Werkplan Cluster Veiligheid (augustus 2014 Versie 1.0) 6 Veiligheid
|
|
- Barbara van de Velde
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Werkplan Cluster Veiligheid (augustus 2014 Versie 1.0) De maatschappij is volop in beweging en heeft te maken met tal van ontwikkelingen. De decentralisaties, de participatiesamenleving en veranderend gedrag van burgers maken dat er nieuwe vragen komen, en dat er ook nieuwe oplossingen nodig zijn. Met de strategische Verenigingsagenda geeft GGD GHOR Nederland richting aan haar eigen ambities en aan de focus op de transformaties van de publieke gezondheid. De strategische agenda van het Veiligheidsberaad, de voorwaartse agenda van Veiligheid en Justitie en de Kamerbrief Publieke Gezondheid van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, zijn richtinggevend voor deze Verenigingsagenda. In dit document worden de speerpunten van het cluster Veiligheid verder uitgewerkt in een werkplan. Om de verbinding met de verenigingsagenda duidelijk te maken is een overeenkomende nummering aangehouden. Het werkplan is een dynamisch document en zal periodiek worden bijgesteld aan de hand van de actualiteit. 6 Veiligheid De complexiteit van de samenleving neemt toe. Nieuwe risico s en dreigingen vragen om een ander soort aanpak, samenwerkingspartners en strategie. De dreiging van klassieke rampen is een aantal jaren geleden verruimd met nieuwe ramptypen en in lijn daarmee is rampenbestrijding uitgebreid naar crisisbeheersing en risicobeheersing. Huidige maatschappelijke ontwikkelingen vragen om het verder in lijn brengen van publieke gezondheid en veiligheid in het sociale domein. Kleine incidenten, vanuit het perspectief van de crisisbeheersing, kunnen grote maatschappelijke consequenties hebben en vraagt een multidisciplinaire aanpak. De directeur publieke gezondheid (DPG), die leiding geeft aan de GGD en GHOR organisatie, heeft hierin een cruciale rol zowel regulier als in de opgeschaalde situaties en de voorbereiding hierop. Daar waar er samenhang is tussen de thema s worden ze integraal belegd. De strategische agenda versterking veiligheidsregio s d is richtlijn. Deze agenda is vastgesteld in het Veiligheidsberaad van 16 mei Deze strategische agenda heeft als hoofduitgangspunt dat het voorziet in de gemeenschappelijke ambitie van het bestuur om vanuit de collectieve verantwoordelijkheid met elkaar de veiligheidsregio s naar een hoger niveau te brengen. Met de Minister van Veiligheid en Justitie is door het dagelijks bestuur van het Veiligheidsberaad afgesproken dat er een gezamenlijke uitwerking komt op een drietal thema s (water en evacuatie, continuïteit van de samenleving en nucleair). De prioriteiten van het Veiligheidsberaad zijn kwaliteit en vergelijkbaarheid, bevolkingszorg en Versterking Civiel-Militaire Samenwerking. Vanuit de voorwaartse agenda van VenJ en de strategische agenda van het Veiligheidsberaad heeft GGD GHOR Nederland een eerste programmavoorstel uitgewerkt. De opgave voor GGD GHOR Nederland is om de komende periode meer te acteren binnen het strategische veiligheidsdomein. 1
2 Zo komt er een sterke verbinding tussen publieke gezondheid en veiligheid. Dit leidt tot realisatie van landelijke samenwerkingsafspraken met de multidisciplinaire veiligheidspartners onder bestuurlijk regie van het Veiligheidsberaad. 6.1 Risico- en Crisisbeheersing De kans op natuurrampen, technologische ongevallen en terrorisme is altijd aanwezig. Bepaalde gebieden hebben een verhoogd risicoprofiel, bijvoorbeeld door industriële activiteiten. In een dichtbevolkt land als Nederland hebben incidenten sneller directe effecten op omwonenden en bedrijvigheid. Door toenemende bedrijvigheid en woningbouw komen risicobronnen en kwetsbaarheden steeds dichter bij elkaar in de buurt. Om deze risico s het hoofd te kunnen bieden is meer nodig dan uitsluitend het toepassen van normen voor bijvoorbeeld risicoafstanden. Zelfs met inachtneming van deze normen behoort Nederland tot de meest risicovolle landen van de EU (met een toenemende cumulatieve kans op rampen) simpelweg door de schaarse ruimte waarbinnen maatschappelijke functies met elkaar verenigd moeten worden. De laatste jaren is er meer aandacht voor andersoortige crises, naast de klassieke rampen zoals ongevallen met gevaarlijke stoffen. Het gaat dan bijvoorbeeld om scenario s met allerhande, onverwachte domino-effecten, zoals grootschalige infectieziekten, overstromingen, langdurige uitval van ICT, elektriciteit, gas, drinkwater of rioolwaterzuivering, waarvoor de samenleving steeds kwetsbaarder wordt door de snelle ontwikkelingen in het gebruik van technologieën. Het is nodig om de gevolgen van de veranderingen in het sociaal domein op zorgcontinuïteit en consequenties voor rampenplannen in gemeenten en de witte keten in beeld te brengen. Ook zal GGD GHOR Nederland bevorderen dat er meer aandacht is voor risicobeheersing en preventie, waaronder de verbetering van evenementen advisering. De versterking van GGD en GHOR als crisisorganisatie in het publieke domein vraagt proactief leiderschap. Zo wordt publieke gezondheid (GGD/GHOR) zichtbaarder in de multidisciplinaire crisisorganisatie en krijgt deze een prominentere plaats in het veilligheidsdomein. Doelstelling verenigingsagenda Nederland wordt veiliger en gezonder door het voorkomen en tegengaan (herstel) van maatschappelijke ontwrichting. Risicobeheersing Uitgewerkte doelstellingen werkplan: De DPG adviseert over consequenties van het veranderende zorglandschap voor de opgeschaalde zorg. - In de context van het veranderende zorglandschap zorgt GGD GHOR Nederland in samenwerking met de GHOR regio s voor inbreng op de zes onderwerpen van de strategische agenda van het veiligheidsberaad, te weten: water en evacuatie, continuïteit van de samenleving en nucleair, kwaliteit en vergelijkbaarheid, bevolkingszorg en Versterking Civiel- Militaire Samenwerking (VCMS); - De gevolgen van de reorganisatie van de spoedeisende zorg (SEH) en de landelijke meldkamerorganisatie (LMO) in relatie met continuïteit van zorg is in kaart gebracht en waar nodig wordt daar over geadviseerd; 2
3 6.1.2 De GGD en GHOR hebben hun adviesrol uitgewerkt in het kader van risicogerichtheid in relatie met omgevingsrecht. - Er wordt een visie opgesteld op het gebied van preventie in relatie tot rampenbestrijding en crisisbeheersing; - Adviesrol GHOR en GGD bij risicobeheersing in de gebouwde omgeving met RUD s, Brandweer Nederland en RIVM; - Monitoring van consequenties Omgevingswet voor geneeskundige advisering, zo nodig daarover adviseren aan de regio s; - De DPG (zowel GGD als GHOR) heeft een duidelijke rol en positie in het kader van risicobeheersing en de regio s zijn ondersteund bij de professionalisering van de geneeskundig advisering over de gebouwde omgeving; - Er komt een integrale GGD-GHOR handreiking gebouwde omgeving; - De DPG vertegenwoordigt de geneeskundige kolom in landelijke gremia voor risicobeheersing in de gebouwde omgeving, waaronder het Stakeholdersoverleg Tunnelveiligheid en de multidisciplinaire vakgroepen transportveiligheid en externe veiligheid; - Relevante netwerken zijn tot stand gebracht en worden onderhouden, in ieder geval met de multidisciplinaire veiligheidspartners en waar nodig breder Gezondheid (en veiligheid) is onderdeel van de advisering bij grootschalige evenementen - Knelpunten met betrekking tot de toepassing van de Landelijke handreiking geneeskundige advisering publieksevenementen en de Handreiking evenementenveiligheid zijn opgelost; - De Landelijke handreiking geneeskundige advisering publieksevenementen (mede naar aanleiding van onderzoek Letselbeeld bij Evenementen) is geëvalueerd; - Het gezondheidskundig advies is onderdeel van de vergunningsverlening bij evenementen; - De kwaliteit van de eerstehulpverlening op evenementen voldoet aan de minimum norm; - Kennisdeling tussen GHOR-adviseurs op het gebied van evenementenveiligheid en -advisering vindt plaats; - Er is een landelijke netwerkbijeenkomst in samenwerking met centrum veilig en gezond uitgaan (CVGU) / Trimbos georganiseerd over gebruik alcohol en drugs op evenementen voor adviseurs uit de GHOR en GGD; - De koppeling tussen activiteiten GGD en evenementenadvisering vanuit de GHOR is versterkt In beeld brengen van de effecten van de veranderingen binnen het sociaal domein op de zorg continuïteit in de rampenplannen witte keten - Er is een herijkte visie op zorgcontinuïteit in het licht van de transities (verminderd- en niet zelfredzamen gaan van zorginstellingen naar thuissituaties). Deze visie is afgestemd met ketenpartners en gemeenten, en ingekaderd in het besluit Wet Veiligheidsregio s (WVR); 3
4 - Nieuwe netwerken worden aangeboord en de samenwerking wordt aangegaan of versterkt met mantelzorg, thuiszorg, apothekers en burgernetwerken. In het sociaal - en zorgdomein wordt zo uitwerking gegeven aan het versterken van zelfredzaamheid en het netwerk, dat daarvoor nodig; - Actorenanalyse is uitgevoerd: exploreren van nieuwe samenwerkingsverbanden als gevolg van de transities; - Het thema water en evacuatie van het Veiligheidsberaad wordt binnen het thema zorgcontinuïteit besproken met de zorginstellingen, zodat handelingsperspectieven geboden kunnen worden bij een eventuele evacuatie door een (dreigende) overstroming; - Er is een advies over planvorming opgeschaalde zorg voor partners en de keten vanuit de consequenties van de transities; Crisisbeheersing DPG is agendasettend en zichtbaar gepositioneerd in witte kolom en driehoek van multidisciplinaire crisisorganisaties Dit zorgt er voor dat de geneeskundige hulpverleningsorganisaties hun werk tijdens crisissituaties optimaal kunnen uitvoeren. Deze doelstelling hangt samen met de doelstelling in de strategische agenda van het Veiligheidsberaad met betrekking tot de interdisciplinaire en intersectorale samenwerking, die juist ook in het medisch domein uitwerking nodig heeft. - Er is een samenhangend netwerk tussen individuele partijen, zoals huisartsenzorg, GGD, traumacentra/ziekenhuizen en ambulancezorg in het regionaal overleg acute zorg (ROAZ), ten behoeve van integrale ketenzorg en grootschalige geneeskundige zorg, waarbij de DPG en GHOR zichtbaar en goed gepositioneerd is in zowel reguliere als opgeschaalde zorg. Daarnaast het betrekken van burgers in het kader van zelfredzaamheid en burgerparticipatie in relatie tot rampen en crises, waarbij multidisciplinair de samenwerking dient te worden gezocht; - Accountmanagementplan is uitgevoerd ter versteviging van de positie van de geneeskundige kolom in de multidisciplinaire crisisorganisatie (op alle niveaus); - Er wordt in co-creatie met de regio s, een nieuw model Grootschalig Geneeskundige Bijstand (GGB) opgesteld in samenwerking met betrokken ketenpartners (AZN en RK) met instemming van het Veiligheidsberaad voor inzet logistieke middelen; - Met Ambulancezorg Nederland (AZN) is een herzien modelconvenant afgesloten, dat voorziet in afspraken op basis van nieuwe verantwoordelijkheidsverdeling, incl. opschalingsplan dat aansluit op GHOR-crisisplan Neerzetten van een sterke crisisorganisatie door naadloze aansluiting van het optreden van GHOR en GGD ten tijde van crisis - De bestuurlijke besluitvorming over het crisismodel GHOR is ter hand genomen en afgerond. Het landelijk crisismodel GHOR is bestuurlijk (Veiligheidsberaad, Raad van DPG) vastgesteld en afgestemd met de overige kolommen; - Er is een landelijk functiehuis operationele GHOR rollen. De GHOR rollen zijn opnieuw belegd in regelgeving; 4
5 - Planvorming tussen GRIP (hulpverleningsdiensten waaronder GHOR) en GROP (GGD Rampen Opvangplan) sluiten op elkaar aan; - Er is een gedeelde multidisciplinaire visie op zelfredzaamheid en burgerparticipatie; - Visievorming en advies over op risico- en crisiscommunicatie en de raakvlakken tussen GGD en GHOR; GGD GHOR Nederland maakt afspraken met AZN over: een met de ziekenhuizen afgestemd landelijk gewondenspreidingsplan, (dat steunt op regionale plannen) en ambulancebijstandsplan; Landelijke besluitvorming omtrent de toepassing van de gewondenkaart (aansluitend op de uitkomsten van het inspectieonderzoek); De DPG maakt afspraken met partijen in het ROAZ over: - Beschrijving van de positie van het ROAZ en DPG in de herziene Wet toelating zorginstellingen (WTZi) De besteding van de OTO-stimuleringsmiddelen conform de richtlijnen in het convenant en het landelijk beleidskader Ontsluiting van de informatie uit de zelfevaluatie en visitatie om als DPG (en ROAZ) de mate van voorbereiding van zorginstellingen te kunnen beoordelen ten behoeve van haar advies aan het openbaar bestuur (conform WVR) Operationele prestaties ketenzorg Verbinding pre-hospitaal en hospitaal De DPG stimuleert dat partijen in de witte kolom kwaliteitsafspraken maken ter bevordering van de regionale en bovenregionale ketensamenwerking. De DPG adviseert daarbij over de gewenste afstemming tussen de gangbare kwaliteitssystemen in de zorg- en veiligheidsketen. Hieruit volgt ook een zekere mate van uniformering en standaardisatie Landelijk uniforme aanpak van multidisciplinaire respons bij een CBRNe incident. - Professionalisering GAGS; Afspraken samenwerking Adviseurs Gevaarlijke stoffen (AGS) - GAGS Handreiking vraagregisseur Afspraken samenwerking MMK - GAGS - Implementatieplan landelijke handreiking kleinschalige decontaminatie; - GHOR-regio s en AZN ondersteunen bij de implementatie handreiking kleinschalige chemische decontaminatie - Start ontwikkeling landelijke handreiking grootschalige decontaminatie; - Multidisciplinaire Handreiking CBRNe (Ministerie van Veiligheid en Justitie (VenJ) / Taskforce CBRNe); - Advies notitie jodiumprofylaxe; - In samenwerking met ministeries en regio s optimaal implementeren van kennisstructuur in de preparatie en respons bij nucleaire ongevallen. 5
6 - Ondersteunen rijk en regio s bij implementatie jodiumprofylaxe beleidsmaatregel. - Bijdrage aan Persoonsbeschermende middelen advies voor professionals in het kader van CBRNE - Advies risico- en crisiscommunicatie CBRNe 6.2 Sociale veiligheid Zedenmisdrijven, huiselijk geweld, criminaliteit en leefbaarheidsproblemen zorgen in toenemende mate voor brede maatschappelijke onrust. Denk aan de terugkeer van een pedofiel in de wijk of grootschalige zedenzaken. Via social media kan onrust zich sneller en verder verspreiden, zodat iets dat in eerste instantie klein is zich kan ontwikkelen tot iets groots (ontwrichting delen samenleving). Er is dan ook een toenemende behoefte in geval van incidenten aan acuut (grootschalige) opvang en psychosociale hulp voor grote groepen mensen. Van belang is om de kennis en ervaring die hiermee wordt opgedaan te verdiepen, te borgen en te delen. Hiervoor zijn de juiste netwerken en een kennisinfrastructuur nodig. Bij thema s op het snijvlak van publieke gezondheid en veiligheid is de kennis en kunde van de GGD en GHOR betrokken, waaronder de JGZ, forensische geneeskunde en epidemiologie. Doelstelling verenigingsagenda: GGD GHOR Nederland vervult een proactieve en preventieve rol bij acuut (grootschalige) opvang en psychosociale hulp in het sociaal domein. Uitgewerkte doelstellingen werkplan: GGD GHOR Nederland heeft een door de regio s gedragen visie ontwikkeld op de rol van de GGD en GHOR bij thema s op het snijvlak van publieke gezondheid en veiligheid. Deze is vooral gericht op preventie, voorlichting en vroegsignalering, zowel in de reguliere zorg als opgeschaalde publieke zorg; - Opleveren van een netwerkkaart waarin de relevante partners op het vlak van sociale veiligheid in beeld gebracht zijn, zowel op regionaal niveau als op koepelniveau. - Uitwerken van een visie en actieplan gericht op samenwerking met de relevante koepelorganisaties. - Faciliteren van het platform Openbare Geestelijke Gezondheidszorg (OGGZ), vakgroepen en academische werkplaatsen op het thema sociale veiligheid. - De verbinding met de Landelijke Meldkamer Organisatie (LMO) wordt onderzocht en zonodig gelegd waar het t thema sociale veiligheid raakt. - Er heeft visievorming plaatsgevonden op de mogelijke rol van de jeugdgezondheidszorg (JGZ) bij thema s op het snijvlak van publieke gezondheid en veiligheid (vooral gericht op preventie, voorlichting en vroegsignalering). - De JGZ heeft een nadrukkelijkere positie in het GGD Rampen Opvangplan (GROP) realisatie van PSH ondersteuningsstructuur voor GGD en GHOR uitvoeringspraktijk 6
7 - Tot stand brengen van een professionele ondersteunings- en kennisinfrastructuur voor psychosociale hulp (PSH) bij nazorg rond crises en rampen teneinde de lokale uitvoering (in het kader van het GROP) met landelijke kennis- en opleidingsinstituten verder te verstevigen; - Implementeren van diverse instrumenten ten behoeve van het regionale PSH-proces: de multidisciplinaire richtlijn PSH, de QPC (Quality of Psychosocial Care) en de Handreiking GGD en; - Updaten van het (concept-) modelconvenant PSH; - PSH wordt verder geïntegreerd- en geborgd in het GGD Rampenopvangplan (GROP) en afgestemd met processen van Bevolkingszorg (onder andere crisiscommunicatie) Versterken samenwerking met Nationale Politie, mede door ontwikkelen beleidsmatig standpunt Harmonisering Meldpunt Zorg & Overlast (OGGZ) en afspraken over uitvoering Forensisch geneeskundige zorg - Relatie tussen het domein Publieke Gezondheid (PG) met landelijke politie en het OM op het thema sociale veiligheid is verder versterkt; - Er is één convenant informatie uitwisseling GGD en politie; - Er is een overeenkomst (met de landelijke politie en GGD en als collectief) over uitvoering Forensische Geneeskunde (FG); - Er is een beleidsmatig standpunt met betrekking tot Harmonisering Meldpunt Zorg & Overlast (OGGZ) en er zijn aanzetten voor harmonisatie; - Oriëntatie op- en aandacht voor versterken van de rol van de GGD in het Veiligheidshuis. GGD en kennen hun mogelijkheden en wisselen onderling informatie uit Er komt een voorstel voor het opvolgen van de Gezondheidsraadadviezen voor de versterking van de forensische geneeskunde in het publieke domein. - Het plan van aanpak Versterking Forensische Geneeskunde is uitgewerkt. Opvolgen advies Gezondheidsraad en inbedding nader onderzoek doodsoorzaak minderjarigen (NODO) in reguliere FG werkzaamheden. Financiering is gerealiseerd en de werkzaamheden zijn ondergebracht in de projectorganisatie van GGD GHOR Nederland; Overige - De combinatie van informatie op het gebied van gezondheid, welzijn en (sociale) veiligheid in wijkprofielen is opgenomen in de werkzaamheden van het cluster sociaal domein; - GGD en GHOR zijn geïnformeerd over de inhoud van de toekomstige wet verplichte GGz en kennen de gevolgen ervan voor de GGD (in samenhang met Harmonisering meldpunt OGGz / Z&O); - Een herziene en geactualiseerde versie van de handreiking privacy in de bemoeizorg is vastgesteld; - De rol van de GGD in het Veiligheidshuis is helder; GGD en kennen hun mogelijkheden en wisselen onderling informatie uit; 7
8 - De GGD en zijn geïnformeerd over de ontwikkeling van de AMHK s en kennen de mogelijke positie en rol van de GGD hierin. Dit is een integraal onderwerp met het cluster Jeugd; - Er is een overleggroep voor GGD en die (mogelijk) een AMHK binnen hun organisatie krijgen, er wordt actief kennis en materiaal gedeeld; - GGD GHOR Nederland heeft een faciliterende rol in het onderzoek Nationaal project Child Suïcide Review, deel A in het kader van programma suïcidepreventie (VWS). Onderzocht wordt in hoeverre PSH van de GGD en iets kan betekenen in dit onderwerp; - In overleg met ministerie van V&J realiseren van meerjarige financiële dekking voor GGD en in de rol van onafhankelijk toezichthouder m.b.t. doelgroep prostituees; - GGD GHOR Nederland is betrokken bij de ontwikkeling van een beleidsmatig standpunt van VWS over seksueel geweld. Er is geïnventariseerd wat GGD en al doen op dit onderwerp. Voor alle onderwerpen geldt dat er altijd gekeken wordt naar verbindingen met andere clusters, onderwerpen, thema s. Veiligheid heeft nadrukkelijk een relatie met de jeugdgezondheidszorg, met het sociaal domein en de informatie en kennisafdeling van de GGD speelt een belangrijke rol. 6.3 Leefomgeving Verstedelijking en intensivering in de agrarische sector vergen meer aandacht vanuit de klassieke gezondheidsbeschermingstaken van de GGD: infectieziektebestrijding en milieugezondheidszorg. De leefomgeving en het milieu hebben invloed op gezondheid. Door in planontwikkeling, ruimtelijke ordening en lokaal gemeentelijk beleid aspecten van gezondheid beter te betrekken kan veel gezondheidswinst worden behaald. Zoönosenbestrijding en antibiotica resistentieproblematiek in het publieke domein hebben in de afgelopen periode veel aandacht gevraagd. Ook de komende jaren blijft bijzondere aandacht noodzakelijk. Het is gewenst de landelijke en internationale ontwikkelingen te blijven volgen en hier op in te spelen. Nieuwe infectieziekten en nieuwe laboratoriumtechnieken noodzaken tot vernieuwing van bestaande monitoring, surveillance systemen, regie en netwerkontwikkeling. Onderzocht moet worden in hoeverre bovenregionale samenwerkingsafspraken kunnen bijdragen aan een efficiëntere inzet van mensen en middelen. In alle regio s zullen afspraken worden gemaakt met gemeenten over de wijze waarop Publieke gezondheid en veiligheid structureel wordt meegenomen in ruimtelijk beleid en omgevingswetgeving GGD GHOR Nederland bevordert dat GGD en GHOR worden voorbereid op de nieuwe omgevingswet en dat er verbinding blijft met de strategische agenda van het Veiligheidsberaad. Doelstelling verenigingsagenda Borging van een robuuste gezondheidsbescherming op landelijk niveau. Milieu Uitgewerkte doelstellingen werkplan: Eind 2014 is er een aangepast werkprogramma waarin zowel regulier als opgeschaalde MMK zorg zijn opgenomen. Dit betreffen ieder geval: 8
9 opstellen van een strategisch werkplan omgevingswet waarin de verbinding met strategische agenda van het veiligheidsberaad is gelegd; in samenwerking met het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en MilIeu (RIVM) de organisatie van een tweede bestuurlijke bijeenkomst over samenwerking RUD s RIVM, GGD en GHOR; plan van aanpak capaciteitsplanning medisch milieukundigen (MMK) en geneeskundig adviseurs gevaarlijke stoffen (GAGS), opleiding, inbedding academische werkplaats MMK en de aanstelling van een bijzonder hoogleraar MMK; de inrichting van het Kennisplatform veeteelt en gezondheid; aandacht binnen GROP en Opleiden Trainen Oefenen (OTO) voor de processen milieu en gezondheidsonderzoek, inclusief implementatie RIVM richtlijn gezondheidsonderzoek bij rampen; procesafspraken over en agendering van strategische bestuurlijke onderwerpen in de bestuurs adviescommissie publieke gezondheid (BAC PG) en BAC GHOR van de Vereniging van Nederlands Gemeenten (VNG), vanuit het Programmacollege milieu en gezondheid. Infectieziekten en Tuberculose Er is een gedragen (toekomst) visie, beleid en ketensamenwerking voor de bestrijding van infectieziekten door de GGD Medio 2014 wordt er in samenwerking met de GGD GHOR Nederland programmacommissie IZB een werkprogramma opgesteld. Het Nationaal Plan TBC wordt gecontinueerd. In het werkplan worden de volgende onderwerpen met bijbehorende tijdpad opgenomen: - er wordt een voorstel met samenwerkingsafspraken betreffende de programmacommissie IZB, Landelijk Overleg Infectieziekten (LOI) en Regionaal Arts Consulenten (RAC) van het RIVM opgesteld; - de samenwerkingsconvenant GGD labs versie 2.0 wordt opgesteld, inclusief visie op regionale samenwerking (waaronder bijzonder resistente micro-organismen (BRMO), seksueel overdraagbare aandoeningen (SOA) en tuberculose (TBC); - in 2014 wordt de beleidsrichtlijn technische hygiëne zorg (THZ) opgesteld; - vervolg van de uitvoering van project Elektronisch voorschrijven Medicijnen (EVS); - uitvoering project elektronisch declareren bij zorgverzekeraars en inrichting van de betreffende landelijke fondsen; - deelname aan de stuurgroep en projectgroep van het ministerie van Volksgezondheid Welzijn en Sport (VWS) voor wettelijke verankering Rijksvaccinatieprogramma RVP (van algemene wet bijzondere ziektekosten (AWBZ) naar gemeentefonds); - bijeenkomst met burgemeesters over bestuurlijke verantwoordelijkheden en bevoegdheden van lokaal bestuur bij de uitbraak van A-ziekten; - aandacht voor GROP en OTO in het bijzonder het proces infectieziekten; 9
10 - procesafspraken over en agendering van strategische bestuurlijke onderwerpen in BAC PG en BAC GHOR vanuit het Programmacommissie IZB. De activiteiten specifiek betreffende tuberculosebestrijding betreffen in 2014 en 2015 hoofdzakelijk de uitvoering van de doelstellingen uit het Nationaal plan tuberculosebestrijding (NPT). Hiervoor is medio 2014 een werkplan opgesteld en afgesproken met de leden van de stuurgroep. In het werkplan zijn de volgende onderwerpen met bijbehorende tijdpad opgenomen: - eind 2014 zijn de vier Regionale Expertise Centra (REC) bepaald; - opstellen van de notitie toekomstscenario s TBC; - de inrichting van de landelijke mobiele röntgen unit (MRU)organisatie; - in 2014 aangaan van de overeenkomst met het landelijk centrum bevolkingsonderzoek (LRCB); - indienen TBC vergunningaanvraag WBO 2015; - uitvoering van de werkzaamheden afgesproken in het centraal orgaan opvang asielzoekers (COA)-contract; - uitvoering van de werkzaamheden afgesproken in het Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI)- contract en het in 2014 voeren van onderhandeling met DJI voor afspraken en 2015 en verder. 7. Brancheontwikkeling Naast bovengenoemde cluster thema s kent de verenigingsagenda een aantal clusteroverstijgende thema s. Door de leden is expliciet aangegeven dat vanuit de landelijke koepel meer aandacht nodig is voor brancheontwikkeling. Daarbij zijn de volgende speerpunten vastgesteld: - Professionalisering en integraal arbeidsmarktbeleid - Innovatie - Academisering en kennisontwikkeling - Informatievoorziening - Public affairs en communicatie Informatievoorziening en Academisering en kennisontwikkeling (of kennis en OTO ) kennen binnen het cluster Veiligheid een specifiek knooppunt (naast dat ze ook specifiek in de andere clusters een koppeling kunnen hebben). Deze thema s worden hieronder uitgewerkt: 7.3 Academisering & Kennisontwikkeling Kennis is bij uitstek een hulpmiddel om te voldoen aan de wensen van de veranderende omgeving en een belangrijke randvoorwaarde voor de gewenste transformatie. In de huidige, gefragmenteerde kennisinfrastructuur in en om de publieke gezondheid en veiligheid in Nederland is volop ruimte voor verbetering. Nieuwe kennis en expertise vinden nog moeizaam hun weg in beleid en praktijk en opleidingen, en andersom worden vraagstukken uit praktijk en beleid vaak maar ten dele opgepakt door de academische wereld. In het werkveld is veel kennis aanwezig maar deze kennis wordt nog onvoldoende gedeeld. Daarnaast is een veelgehoorde klacht dat professionals een weg moeten zoeken naar alle informatie en kennis toe. Op strategisch niveau is het belangrijk om met partners in het veld van publieke gezondheid en veiligheid de verschillende kennisplatformen te verbinden zodat 10
11 professionals informatie krijgen aangereikt vanuit de diverse platforms op een voor hen meest gebruikelijke toegang. Een goed functionerende kennisinfrastructuur voor de sector publieke gezondheid en veiligheid, met als belangrijkste functie kennis te laten stromen is van grote betekenis voor het verder ontwikkelen en professionaliseren van de sector1. GGD GHOR Nederland zal bevorderen dat de GGD en GHOR wordt gepositioneerd als kennismakelaar door de data waarover zij beschikken te verbinden en de monitors verder te harmoniseren. Tenslotte is een goed afstemming nodig tussen de landelijke en lokale onderzoeksagenda (door o.a. continuering netwerk van Academische Werkplaatsen). Doelstelling verenigingsagenda: Het stimuleren van kennis voor de publieke gezondheid praktijk en veiligheid door middel van het stimuleren van academisering, verkrijgen, verrijken en duiden van data en het verspreiden en delen van deze kennis. Uitgewerkte doelstellingen werkplan: Professionalisering van de crisisorganisatie GHOR en GGD door middel van OTO. Ondersteuning van de regio s vanuit een landelijke onderwijsinfrastructuur en landelijk aanbod - Verkenning van de verdere integrale aanpak van OTO vraagstukken in het cluster Veiligheid binnen Sociale Veiligheid, Leefomgeving en Risico- en Crisisbeheersing. Verbreding van de infrastructuur van GHOR naar GGD; - Borging van de landelijke opleiding voor rollen in de GROP; - Kwalificatieprofielen van de GHOR-rollen (in samenwerking met de Academie voor GHOR en Opgeschaalde Zorg (AGOZ) zijn geactualiseerd; - Visie vakbekwaam blijven GHOR en GGD -rollen (ism AGOZ) is ontwikkeld; - Nieuwe landelijke opleidingen voor de relevante GHOR en GGD rollen zijn gerealiseerd, o.a. in overleg met de IFV opleidingsinstituten AGOZ en ATLV (Academie voor Talent en Leiderschapsontwikkeling Veiligheidsregio s); - Adviesnotitie onderwijsraadtaken publieke gezondheid & veiligheid Delen en ontsluiten van beschikbare praktijk- en wetenschappelijke kennis op de specifieke thema s in de opgeschaalde acute zorg. Vorming van een structuur ten behoeve van de kennisontwikkeling, -deling, -implementatie en borging. - Voorstel (per ) voor een structurele samenwerking en inhoudelijke kennisagenda in navolging van de intentieverklaring AWPG Crisisbeheersing (in samenhang met de Academische Werkplaats Publieke Gezondheid (AWPG) en andere bestaande kennisnetwerken) - Vier kennis(-delings)bijeenkomsten voor de regio s op specifieke thema s (GGB, Zorgcontinuïteit, CBRN e.d.) uit het GHOR en GGD veld hebben plaatsgevonden. 1 Uit: intentieverklaring Op weg naar een landelijk dekkend netwerk van regionale kennisnetwerken Publieke Gezondheid, september
12 - Een dynamisch overzicht van kennisontwikkelingen en de status hiervan (review: Academisering/ professionalisering en de koppeling hiertussen). - Stakeholderanalyse en lobby naar de ministeries en andere relevante partijen op basis van inhoudelijke kennisagenda/ onderzoeksagenda. - Delen, makelen, ontsluiten van beschikbare internationale kennis (Wold Association for Disaster and Emergency Medicine (Wadem)) op thema s uit het veld - Op de hoogte van innovatieve kennis ten behoeve van risicobeheersing en incidentbeheersing en verkenning mogelijke toepassingen. - Borgen van de rol en middelen van GGD GHOR Nederland en multidisciplinaire partners in de afspraken met IFV over het initiëren, ontwikkelen, beheren en onderhouden van kennisproducten Professionalisering GGD en GHOR door kwaliteit en vergelijkbaarheid veiligheidsregio s te stimuleren - GGD GHOR Nederland ondersteunt de regio s om leren van elkaar mogelijk te maken door kwaliteitsinstrumenten als kostenevaluatie en visitatie. - GGD GHOR Nederland draagt bij aan het ontwikkelen van een kader voor een Kwaliteitszorgsysteem Veiligheidsregio s. 7.4 Informatievoorziening Door de toename aan gegevens en informatie is het aantal keuzemogelijkheden en beslismomenten toegenomen en tegelijkertijd is de tijd om te beslissen korter geworden. De betekenis van informatie (en de daaronder liggende gegevens) is cruciaal voor het succesvol functioneren van organisaties zoals de onze. De informatievoorziening van GGD GHOR Nederland richt zich onder andere op de dienstverlening richting leden zoals het verzamelen van collectieve informatie, standaardisatie, procesbeschrijvingen en functioneel ICT beheer. Maar ook op informatievoorziening rond brancheontwikkeling, belangenbehartiging, bestuursadvisering en projectmanagement. In 2013 voerde GGD NL en GHOR NL apart beleid op het gebied van informatievoorziening. Nu beide organisaties gefuseerd zijn tot GGD GHOR Nederland, zal ook het beleid voor informatievoorziening en informatiemanagement vanuit deze gezamenlijke positie vorm gegeven worden. Daarnaast zijn er ook andere ontwikkelingen die van invloed zijn op het beleid van informatievoorziening en informatiemanagement, zoals de start van het nieuwe Netwerk PGIM (Publieke Gezondheid Informatie Managers), de ontwikkeling van de PURA (Publieke Gezondheid Referentie Architectuur) en de nauwe samenwerking met de partners in de veiligheidsregio s, het IFV en het Veiligheidsberaad. GGD GHOR Nederland zal bevorderen dat er een betere samenwerking komt tussen GGD-en en GHOR-bureaus op het gebied van informatievoorziening en informatiemanagement (inclusief het professionaliseren van netcentrisch werken). Van belang is dat er op landelijk niveau ook aandacht besteed wordt aan een beter beleid op het gebied van informatiebeveiliging. 12
13 Doelstelling verenigingsagenda: Versterken van de informatiepositie, informatievoorziening en informatie-infrastructuur van de GGD- en GHOR-organisaties, zodat informatie over publieke gezondheid en veiligheid beschikbaar is en beter geduid kan worden. Uitgewerkte doelstellingen werkplan: De belangen voor de Publieke Gezondheid en de verantwoordelijkheid van de DPG worden meegenomen in de opzet van de nieuwe Landelijke Meldkamerorganisatie (LMO) - Een kader voor de DPG over de wijze waarop publieke gezondheid geborgd dient te worden in de LMO; Informatiemanagement in het kader van crisisbeheersing wordt verbreed naar leefomgeving en sociale veiligheid en in een samenhangend programma opgepakt. - Advies over het leggen van slimme verbanden GGD en GHOR als het gaat om informatiemanagement; - Een visie op het netcentrisch werken in de witte kolom met een bijbehorend implementatieplan, waarbij gestreefd wordt om de partners in de witte kolom bij een crisis- of rampsituatie te laten werken met de informatiesystemen die ook regulier worden gebruikt. De nadruk ligt daarmee op het uitwisselen van gegevens en niet op ICT-systemen. - GHOR4ALL is het informatiesysteem dat gebruikt wordt voor inzage in de zorgcontinuïteit van zorginstellingen voor zowel de koude als warme fase: GHOR4all voldoet aan de wettelijke verplichting door de koppeling met het Nieuwe Handelsregister; Aanpassing GHOR4ALL aan de nieuwe visie op zorgcontinuïteit; GHOR4ALL is gekoppeld aan landelijk crisismanagement systeem (LCMS), waardoor alle zorginstellingen zichtbaar zijn op een digitale geografische kaart (de witte kaart); Beoordelen en samenwerking zoeken of de gegevens voor GHOR4all gebruikt kunnen worden door andere diensten als brandweer, politie, LMO en gemeenten Implementatie van de nieuwe systematiek voor verwanteninformatie en slachtofferregistratie in Nederland (SIS = Slachtoffer Informatie Systematiek) - Slachtofferinformatiesystematiek (onder leiding van het Landelijk Overleg Coördinerend Gemeentesecretarissen LOCGS) operationeel waarbij de functie van GHOR functionaris in de backoffice van het SIS is belegd bij de regio s; - Evaluatie van de informatiestandaard uitwisseling van gegevens is gereed; - Evaluatie van informatie-uitwisseling met ziekenhuizen na een incident heeft plaatsgevonden; - Eventueel bijstellen van de implementatie van de Handreiking afspraken tussen openbaar bestuur en ziekenhuizen. 13
Algemeen bestuur Veiligheidsregio Groningen
AGENDAPUNT 2 Algemeen bestuur Veiligheidsregio Groningen Vergadering 12 december 2014 Strategische Agenda Crisisbeheersing In Veiligheidsregio Groningen werken wij met acht crisispartners (Brandweer, Politie,
Nadere informatieDe GHOR Wij zijn er voor jou. samenwerken aan veiligheid en gezondheid 1
De GHOR Wij zijn er voor jou. samenwerken aan veiligheid en gezondheid 1 Dit e-magazine is een kennismaking met de Geneeskundige Hulpverleningsorganisatie in de Regio (GHOR) van Veiligheidsregio Limburg-Noord;
Nadere informatieWat betekent de Directeur Publieke Gezondheid (DPG) voor het Regionaal Overleg Acute Zorg (ROAZ)?
Wat betekent de Directeur Publieke Gezondheid (DPG) voor het Regionaal Overleg Acute Zorg (ROAZ)? Een toelichting voor de acute zorg op de gewijzigde Wet publieke gezondheid Februari 2012 Aanleiding Vanaf
Nadere informatieKoers en werkprogramma
Programmacollege PSH Koers en werkprogramma 2017-2022 Versie Bewerkingen V0.1 Verstuurd naar leden agendacommissie (09-05) V0.2 Opmerkingen leden agendacommissie verwerkt (12-05) Besproken in Programmacollege
Nadere informatieAddendum Beleidsplan 2012-2015 Bestuursvisie op fysieke veiligheid in Zeeland
Addendum Beleidsplan 2012-2015 Bestuursvisie op fysieke veiligheid in Zeeland Waarom een addendum? Het beleidsplan 2012-2015 is op 7 juli 2011 in een periode waarop de organisatie volop in ontwikkeling
Nadere informatieVOORSTEL VOOR HET AB. Datum vergadering: 14 januari Agendapunt: 13. Portefeuillehouders: De heer Wolfsen/mevrouw Westerlaken
VOORSTEL VOOR HET AB Datum vergadering: 14 januari 2013 Agendapunt: 13 Datum: 20 december 2012 Contactpersoon: Adriaan Buitink Telefoon: 06-21206470 E-mail: a.buitink@vru.nl Portefeuillehouders: De heer
Nadere informatie1. INLEIDING. Pagina 2 van 7
Pagina 1 van 7 1. INLEIDING Context Na het verschijnen van het advies van de Commissie Hoekstra over de werking van de Wet Veiligheidsregio s en het Nederlands stelsel van rampenbestrijding en crisisbeheersing
Nadere informatieVerenigingsagenda
Verenigingsagenda 2014-2016 Verenigingsagenda 2014-2016 GGD GHOR Nederland Versie Raad DPG en 20 juni 2014 1/21 Inhoud Voorwoord... 3 Managementsamenvatting... 4 1. De verenigingsagenda... 5 2. Missie
Nadere informatieVoortgangsbericht projectopdrachten en voortgang Strategische Agenda Versterking Veiligheidsregio's
Aan Veiligheidsberaad Van DB Veiligheidsberaad Datum 17 september Voortgangsbericht projectopdrachten en voortgang Strategische Agenda Versterking Veiligheidsregio's Context en aanleiding Tijdens het Veiligheidsberaad
Nadere informatieCONVENANT. SLOTERVAART ZIEKENHUIS VEILIGHEIDSREGIO Amsterdam-Amstelland SAMENWERKINGSAFSPRAKEN VOOR RAMPEN EN CRISES
CONVENANT SLOTERVAART ZIEKENHUIS VEILIGHEIDSREGIO Amsterdam-Amstelland SAMENWERKINGSAFSPRAKEN VOOR RAMPEN EN CRISES 2012 Ondergetekenden: 1. Het Slotervaart, gevestigd te Amsterdam, in deze rechtsgeldig
Nadere informatieRaad van Directeuren Publieke Gezondheid Vereniging Publieke Gezondheid en Veiligheid i.o.
Raad van Directeuren Publieke Gezondheid Vereniging Publieke Gezondheid en Veiligheid i.o. Programmaraad Crisisbeheersing, Zorg & Veiligheid Werkplan 2013 16-03-2013 1. Werkwijze programmaraad De programmaraad
Nadere informatieCrisismodel GHOR. Landelijk model voor de invulling van het geneeskundige deel van het regionaal crisisplan. Versie 1.0 Datum 4 juni 2013
Crisismodel GHOR Landelijk model voor de invulling van het geneeskundige deel van het regionaal crisisplan. Versie 1.0 Datum 4 juni 2013 Status Definitief Besluit Raad DPG d.d. 26 april 2013 Beheer PGVN
Nadere informatieDE NIEUWE GHOR. 24 NOVEMBER 2011 Jan Woldman
DE NIEUWE GHOR 24 NOVEMBER 2011 Jan Woldman De GHOR komt in de pubertijd 13 jaar WAT NU? Andere omgeving Nieuwe Rector Nieuwe conrectrice De werelden van zorg en veiligheid Wetgeving Departement Sturing
Nadere informatieDe veiligheidsregio Midden- en West-Brabant is gebaseerd op verlengd lokaal bestuur en is een samenwerkingsverband tussen 26 gemeenten.
BELEIDSPLAN 2011-2015 VEILIGHEIDSREGIO MIDDEN- EN WEST-BRABANT Bijlage 3. Sturing en organisatie De veiligheidsregio Midden- en West-Brabant is gebaseerd op verlengd lokaal bestuur en is een samenwerkingsverband
Nadere informatieUitkomsten inventarisatie stand van zaken implementatie GROP en OTO bij GGD en
Uitkomsten inventarisatie stand van zaken implementatie GROP en OTO bij GGD en Juni 2011 Aantal verzonden : 28 Aantal ontvangen : 21 Respons : 75 % Stand van zaken GROP 1. Hoe ver is de ontwikkeling van
Nadere informatieMeerjarenbeleidsplan Crisisbeheersing en OTO Datum : Versie : 1.0 Vastgesteld : Focusgroep ROAZ
Meerjarenbeleidsplan Crisisbeheersing en OTO 2017-2020 Datum : 25-11-2016 Versie : 1.0 Vastgesteld : Focusgroep 13-10-2016 ROAZ 1 Voorwoord Landelijke en regionale ontwikkelingen maken dat crisisbeheersing
Nadere informatieKennisprogramma Bevolkingszorg
Kennisprogramma Bevolkingszorg Stand van zaken Versie 13 februari 2018 Instituut Fysieke Veiligheid Expertisecentrum Postbus 7010 6801 HA Arnhem Kemperbergerweg 783, Arnhem www.ifv.nl info@ifv.nl 026 355
Nadere informatieCBRN Opleidingsplan SEH afdelingen Ziekenhuizen 2012-2013
CBRN Opleidingsplan SEH afdelingen Ziekenhuizen 2012-2013 Opgesteld door Regionaal CBRN-OTO project Auteur C. de Groot Versie 1.1 Datum 19 juli 2012 INLEIDING Met het regionale CBRN-OTO project wil TraumaNet
Nadere informatieNieuws over GHOR en opgeschaalde zorg
Nieuws over GHOR en opgeschaalde zorg In dit nummer: Accreditatie opleiding Officier van Dienst Geneeskundig Nieuwe GHORdiaanse basisopleiding Actualisatie kennispublicatie GHOR Save the date: Relatiemiddag
Nadere informatieSamenhang. GHOR Zuid-Holland Zuid. uw veiligheid, onze zorg
Samenhang GHOR Zuid-Holland Zuid uw veiligheid, onze zorg De GHOR (geneeskundige hulpverleningsorganisatie in de regio) is belast met de coördinatie, aansturing en regie van de geneeskundige hulpverlening
Nadere informatieNieuws over GHOR en opgeschaalde zorg
Nieuws over GHOR en opgeschaalde zorg In dit nummer: Academisering crisisbeheersing publieke gezondheid IFV treedt toe tot programmacollege PSH Kwalificatiedossier Officier van dienst geneeskundig Kwalificatiedossiers
Nadere informatieSAMENWERKING IN DE VEILIGHEIDSREGIO Uitwerking van criterium 8 uit het Slotdocument VGS-congres 2013
SAMENWERKING IN DE VEILIGHEIDSREGIO Uitwerking van criterium 8 uit het Slotdocument VGS-congres 2013 In het Slotdocument van het VGS-congres 2013 Gemeentesecretaris in Veiligheid staat een leidraad voor
Nadere informatieStrategisch document Ambulancezorg Nederland
Strategisch document Ambulancezorg Nederland 1 Inleiding: relevante ontwikkelingen 2 Missie en visie AZN 3 Kernfuncties: profiel en kerntaken AZN 4 Strategische agenda AZN vastgesteld: woensdag 23 mei
Nadere informatieStrategische Agenda Een gezond en veilig bestaan voor onze inwoners in Zaanstreek-Waterland
Strategische Agenda 2018-2021 Een gezond en veilig bestaan voor onze inwoners in Zaanstreek-Waterland Vastgesteld Algemeen Bestuur 18 oktober 2018 Inleiding In de door het Algemeen Bestuur in december
Nadere informatieDe GHOR neemt de ruimte
De GHOR neemt de ruimte Visie op zorgcontinuïteit, zelfredzaamheid en fysieke veiligheid veiligheid in het kader van ruimtelijke ordening versie 20180326 tbv Bureauhoofden GHOR overleg 20180403 Inleiding
Nadere informatieAan: - DPG en - Leden BAC GHOR. Geachte DPG, geacht lid van de BAC GHOR,
Aan: - DPG en - Leden BAC GHOR Datum: 19 juni 2014 Betreft: Reactie op inspectierapport slachtofferregistratie Kenmerk: 14-059.WvR Contactpersoon: Will van Roessel Geachte DPG, geacht lid van de BAC GHOR,
Nadere informatieVoorzitter Crisisbeleidsteam
- generieke - - Voorzitter Crisisbeleidsteam Naam: Reguliere functie: Crisisfunctie sinds: ROP-coördinator: Organisatie: Periode: Typering van de functie De voorzitter van het Crisisbeleidsteam is (in
Nadere informatieKwalificatiedossier Hoofd Publieke Gezondheidszorg
Kwalificatiedossier Hoofd Publieke Gezondheidszorg Versie definitief Vastgesteld door Cluster Veiligheid GGD GHOR Nederland op 17 september 2015 1 Inhoud Leeswijzer... 3 Deel A Algemene informatie... 4
Nadere informatieVeiligheidregio s en zorginstellingen Samen werken aan zorgcontinuïteit
Veiligheidregio s en zorginstellingen Samen werken aan zorgcontinuïteit Ivonne Vliek Veiligheidsregio Utrecht i.vliek@vru.nl / 088-878 4137 GHOR BGC Geneeskundige Hulpverlening Bureau Gemeentelijke Crisisbeheersing
Nadere informatieCrisisplan RAV. Ruud Houdijk, januari 2015
Crisisplan RAV Ruud Houdijk, januari 2015 Visie op operationele planvorming Praktijkgericht Vakbekwame professionals, maar meerwaarde door relevante informatie te bieden Alleen vastleggen wat je echt kunt
Nadere informatieDe Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG
> Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Parnassusplein 5 2511 VX Den Haag www.rijksoverheid.nl Datum
Nadere informatieGGD regio Utrecht. Uw gemeentelijke gezondheidsdienst Nicolette Rigter, Directeur Publieke Gezondheid
GGD regio Utrecht Uw gemeentelijke gezondheidsdienst Nicolette Rigter, Directeur Publieke Gezondheid GGD regio Utrecht in het kort 26 gemeenten: 6 subregio s incl. de stad Utrecht 1,2 miljoen inwoners
Nadere informatieCrisisorganisatie uitgelegd
GRIP Snelle opschaling, vaste teams, eenhoofdige leiding Wat kan er gebeuren? KNOPPENMODEL Meer tijd voor opschaling, maatwerk in teams en functionarissen GRIP 4 / 5 STRATEGISCH OPERATIONEEL / TACTISCH
Nadere informatieOpleiding Liaison CoPI voor zorginstellingen
Opleiding Liaison CoPI voor zorginstellingen Uitgangspunten Opdracht Ontwikkelen van een opleiding om vertegenwoordigers van zorginstellingen toe te rusten als liaison in het CoPI. Pilot voor vijf Limburgse
Nadere informatieBestuurlijke Netwerkkaarten Crisisbeheersing. Netwerkkaart 2 Geneeskundige hulpverlening algemeen
Bestuurlijke Netwerkkaarten Crisisbeheersing Netwerkkaart 2 Geneeskundige hulpverlening algemeen 2 Geneeskundige hulpverlening algemeen Voor infectieziekten, zie Bestuurlijke Netwerkkaart infectieziekte
Nadere informatieAan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG
> Retouradres Postbus 16950 2500 BZ Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Minister van Veiligheid en Justitie Veiligheidsregio's Turfmarkt 147
Nadere informatieInhoudsopgave. Gezond en veilig 2
Visiedocument Gezond en veilig Crisisbeheersing in de publieke gezondheid Datum: 3 februari 2016 Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 2 Inleiding... 3 Tijdgeest... 3 Missies... 4 Visie... 4 Doelen... 4 Speelveld...
Nadere informatieDe nieuwe GHOR Verantwoordelijkheden van de GHOR en de geneeskundige keten op basis van nieuwe wet- en regelgeving
De nieuwe GHOR Verantwoordelijkheden van de GHOR en de geneeskundige keten op basis van nieuwe wet- en regelgeving Waarom dit document? Op 1 oktober 2010 is de Wet Veiligheidsregio s (WVR) in werking getreden.
Nadere informatieVeiligheidsdirectie en Strategisch Overleg netwerkpartners
Veiligheidsdirectie en Strategisch Overleg netwerkpartners Inleiding. Met de doorontwikkeling van VRZ en de nieuwe gemeenschappelijke regeling kwam de vraag naar voren welke positie de Veiligheidsdirectie
Nadere informatieConvenant voor samenwerkingsafspraken tussen Veiligheidsregio s, Politie en Openbaar Ministerie in Oost-Nederland
Convenant voor samenwerkingsafspraken tussen Veiligheidsregio s, Politie en Openbaar Ministerie in Oost-Nederland Partijen A. De Veiligheidsregio s Twente, IJsselland, Noord- en Oost-Gelderland, Gelderland
Nadere informatieRol van de veiligheidsregio bij terrorismegevolgbestrijding. Paul Verlaan, Directeur Veiligheidsregio Brabant-Noord/ Brandweer Brabant-Noord
Rol van de veiligheidsregio bij terrorismegevolgbestrijding Paul Verlaan, Directeur Veiligheidsregio Brabant-Noord/ Brandweer Brabant-Noord Inhoud Veiligheidsregio algemeen Rol van de veiligheidsregio
Nadere informatieGGD Flevoland. Ontwerp Begroting Meerjarenraming 2020 t/m 2022
GGD Flevoland Ontwerp Begroting 2019 en Meerjarenraming 2020 t/m 2022 Status: ter besluitvorming in GGD-bestuursvergadering 21 juni 2018 Versie: 13 april 2018_08u27 1. Inleiding 1.1. GGD Flevoland in 2019
Nadere informatieBegrotingsuitgangspunten 2019 programma GHOR en deelprogramma IZB
3. 1. Samenvatting voorstel De bestuurlijke afspraken tussen VRHM en RDOG Hollands Midden (30 juni 2016) regelen dat het bestuur RDOG Hollands Midden advies vraagt aan het bestuur VRHM over begroting en
Nadere informatieHet db van net Gewest, de portefeuillehouders gezondheidszorg en het bestuur van de veiligheidsregio Gooi en Vechtstreek.
Aan: Van: Het db van net Gewest, de portefeuillehouders gezondheidszorg en het bestuur van de veiligheidsregio Gooi en Vechtstreek Ans Engelsman Datum: 26 juli 2011 Betreft: tweede tranche Wet Publieke
Nadere informatiesychosociale specten an crises en Psychosociale aspecten van crises en rampen Psychosociale aspecten van crises en rampen
sychosociale specten Psychosociale aspecten van crises en rampen an crises en Psychosociale aspecten van crises en rampen Preparatie, crisismanagement, opvang en nazorg Fotografie: Hollandse Hoogte Psychosociale
Nadere informatieCollegebesluit Collegevergadering: 20 november 2018
ONDERWERP Concept Beleidsplan Risico- en Crisisbeheersing 2019-2022 en Concept Regionaal Risicoprofiel SAMENVATTING De Wet veiligheidsregio s bepaalt op grond van artikel 14 en 15 dat het bestuur van de
Nadere informatiePublieke gezondheid en de toekomst van de GGD
Publieke gezondheid en de toekomst van de GGD 10 april 2014 Nationaal Congres Volksgezondheid Aris van Veldhuisen Partner AEF Drie stellingen vooraf GGD s hebben de decentralisatieboot gemist. (Maar: het
Nadere informatieDe GHOR Wij zijn er voor jou. samenwerken aan veiligheid en gezondheid 1
De GHOR Wij zijn er voor jou. samenwerken aan veiligheid en gezondheid 1 VOORWOORD Beste lezer, Dit e-magazine is een kennismaking met de Geneeskundige Hulpverleningsorganisatie in de Regio (GHOR) van
Nadere informatieConvenant voor samenwerkingsafspraken tussen veiligheidsregio s, politie en Openbaar Ministerie in Oost-Nederland
Convenant voor samenwerkingsafspraken tussen veiligheidsregio s, politie en Openbaar Ministerie in Oost-Nederland Partijen A. Veiligheidsregio s Twente, IJsselland, Noord- en Oost-Gelderland, Gelderland-Zuid
Nadere informatieBestuurlijke Netwerkkaarten Crisisbeheersing. Netwerkkaart 2 Geneeskundige hulpverlening algemeen
Bestuurlijke Netwerkkaarten Crisisbeheersing Netwerkkaart 2 Geneeskundige hulpverlening algemeen 2 Geneeskundige hulpverlening algemeen Voor infectieziekten, zie Bestuurlijke Netwerkkaart infectieziekte
Nadere informatieVisie op crisismanagement in de zorgsector en de toegevoegde waarde van een Integraal Crisisplan. All hazard voorbereid zijn (1 van 3)
Visie op crisismanagement in de zorgsector en de toegevoegde waarde van een Integraal Crisisplan All hazard voorbereid zijn (1 van 3) Versie 1.0 11 november 2014 Voorwoord Zorginstellingen zijn vanuit
Nadere informatieBeslisnotitie Veiligheidsregio Hollands Midden
B.1 1. Algemeen Onderwerp: Beslisnotitie Veiligheidsregio Hollands Midden Implementatie Slachtoffer Informatie Systematiek (SIS) in de VRHM en opzeggen convenanten Nederlandse Rode Kruis Opgesteld door:
Nadere informatieAlgemeen Bestuur GGD-RR. Datum vergadering: Agendapunt nr.: Onderwerp: Benchmark GGD (Gemeentelijke GezondheidsDiensten) Nederland
Gemeenschappelijke Regeling Overleg: Algemeen Bestuur GGD-RR Datum vergadering: 13-12-2018 Agendapunt nr.: 13.9 Onderwerp: Benchmark GGD (Gemeentelijke GezondheidsDiensten) Nederland Gevraagde beslissing:
Nadere informatieKwaliteitskader Crisisbeheersing en OTO
addendum Kwaliteitskader Crisisbeheersing en OTO De zorgsector aantoonbaar voorbereid op rampen en crises Landelijke Huisartsen Vereniging inhoudsopgave Inhoudsopgave I Voorwoord 5 II Definities III Leeswijzer
Nadere informatieFunctieprofiel Directeur Publieke Gezondheid M/V. Standplaats Zaandam 32-36 uur per week voor de duur van 2 jaar
Functieprofiel Directeur Publieke Gezondheid M/V Standplaats Zaandam 32-36 uur per week voor de duur van 2 jaar GGD Zaanstreek-Waterland GGD Zaanstreek-Waterland is een gemeenschappelijke gezondheidsdienst
Nadere informatieStrategische agenda Veiligheidsberaad
Strategische agenda Veiligheidsberaad september 2018 Preambule Op basis van de Wet veiligheidsregio s (Wvr) bestaat het Veiligheidsberaad uit de voorzitters van de veiligheidsregio s. De minister van Justitie
Nadere informatiemêê^w9êêsěľb^ėě Brandweer
mêê^w9êêsěľb^ėě Brandweer veiligheidsregio Noord- en Oost- Gelderland Postbus 234 7300 AE Apeldoorn Colleges van Burgemeester en Wethouders van de gemeenten die T^^A^Apddoorn deel uitmaken van de Veiligheidsregio
Nadere informatieGGD regio Utrecht. Uw gemeentelijke gezondheidsdienst Nicolette Rigter, Directeur Publieke Gezondheid
GGD regio Utrecht Uw gemeentelijke gezondheidsdienst Nicolette Rigter, Directeur Publieke Gezondheid GGD regio Utrecht in het kort 26 gemeenten: 6 subregio s incl. de stad Utrecht 1,2 miljoen inwoners
Nadere informatieBestuurlijke Netwerkkaarten Crisisbeheersing. Netwerkkaart 2 Geneeskundige hulpverlening algemeen
Bestuurlijke Netwerkkaarten Crisisbeheersing Netwerkkaart 2 Geneeskundige hulpverlening algemeen 2 Geneeskundige hulpverlening algemeen Voor infectieziekten, zie Bestuurlijke Netwerkkaart infectieziekte
Nadere informatieProgramma Transport en veiligheid Zuid-Holland
Programma Transport en veiligheid Zuid-Holland Resultaten en lessen voor de toekomst drs. A.A.M. Brok Voorzitter veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid, portefeuillehouder jaar van transport en veiligheid
Nadere informatieVeiligheidsregio Fryslân. Netwerkbijeenkomst crisispartners i.h.k.v. de risico s 2012
Veiligheidsregio Fryslân Netwerkbijeenkomst crisispartners i.h.k.v. de risico s 2012 Programma bijeenkomst 1. Risicoprofiel en uitval elektriciteitsvoorziening (VRF) 2. Impact stroomstoring (Liander) 3.
Nadere informatieNieuws over GHOR en opgeschaalde zorg
Nieuws over GHOR en opgeschaalde zorg In dit nummer: Scholing Situationeel regisseren in de veiligheidsketen Kennisbijeenkomsten voor GHOR-bureauhoofden Een kennisinfrastructuur voor crisisbeheersing publieke
Nadere informatieGGD regio Utrecht in beweging. Bestuursagenda
GGD regio Utrecht in beweging Bestuursagenda 2016-2019 Doel Bestuursagenda Onze samenleving heeft zich veranderd in een netwerksamenleving. Co-creatie en het aangaan van vitale coalities staan steeds meer
Nadere informatieInhoudsopgave. 1 t.b.v. Geestelijke Gezondheidszorginstellingen, Verpleeg- en Verzorgingshuizen, Thuiszorg en RAV
- specifieke - - Inhoudsopgave OTO-kaart ZiROP-coördinator 3 OTO-kaart Crisiscoördinator Ziekenhuis 5 OTO-kaart Coördinator Crisisteam GGD 7 OTO-kaart GROP-coördinator 9 OTO-kaart Procesleider GGD 11 OTO-kaart
Nadere informatieVangnet zorg en veiligheid
Vangnet zorg en veiligheid Sociale Veiligheid Samen werken aan gezondheid! RTL Nieuws 13 februari 2018 Volkskrant 6 mei 2018 RTL Nieuws 27 februari 2018 NU.nl 15 november 2017 NOS 18 september 2017 Wat
Nadere informatieNieuws over GHOR en opgeschaalde zorg
Nieuws over GHOR en opgeschaalde zorg In dit nummer: Kennisbijeenkomsten voor GHOR-bureauhoofden Kennis infrastructuur crisisbeheersing publieke gezondheid Situationeel leidinggeven voor de OvD-G Scholing
Nadere informatieGHOR Haaglanden 2020
GHOR Haaglanden 2020 Meerjarenbeleidsplan 2016-2020 24 maart 2016 Vastgesteld door DPG Vaststelling Algemeen Bestuur Veiligheidsregio Haaglanden Datum Fotografie: Rienk Boode fotografie 1 Managementsamenvatting
Nadere informatieConvenant. Huisartsenzorg Friesland GHOR Fryslân GGD Fryslân
Convenant Huisartsenzorg Friesland GHOR Fryslân GGD Fryslân Inhoudsopgave Partijen Overwegingen Doel en begrippen Verantwoordelijkheden Grootschalige infectieziektebestrijding Flitsramp (opgeschaalde acute
Nadere informatieKennispublicatie 2. De GHOR als partner voor het openbaar bestuur
Kennispublicatie 2 De GHOR als partner voor het openbaar bestuur 1 Deze kennispublicatie over de GHOR is bedoeld voor burgemeesters. Daarnaast is deze publicatie informatief voor wethouders 1. GHOR staat
Nadere informatieJaaruitvoeringsprogramma integrale veiligheid 2016
Jaaruitvoeringsprogramma integrale veiligheid 2016 1 Voorwoord Eind 2015 is het lokaal integraal veiligheidsplan 2015 2019 door de gemeenteraad van Waterland vastgesteld. Jaarlijks wordt een Jaaruitvoeringsprogramma
Nadere informatieCONVENANT PUBLIEKE GEZONDHEID
CONVENANT PUBLIEKE GEZONDHEID SAMENWERKINGSAFSPRAKEN GGD AMSTERDAM EN VEILIGHEIDSREGIO AMSTERDAM-AMSTELLAND BIJ RAMPEN EN CRISES 2012 CONVENANT PUBLIEKE GEZONDHEID Pagina 1 van 20 Ondergetekenden: en de
Nadere informatiePublieke Gezondheid en De Dienst Gezondheid & Jeugd. Commissievergadering Samenleving Papendrecht 13 april
Publieke Gezondheid en De Dienst Gezondheid & Jeugd Commissievergadering Samenleving Papendrecht 13 april 2017 1 Wat doet de DG&J? https://www.youtube.com/watch?v=g9a1aynkl2m 2 GR DIENST GEZONDHEID & JEUGD
Nadere informatieAfsprakenlijst behorende bij het Convenant voor samenwerkingsafspraken tussen Veiligheidsregio s, Politie en ProRail
Afsprakenlijst behorende bij het Convenant voor samenwerkingsafspraken tussen s, Politie en Art. 1 Doelen Partijen maken afspraken over: 1. organiseert bijeenkomsten voor de Doorlopend naar - Het vergroten
Nadere informatieKWALITEITSIMPULS OMGEVINGSVEILIGHEID ZUIDOOST-BRABANT 2016
KWALITEITSIMPULS OMGEVINGSVEILIGHEID ZUIDOOSTBRABANT 2016 2 van 12 3 van 12 4 van 12 1 Het Brabantse UPIOV 2016 is te downloaden van: https://www.omgevingsdienst.nl/mijn+kennisnet/brabantnet/impuls+omgevingsveiligheid+iov+brabant/zuid
Nadere informatieLandelijk Meerjarenplan Crisisbeheersing en OTO 2014-2015
Landelijk Meerjarenplan Crisisbeheersing en OTO 2014-2015 Verdere professionalisering, borging en verantwoording Auteur: OTO Platform Datum: 1 mei 2014 Versie: 1.0 Inhoud 1. Inleiding...3 2. Volwassenheid
Nadere informatieGGD Rampenopvangplan Flevoland
GGD Rampenopvangplan Flevoland Opsteller M. Vluggen Bedrijfsonderdeel GGD Flevoland Afdeling GHOR Versie 2.0 Datum 31 mei 2011 Status Vastgesteld Vaststelling door / datum MT GGD 6 juni 2011 Inhoudsopgave
Nadere informatieDe Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG
> Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres Parnassusplein 5 2511 VX Den Haag www.rijksoverheid.nl Bijlage(n)
Nadere informatieVeilig omgaan met waterstof
Veilig omgaan met waterstof Hans Spobeck Programmamanager Lectoraat Transportveiligheid, Instituut Fysieke Veiligheid Netwerkevent H2 Platform 13 december 2018 Wat is en wat doet het IFV? Landelijke ondersteuningsorganisatie
Nadere informatie1: Missie, Visie en Doelstellingen van de Dienst Gezondheid & Jeugd ZHZ
1: Missie, Visie en Doelstellingen van de Dienst Gezondheid & Jeugd ZHZ Missie De dienst draagt bij aan een vitale samenleving en gezonde inwoners in de regio Zuid-Holland Zuid. Visie Wij zijn de gemeentelijke
Nadere informatie1. Samenvatting voorstel
5. 1. Samenvatting voorstel Begrotingsuitgangspunten 2020 De bestuurlijke afspraken tussen VRHM en RDOG Hollands Midden (30 juni 2016) regelen de verdeling van verantwoordelijkheden en bevoegdheden van
Nadere informatieOntwikkelagenda ketenpartners - Wvggz april december 2019
Ontwikkelagenda ketenpartners - Wvggz april december 2019 Toegang tot Hoorplicht (art. 7:1 lid 3 onder b) Burgemeester moet iemand voorafgaande aan een crisismaatregel zo mogelijk laten horen. Twee consequenties:
Nadere informatieRegionale broedplaatsen voor onderzoek en praktijkleren
Werkplaatsen Sociaal Domein Regionale broedplaatsen voor onderzoek en praktijkleren www.werkplaatsensociaaldomein.nl Verbinden en versterken De transitie en vooral de daaruit voortvloeiende transformaties
Nadere informatieCrisiscommunicatie: wie neemt de lead? Door: Roy Johannink & Eveline Heijna
Crisiscommunicatie: wie neemt de lead? Door: Roy Johannink & Eveline Heijna Als het misgaat bij de communicatie in een crisis, dan is dit vaak een gebrek aan duidelijkheid op de vragen: wie doet wat, wie
Nadere informatieImplementatieplan. bij het. model opschalingsplan ambulancezorg
Implementatieplan bij het model opschalingsplan ambulancezorg Project RAV s voorbereid september 2014 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 1.1 Omschrijving en doel... 3 1.2 Context... 3 1.3 Uniform opschalingsmodel
Nadere informatieMijn ideaal: één gemeente Hollands Midden
Programma Oranje Kolom Ruud Bitter, Bureau Gemeentelijke Crisisbeheersing (BGC): Mijn ideaal: één gemeente Hollands Midden beleidsdocument Bevolkingszorg VRHM ontwikkeld. De visie BZOO (Bevolkingszorg
Nadere informatieFerwert, 28 mei 2013.
AAN: de raad van de gemeente Ferwerderadiel Sector : I Nr. : 15/36.13 Onderwerp : Brandrisicoprofiel Veiligheidsregio Fryslân Ferwert, 28 mei 2013. 1. Inleiding Op 1 oktober 2010 is de Wet veiligheidsregio
Nadere informatieGrootschalige Geneeskundige Bijstand Geneeskundige hulpverlening bij grote incidenten
Grootschalige Geneeskundige Bijstand Geneeskundige hulpverlening bij grote incidenten Roel Kerkhoff Beleidsmedewerker GHOR Reggie Diets Regionaal Opleidingscoördinator RAV / Officier van Dienst Geneeskundig
Nadere informatieDatum 2 juli 2014 Onderwerp Voortgangsrapportage kabinetsreactie Evaluatiecommissie Hoekstra
1 Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Minister van Veiligheid en Turfmarkt 147 2511 DP Den Haag Postbus 20301 2500 EH Den Haag www.rijksoverheid.nl/venj
Nadere informatieBegeleidende samenvatting en advies behorende bij de. Concept Rapportage Regionaal Risicoprofiel
Begeleidende samenvatting en advies behorende bij de Concept Rapportage Regionaal Risicoprofiel 1. Inleiding 1.1 Veiligheidsregio Drenthe en het Regionaal risicoprofiel De Veiligheidsregio Drenthe heeft
Nadere informatieBrief aan de leden T.a.v. het college en de raad. 17 mei 2017 U Lbr. 17/028 (070) Gezamenlijke gemeentelijke uitvoering
Brief aan de leden T.a.v. het college en de raad Datum 17 mei 2017 Ons kenmerk BB/U201700352 Lbr. 17/028 Telefoon (070) 373 8393 Bijlage(n) 3 Onderwerp Gezamenlijke gemeentelijke uitvoering Samenvatting
Nadere informatieWerkplan Herstel en Burgerschap 2012 en verder
Werkplan Herstel en Burgerschap 2012 en verder Het door VWS gesubsidieerde project Herstel en burgerschap is gestopt. De visie en ambities uit het gelijknamige visiedocument blijven echter actueel. Daarom
Nadere informatieVeiligheidsregio Fryslân. Alert en slagvaardig voor de veiligheid en gezondheid van alle inwoners van Fryslân
Veiligheidsregio Fryslân Alert en slagvaardig voor de veiligheid en gezondheid van alle inwoners van Fryslân Veiligheidsregio 25 veiligheidsregio s in Nederland In Fryslân bestaat de veiligheidsregio
Nadere informatieMOED brandweer VNOG T.b.v. de 22 gemeenteraden
MOED brandweer VNOG T.b.v. de 22 gemeenteraden ü Aanleiding MOED ü Algemene informatie brandweer in de veiligheidsregio ü Inhoud MOED ü Samenvatting uitspraken algemeen bestuur 1. Aanleiding MOED De wereld
Nadere informatieKwalificatiedossier Hoofd Acute Gezondheidszorg
Kwalificatiedossier Hoofd Acute Gezondheidszorg Versie definitief Vastgesteld door Cluster Veiligheid GGD GHOR Nederland op 17 september 2015 1 Inhoud Leeswijzer... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
Nadere informatieCONVENANT PUBLIEKE GEZONDHEID SAMENWERKINGSAFSPRAKEN GGD ZAANSTREEK-WATERLAND EN DE VEILIGHEIDSREGIO ZAANSTREEK-WATERLAND
CONVENANT PUBLIEKE GEZONDHEID SAMENWERKINGSAFSPRAKEN GGD ZAANSTREEK-WATERLAND EN DE VEILIGHEIDSREGIO ZAANSTREEK-WATERLAND BIJ RAMPEN EN CRISES 2012 Ondergetekenden: de Veiligheidsregio Zaanstreek-Waterland,
Nadere informatiePresterend Vermogen. Veiligheidsregio. September 2016 Project K&V Tijs van Lieshout
Presterend Veiligheidsregio September 2016 Project K&V Tijs van Lieshout VenJ is verantwoordelijk voor systeem 1. Strategie Nationale Veiligheid 2. Interdepartementaal stelsel Crisisbesluitvorming 3. Veiligheidsregio
Nadere informatieREFERENTIEKADER REGIONAAL CRISISPLAN 2009. Procesmodellen
REFERENTIEKADER REGIONAAL CRISISPLAN 2009 Het Referentiekader Regionaal Crisisplan 2009 Leeswijzer Begin vorig jaar is het projectteam Regionaal Crisisplan, in opdracht van de Veiligheidskoepels, gestart
Nadere informatieDe doelstelling is om te komen tot een programma-/productbegroting vanaf het begrotingsjaar 2017.
Betreft Begroting Veiligheidsregio Zuid Limburg Vergaderdatum 28 mei 2015 Gemeenteblad 2015 / Agendapunt Aan de Raad Voorstel De gemeenteraad wordt voorgesteld: - In te stemmen met de begroting Veiligheidsregio
Nadere informatieConvenant inzake Opleiden, trainen en oefenen ter voorbereiding op rampen en crises
Convenant inzake Opleiden, trainen en oefenen ter voorbereiding op rampen en crises Partijen De minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, handelend als bestuursorgaan en als vertegenwoordiger van
Nadere informatieSamenwerkingsovereenkomst. Huisartsenzorg. GHOR Veiligheidsregio Rotterdam Rijnmond
Samenwerkingsovereenkomst Huisartsenzorg en GHOR Veiligheidsregio Rotterdam Rijnmond Vastgesteld op 1 juli 2013 te Rotterdam Inhoudsopgave I. Partijen... 3 II. Overwegingen... 3 III. Doel en begrippen...
Nadere informatie