VOOR BUITENGEWOON ONDERWIJS. REDACTIE: Dr. D. HERDERSCHEE - HERM. J. JACOBS - C. DE JEU

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "VOOR BUITENGEWOON ONDERWIJS. REDACTIE: Dr. D. HERDERSCHEE - HERM. J. JACOBS - C. DE JEU"

Transcriptie

1

2 24e JAARGANG JULI/AUG No. 7 en 8 TIJDSCHRIFT VOOR BUITENGEWOON ONDERWIJS REDACTIE: Dr. D. HERDERSCHEE - HERM. J. JACOBS - C. DE JEU Redactie-Adres : HERM. J. JACOBS Tel , Valkenb.k. 455, Den Haag Administratie-Adres : N. V. UITGEVERS - MIJ. H A G A" DEN HAAG Giro No INHOUD: De problemen van het mongolisme. IX. Dr. A. v. Voorthuijsen Linkshandigheid en daarmee samenhangende verschijnselen. VI. A. Tonneman Jr. 80 Hoofdbestuur Jaarverslagen Bijdragen in te zenden vóór de 20,te, van de maand DE PROBLEMEN VAN HET MONGOLISME door dr. A. VAN VOORTHUIJSEN IX. (Slot.) De afwijkingen van het ei als oorzaak van het ontstaan van het mongolisme. Tegenover de overtuiging van Van der Scheer, dat het mongolisme ontstaat door invloeden, die op mechanische wijze op de vrucht inwerken, staat de mening van anderen, dat het mongolisme een gevolg is van stoornissen, die in het ei zelf zijn gelegen en die haar uiting tevens vinden in een zekere mate van onvoldoendheid in de functie van het ovarium. Volgens deze theorie is derhalve reeds in het onbevruchte ei de aanleg aanwezig om zich na de bevruchting te ontwikkelen tot een embryo, dat de verschijnselen vertoont van het mongolisme. De onvoldoendheid van het ovarium zou zich verder op verschillende wijzen kunnen openbaren, b.v. in een te laat beginnen van de menstruatie, in een onregelmatig optreden van de bloedingen of in het voortduren der bloedingen gedurende een deel der zwangerschap. Het tot stand komen dezer onvoldoendheid kan volgens de theorie worden bevorderd door algemene lichaamszwakte, het naderend einde van het optreden der menstruatie en de aanwezigheid van gezwellen van de eierstok. Volgens Geyer *) kunnen verschillende omstandigheden er toe leiden, dat de eieren, die in het ovarium aanwezig zijn of die voor *) Horst Geyer, Zur Aetiologie der mongoloïden Idiotie. Georg Thieme. Leipzig 1939.

3 DE PROBLEMEN VAN HET MONGOLISME 78 korte tijd het ovarium hebben verlaten, niet voldoende in staat zijn om aan de hoge eisen, die aan de eieren worden gesteld, te voldoen. Een gevolg van deze onvoldoendheid zou dan zijn, dat het ei nog wel geschikt is om bevrucht te worden, maar niet meer de kracht bezit om de gehele ontwikkeling door te maken, zoals deze bij het normale embryo plaats vindt. De theorie geeft een vrij voldoende verklaring voor het optreden van het mongolisme bij kinderen van oudere moeders en tevens voor de omstandigheid, dat de mongolen zo dikwijls als laatsten in de kinderrij worden geboren. Tevens wordt het enigszins begrijpelijk, dat niet zelden ook juist de eerste kinderen aan mongolisme lijden, daar bij het begin van de menstruatie veelvuldig stoornissen worden aangetroffen, die in de regel na verloop van enige jaren geheel verdwijnen. Ongetwijfeld is de opmerking van Geyer van belang, dat niet alleen het mongolisme doch tevens andere vormen van imbecillitas en van idiotie hun oorsprong vinden in de minderwaardigheid van het plasma der eicel. Daarmede staat in verband, dat, naar de bewering van sommige onderzoekers, vele gevallen van nietmongoloïde idiotie worden gevonden bij kinderen van oudere moeders of als laatsten in de kinderrij. Voorts is de theorie van de stoornissen in het ei van belang als werkhypothese. Hiervan uitgaande, kan de vraag worden gesteld, of wellicht het optreden van een zware vorm van zwakzinnigheid niet vaker wordt veroorzaakt door een onvoldoendheid van het ovarium dan b.v. door een geboortetrauma. Ten slotte acht Geyer het mogelijk, dat de toeneming van het aantal mongolen, welke door verschillende onderzoekers is opgemerkt, kan samenhangen met veranderingen, die in het leven van de moderne" vrouw zijn opgetreden. Geyer noemt in dit verband de veelvuldige stoornissen in de menstruatie bij de arbeidsters in de tabaksindustrie. SLOTBESCHOUWING. Met hetgeen in het bovenstaande wordt vernield, zijn de voornaamste problemen, waartoe de bestudering van het mongolisme aanleiding geeft, behandeld. Het blijkt, dat de vraagstukken nog volstrekt niet alle tot oplossing zijn gebracht, ofschoon er op dit gebied reeds veel is gewerkt. Het mongolisme wordt gekenmerkt door een bijzonder groot aantal afwijkingen, waarvan er vele regelmatig voorkomen, doch waarvan er tevens vele kunnen ontbreken. Door de aanwezigheid van kenmerkende symptomen geeft de diagnose in verreweg de meeste gevallen geen moeilijkheid. In de regel kan men zich houden aan het symptomen-complex: zwakzinnigheid, brachycephalie en scheve oogspleten. De zwakzinnigheid is een conditio sine qua non. Slechts bij wijze van uitzondering kan de diagnose op mongolisme

4 DE PROBLEMEN VAN HET MONGOLISME 79 worden gesteld, als één van de beide laatst genoemde verschijnselen ontbreekt. Dit gemis moet dan echter door de aanwezigheid van een groot aantal typische kenmerken worden goedgemaakt. Als mogelijkheden voor de verklaring van het mongolisme komen twee theoriën in aanmerking. In de eerste plaats de theorie, welke de oorzaak zoekt in afwijkingen, welke reeds aanwezig zijn in het ei vóór de bevruchting. In de tweede plaats de theorie, volgens welke het mongolisme te voorschijn wordt geroepen door een verhoogde druk op het embryo, als gevolg van een abnormale druk van het amnion. Het is moeilijk om een keuze te doen tussen de beide theoriën. De hypothese van het, wegens onvoldoendheid van het ovarium, abnormale ei geeft geen uitsluitsel omtrent de eigenlijke oorzaak der afwijking. Zij verwijst alleen naar de plaats, waar wellicht de oorzaak moet worden gezocht. De theorie van de nauwheid van het amnion, als gevolg van een afwijking van het slijmvlies der baarmoeder, is door Van der Scheer op meesterlijke wijze uitgewerkt. Misschien voldoet deze theorie niet geheel en al, omdat zij het ontstaan van het mongolisme teveel op mechanische wijze verklaart. Toch komt het mij voor, dat zij, van de tot nu toe aangegeven hypothese, als de meest aannemelijke moet worden beschouwd. Eén der belangrijkste vraagstukken op het gebied van het mongolisme is ongetwijfeld het probleem, in hoeverre de mongolen in aantal toenemen. En wanneer deze toeneming inderdaad een feit is, wat daarvan de oorzaak moet worden geacht? Worden er meer mongolen geboren dan vroeger? Blijven de kinderen, die de kenmerken van het mongolisme dragen, langer, dan vroeger het geval was, in het leven? Worden de mongolen door een verbetering in het stellen van de diagnose thans veelvuldiger gesignaleerd? Van al deze vragen kan er slechts één enkele worden beantwoord. Het mag mede naar aanleiding van het door mij verrichte onderzoek als zeer waarschijnlijk worden beschouwd, dat er op dit ogenblik in Nederland meer mongolen voorkomen dan enige tientallen van jaren geleden. De mongolen zijn voor den geneesheer uit een oogpunt van behandeling geen dankbare patiënten. Door een goede algemene verzorging kan het leven van de mongolen worden gerekt. Tevens gelukt het meestal de kinderen op te voeden tot mensen, die zich in de samenleving behoorlijk weten te gedragen en die in staat zijn licht werk te doen. Hiermede moet men tevreden zijn. Het is hard om het aan de ouders te moeten zeggen, dat de achterstand in geestelijke ontwikkeling des te duidelijker te voorschijn zal treden, naar mate het kind ouder wordt. Van een staan o p. eigen benen is alleen sprake, wanneer het betreft zogenaamde abortiefgevallen, die slechts enkele symptomen vertonen en die, voor zover

5 LINKSHANDIGHEID EN DAARMEE SAMENH. VERSCHIJNSELEN 80 het hun verstandelijke ontwikkeling aangaat, de normale toestand naderen. Zoals uit het meegedeelde blijkt, mogen deze gevallen echter niet tot de mongolen worden gerekend. De ervaring heeft mij geleerd, dat de ouders meestal niet kunnen inzien, dat een kind met duidelijke mongoloïde verschijnselen niet vatbaar is voor herstel. Dit inzicht wordt echter in de regel eerst verkregen na een rondreis langs vele kinderartsen, die steeds weer zullen beproeven met schildklierpraeparaten verbetering te verkrijgen. Persoonlijk heb ik weinig van deze behandeling gezien. Het lijkt mij echter niet onwaarschijnlijk, dat enig nuttig effect kan worden verkregen, wanneer de verschijnselen van het mongolisme gepaard gaan met verschijnselen van hypothyreoïdie. Oudere schrijvers leggen er tevens de nadruk op dat mongolisme met hypothereoïdie kan worden verwisseld. Gezien van uit een sociaal standpunt kunnen de mongolen worden beschouwd als weinig hinderlijke elementen in de maatschappij. Zij komen in verhouding tot het geheel der bevolking betrekkelijk zeldzaam voor. Zij worden niet oud en planten zich niet voort. De plichten van de normale mensheid ten opzichte van de mongolen bestaan uitsluitend daarin, dat aan deze geestelijk onvolwaardigen een goede verzorging ten deel moet vallen. Zo mogelijk dient hieraan gepaard te gaan een doelmatige opleiding tot nuttige bezigheden. Opneming in inrichtingen is slechts voor een gering deel der mongolen noodzakelijk. De problemen van het mongolisme hebben, theoretisch gesproken, grote waarde. In de practijk vallen zij echter bij de vraagstukken van andere vormen van zwakzinnigheid volkomen in het niet. Heemstede, Maart LINKSHANDIGHEID EN DAARMEE SAMENHANGENDE VERSCHIJNSELEN door A. TONNEMAN Jr. VI Als eerste heeft Pey-Smith in zijn studie On left-handedness" (1871) een andere theorie over het ontstaan van rechtshandigheid geopperd, welke door vele schrijvers is overgenomen, o.a. door den hier reeds meermalen genoemden auteur Oswald Stier in zijn boek: Untersuchtungen liber linkshndigkeit" (1911). De gedachtengang is hier als volgt: Door het verwerven van de gang op twee benen werd de oermens buitengewoon veel vrijer in zijn beweging met de handen, daar hij de beide bovenste ledematen niet langer voor het voortgaan behoefde. De gewichtigste arbeid, die hij voor zijn voortbestaan nodig had, was de bemachtiging

6 LINKSHANDIGHEID EN DAARMEE SAMENH. VERSCHIJNSELEN 81 van voedsel en daarvoor de strijd met de dieren en met zijn vijanden onder de mensen. Het slaan met knuppels en het werpen met stenen waren ongetwijfeld de eerste strijdmiddelen. De best-toegerusten onder deze oermensen waren natuurlijk de verstandelijk meest begaafden, maar onder hen wel weer degenen, die een klein verschil in motorische vaardigheid der beide handen vertoonden, waardoor de ene hand het werpen, de andere het vasthouden van de benodigde stenen op zich nam. Zo ontstond bij den oermens uit de dubbelhandigheid de éénhandigheid. De éénhandigen waren in de voordeligste condities en overleefden de dubbelhandigen. In den beginne, zo neemt Pye-Smith aan, waren er daarna ongeveer evenveel links- als rechtshandigen, maar dat kon niet lang zo blijven, want in de strijd, in het gevecht, waren de rechtshandigen in veel voordeliger condities dan de linkshandigen. De eersten toch streden met de rechterhand en hadden de linkerhand vrij, om de meest kwetsbare en voor het leven meest gewichtige plek van het lichaam, de hartstreek, te beschermen. Aan de andere kant waren zij in staat hun wapen te stoten in het onbeschermde hart van een vijand, die door zijn aanleg gedoemd was, met de linkerhand de wapenen te voeren. Zo moest op de duur het rechtshandige deel der mensheid het linkshandige overleven, in dier voege, dat het getal der rechtshandigen reeds toenam ten nadele van dat der linkshandigen. Tegenstanders dezer theorie werpen als bezwaar op, dat vrouwen wel niet zo zeer aan 'de strijd deelgenomen zullen hebben, en dat voor hen de bovenbeschreven gedachtengang dus niet of althans niet in die mate op kan gaan. De voorstanders betogen evenwel, dat de vrouwen zich vroeger stellig mee in de strijd begaven, al was het alleen reeds ter verdediging van hun kroost. Berichten oude schrijvers ons niet van de Amazonen, wapendragende en in de legers georganiseerde vrouwen, die zich zelfs de rechter borst lieten afzetten, om beter 'deel te kunnen nemen aan het gevecht? Het voordeel van de bovenomschreven theorie is ontegenzeggelijk, dat zij naast het voorkomen van de normale rechtshandigheid, ook de door vererving nog als rudiment aanwezige linkshandigheid begrijpelijk maakt. De huidige linkshandigen moeten dan worden aangezien als de rest van een tot uitsterven gedoemde variëteit van het menselijk geslacht! Past de hypothese van Pye-Smith geheel in de gedachtengang van de aanhangers der Darwin-theorie, de hierna te beschrijven stellingen zullen met instemming begroet worden door de tegenstanders daarvan. Richard Kobler gaat in zijn boek: Der Weg des Menschen vom Links - zum Rechtshinder" (1932) uit van de these, dat meerwaardigheid van één hersenhelft een noodzakelijke voorwaarde is voor het mens worden, zodat reeds de oermens in zijn meest primitieve staat die moet hebben bezeten. Individuële gelijkwaardigheid der hersenhelften acht hij als algemeen verschijnsel bij het mensdom dus onbestaanbaar. Maar ook collectieve gelijkwaardigheid, d.w.z. een gelijke verdeling van het aantal links- en rechtshandigen over een menselijke samenleving wijst hij af. Het is absurd, de mogelijkheid te veronderstellen, dat de natuur het individu zou toerusten met de voor de ontwikkeling van de hogere associaties noodzakelijke eigenschap der éénhersigheid, om daarna de voordelen hiervan weer op te heffen door het scheppen van de bovenbedoelde collectieve gelijkwaardigheid. Neen, ook bij de samenlevingen der oerbewoners moet een meerderheid van hen linkse of rechtse voorkeur vertoond hebben. In dit opzicht nu spreken de resultaten van het onderzoek der gevoerde wapens en gereedschappen een duidelijke taal: de oermens moet in meerderheid linkshandig geweest zijn! Deze hypothese vindt in de feiten verder een ruime bevestiging. De rotstekeningen uit voorhistorische tijdperken wijzen op het voorkomen van een groot aantal linkshandigen.

De oorzaken van het ontstaan van het mongolisme.

De oorzaken van het ontstaan van het mongolisme. DE PROBLEMEN VAN HET MONGOLISME 62 Er stond geen hek, het land van Juch was open. Geen voelde zich onvrij, en ieder wist de grens. Wie zou 't gezag, de veiligheid, ontlopen? Men was daar thuis, men was

Nadere informatie

VERREENIGING VOOR LOGOPAEDIE EN PHONIATRIE

VERREENIGING VOOR LOGOPAEDIE EN PHONIATRIE INGEZONDEN VEREENIGING VOOR L0G0P. EN PHONIATHIE 8 INGEZONDEN Vereniging tot bevordering der belangen van slechthorenden. Diploma Liplezen. Reeds enige jaren achtereen geeft het H.B. der Vereniging tot

Nadere informatie

ZWAKZINNIGE TWEELINGEN

ZWAKZINNIGE TWEELINGEN ZWAKZINNIGE TWEELINGEN DOOR D. HERDERSCHÊE. In hetgeen volgt, zullen wij nagaan, op welke gronden wij de, door bovenstaanden titel gesuggereerde, tw ee begrippen met elkaar ïn verband kunnen brengen. Onder

Nadere informatie

Werkstuk Biologie Mongolisme

Werkstuk Biologie Mongolisme Werkstuk Biologie Mongolisme Werkstuk door een scholier 2108 woorden 2 juni 2003 6,4 35 keer beoordeeld Vak Biologie Inleiding: We hebben gekozen voor het onderwerp mongolisme. Mongolisme is een geestelijk

Nadere informatie

Rapport. Datum: 9 juli 1998 Rapportnummer: 1998/270

Rapport. Datum: 9 juli 1998 Rapportnummer: 1998/270 Rapport Datum: 9 juli 1998 Rapportnummer: 1998/270 2 Klacht Op 4 november 1997 ontving de Nationale ombudsman een verzoekschrift van de heer B. te Voorburg, met een klacht over een gedraging van het Korps

Nadere informatie

Onderzoek naar de keuze voor borst/kunstvoeding bij jonge moeders

Onderzoek naar de keuze voor borst/kunstvoeding bij jonge moeders Onderzoek naar de keuze voor borst/kunstvoeding bij jonge moeders Inleiding: Ik ben Sascha en ik ben 20 jaar, sinds eind november 2008 ben ik moeder van een flinke zoon die ik volledige borstvoeding op

Nadere informatie

Geneesmiddelen bij zwangerschap en borstvoeding

Geneesmiddelen bij zwangerschap en borstvoeding Geneesmiddelen bij zwangerschap en borstvoeding Geneesmiddelen en zwangerschap Enige tientallen jaren geleden dacht men nog dat ongeboren kinderen in de baarmoeder goed beschermd waren tegen schadelijke

Nadere informatie

Verandering in de frequentie van het gemengde huwelijk

Verandering in de frequentie van het gemengde huwelijk Verandering in de frequentie van het gemengde huwelijk G. Dekker Aan het kerkelijk gemengde huwelijk wordt vanuit de sociale wetenschappen niet zo bijzonder veel aandacht geschonken. De belangstelling

Nadere informatie

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Anna van Hannoverstraat 4

Nadere informatie

Samenvatting en Discussie

Samenvatting en Discussie 101 102 Pregnancy-related thrombosis and fetal loss in women with thrombophilia Samenvatting Zwangerschap en puerperium zijn onafhankelijke risicofactoren voor veneuze trombose. Veneuze trombose is een

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting

Nederlandse samenvatting 138 Uitstel van ouderschap De positie van de vrouw in de westerse maatschappij is de laatste tientallen jaren fundamenteel veranderd. Vrouwen zijn hoger opgeleid dan vroeger en werken vaker buitenshuis.

Nadere informatie

Is Jezus God? De namen van God de Vader en God de Zoon

Is Jezus God? De namen van God de Vader en God de Zoon Is Jezus God? De namen van God de Vader en God de Zoon 1 Johannes 5: 20 (Statenvertaling) Doch wij weten, dat de Zoon van God gekomen is, en heeft ons het verstand gegeven, dat wij den Waarachtige kennen;

Nadere informatie

Rapport. Rapport betreffende een klacht over het Landelijk Bureau Inning Onderhoudsbijdragen te Rotterdam.

Rapport. Rapport betreffende een klacht over het Landelijk Bureau Inning Onderhoudsbijdragen te Rotterdam. Rapport Rapport betreffende een klacht over het Landelijk Bureau Inning Onderhoudsbijdragen te Rotterdam. Datum: 8 oktober 2015 Rapportnummer: 2015/151 2 Samenvatting De vader en moeder van Y. zijn gescheiden.

Nadere informatie

intracytoplasmatische sperma-injectie (ICSI)

intracytoplasmatische sperma-injectie (ICSI) patiënteninformatie intracytoplasmatische sperma-injectie (ICSI) ICSI is een afkorting van intracytoplasmatische sperma-injectie. ICSI is een vorm van reageerbuisbevruchting. Bij een ICSI-behandeling brengt

Nadere informatie

Examen VWO. Nederlands. tijdvak 1 woensdag 16 mei 9.00-12.00 uur. Bij dit examen hoort een bijlage.

Examen VWO. Nederlands. tijdvak 1 woensdag 16 mei 9.00-12.00 uur. Bij dit examen hoort een bijlage. Examen VWO 2007 tijdvak 1 woensdag 16 mei 9.00-12.00 uur Nederlands Bij dit examen hoort een bijlage. Dit examen bestaat uit 20 vragen en een samenvattingsopdracht. Voor dit examen zijn maximaal 50 punten

Nadere informatie

Eindexamen filosofie vwo 2011 - I

Eindexamen filosofie vwo 2011 - I Beoordelingsmodel Opgave 1 Het bestaan van God en het voortbestaan van religie 1 maximumscore 3 een uitleg hoe het volgens Anselmus mogelijk is dat Pauw en Witteman het bestaan van God ontkennen: het zijn

Nadere informatie

Bedrijfsscholing: scholen voor de concurrent?

Bedrijfsscholing: scholen voor de concurrent? Onderwijs en opleiding Bedrijfsscholing: scholen voor de concurrent? Wolff, Ch. J. de, R. Luijkx en M.J.M. Kerkhofs (2002), Bedrijfsscholing en arbeidsmobiliteit, OSA A-186, Tilburg. Scholing van werknemers

Nadere informatie

Patiënteninformatie folder

Patiënteninformatie folder Patiënteninformatie folder Moleculair onderzoek naar verminderde ovariële reserve en embryo kwaliteit bij BRCA1 of BRCA2 mutatie draagsters Engelse titel: Molecular studies on reduced ovarian reserve and

Nadere informatie

Tolstoj als pedagoog CAHIER. Waarom Tolstoj onderwijs in aardrijkskunde en geschiedenis overbodig en zelfs schadelijk vond

Tolstoj als pedagoog CAHIER. Waarom Tolstoj onderwijs in aardrijkskunde en geschiedenis overbodig en zelfs schadelijk vond Tolstoj als pedagoog CAHIER 3h Waarom Tolstoj onderwijs in aardrijkskunde en geschiedenis overbodig en zelfs schadelijk vond Waarom Tolstoj onderwijs in aardrijkskunde en geschiedenis overbodig en zelfs

Nadere informatie

Eerste Hulp bij zwangerschap

Eerste Hulp bij zwangerschap In dit hoofdstuk komt aan de orde: Informatie over de zwangerschap Problemen tijdens de zwangerschap Aangepaste eerste hulpverlening Eerste Hulp bij een bevalling Miskraam 1. Achtergrondinformatie Zwangere

Nadere informatie

NVOG Voorlichtingsbrochure GEBRUIK VAN SSRI-MEDICATIE VOOR EN TIJDENS DE ZWANGERSCHAP EN IN HET KRAAMBED

NVOG Voorlichtingsbrochure GEBRUIK VAN SSRI-MEDICATIE VOOR EN TIJDENS DE ZWANGERSCHAP EN IN HET KRAAMBED NVOG Voorlichtingsbrochure GEBRUIK VAN SSRI-MEDICATIE VOOR EN TIJDENS DE ZWANGERSCHAP EN IN HET KRAAMBED 1 GEBRUIK VAN SSRI-MEDICATIE VOOR EN TIJDENS DE ZWANGERSCHAP EN IN HET KRAAMBED 1. Achtergrond 2.

Nadere informatie

BELGISCHE CARDIOLOGISCHE LIGA DIABETES. DanielFleck@Fotolia DUIDELIJKE ANTWOORDEN

BELGISCHE CARDIOLOGISCHE LIGA DIABETES. DanielFleck@Fotolia DUIDELIJKE ANTWOORDEN BELGISCHE CARDIOLOGISCHE LIGA DIABETES DanielFleck@Fotolia DUIDELIJKE ANTWOORDEN Globaal Cardiovasculair Risico Sommige gedragingen in ons dagelijks leven vergroten de kans dat we vroeg of laat problemen

Nadere informatie

embryo kwaliteit bij BRCA1 of BRCA2 mutatie draagsters

embryo kwaliteit bij BRCA1 of BRCA2 mutatie draagsters Toelichting bij informatie folder Informatie voor IVF/PGD patiënten Deze informatie folder is bedoeld voor alle IVF/PGD patiënten die geschikt zijn voor deelname aan dit onderzoek. Dit zijn de patiënten

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Zitting 1979-1980 15 637 Casinospelen Nr. 2 Het vroegere stuk is gedrukt in de zitting 1978-1979 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN ECONOMISCHE ZAKEN Aan de heer Voorzitter

Nadere informatie

Afwegingen bij de keuze voor ICSI. Polikliniek Gynaecologie Route 48

Afwegingen bij de keuze voor ICSI. Polikliniek Gynaecologie Route 48 Afwegingen bij de keuze voor ICSI Polikliniek Gynaecologie Route 48 0 De inhoud van deze voorlichtingsfolder is samengesteld door de Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie (NVOG). Deze folder

Nadere informatie

dat we ervoor moeten zorgen dat dit met zo weinig mogelijk complicaties gepaard gaat.

dat we ervoor moeten zorgen dat dit met zo weinig mogelijk complicaties gepaard gaat. Waar komt uw interesse voor de gynaecologie vandaan? Ik ben aanvankelijk geïnteresseerd geraakt in de verloskunde en gynaecologie toen ik geneeskunde studeerde. En dan vooral in het samenspel van de hormonen.

Nadere informatie

Gebruik van SSRI-medicatie voor en tijdens de zwangerschap en in het kraambed

Gebruik van SSRI-medicatie voor en tijdens de zwangerschap en in het kraambed Gebruik van SSRI-medicatie voor en tijdens de zwangerschap en in het kraambed Bron: Nederlandse vereniging van Obstetrie en Gynaecologie Inhoud 1. Achtergrond 2. Als u zwanger wilt worden 3. Als u zwanger

Nadere informatie

Patiënten-informatie. Buitenbaarmoederlijke zwangerschap: operatietechnieken en vruchtbaarheid. ESEP studie

Patiënten-informatie. Buitenbaarmoederlijke zwangerschap: operatietechnieken en vruchtbaarheid. ESEP studie Patiënten-informatie Buitenbaarmoederlijke zwangerschap: operatietechnieken en vruchtbaarheid ESEP studie EUG in de eileider Eierstok Baarmoeder Buitenbaarmoederlijke zwangerschap: operatietechnieken en

Nadere informatie

Proefschrift Girigori.qxp_Layout 1 10/21/15 9:11 PM Page 129 S u m m a r y in Dutch Summary 129

Proefschrift Girigori.qxp_Layout 1 10/21/15 9:11 PM Page 129 S u m m a r y in Dutch Summary 129 S u m m a r y in Dutch Summary 129 Gedurende de geschiedenis hebben verschillende factoren zoals slavernij, migratie, de katholieke kerk en multinationals zoals de Shell raffinaderij de gezinsstructuren

Nadere informatie

Rapport Datum: 6 juni 2013 Rapportnummer: 2013/062

Rapport Datum: 6 juni 2013 Rapportnummer: 2013/062 Rapport Rapport over een klacht over het Landelijk Bureau Inning Onderhoudsbijdragen (LBIO) uit Rotterdam. Datum: 6 juni 2013 Rapportnummer: 2013/062 2 Klacht Verzoekster klaagt erover dat het Landelijk

Nadere informatie

Platelet Transfusion in Cerebral Haemorrhage PATCH

Platelet Transfusion in Cerebral Haemorrhage PATCH Platelet Transfusion in Cerebral Haemorrhage PATCH Patiënten-informatie bij het onderzoek naar de behandeling van een hersenbloeding bij patiënten die bloedplaatjes remmende medicijnen gebruiken Geachte

Nadere informatie

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Anna van Hannoverstraat 4

Nadere informatie

Verder klaagt verzoekster over de wijze waarop het UWV te Venlo haar klacht heeft behandeld.

Verder klaagt verzoekster over de wijze waarop het UWV te Venlo haar klacht heeft behandeld. Rapport 2 h2>klacht Verzoekster klaagt erover dat een met naam genoemde verzekeringsarts van het Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen te Heerlen (UWV) bij het vaststellen van de belastbaarheid

Nadere informatie

Or, W. J, LEYDn /!Nnl«msJag 8J7. ,...c F \ '- EEN TEHUIS VOOR WEEZEN IN ZUID-AFRIKA 1!.

Or, W. J, LEYDn /!Nnl«msJag 8J7. ,...c F \ '- EEN TEHUIS VOOR WEEZEN IN ZUID-AFRIKA 1!. Or, W. J, LEYDn /!Nnl«msJag 8J7,...c F \ '- EEN TEHUIS VOOR WEEZEN IN ZUID-AFRIKA 1!. L. S. Het is velen in Holland wellicht bekend, hoe ik, eerst onlangs uit Zuid-Afrika teruggekeerd, den langen en b'!ngen

Nadere informatie

Rapport. Datum: 26 maart 1998 Rapportnummer: 1998/092

Rapport. Datum: 26 maart 1998 Rapportnummer: 1998/092 Rapport Datum: 26 maart 1998 Rapportnummer: 1998/092 2 Klacht Op 26 juni 1997 ontving de Nationale ombudsman een verzoekschrift van mevrouw B. te Drachten, met een klacht over een gedraging van Gak Nederland

Nadere informatie

Gebruik van SSRI-medicatie voor en tijdens de zwangerschap en in het kraambed

Gebruik van SSRI-medicatie voor en tijdens de zwangerschap en in het kraambed Gebruik van SSRI-medicatie voor en tijdens de zwangerschap en in het kraambed Auteur: dr. J.J. Duvekot namens de werkgroep SSRI-medicatie voor en tijdens de zwangerschap en in het kraambed. 2012 NVOG Het

Nadere informatie

Rapport. Datum: 24 april 2001 Rapportnummer: 2001/110

Rapport. Datum: 24 april 2001 Rapportnummer: 2001/110 Rapport Datum: 24 april 2001 Rapportnummer: 2001/110 2 Klacht Verzoeker, een Afghaanse asielzoeker, klaagt over de lange duur van de behandeling door de Immigratie- en Naturalisatiedienst van het Ministerie

Nadere informatie

Bronnenbank Onderwijstheorie Tessa van Helden. Inhoudsopgave Pagina. Bron 1 Design Marcel Wanders. 2. Bron 2 ADHD in de klas. 2

Bronnenbank Onderwijstheorie Tessa van Helden. Inhoudsopgave Pagina. Bron 1 Design Marcel Wanders. 2. Bron 2 ADHD in de klas. 2 Bronnenbank Onderwijstheorie Tessa van Helden Inhoudsopgave Pagina Bron 1 Design Marcel Wanders. 2 Bron 2 ADHD in de klas. 2 Bron 3 Recensie over Boijmans van Beunigen 3 Bron 4 Flip in de klas. 4 Bron

Nadere informatie

ENDOMETRIUMABLATIE De klacht Het doel van de ingreep

ENDOMETRIUMABLATIE De klacht Het doel van de ingreep endometriumablatie 2 ENDOMETRIUMABLATIE De klacht Klachten, die aanleiding kunnen zijn tot het verrichten van een endometriumablatie, zijn overvloedige, eventueel ook pijnlijke menstruaties en zeer onregelmatig

Nadere informatie

IVV: Stilleestekstproef: structuur van een medische tekst

IVV: Stilleestekstproef: structuur van een medische tekst www. IVV: Stilleestekstproef: structuur van een medische tekst Inleiding In dit gedeelte wordt er getest of je in staat bent om op (zeer) korte termijn de essentiële elementen uit een wetenschappelijke

Nadere informatie

Doelgerichtheid. Je doel begrijpen betekent: jezelf begrijpen

Doelgerichtheid. Je doel begrijpen betekent: jezelf begrijpen Doelgerichtheid Theo Schoenaker De individualpsychologen gaan met de stichter van de Individualpsychologie (Alfred Adler 1870-1937) van de veronderstelling uit dat: wij niet in staat zijn te denken, te

Nadere informatie

Over ALS spreken. Inhoud. Wat is ALS? 1. Waardoor wordt ALS veroorzaakt? 1. Wat doet ALS met een patiënt? 1. Hoe kan je jouw vriend(in) bijstaan?

Over ALS spreken. Inhoud. Wat is ALS? 1. Waardoor wordt ALS veroorzaakt? 1. Wat doet ALS met een patiënt? 1. Hoe kan je jouw vriend(in) bijstaan? Inhoud Over ALS spreken Wat is ALS? 1 Waardoor wordt ALS veroorzaakt? 1 Wat doet ALS met een patiënt? 1 Hoe kan je jouw vriend(in) bijstaan? 2 voor vrienden Wanneer de vader of moeder van je vriend(in)

Nadere informatie

RAAD VAN TOEZICHT VERZEKERINGEN. Uit de stukken is, voor zover voor de beoordeling van de klacht van belang, het navolgende gebleken.

RAAD VAN TOEZICHT VERZEKERINGEN. Uit de stukken is, voor zover voor de beoordeling van de klacht van belang, het navolgende gebleken. RAAD VAN TOEZICHT VERZEKERINGEN U I T S P R A A K Nr. i n d e k l a c h t nr. 2002.3660 (105.02) ingediend door: hierna te noemen 'klager', tegen: hierna te noemen 'verzekeraar'. De Raad van Toezicht Verzekeringen

Nadere informatie

SSRI-medicatie en zwangerschap BEHANDELING

SSRI-medicatie en zwangerschap BEHANDELING SSRI-medicatie en zwangerschap BEHANDELING SSRI-medicatie en zwangerschap Je huisarts of psychiater heeft je een SSRI voorgeschreven. SSRI staat voor selectieve serotonine heropnameremmer. Het zijn medicijnen

Nadere informatie

Factoren in de relatie tussen angstige depressie en het risico voor hart- en vaatziekten

Factoren in de relatie tussen angstige depressie en het risico voor hart- en vaatziekten Factoren in de relatie tussen angstige depressie en het risico voor hart- en vaatziekten In dit proefschrift werd de relatie tussen depressie en het risico voor hart- en vaatziekten onderzocht in een groep

Nadere informatie

Rolnummer 3630. Arrest nr. 174/2005 van 30 november 2005 A R R E S T

Rolnummer 3630. Arrest nr. 174/2005 van 30 november 2005 A R R E S T Rolnummer 3630 Arrest nr. 174/2005 van 30 november 2005 A R R E S T In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 320, 4, van het Burgerlijk Wetboek, gesteld door de Rechtbank van eerste aanleg te

Nadere informatie

17 AUGUSTUS 2015 DUURZAAMHEIDSVRAAGSTUK MILIEUVERVUILING EN ALLERGIEËN. Actuele Topics in Aardrijkskunde 2014-2015 GULIZAR HEYECAN 3SA2

17 AUGUSTUS 2015 DUURZAAMHEIDSVRAAGSTUK MILIEUVERVUILING EN ALLERGIEËN. Actuele Topics in Aardrijkskunde 2014-2015 GULIZAR HEYECAN 3SA2 17 AUGUSTUS 2015 DUURZAAMHEIDSVRAAGSTUK MILIEUVERVUILING EN ALLERGIEËN Actuele Topics in Aardrijkskunde 2014-2015 GULIZAR HEYECAN 3SA2 Inhoud 1. Allergieën (Bevolking)... 2 2. Oorzaken van allergieën (Biosfeer,

Nadere informatie

Rapport. Datum: 18 december 2003 Rapportnummer: 2003/486

Rapport. Datum: 18 december 2003 Rapportnummer: 2003/486 Rapport Datum: 18 december 2003 Rapportnummer: 2003/486 2 Klacht Verzoeker klaagt erover dat de Belastingdienst/Holland Midden/kantoor Leiden zijn (privé-)agenda niet aan hem heeft geretourneerd. Beoordeling

Nadere informatie

De opvattingen en houdingen van zorgverleners omtrent prenatale diagnostiek

De opvattingen en houdingen van zorgverleners omtrent prenatale diagnostiek De opvattingen en houdingen van zorgverleners omtrent prenatale diagnostiek De uitdagingen van een cliëntgerichte begeleiding Hoger Instituut voor Gezinswetenschappen Hogeschool- Universiteit Brussel Onderzoeker:

Nadere informatie

Voorbereiding toelatingsexamen arts/tandarts. Biologie: Erfelijkheid 6/29/2013. dr. Brenda Casteleyn

Voorbereiding toelatingsexamen arts/tandarts. Biologie: Erfelijkheid 6/29/2013. dr. Brenda Casteleyn Voorbereiding toelatingsexamen arts/tandarts Biologie: Erfelijkheid 6/29/2013 dr. Brenda Casteleyn Met dank aan: Leen Goyens (http://users.telenet.be/toelating) en studenten van forum http://www.toelatingsexamen-geneeskunde.be

Nadere informatie

Gebruik van SSRI-medicatie voor en tijdens de zwangerschap en in het kraambed.

Gebruik van SSRI-medicatie voor en tijdens de zwangerschap en in het kraambed. Gebruik van SSRI-medicatie voor en tijdens de zwangerschap en in het kraambed. Ziekenhuis Gelderse Vallei Deze folder geeft informatie over de mogelijke risico s en gevolgen voor moeder en kind van het

Nadere informatie

RAAD VAN TOEZICHT VERZEKERINGEN

RAAD VAN TOEZICHT VERZEKERINGEN RAAD VAN TOEZICHT VERZEKERINGEN U I T S P R A A K Nr. i n d e k l a c h t nr. 028.00 ingediend door: hierna te noemen 'klager', tegen: hierna te noemen verzekeraar'. De Raad van Toezicht Verzekeringen

Nadere informatie

Examen VBO-MAVO-D. Nederlands, leesvaardigheid

Examen VBO-MAVO-D. Nederlands, leesvaardigheid Nederlands, leesvaardigheid Examen VBO-MAVO-D Voorbereidend Beroeps Onderwijs Middelbaar Algemeen Voortgezet Onderwijs Tijdvak 1 Maandag 21 mei 9.00 11.00 uur 20 01 Vragenboekje Voor dit examen zijn maximaal

Nadere informatie

JPF 2013/115 Rechtbank Den Haag 11 februari 2013, C/09/419508 FA RK 12-3722; ECLI:NL:RBDHA:2013:BZ3284. ( mr. Brakel )

JPF 2013/115 Rechtbank Den Haag 11 februari 2013, C/09/419508 FA RK 12-3722; ECLI:NL:RBDHA:2013:BZ3284. ( mr. Brakel ) JPF 2013/115 Rechtbank Den Haag 11 februari 2013, C/09/419508 FA RK 12-3722; ECLI:NL:RBDHA:2013:BZ3284. ( mr. Brakel ) [De minderjarige], geboren op [geboortedatum] te [geboorteplaats], Frankrijk, wonende

Nadere informatie

Samenvatting Impliciet leren van kunstmatige grammatica s: Effecten van de complexiteit en het nut van de structuur

Samenvatting Impliciet leren van kunstmatige grammatica s: Effecten van de complexiteit en het nut van de structuur Samenvatting Impliciet leren van kunstmatige grammatica s: Effecten van de complexiteit en het nut van de structuur Hoewel kinderen die leren praten geen moeite lijken te doen om de regels van hun moedertaal

Nadere informatie

ZWAAR GEESTELIJK GEHANDICAPTEN NEDERLANDERS MOGEN GEEN KINDEREN MEER KRIJGEN.

ZWAAR GEESTELIJK GEHANDICAPTEN NEDERLANDERS MOGEN GEEN KINDEREN MEER KRIJGEN. Stelling door R. 3139 woorden 20 januari 2014 6,7 112 keer beoordeeld Vak Nederlands ZWAAR GEESTELIJK GEHANDICAPTEN NEDERLANDERS MOGEN GEEN KINDEREN MEER KRIJGEN. Opzetbeurt voorstander 1 Geachte jury,

Nadere informatie

ICSI Intracytoplasmatische sperma-injectie

ICSI Intracytoplasmatische sperma-injectie ICSI Intracytoplasmatische sperma-injectie Inhoudsopgave Algemeen Voor wie is ICSI? Hoe verloopt een ICSI-behandeling? Welk onderzoek is nodig voor een ICSI-behandeling? De kans op zwangerschap na een

Nadere informatie

5.3 SAMENVATTEND SCHEMA SOORTEN VERBANDEN

5.3 SAMENVATTEND SCHEMA SOORTEN VERBANDEN 10.2.9 Andere verbanden Soms worden ook nog de volgende verbanden onderscheiden: 1 toelichtend verband (komt sterk overeen met het uitleggend verband) 2 argumenterend verband 3 verklarend verband Deze

Nadere informatie

Rapport. Rapport over een klacht over het UWV te Amsterdam. Datum: 6 maart 2015 Rapportnummer: 2015/049

Rapport. Rapport over een klacht over het UWV te Amsterdam. Datum: 6 maart 2015 Rapportnummer: 2015/049 Rapport Rapport over een klacht over het UWV te Amsterdam. Datum: 6 maart 2015 Rapportnummer: 2015/049 2 Klacht Verzoeker, die werkzoekend was en een WW-uitkering ontving, klaagt over de wijze van informatieverstrekking

Nadere informatie

Faculteit der Rechtsgeleerdheid Amsterdam Center for International Law Postbus 1030 1000 BA Amsterdam

Faculteit der Rechtsgeleerdheid Amsterdam Center for International Law Postbus 1030 1000 BA Amsterdam Faculteit der Rechtsgeleerdheid Amsterdam Center for International Law Postbus 1030 1000 BA Amsterdam T 020 535 2637 Advies Luchtaanvallen IS(IS) Datum 24 september 2014 Opgemaakt door Prof. dr. P.A. Nollkaemper

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2003 2004 29 498 Wijziging van de arbeidsongeschiktheidswetten in verband met de wijziging van de systematiek van de herbeoordelingen (Wet wijziging systematiek

Nadere informatie

Inleiding. Johan Van der Heyden

Inleiding. Johan Van der Heyden Inleiding Johan Van der Heyden Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid Operationele Directie Volksgezondheid en surveillance J. Wytsmanstraat, 14 B - 1050 Brussel 02 / 642 57 26 E-mail : johan.vanderheyden@iph.fgov.be

Nadere informatie

Vaders zijn ook zwanger Een man en zijn negen maanden

Vaders zijn ook zwanger Een man en zijn negen maanden Vaders zijn ook zwanger Een man en zijn negen maanden Eerste druk, oktober 2012 2012 Mark Schell Portretfoto: Heidy IJsveld isbn: 978-90-484-2682-9 nur: 402 Uitgever: Free Musketeers, Zoetermeer www.freemusketeers.nl

Nadere informatie

Niet Invasieve Prenatale Test (NIPT)

Niet Invasieve Prenatale Test (NIPT) Niet Invasieve Prenatale Test (NIPT) T +32(0)89 32 50 50 F +32(0)89 32 79 00 info@zol.be Campus Sint-Jan Schiepse bos 6 B 3600 Genk Campus Sint-Barbara Bessemerstraat 478 B 3620 Lanaken Medisch Centrum

Nadere informatie

SSRI-medicijnen. Gynaecologie / Verloskunde. Gebruik rondom de zwangerschap. Inhoud. 1. Achtergrond. 2. Als u zwanger wilt worden

SSRI-medicijnen. Gynaecologie / Verloskunde. Gebruik rondom de zwangerschap. Inhoud. 1. Achtergrond. 2. Als u zwanger wilt worden Gynaecologie / Verloskunde SSRI-medicijnen Gebruik rondom de zwangerschap Inhoud 1. Achtergrond 2. Als u zwanger wilt worden 3. Als u zwanger bent 4. Gevolgen van SSRI-gebruik 5. De bevalling 6. Het kraambed

Nadere informatie

Een onderzoek naar de werkzaamheid van assisted hatching

Een onderzoek naar de werkzaamheid van assisted hatching Een onderzoek naar de werkzaamheid van assisted hatching Inleiding Geachte heer/mevrouw, Wij vragen u vriendelijk om mee te doen aan een medisch-wetenschappelijk onderzoek naar de werkzaamheid van assisted

Nadere informatie

Prof. Doekes over de kerk (1)

Prof. Doekes over de kerk (1) Prof. Doekes over de kerk (1) Onderstaand het eerste artikel van prof. Doekes met als titel Afscheiding. AFSCHEIDING Is afscheiding alleen geoorloofd wanneer wij durven verklaren: deze gemeente is een

Nadere informatie

het College van Beroep voor de Examens van de Hogeschool Utrecht (hierna: het CBE), verweerder.

het College van Beroep voor de Examens van de Hogeschool Utrecht (hierna: het CBE), verweerder. Zaaknummer : 2013/068 Rechter(s) : mrs. Nijenhof, Olivier, Borman Datum uitspraak : 6 november 2013 Partijen : Appellante tegen CBE Hogeschool Utrecht Trefwoorden : Beleidsvrijheid, in stand laten rechtsgevolgen,

Nadere informatie

Waarom Verminderde Vruchtbaarheid? Waarom Menstruatieproblemen?

Waarom Verminderde Vruchtbaarheid? Waarom Menstruatieproblemen? Waarom Verminderde Vruchtbaarheid? Waarom Menstruatieproblemen? Waarom kan ik niet zwanger worden? Deze vraag leidt veelal tot het doen van een groot aantal onderzoeken bij beide partners met het doel

Nadere informatie

Hoenders: Herkomst en aanschaf

Hoenders: Herkomst en aanschaf Hoenders: Herkomst en aanschaf Kippen zijn al zo oud als de wereld, zul je weggen. Hoe zijn al die rassen ontstaan, wil je weten. Het doet niet ter zake of de kip er nu eerder was of het ei. De Bankiva

Nadere informatie

Periode. Dit onderzoek is uitgevoerd van 24 september t/m 9 oktober 2012.

Periode. Dit onderzoek is uitgevoerd van 24 september t/m 9 oktober 2012. Rapportage BiebPanel meting 3 2012 Tevredenheid over de bibliotheek; een onderzoek onder klanten over verschillende aspecten en diensten van de bibliotheek Periode Dit onderzoek is uitgevoerd van 24 september

Nadere informatie

Maatschap Gynaecologie. Een miskraam

Maatschap Gynaecologie. Een miskraam Maatschap Gynaecologie Algemeen Deze folder geeft u informatie over een miskraam. is het verlies van een niet-levensvatbare vrucht. Een van de eerste verschijnselen is dikwijls vaginaal bloedverlies en/of

Nadere informatie

Nogmaals: De arbeidsbezetting op het gezinsbedrijf

Nogmaals: De arbeidsbezetting op het gezinsbedrijf Nogmaals: De arbeidsbezetting op het gezinsbedrijf. M. VELDHUIS, Landbouw-Economisch Instituut, 's-gravenhage HET ARBEIDSBEZETTINGTYFE Enige tijd geleden stelde Bos () de arbeidsbezetting op het gezinsbedrijf

Nadere informatie

Uw kans op een kind met cystic fibrosis (taaislijmziekte) of sikkelcelziekte en thalassemie (erfelijke bloedarmoede)

Uw kans op een kind met cystic fibrosis (taaislijmziekte) of sikkelcelziekte en thalassemie (erfelijke bloedarmoede) Uw kans op een kind met cystic fibrosis (taaislijmziekte) of sikkelcelziekte en thalassemie (erfelijke bloedarmoede) Deze folder is bedoeld voor mensen die samen met hun partner een kind willen krijgen

Nadere informatie

De Werking van een Ei

De Werking van een Ei Van Henk Beerepoot aan Zebulon Heeft U ooit goed nagedacht over een vogelei? Het grapje van velen wat er het eerst was de kip of het ei toont aan dat men zich nog niet geheel bij zijn naïviteit heeft neergelegd...

Nadere informatie

Groene, rode en oranje bolletjes. Rood bolletje, wat is er aan de hand?

Groene, rode en oranje bolletjes. Rood bolletje, wat is er aan de hand? Groene, rode en oranje bolletjes U ziet enkele groene en mogelijk ook rode of oranje bolletjes staan voor de genoemde oorzaken van verminderde vruchtbaarheid. Een groen bolletje betekent dat dit zeer waarschijnlijk

Nadere informatie

Inleiding. Familiale kwetsbaarheid en geslacht. Samenvatting

Inleiding. Familiale kwetsbaarheid en geslacht. Samenvatting Inleiding Depressie en angst zijn veel voorkomende psychische stoornissen. Het ontstaan van deze stoornissen is gerelateerd aan een breed scala van risicofactoren, zoals genetische kwetsbaarheid, neurofysiologisch

Nadere informatie

Resultaten uit het onderzoek naar de opleidingsbehoefte van wethouders

Resultaten uit het onderzoek naar de opleidingsbehoefte van wethouders Resultaten uit het onderzoek naar de opleidingsbehoefte van wethouders 15 december 2010 Keuze van trainingen, opleidingen en cursussen Van de 275 respondent heeft 35% geen enkele scholingsactiviteit gevolgd.

Nadere informatie

GEZONDHEIDSENQUETE 2013

GEZONDHEIDSENQUETE 2013 GEZONDHEIDSENQUETE 2013 RAPPORT 1: GEZONDHEID EN WELZIJN Johan Van Der Heyden, Rana Charafeddine (ed.) Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid Operationele Directie Volksgezondheid en surveillance J.

Nadere informatie

1 Epidemiologie van multipel myeloom en de ziekte van Waldenström

1 Epidemiologie van multipel myeloom en de ziekte van Waldenström 1 Epidemiologie van multipel myeloom en de ziekte van Waldenström Dr. S.A.M. van de Schans, S. Oerlemans, MSc. en prof. dr. J.W.W. Coebergh Inleiding Epidemiologie is de wetenschap die eenvoudig gezegd

Nadere informatie

Rapport. Rapport over een klacht over UWV te Nijmegen. Datum: 28 augustus 2013. Rapportnummer: 2013/108

Rapport. Rapport over een klacht over UWV te Nijmegen. Datum: 28 augustus 2013. Rapportnummer: 2013/108 Rapport Rapport over een klacht over UWV te Nijmegen Datum: 28 augustus 2013 Rapportnummer: 2013/108 2 Klacht Verzoeker klaagt erover dat het deskundigenoordeel van 26 december 2011 op onzorgvuldige wijze

Nadere informatie

Beleid Informatieverstrekking en beslissingsrecht gescheiden ouders

Beleid Informatieverstrekking en beslissingsrecht gescheiden ouders Beleid Informatieverstrekking en beslissingsrecht gescheiden ouders Inleiding In de dagelijkse praktijk hebben scholen vaak te maken met gescheiden ouders en blijkt dat scholen verschillend omgaan met

Nadere informatie

Vereenvoudigde Nederlandse samenvatting

Vereenvoudigde Nederlandse samenvatting Vereenvoudigde Nederlandse samenvatting 151 152 Vroeggeboorte In de westerse wereld wordt 5 tot 13 procent van alle kinderen te vroeg geboren, waarbij vroeggeboorte wordt gedefinieerd als een zwangerschapsduur

Nadere informatie

Nederlandse Samenvatting. Nederlandse samenvatting Lateralisatie en schizofrenie

Nederlandse Samenvatting. Nederlandse samenvatting Lateralisatie en schizofrenie Nederlandse samenvatting Lateralisatie en schizofrenie 255 256 De twee hersenhelften, de hemisferen, van het menselijke brein verschillen zowel in vorm als in functie. In sommige hersenfuncties, zoals

Nadere informatie

Gebruik van SSRI-medicatie Voor en tijdens de zwangerschap en in het kraambed. Poli Gynaecologie

Gebruik van SSRI-medicatie Voor en tijdens de zwangerschap en in het kraambed. Poli Gynaecologie 00 Gebruik van SSRI-medicatie Voor en tijdens de zwangerschap en in het kraambed Poli Gynaecologie 1 Uw huisarts of psychiater heeft u een SSRI voorgeschreven. SSRI staat voor selectieve serotonine heropname-remmer.

Nadere informatie

Afweer systeem tegen ziektes, moederlijk hormoon,ontwikkeling, vogels, testosteron

Afweer systeem tegen ziektes, moederlijk hormoon,ontwikkeling, vogels, testosteron Niet-technische samenvatting 2015311 1 Algemene gegevens 1.1 Titel van het project Heeft de kwaliteit van het afweer systeem bij de vader een invloed on de kwetsbaarheid van de kinderen voor moederlijk

Nadere informatie

Datum 13 oktober 2015 Onderwerp Antwoorden Kamervragen over het bericht 'Aantal vechtscheidingen groeit explosief'

Datum 13 oktober 2015 Onderwerp Antwoorden Kamervragen over het bericht 'Aantal vechtscheidingen groeit explosief' 1 > Retouradres Postbus 20301 2500 EH Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag Turfmarkt 147 2511 DP Den Haag Postbus 20301 2500 EH Den Haag www.rijksoverheid.nl/venj

Nadere informatie

4 Opvattingen over kerk en godsdienst 1

4 Opvattingen over kerk en godsdienst 1 4 Opvattingen over kerk en godsdienst 1 4.1 Het prestige van de kerken De kerken zijn niet meer de gezaghebbende instanties van vroeger. Dat is niet alleen zo in Nederland. Zelfs in uitgesproken godsdienstige

Nadere informatie

LOOPBAAN-ANKERTEST. Wat zijn loopbaan-ankers? Welke baan past bij je?

LOOPBAAN-ANKERTEST. Wat zijn loopbaan-ankers? Welke baan past bij je? LOOPBAAN-ANKERTEST Welke baan past bij je? Waarom werk je? Welke aspecten motiveren je in jouw werk? Welke inhoudelijke zaken moet je werk bevatten zodat je het naar je zin hebt en met plezier en resultaat

Nadere informatie

INTRA-UTERIENE ANTICONCEPTIE

INTRA-UTERIENE ANTICONCEPTIE HALT aan vooroordelen! INTRA-UTERIENE ANTICONCEPTIE Anticonceptie in vorm INTRA-UTERIENE ANTICONCEPTIE Anticonceptie in vorm Het intra-uterien systeem (IUS), ook soms spiraaltje genoemd, is een klein,

Nadere informatie

Inhoud. 1 Eristische dialectiek of de kunst van het gelijk krijgen 7. 2 De termen logica en dialectiek 69

Inhoud. 1 Eristische dialectiek of de kunst van het gelijk krijgen 7. 2 De termen logica en dialectiek 69 Inhoud 1 Eristische dialectiek of de kunst van het gelijk krijgen 7 2 De termen logica en dialectiek 69 3 De dialectiek van Aristoteles in de Topica 73 Nawoord door Tjark Kruiger 81 [5] 1 Eristische dialectiek

Nadere informatie

Dan is de waarde van het recessieve allel q dus 0,87, vanwege het feit dat p + q = 1.

Dan is de waarde van het recessieve allel q dus 0,87, vanwege het feit dat p + q = 1. Opgave 1: Wet van Hardy-Weinberg Een populatie van 10.000 individuen voldoet wat betreft de onderlinge voortplanting aan de voorwaarden, genoemd in de wet van Hardy-Weinberg. Van deze populatie is bekend

Nadere informatie

Eindexamen filosofie vwo 2010 - II

Eindexamen filosofie vwo 2010 - II Opgave 2 Religie in een wetenschappelijk universum 6 maximumscore 4 twee redenen om gevoel niet te volgen met betrekking tot ethiek voor Kant: a) rationaliteit van de categorische imperatief en b) afzien

Nadere informatie

RAAD VAN TOEZICHT VERZEKERINGEN. Voor zover voor de beoordeling van de klacht van belang, is het navolgende gebleken.

RAAD VAN TOEZICHT VERZEKERINGEN. Voor zover voor de beoordeling van de klacht van belang, is het navolgende gebleken. RAAD VAN TOEZICHT VERZEKERINGEN U I T S P R A A K Nr. i n d e k l a c h t nr. 2005.2662 (068.05) ingediend door: hierna te noemen 'klagers', tegen: hierna te noemen 'verzekeraar'. De Raad van Toezicht

Nadere informatie

De groei van Labrador-Retrieverpups vanaf de geboorte tot tachtig weken leeftijd

De groei van Labrador-Retrieverpups vanaf de geboorte tot tachtig weken leeftijd De groei van Labrador-Retrieverpups vanaf de geboorte tot tachtig weken leeftijd Door dr. R.C. Nap, dierenarts, Dipl. ECVS en ECVNC (Europees specialist chirurgie en diervoeding), Internationaal adviseur

Nadere informatie

Opiniepeiling tegenover luisteronderzoek

Opiniepeiling tegenover luisteronderzoek Opiniepeiling tegenover luisteronderzoek Op 13 en 14 april 1973 werd er in opdracht van CV Veronica door het Bureau Veldkamp Marktonderzoek BV. een opinieonderzoek uitgevoerd onder de Nederlandse bevolking

Nadere informatie

Zondag 29 gaat over het Heilig Avondmaal (2)

Zondag 29 gaat over het Heilig Avondmaal (2) Zondag 29 Zondag 29 gaat over het Heilig Avondmaal (2) Lees de tekst van Zondag 29 Vraag 78 : Wordt dan uit brood en wijn het wezenlijk lichaam en bloed van Christus? Antw : Nee; maar gelijk het water

Nadere informatie

Patiënteninformatie APOSTEL VI Studie, versie 2.0 16.06.2014. Patiënteninformatie

Patiënteninformatie APOSTEL VI Studie, versie 2.0 16.06.2014. Patiënteninformatie Patiënteninformatie Zal een pessarium de zwangerschapsduur verlengen bij vrouwen die ontslagen zijn na een opname wegens dreigende vroeggeboorte. (APOSTEL VI Studie) Geachte mevrouw, In aansluiting op

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Polycysteus ovarium syndroom (PCOS)

Patiënteninformatie. Polycysteus ovarium syndroom (PCOS) Polycysteus ovarium syndroom (PCOS) Patiënteninformatie Polycysteus ovarium syndroom (PCOS) Inhoudsopgave 1 Wat is PCOS 2 Definitie 3 Bij wie komt PCOS voor? 4 Onderzoek 5 Wanneer behandelen? 6 Afvallen

Nadere informatie

AFWEGINGEN BIJ DE KEUZE VOOR INTRACYTOPLASMATISCHE SPERMA- INJECTIE (ICSI)

AFWEGINGEN BIJ DE KEUZE VOOR INTRACYTOPLASMATISCHE SPERMA- INJECTIE (ICSI) AFWEGINGEN BIJ DE KEUZE VOOR INTRACYTOPLASMATISCHE SPERMA- INJECTIE (ICSI) 666 Inleiding ICSI is de afkorting van intracytoplasmatische sperma-injectie. Men brengt hierbij in het laboratorium één zaadcel

Nadere informatie