Een zeer goedkope koop vs. een schenking met zware last
|
|
- Albert Sasbrink
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Faculteit Rechtsgeleerdheid Universiteit Gent Academiejaar Een zeer goedkope koop vs. een schenking met zware last Masterproef van de opleiding Notariaat Ingediend door De Bruyn Chloë ( ) Promotor: Prof. Erik Van Tricht Co-promotor: Sylvie De Raedt
2 INHOUDSTABEL 1. Inleiding De administratie Verkeerd benoemde akte Geveinsde akte Anti-misbruikbepaling Verkoop tegen een lage prijs Situatie Kwalificatie Belachelijke of bespottelijk lage prijs Principe De administratie De rechter Lage prijs Principe De administratie De rechter Bewijs schenking Algemeen Vermomde schenking Onrechtstreekse schenking Tegenwerpelijkheid schenking Vermomde schenking Onrechtstreekse schenking Fiscale implicaties Koop Schenking Belachelijk lage prijs Lage prijs a) Vermomde schenking b) Onrechtstreekse schenking Schenking met zware last Situatie... 28
3 4.2. Kwalificatie Principe De administratie De rechter Fiscale implicaties Nederland Verkoop tegen een lage prijs Schenking met zware last Conclusie BIBLIOGRAFIE... 38
4 Een zeer goedkope koop vs. een schenking met zware last 1. Inleiding 1.Een koop tegen een normale prijs is een verkrijging ten bezwarende titel, een schenking een verkrijging ten kosteloze titel. Maar wat met een koop tegen een vriendenprijsje of een schenking met zware last? Dit soort grensgevallen doen vragen rijzen in verband met de kwalificatie. Het onderscheid tussen een koop en schenking vervaagt. 2.Stel, een suikertante verkoopt aan haar nichtje een huis voor een zogenaamd familieprijsje. De administratie ziet hier evenwel een schenking in en wil het nichtje meer registratierechten doen betalen. De schenkingstarieven voor onroerende goederen tussen dergelijke verwanten zijn torenhoog. In Vlaanderen en Wallonië gelden tarieven van 25% tot 70%, in Brussel van 35% tot 70%. Kopen is dus fiscaal veel aantrekkelijker. 3.Indien ouders een woning, bouwgrond of familiebedrijf verkopen aan één van hun kinderen, gebeurt dit eveneens vaak tegen een familieprijsje. 4.Deze twee voorbeeldjes illustreren het belang van de kwalificatie. Enerzijds heeft de kwalificatie een zeer grote impact op fiscaal vlak en meer bepaald op het vlak van de registratierechten. Anderzijds heeft deze ook gevolgen op civielrechtelijk vlak. Zo valt een rechtshandeling ten bezwarende titel buiten de nalatenschap en rijzen aldaar geen problemen inzake inbreng en inkorting. 5.Kan de administratie herkwalificeren? Wanneer is herkwalificatie mogelijk? Wat vindt de rechter? En kan je eigenlijk nog wel verkopen tegen een vrienden - of familieprijsje? Dit alles zal in deze bijdrage worden onderzocht. Hierbij zal de nadruk liggen op het fiscale luik. Vooreerst wordt kort ingegaan op de instrumenten die de administratie toelaten een rechtshandeling te herkwalificeren. Vervolgens komt de effectieve kwalificatievraag aan bod. Dit zowel voor de verkoop tegen lage prijs als de schenking met zware last. Daarnaast komen enkele gelieerde topics inzake bewijs, tegenwerpelijkheid en fiscaliteit aan bod. Ten slotte wordt een vergelijking gemaakt met ons buurland Nederland. 1
5 2. De administratie 6.Gezien de grote tariefverschillen tussen koop en schenking heeft de administratie er alle belang bij de juiste kwalificatie te achterhalen. 7.Het registratierecht treft bovendien de werkelijk tussen de partijen afgesloten rechtshandelingen. 1 De administratie moet zich voor de heffing van de registratierechten houden aan de werkelijke aard van de akte die ter registratie wordt neergelegd. 2 Het gestum heeft voorrang op het scriptum, zodat de administratie niet gebonden is door de benaming of de kwalificatie die partijen aan de voorgelegde akte geven noch door de inhoud van de overgelegde akte. 3 De administratie zal rekening houden met de werkelijke wil van de partijen en in overeenstemming hiermee belasting heffen. 4 8.Door alle middelen van het gemeen recht, met inbegrip van getuigen en vermoedens 5, doch met uitzondering van de eed, is het bestuur ertoe gerechtigd het bewijs te leveren van de ware aard en de werkelijke voorwaarden van de overeenkomst. 6 1 F. WERDEFROY, Registratierechten, Brussel, Larcier, 1964, 294; F. WERDEFROY, Registratierechten, Mechelen, Kluwer, 2011, E. SPRUYT, J. RUYSSEVELDT, P. DONS, Praktijkgids successierecht en planning, Kapelle-op-den-Bos, Toth, 2002, ; H. DE SAEGER, N. LABEEUW, N. GEELHAND, T. DUMONT, Schenking en registratie schenking van tegenwoordige goederen in M. COENE, J. DU MONGH en N. GEELHAND, Erfenissen, schenkingen en testamenten. Artikelgewijze commentaar met overzicht van rechtspraak en rechtsleer, Mechelen, Kluwer, losbl, F. WERDEFROY, Registratierechten, Brussel, Larcier, 1964, 294; F. WERDEFROY, Registratierechten, Mechelen, Kluwer, 2011, 657; H. DE SAEGER, N. LABEEUW, N. GEELHAND, T. DUMONT, Schenking en registratie schenking van tegenwoordige goederen in M. COENE, J. DU MONGH en N. GEELHAND, Erfenissen, schenkingen en testamenten. Artikelgewijze commentaar met overzicht van rechtspraak en rechtsleer, Mechelen, Kluwer, losbl, 28a. 4 E. SPRUYT, J. RUYSSEVELDT, P. DONS, Praktijkgids successierecht en planning, Kapelle-op-den-Bos, Toth, 2002, ; A. MAELFAIT, Boek 2/Topic 36 Vermomde schenking: fiscale gevolgen in A. VERBEKE, e.a.(eds.), Handboek Estate Planning. Boek 2: Vermogensplanning met effect bij leven: schenking, Gent, larcier, 2009, 197; F. WERDEFROY, Registratierechten, Mechelen, Kluwer, 2011, 657; H. DE SAEGER, N. LABEEUW, N. GEELHAND, T. DUMONT, Schenking en registratie schenking van tegenwoordige goederen in M. COENE, J. DE MONGH en N. GEELHAND, Erfenissen, schenkingen en testamenten. Artikelgewijze commentaar met overzicht van rechtspraak en rechtsleer, Mechelen, Kluwer, losbl, Bergen 27 oktober 2005, Rec.gén.enr.not. 2006, afl.5, Art. 185 W.Reg; F. WERDEFROY, Registratierechten, Brussel, Larcier, 1964, 294; F. WERDEFROY, Registratierechten, Mechelen, Kluwer, 2011, 657; H. DE SAEGER, N. LABEEUW, N. GEELHAND, T. DUMONT, Schenking en registratie schenking van tegenwoordige goederen in M. COENE, J. DU MONGH en N. GEELHAND, Erfenissen, schenkingen en testamenten. Artikelgewijze commentaar met overzicht van rechtspraak en rechtsleer, Mechelen, Kluwer, losbl, 28b. 2
6 9.Hierbij dient een onderscheid te worden gemaakt tussen een verkeerd benoemde akte en een geveinsde akte. Het wezen opgemerkt dat de grens tussen beiden niet altijd even duidelijk is. 7 Daarnaast kan de anti-misbruikbepaling tevens een rol spelen Verkeerd benoemde akte 10.De administratie heeft het recht maar ook de plicht, aan de hand van de gegevens van de akte, de door de partijen aan de akte gegeven benaming te verbeteren. Deze benaming kan niet opwegen tegen de wettelijke bepalingen welke de overeenkomst belasten naar haar bestanddelen. 8 Dit betekent dat, niettegenstaande het feit dat de partijen aan hun overeenkomst de benaming koop hebben gegeven, de fiscale administratie deze kwalificatie naast zich neer kan leggen en alsnog het schenkingsrecht kan heffen. 9 De kwalificatie van de partijen, is niet tegenstelbaar aan de administratie. 10 Anders dan bij een geveinsde akte, is bij een verkeerd benoemde akte geen valsheid of leugen aanwezig. De overeenkomst is door de partijen in de akte oprecht weergegeven maar verkeerd betiteld. Om deze reden wordt een verkeerd benoemde akte ook niet met een boete bestraft Geveinsde akte 11.Een geveinsde akte is een akte waarvan de inhoud niet overeenstemt met de overeenkomst die in werkelijkheid door partijen werd afgesloten. De tegenstelling tussen deze akte, het scriptum en de 7 S. VANMAELE, De verkoop van een onroerend goed met gesloten beurs en de verkoop aan een familieprijs: fiscale simulatie of niet?, Notariaat 2011, afl.17, 3; H. DE SAEGER, N. LABEEUW, N. GEELHAND, T. DUMONT, Schenking en registratie schenking van tegenwoordige goederen in M. COENE, J. DU MONGH en N. GEELHAND, Erfenissen, schenkingen en testamenten. Artikelgewijze commentaar met overzicht van rechtspraak en rechtsleer, Mechelen, Kluwer, losbl, 28b. 8 Cass. 7 april 1910, Pas. 1910, I, 174; F. WERDEFROY, Registratierechten, Brussel, Larcier, 1964, 294; F. WERDEFROY, Registratierechten, Mechelen, Kluwer, 2011, ; H. DE SAEGER, N. LABEEUW, N. GEELHAND, T. DUMONT, Schenking en registratie schenking van tegenwoordige goederen in M. COENE, J. DU MONGH en N. GEELHAND, Erfenissen, schenkingen en testamenten. Artikelgewijze commentaar met overzicht van rechtspraak en rechtsleer, Mechelen, Kluwer, losbl, 28b. 9 H. DE SAEGER, N. LABEEUW, N. GEELHAND, T. DUMONT, Schenking en registratie schenking van tegenwoordige goederen in M. COENE, J. DU MONGH en N. GEELHAND, Erfenissen, schenkingen en testamenten. Artikelgewijze commentaar met overzicht van rechtspraak en rechtsleer, Mechelen, Kluwer, losbl, A. MAELFAIT, Boek 2/Topic 36 Vermomde schenking: fiscale gevolgen in A. VERBEKE, e.a.(eds.), Handboek Estate Planning. Boek 2: Vermogensplanning met effect bij leven: schenking, Gent, Larcier,2009, F. WERDEFROY, Registratierechten, Brussel, Larcier, 1964, 294; F. WERDEFROY, Registratierechten, Mechelen, Kluwer, 2011, 658; H. DE SAEGER, N. LABEEUW, N. GEELHAND, T.DUMONT, Schenking en registratie schenking van tegenwoordige goederen in M. COENE, J. DU MONGH en N. GEELHAND, Erfenissen, schenkingen en testamenten. Artikelgewijze commentaar met overzicht van rechtspraak en rechtsleer, Mechelen, Kluwer, losbl, 28b. 3
7 werkelijke overeenkomst, het gestum is door partijen opzettelijk gewild. Kenmerkend voor veinzing is derhalve het bestaan van een leugen. 12 In fiscale zaken is er sprake van veinzing wanneer partijen een overeenkomst tot stand brengen onder de bedrieglijke schijn van één of meer minder belaste overeenkomsten. 13 De administratie heeft het recht aan te tonen dat de in de aangeboden akte vermelde overeenkomst niet strookt met de werkelijkheid en deze een andere rechtshandeling verbergt. 14 Slaagt zij in die bewijsvoering, kan zij de belasting vorderen op de werkelijk tussen partijen afgesloten rechtshandeling. 15 De vermomde schenking mag dus volgens haar werkelijke aard worden belast op voorwaarde dat de administratie het bestaan van veinzing in de ter registratie aangeboden akte kan bewijzen. 16 Daarenboven is elke partij een geldboete verschuldigd gelijk aan het ontdoken recht. Dit recht is ondeelbaar door alle partijen verschuldigd. 17 De geldboete heeft niet het karakter van een strafrechtelijke sanctie in de zin van artikel 6 van het Europees Verdrag tot bescherming van de Rechten van de Mens. De rechter heeft bovendien niet de bevoegdheid om deze boete te verminderen om reden van billijkheid of redelijkheid Anti-misbruikbepaling 12.De anti-misbruikbepaling 19 doet geen afbreuk aan de middelen waarover de fiscale administratie beschikt tot bestrijding van veinzing en verkeerde betiteling van een rechtshandeling, die onverminderd van toepassing blijven. 20 Aanvankelijk beperkte de anti-misbruikbepaling zich qua toepassingsgebied tot verrichtingen in de economische sfeer. Sinds de programmawet van F. WERDEFROY, Registratierechten, Brussel, Larcier, 1964, ; H. DE SAEGER, N. LABEEUW, N. GEELHAND, T. DUMONT, Schenking en registratie schenking van tegenwoordige goederen in M. COENE, J. DU MONGH en N. GEELHAND, Erfenissen, schenkingen en testamenten. Artikelgewijze commentaar met overzicht van rechtspraak en rechtsleer, Mechelen, Kluwer, losbl, 28c. 13 F. WERDEFROY, Registratierechten, Brussel, Larcier, 1964, 296; A. MAELFAIT., Boek 2/Topic 36 Vermomde schenking: fiscale gevolgen in A. VERBEKE, e.a.(eds.), Handboek Estate Planning. Boek 2: Vermogensplanning met effect bij leven: schenking, Gent, larcier,2009, A. MAELFAIT, Boek 2/Topic 36 Vermomde schenking: fiscale gevolgen in A. VERBEKE, e.a.(eds.), Handboek Estate Planning. Boek 2: Vermogensplanning met effect bij leven: schenking, Gent, Larcier, 2009, H. DE SAEGER, N. LABEEUW, N. GEELHAND, T. DUMONT, Schenking en registratie schenking van tegenwoordige goederen in M. COENE, J. DU MONGH en N. GEELHAND, Erfenissen, schenkingen en testamenten. Artikelgewijze commentaar met overzicht van rechtspraak en rechtsleer, Mechelen, Kluwer, losbl, 28d. 16 Bergen 27 oktober 2005, Rec.gén.enr.not. 2006, afl.5, 180; E.SPRUYT, J.RUYSSEVELDT, P.DONS, Praktijkgids successierecht en planning, Kapelle-op-den-Bos, Toth, 2002, Art. 204 W.Reg. 18 H. DE SAEGER, N. LABEEUW, N. GEELHAND, T. DUMONT, Schenking en registratie schenking van tegenwoordige goederen in M. COENE, J. DU MONGH en N. GEELHAND, Erfenissen, schenkingen en testamenten. Artikelgewijze commentaar met overzicht van rechtspraak en rechtsleer, Mechelen, Kluwer, losbl, 28d. 19 Art W.Reg. 20 S. VANMAELE, De verkoop van een onroerend goed met gesloten beurs en de verkoop aan een familieprijs: fiscale simulatie of niet?, Notariaat 2011, afl.17, 2. 4
8 strekt zij zich uit tot verrichtingen die worden gesteld in het kader van het beheer van het privévermogen. Dit voor rechtshandelingen gesteld vanaf 1 juni Verkoop tegen een lage prijs 3.1. Situatie 13.Indien de prijs in de verkoopovereenkomst daadwerkelijk wordt betaald maar deze niet beantwoordt aan de werkelijke waarde van het verkochte goed, staan we voor een verkoop tegen een lage prijs. 22 Het betreft een verschil tussen de marktwaarde van het goed en de effectieve verkoopprijs. 23 Deze situatie is te onderscheiden van de koop tegen een prijs die geheel of gedeeltelijk wordt kwijtgescholden of die louter fictief is en derhalve nooit zal betaald worden De prijs wordt beschouwd als een wezenlijk bestanddeel van de koopovereenkomst zodat er zonder prijs geen koop is. 25 Derhalve rijst de vraag wat er dient te gebeuren indien de prijs te laag is. Men maakt hierbij een onderscheid tussen een belachelijke of bespottelijk lage prijs en een lage prijs. Bovendien heerst discussie in de rechtsleer of een dergelijke verkoop tegen lage prijs als vermomde dan wel onrechtstreekse schenking dient te worden beschouwd. Hoewel de meerderheid de mening is toegedaan dat een verkoop tegen lage prijs geen verdoken maar een onrechtstreekse schenking is, zal dit onderscheid ter volledigheid in enkele topics worden aangehaald. 26 Dit probleem is uiteraard 21 Programmawet 29 maart 2012, BS 6 april 2012, Circulaire nr. 4/2012, BS 04 mei 2012; Circulaire nr. 5/2013 (vervangt Circ. Nr. 8/2012), BS 10 mei E. LAUWERS, De verkoop met gesloten beurs en verkoop tegen een te lage prijs, T.Not.2009, G. DEKNUDT, Schenkingen in W. PINTENS en J. DU MONGH (eds.), Patrimonium 2006, Antwerpen, Intersentia, 2006, Zie bijvoorbeeld E. LAUWERS, De verkoop met gesloten beurs en verkoop tegen een te lage prijs, T.Not.2009, H. DE PAGE, Traité élémentaire de droit civil belge, Tome IV, vol. I, Brussel, Bruylant, 1972, Cass. 19 juni 1952, Rev.prat.not.b. 1953, 380 ; E. DE WILDE D ESTMAEL en C. THOMASSET, Les donations. Aspects civil et fiscal, Brussel, Servais, 1996, 58; M. PUELINCKX-COENE, N. GEELHAND en F. BUYSSENS, Overzicht van rechtspraak. Giften ( ), T.P.R. 1999, 936; E. LAUWERS, De verkoop met gesloten beurs en verkoop tegen een te lage prijs, T.Not. 2009, 340; A. MAELFAIT, Boek 2/Topic 35 Vermomde schenking/ Veinzing /Gedeeltelijke schenking in A. VERBEKE, e.a.(eds.), Handboek Estate Planning. Boek 2: Vermogensplanning met effect bij leven: schenking, Gent, Larcier, 2009, 193; S. SEYNS, S. VAN DEN HOVE D ERTSENRYCK, Actuele ontwikkelingen in het schenkingsrecht, Themis 2009, nr.55 1/2009, 65; R. DEKKERS en H. CASMAN, Handboek burgerlijk recht. Deel IV Huwelijksstelsels Erfrecht Giften, Antwerpen, Intersentia, 2010, 627; I. DE STEFANI en P. DE PAGE, La donation et ses impacts successoraux in J-P. BOURS, A. CULOT, P. DE PAGE, I. DE STEFANI, F. MAGNUS, C. PRÜM. en P. WAUTELET (eds.), Les donations: aspects civils et fiscaux, Louvain-la-Neuve, Anthemis, 2011, 147. Anders : G. MAHIEU en E. BOURS, La vente à prix réduit in E. BEGUIN, A. DELIÉGE, e.a.(eds.), Les arrangements de famille, Brussel, Story-Scientia, 1990, 37 ; J. BAEL, Schenkingen en testamenten in X(ed.), Rechtskroniek voor het Notariaat deel 10, Brugge, die Keure, 2007,
9 slechts aan de orde zo bewezen is dat vrijgevigheid de reden is van de lage prijs en er dus sprake is van een schenking. 15.Het is bovendien de feitenrechter die soeverein beslist of een rechtshandeling als schenking dan wel rechtshandeling ten bezwarende titel te kwalificeren is en of we met een vermomde dan wel onrechtstreekse schenking te maken hebben Kwalificatie Belachelijke of bespottelijk lage prijs Principe 16.Een belachelijke prijs is volgens TILLEMAN een prijs die objectief niet ernstig kan worden genomen. 28 Men spreekt van dergelijke prijs indien het verschil tussen de bedongen prijs en de werkelijke waarde zeer groot is. 29 Een spotprijs in het gewone taalgebruik betekent juridisch nog geen belachelijke of bespottelijk lage prijs, maar een kennelijk onvoldoende prijs Door bepaalde auteurs wordt een belachelijke prijs gelijkgesteld met het ontbreken van een prijs. Er wordt immers algemeen aangenomen dat een prijs ernstig moet zijn. Bijgevolg vertegenwoordigt een belachelijke prijs, die niet ernstig kan worden genomen, hoe reëel ook, geen prijs zodat geen verkoopovereenkomst kan tot stand komen. 31 Deze opvatting resulteert in de nietigheid van de overeenkomst als koop 32. Evenmin kan een onrechtstreekse of vermomde schenking tot stand 27 Cass. 9 november 1855, Pas. 1856, I, 65; Rb. Turnhout 28 maart 1991, TBBR 1991, 400; E. SPRUYT, J. RUYSSEVELDT, P. DONS, Praktijkgids successierecht en planning, Kapelle-op-den-Bos, Toth, 2002, 487; I. LIPS, Boek 2/Topic 31 Vermomde schenking/veinzing/gedeeltelijke schenking in A.VERBEKE, e.a. (eds.), Handboek Estate Planning. Boek 2: Vermogensplanning met effect bij leven: schenking, Gent, Larcier, 2009, 165; A. MAELFAIT, Boek 2/Topic 35 Vermomde schenking/ Veinzing /Gedeeltelijke schenking in A. VERBEKE, e.a.(eds.), Handboek Estate Planning. Boek 2: Vermogensplanning met effect bij leven: schenking, Gent, Larcier, 2009, 191; S. SEYNS, S. VAN DEN HOVE D ERTSENRYCK, Actuele ontwikkelingen in het schenkingsrecht, Themis 2009, nr.55 1/2009, 70; W. PINTENS, C. DECLERCK en K. VANWINCKELEN, Schets van het familiaal vermogensrecht, Antwerpen, Intersentia, 2012, B. TILLEMAN, Beginselen van Belgisch Privaatrecht. Overeenkomsten Deel 2 bijzondere overeenkomsten A. Verkoop Deel 1 Totstandkoming en kwalificatie van de koop, Antwerpen, Kluwer, 2001, A. MAELFAIT, Boek 2/Topic 35 Vermomde schenking/ Veinzing /Gedeeltelijke schenking in A. VERBEKE, e.a.(eds.), Handboek Estate Planning. Boek 2: Vermogensplanning met effect bij leven: schenking, Gent, Larcier, 2009, A. DE BOUGNE, Verkoop van een onroerend goed tegen een twijfelachtige prijs, T.Not. 1986, 3; B. TILLEMAN, Beginselen van Belgisch Privaatrecht. Overeenkomsten Deel 2 bijzondere overeenkomsten A. Verkoop Deel 1 Totstandkoming en kwalificatie van de koop, Antwerpen, Kluwer, 2001, A. DE BOUGNE, Verkoop van een onroerend goed tegen een twijfelachtige prijs, T.Not. 1986, 3; L. RAUCENT, Les libéralités, Brussel, Bruylant, 1991, A. DE BOUGNE, Verkoop van een onroerend goed tegen een twijfelachtige prijs, T.Not. 1986, 6; G. MAHIEU en E. BOURS, La vente à prix réduit in E. BEGUIN, A. DELIÉGE, e.a.(eds.), Les arrangements de famille, 6
10 komen daar er geen verkoop is, dus ook geen structuur voor een onrechtstreekse schenking of een scherm waarachter een vermomde schenking kan schuilen DE PAGE beukt tegen deze stelling op. Volgens deze auteur vertegenwoordigt een belachelijke prijs, als hij reëel is, wel degelijk een prijs, zodat een verkoop kan tot stand komen. Men heeft wel te maken met een wanverhouding in tegenprestaties waardoor de verkoop die betrekking heeft op een onroerend goed desgevallend kan vernietigd worden wegens benadeling Volgens BAEL, hierin gesteund door het grootste deel van de rechtspraak en rechtsleer, moet de verkoop van het goed tegen een belachelijke prijs als schenking van het goed met last worden gekwalificeerd. 35 Men zou de verkoop van het goed beter aanzien als een schenking van het goed en op deze manier belasten Rechtspraak en rechtsleer nemen dan ook aan dat de benaming verkoop niet aannemelijk is wanneer het goed wordt overgedragen tegen een belachelijk lage prijs. 37 Een akte, welke als verkoop betiteld wordt, dient als schenking te worden aanzien wanneer vaststaat dat er een duidelijke wanverhouding bestaat tussen de door de partijen overeengekomen prijs, hoe reëel ook, en de Brussel, Story-Scientia, 1990, 38 ; R. TIMMERMANS, De onderhandse koop en verkoop van een onroerend goed door particulieren, Mechelen, Kluwer, 2009, A. DE BOUGNE, Verkoop van een onroerend goed tegen een twijfelachtige prijs, T.Not. 1986, 3; L. RAUCENT, Les libéralités, Brussel, Bruylant, 1991, Art BW ; H. DE PAGE, Traité élémentaire de droit civil belge, Tome VIII, vol.i, Brussel, Bruylant, 1944, 19; H. DE PAGE, Traité élémentaire de droit civil belge, Tome IV, vol. I, Brussel, Bruylant, 1972, J. BAEL, Schenkingen en testamenten in X(ed.), Rechtskroniek voor het Notariaat deel 10, Brugge, die Keure, 2007, Cass. 11 januari 1917, Pas. 1917, I, 86; Brussel 13 december 2004, Rec.gén.enr.not. 2005, 118; L. WEYTS, Notarieel fiscaal recht. Deel 1 De registratie van notariële akten en hun gevolgen op fiscaal vlak, Mechelen, Kluwer, 2005, 167; J. BAEL, Schenkingen en testamenten in X(ed.), Rechtskroniek voor het Notariaat deel 10, Brugge, die Keure, 2007, Cass. 11 januari 1917, Pas. 1917, I, 86; Gent 26 januari 1990, Rec.gén.enr.not.1990, ; Rb. Dendermonde 25 mei 1992, Rec.gén.enr.not.1994, 329; Brussel 13 december 2004, Rec.gén.enr.not. 2005, 118; F. WERDEFROY, Registratierechten, Brussel, Larcier, 1964, 714; H. DU FAUX, Over onrechtstreekse schenkingen waarin onroerende goederen zijn betrokken, T. Not. 2001, 464; J. BAEL, Schenkingen en testamenten in X(ed.), Rechtskroniek voor het Notariaat deel 10, Brugge, die Keure, 2007, 187; S. VANMAELE, De verkoop van een onroerend goed met gesloten beurs en de verkoop aan een familieprijs: fiscale simulatie of niet?, Notariaat 2011, afl.17, 5; F. WERDEFROY, Registratierechten, Mechelen, Kluwer, 2011, 658 en 1591; H. DE SAEGER, N. LABEEUW, N. GEELHAND, T. DUMONT, Schenking en registratie schenking van tegenwoordige goederen in M. COENE, J. DU MONGH en N. GEELHAND, Erfenissen, schenkingen en testamenten. Artikelgewijze commentaar met overzicht van rechtspraak en rechtsleer, Mechelen, Kluwer, losbl, 28b. 7
11 waarde van het betreffende goed 38 en de animus donandi in hoofde van de verkoper is aangetoond De administratie 21.Zoals eerder vermeld, heeft de administratie het recht en de plicht om een door de partijen verkeerd betitelde overeenkomst te belasten overeenkomstig haar werkelijk karakter. Zo moet aan de benaming verkoop geen aandacht worden geschonken wanneer de als prijs bedongen prestatie bespottelijk laag is. 40 In de beslissing van 21 november 1994 spreekt men bovendien van een vermoeden van vrijgevigheid wanneer een belachelijk lage prijs is overeengekomen. Wanneer in een akte betiteld als verkoop, de prijs bespottelijk laag is spreekt de akte in zekere zin voor zichzelf en is de prijs slechts een schijnbare prijs zodanig dat het vermoeden van vrijgevigheid, enkel gebaseerd op het bedrag van de prijs, praktisch beslissend is. De administratie kan dan om gegronde redenen, alleen op het zicht van de akte, het schenkingsrecht heffen. Het behoort aan de partijen om te bewijzen dat, in tegenstelling met de klaarblijkelijkheid, de bespottelijk lage prijs niet significant is voor de vrijgevigheid. 41 Zo zal de administratie bij een verkoop tegen een bespottelijk lage prijs het schenkingsrecht heffen. 42 In geval van een verkoop tegen een belachelijk lage prijs of een spotprijs wordt de kwalificatie van schenking vermoed. Dit in tegenstelling tot de verkoop waarbij een lage prijs wordt bedongen De rechter 22.Wat een bespottelijk lage prijs juist is, is een feitenkwestie. Zo oordeelde de rechtbank te Dendermonde dat gezien de duidelijke wanverhouding tussen de door partijen overeengekomen prijs van BEF en de geraamde waarde van BEF de overeenkomst diende te 38 Gent 26 januari 1990, Rec.gén.enr.not. 1950, ; Rb. Dendermonde 25 mei 1992, Rec.gén.enr.not. 1994, 331; Brussel 13 december 2004, Rec.gén.enr.not. 2005, 118; L. WEYTS, Notarieel fiscaal recht. Deel 1 De registratie van notariële akten en hun gevolgen op fiscaal vlak, Mechelen, Kluwer, 2005, Rb Dendermonde 5 november 1989 bevestigd door Gent 26 januari 1990, Rec.gén.enr.not. 1950, ; Luik 13 maart 2001, JT 2001, 549; M. DAMBRE, Bijzondere overeenkomsten, Brugge, die Keure, 2012, F. WERDEFROY, Registratierechten, Brussel, Larcier, 1964, 714; H. DE SAEGER, N. LABEEUW, N. GEELHAND, T. DUMONT, Schenking en registratie schenking van tegenwoordige goederen in M. COENE, J. DU MONGH en N. GEELHAND, Erfenissen, schenkingen en testamenten. Artikelgewijze commentaar met overzicht van rechtspraak en rechtsleer, Mechelen, Kluwer, losbl, 28b. 41 Besl. 21 november 1994, nr. E.E./ Rep. RJ, R44/ E. SPRUYT, J. RUYSSEVELDT, P. DONS, Praktijkgids successierecht en planning, Kapelle-op-den-Bos, Toth, 2002, ; H. DE SAEGER, N. LABEEUW, N. GEELHAND, T. DUMONT, Schenking en registratie schenking van tegenwoordige goederen in M. COENE, J. DU MONGH en N. GEELHAND, Erfenissen, schenkingen en testamenten. Artikelgewijze commentaar met overzicht van rechtspraak en rechtsleer, Mechelen, Kluwer, losbl,15. 8
12 worden beschouwd als een schenking. 43 In casu bedroeg de als prijs bedongen tegenprestatie 17,24 procent van de werkelijke waarde van het goed. Dit is duidelijk een belachelijke of bespottelijk lage prijs. 23.Ook het hof van beroep te Gent was in de volgende omstandigheden van oordeel dat er sprake was van een schenking. Ter zake had de verkoopster een onroerend goed afgestaan met een waarde van BEF met als tegenprestaties het voorbehoud van een gedeeltelijk recht van bewoning, het verzorgen van de maaltijden, het instaan voor verwarming, was, verlichting enzovoort. 44 Deze tegenprestaties konden worden geraamd op een jaarlijkse last van BEF. 45 Rekening houdend met een vermoedelijke levensduur van vijf jaar op het ogenblik van de verkoop zou dit op een prijs komen van BEF of 46 procent van de waarde van het verkochte goed. Volgens het hof was er in casu sprake van een wanverhouding. Daarnaast toonde de leeftijd, de ziektetoestand en de testamentaire beschikkingen van de verkoopster, evenals de verwantschap tussen de verkoopster en de koper het animus donandi aan. 46 SCHENKING 0 17, % van de waarde van het goed Belachelijke prijs 43 Rb. Dendermonde 25 mei 1992, Rec.gén.enr.not. 1994, Gent 26 januari 1990, Rec.gén.enr.not. 1950, Gent 26 januari 1990, Rec.gén.enr.not. 1950, Gent 26 januari 1990, Rec.gén.enr.not. 1950,
13 Lage prijs Principe 24.Wanneer de prijs niet bespottelijk laag is, laat de omstandigheid dat de waardering van het goed hoger is dan de bedongen prijs, op zich niet toe te stellen dat de akte titel vormt voor een schenking. 47 Het louter verschil in waarde tussen de overeengekomen tegenprestatie en het verkochte goed volstaat niet om het bestaan van een schenking aan te tonen. 25.Niet elke verkoop tegen een lage prijs maakt immers een schenking uit. In een wederkerige overeenkomst moeten de verbintenissen van de partijen niet economisch gelijkwaardig zijn. 48 Overeenkomstig het gemeenrechtelijk contractenrecht moet de prijs van een koop niet noodzakelijk beantwoorden aan de werkelijke economische waarde van het goed. 49 Ons recht kent geen iustum pretium-principe. 50 Het is bovendien aan de verkoper om te bepalen of de waarde van het goed overeenstemt met de prijs die de koper biedt en of hij bereid is aan die prijs de overeenkomst te sluiten en de eigendom over te dragen. 51 Daarenboven kent ons recht benadeling niet als algemeen wilsgebrek. Benadeling geldt enkel als nietigheidsgrond in de gevallen waarin de wet dit uitdrukkelijk 47 Rb. Antwerpen 28 december 1951, JT 1952, 270; Bergen 9 september 1975, Rec.gén.enr.not. 1978, 189; Besl. 12 maart 1973, nr. E.E./ Rep.RJ, R44/08-02; M. VAN QUICKENBORNE, Gedeeltelijke schenkingen, TPR 1976, 41; J. BYTTEBIER, Familiale regelingen: een oplettende zaak (art.918 B.W. vermomde schenkingen) (noot onder Gent 13 maart 1995), T.Not. 1996, 42; W. PINTENS, B. VAN DER MEERSCH, K. VANWINCKELEN, Inleiding tot het familiaal vermogensrecht, Leuven, Universitaire pers, 2002, 515; L. WEYTS, Notarieel fiscaal recht. Deel 1 De registratie van notariële akten en hun gevolgen op fiscaal vlak, Mechelen, Kluwer, 2005, 167; J. BAEL, Schenkingen en testamenten in X(ed.), Rechtskroniek voor het Notariaat deel 10, Brugge, die Keure, 2007, 186; A. MAELFAIT, Boek 2/Topic 35 Vermomde schenking/ Veinzing /Gedeeltelijke schenking in A. VERBEKE, e.a.(eds.), Handboek Estate Planning. Boek 2: Vermogensplanning met effect bij leven: schenking, Gent, Larcier, 2009, 191; S.VANMAELE, De verkoop van een onroerend goed met gesloten beurs en de verkoop aan een familieprijs: fiscale simulatie of niet?, Notariaat 2011, afl.17, 5; F. WERDEFROY, Registratierechten, Mechelen, Kluwer, 2011, 658; W.PINTENS, C. DECLERCK en K. VANWINCKELEN, Schets van het familiaal vermogensrecht, Antwerpen, Intersentia, 2012, M. VAN QUICKENBORNE, Gedeeltelijke schenkingen, TPR 1976, 42; E. LAUWERS, De verkoop met gesloten beurs en verkoop tegen een te lage prijs, T.Not. 2009, I. SAMOY en V. ALLAERTS, Dit is geen vermomde schenking! in C. CASTELEYN, A. VERBEKE en L. WEYTS, Notariële clausules, Liber Amicorum Professor Johan Verstraete, Antwerpen, Intersentia, 2007, 307; A. MAELFAIT, Boek 2/Topic 35 Vermomde schenking/ Veinzing /Gedeeltelijke schenking in A. VERBEKE, e.a.(eds.), Handboek Estate Planning. Boek 2: Vermogensplanning met effect bij leven: schenking, Gent, Larcier, 2009, 193; S. SEYNS, S. VAN DEN HOVE D ERTSENRYCK, Actuele ontwikkelingen in het schenkingsrecht, Themis 2009, nr.55 1/2009, 68; R. DEKKERS en H. CASMAN, Handboek burgerlijk recht. Deel IV Huwelijksstelsels Erfrecht Giften, Antwerpen, Intersentia, 2010, I. SAMOY en V. ALLAERTS, Dit is geen vermomde schenking! in C. CASTELEYN, A. VERBEKE en L. WEYTS, Notariële clausules, Liber Amicorum Professor Johan Verstraete, Antwerpen, Intersentia, 2007, H. DE PAGE, Traité élémentaire de droit civil belge, Tome VIII, vol.i, Brussel, Bruylant, 1944, 19; M. VAN QUICKENBORNE, Gedeeltelijke schenkingen, TPR 1976, 42; E. LAUWERS, De verkoop met gesloten beurs en verkoop tegen een te lage prijs, T.Not. 2009, 332 ; S.SEYNS, S. VAN DEN HOVE D ERTSENRYCK, Actuele ontwikkelingen in het schenkingsrecht, Themis 2009, nr.55 1/2009,
14 voorziet. 52 Ongelijkheid in economische prestaties van partijen volstaat bijgevolg niet om tot een schenking te besluiten. 53 De lage prijs tast de geldigheid van de koopovereenkomst ook niet aan. 54 Indien een verkoop van een onroerend goed niet tegen een belachelijk lage prijs werd gedaan noch met de bedoeling de reserve van de erfgenamen aan te tasten, maakt dit een geldige verkoop uit, zelfs indien de werkelijke waarde van het goed hoger lag dan de koopprijs. 55 Een verkoop van een goed tegen een lage prijs blijft in beginsel een verkoop Men zou meerdere redenen kunnen bedenken waarom de verkoper het goed aan een lagere prijs dan de marktwaarde aanbiedt aan een familielid, kennis of een derde, zonder dat er sprake is van een begiftigingsoogmerk. 57 Volgende situaties kunnen zich voordoen: - De verkoper kent de vermogenstoestand van de koper waardoor een snelle afhandeling van de verkoop en een vlotte betaling zijn gegarandeerd De verkoper verkoopt het goed aan een kennis of familielid waardoor hij niet op zoek moet gaan naar een kandidaat-koper en geen beroep moet doen op een vastgoedmakelaar om zijn goed te koop te stellen, hetgeen een aanzienlijke kosten- en tijdsbesparing impliceert De verkoper verkeert in geldnood en verkoopt het goed tegen een lagere prijs omdat hij dringend over liquide middelen wil beschikken I. SAMOY en V. ALLAERTS, Dit is geen vermomde schenking! in C. CASTELEYN, A. VERBEKE en L. WEYTS, Notariële clausules, Liber Amicorum Professor Johan Verstraete, Antwerpen, Intersentia, 2007, 307; S. SEYNS, S. VAN DEN HOVE D ERTSENRYCK, Actuele ontwikkelingen in het schenkingsrecht, Themis 2009, nr.55 1/2009, I. SAMOY en V. ALLAERTS, Dit is geen vermomde schenking! in C. CASTELEYN, A. VERBEKE en L. WEYTS, Notariële clausules, Liber Amicorum Professor Johan Verstraete, Antwerpen, Intersentia, 2007, Antwerpen 30 oktober 2012 (samenvatting), Fiscoloog 2013, afl.1324, 13 en A. MAELFAIT, Boek 2/Topic 35 Vermomde schenking/ Veinzing /Gedeeltelijke schenking in A. VERBEKE, e.a.(eds.), Handboek Estate Planning. Boek 2: Vermogensplanning met effect bij leven: schenking, Gent, Larcier, 2009, Cass. 19 juni 1952, Rev.prat.not.b. 1953, L. WEYTS, Notarieel fiscaal recht. Deel 1 De registratie van notariële akten en hun gevolgen op fiscaal vlak, Mechelen, Kluwer, 2005, Gent 10 april 1954, RW , 518; E. LAUWERS, De verkoop met gesloten beurs en verkoop tegen een te lage prijs, T.Not. 2009, 330; S. SEYNS, S. VAN DEN HOVE D ERTSENRYCK, Actuele ontwikkelingen in het schenkingsrecht, Themis 2009, nr.55 1/2009, 68; S. VANMAELE, De verkoop van een onroerend goed met gesloten beurs en de verkoop aan een familieprijs: fiscale simulatie of niet?, Notariaat 2011, afl.17, S. VANMAELE, De verkoop van een onroerend goed met gesloten beurs en de verkoop aan een familieprijs: fiscale simulatie of niet?, Notariaat 2011, afl.17, S. VANMAELE, De verkoop van een onroerend goed met gesloten beurs en de verkoop aan een familieprijs: fiscale simulatie of niet?, Notariaat 2011, afl.17, H. DE PAGE, Traité élémentaire de droit civil belge, Tome VIII, vol.i, Brussel, Bruylant, 1944, 20 ; M. VAN QUICKENBORNE, Gedeeltelijke schenkingen, TPR 1976, 42; G. MAHIEU en E. BOURS, La vente à prix réduit in E. BEGUIN, A. DELIÉGE, e.a.(eds.), Les arrangements de famille, Brussel, Story-Scientia, 1990, 38 ; W. PINTENS, B. VAN DER MEERSCH, K. VANWINCKELEN, Inleiding tot het familiaal vermogensrecht, Leuven, Universitaire pers, 2002, 515; J.BAEL, Schenkingen en testamenten in X(ed.), Rechtskroniek voor het Notariaat deel 10, Brugge, die Keure, 2007, 186; E. LAUWERS, De verkoop met gesloten beurs en verkoop tegen een te lage prijs, T.Not. 2009, 333; A. MAELFAIT, Boek 2/Topic 35 Vermomde schenking/ 11
15 - De verkoper bevindt zich in pure onwetendheid 61 of desinteresse 62 betreffende de waarde van het verkochte goed. 27.De verkoop tegen een lagere prijs geeft aldus in beginsel geen aanleiding tot herkwalificatie indien de bedongen prijs effectief wordt betaald en niet bespottelijk laag is. 63 De verkoop aan een lagere prijs dan de venale waarde van het onroerend goed houdt niet automatisch een schenking in van het onroerend goed. 64 Deze kan evenwel een schenking inhouden indien kan worden aangetoond dat de verkoper werkelijk de intentie had om de verkoop met een schenking gepaard te laten gaan en wanneer er dus sprake is van een begiftigingsoogmerk. 65 Enkel wanneer de verkoop tegen een te lage prijs is ingegeven door een animus donandi, is er sprake van een schenking. 66 De vermindering op de prijs dient uit vrijgevigheid of met een intentie om te begiftigen te zijn toegestaan. 67 Een aanvullend bewijs van de intentie te begiftigen is derhalve noodzakelijk DE WILDE D ESTMAEL illustreert dit als volgt: Je vends à Luc pour le prix de 2 millions un immeuble valant 3 millions, car j ai l intention de le gratifier du million restant. Il y a une donation (indirecte) de 1 million. Je vends à un tiers pour le prix de 2 millions un immeuble valant 3 millions, Veinzing /Gedeeltelijke schenking in A. VERBEKE, e.a.(eds.), Handboek Estate Planning. Boek 2: Vermogensplanning met effect bij leven: schenking, Gent, Larcier, 2009,191; W. PINTENS, C. DECLERCK en K. VANWINCKELEN, Schets van het familiaal vermogensrecht, Antwerpen, Intersentia, 2012, M. VAN QUICKENBORNE, Gedeeltelijke schenkingen, TPR 1976, 42; W. PINTENS, B. VAN DER MEERSCH, K. VANWINCKELEN, Inleiding tot het familiaal vermogensrecht, Leuven, Universitaire pers, 2002, 515; J.BAEL, Schenkingen en testamenten in X(ed.), Rechtskroniek voor het Notariaat deel 10, Brugge, die Keure, 2007, 186; E. LAUWERS, De verkoop met gesloten beurs en verkoop tegen een te lage prijs, T.Not. 2009, 333; A. MAELFAIT, Boek 2/Topic 35 Vermomde schenking/ Veinzing /Gedeeltelijke schenking in A. VERBEKE, e.a.(eds., Handboek Estate Planning. Boek 2: Vermogensplanning met effect bij leven: schenking, Gent, Larcier,2009,19; W. PINTENS, C. DECLERCK en K. VANWINCKELEN, Schets van het familiaal vermogensrecht, Antwerpen, Intersentia, 2012, M. VAN QUICKENBORNE, Gedeeltelijke schenkingen, TPR 1976, 42; J. BAEL, Schenkingen en testamenten in X(ed.), Rechtskroniek voor het Notariaat deel 10, Brugge, die Keure, 2007, 186; E. LAUWERS, De verkoop met gesloten beurs en verkoop tegen een te lage prijs, T.Not. 2009, S. VANMAELE, De verkoop van een onroerend goed met gesloten beurs en de verkoop aan een familieprijs: fiscale simulatie of niet?, Notariaat 2011, afl.17, S. VANMAELE, De verkoop van een onroerend goed met gesloten beurs en de verkoop aan een familieprijs: fiscale simulatie of niet?, Notariaat 2011, afl.17, H. DE PAGE, Traité élémentaire de droit civil belge, Tome VIII, vol.i, Brussel, Bruylant, 1944, 22 ; H. DE PAGE, Traité élémentaire de droit civil belge, Tome IV, vol. I, Brussel, Bruylant, 1972, 72; S. SEYNS, S. VAN DEN HOVE D ERTSENRYCK, Actuele ontwikkelingen in het schenkingsrecht, Themis 2009, nr.55 1/2009, 68; R. DEKKERS en H. CASMAN, Handboek burgerlijk recht. Deel IV Huwelijksstelsels Erfrecht Giften, Antwerpen, Intersentia, 2010, H. DE PAGE, Traité élémentaire de droit civil belge, Tome VIII, vol.i, Brussel, Bruylant, 1944, 22 ; G. MAHIEU en E. BOURS, La vente à prix réduit in E. BEGUIN, A. DELIÉGE, e.a.(eds.), Les arrangements de famille, Brussel, Story-Scientia, 1990, 38; E. LAUWERS, De verkoop met gesloten beurs en verkoop tegen een te lage prijs, T.Not. 2009, 332; F. WERDEFROY, Registratierechten, Mechelen, Kluwer, 2011, 1593; W. PINTENS, C. DECLERCK en K. VANWINCKELEN, Schets van het familiaal vermogensrecht, Antwerpen, Intersentia, 2012, J. BAEL, Schenkingen en testamenten in X(ed.), Rechtskroniek voor het Notariaat deel 10, Brugge, die Keure, 2007, Bergen 9 september 1975, Rec.gén.enr.not. 1978,184 12
16 car je dois au plus tôt avoir de l argent pour payer telle dette. Il n y a pas donation car je n ai pas voulu gratifier ce tiers, la diminution du prix ayant pour cause mon besoin pressant d argent De verkoper moet bezield zijn door de aniumus donandi, terwijl de koper op de hoogte moet zijn van het feit dat hij het te vervreemden goed minder duur betaalt dan het eigenlijk waard is, en dat zulks voortvloeit uit een vrijgevige bedoeling vanwege de verkoper, welke vrijgevige bedoeling hij goedkeurt en aanvaardt. Indien dit ontbreekt is de rechtshandeling een gewone koop Een iets wat bijzonder geval is de verkoop tegen lijfrente. Rechtsleer en rechtspraak nemen aan dat de akte betiteld als verkoop zal belast worden als schenking wanneer de tegenprestatie bestaat in een lijfrente waarvan het jaarlijks bedrag de inkomsten van het goed niet merkelijk overtreffen en tevens uit de andere omstandigheden van de zaak blijkt dat het in de bedoeling van de vervreemder ligt om de verkrijger te bevoordelen. 71 Zo moet als een schenking worden beschouwd, de afstand, toegestaan door een bejaarde vrijgezel, op het ogenblik waarop hij zich uit zijn zaken terugtrekt, aan zijn vermoedelijke erfgenamen, van verschillende onroerende goederen, mits een lijfrente die volgens de overeenkomst werd vastgesteld op het bedrag van de huurprijs van deze goederen, verminderd met twintig procent voor kosten De administratie 31.Indien bij een verkoop een verschil bestaat tussen de door de partijen bedongen verkoopprijs en de waarde die de partijen pro fisco hebben opgegeven 73 of die door de Ontvanger aan het verkochte goed wordt gegeven, kan de administratie van oordeel zijn dat schenkingsrechten verschuldigd zijn. Zoals eerder aangegeven zal de benaming die door partijen wordt gegeven aan een overeenkomst niet opwegen tegen de wettelijke bepalingen welke deze overeenkomst beheersen volgens haar 69 E. DE WILDE D ESTMAEL en C. THOMASSET, Les donations. Aspects civil et fiscal, Brussel, Servais, 1996, M. VAN QUICKENBORNE, Gedeeltelijke schenkingen, TPR 1976, Besl. 7 oktober 1960 nr. E.E./76.165, Rep. RJ, R44/08-01; A. SCHICKS, Dictionnaire des droits d enregistrement 2. Cédules- droits successifs, Brussel, Bruylant, 1901, 481; G. MAHIEU en E. BOURS, La vente à prix réduit in E. BEGUIN, A. DELIÉGE, e.a.(eds.), Les arrangements de famille, Brussel, Story-Scientia, 1990, 58 ; F. WERDEFROY, Registratierechten, Mechelen, Kluwer, 2011, ; H. DE SAEGER, N. LABEEUW, N. GEELHAND, T. DUMONT, Schenking en registratie schenking van tegenwoordige goederen in M. COENE, J. DU MONGH en N. GEELHAND, Erfenissen, schenkingen en testamenten. Artikelgewijze commentaar met overzicht van rechtspraak en rechtsleer, Mechelen, Kluwer, losbl, 28b. 72 Besl. 7 oktober 1960 nr. E.E./76.165, Rep. RJ, R44/ De partijen of tussenkomende notaris in hun naam moeten in de akte de normale verkoopwaarde opgeven indien deze meer bedraagt dan de overeengekomen waarde. Bij gebreke loopt de koper een boete op. Bij betwisting kan de Administratie voor onroerende goederen een controleschatting vorderen overeenkomstig art. 189 W.Reg.;L.WEYTS, Notarieel fiscaal recht. Deel 1 De registratie van notariële akten en hun gevolgen op fiscaal vlak, Mechelen, Kluwer, 2005,
17 bestanddelen. 74 De administratie zal voor de heffing van de registratierechten rekening houden met de werkelijke aard van de overeenkomst 75 en kan de leer van de verkeerd benoemde akte inroepen om een overeenkomst te herkwalificeren in een schenking. 76 Maar in geval van twijfel moet de akte geregistreerd worden onder de benaming die de partijen eraan gegeven hebben. Zo blijft een verkoop van een onroerend goed tegen lage prijs een verkoop, zolang de fiscus niet het animus donandi heeft bewezen De administratie zal dus enerzijds de verarming van de schenker en de correlatieve verrijking van de begiftigde moeten aantonen en anderzijds het animus donandi Met betrekking tot de verarming kan worden gewezen op een vonnis van de rechtbank van eerste aanleg te Antwerpen van 28 februari De rechtbank diende een oordeel te vellen omtrent de vraag of de verkoop van roerende goederen aan te lage waarde als schenking kan worden geherkwalificeerd. Een natuurlijk persoon had aan zijn vennootschap alle geldelijke vergoedingen verkocht waarop hij recht had uit hoofde van een aantal met uitgeverijen afgesloten overeenkomsten inzake de exploitatierechten op de door hem ontworpen figuren, stripverhalen en tekeningen. De verkoopovereenkomst werd vervolgens vrijwillig ter registratie aangeboden waarbij de administratie van oordeel was dat de verkoopprijs ver beneden de marktwaarde lag waarop ze de verkoop herkwalificeerde in een schenking. De rechtbank volgde de administratie niet. De administratie kon volgens het hof niet het bewijs leveren van verarming in hoofde van de vermeende schenker, wat vereist is voor de eisbaarheid van de schenkingsrechten. Doordat de vennootschap de exploitatierechten tegen een lage prijs had verworven, had dit een positieve invloed op de waarde van de aandelen van de vennootschap die ten tijde van de verkoop volledig in handen waren van de verkoper. 79 Derhalve was er geen sprake van verarming in hoofde van de vermeende schenker. 74 Cass. 7 april 1910, Pas. 1910, I, 174; Rb. Dendermonde 25 mei 1992, Rec.gén.enr.not. 1994,331; F. WERDEFROY, Registratierechten, Brussel, Larcier, 1964, E. SPRUYT, J. RUYSSEVELDT, P. DONS, Praktijkgids successierecht en planning, Kapelle-op-den-Bos, Toth, 2002, ; H. DE SAEGER, N. LABEEUW, N. GEELHAND, T. DUMONT, Schenking en registratie schenking van tegenwoordige goederen in M. COENE, J. DU MONGH en N. GEELHAND, Erfenissen, schenkingen en testamenten. Artikelgewijze commentaar met overzicht van rechtspraak en rechtsleer, Mechelen, Kluwer, losbl, Antwerpen 30 oktober 2012 (samenvatting), Fiscoloog 2013, afl.1324, 13 en 77 S. VAN CROMBRUGGE, Registratierechten academiejaar , Universiteit Gent Faculteit Rechtsgeleerdheid, 2011, A. DE BOUGNE, Verkoop van een onroerend goed tegen een twijfelachtige prijs, T.Not. 1986, 13; E. SPRUYT, J. RUYSSEVELDT, P. DONS, Praktijkgids successierecht en planning, Kapelle-op-den-Bos, Toth, 2002, 488; A. MAELFAIT, Boek 2/Topic 35 Vermomde schenking/ Veinzing /Gedeeltelijke schenking in A. VERBEKE, e.a.(eds.), Handboek Estate Planning. Boek 2: Vermogensplanning met effect bij leven: schenking, Gent, Larcier, 2009, 191; W. PINTENS, C. DECLERCK en K. VANWINCKELEN, Schets van het familiaal vermogensrecht, Antwerpen, Intersentia, 2012, Rb. Antwerpen 28 februari 2008, FJF 2009,
18 34.De animus donandi wordt bovendien niet vermoed. 80 Wie beweert dat een bepaalde verkoop tegen een te lage prijs gebeurde met het inzicht om te schenken, zal dit moeten bewijzen. 81 De administratie zal bijgevolg het tegendeel dienen te bewijzen en de aanwezigheid van animus donandi moeten aantonen. 82 De bewijslast ligt bij de belastingdienst De argumenten die de administratie hiervoor zal aanhalen zullen verschillen naargelang de concrete omstandigheden. Het louter ontbreken van evenwichtige economische tegenprestatie vormt op zichzelf niet het bewijs 84, zelfs niet indien er tussen partijen genegenheidsbanden bestaan. 85 Het bestaan van genegenheidsbanden bewijst op zichzelf evenmin de animus donandi maar kan wel een belangrijke aanwijzing zijn. 86 Daarnaast kan de administratie bijvoorbeeld het feit aanhalen dat de verkoopprijs slechts dient betaald te worden op een onbepaald tijdstip in de toekomst zoals het overlijden van de verkoper. 87 In een recent arrest van het hof van beroep te Antwerpen, haalde de administratie een combinatie van deze drie aan, met name de prijs, genegenheidsband en betalingsmogelijkheid. Het hof van beroep achtte deze elementen, anders dan de rechter in eerste aanleg 88, onvoldoende om de koop te herkwalificeren in een schenking. 89 (Verdere bespreking van het arrest: infra rdnr. 40) 36.In beginsel heeft de administratie slechts belang bij de betwisting van de kwalificatie bij overdrachten van onroerende goederen in de zijlijn gezien de schenkingsrechten in dat geval hoger zijn dan de verkooprechten. Indien een onroerend goed door vader aan dochter wordt verkocht tegen een lagere prijs, zal de administratie er in principe geen belang bij hebben om op te treden omdat de kooprechten dan hoger zijn dan de schenkingsrechten W. PINTENS, B. VAN DER MEERSCH, K. VANWINCKELEN, Inleiding tot het familiaal vermogensrecht, Leuven, Universitaire pers, 2002, 434; E. LAUWERS, De verkoop met gesloten beurs en verkoop tegen een te lage prijs, T.Not. 2009, E. LAUWERS, De verkoop met gesloten beurs en verkoop tegen een te lage prijs, T.Not. 2009, S. VANMAELE, De verkoop van een onroerend goed met gesloten beurs en de verkoop aan een familieprijs: fiscale simulatie of niet?, Notariaat 2011, afl.17, Rb. Antwerpen 25 maart 2009, Rec.gén.enr.not. 2012, afl.5, Rb. Antwerpen 28 december 1951, JT 1952, 270; Bergen 9 september 1975, Rec.gén.enr.not. 1978, Antwerpen 30 oktober 2012 (samenvatting), Fiscoloog 2013, afl.1324, 13 en W. PINTENS, B. VAN DER MEERSCH, K. VANWINCKELEN, Inleiding tot het familiaal vermogensrecht, Leuven, Universitaire pers, 2002, 434; E. LAUWERS, De verkoop met gesloten beurs en verkoop tegen een te lage prijs, T.Not. 2009, E. SPRUYT, J.RUYSSEVELDT, P.DONS, Praktijkgids successierecht en planning, Kapelle-op-den-Bos, Toth, 2002, 487; E. LAUWERS, De verkoop met gesloten beurs en verkoop tegen een te lage prijs, T.Not. 2009, Rb. Antwerpen 25 maart 2009, Rec.gén.enr.not. 2012, afl.5, Rb. Antwerpen 25 maart 2009, Rec.gén.enr.not. 2012, afl.5, Antwerpen 30 oktober 2012 (samenvatting), Fiscoloog 2013, afl.1324, 13 en 90 Art. 131 en 44 W.Reg. 15
19 De rechter 37.Het is de feitenrechter die soeverein beslist of een rechtshandeling als schenking dan wel als rechtshandeling ten bezwarende titel te kwalificeren is. 91 De kwalificatie is afhankelijk van de feitelijke omstandigheden kenmerkend voor een specifieke zaak en is niet louter afhankelijk van de prijs die wordt betaald voor het onroerend goed. Zo kan het verkomen dat een overeenkomst, als verkoop gestipuleerd, geherkwalificeerd wordt door de rechter als schenking en een andere overeenkomst niet hoewel de in de tweede overeenkomst bedongen prijs lager is dan in de eerste. De feitelijke omstandigheden zijn doorslaggevend. Hierdoor is het niet mogelijk een rechtlijnig en voorspelbaar antwoord te geven op de vraag wanneer een overeenkomst als schenking dan wel als verkoop zal worden aanzien door de rechter. Hierna enkele interessante zaken om dit te illustreren. 38.Bepaalde rechtspraak doet vermoeden dat het betalen van een aanzienlijk deel van de prijs ná het overlijden van de verkoper, een grote rol speelt bij de herkwalificatie van de overeenkomst. 92 Zo oordeelde de rechtbank van eerste aanleg te Antwerpen in 1951 dat de verkoopprijs die 66,67 procent bedroeg van de werkelijke waarde van het verkochte goed, op zichzelf niet het bewijs leverde van een (vermomde) schenking maar dat men de animus donandi uit de omstandigheden kon afleiden gezien een groot deel van de prijs slechts diende betaald te worden 6 maanden na het overlijden van de verkoopster. 93 Het hof van beroep te Brussel was daarentegen in 1963 van mening dat het feit dat een belangrijk deel van de verkoopprijs betaalbaar werd gesteld na het overlijden van de verkoper juist wijst op de oprechtheid van de rechtshandeling en dat dit niet zou gebeurd zijn indien de verkopers werkelijk de koper wilde bevoordeligen. De verkopers zouden alsdan volgens het hof kwijting van het verkoopprijs aan de kopers verleend hebben. 94 Deze redenering werd door het 91 Cass. 9 november 1855, Pas. 1856, I, 65; Rb. Turnhout 28 maart 1991, TBBR 1991, 400; E. SPRUYT, J. RUYSSEVELDT, P. DONS, Praktijkgids successierecht en planning, Kapelle-op-den-Bos, Toth, 2002, 487; A. MAELFAIT, Boek 2/Topic 35 Vermomde schenking/ Veinzing /Gedeeltelijke schenking in A. VERBEKE, e.a.(eds.), Handboek Estate Planning. Boek 2: Vermogensplanning met effect bij leven: schenking, Gent, Larcier, 2009, 191; W. PINTENS, C. DECLERCK en K. VANWINCKELEN, Schets van het familiaal vermogensrecht, Antwerpen, Intersentia, 2012, Rb. Antwerpen 28 december 1951, JT 1952, ; Gent 13 maart 1995, T.Not. 1996, 37, noot J. BYTTEBIER; Rb. Antwerpen 25 maart 2009, Rec.gén.enr.not. 2012, afl.5, Rb. Antwerpen 28 december 1951, JT 1952, Brussel 18 december 1963, RW , 1362: De waarde van het onroerend goed was BEF en er werd een verkoopprijs bedongen van BEF, dat vermeerderd diende te worden met de waarde van het ongenot ofwel BEF Dit maakt in totaal een bedrag van BEF of 65,85 procent van de waarde van het goed. 16
20 hof van beroep te Gent in 1995 terzijde geschoven. 95 Het verlenen van kwijting van een bepaald deel van de prijs bewijst bovendien niet altijd het begiftigingsoogmerk Terugkomend op het arrest van het hof van beroep te Gent, was dit hof van oordeel dat de koopovereenkomst in de volgende omstandigheden een (vermomde) schenking inhield. De bedongen verkoopprijs van BEF diende slechts betaald te worden bij het overlijden van de verkoper. Het uitstel van betaling betrof daarbij twee derden van de koopprijs ofwel 66,67 procent van de prijs. Voor het andere derde met name BEF werd in de koopakte kwijting verleend maar het hof was ervan overtuigd dat het om een fictieve kwijting ging gezien het niet aannemelijk was dat de koper op dat ogenblik over de nodige eigen middelen beschikte. 97 Daarenboven kon gezien de muntontwaarding een redelijke prijs op het ogenblik dat hij bedongen was belachelijk laag uitvallen wanneer de dood van de verkoper jaren uitbleef en gezien de trend van de muntontwaarding die op het ogenblik van de verkoop sinds geruime tijd een gekend gegeven was en niets toeliet ervan uit te gaan dat die trend zou worden omgebogen. 98 In het bijzonder werd hier rekening gehouden met de levensverwachting van de verkopers en de gerelateerde gevolgen in verband met de muntontwaarding. 40.In een meer recentere zaak, die eerder al aan bod kwam (supra rdnr. 35), voerde de administratie opnieuw de betalingsmodaliteiten aan om tot herkwalificatie te komen. De volledige prijs diende slechts betaald te worden uiterlijk drie maanden na het overlijden van verkoopster. Daarnaast voerde de administratie de nauwe familieband aan tussen een tante van 85 jaar en haar nicht en het aanzienlijke verschil tussen de waarde van het goed en de overeengekomen prijs die overeenstemde met 63,41 procent van de waarde van het goed. De rechtbank van eerste aanleg te Antwerpen oordeelde dat de overeengekomen prijs niet bespottelijk laag was maar de verkoop niettemin in een schenking diende geherkwalificeerd te worden, vermits de administratie op basis van de omstandigheden eigen aan de zaak animus donandi kon aantonen. 99 Hierbij werd aan het eerste argument een doorslaggevende functie gegeven. Doordat de koopster de volledige prijs slechts diende te betalen na het overlijden van de verkoopster, kwam dit erop neer dat zij niets moest betalen voordat de ze effectief erfgenaam werd door het overlijden van de verkoopster. Op dat ogenblik zou de verbintenis tot betaling vervallen door vermenging van hoedanigheid van 95 Gent 13 maart 1995, T.Not. 1996, 36, noot J.BYTTEBIER 96 Bergen 9 september 1975, Rec.gén.enr.not. 1978, : Het bewijs van vrijgevigheid kon in casu niet voldoende worden geleverd. Het desbetreffende onroerend goed was BEF waard. Er werd een ontvangstbewijs geleverd voor BEF voor verbouwingswerken gedaan door de koper. De overige BEF waren verschuldigd binnen drie maand na overlijden van de verkoper. 97 Gent 13 maart 1995, T.Not. 1996, 36, noot J. BYTTEBIER. 98 Gent 13 maart 1995, T.Not. 1996, 37, noot J. BYTTEBIER. 99 Rb. Antwerpen 25 maart 2009, Rec.gén.enr.not. 2012, afl.5,
www.mentorinstituut.be Een goed plan draagt inzicht en perspectief
www.mentorinstituut.be Een goed plan draagt inzicht en perspectief vastgoed Brussel, 16 november 2013 J. Ruysseveldt 2 Agenda Problematiek bij overdracht Via klassieke technieken: schenking, verkoop, inbreng,
Nadere informatieKunnen de hoge schenkingsrechten bij schenking van een onroerend goed omzeild worden via de verkoopovereenkomst?
Faculteit Rechtsgeleerdheid Universiteit Gent Academiejaar 2008-2009 Kunnen de hoge schenkingsrechten bij schenking van een onroerend goed Masterproef van de opleiding Master in het Notariaat Ingediend
Nadere informatieINHOUD VOORWOORD... KRONIEK FAMILIAAL VERMOGENSRECHT Coördinatie Prof. Dr. JOHAN DU MONGH... 1. Primair huwelijksvermogensstelsel VEERLE ALLAERTS...
INHOUD VOORWOORD... v DEEL I. KRONIEK FAMILIAAL VERMOGENSRECHT Coördinatie Prof. Dr. JOHAN DU MONGH... 1 Hfdst. I. Primair huwelijksvermogensstelsel VEERLE ALLAERTS... 3 I. Algemeen... 3 II. Verplichting
Nadere informatieSUCCESSIEPLANNING VIA SCHENKINGEN BIJ EEN PERSOON DIE NIET GEZOND IS VAN GEEST
Faculteit Rechtsgeleerdheid Universiteit Gent Academiejaar 2013-2014 SUCCESSIEPLANNING VIA SCHENKINGEN BIJ EEN PERSOON DIE NIET GEZOND IS VAN GEEST Masterproef van de opleiding Master in de rechten Ingediend
Nadere informatie1. (Een gewone) hand- en/of bankgift
1. (Een gewone) hand- en/of bankgift 1.1. WAT HOUDT ZO N HAND- OF BANKGIFT PRECIES IN? 1.1.1. Schenken zonder schenkingsrechten! Schenking is in principe notarieel. Dat is in ieder geval het basisprincipe
Nadere informatieBEDINGEN VAN AANWAS EN TERUGVALLING
Faculteit Rechtsgeleerdheid Universiteit Gent Academiejaar 2014-2015 BEDINGEN VAN AANWAS EN TERUGVALLING INZAKE REGISTRATIE- EN SUCCESSIERECHTEN Masterproef van de opleiding Master na master in het notariaat
Nadere informatieHet bewijs van de gezondheid of ongezondheid van geest van de testator of schenker en de problematiek van het medisch beroepsgeheim
Faculteit Rechtsgeleerdheid Universiteit Gent Academiejaar 2010-11 Het bewijs van de gezondheid of ongezondheid van geest van de testator of schenker en de problematiek van het medisch beroepsgeheim Masterproef
Nadere informatieINHOUDSOPGAVE ADLOCUTIO ROGERUM DILLEMANS HONORIFICANS FAMILIAAL VERMOGENSBEHEER IN RECENTE NATIONALE EN EUROPESE RECHTSPRAAK
INHOUDSOPGAVE ADLOCUTIO ROGERUM DILLEMANS HONORIFICANS... v FAMILIAAL VERMOGENSBEHEER IN RECENTE NATIONALE EN EUROPESE RECHTSPRAAK Walter PINTENS...1 I. Inleiding...3 II. Huwelijksvoordelen...4 1. Artikel
Nadere informatieTITEL V. DE BEDINGEN VAN AANWAS EN DE TONTINEBEDINGEN
NOTAKT VB 1001.book Page 603 Tuesday, August 30, 2011 10:44 AM TITEL V. DE BEDINGEN VAN AANWAS EN DE TONTINEBEDINGEN J. BAEL NOTAKT VB 1001.book Page 604 Tuesday, August 30, 2011 10:44 AM NOTAKT VB 1001.book
Nadere informatieberekening en tarieven
Page 1 of 6 Leven - Schenken en Erven Schenkingsrechten in Vlaanderen: tarieven Net zoals bij successies worden de heffingen op schenkingen, de belastbare basis en de eventuele vrijstellingen door elk
Nadere informatieMasterproef De gesplitste aankoop met een voorafgaande schenking in het licht van de antimisbruikbepalingen
2013 2014 FACULTEIT RECHTEN master in de rechten Masterproef De gesplitste aankoop met een voorafgaande schenking in het licht van de antimisbruikbepalingen Promotor : Prof. dr. Elly VAN DE VELDE Copromotor
Nadere informatieINHOUD. VOORWOORD... v. KRONIEK FAMILIAAL VERMOGENSRECHT Prof. Dr. Charlotte Declerck Primair huwelijksvermogensstelsel Veerle Allaerts...
INHOUD VOORWOORD.................................................... v DEEL I. KRONIEK FAMILIAAL VERMOGENSRECHT Prof. Dr. Charlotte Declerck........................ 1 Hfdst. I. Primair huwelijksvermogensstelsel
Nadere informatieFaculteit Rechtsgeleerdheid Universiteit Gent DE VERSCHILLENDE FISCALE TECHNIEKEN OM ROERENDE GOEDEREN TE SCHENKEN. De Loore Anne-Sofie
Faculteit Rechtsgeleerdheid Universiteit Gent Academiejaar 2009-10 DE VERSCHILLENDE FISCALE TECHNIEKEN OM ROERENDE GOEDEREN TE SCHENKEN Masterproef van de opleiding Master in het Notariaat Ingediend door
Nadere informatieInhoud. Inhoud... Titel 1. Juridische aspecten... 1. Hoofdstuk 1. Algemeen... 1
p. Inhoud... V Titel 1. Juridische aspecten.... 1 Hoofdstuk 1. Algemeen... 1 Hoofdstuk 2. Algemene beschouwingen over de schenking onder de levenden... 2 Afdeling 1. Definitie...... 2 Afdeling 2. Grondvereisten
Nadere informatieprivé-vermogenvermogen
FAMILIAAL VERMOGENSRECHT VENNOOTSCHAPSRECHT Inleiding Prof. Dr. Johan Du Mongh KU Leuven Advocaat Johan Du Mongh 1 Johan Du Mongh 2 Het huwelijksgoederenrecht speelt op het ogenblik van inbreng van privé-vermogenvermogen
Nadere informatieDe onherroepelijkheid van de schenking: de lege lata en de lege ferenda
Faculteit Rechtsgeleerdheid Universiteit Gent Academiejaar 201213 De onherroepelijkheid van de schenking: de lege lata en de lege ferenda Masterproef van de opleiding Master in het notariaat Ingediend
Nadere informatieHET STANDPUNT VAN VLABEL INZAKE HET OPTIONEEL BEDING VAN TERUGKEER
HET STANDPUNT VAN VLABEL INZAKE HET OPTIONEEL BEDING VAN TERUGKEER EEN BRUG TE VER? Aantal woorden: 18.867 Lisa Manalili Studentennummer: 01106343 Promotor: Prof. dr. Mark Delanote Commissaris: Frederik
Nadere informatieFAQ Schenkingen en Legaten
FAQ Schenkingen en Legaten SCHENKINGEN EN LEGATEN AAN DOMINIEK SAVIO Waarom kiezen voor Dominiek Savio voor een schenking of (duo)legaat? Dominiek Savio wil voor kinderen, jongeren en volwassenen met een
Nadere informatie1. HET ERFRECHT VAN DE LANGSTLEVENDE ECHTGENOOT EN HET WETTELIJK OF CONVENTIONEEL RECHT VAN TERUG- KEER 2
HOOFDSTUK 1 DE WISSELWERKING TUSSEN SCHENKINGEN EN UITERSTE WILSBESCHIKKINGEN Annelies Wylleman Hoofddocent Vakgroep Burgerlijk Recht Universiteit Gent Notaris Lise Voet Assistent Vakgroep Burgerlijk Recht
Nadere informatieINHOUD. VOORWOORD... v. KRONIEK FAMILIAAL VERMOGENSRECHT Prof. Dr. Johan Du Mongh Primair huwelijksvermogensstelsel Veerle Allaerts...
INHOUD VOORWOORD.................................................... v DEEL I. KRONIEK FAMILIAAL VERMOGENSRECHT Prof. Dr. Johan Du Mongh.............................. 1 Hfdst. I. Primair huwelijksvermogensstelsel
Nadere informatieMASTERPROEF: DE SCHENKING VAN ROERENDE GOEDEREN BIJ NOTARIËLE AKTE
Academiejaar 2009-2010 MASTERPROEF: DE SCHENKING VAN ROERENDE GOEDEREN BIJ NOTARIËLE AKTE Promotor: Prof. J. Bael Ann-Sophie Buyck Facultieit Rechtsgeleerdheid Gent 20021932 VOORWOORD Aan het einde gekomen
Nadere informatieARTIKEL 7 W.SUCC.: SCHENKING OF NATUURLIJKE VERBINTENIS? Een analyse van de rechtspraak en proeve van synthese
Universiteit Gent Faculteit Rechten Academiejaar 2008-2009 Master in het Notariaat ARTIKEL 7 W.SUCC.: SCHENKING OF NATUURLIJKE VERBINTENIS? Een analyse van de rechtspraak en proeve van synthese Masterproef
Nadere informatieDE INTERACTIE TUSSEN DE SCHENKINGS- EN DE SUCCESSIERECHTEN
Faculteit Rechtsgeleerdheid MASTERPROEF DE INTERACTIE TUSSEN DE SCHENKINGS- EN DE SUCCESSIERECHTEN Prof. dr. N. Geelhand Promotor Master Notariaat Academiejaar 2009-2010 Sofie Mestdagh Stamnummer 20024362
Nadere informatieConventioneel recht van terugkeer met en zonder optie bij schenkingen
Faculteit Rechtsgeleerdheid Universiteit Gent Academiejaar 2013-14 Conventioneel recht van terugkeer met en zonder optie bij schenkingen Masterproef van de opleiding Master in het Notariaat Ingediend door
Nadere informatieHANDBOEK BURGERLIJK RECHT
RENE DEKKERS HANDBOEK BURGERLIJK RECHT DEEL IV Huwelijksstelsels - Erfrecht - Giften DERDE UITGAVE BEWERKT DOOR HELENE CASMAN Gewoon Hoogleraar Vrije Universiteit Brussel Hoogleraar Université Libre de
Nadere informatieAuteur. Onderwerp. Datum
Auteur Christine Van Heuverswyn Uittreksel Handboek Estate Planning Vermogensplanning met effect bij leven Huwelijk en samenwoning www.larcier.be Onderwerp Huwelijksvermogensrecht en vennootschap: ongewenste
Nadere informatieDE INBRENG VAN GIFTEN IN HET NIEUWE ERFRECHT
DE INBRENG VAN GIFTEN IN HET NIEUWE ERFRECHT Aantal woorden: 23.022 Jean-Baptiste Louagie Studentennummer: 01104315 Promotor: Prof. dr. Jan Bael Commissaris: Elise Maes Masterproef voorgelegd voor het
Nadere informatieNIEUWSFLASH SUCCESSIERECHTEN OP AFKOOPWAARDE LEVENSVERZEKERINGEN
NIEUWSFLASH SUCCESSIERECHTEN OP AFKOOPWAARDE LEVENSVERZEKERINGEN Dit nieuwsbericht is enkel voor informatie doeleinden bestemd. Ondanks het feit dat aan dit nieuwsbericht de gebruikelijke zorg is besteed,
Nadere informatieDE SCHENKING VAN ROERENDE GOEDEREN MET FIDEÏ-COMMIS DE RESIDUO
Faculteit Rechtsgeleerdheid Universiteit Gent Academiejaar 2009-2010 DE SCHENKING VAN ROERENDE GOEDEREN MET FIDEÏ-COMMIS DE RESIDUO Masterproef van de opleiding Master in het Notariaat Ingediend door Elissa
Nadere informatie20031805 Academiejaar 2008-2009. De schenking van roerende goederen bij notariële akte
Kathleen Mortier Master Notariaat 20031805 Academiejaar 2008-2009 De schenking van roerende goederen bij notariële akte Prof. Dr. Jan Bael Opstellen van akten 1 INHOUDSTAFEL I. Inleiding. 4 II. De schenking..4
Nadere informatieDe fiscale aspecten van het fideïcommissum de residuo
Faculteit Rechtsgeleerdheid Universiteit Gent Academiejaar 2011-2012 De fiscale aspecten van het fideïcommissum de residuo Masterproef van de opleiding Master na master notariaat Ingediend door Lust Thomas
Nadere informatiePRAKTIJKBOEK FAMILIAAL VERMOGENSRECHT
PRAKTIJKBOEK FAMILIAAL VERMOGENSRECHT Walter PINTENS Gewoon hoogleraar K.U.Leuven Honorarprofessor U. Saarbrücken Sven MOSSELMANS Rechter in de Rechtbank van Eerste Aanleg te Gent Vrijwillig wetenschappelijk
Nadere informatieRegistratierechten op schenkingen in familiaal verband in Vlaanderen, Brussel en Wallonië. Hélène Casman
fam.vermogensrecht.book Page i Wednesday, June 1, 2005 12:41 PM i Registratierechten op schenkingen in familiaal verband in Vlaanderen, Brussel en Wallonië Hélène Casman Hoofdstuk 1 Algemene bepalingen
Nadere informatieAnnoteren van een rechterlijke uitspraak :
Faculteit Rechtsgeleerdheid Universiteit Gent Academiejaar 2008-09 Annoteren van een rechterlijke uitspraak : Rb. Antwerpen 10 maart 2006, Rec.gén.enr.not. 2006, nr. 25.668, 271. De problematiek van giften
Nadere informatieBedenkingen bij schenkingen van onroerende goederen tussen echtgenoten. Hoe verrekenen ten tijde van de afwikkeling van de nalatenschap?
Bedenkingen bij schenkingen van onroerende goederen tussen echtgenoten. Hoe verrekenen ten tijde van de afwikkeling van de nalatenschap? Elisabeth DE NOLF en Bénédicte VAN DER HEYDE Nieuwsbrief Notariaat,
Nadere informatieSchenken door (Neder)Belgen bij de Nederlandse notaris
Schenken door (Neder)Belgen bij de Nederlandse notaris Eerst tien jaar weg uit Nederland... Voor Nederbelgen heeft schenken over het algemeen pas zin als men meer dan tien jaar weg is uit Nederland. De
Nadere informatieHoe beveilig ik mijn partner?
Hoe beveilig ik mijn partner? Brussel, 22 oktober 2011 2 Agenda Planning tussen partners Samenwonenden Echtgenoten Civiel- en fiscaal statuut Instrumenten Van testament tot contract 3 Wettelijke bescherming
Nadere informatieMASTERPROEF. De nietigverklaring van een testament wegens ongezondheid van geest, noot onder Gent 15 maart 2007, RW 2007-08, 1082.
Faculteit Rechtsgeleerdheid MASTERPROEF Academiejaar 2008-2009 Promotor: Prof. Dr. J. Bael De Clercq Veerle Commissarissen: Prof. Dr. N. Geelhand Stamnummer: 2003224 Ilse Martens Master in het Notariaat
Nadere informatieINHOUD. Deel I. Privaatrechtelijke aspecten... 1
Deel I. Privaatrechtelijke aspecten..... 1 Hoofdstuk 1. Wettelijk kader van het samenwonen.... 3 1. Wet inwerkingtreding......... 5 2. Civielrechtelijk begrip wettelijke samenwoning..... 5 3. Verklaring
Nadere informatieDe fiscale aspecten van het fideïcommissium de residuo
Faculteit Rechtsgeleerdheid Universiteit Gent Academiejaar 2009-2010 De fiscale aspecten van het fideïcommissium de residuo Masterproef van de opleiding Master na master notariaat Ingediend door Roelens
Nadere informatieFaculteit Rechtsgeleerdheid. Universiteit Gent. Academiejaar 2014-2015. De gepaste sanctie van de schenking met ongeoorloofde last
Faculteit Rechtsgeleerdheid Universiteit Gent Academiejaar 2014-2015 De gepaste sanctie van de schenking met ongeoorloofde last Masterproef van de opleiding Master in het Notariaat Ingediend door HANS
Nadere informatieInstantie. Onderwerp. Datum
Instantie Hof van Cassatie Onderwerp Erfenissen - Vereffening - Verdeling - Schenking tussen echtgenoten - Schenking van geld - Aankoop van een onroerend goed door de begiftigde echtgenoot - Opkomen van
Nadere informatieVALKUILEN BIJ DE AANKOOP VAN EEN ONROEREND GOED. E. Ontstaan bij het aangaan van de overeenkomst
een voorbeeld te vinden van een vonnis waarin de rechter op grond van de nalatigheid van de koper het bedrog niet aanvaardt. Zo werd in een vonnis van de rechtbank van Hasselt geoordeeld: ( ) het bedrog
Nadere informatieVOORWOORD...v. KRONIEK FAMILIAAL VERMOGENSRECHT Coördinatie Prof. Dr. JOHAN DU MONGH...1. Primair huwelijksvermogensstelsel VEERLE ALLAERTS...
VOORWOORD...v DEEL I. KRONIEK FAMILIAAL VERMOGENSRECHT Coördinatie Prof. Dr. JOHAN DU MONGH...1 Hfdst I. Primair huwelijksvermogensstelsel VEERLE ALLAERTS...3 I. Algemeen...3 II. Verplichting tot hulp
Nadere informatieFaculteit Rechtsgeleerdheid Universiteit Gent. Academiejaar
Faculteit Rechtsgeleerdheid Universiteit Gent Academiejaar 2014-15 Erfstelling over de hand: gevolgen op het vlak van de registratie- en successierechten Masterproef van de opleiding Master in het notariaat
Nadere informatieFaculteit Rechtsgeleerdheid Universiteit Gent. Academiejaar 2009-10. De problematiek van de reserve bij schenking
Faculteit Rechtsgeleerdheid Universiteit Gent Academiejaar 2009-10 De problematiek van de reserve bij schenking Masterproef van de opleiding Master in de rechten Ingediend door VAN HEYGHEN CAMILLE (Studentennr.
Nadere informatienr. 360 van BART SOMERS datum: 16 juli 2015 aan ANNEMIE TURTELBOOM Overdracht familiebedrijf - Schenkingsrechten
SCHRIFTELIJKE VRAAG nr. 360 van BART SOMERS datum: 16 juli 2015 aan ANNEMIE TURTELBOOM VICEMINISTER-PRESIDENT VAN DE VLAAMSE REGERING, VLAAMS MINISTER VAN BEGROTING, FINANCIËN EN ENERGIE Overdracht familiebedrijf
Nadere informatieVoor- en nadelen van aankopen van vastgoed in blote eigendom en vruchtgebruik
Masterproef Voor- en nadelen van aankopen van vastgoed in blote eigendom en vruchtgebruik Frédéric Verrue Universiteit Gent Faculteit Rechtsgeleerdheid Master Notariaat Promotor: Prof. Dr. A. Wylleman
Nadere informatieFaculteit rechtsgeleerdheid Universiteit Gent Academiejaar 2012-2013
Faculteit rechtsgeleerdheid Universiteit Gent Academiejaar 2012-2013 MASTERPROEF: DE SCHENKING VAN LEVENSVERZEKERINGEN. AANDACHTSPUNTEN VOOR DE NOTARIS MET EEN VOORSTEL VAN MODEL VAN NOTARIELE SCHENKINGSAKTE.
Nadere informatieHET VERBOD VAN ERFOVEREENKOMSTEN BIJ DE
Faculteit Rechtsgeleerdheid Universiteit Gent Academiejaar 2010-11 HET VERBOD VAN ERFOVEREENKOMSTEN BIJ DE ECHTSCHEIDING DOOR ONDERLINGE TOESTEMMING Masterproef van de opleiding Master in de rechten Ingediend
Nadere informatieDe beheers- of bewindsvolmacht bij een schenking
Faculteit Rechtsgeleerdheid Universiteit Gent Academiejaar 2014-2015 De beheers- of bewindsvolmacht bij een schenking Masterproef van de opleiding Master in het notariaat Ingediend door Michelle Wilmsen
Nadere informatieHet erfrecht van de langstlevende wettelijk samenwonende en de problematiek van de inbreng en de inkorting
Faculteit Rechtsgeleerdheid Universiteit Gent Academiejaar 2009-10 Het erfrecht van de langstlevende wettelijk samenwonende en de problematiek van de inbreng en de inkorting Masterproef van de opleiding
Nadere informatieKRONIEK FAMILIAAL VERMOGENSRECHT Prof. Dr. Johan Du Mongh en Dr. Charlotte Declerck.. 1
INHOUD VOORWOORD.................................................... v DEEL I. KRONIEK FAMILIAAL VERMOGENSRECHT Prof. Dr. Johan Du Mongh en Dr. Charlotte Declerck.. 1 Hfdst. I. Primair huwelijksvermogensstelsel
Nadere informatieDE VERPLICHTING TOT REGISTRATIE...
Registratierechten 1. INLEIDING...2 A. OMSCHRIJVING...2 B. DRIE SOORTEN REGISTRATIERECHTEN...2 1 Het algemeen vast recht ( 25)...2 2 Specifieke vaste rechten...2 3 Evenredige rechten...2 2. DE VERPLICHTING
Nadere informatiewww.mentorinstituut.be
www.mentorinstituut.be Weg met Napoleon erfenissen op maat! Finance Day, 1 juni 2013 2 Agenda Voorstellen justitieminister Beleidsnota 9 januari 2013 Belgisch erfrecht: ingewikkeld star niet aangepast
Nadere informatieHOOFDSTUK 4. De reserve
HOOFDSTUK 4 De reserve 35. Grondbeginsel De wet (BW, art. 913 en volgende) legt een reserve vast ten gunste van sommige wettelijke erfgenamen (de wettige bloedverwanten in opgaande lijn, de bloedverwanten
Nadere informatieONTWERP VAN DECREET. houdende invoering van een bijzonder vast recht voor minnelijke ontbinding of vernietiging van koopovereenkomsten
Stuk 1344 (2007-2008) Nr. 1 Zitting 2007-2008 10 oktober 2007 ONTWERP VAN DECREET houdende invoering van een bijzonder vast recht voor minnelijke ontbinding of vernietiging van koopovereenkomsten 3370
Nadere informatieKATHOLIEKE UNIVERSITEIT LEUVEN FACULTEIT RECHTSGELEERDHEID
KATHOLIEKE UNIVERSITEIT LEUVEN FACULTEIT RECHTSGELEERDHEID Academiejaar 2013-2014 Generation skipping Masterscriptie ingediend door Elise HENNEUSE Bij het eindexamen voor de graad van MASTER IN HET NOTARIAAT
Nadere informatieMASTERPROEF NOTARIAAT
Universiteit Gent Academiejaar 2008-2009 Faculteit van de Rechtsgeleerdheid Master in het Notariaat Masterproef Successierechten MASTERPROEF NOTARIAAT Schenking met voorbehoud van vruchtgebruik en artikel
Nadere informatieInhoudstafel. DEEL 1 Inleiding... 1
Inhoudstafel Inhoudstafel WAARSCHUWING................................................ HANDLEIDING.................................................. vii ix DEEL 1 Inleiding....................................................
Nadere informatieCOMMISSIE VOOR BOEKHOUDKUNDIGE NORMEN
COMMISSIE VOOR BOEKHOUDKUNDIGE NORMEN CBN-advies 2012/8 De boekhoudkundige verwerking van de inbreng in eigendom in een Belgische burgerlijke maatschap die niet de rechtsvorm heeft aangenomen van een handelsvennootschap
Nadere informatieDe Ascendentenverdeling
UNIVERSITEIT GENT FACULTEIT ECONOMIE EN BEDRIJFSKUNDE ACADEMIEJAAR 2015 2016 De Ascendentenverdeling Masterproef voorgedragen tot het bekomen van de graad van Master of Science in de Handelswetenschappen
Nadere informatieDE ONHERROEPELIJKHEID VAN DE SCHENKING (Voorwaarden aan de schenking: een element van rechtsonzekerheid of een must?)
Faculteit Rechtsgeleerdheid Universiteit Gent Academiejaar 2009-10 DE ONHERROEPELIJKHEID VAN DE SCHENKING (Voorwaarden aan de schenking: een element van rechtsonzekerheid of een must?) Masterproef van
Nadere informatie1. Termijn voor het instellen van de vordering
Afdeling 2 MODALITEITEN VAN DE VRIJWARINGSVORDERING 1. Termijn voor het instellen van de vordering De koper die de verkoper wenst aan te spreken in vrijwaring voor een verborgen gebrek kan dit pas doen
Nadere informatieHet bewijs van de gezondheid van geest van de testator of schenker en de problematiek van het beroepsgeheim
Het bewijs van de gezondheid van geest van de testator of schenker en de problematiek van het beroepsgeheim MASTERPROEF MASTER IN HET NOTARIAAT ACADEMIEJAAR 2012-2013 LORE LEMMENS PROMOTOR: PROF. DR. JAN
Nadere informatieDe conventionele vrijheid in het schenkingsrecht
Faculteit rechtsgeleerdheid Universiteit Gent Academiejaar 2013-2014 De conventionele vrijheid in het schenkingsrecht Masterproef van de opleiding Master in de rechten Ingediend door: Saar Vanrenterghem
Nadere informatieAuteur. Onderwerp. Datum
Auteur Henri Derycke Advocaat Derycke advocatenkantoor & C Onderwerp Artikel 9 W. Succ. Datum september 2000 Copyright and disclaimer Gelieve er nota van te nemen dat de inhoud van dit document onderworpen
Nadere informatieDe schenking van roerende goederen met fideï-commis de residuo
Masterproef Joyce De Ketele 20030999 Master Notariaat Academiejaar 2008-2009 De schenking van roerende goederen met fideï-commis de residuo PROMOTOR: Professor J. BAEL COMMISSARISSEN: Professor N. GEELHAND
Nadere informatieACTUELE KNELPUNTEN FAMILIAAL VERMOGENSRECHT
ACTUELE KNELPUNTEN FAMILIAAL VERMOGENSRECHT ACTUELE KNELPUNTEN FAMILIAAL VERMOGENSRECHT Renate Barbaix Alain Laurent Verbeke (eds.) Antwerpen Cambridge Actuele knelpunten familiaal vermogensrecht Renate
Nadere informatievan zijn zonen aan te houden en wenst hij deze kwijt te schelden. II. Ds AANvRAAG A. Herhølingaøn de algemene regels
Commentaar voorafgaande beslissing nr. 18040 van de Vlaamse B elastingadministratie I Voorafgaande beslissing Vlabel nr. 18040 Op 5 september 2018 heeft de Vlaamse Belastingadministratie zich uitgesproken
Nadere informatieHof van Cassatie van België
22 MAART 2018 C.17.0067.N/1 Hof van Cassatie van België Arrest Nr. C.17.0067.N E.A. eiser, vertegenwoordigd door mr. Johan Verbist, advocaat bij het Hof van Cassatie, met kantoor te 2000 Antwerpen, Amerikalei
Nadere informatieHET STERFHUIS ANNO EEN PALLIATIEVE CLAUSULE?
Faculteit Rechtsgeleerdheid Universiteit Gent Academiejaar 2012-13 HET STERFHUIS ANNO 2012. EEN PALLIATIEVE CLAUSULE? Masterproef van de opleiding Master of Laws in het Notariaat Ingediend door Kevin Verhaeghe
Nadere informatiePrijsclausules op het Kruispunt van Twee Werven. Marijke Roelants
Prijsclausules op het Kruispunt van Twee Werven Marijke Roelants 1 KOOP-VERKOOP AANDELEN SPA = AANDELEN + PRIJS Art.1582 BW : Koop is een overeenkomst waarbij de ene partij zich verbindt om een zaak te
Nadere informatieSchenken door (Neder)Belgen bij de Nederlandse notaris
Schenken door (Neder)Belgen bij de Nederlandse notaris Eerst tien jaar weg uit Nederland...?xml:namespace prefix = "o" ns = "urn:schemas-microsoft- com:office:office" /> Voor Nederbelgen heeft schenken
Nadere informatieVerhuur van cliënteel: een stand van zaken
Verhuur van cliënteel: een stand van zaken Fiscale Wenken nr. 2014/14 Wanneer een belastingplichtige besluit zijn eenmanszaak om te vormen naar een vennootschap wordt vaak geopteerd om het cliënteel dat
Nadere informatieKeuzebeding onder last Analyse en de invloed van de nieuwe antimisbruikbepaling
UNIVERSITEIT GENT FACULTEIT ECONOMIE EN BEDRIJFSKUNDE ACADEMIEJAAR 2014 2015 Keuzebeding onder last Analyse en de invloed van de nieuwe antimisbruikbepaling Masterproef voorgedragen tot het bekomen van
Nadere informatieOmzendbrief 2014/2 ///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
Omzendbrief 2014/2 /////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// Omzendbrief betreffende art. 3.17.0.0.2 van de Vlaamse Codex
Nadere informatiePersoonlijke kopie van ()
PATRIMONIUM 2007 REDACTIERAAD PATRIMONIUM Prof. Dr. Walter Pintens (voorzitter redactieraad) Prof. Dr. Johan Du Mongh (hoofdredacteur) Charlotte Declerck PATRIMONIUM 2007 Prof. Dr. WALTER PINTENS Prof.
Nadere informatieHandboek Estate Planning Bijzonder Deel... Voorwoord... De auteurs... Verkrijgingen door de langstlevende echtgenoot via huwelijkcontract...
Inhoudsopgave Handboek Estate Planning Bijzonder Deel..................... Voorwoord.............................................. De auteurs............................................... i iii v DEEL
Nadere informatieLuc Saliën Collegelid dienst Voorafgaande beslissingen in fiscale zaken (DVB)
Luc Saliën Collegelid dienst Voorafgaande beslissingen in fiscale zaken (DVB) Transactie waarbij erfpachtrecht wordt overgedragen aan partij X, direct gevolgd door de verkoop van het bezwaarde eigendomsrecht
Nadere informatieDe onherroepelijkheid van de schenking
Faculteit Rechtsgeleerdheid Universiteit Gent De onherroepelijkheid van de schenking Masterproef van de opleiding Master in het notariaat Academiejaar 2009-2010 Davina De Clippel Studentennummer: 00906320
Nadere informatieDe anti-misbruikbepaling in de registratie- en successierechten Invloed op technieken van successieplanning
De anti-misbruikbepaling in de registratie- en successierechten Invloed op technieken van successieplanning door Karl Ruts, Leo Stevens & Cie A. TOEPASSELIJKE WETTEKSTEN ANTI-MISBRUIKBEPALINGEN Door de
Nadere informatieFaculteit Rechtsgeleerdheid Universiteit Gent Academiejaar 2011-2012. Masterproef van de opleiding Master in het Notariaat
Faculteit Rechtsgeleerdheid Universiteit Gent Academiejaar 2011-2012 PRIJSBEWIMPELING Masterproef van de opleiding Master in het Notariaat Ingediend door MAJA REYNEBEAU 00602079 Promotor: Prof. dr. BAEL
Nadere informatiemoneytalk Mediargus met docroom pdf SCHENKEN U doet er verstandig aan uw successie te plannen. GET
moneytalk SCHENKEN U doet er verstandig aan uw successie te plannen. GET SUCCESSIEPLANNING VOOR ROERENDE EN ONROERENDE GOEDEREN SCHENKEN DOET U GOEDKOOP Als u wilt vermijden dat uw kinderen een hoge erf
Nadere informatieStructuur van het volume Schenking
Voorwoord Inbedding Dit boek is het tweede volume van het Handboek Estate Planning, Algemeen Deel. In de voorgaande pagina s kon u nadere uitleg en toelichting vinden bij het globale concept van dit handboek.
Nadere informatieRelevante feiten. Beoordeling. RECHTBANK VAN EERSTE AANLEG VAN ANTWERPEN Vonnis van 09 oktober 2002 - Rol nr 00/2654/A - Aanslagjaar 1996
RECHTBANK VAN EERSTE AANLEG VAN ANTWERPEN Vonnis van 09 oktober 2002 - Rol nr 00/2654/A - Aanslagjaar 1996 Relevante feiten Als kaderlid van M heeft eerste eiser in 1993 aandelenopties verkregen op aandelen
Nadere informatieDE CLAUSULES DIE EEN REGELING VOORZIEN BIJ OVERLIJDEN VAN EEN ECHTGENOOT IN DE GEMEENSCHAPSSTELSELS
Faculteit Rechtsgeleerdheid Universiteit Gent Academiejaar 2008-2009 DE CLAUSULES DIE EEN REGELING VOORZIEN BIJ OVERLIJDEN VAN EEN ECHTGENOOT IN DE GEMEENSCHAPSSTELSELS Masterproef van de opleiding Master
Nadere informatieLevering juridische eigendom na economische eigendomsoverdracht en de onherroepelijke volmacht
Levering juridische eigendom na economische eigendomsoverdracht en de onherroepelijke volmacht In deze bijdrage wordt ingegaan op de problematiek van een levering van juridische eigendom van een woning
Nadere informatieGROEPSVERZEKERINGEN EN HET HUWELIJKSVERMOGENSRECHT
GROEPSVERZEKERINGEN EN HET HUWELIJKSVERMOGENSRECHT 1. De artikelen 127 en 128 van de Wet van 25 juni 1992 op de Landverzekeringsovereenkomst (WLVO) stelden eertijds het volgende: Artikel 127 WLVO: De aanspraken,
Nadere informatieROEREND SCHENKEN Alles over de handgift en de bankgift!
Alles over de handgift en de bankgift! Iven De Hoon ALLES OVER DE HANDGIFT EN DE BANKGIFT! 1. Waarom schenken?... 3 2. Moet een schenking niet via een notaris te gebeuren?... 3 De handgift... 5 1. Kan
Nadere informatieUit een antwoord op een parlementaire vraag stelde de minister de situatie als volgt 46 :
www.vdvaccountants.be 36 2.4. Fiscaal topic 2.4.1. Verhuur van het handelsfonds Door het zware tarief van de stopzettingsmeerwaarden wordt er niet zoveel meer gewerkt met het inbrengen of het verkopen
Nadere informatieDE OORZAAK VAN EISBAARHEID VAN DE SUCCESSIERECHTEN...
Successierechten 1. INLEIDING...2 A. OMSCHRIJVING...2 B. ONDERSCHEID...2 1 Het eigenlijk successierechten...2 2 Het recht van overgang bij overlijden...2 3 Oneigenlijke gewestelijke belasting...2 4 Ontstaan
Nadere informatieDE TAAK EN BEVOEGDHEID VAN DE TESTAMENTUITVOERDER
DE TAAK EN BEVOEGDHEID VAN DE TESTAMENTUITVOERDER Aantal woorden: 18.601 Bernard Desmet Studentennummer: 01100554 Promotor: Prof. dr. Annelies Wylleman Copromotor: Mevr. Charlotte Willemot Masterproef
Nadere informatieAuteur. Elfri De Neve. Onderwerp. Geregistreerde schenkingen om successierechten te vermijden. Copyright and disclaimer
Auteur Elfri De Neve www.elfri.be Onderwerp Geregistreerde schenkingen om successierechten te vermijden Copyright and disclaimer Gelieve er nota van te nemen dat de inhoud van dit document onderworpen
Nadere informatieHet finaal verrekenbeding: enkele rechtsvragen Noot onder Antwerpen 19 mei 2015
Faculteit Rechtsgeleerdheid Universiteit Gent Academiejaar 2016-2017 Het finaal verrekenbeding: enkele rechtsvragen Noot onder Antwerpen 19 mei 2015 Masterproef van de opleiding Master in het Notariaat
Nadere informatieINHOUDSTABEL... 2 INLEIDING... 4
KAN DE FISCALE ADMINISTRATIE IN HET KADER VAN DE REGISTRATIERECHTEN EN SUCCESSIERECHTEN DE NIETIGHEID ENKEL INROEPEN WANNEER HET OM EEN ABSOLUTE NIETIGHEID GAAT? Leen De Langhe 2 de Master Rechten 20034550
Nadere informatieRolnummer 4790. Arrest nr. 10/2010 van 4 februari 2010 A R R E S T
Rolnummer 4790 Arrest nr. 10/2010 van 4 februari 2010 A R R E S T In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 73 van de programmawet (I) van 27 december 2006, gesteld door de Vrederechter van het
Nadere informatieDE IMPACT VAN HET NIEUWE ERFRECHT OP IN HET VERLEDEN UITGEWERKTE FAMILIALE VERMO- GENSPLANNINGEN.
DE IMPACT VAN HET NIEUWE ERFRECHT OP IN HET VERLEDEN UITGEWERKTE FAMILIALE VERMO- GENSPLANNINGEN. Aantal woorden: 23.675 Lynn Fermyn Studentennummer: 01200348 Promotor: Prof. dr. Jan Bael Commissaris:
Nadere informatieINHOUDSTAFEL WOORD VOORAF... CONTRACTEN ONDER VOORWAARDE ALAIN VERBEKE & IRIS VERVOORT... 1
voorwerk.fm Page vii Monday, October 11, 2004 3:26 PM INHOUDSTAFEL WOORD VOORAF....................................... v CONTRACTEN ONDER VOORWAARDE ALAIN VERBEKE & IRIS VERVOORT.........................
Nadere informatieMasterproef Schenking met voorbehoud van vruchtgebruik: to do or not to do?
2016 2017 FACULTEIT RECHTEN master in de rechten Masterproef Schenking met voorbehoud van vruchtgebruik: to do or not to do? Promotor : Prof. dr. Elly VAN DE VELDE Prof. dr. Charlotte DECLERCK De transnationale
Nadere informatie