samenvatting 1.1. Inleiding 1.2. Samenvatting 2. CO2 reductiebeleid 2.1. Visie 2.2.
Nadere informatieGoodall MetalVisor metaalslangen. Geen lekken Minder stilstand Veiliger werken Hogere flexibiliteit
Geen lekken Minder stilstand Veiliger werken Hogere flexibiliteit Goodall MetalVisor metaalslangen ONTDEK BINNENIN DE VOORDELEN VAN EEN GOODALL MetalVisor METAALSLANG > ERIKS weet hoe belangrijk de juiste
Nadere informatieBioWanze De nieuwe generatie
BioWanze De nieuwe generatie BioWanze in het kort De grootste producent van bio-ethanol in België met een jaarlijkse capaciteit van maximum 300.000 m³ bio-ethanol. Het nieuwe generatie proces verzekert
Nadere informatieMaatschappelijk Verantwoord Ondernemen 2015-2016
Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen 2015-2016 Van verbruik naar gebruik Pagina 1 van 5 Inleiding: Voor u ligt het MVO beleid van ABIRD Industrial Rental Services. Maatschappelijk Verantwoord en Duurzaam
Nadere informatieVoortgang CO2 reductie
Voortgang CO2 reductie Introductie A. Hak wil in 2030 CO2 neutraal werken en heeft doorlopend aandacht voor de invloed van onze werkzaamheden op het milieu. Wij zijn gecertificeerd volgens ISO 14001, MVO
Nadere informatiezonweringsdoeken gemaakt van planten THE FIRST SUNSCREEN FABRIC IN THE WORLD WITH CRADLE TO CRADLE CERTIFIED GOLD
zonweringsdoeken gemaakt van planten THE FIRST SUNSCREEN FABRIC IN THE WORLD WITH CRADLE TO CRADLE CERTIFIED GOLD M + N PROJECTEN ONTWIKKELDE EEN NIEUWE GENERATIE ZONWERINGSDOEKEN, DIE DE HUIDIGE MATERIALEN
Nadere informatieGRUNDFOS pump audit HOE EFFICIËNT EN DUURZAAM ZIJN UW POMPEN?
GRUNDFOS pump audit HOE EFFICIËNT EN DUURZAAM ZIJN UW POMPEN? Een Grundfos pump audit creëert duidelijkheid Is duurzaamheid één van de doelstellingen in uw organisatie? Steeds meer bedrijven en (semi-)
Nadere informatieCO2 Reductie. Samen beter voor buiten
CO2 Reductie Samen beter voor buiten CO2 Reductie Door middel van deze presentatie willen wij u informeren over ons energiebeleid. Daarnaast willen wij u oproepen om ook binnen uw bedrijf een actief beleid
Nadere informatieDuurzaamheid. De voordelen van blikverpakkingen
Duurzaamheid De voordelen van blikverpakkingen Duurzaamheid Duurzaamheid is één van de belangrijke aandachtspunten van het bedrijfsleven. Deze brochure is een initiatief van EMPAC, de organisatie van de
Nadere informatieSupplier Code of Conduct. Samen op weg naar een succesvolle, uitdagende en duurzame toekomst
Supplier Code of Conduct Samen op weg naar een succesvolle, uitdagende en duurzame toekomst Bij Kramp gaan we voor zakelijk succes op de lange termijn. Daarbij voelen we een sterke verantwoordelijkheid
Nadere informatieWijzer worden van Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen
De Meeuw Nederland Industrieweg 8 Postbus 18 5688 ZG Oirschot T +31 (0)499 57 20 24 F +31 (0)499 57 46 05 info@demeeuw.com www.demeeuw.com De Meeuw en MVO Wijzer worden van Maatschappelijk Verantwoord
Nadere informatieDe SLIMME KEUZE voor
Aardgas voor voertuigen De SLIMME KEUZE voor uw onderneming DATS 24, meer dan brandstof alleen DATS 24 maakt deel uit van Colruyt Group en zet ook resoluut in op duurzaamheid. DATS 24 draagt dus graag
Nadere informatieCO2-Prestatieladder. Actieve deelname initiatieven Schilderwerken De Boer Obdam B.V.
CO2-Prestatieladder Actieve deelname initiatieven Schilderwerken De Boer Obdam B.V. Auteurs: De heer R.J.M. de Boer (Schilderwerken De Boer Obdam B.V.) De heer R.J. van Stralen (Schilderwerken De Boer
Nadere informatieEen pro-actief energiebeleid uitgelicht
Een pro-actief energiebeleid uitgelicht Kris Baert - 1 e Vlaamse Energiecongres - 20 oktober 2009 slide 1 Inhoud Duurzaamheid Rationeel energiegebruik Groene stroom CO 2 bilan slide 2 DUURZAAM meerwaarde
Nadere informatiepersinformatie Hoe kleiner, hoe efficiënter Energie besparen met montagegereedschap
persinformatie Industriele techniek: perslucht- & elektrische gereedschappen Atlas Copco Tools Nederland, Merwedeweg 7, NL -, Tel. 078-6230230, Fax 078-6104702, tools.nl@nl.atlascopco.com, www.atlascopco.nl
Nadere informatieMVO verklaring
Voor u ligt het MVO beleid van Kamphuis Lastechniek BV. Maatschappelijk Verantwoord en Duurzaam Ondernemen is verankerd in ons bedrijfsbeleid. Voor nu, en voor de toekomst. Doordat Kamphuis Lastechniek
Nadere informatieKoken met de groene antikleefpan
Adres Antoon Catriestraat 16 Contactpersoon Website 9031 Drongen David Verhofstadt Communications Manager www.green-pan.com Koken met de groene antikleefpan Activiteiten GreenPan is een Gents bedrijf dat
Nadere informatieHelmonds Energieconvenant
Helmonds Energieconvenant Helmondse bedrijven slaan de handen ineen voor een duurzame en betrouwbare energievoorziening. Waarom een energieconvenant? Energie is de drijvende kracht Energie is de drijvende
Nadere informatieEcoilet De duurzame sanitaire ruimte.
Ecoilet De duurzame sanitaire ruimte. De duurzame sanitaire ruimte van CWS Met Ecoilet bent u zuinig op natuurlijke grondstoffen en op uw portemonnee. De keuze voor Ecoilet vergt geen extra investeringen,
Nadere informatieENERGIE & KLIMAATBESCHERMING
Om bij te dragen aan de bescherming van het klimaat, beperken we de CO2-voetafdruk in onze gehele waardeketen. Daarbij kijken we verder dan alleen onze eigen activiteiten. Ook door nauw samen te werken
Nadere informatieEen nieuwe kijk op houtenergie
Een nieuwe kijk op houtenergie HOUT EEN MODERNE ENERGIEBRON AUTHENTIEK EN TOEKOMSTGERICHT In Europa is hout de primaire bron van duurzame energie. Duizenden gezinnen hebben een houtkachel ter beschikking.
Nadere informatieRapportage VHG MVO Wijzer
Rapportage VHG MVO Wijzer Aardoom Hoveniers B.V. 9 april 202 Gegenereerd op 9-04-202 - pagina van 0 voor Aardoom Hoveniers B.V. Rapportage VHG MVO Wijzer Aardoom Hoveniers B.V. Maatschappelijk verantwoord
Nadere informatieEnergiemanagement actieplan
Energiemanagement actieplan Versie 2018.1 Datum: 11-01-2019 Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 2. Reductiemogelijkheden 4 2.1 Brandstof 4 2.2 Electra en warmte 4 2.3 Projecten 5 3. CO2 reductie a.d.h.v. maatregelen
Nadere informatieONZE VERANTWOORDELIJKHEID
ONZE VERANTWOORDELIJKHEID CORPORATE RESPONSIBILITY POLICY I Inhoud Voorwoord 1 Waardering medewerkers 2 Ketenverantwoordelijkheid 3 Behoud van natuurlijke hulpbronnen 4 Maatschappelijke betrokkenheid
Nadere informatie[3.B.1.3- CO2 reductiedoelstellingen]
2017 [3.B.1.3- CO2 reductiedoelstellingen] Co2 prestatieladder 3.0 Conform niveau 3 Transportbedrijf R.Vels & Zn. BV 1 Inhoud Inleiding... 3 1 Mogelijkheid en reductie CO2 uitstoot... 4 1.1. Input... 4
Nadere informatieStrategische doelstellingen voor een duurzame ontwikkeling aan de Vrije Universiteit Brussel
Strategische doelstellingen voor een duurzame ontwikkeling aan de Vrije Universiteit Brussel I. Algemene principes 1. Duurzame ontwikkeling vanuit humanistische waarden 2. Een holistische en interdisciplinaire
Nadere informatieRotie: Cleaning & Services Amsterdam: Tankstorage Amsterdam: Orgaworld: Biodiesel Amsterdam:
Rotie maakt onderdeel uit van de Simadan Groep. De Simadan Groep is een wereldwijd uniek industrieel ecosysteem waarin bij het verwerken van organische reststromen en frituurvet geen bruikbare energie
Nadere informatieANNEX BIJLAGE. bij de. Verordening van de Commissie
EUROPESE COMMISSIE Brussel, 19.12.2018 C(2018) 4429 final ANNEX BIJLAGE bij de Verordening van de Commissie tot wijziging van bijlage IV bij Verordening (EG) nr. 1221/2009 van het Europees Parlement en
Nadere informatieHAVEN VAN ANTWERPEN Ruimte voor evenwicht
HAVEN VAN ANTWERPEN Ruimte voor evenwicht NIEUW HANDIGE DUURZAAMHEIDSTIPS www.duurzamehavenvanantwerpen.be Evenwicht tussen mens (people), milieu (planet) en welvaart (prosperity) H et tweede duurzaamheidsverslag,
Nadere informatieToelichting ISO Milieuprestatiemeting versie 15 mei 2018
Toelichting ISO 14001 Milieuprestatiemeting versie 15 mei 2018 SCCM heeft een instrument ontwikkeld waarmee u goed inzicht krijgt in de milieuprestaties van uw organisatie, de ISO 14001 Milieuprestatiemeting.
Nadere informatieWe houden van de natuur. Dat is altijd al zo geweest!
rh environment Nature our passion We streven er altijd naar dat onze stoelen even ergonomisch voor het lichaam als vriendelijk voor het milieu zijn. Al onze stoelen kunnen voor 100 procent gerecycled worden
Nadere informatieDuurzaam en maatschappelijk verantwoord ondernemen
Duurzaam en maatschappelijk verantwoord ondernemen Duurzaam en maatschappelijk verantwoord ondernemen in KBC Duurzaam en Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (Corporate Social Responsibility of CSR)
Nadere informatieDuurzame bureaumaterialen op de werkplek. Tips & communicatie
Duurzame bureaumaterialen op de werkplek Onze bureaumaterialen (computers, toners, papier,...) en energieverbruik zijn een grote milieu-impact voor administraties en bedrijven. Daarenboven zijn er vaak
Nadere informatieEnergiezorgplan Van Dorp installaties bv 2011 2015. Versie 3.0 (Summary)
Energiezorgplan Van Dorp installaties bv 2011 2015 Versie 3.0 (Summary) Auteurs: Van Dorp Dienstencentrum Datum: Update: Augustus 2013 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 2 2. Energiebeleid... 3 2.1 Continue
Nadere informatieKLIMAATNEUTRALE GRESBUIZEN. TECHNOLOGIE VOOR DE VOLGENDE GENERATIES.
KLIMAATNEUTRALE GRESBUIZEN. TECHNOLOGIE VOOR DE VOLGENDE GENERATIES. KLIMAATNEUTRALE PRODUCTIE. WEER EEN STAP IN DE RICHTING VAN DE TOEKOMST. Klimaatbescherming behoort tot de grootste uitdagingen voor
Nadere informatieDe garantie om uw electriciteitsnota te verlagen en CO2 uitstoot te verkleinen PQMS.NL/VO4BIZ
De garantie om uw electriciteitsnota te verlagen en CO2 uitstoot te verkleinen Wat is VO4BIZ? VO4BIZ is een Brits ontwerp, spanningsoptimalisatie systeem dat het inkomende voltage verlaagt en de stroomkwaliteit
Nadere informatieEvenwicht vinden tussen people, planet & profit DUURZAAM VASTGOEDBEHEER & FACILITY MANAGEMENT
Evenwicht vinden tussen people, planet & profit DUURZAAM VASTGOEDBEHEER & FACILITY MANAGEMENT WAAROM INVESTEREN IN DUURZAAMHEID? 1. Omdat bedrijven een betekenisvolle bijdrage willen leveren aan een leefbare
Nadere informatiePEOPLE STAKEHOLDER(S) PEOPLE STAKEHOLDER(S)
Nr. ISO 26000 Indicator MVO Kernthema II: Arbeidsomstandigheden en volwaardig werk Stakeholder(s) Meten Uitvoering Voldoet Ja/Nee Doelstelling 2018 Paragraaf (Paragraaf 6.4) 1 6.4.1 Werkgelegenheid Safety
Nadere informatieaardgas tank ik bij DATS 24 www.dats24.be CNG aardgas voor voertuigen De slimme ecomobiele toekomst is vandaag Transitiebrandstof
CNG aardgas voor voertuigen CNG betekent letterlijk samengeperst natuurlijk gas en is eenvoudigweg de samengeperste variant van het aardgas dat we kennen voor huishoudelijk gebruik. CNG is al een tijdje
Nadere informatiereating ENERGY PROGRESS
reating ENERGY PROGRESS 2012 ENERGIE EN MILIEU: Opwarming van de aarde: Drastische vermindering CO 2 -uitstoot Energie: De energiekosten fluctueren sterk en zullen alleen maar stijgen Behoud van het milieu
Nadere informatieCompact Plus biogasinstallatie, Lierop, 600 kw
Hoe maak je biogas? Inhoud presentatie Wie en wat is Biogas Plus? Hoe werkt een biogasinstallatie? Voor wie is een biogasinstallatie interessant? Is een biogasinstallatie duurzaam? Zijn subsidies nodig?
Nadere informatieOpleiding Duurzaam Gebouw:
Opleiding Duurzaam Gebouw: Duurzaam werfbeheer in de praktijk Leefmilieu Brussel De kostprijs van duurzaam werfbeheer Marc Vanderick Ondernemingen Louis De Waele De kostprijs van duurzaam werfbeheer Integratie
Nadere informatieSwart Installatietechniek BV
Swart Installatietechniek BV CO 2 -Prestatieladder Participatie plan Opgesteld door: E. Wolthuis Kader, bureau voor kwaliteitszorg b.v. Huis ter Heideweg 4 3705 LZ Zeist Tel: 030 243 64 64 Datum: februari
Nadere informatieRH en duurzaam ondernemen
RH en duurzaam ondernemen Milieubeleid Zoals het een Scandinavisch bedrijf betaamt, werkt RH volgens een strikt milieubeleid. Onze vooruitstrevende mening is dat bedrijven behalve winst maken nog een andere
Nadere informatieMaak optimaal gebruik van uw dak. lnvesteer in zonne-energie met SunPower
Maak optimaal gebruik van uw dak lnvesteer in zonne-energie met SunPower Hoe werkt het? Verhoog uw inkomsten met zonne-energie 1 SunPower-zonnepanelen Tot voor enkele jaren was een investering met het
Nadere informatieDe ONBEKENDE KANT van PLASTIC. Waarom worden zoveel. producten in plastic verpakt? En wat moet er gebeuren met deze verpakking als dit afval wordt?
De ONBEKENDE KANT van PLASTIC Waarom worden zoveel producten in plastic verpakt? En wat moet er gebeuren met deze verpakking als dit afval wordt? PLASTIC IS WAARDEVOL Tijdens de productie en gebruik EEN
Nadere informatieGreen Cleaning. Duurzaam schoonmaakonderhoud - ecologisch, economisch en ergonomisch waardevol
Green Cleaning Duurzaam schoonmaakonderhoud - ecologisch, economisch en ergonomisch waardevol Waarom green? Green is bij ons meer dan groen het staat voor duurzaam. HECTAS hecht nadrukkelijk veel waarde
Nadere informatieDe CO2-footprint is weer bekend!
De CO2-footprint is weer bekend! Energiebeleid In het eerste half jaar van 2018 is Gebr. van der Lee ook weer actief bezig om hun CO2- footprint in kaart te brengen. Hierbij wordt opnieuw gebruik gemaakt
Nadere informatieCO2-footprint Bosman Watermanagement B.V. Overzicht 2015
CO2-footprint Bosman Watermanagement B.V. Overzicht 215 Uit de CO2 inventarisatie over 215 zijn de volgende resultaten bekend. De onderbouwing van de berekening is opgenomen. Voor 215 zijn de gegevens
Nadere informatieGOED ZITTEN. BETER LEVEN.
GOED ZITTEN. BETER LEVEN. BETER ZITTEN. AL MEER DAN 145 JAAR. Sinds 1872 staat Giroflex voor een brede deskundigheid op het gebied van ergonomisch zitten. Wij hebben nog steeds dezelfde passie voor dit
Nadere informatieDuurzame elektriciteit in het EcoNexis huis
Werkblad 1, mbo Duurzame elektriciteit in het EcoNexis huis Inleiding De wereldbevolking groeit al jaren vrij stevig. En de wereldwijde behoefte aan energie groeit mee: we kúnnen simpelweg niet meer zonder
Nadere informatieDuurzaamheidsrapport CCL Nutricontrol
Duurzaamheidsrapport CCL Nutricontrol Voorwoord Met trots presenteer ik u het allereerste duurzaamheidsverslag van CCL Nutricontrol! In dit eerste duurzaamheids verslag willen wij u laten zien dat wij
Nadere informatieDe Green Mobility Solution. Welkom in de wereld van de hernieuwbare energie.
1 De Green Mobility Solution. Welkom in de wereld van de hernieuwbare energie. Audi Green Mobility In samenwerking met CLIMACT, een studiebureau dat vernieuwende energiebesparende oplossingen uitwerkt
Nadere informatieDoor: Vincent Damen Ninja Hogenbirk Roel Theeuwen
Door: Vincent Damen Ninja Hogenbirk Roel Theeuwen 31 mei 2012 INHOUDSOPGAVE Inleiding... 3 1. Totale resultaten... 4 1.1 Elektriciteitsverbruik... 4 1.2 Gasverbruik... 4 1.3 Warmteverbruik... 4 1.4 Totaalverbruik
Nadere informatieCO 2 reductieplan: doelstellingen en voortgang Thales Transportation Systems 2 e half jaar 2015
UNCLASSIFIED TOL: 0006 0000795431 CO 2 reductieplan: doelstellingen en voortgang Thales Transportation Systems 2 e half jaar 2015 Conform de CO 2 prestatieladder 3.0 CO 2 reductieplan: doelstellingen en
Nadere informatieEnergie management actieplan. Copier Groep B.V.
Energie management actieplan Copier Groep B.V. Aspect van de CO 2 prestatieladder: 3.B.2. Datum: 31 maart 2015 Versie: 00 Auteur: M.J.A. Rijpert Vrijgegeven: T.J. Crum, J. Copier Voorwoord Voor u ligt
Nadere informatieEen korte introductie...
LED s talk OKI Een korte introductie... OKI vertaalt innovatieve LED-technologie naar efficiënte, betrouwbare en duurzame printoplossingen voor de zakelijke eindgebruiker. Wij leveren exclusief via u,
Nadere informatieEnergie Management Actieplan
Energie Management Actieplan Aannemingsbedrijf K. Dekker B.V. Opgesteld door: Gecontroleerd door: Vrijgave door: D. Blank H. Groenenberg M.J.M. Stoop Versie: augustus 2014 1 Voorwoord In onze missie staat
Nadere informatieDuurzame Industrie. De overgang van energie-intensief naar energie-efficient
Duurzame Industrie De overgang van energie-intensief naar energie-efficient De ombouw van energie-intensief naar energie-efficiënt De verduurzaming van Nederland en van de industrie vraagt onder andere
Nadere informatieCO2-footprint Bosman Watermanagement B.V. Overzicht 2016
CO2-footprint Bosman Watermanagement B.V. Overzicht 2016 Uit de CO2 inventarisatie over kwartaal 1 en 2 van 2016 zijn de volgende resultaten bekend. De onderbouwing van de berekening is opgenomen. De footprint
Nadere informatieEnergiebeoordeling. VORM Holding BV 1 januari 2018 t/m 31 december 2018
Energiebeoordeling VORM Holding BV 1 januari 218 t/m 31 december 218 Inhoudsopgave Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Trendanalyse 2.1. Energiegebruik 2.2. CO2 per omzet 2.3. Reducerende maatregelen 3. Verbeterkansen
Nadere informatieSamenvatting van de studie uitgevoerd door CO 2 logic in opdracht van de MIVB
Vergelijking van de CO 2 -uitstoot per vervoermiddel in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest Samenvatting van de studie uitgevoerd door CO 2 logic in opdracht van de MIVB 100% Gerecycleerd papier Januari
Nadere informatieVoortgangsrapportage emissies scope 1, 2 en 3. Monitoring doelstellingen 2013
4.B.2 Voortgangsrapportage emissies scope 1, 2 en 3 Evaluatie 213 & Monitoring doelstellingen 213 Van Steenis Geodesie BV Ringveste 7b 3992 DD HOUTEN Van Steenis Geodesie BV Duurstedeweg 4 7418 CK DEVENTER
Nadere informatieS 500 PLUG-IN HYBRID.
S 500 PLUG-IN HYBRID. Z n sterkste kracht: efficiëntie. Met de S 500 PLUG-IN HYBRID legt Mercedes-Benz wederom nieuwe maatstaven aan op technologiegebied. Daarbij zijn onovertroffen comfort, voortreffe
Nadere informatieTotale uitstoot in 2010: 14.000 kiloton CO 2
Totale uitstoot in 2010: 14.000 kiloton CO 2 Industrie Welke keuzes en wat levert het op? Huidig beleid 1% besparing op gas en elektra per jaar. Totaal is dat 8 % besparing in 2020. Opbrengst: 100 kiloton.
Nadere informatieInsights Energiebranche
Insights Energiebranche Naar aanleiding van de nucleaire ramp in Fukushima heeft de Duitse politiek besloten vaart te zetten achter het afbouwen van kernenergie. Een transitie naar duurzame energie is
Nadere informatieArnold Maassen Holding BV. Voortgangsrapportage scope 1 en 2 1e halfjaar 2014
Arnold Maassen Holding BV Voortgangsrapportage scope 1 en 2 1e halfjaar 2014 G.R.M. Maassen 24-10-2014 Inhoud 1 Inleiding... 3 2 Scope 1 en 2... 3 2.1 Voortgang in relatie tot reductiedoelstellingen....
Nadere informatieenergiemanagement & kwaliteitsmanagement
Energiemanagement Programma & managementsysteem Het beschrijven van het energiemanagement en kwaliteitsmanagementplan (zoals vermeld in de norm, voor ons managementsysteem). 1 Inleiding Maatschappelijk
Nadere informatieDUURZAAMHEIDSVERSLAG
DUURZAAMHEIDSVERSLAG Duurzaamheid Duurzaamheid zit al jaren in de genen van ons bedrijf. Maar duurzaamheid is een breed begrip. Hoe maken we met Cailliau precies het verschil? Dat gebeurt op verschillende
Nadere informatieNuon Helianthos. Een doorbraak in zonne-energie.
Nuon Helianthos Een doorbraak in zonne-energie. 2 Nuon Helianthos Een doorbraak in zonne-energie. Nuon Helianthos 3 Een duurzame samenleving staat hoog op de politieke en maatschappelijke agenda. Een wezenlijke
Nadere informatieDe BD Emerald spuit. Omdat gezonde mensen en gezond milieu niet los van elkaar te denken zijn.
De BD Emerald spuit Omdat gezonde mensen en gezond milieu niet los van elkaar te denken zijn. Een stap voorwaarts naar een groenere toekomst Duurzame methoden spelen een rol in de belangrijkste operationele
Nadere informatiePREMIES VOOR UW VERPAKKINGS- AFVAL, INTERESSE?
PREMIES VOOR UW VERPAKKINGS- AFVAL, INTERESSE? WEET U DAT UW VERPAKKINGSAFVAL GELD WAARD IS? TE MOOI OM WAAR TE ZIJN? LEES SNEL VERDER! Afval is in vele sectoren een onvermijdelijk gevolg van de economische
Nadere informatieWarmtekrachtkoppeling. Waarom Vaillant? Om eenvoudigweg dubbel gebruik te maken van energie. ecopower
Warmtekrachtkoppeling Waarom Vaillant? Om eenvoudigweg dubbel gebruik te maken van energie. ecopower Waarom ecopower? Eenvoudigweg omdat het de moeite waard is! Bij een traditionele productie van energie
Nadere informatieEnergie management actieplan. Newae B.V.
Energie management actieplan Newae B.V. Aspect van de CO2 prestatieladder: 3.B.2. Datum: 31 december 2017 Versie: 01 Auteur: Vrijgegeven: J. Burg T.J. Crum Voorwoord Voor u ligt het Energie Management
Nadere informatieBijlage 7. Conversie juni 2010 naar 2013 (info)
Bijlage 7. Conversie juni 2010 naar 2013 (info) was wordt onderwerp tekstbron Versie juni Opmerking: Standaardteksten en Versie 2013 2010 hoofdstukindeling vertaald uit Guide 83 H 1 tm 4 Deel A Eisen Managementsysteem
Nadere informatie