Harddnekkige mythes over abortus. Carine Vrancken (LUNA) Sexpert symposium 08/12

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Harddnekkige mythes over abortus. Carine Vrancken (LUNA) Sexpert symposium 08/12"

Transcriptie

1 Harddnekkige mythes over abortus Carine Vrancken (LUNA) Sexpert symposium 08/12

2 Hardnekkige mythes over abortus (1) Mythe 1. Meisjes van 16 worden ongepland zwanger en hebben een abortus. Mythe 2. Als je de abortuswet afschaft of het heel ingewikkeld maakt om een abortus te hebben, dan daalt het aantal abortussen. Mythe 3. Voor vrouwen is een zwangerschap altijd een blijde gebeurtenis. (Het zijn mannen die vrouwen aanzetten tot het afbreken van een zwangerschap.) 2

3 Hardnekkige mythes over abortus (2) Mythe 4. Als je een zwangerschap afbreekt, krijg je daar later spijt van. Mythe 5. Een abortus is een aanslag op je mentale gezondheid. Mythe 6. In de 21 ste eeuw, in een land als België, zijn alle zwangerschappen gepland. 3

4 Mythe 1. Meisjes van 16 worden ongepland zwanger en hebben een abortus. ¼ van de (recente) zwangerschappen wordt als niet gepland beschouwd. Het aandeel van de tieners is minuscuul. Bijna de helft van de zwangerschappen bij veertigers is ongepland. Maar over deze groep worden geen TV-programma s gemaakt! 4

5 Mythe 1. Meisjes van 16 worden ongepland zwanger en hebben een abortus. Wat weten we uit de recentste officiële cijfers (2011) ivm abortus in België? 5

6 Mythe 2: als je de abortuswet afschaft of het heel ingewikkeld maakt om een abortus te hebben, dan daalt het aantal zwangerschapsafbrekingen. Het aantal zwangerschapsafbrekingen in de jaren ontkracht bovenstaande mythe Geaborteerde ongewenste zwangerschappen naargelang jaar zwangerschap (%)

7 Mythe 2: als je de abortuswet afschaft of het heel ingewikkeld maakt om een abortus te hebben, dan daalt het aantal zwangerschapsafbrekingen. Het abortuscijfer is het laagst in regio s met liberale abortuswetten. Restrictieve abortuswetten zijn niet geassocieerd met lagere abortuscijfers! 7

8 Mythe 3: voor vrouwen is een zwangerschap altijd een blijde gebeurtenis. Het zijn mannen die vrouwen aanzetten tot een abortus. Cijfers tonen aan dat zwangerschappen zowel door vrouwen als door mannen als ongewenst kunnen worden ervaren. Vanuit de praktijk de ervaring dat vrouwen aangeven hoe fundamenteel verschillend een gewenste en een ongewenste zwangerschap ervaren wordt. Beslissing tot een abortus als uiting van verantwoord ouderschap. Het onderstreept hoe belangrijk kinderen gevonden worden. 8

9 Mythe 4. Als je een zwangerschap afbreekt, krijg je daar later spijt van. Door de vraagstelling in Sexpert zijn de onderzoekers erin geslaagd sociaal wenselijke antwoorden te vermijden. Vertrekpunt is een zwangerschap, waarbij je systematisch vragen stelt naar ongepland/gepland, ongewenst/gewenst. Waarom is dit zo belangrijk? Het taboe en de mythes rond abortus bepalen de context waarin een beslissing over een ongeplande / ongewenste zwangerschap moet genomen worden. Het beslissingsproces wordt hierdoor bemoeilijkt. 9

10 Mythe 5. Een abortus is een aanslag op je mentale gezondheid. Het huidige mentaal welzijn is even hoog bij respondenten die nooit ongewenst zwanger waren als bij diegenen die een ongewenste zwangerschap afgebroken hebben. 10

11 Mythe 5. Een abortus is een aanslag op je mentale gezondheid. Niet te bewijzen! Een wetenschappelijk onderzoek naar de vraag of de uitkomst van een ongewenste zwangerschap: een abortus / behoud zwangerschap / adoptie schadelijk is voor de mentale gezondheid van vrouwen is natuurlijk niet uitvoerbaar. Een onderzoek waarbij je een groep ongewenst zwangere vrouwen willekeurig zou toewijzen tot een abortus- behoud zwangerschap- of adoptie-groep zou onethisch, onwenselijk en vooral niet haalbaar zijn! 11

12 Mythe 5. Een abortus is een aanslag op je mentale gezondheid. To be or not to be het post-abortussyndroom? Onderzoek van Dr. Everett Koop, in opdracht van Ronald Reagan. => Conclusie van Koop (1989): Het kan niet aangetoond worden dat het hebben van een abortus effecten heeft op de geestelijke gezondheid. 12

13 Mythe 5. Een abortus is een aanslag op je mentale gezondheid. Report of the APA Task Force on Mental Health and Abortion 2008 => Conclusie: De prevalentie van geestelijke gezondheidsproblemen bij vrouwen die een eenmalige, legale, eerste-trimester abortus hebben (omwille van een niettherapeutische reden) is vergelijkbaar met het voorkomen van geestelijke gezondheidsproblemen in de algemene bevolking. 13

14 Mythe 5. Een abortus is een aanslag op je mentale gezondheid. Natuurlijk zijn er vrouwen die het moeilijk hebben na een abortus: vrouwen die verdrietig zijn, gevoelens van rouw en verlies ervaren. Factoren die een voorspellende waarde hebben: Percepties van stigma rond abortus, geheimhouding van de beslissing en een gebrek aan sociale steun bij het nemen van de beslissing. Een vroegere geschiedenis van geestelijke gezondheidsproblemen. Persoonlijkheidsfactoren zoals een laag zelfbeeld en het gebruiken van vermijding en ontkenning als coping mechanismen. Karakteristieken van de zwangerschap, met name de gewenstheid ervan. 14

15 Mythe 5. Een abortus is een aanslag op je mentale gezondheid. De belangrijkste voorspeller voor de geestelijke gezondheid na een abortus is de geestelijke gezondheid voor de abortus. Dit geldt ook voor andere stresserende life events, inclusief het krijgen van een kind. 15

16 Mythe 6: In de 21 ste eeuw, in een land als België zijn alle zwangerschappen gepland. Hoe vaak heb jij al onveilig gevrijd in je leven? 16

17 Mythe 6: In de 21 ste eeuw, in een land als België zijn alle zwangerschappen gepland. 1 op 4 van de zwangerschappen die zich voordeden de laatste 10 jaar was ongepland. Ongepland ongewenst. Het procesmatig verloop van wat er gebeurt na de confrontatie met een ongeplande zwangerschap. 17

18 Mythe 6: In de 21 ste eeuw, in een land als België zijn alle zwangerschappen gepland. De shock.. ik ben ongepland zwanger! Ook een confrontatie met: Je risicoberekening van je kans om zwanger te worden Je mening over abortus tot nu toe De kwaliteit van je (relationeel) leven wat wil ik met deze man / vrouw? Wil ik kinderen? Wil ik nog kinderen? Wil ik ze nu? 18

Ongeplande/ongewenste zwangerschap

Ongeplande/ongewenste zwangerschap Ongeplande/e zwangerschap Inhoud 1. Huidige zwangerschapscontext Kinderloosheid Leeftijd 2. Onbedoelde zwangerschappen laatste 10 jaar Bevraging in Sexpert Prevalentie Dynamiek Abortus 3. Aandacht voor

Nadere informatie

ONGEPLANDE/ONGEWENSTE ZWANGERSCHAP

ONGEPLANDE/ONGEWENSTE ZWANGERSCHAP ONGEPLANDE/ONGEWENSTE ZWANGERSCHAP 1. Sexpert I en MTO 2. Anticonceptiegebruik (vrouwen) 3. Individuele en situationele determinanten 4. Relatie met mentaal welzijn 5. Valorisatie 6. Beleidsaanbevelingen

Nadere informatie

Abortus anno Abortuscentra LUNA. Francoise Dedrie, centrumverantwoordelijke

Abortus anno Abortuscentra LUNA. Francoise Dedrie, centrumverantwoordelijke Abortus anno 2019 Abortuscentra LUNA Francoise Dedrie, centrumverantwoordelijke Abortus anno 2019 ongepland - ongewenst ongepland - gewenst? ongewenst? gepland - gewenst ongepland - gewenst gepland - ongewenst

Nadere informatie

Faq voor Studenten. Ongeplande zwangerschap, tienerzwangerschap, abortusverwerking en prenatale diagnose.

Faq voor Studenten. Ongeplande zwangerschap, tienerzwangerschap, abortusverwerking en prenatale diagnose. Faq voor Studenten Ongeplande zwangerschap, tienerzwangerschap, abortusverwerking en prenatale diagnose. Indien u na het grondig doornemen van de website (www.faranet.be) en het doornemen van dit document

Nadere informatie

SEXPERT. Seksuele gezondheid in Vlaanderen

SEXPERT. Seksuele gezondheid in Vlaanderen SEXPERT Seksuele gezondheid in Vlaanderen Introductie SEXPERT Opdrachtgever IWT - Strategisch Basis Onderzoek 4 onderzoeksgroepen van de universiteiten Gent en Leuven en het UZ Gent Bevraging bij 1. Nederlandstaligen

Nadere informatie

STANDPUNT ABORTUSWET. Abortuswet mag opgefrist worden

STANDPUNT ABORTUSWET. Abortuswet mag opgefrist worden Illustratie 1 logo vrouwenraad STANDPUNT ABORTUSWET Abortuswet mag opgefrist worden De Vrouwenraadleden keurden deze aanbevelingen goed tijdens de raad van bestuur van 3 februari 2011. De NieuwVlaamse

Nadere informatie

FEITEN EN CIJFERS OVER ABORTUS IN BELGIE

FEITEN EN CIJFERS OVER ABORTUS IN BELGIE FEITEN EN CIJFERS OVER ABORTUS IN BELGIE Vragen over abortus Is abortus legaal? Tot wanneer kan ik mijn zwangerschap onderbreken? Welke methode is het best voor mij? Zal ik daarna nog zwanger kunnen worden?

Nadere informatie

INFOMAP OKTOBER LUNA oktober

INFOMAP OKTOBER LUNA oktober INFOMAP OKTOBER 2016 LUNA oktober 2016 1 LUNA vzw Maatschappelijke zetel: Rooseveltplaats 12 (4 de verd.) 2060 Antwerpen Contactadres: Gouverneur Roppesingel 81 3500 Hasselt www.abortus.be info@abortus.be

Nadere informatie

Ong e pland. zwanger Onverwacht? Ongewenst? Wat nu?

Ong e pland. zwanger Onverwacht? Ongewenst? Wat nu? Ong e pland zwanger Onverwacht? Ongewenst? Wat nu? Alles over ongeplande zwangerschap Fara, luister- en informatiepunt rond zwangerschapskeuze tel. 016 38 69 50 www.faranet.be met Xtra voor jongeren LUNA

Nadere informatie

Ong e pland. zwanger Onverwacht? Ongewenst? Wat nu?

Ong e pland. zwanger Onverwacht? Ongewenst? Wat nu? Ong e pland zwanger Onverwacht? Ongewenst? Wat nu? Alles over ongeplande zwangerschap Fara, luister- en informatiepunt rond zwangerschapskeuze tel. 016 38 69 50 www.faranet.be met Xtra voor jongeren LUNA

Nadere informatie

Standpunten en aandachtspunten van Fara over zwangerschapskeuzes

Standpunten en aandachtspunten van Fara over zwangerschapskeuzes Standpunten en aandachtspunten van Fara over zwangerschapskeuzes Standpunten en aandachtspunten van Fara over zwangerschapskeuzes Hoewel vrouwen en koppels voortdurend keuzes maken rond zwangerschap (over

Nadere informatie

Besluitvorming betreffende ongewenste zwangerschap in de huisartsenpraktijk 2003-2011

Besluitvorming betreffende ongewenste zwangerschap in de huisartsenpraktijk 2003-2011 Besluitvorming betreffende ongewenste zwangerschap in de huisartsenpraktijk 2003-2011 Gé Donker 1 Maaike Goenee, Charles Picavet en Ciel Wijsen 2 1 NIVEL Zorgregistraties eerste lijn, Peilstations 2 Rutgers/WPF

Nadere informatie

Vlaams Parlement - Vragen en Antwoorden - Nr.1 - Oktober 2008-621-

Vlaams Parlement - Vragen en Antwoorden - Nr.1 - Oktober 2008-621- Vlaams Parlement - Vragen en Antwoorden - Nr.1 - Oktober 2008-621- VLAAMS PARLEMENT SCHRIFTELIJKE VRAGEN STEVEN VANACKERE VLAAMS MINISTER VAN WELZIJN, VOLKSGEZONDHEID EN GEZIN Vraag nr. 321 van 9 september

Nadere informatie

2011D04279 LIJST VAN VRAGEN TOTAAL

2011D04279 LIJST VAN VRAGEN TOTAAL 2011D04279 LIJST VAN VRAGEN TOTAAL 1 De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) noemt het opvallend dat het aantal abortussen vanaf 20 weken is toegenomen en veronderstelt dat dit verband houdt met de

Nadere informatie

Toelichting... 3 Cijfers... 3 Meisjes... 3 Vrouwen... 3 Kenmerken... 4 Meisjes... 4 Vrouwen... 4 Keuzes... 5 Zelf opvoeden... 5 Afstand ter adoptie

Toelichting... 3 Cijfers... 3 Meisjes... 3 Vrouwen... 3 Kenmerken... 4 Meisjes... 4 Vrouwen... 4 Keuzes... 5 Zelf opvoeden... 5 Afstand ter adoptie Toelichting... 3 Cijfers... 3 Meisjes... 3 Vrouwen... 3 Kenmerken... 4 Meisjes... 4 Vrouwen... 4 Keuzes... 5 Zelf opvoeden... 5 Afstand ter adoptie en pleegzorg... 5 Abortus... 5 Hulp... 6 Referenties...

Nadere informatie

6,8. Keuzeopdracht door een scholier 2015 woorden 24 februari keer beoordeeld. Levensbeschouwing. Inleiding

6,8. Keuzeopdracht door een scholier 2015 woorden 24 februari keer beoordeeld. Levensbeschouwing. Inleiding Keuzeopdracht door een scholier 2015 woorden 24 februari 2003 6,8 58 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing Inleiding Dit werkstuk gaat over abortus. Ik heb dit onderwerp gekozen omdat ik het erg belangrijk

Nadere informatie

Dossier Abortus. Abortus is een ander woord voor een opzettelijke, vroegtijdige afbreking van een zwangerschap.

Dossier Abortus. Abortus is een ander woord voor een opzettelijke, vroegtijdige afbreking van een zwangerschap. Dossier Abortus 1. Wat is abortus? Abortus is een ander woord voor een opzettelijke, vroegtijdige afbreking van een zwangerschap. 2. Wanneer is abortus legaal in België? Sinds de wet van 1991 is abortus

Nadere informatie

(On)g e pland. zwanger Verwacht of ongepland? Wat nu?

(On)g e pland. zwanger Verwacht of ongepland? Wat nu? (On)g e pland zwanger Verwacht of ongepland? Wat nu? Alles over zwangerschap Fara, luister- en informatiepunt rond zwangerschapskeuze tel. 016 38 69 50 www.faranet.be met Xtra voor jongeren LUNA alle vragen

Nadere informatie

Abortus in de vorige eeuw

Abortus in de vorige eeuw Abortus Abortus roept schroom en stilzwijgen op. Maar antwoorden op vragen als wie en waarom helpen begrijpen. En informatie helpt keuzes maken. Abortus in de vorige eeuw Abortus is van alle tijden en

Nadere informatie

Bron: Uitspraak ECHR:

Bron:   Uitspraak ECHR: Wereldwijd is abortus een juridisch, maar vooral moreel discussiepunt. Wetgeving rondom wat wel en niet mag bij afbreking van een zwangerschap is zowel in de politieke arena als op straat een terugkomend

Nadere informatie

Het NVOG standpunt inzake abortus

Het NVOG standpunt inzake abortus PVH 14e jaargang - 2007 nr. 1/2 Het NVOG standpunt inzake abortus Dr Gunilla Kleiverda gynaecoloog INLEIDING Ik ben aanwezig op dit symposium met een zekere aarzeling. Niet alleen vanwege de antiabortus

Nadere informatie

DOSSIER: Abortus. Dossier Abortus. Abortus is een ander woord voor een opzettelijke, vroegtijdige afbreking van een zwangerschap.

DOSSIER: Abortus. Dossier Abortus. Abortus is een ander woord voor een opzettelijke, vroegtijdige afbreking van een zwangerschap. Dossier Abortus 1. Wat is abortus? Abortus is een ander woord voor een opzettelijke, vroegtijdige afbreking van een zwangerschap. 2. Sinds wanneer is abortus legaal in België? Sinds de wet van 1991 is

Nadere informatie

Een leerling zwanger en dan?

Een leerling zwanger en dan? Een leerling zwanger en dan? Elk jaar raken zo n 2500 Vlaamse tienermeisjes zwanger. Wat hun toekomst ook brengt, de impact van zo n nieuws is altijd ingrijpend. Een tienerzwangerschap hoeft niet het einde

Nadere informatie

10. Voor en na een abortus

10. Voor en na een abortus 10. Voor en na een abortus Ik ben 39 jaar. Wij hebben vijf kinderen. Die zwangerschappen zijn niet probleemloos verlopen. Nu ben ik onbedoeld weer zwanger. We zijn erg geschrokken, mijn man en de huisarts

Nadere informatie

Landelijke abortusregistratie 2011

Landelijke abortusregistratie 2011 Landelijke abortusregistratie 2011 Deze factsheet doet verslag van de abortuscijfers, gebaseerd op gegevens die zijn verzameld voor de Landelijke abortusregistratie (LAR). Als aanvulling hierop wordt ook

Nadere informatie

SEKSUEEL GRENSOVERSCHRIJDEND GEDRAG SABINE HELLEMANS PROF. DR. ANN BUYSSE

SEKSUEEL GRENSOVERSCHRIJDEND GEDRAG SABINE HELLEMANS PROF. DR. ANN BUYSSE SEKSUEEL GRENSOVERSCHRIJDEND GEDRAG SABINE HELLEMANS PROF. DR. ANN BUYSSE Seksuele gezondheid (WHO, 2002) Een staat van fysiek, emotioneel en mentaal welbevinden met betrekking tot seksualiteit Het is

Nadere informatie

Inhoud Inleiding 15 1. Puberteit: algemene ontwikkelingskenmerken 19 2. Puberteit en adoptie 39

Inhoud Inleiding 15 1. Puberteit: algemene ontwikkelingskenmerken 19 2. Puberteit en adoptie 39 Inhoud Inleiding 15 1. Puberteit: algemene ontwikkelingskenmerken 19 1.1 Inleiding 19 1.2 Prepuberteit (9-12 jaar): veranderingen 21 1.2.1 Fysieke en hormonale veranderingen 21 1.2.2 Hersengroei 22 1.2.3

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Parnassusplein 5 2511 VX Den Haag www.rijksoverheid.nl Bijlage(n)

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting

Nederlandse samenvatting 138 Uitstel van ouderschap De positie van de vrouw in de westerse maatschappij is de laatste tientallen jaren fundamenteel veranderd. Vrouwen zijn hoger opgeleid dan vroeger en werken vaker buitenshuis.

Nadere informatie

Lieve ouder, De inhoud van wat je schrijft is persoonlijk. Probeer eerlijk te zijn in wat je schrijft en je gevoelens toe te laten.

Lieve ouder, De inhoud van wat je schrijft is persoonlijk. Probeer eerlijk te zijn in wat je schrijft en je gevoelens toe te laten. Lieve ouder, Langs de één of andere weg ben je in het bezit gekomen van dit boekje, omdat je je kindje verloor door abortus en je het daar moeilijk mee hebt. Dit boekje is een soort dagboek, een leidraad

Nadere informatie

Kwetsbaar zwanger. Kind en Gezin. Kristien Roelens Martine Meulebroek UZ Gent. 25 oktober 2012

Kwetsbaar zwanger. Kind en Gezin. Kristien Roelens Martine Meulebroek UZ Gent. 25 oktober 2012 Kwetsbaar zwanger Kind en Gezin Kristien Roelens Martine Meulebroek UZ Gent 25 oktober 2012 1 1 Indeling Tieners en zwangerschap Lage SES en zwangerschap Migranten en zwangerschap Geweld en zwangerschap

Nadere informatie

Naam: www.aurorastudy.org

Naam: www.aurorastudy.org Naam: www.aurorastudy.org JOEPIE ZWANGER!!! Proficiat met je zwangerschap! Negen maanden draag je een kindje. Een unieke, maar ook ingrijpende gebeurtenis in het leven van jou en je partner. Zwanger na

Nadere informatie

Didactische tips Zwanger van een droom.

Didactische tips Zwanger van een droom. Didactische tips Zwanger van een droom. Dinja s maandstonden bleven uit. Het kwam nog wel eens voor dat ze enkele dagen over was. Geen reden tot paniek. Ze was eraan gewend geraakt. Ze zou toch niet? Van

Nadere informatie

Samen op weg: De rol van psychologische ondersteuning bij kanker. Christel Knops & Ciska De Smedt

Samen op weg: De rol van psychologische ondersteuning bij kanker. Christel Knops & Ciska De Smedt Samen op weg: De rol van psychologische ondersteuning bij kanker Christel Knops & Ciska De Smedt I N L E I DING Wanneer kan je beroep doen op de onco-psycholoog Wat met naasten, kinderen,? Wat doen we?

Nadere informatie

Wat weten we uit onderzoek over anticonceptiegebruik, onbedoelde zwangerschap en abortus? Ineke van der Vlugt, programma manager

Wat weten we uit onderzoek over anticonceptiegebruik, onbedoelde zwangerschap en abortus? Ineke van der Vlugt, programma manager Wat weten we uit onderzoek over anticonceptiegebruik, onbedoelde zwangerschap en abortus? Ineke van der Vlugt, programma manager 1 21 juni 2018 academische werkplaats, voorkomen van ongewenste (tiener-)zwangerschappen

Nadere informatie

Geestelijke gezondheid!? Ik stel u voor. Cijfers voor Gent. Tijd om normaal te doen over geestelijke gezondheidsproblemen.

Geestelijke gezondheid!? Ik stel u voor. Cijfers voor Gent. Tijd om normaal te doen over geestelijke gezondheidsproblemen. Geestelijke gezondheid!? Tijd om normaal te doen over geestelijke gezondheidsproblemen Jan Van Speybroeck, VVGG Ik stel u voor Antoinette Telecomsector Gehuwd, 3 kleine kinderen Sportieve hobby s Elk jaar

Nadere informatie

Maastrichtse interview met kinder- en jeugdigen versie MIK

Maastrichtse interview met kinder- en jeugdigen versie MIK Maastrichtse interview met kinder- en jeugdigen versie MIK Dr. Sandra Escher Prof. Dr. Marius Romme Stichting Leven met stemmen Bemelen interview@hearing-voices.com Project kinderen en jeugdigen die Stemmen

Nadere informatie

Datum 27 juni 2016 Betreft Medicamenteuze abortus in de vroege fase van de zwangerschap door de huisarts

Datum 27 juni 2016 Betreft Medicamenteuze abortus in de vroege fase van de zwangerschap door de huisarts > Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres Parnassusplein 5 2511 VX Den Haag www.rijksoverheid.nl Bijlage(n)

Nadere informatie

Recente trends in de gezondheid van jongeren in Vlaanderen

Recente trends in de gezondheid van jongeren in Vlaanderen Recente trends in de gezondheid van jongeren in Vlaanderen Prof. dr. Karel Hoppenbrouwers m.m.v. Ciska Pieters, Cécile Guérin, Mathieu Roelants Inhoud van de presentatie Aspecten van gezondheid Perinatale

Nadere informatie

Landelijke abortusregistratie 2013

Landelijke abortusregistratie 2013 Landelijke abortusregistratie 2013 De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) rapporteert jaarlijks over de uitgevoerde zwangerschapsafbrekingen in klinieken en ziekenhuizen in Nederland. De klinieken

Nadere informatie

maak mij hier zorgen over. Actie op dit gebied moet De Staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, drs. Clémence Ross-van Dorp

maak mij hier zorgen over. Actie op dit gebied moet De Staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, drs. Clémence Ross-van Dorp 18-09-2008 Anticonceptie is maatwerk (ongewenste) (en andere rampen) Rik HW van Lunsen, arts-seksuoloog seksuoloog NVVS De laatste jaren stijgt het aantal ongewenste zwangerschappen, abortus en seksueel

Nadere informatie

Wat alle vrouwen moeten weten over foliumzuur. ZorgVoor. Foliumzuur bij kinderwens

Wat alle vrouwen moeten weten over foliumzuur. ZorgVoor. Foliumzuur bij kinderwens Wat alle vrouwen moeten weten over foliumzuur ZorgVoor Foliumzuur bij kinderwens Wat alle vrouwen moeten weten over foliumzuur Een vrouw die in verwachting raakt, heeft extra foliumzuur nodig. Foliumzuur

Nadere informatie

Seksuele gezondheid Uitdagingen voor migranten organisaties

Seksuele gezondheid Uitdagingen voor migranten organisaties Seksuele gezondheid Uitdagingen voor migranten organisaties Bijeenkomst bevordering seksuele gezondheid Noord Nederland en de rol van de zelforganisaties Drachten 15-3-2010 Bram Tuk Pharos, kennis en adviescentrum

Nadere informatie

SEXPERT. Seksuele gezondheid in Vlaanderen

SEXPERT. Seksuele gezondheid in Vlaanderen SEXPERT Seksuele gezondheid in Vlaanderen Introductie Sexpert I Waarom? Gebrek aan betrouwbare gegevens Maatschappelijk relevant Innovatie Wie? IWT Twee universiteiten, vier onderzoeksgroepen Hoe? Deelnemers

Nadere informatie

Gezondzwangerworden. be PASCALE MOKANGI, ILSE DELBAERE, HANS DE STEUR

Gezondzwangerworden. be PASCALE MOKANGI, ILSE DELBAERE, HANS DE STEUR Gezondzwangerworden. be PASCALE MOKANGI, ILSE DELBAERE, HANS DE STEUR Hoe word je gezond zwanger? De eerste 8 weken van de zwangerschap zijn cruciaal Alle organen vormen en ontwikkelen zich in deze periode

Nadere informatie

VLAAMS PARLEMENT VOORSTEL VAN RESOLUTIE. van de heer Felix Strackx. betreffende het terugdringen van het aantal abortussen in Vlaanderen

VLAAMS PARLEMENT VOORSTEL VAN RESOLUTIE. van de heer Felix Strackx. betreffende het terugdringen van het aantal abortussen in Vlaanderen Stuk 419 (2000-2001) Nr. 1 VLAAMS PARLEMENT Zitting 2000-2001 6 oktober 2000 VOORSTEL VAN RESOLUTIE van de heer Felix Strackx betreffende het terugdringen van het aantal abortussen in Vlaanderen 817 Stuk

Nadere informatie

Groene, rode en oranje bolletjes. Rood bolletje, wat is er aan de hand?

Groene, rode en oranje bolletjes. Rood bolletje, wat is er aan de hand? Groene, rode en oranje bolletjes U ziet enkele groene en mogelijk ook rode of oranje bolletjes staan voor de genoemde oorzaken van verminderde vruchtbaarheid. Een groen bolletje betekent dat dit zeer waarschijnlijk

Nadere informatie

2 Past de overtijdbehandeling beter in de huisartsenpraktijk dan in de abortuskliniek of het ziekenhuis?

2 Past de overtijdbehandeling beter in de huisartsenpraktijk dan in de abortuskliniek of het ziekenhuis? 1 De Wet afbreking zwangerschap (Wafz) bevat geen verplichting om overtijdbehandelingen (otb's) te melden. Reden hiervoor was dat duur zwangerschap niet altijd kon worden vastgesteld. Geeft de voortgang

Nadere informatie

Van lotgenoten naar bondgenoten. Katleen Alen EXPOO 15 december 2016

Van lotgenoten naar bondgenoten. Katleen Alen EXPOO 15 december 2016 Van lotgenoten naar bondgenoten Katleen Alen EXPOO 15 december 2016 Ervaringsoefening Schrijf een geheim op, in 1 steekwoord (iets wat je nooit tegen iemand of slechts tegen max. 3 mensen vertelde) Zou

Nadere informatie

Afstand ter adoptie. Astrid Werdmuller

Afstand ter adoptie. Astrid Werdmuller Afstand ter adoptie Astrid Werdmuller 1 Disclosure belangen Astrid Werdmuller en Annette van Hulst (Potentiële) belangenverstrengeling: geen Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven:

Nadere informatie

In een klap volwassen Kwalitatief onderzoek tienerzwangerschap. Marianne Cense

In een klap volwassen Kwalitatief onderzoek tienerzwangerschap. Marianne Cense In een klap volwassen Kwalitatief onderzoek tienerzwangerschap Marianne Cense Twee doelen: 1. Het verbeteren van preventie gericht op kwetsbare groepen, daartoe nodig: Inzicht in risicofactoren Inzicht

Nadere informatie

Delen is Helen. Wat kan je doen bij verlies van relatie, werk, geliefde of gezondheid

Delen is Helen. Wat kan je doen bij verlies van relatie, werk, geliefde of gezondheid Delen is Helen Wat kan je doen bij verlies van relatie, werk, geliefde of gezondheid Rouw Is een natuurlijk proces, waarbij verdriet en eenzaamheid voorkomende gevoelens kunnen zijn. Verlies van gezondheid

Nadere informatie

VLAAMS PARLEMENT VOORSTEL VAN RESOLUTIE. van de heer Felix Strackx. betreffende het terugdringen van het aantal abortussen in Vlaanderen VERSLAG

VLAAMS PARLEMENT VOORSTEL VAN RESOLUTIE. van de heer Felix Strackx. betreffende het terugdringen van het aantal abortussen in Vlaanderen VERSLAG Stuk 693 (1996-1997) Nr. 2 VLAAMS PARLEMENT Zitting 1998-1999 2 februari 1999 VOORSTEL VAN RESOLUTIE van de heer Felix Strackx betreffende het terugdringen van het aantal abortussen in Vlaanderen VERSLAG

Nadere informatie

Werkgroep 1 Reproductieve gezondheid. Anticonceptie, zwangerschap & zwangerschapsafbreking, bevalling, kinderwens en vruchtbaarheidsproblemen

Werkgroep 1 Reproductieve gezondheid. Anticonceptie, zwangerschap & zwangerschapsafbreking, bevalling, kinderwens en vruchtbaarheidsproblemen Gebruikersgroep Titelpagina Sexpert 24 november 2011 Werkgroep 1 Reproductieve gezondheid Anticonceptie, zwangerschap & zwangerschapsafbreking, bevalling, kinderwens en vruchtbaarheidsproblemen Structuur

Nadere informatie

DE ONTMOETING ROUWCAFE VOOR NABESTAANDEN DOOR VERLIES AAN DE DOOD WWW.ROUWZORGAMSTERDAM.NL

DE ONTMOETING ROUWCAFE VOOR NABESTAANDEN DOOR VERLIES AAN DE DOOD WWW.ROUWZORGAMSTERDAM.NL DE ONTMOETING ROUWCAFE VOOR NABESTAANDEN DOOR VERLIES AAN DE DOOD WWW.ROUWZORGAMSTERDAM.NL Samen Eenzaamheid verminderen GGD 24 november 2015 Verlies en rouw en eenzaamheid Rouw= het antwoord dat je geeft

Nadere informatie

Wat als de echo geen pret is! BEN Symposium Titia Brouwer Maatschappelijk werk Afdeling Genetica UMC Utrecht 2 november 2018

Wat als de echo geen pret is! BEN Symposium Titia Brouwer Maatschappelijk werk Afdeling Genetica UMC Utrecht 2 november 2018 Wat als de echo geen pret is! BEN Symposium Titia Brouwer Maatschappelijk werk Afdeling Genetica UMC Utrecht 2 november 2018 Prenatale screening Wat zijn de consequenties voor de praktijk Wat vraagt dit

Nadere informatie

MAASTRICHTSE INTERVIEW MET STEMMENHOORDER KINDER- EN JEUGDIGEN VERSIE (MIK) Naaminterviewer:... Naam geïnterviewde:... Adres:......

MAASTRICHTSE INTERVIEW MET STEMMENHOORDER KINDER- EN JEUGDIGEN VERSIE (MIK) Naaminterviewer:... Naam geïnterviewde:... Adres:...... MAASTRICHTSE INTERVIEW MET STEMMENHOORDER KINDER- EN JEUGDIGEN VERSIE (MIK) Naaminterviewer:... Naam geïnterviewde:... Adres:...... Telefoonnummer:... Leeftijd:... Samenstelling leefgroep... Op welke (soort)

Nadere informatie

BIJLAGE FACTSHEET HERHAALDE ABORTUS IN NEDERLAND

BIJLAGE FACTSHEET HERHAALDE ABORTUS IN NEDERLAND BIJLAGE FACTSHEET HERHAALDE ABORTUS IN NEDERLAND zde De factsheet is onderdeel van het Impulsprogramma preventie ongewenste tienerzwangerschap, dat door Rutgers, Soa Aids Nederland en Fiom uitgevoerd wordt,

Nadere informatie

6.4. Spreekbeurt door een scholier 1811 woorden 27 mei keer beoordeeld. Nederlands. Ruth Maaike Karen

6.4. Spreekbeurt door een scholier 1811 woorden 27 mei keer beoordeeld. Nederlands. Ruth Maaike Karen Spreekbeurt door een scholier 1811 woorden 27 mei 2006 6.4 18 keer beoordeeld Vak Nederlands Ruth Maaike Karen Tienermoeders In België worden elk jaar gemiddeld 5000 tieners jonger dan 20 zwanger. Als

Nadere informatie

Samenvatting. Summary in Dutch

Samenvatting. Summary in Dutch Samenvatting Summary in Dutch 144 Samenvatting Sinds ongeveer 30 jaar is het mogelijk om al vroeg in de zwangerschap een afwijking bij het ongeboren kind op te sporen. Dit gebeurde aanvankelijk door middel

Nadere informatie

Zelfbeschadiging bij leerlingen Een inleiding

Zelfbeschadiging bij leerlingen Een inleiding Nationaal congres leerlingbegeleiding Zelfbeschadiging bij leerlingen Een inleiding Zeist, 17 maart 1 Destructief gedrag Automutilatie Wat zijn de eerste woorden die bij je boven komen? Wat roept dat bij

Nadere informatie

HOE GEVAARLIJK IS ABORTUS? 1. RISICO S VOOR DE LICHAMELIJKE GEZONDHEID

HOE GEVAARLIJK IS ABORTUS? 1. RISICO S VOOR DE LICHAMELIJKE GEZONDHEID HOE GEVAARLIJK IS ABORTUS? R. VEENHOVEN Gepubliceerd in: Nederlandse Gedachten, 7 februari 1973, vol 29 Drs. R. Veenhoven woont in Harmelen. Hij is verbonden aan de faculteit der Sociale Wetenschappen

Nadere informatie

Werkstuk Maatschappijleer Abortus

Werkstuk Maatschappijleer Abortus Werkstuk Maatschappijleer Abortus Werkstuk door een scholier 2730 woorden 24 januari 2003 7,8 116 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Inleiding Voor deze opdracht hebben we gekozen voor het onderwerp

Nadere informatie

Welke (Zuid) Limburgse cijfers zijn bekend?

Welke (Zuid) Limburgse cijfers zijn bekend? Welke (Zuid) Limburgse cijfers zijn bekend? Mieke Steenbakkers Unithoofd Centrum Seksuele Gezondheid Limburg GGD Zuid Limburg 21 juni 2018 refereeravond AW Voorkomen van ongewenste (tiener)zwangerschappen

Nadere informatie

Q&A ABORTUS PROVOCATUS 2008

Q&A ABORTUS PROVOCATUS 2008 Q&A ABORTUS PROVOCATUS 2008 Inleiding Vragen en antwoorden over het Nederlands beleid ten aanzien van abortus provocatus. Abortus provocatus (zwangerschapsafbreking) is in Nederland wettelijk geregeld

Nadere informatie

Hoe gaat het met pleegkinderen in Nederland?

Hoe gaat het met pleegkinderen in Nederland? Hoe gaat het met pleegkinderen in Nederland? Pleegzorgsymposium 19 juni 2014 Em. prof. dr. Jo Hermanns, dr. F.B. van Rooij, M. Arntz MSc, drs. A.M. Maaskant (spreker) Introductie In Nederland ruim 20.000

Nadere informatie

Haïti. Anneke Vinke, 19 januari 2010

Haïti. Anneke Vinke, 19 januari 2010 Haïti Anneke Vinke, 19 januari 2010 Opzet Korte introductie Feiten en verder Morgen... PAUZE --> daarna vragen/discussie 2 Situatie: RAMP in Haïti TV beelden & leed: zien van pijn van kinderen niet te

Nadere informatie

Voorkómen van leed of vrijheid van keuze? Ethische aspecten van de NIPT en screening. Prof. dr Marian Verkerk 18 november 2016

Voorkómen van leed of vrijheid van keuze? Ethische aspecten van de NIPT en screening. Prof. dr Marian Verkerk 18 november 2016 Voorkómen van leed of vrijheid van keuze? Ethische aspecten van de NIPT en screening Prof. dr Marian Verkerk 18 november 2016 1 'Het screeningsaanbod heeft tot doel zwangere vrouwen en hun partners die

Nadere informatie

Middelengebruik: Cannabisgebruik

Middelengebruik: Cannabisgebruik Middelengebruik: Cannabisgebruik Inleiding Cannabisgebruik geeft zowel gezondheidsrisico s, psychosociale gevolgen als wettelijke consequenties 1,2. Frequent gebruik van cannabis wordt geassocieerd met

Nadere informatie

Abortus. Lieve Peremans. Centrum voor Huisartsgeneeskunde Universiteit Antwerpen

Abortus. Lieve Peremans. Centrum voor Huisartsgeneeskunde Universiteit Antwerpen Abortus Lieve Peremans Centrum voor Huisartsgeneeskunde Universiteit Antwerpen Paraat?...ook als het fout loopt 2 Overzicht Abortus komt het veel voor? Hoe verloopt een medische abortus Verschil medische

Nadere informatie

DE SEKSUELE LEVENSLOOP

DE SEKSUELE LEVENSLOOP DE SEKSEE EVENSOOP Aart Beekman Polikliniek Psychosomatische gynaecologie en Seksuologie Keuzevak seksuologie 2008-2009 Psycho-seksuele anamnese Invloed van de persoonlijke geschiedenis op seksuele betekenisgeving

Nadere informatie

Onderzoeksgeld: VWS project: Impulsproject preventie ongewenste tienerzwangerschap. Geen honorarium, aandeelhouder of relatie met bedrijfsleven

Onderzoeksgeld: VWS project: Impulsproject preventie ongewenste tienerzwangerschap. Geen honorarium, aandeelhouder of relatie met bedrijfsleven Disclosure belangen spreker Geen belangenverstrengeling Onderzoeksgeld: VWS project: Impulsproject preventie ongewenste tienerzwangerschap Geen honorarium, aandeelhouder of relatie met bedrijfsleven 1

Nadere informatie

ongeplande zwangerschap

ongeplande zwangerschap Informatie bij een ongeplande zwangerschap Je bent bij je arts geweest in verband met je zwangerschap. Deze zwangerschap was niet jouw bedoeling en je overweegt een abortus. Als je ongepland zwanger bent,

Nadere informatie

Community / Etnische websites

Community / Etnische websites Community / Etnische websites Jos Poelman, Programma Jongeren Soa Aids Nederland Nationaal Congres Soa* Hiv* Seks* 1 dec. 2014 Community / Etnische websites Voorbeelden: Maroc.nl, Hababam.nl, Kitatin.com,

Nadere informatie

Resultaten voor Vlaamse Gemeenschap Prenatale opvolging Gezondheidsenquête, België, 1997

Resultaten voor Vlaamse Gemeenschap Prenatale opvolging Gezondheidsenquête, België, 1997 6.7.1.1. Inleiding Algemeen wordt erkend dat de prenatale consultaties een fundamentele rol spelen inzake de gezondheid van de moeder en het toekomstige kind, maar de rol van respectievelijk de huisarts,

Nadere informatie

6.7.1.1. Inleiding. Bespreking 5.3.7.1.2. pagina 1

6.7.1.1. Inleiding. Bespreking 5.3.7.1.2. pagina 1 6.7.1.1. Inleiding Algemeen wordt erkend dat de prenatale consultaties een fundamentele rol spelen inzake de gezondheid van de moeder en het toekomstige kind, maar de rol van respectievelijk de huisarts,

Nadere informatie

FEITEN EN CIJFERS OVER DE SEKSUELE GEZONDHEID VAN JONGEREN IN DE REGIO S LIMBURG-NOORD EN ZUID-LIMBURG

FEITEN EN CIJFERS OVER DE SEKSUELE GEZONDHEID VAN JONGEREN IN DE REGIO S LIMBURG-NOORD EN ZUID-LIMBURG FEITEN EN CIJFERS OVER DE SEKSUELE GEZONDHEID VAN JONGEREN IN DE REGIO S LIMBURG-NOORD EN ZUID-LIMBURG Referentie De Graaf, H., Van den Borne, M., Nikkelen, S., Twisk, D., & Meijer, S. (2017). Seks onder

Nadere informatie

Utrecht, augustus 2016 Auteurs: Denise Twisk en Ciel Wijsen Projectnummer: NL0312MR. Rutgers 2017

Utrecht, augustus 2016 Auteurs: Denise Twisk en Ciel Wijsen Projectnummer: NL0312MR. Rutgers 2017 Arthur van Schendelstraat 696 3511 MJ Utrecht Postbus 9022 3506 GA Utrecht +31(0)30 231 34 31 office@rutgers.nl www.rutgers.nl www.rutgers.international Utrecht, augustus 2016 Auteurs: Denise Twisk en

Nadere informatie

Oud worden en sterven met de oorlog

Oud worden en sterven met de oorlog Oud worden en sterven met de oorlog Mede mogelijk gemaakt door de Stichting 1940-1945 1 Oud worden en sterven met de oorlog Over wie gaat het Schokkende gebeurtenissen Kenmerken en stressreacties Verwerking

Nadere informatie

Ouderschap en Ouderbegeleiding. Vaardig en weerbaar ouderschap

Ouderschap en Ouderbegeleiding. Vaardig en weerbaar ouderschap Ouderschap en Ouderbegeleiding Vaardig en weerbaar ouderschap Vragen Ouders van jonge kinderen zijn in emotioneel opzicht minder gelukkig dan niet-ouders 1. Klopt 2. Klopt niet Welke stelling klopt? 1.

Nadere informatie

Slecht nieuws goed communiceren

Slecht nieuws goed communiceren Slecht nieuws goed communiceren M A N U K E I R S E F A C U L T E I T G E N E E S K U N D E, K U L E U V E N Waarheid is een van de meest krachtige medicamenten waarover men beschikt, maar men moet nog

Nadere informatie

Ouderbijeenkomst Week van de Lentekriebels

Ouderbijeenkomst Week van de Lentekriebels Ouderbijeenkomst Week van de Lentekriebels Relationele en seksuele opvoeding op school en thuis Naam Christel van Helvoirt GGD Hart voor Brabant Waar denken jullie aan bij seksualiteit? Gevoelens Veiligheid

Nadere informatie

THEMA RELATIES EN SEKSUALITEIT Kern Subkern 0-4 groep 1-2 groep 3-6 groep 7-8 Onderbouw vo Bovenbouw vmbo Bovenbouw havo-vwo

THEMA RELATIES EN SEKSUALITEIT Kern Subkern 0-4 groep 1-2 groep 3-6 groep 7-8 Onderbouw vo Bovenbouw vmbo Bovenbouw havo-vwo Kern Subkern 0-4 groep 1-2 groep 3-6 groep 7-8 Onderbouw vo Lichamelijke ontwikkeling en zelfbeeld Lichamelijke ontwikkeling Lichaamsdelen beschrijven, inclusief geslachtsdelen. Verschillen beschrijven

Nadere informatie

Thema's per klas die aangeboden worden in de methode:

Thema's per klas die aangeboden worden in de methode: Thema's per klas die aangeboden worden in de methode: Groep 1-2 Hierbij zijn de kinderen bezig met specifieke lichaamskenmerken van zichzelf en van anderen. Ook gaan ze op zoek naar onderlinge overeenkomsten.

Nadere informatie

Samenvatting. In één klap volwassen Over tienerzwangerschap

Samenvatting. In één klap volwassen Over tienerzwangerschap Samenvatting In één klap volwassen Over tienerzwangerschap In één klap volwassen: over tienerzwangerschap Samenvatting In 2015 en 2016 heeft Rutgers kwalitatief onderzoek gedaan naar ongeplande tienerzwangerschap:

Nadere informatie

Zwanger door seksueel misbruik. Stichting Ambulante Fiom 26 januari 2009

Zwanger door seksueel misbruik. Stichting Ambulante Fiom 26 januari 2009 Zwanger door seksueel misbruik Stichting Ambulante Fiom 26 januari 2009 DOEL WORKSHOP Hulpverleners handvatten bieden voor het signaleren en bespreekbaar maken van zwanger door seksueel misbruik zodat

Nadere informatie

Bespreekbaar maken van seksuele gezondheid

Bespreekbaar maken van seksuele gezondheid Bespreekbaar maken van seksuele gezondheid Met behulp van het Onder vier ogen stappenplan Dr Sarah Swannet en seksuoloog Ruth Borms 1 Overzicht DEEL 1 DEEL 2 DEEL 3 DEEL 4 Welkom en start Onder vier ogen

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2017 2018 32 279 Zorg rond zwangerschap en geboorte Nr. 123 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN VOLKSGEZONDHEID, WELZIJN EN SPORT Aan de Voorzitter van de

Nadere informatie

7,9. Praktische-opdracht door een scholier 2005 woorden 14 mei keer beoordeeld. Maatschappijleer

7,9. Praktische-opdracht door een scholier 2005 woorden 14 mei keer beoordeeld. Maatschappijleer Praktische-opdracht door een scholier 2005 woorden 14 mei 2002 7,9 105 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Inleiding Voor deze praktische opdracht heb ik gekozen voor het onderwerp abortus. Omdat het

Nadere informatie

Tweejaarlijks verslag

Tweejaarlijks verslag Tweejaarlijks verslag 2009 2010 Dr. Sven Todts Inleiding Dit verslag is een samenvatting van de registratiegegevens van 2009 en 2010. Zoals in vorige jaarverslagen worden de gegevens telkens eerst gepresenteerd

Nadere informatie

SEKSUEEL GRENSOVERSCHRIJDEND GEDRAG Bij holebi s in Vlaanderen. Alexis Dewaele, Sabine Hellemans & Ann Buysse - UGent

SEKSUEEL GRENSOVERSCHRIJDEND GEDRAG Bij holebi s in Vlaanderen. Alexis Dewaele, Sabine Hellemans & Ann Buysse - UGent SEKSUEEL GRENSOVERSCHRIJDEND GEDRAG Bij holebi s in Vlaanderen OVERZICHT De studie van SGG Sexpert-resultaten Prevalentie Meest ingrijpende gebeurtenis Komt het vaker voor bij holebi s? Wat verklaart SGG

Nadere informatie

Onderzoek in het kader van de 100 ste editie van de Internationale Vierdaagse Afstandsmarsen Nijmegen. Nienke Lammertink en Koen Breedveld

Onderzoek in het kader van de 100 ste editie van de Internationale Vierdaagse Afstandsmarsen Nijmegen. Nienke Lammertink en Koen Breedveld NEDERLANDERS OVER DE VIERDAAGSE Onderzoek in het kader van de 100 ste editie van de Internationale Vierdaagse Afstandsmarsen Nijmegen Nienke Lammertink en Koen Breedveld Mei 2016 1 Nederlanders over de

Nadere informatie

In gesprek over kinderwens en zwangerschap

In gesprek over kinderwens en zwangerschap In gesprek over kinderwens en zwangerschap Beleven en begeleiden van kinderwens bij personen met een verstandelijke beperking Katleen Alen Voorstelling Fara Vrouwen (meisjes), koppels en gezinnen: door

Nadere informatie

Als schoolarts Speciaal Onderwijs cluster 2

Als schoolarts Speciaal Onderwijs cluster 2 Babette Diepeveen jeugdarts arts maatschappij en gezondheid Als consultatiebureau arts Als arts spraaktaalteam Audiologisch Centrum Als schoolarts Speciaal Onderwijs cluster 2 Als consultatiebureau arts

Nadere informatie

Inhoud. Het is mogelijk. Je maakt eerst de hoofdtitels en daarna de subtitels. > Om tekstslides te maken

Inhoud. Het is mogelijk. Je maakt eerst de hoofdtitels en daarna de subtitels. > Om tekstslides te maken Inhoud Het is mogelijk > Om tekstslides te maken Met behoorlijk wat tekst Tot een totaal van 4 niveaus Tot 13 regels Tekstgrootte aanpassen is niet nodig de tekst verschaalt vanzelf als je meer tekst ingevoegd

Nadere informatie

25 jaar abortus wet. Maar we hebben geen enkele garantie dat de. verworvenheden niet zullen. worden teruggedraaid

25 jaar abortus wet. Maar we hebben geen enkele garantie dat de. verworvenheden niet zullen. worden teruggedraaid B SAMENLEVING Gynaecologen en abortuscentra eisen nieuw debat 25 jaar abortus wet Maar we hebben geen enkele garantie dat de worden teruggedraaid Dit jaar zullen opnieuw 20.000 vrouwen in ons land een

Nadere informatie

Werkstuk Biologie Abortus

Werkstuk Biologie Abortus Werkstuk Biologie Abortus Werkstuk door een scholier 2247 woorden 8 januari 2008 6,5 17 keer beoordeeld Vak Biologie Inleiding: Ik heb gekozen voor het onderwerp abortus omdat ik dat wel een geschikt onderwerp

Nadere informatie