Clinical Graphics s tool Articulis supports surgeons. TU Delft opens research branch in Beijing Kouchi Zhang on Smart Lighting

Transcriptie

1 Jaargang 7, nr. 2, augustus 2011 Clinical Graphics s tool Articulis supports surgeons TU Delft opens research branch in Beijing Kouchi Zhang on Smart Lighting Het is tijd voor een radicale cultuurverandering Hans Tonino pleit voor Bachelor School

2 Rob Fastenau EEMCS Inside TU Delft opens research branch in Beijing Kouchi Zhang on Smart Lighting 3 Wannabe an associate professor (UHD)? 5 De do s van de loopbaancommissie EWI Door wiskunde meer inzicht in Delfts watersysteem DIAM partner in project Slim meten en monitoren 10 8 Het is tijd voor een radicale cultuurverandering Nieuwe directeur onderwijs Hans Tonino pleit voor Bachelor School The Pitch! Clinical Graphics s tool Articulis supports surgeons 14 Computer Science as an experimental science Testing new concepts & algorithms on the DAS-4 Supercomputer 13 The continuing story of the Kissing Number Problem Prestigious SIAG/Optimization Prize for Frank Vallentin 16 En verder: 2 Quadecaan 7 Komen 12 Gaan 18 Qort 19 Qiekjes 20 Improving the image quality of displays 2 Quadraad It is not a bad thing for EEMCS to be inside something else. I will clarify this puzzling statement later, let s take a look at the outside first. Photo Annelies te Selle Inhoud Content Qua decaan One of the visible successes of the Dutch innovation platform is the identification of a new Top Sector in our industry: High Tech Systems and Materials. This Top Sector s Top Team recently published its views on the sector s great potential for the Dutch economy1. The good news for us is that it has adopted ICT as a vital enabling technology and will facilitate the development of ICT for other Top Sectors. Good news also from one of the icons of this HTSM-sector: ASML. Second quarter net sales were similar to the first quarter at just over 1.5 billion euros. Net income was a staggering 28.3 % of net sales. Looking in more detail, I saw that ASML sales to Taiwan (27% of total) exceeded those to the USA (22%), closely followed by Korea (17%). This substantial move to the east of major industrial sectors is picking up pace and might well be a contributory factor to the financial problems faced by the GI2PS countries. In view of the shrinking role of the USA, I hope it is not a sign of the times that the American Intel Inside logo did not make it onto my Apple MacBook Air, a great laptop. Intel Inside proved to be a great marketing concept for a company supplying products and technologies that are not immediately visible, reflecting the unique role of Intel. We at EEMCS can learn from their approach. After all, our unique Electrical Engineering, Mathematics and Computer Science technologies are also tucked away inside many valuable applications; they may be invisible yet they are certainly unmissable. n 1 Holland High Tech; Advies Topteam High Tech Systemen en Materialen. See: EWI binnenin, een kreet die uitleg vergt. Fastenau kijkt eerst naar buiten. Het nieuwe innovatiebeleid van Nederland stemt tot vreugde. De topsector High Tech Systemen en Materialen beschouwt ICT als een onontbeerlijke enabling technology, en faciliteert ook de ontwikkeling van ICT voor andere topsectoren. Ook goed nieuws over high tech-icoon ASML, dat het tweede kwartaal met een recordomzet en -winst afsloot. Fastenau constateert dat veel grote industriële sectoren een substantieel deel van hun business naar het Oosten hebben verplaatst. Deze trend zou een rol kunnen spelen bij de financiële problemen van landen als Griekenland. Op zijn nieuwe Apple-laptop mist hij het logo Intel Inside. Intel Inside is een geweldig marketingconcept waarvan EWI kan leren. Tenslotte zit in veel nuttige applicaties unieke kennis van EWI verborgen. n

3 Photos Annelies te Selle TU Delft opens research branch in Beijing Kouchi Zhang on smart lighting G.Q. (Kouchi) Zhang, part-time professor of Micro/Nanoelectronics System Integration and Reliability, tells us about the TU Delft- Beijing Research Centre (TUD-BRC), the first Chinese research branch of a Dutch university ever established. His face is glowing as he talks about the centre s focus of research, LED lighting. Ineke Temming It s over twenty-three years ago that Kouchi Zhang came from China to Holland to pursue a PhD. There was practically no information available on his country of destination, he recalls. I only knew there were a lot of tulips, and that Johann Arbocza, a renowned scientist in my field, was a professor at TU Delft. If we don t keep up with global developments, we have no future Darwin A lot has happened since then. China has transitioned to a more open, market-oriented economic system and is now the world s second largest economy. This is why Maxime Verhagen, the Dutch Minister of Economic Affairs, Agriculture and Innovation, recently went on a trade mission to China. During his visit, he officially opened the TU Delft-Beijing Research Centre, a research branch of TU Delft in the fields of Solid State Lighting (SSL, or LED) and Micro/ Nanoelectronics. On behalf of TU Delft, Rob Fastenau, dean of EEMCS, and Kees Beenakker, Scientific Director of Dimes, signed the agreement. I admire their vision and determination to strengthen TU Delft s global leadership position, Kouchi remarks. Like Darwin said: it is the one most responsive to change that survives. If we don t keep up with global developments, we have no future. IPR There are a number of reasons for this collaboration, says Kouchi. TUD-BRC is based at the Institute of Semiconductors of the Chinese Academy of Science, which has a lot of complementary expertise on LED and Micro/Nanoelectronics and the best research infrastructure in China. By opening a Chinese branch we also increase our access to top talent. In return, we offer them the benefits of our high ranking Micro/Nanoelectronics Engineering programme. augustus

4 Photo Annelies te Selle As a Philips fellow for SSL and an Open Innovation Programme Manager, he is a strong advocate of joint R&D projects with industry. China is one of the global epicentres for SSL innovation and business. Almost all multinationals No one is allowed to stay behind his desk! have R&D centres in China. With the establishment of TUD-BRC, we can make more of an impact on global SSL development, and better meet the needs of global leading industry for talents and the protection of Intellectual Property Rights. Multi-multi-multi SSL is going to conquer the world, is Kouchi s firm conviction. It is a highly energy-efficient technology that can be used for a wide range of applications. The function of lighting is no longer just to see or be seen. Combined with, for example, IC or bio-technology, it can be applied in domains like health & wellness, horticulture & food, e-society and many more. Think of lighting systems for sleep management, animal breeding, or the improvement of classroom performance. That is why I speak of More than Illumination - an analogy to More than Moore. The big challenges are closely associated with the prefix multi. SSL technology is characterised by multi-functionality, multi-discipline, multi-material, multi-scale, multi-process, multivariability and multi-interface. It is also a matter of multi-million investment, multi-innovation complexity, multitalent and multi-competition. For us, researchers, it is important to realise that this field requires intense cooperation with colleagues, other faculties and industry. No one is allowed to stay behind his desk! From jumbo to nano Clearly, Kouchi is a fan of such an interdisciplinary approach. Originally an aerospace engineer, he switched to Philips due to Fokker s bankruptcy in In Philips Centre for Industrial Technology he became a T-shaped researcher: one that digs deep into science but also branches out into other fields, in his case technology strategy and innovation management. I specialised in semiconductors a move from jumbo to nano, I used to joke. It was a challenge to put my mechanical engineering knowledge to use in this new Microelectronics environment. I published a textbook, Mechanics of Microelectronics, and took on an active role in European, Dutch and Chinese government innovation strategy. In 2001 Kouchi was appointed professor of Micro/Nano Reliability at TU Eindhoven. Three years later he switched to the faculty of 3mE at TU Delft. Mainly because of his close collaboration with the Microelectronics professors at Dimes, he has now joined EEMCS. Innovative products So the Smart Lighting programme has taken off, here and in China. Researchers are addressing the many challenges posed by this new development, in key competence areas such as heterogeneous system integration, complex system development, design for reliability, innovative thermal solutions, and novel concepts like green value creation. Kouchi expresses the hope that a large part of the research outcomes will result in innovative SSL products and solutions. So here s to a bright, LED-lit future for TUD-BRC and all people involved! n G.Q. (Kouchi) Zhang, part-time hoogleraar Micro/Nanoelectronics System Integration and Reliability - net overgestapt van 3mE naar EWI - vertelt over het TU Delft-Beijing Research Centre. De onderzoeksfocus van dit centrum, de eerste Chinese dependance van een Nederlandse universiteit, ligt op het gebied van LED-licht. Deze energiezuinige technologie zal de komende jaren in veel domeinen tot innovatieve toepassingen leiden. Kouchi benadrukt het belang van interdiscplinaire samenwerking. Hij hoopt dat het onderzoek zal bijdragen aan de ontwikkeling van innovatieve LED-producten en -oplossingen. n 4 Quadraad

5 Wannabe an associate professor (UHD)? De loopbaancommissie wil voorkomen dat mensen worden afgewezen Arie van Deursen en Elly Pauw. Foto Annelies te Selle De do s van de loopbaancommissie EWI Elke universitair docent (UD) die aan de eisen voldoet, wordt in principe bevorderd tot universitair hoofddocent (UHD). Of dat het geval is, beoordeelt de loopbaancommissie EWI in een advies aan de decaan. De procedure is gebaat bij meer openheid, zeggen Arie van Deursen en Elly Pauw van de loopbaancommissie. Die openheid is van belang voor de kandidaat. Voldoe ik aan de eisen? En hoe kan ik me daarop voorbereiden? En voor de betrokken afdeling die een UD voordraagt voor bevordering tot UHD. Binnen afdelingen wordt soms een politieke afweging gemaakt. Iemand moet UHD worden, omdat hij of zij anders wegloopt. Maar de loopbaancommissie is apolitiek en adviseert op basis van criteria, zegt Elly Pauw. Het is de ambitie van de loopbaancommissie om te voorkomen dat mensen worden afgewezen. Dat vraagt om heldere criteria en om een zorgvuldige procedure, ook binnen de afdelingen. Wij zouden graag zien dat alle voordrachten voor UHD ook eerst binnen de afdelingen worden getoetst. Het moet niet zo zijn dat de ene UD sneller wordt voorgedragen als dat niet klopt met de onderlinge verhoudingen. Daarvoor is het MT van de afdeling verantwoordelijk. De criteria: meer dan een checklist Bijna elke opsomming is een versimpeling van de werkelijkheid en dat is voor de criteria van de loopbaancommissie niet anders. De criteria voor bevordering tot UHD zijn in de eerste plaats ontleend aan het zogenoemde UFO-profiel voor universitair hoofddocent. Naast criteria voor onderwijs, onderzoek, valorisatie en organisatie & leidinggeven gelden binnen de loopbaancommissie een paar extra eisen. UHD s moeten de hoogleraar kunnen vervangen en in die rol aanspreekbaar zijn, internationaal aan de weg timmeren, een duidelijke visie hebben op onderzoek en onderwijs en hun basiskwalificatie onderwijs (BKO) hebben behaald. De criteria zijn geen statisch geheel en laten ruimte voor interpretatie. Ook zijn er duidelijk verschillen per discipline. Bij wiskunde is Diane Vedder augustus

6 Cartoon Arend van Dam De loopbaancommissie bestaat uit Arie van Deursen (voorzitter, Informatica), Arnold Heemink (Wiskunde), Piet van Mieghem (Elektrotechniek), Hans Tonino (directeur onderwijs), Elly Pauw (HR-manager), Paul van den Hof (3mE) en drie externe adviseurs van de zogenoemde zusterfaculteiten, van elke discipline een. Als een benoeming zich binnen de eigen sectie voordoet, wordt de betrokken EWI-hoogleraar vervangen door Marcel Reinders (Informatica), Kees Vuik (Wiskunde) of Herman Russchenberg (Elektrotechniek). bijvoorbeeld het aantal promovendi per wetenschapper lager dan bij Elektrotechniek en Informatica. En binnen Informatica zijn de conferenties meer bepalend voor het niveau. Op basis van de normen van collega s worden de criteria ook voortdurend aangescherpt. In het verleden hebben we wel op onze kop gekregen van peers dat we te vroeg bevorderen, zegt Arie van Deursen. De procedure: geen gelopen race Omdat er geworven wordt voor U(H)D en elke UD bij aanstelling gescreend wordt op zijn of haar potentiële UHD-kwaliteiten, kan de indruk ontstaan dat elke aanvraag ook een positief advies oplevert. Die indruk willen Elly Pauw en Arie van Deursen nadrukkelijk wegnemen. De dynamiek van de criteria maken dat al duidelijk. Binnen de commissie is er vaak discussie of iemand voldoende zelfstandig in staat is geweest om vernieuwend te zijn, zegt Arie van Deursen. Is iemand de baas over zijn eigen onderzoek? Heeft iemand voldoende focus bereikt, iets toegevoegd? Die vraag wordt tijdens het interview ook vaak gesteld: Wat heb jij dan bedacht? Het advies: ja, nee of op termijn Uiteindelijk komt de loopbaancommissie met een advies aan de decaan, waarin zij aangeeft in hoeverre een kandidaat aan de eisen voldoet. De conclusie is dan dat een UD er aan toe is om UHD te worden, pas op termijn, of niet. De decaan besluit en informeert de kandidaat-uhd. Succes! n Criteria en procedure staan in volle omvang beschreven op de website, onder Medewerkersportal > EWI > Direct naar: Organisatie (linksboven) > Diensten > Personeel & Organisatie > R&O-cyclus EWI The faculty s Career Development Committee advises the dean on promotions from assistant to associate professor, among other things. For candidates it is important that the procedure and criteria are transparent. The committee wants to prevent people being rejected. It therefore encourages departmental management teams to evaluate all nominations beforehand. Candidates are assessed according to general criteria regarding education, research, valorisation, and organisation & management. The criteria are applied in a flexible manner and may vary per discipline. Not all applications for promotion are successful. An important factor is the applicant s ability to independently conduct innovative research. The final decision is made by the dean, who also notifies the candidate. Good luck! n 6 Quadraad

7 Diane Vedder Komen en gaan Boudewijn Lelieveldt IS hoogleraar Biomedical imaging Lotte Ophey IS HR-adviseur Boudewijn Lelieveldt Foto Annelies te Selle Ik heb veel geluk gehad. Van zijn afstuderen op schouderplaatjes bij Werktuigbouwkunde in Delft naar een aio-plaats in het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC), universitair docent worden en dit jaar hoogleraar in Leiden en Delft. Zijn Delftse dag is al vijf jaar lang een uitwisseling met Charl Botha. Voor Boudewijn is het ideaal A.K.A. Akyron, een undead warlock in World of Warcraft. Lotte is een fervent gamer. Nu met de afronding van haar HBO-opleiding Human Resource Management staat het even op een laag pitje, maar weken van 40 uur zitten er soms ook tussen. Lotte werkt al tien jaar bij Human Resources van de TU en wordt binnen Lotte Ophey Foto Annelies te Selle Ik heb veel geluk gehad. Akyron zegt /greet om zijn toepassingsgerichte onderzoek voor het LUMC te combineren met fundamental engineering. De medische wereld kan veel leren van de technieken die voor wetenschappelijke visualisatie, patroonherkenning en bioinfor-matica al ontwikkeld zijn. Omgekeerd zou EWI meer aangesloten kunnen zijn bij de Medical Delta. Het is de ambitie van Boudewijn om inhoudelijk kruisverbanden te leggen en bruggen te slaan tussen mensen. n EWI verantwoordelijk voor Applied Mathematics, Mediamatica en het facultaire ondersteunend personeel. En dat allemaal, omdat haar vriend (toen date) haar tien jaar geleden voor BK beats naar Delft haalde. Ze ziet hem vooral live en in World of Warcraft als Gukma, een tauren druid. Nu eerst haar papiertje halen, op vakantie naar Sabris, Frankrijk voor de internationale 2CV meeting en dan maar hopen dat Diablo 3 uit is n Boudewijn Lelieveldt, professor of Biomedical Imaging at Leiden University Medical Centre, has also been appointed professor at EEMCS. This double position enables him to combine bioinformatics and fundamental engineering on visualisation and pattern recognition with applied biomedical research. His aim is to bring content and people together. I have been very lucky, he says about his career. n Human Resource advisor Lotte Ophey is a passionate gamer. At the moment, though, her World of Warcraft avatar, an undead warlock, has been put on hold until she has finished her HR Management study programme. Lotte, who has worked at TU Delft s HR department for the last ten years, will be responsible for Applied Mathematics, Mediamatics and the support staff of EEMCS. Akyron says /greet. n augustus

8 Door wiskunde meer inzicht in Delfts watersysteem DIAM partner in project Slim meten en monitoren Arnold Heemink, hoogleraar Mathematische Fysica bij het Delft Institute of Applied Mathematics (DIAM) en Hans Korving, adviseur/projectmanager Sensoring, Monitoring & Systeemanalyse bij Witteveen+Bos, werken samen aan innovatieve meetmethoden om het inzicht in het Delftse watersysteem te vergroten. Het project mondt wellicht uit in een promotieonderzoek. Ineke Temming Hans Korving, van oorsprong hydroloog, kent de waterproblematiek van Delft uit eigen ervaring. Tijdens mijn promotieonderzoek aan de TU Delft woonde ik in de Oranjestraat. Als het hard regende, steeg het waterpeil in het Oosteinde en de Schie, en dan stond ook het grondwater in de put achter mijn voordeur hoger. Doordat zijn dissertatie over risico-analyse ging, kwam hij terecht bij de wiskunde. Arnold Heemink maakte een tegengestelde ontwikkeling door: tijdens zijn Twentse studie wiskundige systeemtheorie raakte hij in de ban van het water. Ik ben gepromoveerd bij Rijkswaterstaat in de jaren dat de stormvloedkering in de Oosterschelde werd gebouwd, een fantastische tijd. Wiskundige modellen werden toen hét middel om ontwerpen mee door te rekenen. Apps Nu ontmoeten de wiskundige waterexpert en de in water gespecialiseerde wiskundige elkaar in een studie naar innovatieve meetmethoden voor het Delftse waterbeheer. Het project Slim meten en monitoren wordt uitgevoerd onder de vlag van Delft Blue Technology [zie kader]. Het real-time draadloze sensornetwerk dat in dit project wordt ontwikkeld is zowelgericht op de aanpak van wateroverlast als op het beheer van verontreinigd grondwater, licht Hans toe. Het moet beheerders ondersteunen bij het nemen van maatregelen en bestuurders bij het maken van beleidskeuzes. Aan het informatieplatform worden ook apps gekoppeld waarmee burgers en bedrijven, vooral in geval van wateroverlast, actuele informatie kunnen inwinnen én aanleveren. Dat wordt een spannend experiment, want hoe combineer je vage meldingen van burgers met harde meetgegevens? Gebiedsgericht grondwaterbeheer In het onderzoek rondom wateroverlast valt het accent op real-time monitoring, de directe beschikbaarheid van metingen. Het grondwateronderzoek hangt nauw samen met de ruimtelijke ontwikkeling in de binnenstad van Delft. Het is niet toegestaan verontreinigingen in het grondwater ongecontroleerd te verplaatsen, legt Hans uit. In Delft kun je echter niet bouwen zonder eerst de grondwaterstand te verlagen. De oplossing voor dit probleem is gebiedsgericht grondwaterbeheer, waarbij verontreinigd grondwater binnen een afgebakend gebied mag verschuiven. Dat vraagt veel monitoring - en het meten van kwaliteitsparameters is duur. Dat lossen we op door op een goedkope manier andere dingen te meten dan we eigenlijk willen weten. In plaats van de verontreinigingen tri en per in het grondwater, meten we bodemeigenschappen als ph en redoxpotentiaal. Dan hoef je pas dure monsters te nemen en te analyseren als daar iets in verandert. Arnolds wiskundige technieken zijn nodig om de relatie te bepalen tussen dit soort macroparameters, de verontreinigingen in het grondwater en de grondwaterstroming. Data-assimilatie De mathematische fysici binnen DIAM hebben veel ervaring met toepassingen 8 Quadraad

9 Arnold en Hans zijn heel enthousiast over het innovatieve karakter en de wetenschappelijke uitdagingen van het Delftse project. Het gesprek eindigt met een serieuze gedachtewisseling over een mogelijk promotieonderzoek over deze en aanverwante thematiek. Het Topteam Water kan tevreden zijn! n (softwaretools voor data-assimilatie) Arnold Heemink (l) en Hans Korving Foto s Annelies te Selle waar simulatiemodellen moeten worden gecombineerd met (directe en indirecte) metingen. Voorbeelden zijn de bepaling van luchtvervuiling, stormvloedvoorspelling en de berekening van stroompatronen langs de kust ten behoeve van de scheepvaart. Eén van de wiskundige technieken die bij dit soort problemen worden gebruikt is data-assimilatie. Arnold legt uit wat dat is aan de hand van weersvoorspellingen. Het atmosferisch gedrag beantwoordt aan fysische wetten, maar dit gedrag is chaotisch en daarom niet nauwkeurig te voorspellen met een computermodel. Eén klapwiek van een vlinder kan, bij wijze van spreken, de hele atmosfeer na verloop van tijd veranderen. Meteorologische instituten gebruiken daarom meetgegevens om hun weermodellen voortdurend bij te stellen. Vergelijk het met een raket die je op koers houdt met metingen. Daar waar het model niet weet wat het moet doen, wordt de informatie vanuit de meetdata aangevuld. Data-assimilatie is dus de integratie van meetdata in het simulatiemodel om de voorspellende kracht daarvan te verbeteren. Softwaretools De wiskundige technieken die DIAM bij eerdere projecten heeft ontwikkeld zijn volgens Arnold ook toe te passen in het project Slim meten en monitoren. Wij hebben samen met Deltares en het bureau VORtech een serie open source softwaretools ontwikkeld, gebaseerd op filteralgoritmes van onszelf en anderen. Nu dit instrumentarium er ligt, zijn wij klaar voor nieuwe toepassingen. Er zullen in dit project waarschijnlijk weer nieuwe ideeën ontstaan, bijvoorbeeld doordat het model eigenschappen blijkt te hebben die we nog niet eerder zijn tegengekomen. Wie weet komen daar weer nieuwe tools uit voort. Project Slim meten en monitoren Geïnitieerd door: Delft Blue Technology, een samenwerkingsverband van Delftse overheids- en kennisinstellingen. Missie: Delft promoten als kenniscentrum voor water- en deltatechnologie. Gemeente en hoogheemraadschap stellen beheersgebied beschikbaar als proeftuin voor experimenten. Projectpartners: Witteveen+Bos (projectleider), Gemeente Delft, Hoogheemraadschap van Delfland, TU Delft (Delft Institute for Applied Mathematics), Munisense Projectdoel: innovatief real-time meet-en monitoringsysteem/informatieplatform voor het gebiedsgericht grondwaterbeheer van verontreinigd grondwater en de aanpak van wateroverlast Budget & Financiering: ca ; Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (via Kansen voor West), Rijk, Privaat Looptijd: /14 Arnold Heemink, professor of Mathematical Physics at DIAM, and Hans Korving, consultant/ project manager at Witteveen+Bos are collaborating on the Delft Blue Technology project Smart measuring and monitoring. In this project a real-time sensor network will be developed to reduce flood risks and control groundwater pollution in Delft. The information platform will also include apps for citizens and companies. The main objective is to obtain reliable information from inexpensive, indirect measurements by applying mathematical techniques such as data assimilation. Highly innovative and full of scientific challenges, this project may well culminate in a PhD research proposal. n augustus

10 Het is tijd voor een radicale cultuurverandering Nieuwe directeur onderwijs Hans Tonino pleit voor Bachelor School Ineke Temming Onderwijs en muziek hebben veel raakvlakken. De spelers moeten naar elkaar luisteren, soms soleren en soms begeleiden. Fluitist Hans Tonino, de nieuwe directeur onderwijs, laat zich nog één keer dirigeren door zijn voorganger Herman Russchenberg. Enkele tweets die Hans Tonino vlak voor zijn vakantie verstuurde: Project Studiesucces TU Delft is belangrijk: Zijlstra wil universiteiten afrekenen op prestaties studenten (16 juni). Een goed uitgekiend toetsplan kan de kwaliteit van een curriculum en het studiesucces van studenten aanzienlijk doen toenemen (17 juni). Leren studeren en hard werken valt ook onder academische vorming. Veel vakjes parallel is hier niet productief, daarom beperking (19 juni). Het is duidelijk: de nieuwe Directeur Onderwijs van EWI loopt zich warm. Op de goede weg Drieënhalf jaar was Herman Russchenberg verantwoordelijk voor het EWI-onderwijs. Hij maakt de vier jaar net niet vol, omdat hij verhuist naar CiTG. Daar gaat hij een nieuwe afdeling leiden waarin al het TU-onderzoek op het gebied van aardobservatie wordt gebundeld. Aanvankelijk had hij gemengde gevoelens over zijn vertrek als directeur onderwijs. Het werk is nog niet af, maar we zijn wel op de goede weg. De studentenaantallen stijgen en het onderwijs heeft een prominentere plaats gekregen. Vroeger werkten docenten veel meer in isolement. Nu krijgen ze de kans om ervaringen en ideeën uit te wisselen tijdens de EWI-KO, de Onderwijsdagen of de Krentenbollencolloquia. Ook heeft onderwijs een serieuze plek gekregen in het carrièrebeleid. Docenten maken nu bijvoorbeeld een jaarverslag van hun onderwijsactiviteiten, waardoor hun onderwijsinzet zichtbaar wordt. Langstuderen Hermans opvolger Hans Tonino heeft van onderwijs zijn hobby gemaakt. Ik ben er fulltime mee bezig. Door mijn functie als opleidingsdirecteur Technische Informatica had ik sowieso geen tijd meer voor onderzoek. De curriculumherziening was een grote klus, maar ik ben ook allerlei TU-brede activiteiten gaan ontwikkelen. Ik ben voorzitter van het projectteam Onderwijskwaliteits plan TU Delft en ik leid nu ook de werkgroep Didactiek van het project Studiesucces. Hierin pakken we het langstuderen aan, de grootste uitdaging voor de komende jaren. De technische universiteiten bungelen qua studierendement onderaan. Aan de TU Delft haalt maar 22% van de studenten die het eerste jaar doorkomen in vier jaar het bachelordiploma. De werkgroep formuleert didactische maatregelen om hen beter en sneller te laten studeren. Ouderwets Herman en Hans zijn het erover eens dat het lage rendement samenhangt met de heersende onderwijscultuur. Iedereen vindt het normaal dat maar 60% in één keer voor een tentamen slaagt. Dat is toch raar!, roept Hans. Het is tijd voor een radicale cultuurverandering. Wat mij voor ogen staat is een community-achtige setting waarin studenten jaarsgewijs bij elkaar blijven, een school in de Engelse betekenis van het woord. Ik wil studenten een omgeving bieden die stimuleert tot hard werken en kritisch nadenken. Zo n Bachelor School vereist wel een andere houding van de docenten. Wij moeten ons meer realiseren dat jonge mensen ook andere interesses hebben. Het is ónze taak hen mee te krijgen in onze passie voor het vakgebied. Nu heerst vaak een mentaliteit van ze zijn toch niet gemotiveerd. Dat is een ouderwets standpunt. 10 Quadraad

11 Hans Tonino (l) en Herman Russchenberg. Foto Annelies te Selle Goed verhaal In de Bachelor School moet breedgang plaatsmaken voor diepgang, vindt Hans. De vakken zitten vaak overvol. Het is beter ons te beperken tot een aantal onderwerpen dat we tot op het bot behandelen. Zijn mening sluit naadloos aan bij Hermans voorstel: laat eerstejaars alle 60 studiepunten halen, maar schrap 20% van het programma om inhoudelijke verdieping mogelijk te maken. Hans is ervan overtuigd dat Rust Hans wil als directeur onderwijs een enthousiasmerende rol spelen. Ik wil mensen meekrijgen door hen te laten zien wat er te winnen valt. Eigenlijk hoef ik niet meer te zeggen dan dit: Stel je voor hoe fijn het is als 85% van de studenten in één keer het vak haalt! Herman raadt hem aan vooral goed te luisteren. De verschillende groepen in de faculteit hebben elk hun eigen instelling. Probeer eerst te begrijpen wat ze Stel je voor hoe fijn het is als 85% van de studenten in één keer het vak haalt! studenten een dergelijk systeem zien zitten. Deze generatie wil uitgedaagd worden. Ze hebben er een hekel aan als vakjes elkaar overlappen of het werktempo te traag is. Een inhoudelijk hoogwaardig, studeerbaar programma en een studieklimaat waar je het beste uit jezelf kunt halen, dat is waar ze voor komen. Tegelijkertijd verbetert de TU Delft haar imago als topuniversiteit. Wij leveren de jonge, creatieve ingenieurs die de grote mondiale problemen oplossen en de technologie vooruithelpen. Het is een goed verhaal waarmee we studenten over de streep kunnen trekken. willen. Met rust en geduld bereik je veel. Hans neemt zich ter plekke voor iets van de rustige uitstraling van Herman over te nemen. Akkoord, als hij maar wel blijft twitteren... n Dit interview vond plaats op 20 juni, 10 dagen vóór de aanbieding van de Strategische Agenda Hoger Onderwijs, Onderzoek en Wetenschap, door staatssecretaris Zijlstra van OCW aan de Tweede Kamer. Hans Tonino, the new Director of Education, thinks it is vital to improve TU Delft s educational programme success rate. We need a radical change in culture, he says. He is a firm advocate of the Bachelor School, a communitylike environment where students learn to work hard and think critically. Herman Russchenberg proposed the concept: require 1st-year students to obtain all 60 ECTS, but drop 20% of the course contents to enable a deeper discussion of subject matter. Hans is convinced such a system will attract students and benefit TU Delft s image as a top university. According to Herman, the position of education in the faculty has improved, but there is still much to be done. Hans wants to enthuse people; Herman advises him to listen to the different groups in the faculty and understand their viewpoint. n augustus

12 Komen en gaan Diane Vedder Jan Biemond WAS hoogleraar Multimedia Signal Processing bijna twaalf jaar afdelingsvoorzitter Mediamatica en de laatste tien maanden interim-afdelingsvoorzitter Electrical Sustainable Energy. Het is het slotakkoord van een 38-jarige carrière bij EWI, waarbij hij alle rangen heeft doorlopen. Met - voor het volledige beeld - nog een jaar octrooibureau, een halfjaar buitenland en zijn studie Elektrotechniek. Het roer gaat om. Het roer gaat om. Suzy Sirks-Bong WAS secretaris afdeling Electrical Sustainable Energy En en en en. Lid van de Ondernemingsraad en penningmeester van de /Pubcie om er maar een paar te noemen. Ik wil voortdurend in ontwikkeling zijn. Niet het gevoel hebben dat ik ergens nog vijf jaar moet. Dus komt er na drie functies in tien jaar ook een einde aan EWI. Suzy wordt faculteitssecretaris bij 3mE. Ik ben wel een week chagrijnig Ik ben wel een week chagrijnig geweest bij de gedachte om weg te gaan. Jan leeft voor de muziek, voor Bach, muziekgeschiedenis en cultuur, en hij is al 50 jaar kerkorganist op Kaageiland. Daar woont hij met zijn vrouw op een voormalige boerderij van zijn schoonouders. Alleen de heg rondom snoeien kost al een hele dag. Straks geen Elektrotechniek meer, geen Informatica. Nou ja, een paar toegiften: Jan heeft nog een promovendus, een paar promotiecommissies hier en daar en een adviseurschap bij het ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie. En dan klinkt er weer Bach. (Applaus) n geweest bij de gedachte om weg te gaan. Ze zal ook de donderdagen in de /Pub missen. Je blijft er jong bij. 3mE heeft ook een pub, dus daar ga ik weer op zoek naar de gezellige dingen voor medewerkers. Als uitsmijter nog een tip van Suzy: Besteed de laatste minuten van een overleg om elkaar feedback te geven. Aldus: Het waren tien mooie jaren. n After a career of 38 years at EEMCS, Jan Biemond, professor of Multimedia Signal Processing, is ready to change course. No more Electrical Engineering and Computer Science for him. From now on his life will be devoted to Bach, playing the church organ and cutting the endless hedge around his farm conversion on Kaag Island. Initially, he will still be doing some PhD supervision and consultancy. n Suzy Sirks-Bong, former secretary of the Electrical Sustainable Energy Department, is an active person who wants to keep developing. After three functions in ten years at EEMCS, she accepted the position of faculty secretary of 3mE. She did feel miserable for a week at the thought of leaving; fortunately 3mE also has a pub! These have been ten beautiful years. n 12 Quadraad

13 Go ahead, the floor is yours... To operate or not to operate, that is the question THE PITCH! Photo Annelies te Selle. Insert: istock Clinical Graphics s tool Articulis supports surgeons Peter Krekel s start-up company Clinical Graphics has won the Philips Innovation Award. He proudly presents his first product, Articulis, a visualisation tool that supports orthopaedic surgeons in planning an operation. It is a fact that 23% of all shoulder replacements fail. Maybe the surgeons are inexperienced, as these operations are performed only 1000 times a year in the Netherlands. But then how to explain that 10% of the 30,000 hip operations performed annually are problematic? Apparently, surgeons do not always make the right decisions when planning the operation. The visualisation tool Articulis, developed by Clinical Graphics, is the answer to this problem. It supports surgeons in deciding whether to operate and how to operate. 3D bone models When a joint has to be replaced by a prosthesis, the surgeon must first choose the one that fits best. Traditionally, this is done by overlaying the patient s X-ray image with transparent templates of the different products and comparing the results. Articulis makes this planning process simpler and more reliable. The software downloads the patient s CT scans and converts them to 3D bone models, enabling the surgeon to examine the joint from all angles and evaluate the effect of surgical interventions on it s range of motion. I have always been interested in applied research that benefits society Applied research I have always been interested in applied research that benefits society. Personally, I think this should also be TU Delft s number one priority. The concept behind Articulis was developed during my MSc graduation project in Computer Graphics. The Arthritis Foundation was impressed by my work and offered me a PhD grant. From the moment I realised that patients could benefit from my invention, I was determined to bring it to market. In the long run Clinical Graphics will also develop applications for other medical fields, such as ophthalmology or cardiology. Job openings So now I am often on the road, visiting potential customers. It s my dream that medical imaging equipment companies will eventually install our software on their scanners. That s why I was thrilled to win the Philips Innovation Award. It opened doors that were previously closed. A question - to conclude: do you want to be part of Clinical Graphics bright future? You can! We still need two software developers with an interest in imaging. Don t hesitate to contact me. n p.r.krekel@clinicalgraphics.com Clinical Graphics heeft de Philips Innovation Award gewonnen met de software tool Articulis. Volgens oprichter Peter Krekel helpt het systeem chirurgen bij de beslissing wel of niet te opereren. Het berekent de bewegingsvrijheid van gewrichten op basis van een CT-scan en het toont de gevolgen van een ingreep in 3D. Peter zoekt nog twee software-ontwikkelaars! n augustus Recorded by Ineke Temming

14 The continuing story of the Kissing Number Problem If you have an optimisation problem, come to us! Photo Annelies te Selle 14 Quadraad

15 Photo courtesy of Frank Vallentin Prestigious SIAG/Optimization Prize for Frank Vallentin Frank Vallentin (Germany, 1972) of the Optimization Group contributed to the solution of a long-standing, classical puzzle in geometry: the kissing number problem. Do try this at home. Take a ping pong ball and count the maximum number of equally-sized, non-overlapping ping pong balls that can simultaneously touch it. If you got 12, then great, you empirically found the correct kissing number for three dimensions, just like Isaac Newton did in It took until 1953 for the answer 13 given by Newton s opponent David Gregory to be proven wrong by a rigorous mathematical proof. Later, the kissing numbers for dimensions 4, 8 and 24 were determined. And now Frank Vallentin has solved yet another part of this sexily named problem. Computer-assisted proof Together with a colleague, he gave a unified proof of all known kissing numbers and found new upper bounds in all other dimensions up to 24. We extended a method that was developed at CWI to solve a similar problem. It took us six months to develop the theory and another two months to do the computations. In August 2006 we were able to generate a computer-assisted proof. The researchers published their results in 2008 and were recently awarded the three-yearly SIAG/Optimization Prize of the Society for Industrial and Applied Mathematics. VIDI grant Frank received a framed certificate and was invited to give a plenary lecture. It was all about fame, he says, smiling. Fortunately, in 2009 he was awarded the rather more profitable VIDI grant for research on difficult optimisation problems, enabling him to employ two PhDs and a postdoc. The group will further develop the unique method Frank used to help solve the kissing number problem, a combination of semi-definite programming and harmonic analysis. The first technique usually only works with finite objects and the latter only with infinite objects. I am trying to combine those two. So it is always an interplay between discrete and continuous mathematics. M&Ms The kissing number problem is relevant to many scientific fields, says Frank. The methods for the kissing number in three dimensions can be applied in material science. If you want to design a very stiff material, for example, you need to pack the particles as densely as possible. We are also working on the densest packing of shapes like M&Ms or tetrahedra. That is much more complex, because here it matters how you rotate the objects. The techniques for high dimensions are useful, for instance, in designing error correcting codes that enable safe delivery of electronic data. Co-supervising Frank studied all over Europe before coming to Delft. In Dortmund he obtained two Master s degrees, in Computer Science and Mathematics ( which was more fun! ). Following his PhD in Zurich & Munich, he worked as a postdoc in Jerusalem. When his girlfriend found employment as an architect in Rotterdam, he chose an academic career in the Netherlands, first at CWI, later at EEMCS s Optimization Group. I think all TU Delft students should have some knowledge of optimisation, he says. Together with the Electrical Power Engineering Group we are supervising a BSc student in finding the optimal transport of electricity. So if you have an optimisation problem, come to us! n Ineke Temming Frank Vallentin heeft de SIAG/Optimization-prijs gewonnen voor zijn wiskundig onderzoek naar het kusgetal. Dat is het grootste aantal bollen dat tegelijkertijd een centrale bol kan raken, zonder overlap. Hij leverde een overkoepelend bewijs voor de bekende kusgetallen, en vond nieuwe bovengrenzen voor de onbekende kusgetallen tot 24. De unieke methode die hij ontwikkelde is gebaseerd op semi-definite programming en harmonische analyse. Franks onderzoek heeft toepassingen in gebieden als materiaalkunde en foutcorrigerende codes in telecommunicatie. De sectie Optimalisering stelt haar kennis graag beschikbaar aan studenten en medewerkers met optimaliseringsproblemen. n augustus

16 Computer Science as an experimental Dick Epema science Testing new concepts & algorithms on the DAS-4 Supercomputer In computer science research, good experimentation facilities for testing new computer system concepts and new algorithms are very important. Dick Epema (Parallel and Distributed Systems) explains the structure and importance of the Distributed ASCI Supercomputer. He is a member of the DAS-4 project Steering Committee. More than just theory, computer science is also an experimental science. This means that it needs experimental equipment, just like physics or astronomy. The Distributed ASCI Supercomputer (DAS) has played an important role in the Netherlands to make this clear to funding agencies such as NWO. This unique facility, now in its fourth generation, is the only distributed computer system in the world purely meant for computer science research. History The real test of new system concepts and new parallel and distributed algorithms is actual deployment. It is pointless to create new massively parallel algorithms for high-resolution weather prediction or to propose energy-efficient scheduling algorithms for data centers if they cannot be tested and analysed on state-of-the-art computer systems. The history of the DAS systems goes back to 1997, when the computer science research school ASCI (Advanced School for Computing and Imaging) obtained funding for the first generation DAS from NWO. Roughly speaking, the DAS is replaced every four to five years. Whereas the first two generations had at least some claim to the term supercomputer, this is difficult to maintain for the DAS-4: the fastest supercomputer in the world now has about 550,000 cores versus the 1,600 of the DAS-4. The DAS-4 has only twice as many processors as the DAS-1, but 200 times as much main memory and a wide-area network that is 1500 times as fast. Specs The DAS-4 consists of six compute clusters, interconnected by a wide area network. There is one in Delft, one in Leiden, one at ASTRON (Netherlands Institute for Radio Astronomy) and three in Amsterdam. It has a total of 198 nodes with two quad-core 2.4 GHz processors each, and a total of close to 200 TB of storage. The main features of the DAS-4 are the so-called accelerators such as Graphical Processing Units (GPUs) and the 10 Gb/s Infiniband network. GPUs were originally designed for graphical applications, but they can also be used very effectively for many compute-intensive applications. Experimentation The different generations of the DAS systems have been instrumental to many dozens of PhD theses in ASCI. Grid resource management systems, 16 Quadraad

17 Photos Annelies te Selle interior-point methods, and web applications are but a few of the topics for which the DAS has been used. The Parallel and Distributed Systems (PDS) group has built the KOALA grid scheduler for systems like the DAS. Whereas the original purpose of KOALA was to provide co-allocation, that is, to allocate processors in multiple clusters to single parallel applications, it can now handle many different types of applications. When testing the scheduling policies of KOALA in the DAS, it is very important to have identical experimental conditions when performing different experiments, just like in physics. Here, this means having exactly the same system configuration available, and having the same system workload. Even in a relatively small and centrally managed system like the DAS, this is difficult to achieve: processors and network links may fail, and the load imposed on the system by the ordinary users may vary considerably over time. The PDS group has also used the DAS for measurements of the BitTorrent peer-to-peer file-sharing system. For this purpose, many simultaneous internet connections were required for tracking the download activities of tens of thousands of peers installed at user PCs worldwide. Present & future The focus in parallel and distributed computing has shifted over the last few years to such issues as energy efficiency, data-intensive applications, and clouds. Some of the projects that will DAS-4: the only distributed computer system purely meant for computer science research use the DAS-4, such as the COMMIT project Infrastructure Virtualization for e-science (IV-e), look at these topics, and software to make the DAS-4 behave as a cloud has already been installed. However, the DAS-4 offers a very open environment, and researchers in computer science in ASCI can use the DAS-4 for any purpose they wish. DAS-4 website: Als experimentele wetenschap heeft de Informatica experimentele apparatuur nodig. De Distributed Supercomputer van ASCI (DAS-4, 4e generatie ) is het enige gedistribueerde computersysteem ter wereld dat uitsluitend voor informaticaonderzoek wordt gebruikt. Eén van de zes rekenclusters staat in Delft. Op de DAS worden nieuwe systeemconcepten en nieuwe parallelle en gedistribueerde algoritmen getest. Promovendi van de sectie Parallel and Distributed Systems hebben hem gebruikt bij onderzoek naar o.a. grid resource management systemen en peer-to-peer systemen. Volgens Epema is het lastig experimentele condities als systeemconfiguratie en werklast gelijk te houden. De DAS zal ook een rol spelen bij onderzoek op gebieden als energie-efficiency, data-intensieve applicaties en clouds. Door de zeer open omgeving kan hij echter voor ieder ander gewenst doel in informaticaonderzoek worden gebruikt. n augustus

18 Qort Qoncise Diane Vedder Afstudeerder Stefan Roest verbetert hybride zonnecollector én brengt zonnesimulator op de markt Stefan Roest ontwikkelde voor zijn MSc Electrical Engineering een nieuw type hybride zonnecollector met een hoger rendement en een langere levensduur dan de huidige hybride systemen. Hybride zonnecollectoren bevatten zowel fotovoltaïsche zonnecellen die zonlicht omzetten naar elektriciteit, als een zonneboiler waarmee warm water wordt geproduceerd. Roest bouwde een prototype en ontwikkelde bovendien een zonnesimulator waarmee hij het rendement van zijn prototype kon testen. Voor deze zonnesimulator bleek veel interesse te bestaan op de markt. Daarom richtte Roest met een partner het TU Delft spin-off bedrijf Eternal Sun op dat de zonnesimulator op de markt bracht. Eternal Sun won onlangs de BE.Project Europese finale, een wedstrijd voor ondernemende studenten. Affiniteit met zonne-energie heeft Roest al langer. In 2007 was hij teamleider van het Nuon Solar Team dat in Australië de World Solar Challenge won met zonnewagen Nuna4. n Hardlopen voor het goede doel deelnemers uit 36 landen met 125 gepresenteerde artikelen. Dat is het resultaat van de 10th International Conference on Power System Transients (IPST), die dit jaar aan de TU Delft is gehouden. Voorzitters Lou van der Sluis en Marjan Popov hebben de conferentie met een heuse bid naar Delft gehaald. De IPST is een platform voor het uitwisselen van wetenschappelijke en technische informatie over elektromagnetische transiënten in elektrische energiesystemen. Het gaat dan over onderwerpen als computersimulaties, Transient Network Analyzer-onderzoeken en veldmetingen. Bij de IPST ontmoeten wetenschap en bedrijfsleven elkaar. Vanuit Nederland waren deze keer o.a. TenneT, Alliander, Kema en Stedin betrokken. n Esther van Seters, Niek van Zon en Leon Roessen overhandigen symbolisch euro aan de directeur van de Hersenstichting, Peter Schoof (2e van rechts). Foto Hersenstichting. Zeven EWI-collega s hebben in de Golden Ten loop 5 of 10 kilometer hardgelopen voor de Hersenstichting. En passant hebben ze met hun T-shirts ook reclame gemaakt voor het Health Coach programma van de TU Delft. Marike Korterink, Gerard Meijer, Leon Roessen, Marcel van Rooijen, Esther van Seters, Yvonne Smit, Marion de Vlieger en Niek van Zon hebben zich voor in totaal euro laten sponsoren. Het bedrag is overhandigd aan de directeur van de Hersenstichting, Peter Schoof. n Stefan Roest and partner s start-up company Eternal Sun has won the European final of the annual be.project competition for student entrepreneurs. Their company supplies solar simulators to test solar panels and determine their efficiency. Stefan developed the product during his Electrical Engineering graduation project, in which he also designed an improved solar collector. n The 10th International Conference on Power System Transients was hosted by EEMCS, following a successful bid by Lou van der Sluis and Marjan Popov. In total 181 participants from 36 countries, from academia and industry, presented 125 papers. n Seven EEMCS colleagues raised 1025 Euros for the Netherlands Brain Foundation by running in the Golden Ten Race. n 18 Quadraad

19 Qiekjes Qandid Qamera Bèta en muziek Een gouden duo. En muziek is al net zo multidisciplinair als EWI. Volgende keer: wannahaves Maak een foto van je nieuwste gadget of die van een collega en mail de foto voor 15 oktober naar Science and music A golden duo. And music is just as multidisciplinary as EEMCS. Next time: wannahaves Photograph your or a colleague s latest gadget and your picture before 15 October to nieuws@ewi.tudelft.nl. Foto Yongjia Li De ELCA-band Biohazard met Wouter Serdijn (toetsen), Mark Stoopman (gitaar), Chutham Sawigun (zang & gitaar), Bart Bes (basgitaar) en Menno Vastenholt (drums, niet op de foto) speelt het Thaise nummer Wanipok. Dimitri Jeltsema speelt drums in o.a. The Toasters ( en Rotterdam Ska-Jazz Foundation ( Foto Johan van der Cingel Koperblazers Nicolien Heetebrij (trompet) en René van Swaaij (euphonium of tenortuba) zijn beiden lid van de Koninklijke Harmoniekapel Delft ( Foto Martijn van Beurden Qolofon Quadraad is een Nederlands-Engelse uitgave van de Faculteit Elektrotechniek, Wiskunde en Informatica/TU Delft voor EWI-medewerkers. Het blad verschijnt 3 keer per jaar (oplage: 1200). Quadraad is a Dutch-English magazine for EEMCS personnel. It is published 3 times a year (print run: 1200) n Redactie: Emiel van Elderen, Stephanie Hessing, Anna Hoek, Geerlinge Pessers-van Reeuwijk, Dagmar Stadler, Ineke Temming, Diane Vedder, Cassan Visser n Aan dit nummer werkten mee: UvA Talen, Dick Epema, Rob Fastenau, Judith Redi Applaus voor Cynthia Liem na haar Master of Music-eindexamen aan het Koninklijk Conservatorium in Den Haag. Met orkestbegeleiding van Krashna Musika. n Eindredactie: Ineke Temming, Diane Vedder n Coördinatie: Temming Tekstproducties, Delft ( n Fotografie: Annelies te Selle, Delft ( n Ontwerp en layout: Scheepens reclame adviseurs, Tilburg n Druk: Schefferdrukkerij bv, Dordrecht n Redactieadres: Postbus 5031, 2600 GA Delft, nieuws@ewi.tudelft.nl. Niet door ons achterhaalde rechthebbenden van foto s kunnen zichzelf bekend maken via dit adres. augustus

20 motion blurring Improving the image quality of displays All your digital pictures displayed with superior image quality: who wouldn t want that? Research by the Mediamatics Department aims to make this possible. The goal is to develop systems that are able to restore and then enhance the quality of digital images within a display. To do this, these systems have to look at images the way humans do, and then quantify their quality status. For this purpose researchers are developing models of human vision, by empirically observing how people look at (the quality of) images, and then replicating their perceptual responses through computational intelligence and signal processing techniques. Beeldschermen die je foto s optimaal weergeven: de afdeling Mediamatica maakt het mogelijk. Onderzoekers ontwikkelen beeldverbeteringssystemen die zijn gebaseerd op empirisch onderzoek naar de menselijke manier van kijken. Daarbij gebruiken ze kunstmatige intelligentie en technieken voor signaalverwerking. No more motion & lens blurring and image noise thanks to EEMCS research. Image processing Judith Redi. lens blurring Delft University of Technology Faculty of Electrical Engineering, Mathematics and Computer Science Mekelweg CD Delft T: +31 (0) E: nieuws@ewi.tudelft.nl image noise