WATERSCHAPSBLAD 2011, NUMMER 24 BIJL.: 2 Agendapunt: 9

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "WATERSCHAPSBLAD 2011, NUMMER 24 BIJL.: 2 Agendapunt: 9"

Transcriptie

1 AB WATERSCHAPSBLAD 2011, NUMMER 24 BIJL.: 2 Agendapunt: 9 Sittard, 21 juni 2011 AAN HET ALGEMEEN BESTUUR Onderwerp: Vaststelling programmarekening 2010 Voorstel 1. de programmarekening 2010 vaststellen: 2. over 2010 geen rente toevoegen aan de egalisatiereserves ontwikkeling waterschapslasten watersysteemheffing en zuiveringsheffing. 3. het batig saldo van de jaarrekening 2010 ad als volgt bestemmen: toevoegen aan de algemene reserve watersysteembeheer en zuiveringsbeheer; toevoegen aan de reserve afkoppelen verhard oppervlak ; toevoegen aan de reserve niet kerende grondbewerking ; toevoegen aan de egalisatiereserve ontwikkeling waterschapslasten watersysteembeheer ; onttrekken aan de egalisatiereserve ontwikkeling waterschapslasten zuiveringsheffing. Recentelijk hebben wij u met de vergaderstukken voor de commissies de programmarekening 2010 aangeboden. In de programmarekening wordt verantwoording afgelegd over de uitvoering van de opgaven die voortvloeien uit de taakstelling van het waterschap. Deze programmarekening is een uitvloeisel van de programmabegroting De programmarekening is gebaseerd op de programmabenadering die met name tot uitdrukking komt in hoofdstuk 2 voor het beleidsmatige deel en hoofdstuk 6 voor het financiële deel. Het jaar 2010 is zowel vanuit beleidsmatig als financieel oogpunt positief verlopen. Door het optimaal benutten van de benodigde capaciteit zijn de doelen die we ons gesteld hebben gerealiseerd. Het was niet altijd even gemakkelijk maar het is toch gelukt /PDA 1/5

2 Ook het investeringsniveau van het programma Watersysteem is, ondanks de barrières waarmee het waterschap tegenwoordig geconfronteerd wordt bij de voorbereiding en uitvoering van herinrichtingswerken, zo goed als gerealiseerd. Exploitatieresultaat De jaarrekening 2010 sluit met een batig saldo van Dit saldo is de resultante van een positief resultaat van op de taak watersysteembeheer en een negatief resultaat van op de taak zuiveringsbeheer. Op begrotingsbasis was rekening gehouden met een exploitatietekort van dat in het dienstjaar dan ook volledig is weggewerkt. Financieel gezien mogen we dan ook stellen dat 2010 buitengewoon goed verlopen is. De verbetering van het resultaat met afgerond is een gevolg van lagere kosten ( ) en hogere opbrengsten ( ). De daling van de kosten wordt onder meer veroorzaakt door de afname van de rente en afschrijving met door de lage marktrente, de onderuitputting van de personeelslasten met door een lagere dan geraamde personeelssterkte, de afname van de goederen en diensten met door lagere onderhoudskosten en doordat de post onvoorzien van in het verslagjaar niet is aangewend. De toename van de opbrengsten is met name een gevolg van de gerealiseerde meeropbrengst waterschapslasten van over de belastingjaren 2007 tot en met 2010 in combinatie met de financiële afsluiting van de belastingjaren en de ontvangen bijdrage van Waterschap Peel en Maasvallei in de verevening van het aantal vervuilingseenheden per 31 december 2010 ad Hoewel het resultaat door een aantal incidentele factoren is beïnvloed, biedt dit toch een goede basis voor de toekomst. De inzet van de egalisatiereserve ontwikkeling waterschapslasten zuiveringsheffing kan in het verslagjaar beperkt blijven en de inzet van de egalisatiereserve ontwikkeling waterschapslasten watersysteemheffing kan zelfs helemaal achterwege blijven. Dit betekent dan ook dat onze ingelanden hier de komende jaren van profiteren omdat het vanuit de egalisatiereserves mogelijk is extra middelen in te zetten om de stijgingspercentages van de toekomstige waterschaplasten te beperken. Voor een nadere toelichting op het resultaat verwijzen wij u naar hoofdstuk 8. Resultaatsbestemming In de Bepalingen Beleidsvoorbereiding en Verantwoording Waterschappen (BBVW) is opgenomen dat reserves alleen via de resultaatsbestemming kunnen worden gevoed of onttrokken. Dit betekent dat indien een begrotingstekort wordt onttrokken aan een reserve om een sluitende begroting te presenteren, deze onttrekking in de programmarekening niet automatisch mag worden geëffectueerd. Hiervoor is bij de resultaatsbestemming opnieuw besluitvorming noodzakelijk van het algemeen bestuur. De vastgestelde programmabegroting 2010 sloot met een exploitatietekort van terwijl de voorliggende jaarrekening sluit met een batig saldo van Dit saldo is opgebouwd uit: een positief resultaat op de taak watersysteembeheer van ; en een negatief resultaat op de taak zuiveringsbeheer van /PDA 2/5

3 In de jaarrekening is bij de bestemming van het batig saldo 2010 rekening gehouden met de navolgende onderdelen: 1. rentetoerekening reserves; 2. stimuleringsregelingen; 3. minimale stand algemene reserve watersysteembeheer en zuiveringsbeheer ; 4. egalisatiereserves ontwikkeling waterschapslasten. Ad 1. Rentetoerekening reserves Zoals aangehaald dienen reserves te worden gevoed bij resultaatsbestemming. Dit geldt ook voor de rentebijschrijving aan de reserves. In de Nota reservebeleid 2008 die op 21 april 2008 door het algemeen bestuur is vastgesteld, is opgenomen dat aan de egalisatiereserves waterschapslasten watersysteemheffing en zuiveringsheffing rente wordt toegerekend en wordt toegevoegd via de resultaatsbestemming. Aangezien in 2010 sprake is van een negatief resultaat op de taak zuiveringsbeheer is hier geen ruimte voorhanden om de rentetoevoeging over het verslagjaar te effectueren. Het resultaat op de taak watersysteembeheer daarentegen is positief uitgevallen wat dan ook resulteert in een substantiële toevoeging aan de egalisatiereserve waterschapslasten watersysteemheffing. Omdat het rentepercentage over het verslagjaar beperkt is gebleven tot 0,30% en een aanzienlijke toevoeging aan de egalisatiereserve waterschapslasten watersysteemheffing zal plaatsvinden, kan ook hier de rentetoevoeging achterwege blijven. Resumé Wij stellen voor om in 2010 geen rente toe te voegen aan de egalisatiereserves ontwikkeling waterschapslasten watersysteemheffing en zuiveringsheffing. Ad 2. Stimuleringsregelingen Bij de vaststelling van de programmarekening 2009 zijn - gelet op BBVW - de voorziening afkoppelfonds en de voorziening niet kerende grondbewerking per 31 december 2009 omgezet in een reserve. Omdat in het verslagjaar op de beschikbare budgetten voor de stimuleringsregelingen een onderuitputting heeft plaatsgevonden en het uitgavenpatroon niet parallel loopt met de aanvragen, is het noodzakelijk om de restantbedragen via de resultaatsbestemming toe te voegen aan de reserve afkoppelen verhard oppervlak en de reserve niet kerende grondbewerking. In 2007 is de 'regeling stimuleren afkoppelen verhard oppervlak' vastgesteld voor de periode Jaarlijks wordt hiervoor een bedrag van opgenomen. In het verslagjaar hebben de uitgaven op dit onderdeel bedragen. Omdat het uitgavenpatroon niet parallel loopt met de aanvragen dient het restantbedrag ad te worden toegevoegd aan de reserve afkoppelen verhard oppervlak. In 2008 is de 'stimuleringsregeling niet kerende grondbewerking met bodembedekking' (lees erosiebestrijding) vastgesteld voor de periode Jaarlijks wordt hiervoor een bedrag van geraamd. In het verslagjaar hebben de uitgaven op dit onderdeel bedragen. Doordat het uitgavenpatroon niet parallel loopt met de aanvragen dient ook hier het restant bedrag ad te worden toegevoegd aan de reserve niet kerende grondbewerking. Resumé Wij stellen voor toe te voegen aan de reserve afkoppelen verhard oppervlak en toe te voegen aan de reserve niet kerende grondbewerking /PDA 3/5

4 Ad 3. Algemene reserve watersysteembeheer en zuiveringsbeheer In de Nota reservebeleid 2008 is opgenomen dat de minimale omvang van de algemene reserve watersysteembeheer en zuiveringsbeheer 5% van het begrotingstotaal dient te zijn. Op basis van de vastgestelde programmabegroting 2011 (inclusief de 1 e begrotingwijziging) dient het minimumniveau van deze reserve te bedragen (5% van ). De algemene reserve bedraagt per 31 december zodat nog een toevoeging van noodzakelijk is. Resumé Wij stellen voor vanuit het batig resultaat 2010 toe te voegen aan de algemene reserve watersysteembeheer en zuiveringsbeheer. Ad 4. Egalisatiereserves ontwikkeling waterschapslasten Na de bestemming van het batig saldo genoemd onder bovengenoemde onderdelen resteert voor de taak watersysteembeheer nog een positief resultaat van dat conform de bestendige beleidslijn kan worden toegevoegd aan de egalisatiereserve ontwikkeling waterschapslasten watersysteembeheer die tot doel heeft om ongewenste fluctuaties te beperken tot een acceptabel niveau. Omdat het resultaat van de taak zuiveringsbeheer negatief is zal genoemd bedrag worden onttrokken aan de egalisatiereserve ontwikkeling waterschapslasten zuiveringsbeheer. Resumé Wij stellen voor om toe te voegen aan de egalisatiereserve ontwikkeling waterschapslasten watersysteembeheer en te onttrekken aan de egalisatiereserve ontwikkeling waterschapslasten zuiveringsbeheer. Ter verduidelijking zijn onderstaand de effecten op de reserves van de beschreven onderdelen in een overzicht samengevat. Reserves Stand Besluitvorming Stand na per jaarrekening 2010 besluitvorming Algemene reserve watersysteembeheer-en zuiveringsbeheer toevoeging vanuit batig saldo Egalisatiereserve waterysteemheffing toevoeging vanuit batig saldo Egalisatiereserve zuiveringsheffing onttrekking i.v.m. negatief resultaat taak zuiveringsbeheer Bestemmingsreserve afkoppelen verhard oppervlak toevoeging vanuit batig saldo Bestemmingsreserve niet kerende grondbewerking toevoeging vanuit batig saldo Accountantsverklaring Op 24 mei 2011 heeft Ernst & Young accountants een goedkeurende accountantsverklaring voor de programmarekening 2010 afgegeven voor zowel de getrouwheid als de rechtmatigheid /PDA 4/5

5 Accountantsverslag Naar aanleiding van de controle van de programmarekening 2010 heeft Ernst & Young accountants het accountantsverslag 2010 (lees managementletter) uitgebracht. Ook dit accountantsverslag heeft u reeds eerder ontvangen. Commissieadvies De commissie Middelen en Financieel Beleid heeft ter zake positief geadviseerd. Voorstel Wij stellen u voor: 1. de programmarekening 2010 vast te stellen: 2. over 2010 geen rente toe te voegen aan de egalisatiereserves ontwikkeling waterschapslasten watersysteemheffing en zuiveringsheffing. 3. het batig saldo van de jaarrekening 2010 ad als volgt te bestemmen: toevoegen aan de algemene reserve watersysteembeheer en zuiveringsbeheer; toevoegen aan de reserve afkoppelen verhard oppervlak ; toevoegen aan de reserve niet kerende grondbewerking ; toevoegen aan de egalisatiereserve ontwikkeling waterschapslasten watersysteembeheer ; onttrekken aan de egalisatiereserve ontwikkeling waterschapslasten zuiveringsheffing. Het dagelijks bestuur, de secretaris/directeur, de voorzitter, ing. J.M.G. In den Kleef dr. J.J. Schrijen /PDA 5/5

6 Programmarekening

7 Inhoudsopgave 1 Inleiding / samenvatting Inleiding Samenvatting... 7 DEEL I JAARVERSLAG 2 Programmaplan Programma Plannen Programma Watersysteem Programma Veiligheid Programma Zuiveren Programma Instrumenten Programma Bestuur, externe communicatie en belastingen Programma Bedrijfsvoering Overige paragrafen Ontwikkelingen en uitgangspunten Incidentele opbrengsten en kosten Onttrekkingen aan overige bestemmingsreserves en voorzieningen Waterschapsbelastingen Het weerstandsvermogen Inventarisatie weerstandscapaciteit Risico's De financiering Rentevisie, de treasuryfunctie en de uitvoering van het treasurybeleid Liquiditeitspositie Treasurybeheer Verbonden partijen Bedrijfsvoering EMU-saldo Topinkomens Programmarekening 2010 Waterschap Roer en Overmaas 1

8 4 Relatie met Waterschapsbedrijf Limburg Relatie Begroting / begrotingswijzigingen Financieringsstroom Reservepositie Waterschapsbedrijf Limburg DEEL II JAARREKENING 5 Balans met toelichting Balans Indeling en waardering balansposten Toelichting op de vaste activa Immateriële en materiële activa Financiële vaste activa Toelichting op de vlottende activa Uitzettingen met een looptijd korter dan een jaar Liquide middelen Kortlopende vorderingen Overlopende activa Toelichting op de vaste passiva Eigen vermogen Voorzieningen Vaste schulden Toelichting op de vlottende passiva Schulden met een looptijd korter dan één jaar Overlopende passiva Exploitatierekening naar programma s Programma plannen Programma watersysteem Programma veiligheid Programma zuiveren Programma instrumenten Programma bestuur, externe communicatie en belastingen Programma bedrijfsvoering Exploitatierekening naar kostendragers Kostentoerekening Kostendrager Dekkingsmiddelen Realisatie kostendragers 2010 versus gewijzigde begroting Programmarekening 2010

9 8 Exploitatierekening naar kosten en opbrengsten Toelichting op kosten Toelichting op opbrengsten Exploitatieresultaat Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Voorstellen DEEL III BIJLAGE Bijlage A Bijlage B Bijlage C Bijlage D Bijlage E Bijlage F Bijlage G Bijlage H Bijlage I Bijlage J Vaste Activa Reserves en voorzieningen Vaste schulden Personeelslasten Berekening van de rente-omslagpercentage Kostenverdeelstaat Waterschapsbedrijf Limburg Programma s en beleidsproducten Treasury Meerjaren investeringsplan Waterschap Roer en Overmaas 3

10 4 Programmarekening 2010

11 1 Inleiding / samenvatting 1.1 Inleiding Hierbij bieden wij u de programmarekening 2010 aan waarin verantwoording wordt afgelegd over de opgaven waarvoor wij als waterschap in het verslagjaar zijn geplaatst. Het jaar 2010 is zowel vanuit beleidsmatig als financieel oogpunt positief verlopen. Door het optimaal benutten van de benodigde capaciteit zijn de doelen die we ons gesteld hadden gerealiseerd. Het was niet altijd even gemakkelijk maar het is toch gelukt. Ook het investeringsniveau van het programma watersysteem is, ondanks de barrières waarmee het waterschap heden ten dagen geconfronteerd wordt bij de voorbereiding en uitvoering van herinrichtingswerken, bijna volledig gerealiseerd. Financieel gezien mogen we stellen dat 2010 buitengewoon goed verlopen is. Naast de hogere opbrengsten is het mogelijk gebleken om de kosten aanzienlijk te beperken. Ondanks dat dit door een aantal incidentele factoren komt biedt dit toch een goede basis voor de toekomst. De inzet van de egalisatiereserve ontwikkeling waterschapslasten zuiveringsheffing kan in het verslagjaar beperkt blijven en de inzet van de egalisatiereserve ontwikkeling waterschapslasten watersysteemheffing kan zelfs helemaal achterwege blijven. Dit betekent dan ook dat onze ingelanden hier de komende jaren van kunnen profiteren. Het is namelijk mogelijk vanuit de egalisatiereserves extra middelen in te zetten om de stijgingspercentages van de toekomstige waterschaplasten te beperken tot een acceptabel en maatschappelijk aanvaardbare niveau. In de voorliggende programmarekening kunt u lezen hoe wij invulling hebben gegeven aan de beleidsvoornemens in het verslagjaar. Naast de inleiding en samenvatting, bestaat de programmarekening uit drie onderdelen, te weten Deel I: Het Jaarverslag o Programmaverantwoording o De paragrafen o Relatie met Waterschapsbedrijf Limburg Deel II: De jaarrekening o De balans met toelichting o Exploitatierekening naar programma s o Exploitatierekening naar kostendragers o Exploitatierekening naar kosten en opbrengsten o De controleverklaring o Voorstel tot vaststelling van de jaarrekening inclusief dekking van het batig saldo Deel III: De bijlagen Jaarverslag Het jaarverslag begint met een financiële verantwoording van de uitvoering van het programmaplan bestaande uit de netto kosten per programma. Verder wordt in de programmaverantwoording ingegaan op een drietal vragen: Wat hebben we bereikt Onder wat hebben we bereikt wordt verantwoording afgelegd over de wijze waarop in het verslagjaar de gestelde doelen zijn gerealiseerd. Waterschap Roer en Overmaas 5

12 Wat hebben we gedaan De teksten wat hebben we gedaan vermelden wat we gedaan hebben om datgene te bereiken wat we bereikt hebben. Voor zover kwantificeerbaar wordt een en ander door middel van kengetallen nader toegelicht. Wat kost het In dit onderdeel wordt de financiële realisatie in het verslagjaar gecomprimeerd weergegeven en wordt de afwijking ten opzichte van de gewijzigde begroting gepresenteerd. Daarnaast zijn in het jaarverslag de verplichte paragrafen volgens de Bepalingen Beleidsvoorbereiding en Verantwoording Waterschappen (BBVW) opgenomen. Hierin wordt ingegaan op de ontwikkelingen gedurende het verslagjaar, de incidentele kosten en opbrengsten en de onttrekkingen aan de overige bestemmingsreserves en voorzieningen. Ook wordt aandacht besteed aan de waterschapsbelastingen, het weerstandsvermogen en de financiering. Verder worden de (eventuele) verbonden partijen toegelicht en komt de bedrijfsvoering aan de orde. Tot slot wordt het EMU saldo nog in beeld gebracht en aandacht besteed aan de topinkomens. Jaarrekening De jaarrekening vormt de basis voor de controleverklaring en is door de accountant onderzocht op getrouwheid en rechtmatigheid. De jaarrekening betreft dan ook het cijfermatige deel van de programmarekening. De jaarrekening is in overeenstemming met de landelijke beleid- en beheerproducten structuur (BBP) opgesteld. De BBP-opzet bestaat onder meer uit een systematiek van doorberekening van overheadkosten. Ook maken de controleverklaring en het voorstel tot vaststelling van de jaarrekening inclusief de bestemming van het rekeningresultaat deel uit van de rekening. Verder omvat de jaarrekening de balans per 31 december In hoofdstuk 5 treft u een weergave aan van de balanspositie van het waterschap per 31 december 2010, met een nadere uiteenzetting per afzonderlijke balanspost. In de jaarrekening wordt ook ingegaan op de financiële realisatie van de programma s. Het zwaartepunt van de beleidsmatige aspecten is opgenomen in het jaarverslag terwijl de presentatie op de financiële aspecten een plek krijgt in de jaarrekening. Tot slot wordt in de jaarrekening nog ingegaan op de kostendragers (lees taken) en kosten en opbrengsten en wordt een korte analyse gegeven op de kostensoorten gewijzigde begroting 2010 versus realisatie. Bijlagen In deel III zijn de bijlagen en het meerjarig investeringsplan (MIP) inclusief de af te sluiten projecten opgenomen. In het MIP wordt de realisatie versus de raming van de investeringsprojecten weergegeven. Daarnaast wordt aangegeven welke projecten zijn afgerond en financieel gezien kunnen worden afgesloten. Totaal zijn tien bijlagen bijgevoegd, waaronder de staat van vaste activa, reserves en voorzieningen, vaste schulden en personeelslasten. 6 Programmarekening 2010

13 1.2 Samenvatting In deze paragraaf wordt op hoofdlijnen het resultaat van de exploitatie op programma- en kostensoorten niveau gepresenteerd evenals de investeringen. Verder wordt nog een korte toelichting op beide onderdelen ten opzichte van de gewijzigde begroting 2010 gegeven. Ten slotte wordt nog een overzicht gepresenteerd met de belangrijkste cijfers van ons waterschap. Exploitatie op programmaniveau Het voorgenomen beleid is financieel vertaald op programmaniveau en kan op basis van de netto kosten in het verslagjaar als volgt worden weergegeven. Programma 2010 Realisatie Plannen Watersysteem Veiligheid Zuiveren Instrumenten Bestuur, externe communicatie en belastingen Bedrijfsvoering 0 Programmatotaal Onvoorzien Waterschap Roer en Overmaas 0 Onvoorzien Waterschapsbedrijf Limburg Onttrekking bedrijfsreserve Waterschapsbedrijf Limburg 0 Dividenden en overige alemene opbrengsten Totaal netto kosten Opbrengst waterschapsbelastingen, inclusief kwijtschelding en oninbaarverklaringen Exploitatieresultaat Voor een nadere toelichting op de programma's wordt verwezen naar hoofdstuk 2. Exploitatie op kostensoorten niveau Omdat in de jaarrekening de verschillen ten opzichte van de gewijzigde begroting 2010 op het niveau van kostensoorten worden verklaard kan het resultaat van de jaarrekening volgens de indeling van de kostensoorten als volgt worden weergegeven. Kosten / Opbrengsten 2010 Realisatie Kosten Opbrengsten Exploitatieresultaat Het totaal van de kosten en opbrengsten over 2010 resulteert in een positief resultaat van Ten opzichte van de gewijzigde begroting zijn, afgerond op duizendtallen, de kosten met afgenomen en de opbrengsten toegenomen met In totaliteit is sprake van een daling van het kostenniveau met 2,88% en een stijging van het opbrengstenniveau met 0,69%. Waterschap Roer en Overmaas 7

14 Kosten en opbrengsten realisatie 2010 versus gewijzigde begroting 2010 Onderstaand zijn de voornaamste afwijkingen van de kosten en de opbrengsten ten opzichte van de gewijzigde begroting 2010 weergegeven en kort toegelicht. Kosten (afgerond op 1.000) Bedrag Rente en afschrijvingen Personeelslasten Goederen en diensten van derden Bijdragen aan derden Toevoegingen aan voorzieningen Onvoorzien De post rente en afschrijving is afgenomen omdat de berekende rente over de eigen financieringsmiddelen (lees interne rentelasten) aanzienlijk lager is uitgevallen door de neerwaartse bijstelling van het rentepercentage. Dit als gevolg van het achterblijven van de renteontwikkeling op de financiële markten. De afschrijvingskosten daarentegen zijn in verband met de versnelde afschrijving op een aantal projecten die niet in uitvoering zijn gekomen in het verslagjaar toegenomen. De personeelslasten zijn door de lagere dan geraamde personeelssterkte en een zeer beperkte loonstijging (in de in 2010 afgesloten nieuwe CAO voor het waterschapspersoneel) positief uitgevallen. De sociale lasten zijn eveneens afgenomen omdat de werkelijke premiepercentages ten opzichte van de in de raming gehanteerde percentages lager zijn uitgevallen. De goederen en diensten van derden zijn lager uitgevallen door de daling van het onderhoud derden, de onderhoudskosten van hard- en software en adviezen van derden. Daarnaast hebben de kosten van afrasteringen, kleding en uitrusting buitendienst, representatie-, vergader- en advertentiekosten eveneens een daling laten zien. De uitgekeerde schadevergoedingen aan de andere kant hebben een stijging laten zien. De lagere bijdrage aan derden is, naast de daling van de bijdrage aan Het Waterschapshuis, een gevolg van de onderschrijdingen die zich hebben voorgedaan op de uitgaven die gemoeid zijn met de regeling stimuleren afkoppelen verhard oppervalk en de stimuleringsregeling niet kerende grondbewerking. De stijging van de toevoegingen aan de voorzieningen is een gevolg van de hogere toevoeging aan de voorziening pensioen- en uitkeringsverplichtingen die tot stand is gekomen op basis van een opgave van Raet over de hoogte van de bestuurderspensioenen. Tot slot kan nog worden vermeld dat de post onvoorzien niet is aangewend. Opbrengsten (afgerond op 1.000) Bedrag Financiële baten Personele baten Goederen en diensten aan derden Bijdragen van derden Bijdragen van derden WPM Waterschapsbelastingen Interne verrekeningen De financiële baten zijn afgenomen door de lagere opbrengst van de interne en externe rentebaten als gevolg van de neerwaartse bijstelling van het rentepercentage door de renteontwikkeling op de financiële markten. 8 Programmarekening 2010

15 De personele baten zijn toegenomen door een hogere bijdrage van de Uitkeringsinstantie voor Werknemers Verzekeringen (UWV) in de kosten van zwangerschap en ziekte. Daarnaast is een bijdrage ontvangen voor de detachering van een tweetal medewerkers. De goederen en diensten aan derden zijn afgenomen omdat de opbrengst leges handhaving wet afvalwater aanzienlijk lager zijn uitgevallen doordat minder diensten zijn verleend aan gemeenten in het kader van deze wet. De bijdragen van derden is toegenomen door de bijdrage van Waterschap Peel en Maasvallei in de verevening van het aantal vervuilingseenheden per 31 december Daarnaast is de bijdrage voor de muskus- en beverrattenbestrijding hoger uitgevallen en is een restsubsidie van SenterNovem ontvangen in het project zwerfvuil. De waterschapsbelastingen zijn als gevolg van een gerealiseerde meeropbrengst over de belastingjaren 2007 tot en met 2010 in combinatie met de afsluiting van de belastingjaren toegenomen. De interne verrekeningen bestaan volledig uit geactiveerde lasten en zijn afgenomen doordat in 2010 minder uren aan projecten zijn besteed dan verwacht. Voor een uitgebreidere toelichting op de kostensoorten wordt verwezen naar hoofdstuk 8. Investeringen Het investeringsvolume bestaat voor het merendeel uit projecten gebaseerd op het Waterbeheersplan Waterschap Roer en Overmaas , het Beheersplan Waterkeringen , de inspanningsverplichtingen zoals opgenomen in de Vierde Nota Waterhuishouding (NW4), het Provinciaal Omgevingsplan Limburg (POL), Waterbeleid 21e eeuw (WB21), het Nationaal Bestuursakkoord Water (NBW) en de Europese Kaderrichtlijn Water. De netto investeringsuitgaven in 2010 per programma kunnen als volgt worden weergegeven. Programma Realisatie Plannen Watersysteem Veiligheid Instrumenten Bestuur, externe communicatie en belastingen - Bedrijfsvoering Totaal netto investeringsuitgaven in In het meerjarig investeringsplan 2010, dat op 24 november 2009 door het algemeen bestuur is vastgesteld, werd nog uitgegaan van een netto investeringsniveau van Gedurende het verslagjaar waren de inzichten in de investeringen echter zodanig dat de totale netto investeringsuitgaven via de voor- en najaarsrapportage zijn bijgesteld tot Dit was vooral een gevolg van het feit dat inkomsten van het programma watersysteem aanzienlijk achter bleven door de voorbereiding van enkele grotere beekherstelprojecten waardoor relatief veel voorbereiding- en grondkosten zijn gemaakt. Dit betrof voornamelijk projecten die tijdens de uitvoering in aanmerking zouden komen voor ILG/WILG-subsidie. Ook is het in het verslagjaar steeds duidelijker geworden dat voor andere thema s waarvoor het waterschap aan de lat (zoals de grote stedelijke projecten en het vergroten van waterbuffers) staat steeds minder subsidies voor handen zijn. Waterschap Roer en Overmaas 9

16 Netto investeringsuitgaven realisatie 2010 versus gewijzigde begroting 2010 Ten opzichte van deze bijstelling zijn de netto gerealiseerde investeringuitgaven uiteindelijk lager dan verwacht wat met name tot uitdrukking komt in het programma bedrijfsvoering. De waterstaatkundige investeringsuitgaven daarentegen die verantwoord worden op het programma watersysteem zijn ten opzichte van het geraamde investeringsniveau wel zo goed als gerealiseerd. Onderstaand zijn de voornaamste afwijkingen van de netto gerealiseerde investeringsuitgaven per programma ten opzichte van de gewijzigde begroting 2010 weergegeven en kort toegelicht. Netto investeringsuitgaven (afgerond op 1.000) Bedrag Plannen Watersysteem Veiligheid Instrumenten Bestuur, externe communicatie en belastingen 0 Bedrijfsvoering Uit bovenstaand overzicht kan worden afgeleid dat de afwijking in het netto investeringsniveau voornamelijk betrekking heeft op de programma s instrumenten en bedrijfsvoering: Instrumenten. Op het programma instrumenten is het investeringsniveau achtergebleven omdat de geplande uitgaven van de verbeteringen aan het kwantiteitsmeetnet dat in de loop van het verslagjaar is opgestart voor een groot deel zijn doorgeschoven naar Bedrijfsvoering. Het lagere investeringsniveau op dit programma wordt met name veroorzaakt doordat het realiseren van een oplossing voor het opslagprobleem van het calamiteitenmateriaal in combinatie met de huisvesting van de regio Noord van de buitendienst is doorgeschoven naar Verder is eind 2010 de pilot voor het op orde brengen van de geografische informatievoorziening Geodata opgestart waardoor de uitvoering is doorgeschoven naar Ook kan nog worden vermeld dat een klein aantal investeringen op automatiseringsgebied zijn achtergebleven bij de raming. Voor een uitgebreidere toelichting op de netto investeringsuitgaven wordt verwezen naar hoofdstuk Programmarekening 2010

17 In één oogopslag / Waterschap Roer en Overmaas in cijfers In onderstaand overzicht zijn de belangrijkste cijfers van ons waterschap weergegeven waardoor in één oogopslag inzicht wordt verkregen in de financiële positie van het waterschap. Onderdeel Jaarrekening Exploitatiesaldo a. Exploitatie kosten b. Exploitatie opbrengsten Afschrijvingen Aflossingen langlopende geldleningen Verhouding afschrijving / aflossing 1,10 1,21 6 Personeelskosten (excl bestuur) Aantal fte's 128,08 129,22 8 Personeelskosten per fte Bruto investeringen Boekwaarde vaste activa Eigen vermogen * Voorzieningen Langlopende geldleningen Opbrengst waterschapslasten (netto) Aantal ingezetenen Tarief ingezetenen per woonruimte 33,29 34,54 17 WOZ-waarde gebouwd (x 1.000) Tarief gebouwd (percentage van WOZ-waarde) 0,0184% 0,0193% 19 Aantal belastinghectaren ongebouwd Tarief ongebouwd per hectare 28,85 30,27 21 Aantal belastinghectaren natuur Tarief natuur per hectare 2,19 1,77 23 Aantal vervuilingseenheden Zuiveringsheffing per ve 49,30 49,13 * Het eigen vermogen is afgenomen doordat het negatieve resultaat 2009 is onttrokken aan de reserves. Waterschap Roer en Overmaas 11

18 12 Programmarekening 2010

19 Deel I Jaarverslag Waterschap Roer en Overmaas 13

20 14 Programmarekening 2010

21 2 Programmaplan In dit programmaplan wordt het naar de programma's onderscheiden en te realiseren beleid voor het waterschap over het verslagjaar weergegeven. Het programmaplan is opgebouwd uit zeven programma s die door het bestuur zijn vastgesteld. Een programma is een samenhangend geheel van activiteiten op basis waarvan het bestuur het beleid van het waterschap vaststelt. Programma Begroting 2010 Gewijzigde begroting Realisatie Plannen Watersysteem Veiligheid Zuiveren Instrumenten Bestuur, externe communicatie en belastingen Bedrijfsvoering Programmatotaal Opgemerkt kan worden dat het programma bedrijfsvoering een bijzondere functie heeft. Dit programma bevat alle activiteiten die erop gericht zijn om de organisatie te ondersteunen bij het realiseren van de bestuurlijke doelstellingen. Hier worden de ondersteunende activiteiten verantwoord en uiteindelijk doorberekend naar de programma's. Alle kosten die betrekking hebben op de huisvesting, informatiebeleid en automatisering behoren tot het programma bedrijfsvoering. Evenals de kosten van juridische, facilitaire, financiële en personeelsaangelegenheden. Ook de salariskosten en de rente en afschrijvingen worden verantwoord binnen dit programma. Het overgrote deel van de doorberekening van deze kosten naar de programma s vindt eenmaal per jaar plaats. Tussentijdse wijzigingen op bovenstaande onderdelen worden niet doorberekend naar de programma s. Per programma is de programma-inhoud en de doelstellingen uit de begroting 2010 weergegeven en wordt ingegaan op drie vragen: Wat hebben we bereikt Onder wat hebben we bereikt wordt verantwoording afgelegd over de wijze waarop in het verslagjaar de gestelde doelen zijn gerealiseerd. Wat hebben we gedaan De teksten wat hebben we gedaan vermelden wat we gedaan hebben om datgene te bereiken wat we bereikt hebben. Voor zover kwantificeerbaar wordt een en ander door middel van kengetallen nader toegelicht. Wat kost het In dit onderdeel wordt de financiële realisatie in het verslagjaar gecomprimeerd weergegeven en wordt de afwijking ten opzichte van de gewijzigde begroting gepresenteerd. Deze gecomprimeerde weergave wordt nader gespecificeerd en toegelicht in hoofdstuk 6. Waterschap Roer en Overmaas 15

22 2.1 Programma Plannen Programma-inhoud Dit programma is vooral gericht op het opstellen van eigen plannen en overige beleidsaspecten. Ook de kosten voor studie en onderzoek voor het formuleren van nieuw beleid maken hier deel vanuit. Het belangrijkste beleidsplan is het Waterbeheersplan (WBP) met de nieuwe beleidsaspecten zoals de Kaderrichtlijn Water, Waterbeheer 21 e eeuw / Nationaal Bestuursakkoord Water en Gewenst Grond- en Oppervlaktewater Regime (GGOR). Maar ook hiervan afgeleide werkprocessen en beleidsplannen, zoals plannen van derden, gebiedsgericht werken, landinrichting, watertoets en wateradvies, het Beheersplan Waterkeringen en het Calamiteitenplan, het grondbeleid, recreatief medegebruik, cultuurhistorische waarden, visserij en jacht worden tot dit programma gerekend. Wat willen we bereiken Waterbeheersplan Waterschap Roer en Overmaas Het Waterbeheersplan Waterschap Roer en Overmaas (WBP) is op 29 september 2009 door het algemeen bestuur vastgesteld en per 1 januari 2010 in werking getreden. De in het plan opgenomen beleidsvoornemens worden uitgewerkt en/of in uitvoering gebracht. Het waterbeheersplan maakt deel uit van de algemene plansystematiek met onder andere het Provinciaal Waterplan en het Stroomgebiedsbeheersplan Maas. Op de maatregelen die voor de Kaderrichtlijn Water in het Stroomgebiedsbeheersplan Maas zijn opgenomen, is een resultaatverplichting van toepassing. Van waterbeheersplan afgeleide werkprocessen en beleidsplannen Voorbeelden hiervan zijn de beoordeling van plannen van derden, gebiedsgericht werken, landinrichting, watertoets en wateradvies, beheersplan waterkeringen, calamiteitenplan, grondbeleid, recreatief medegebruik, cultuurhistorische waarden, visserij en jacht. Dit zijn over het algemeen reguliere processen en werkzaamheden. Wat hebben we bereikt Het Waterbeheersplan Waterschap Roer en Overmaas is op 29 september 2009 vastgesteld door het algemeen bestuur. Goedkeuring door Gedeputeerde Staten van Limburg heeft op 1 juni 2010 plaatsgevonden. Het calamiteitenplan Waterschap Roer en Overmaas is op 23 februari 2010 vastgesteld door het algemeen bestuur. Met het instrument watertoets zijn gemeenten meer en meer bewust gemaakt van het belang van het onderwerp water in de uitwerking en realisering van ruimtelijke plannen. Gebleken is dat in de meeste gevallen gemeenten reeds in de concept fase van plannen contact zoeken en daadwerkelijk met het geadviseerde hun voordeel doen. Om de klant beter van dienst te kunnen zijn, is in het verslagjaar de digitale watertoets ingevoerd. Aanvragers kunnen op eenvoudige wijze beoordelen of een watertoets noodzakelijk is én kunnen deze vervolgens digitaal indienen. De eerste geluiden zijn, als het aankomt op gebruiksgemak en inhoudelijkheid, positief te noemen. In het waterbeheersplan is aangekondigd dat in de planperiode wordt gewerkt aan het vaststellen van individuele normen voor het effluent van de rioolwaterzuiveringsinstallaties teneinde de invloed hiervan op de kwaliteit van het ontvangend oppervlaktewater te reduceren. De nieuwe effluentnormen zijn in concept vastgesteld in september Programmarekening 2010

23 Wat hebben we gedaan In het verslagjaar is het Interreg IV project Floodwise gestart. Het doel van het project is het verbeteren van grensoverschrijdend overstromingsrisicomanagement. In de komende twee tot drie jaar wordt voor de Roer, als een van de zes Europese grensoverschrijdende stroomgebieden binnen dit project, een pilotproject uitgevoerd voor het opstellen van een voorlopige risicobeoordeling, het opstellen van overstromingsrisicokaarten en van een overstromingsrisicobeheerplan. Het Interreg-IV-A project Aquadra is in 2010 voortvarend van start gegaan met de inrichting van het coördinatiebureau (uitgevoerd door Agence de Développement Local Lontzen, Plombières Welkenraedt asbl). Deze heeft zich met name ingezet op het (doen) starten en uitvoeren van de praktische instrumenten voor het grensoverschrijdend waterbeheer gericht op ontwikkeling cartografisch materiaal, integratie afvoermeetgegevens, hydrologische modelvorming en de opzet van de communicatie. Deze acties vorderen gestaag en op schema. In 2010 is de voorbereiding gestart van de uit te voeren pilootmaatregelen, die in het stroomgebied van de Geul echter nog niet tot uitvoering zijn gekomen, noch in Wallonië noch in Limburg. Vanuit het Deltaprogramma (een programma met tot doel de veiligheid van ons land op de lange termijn en de zoetwatervoorziening te waarborgen) zijn deelprogramma s benoemd op het vlak van veiligheid en watervoorziening waar het waterschap een bijdrage aan levert. De belangrijkste voor ons waterschap zijn de pilot meerlaagse veiligheid voor dijkring Maastricht, WV21 (Waterveiligheid 21 e eeuw, nieuwe normering waterkeringen) en deelprogramma zoetwater (Deltaplan Hoge Zandgronden). Er is een overzichtslijst van de in het WBP aangekondigde onderzoeken, beleidsnotities en nieuwe plannen op het gebied van beleidsaspecten, waterkwantiteit en kwaliteit opgesteld. In totaal zijn voor de planperiode zo n 40 dergelijke acties voorzien. De uitvoering van deze acties valt meestal onder een van de overige programma s. In 2010 zijn in dit kader verder uitgewerkt of in voorbereiding genomen: o.a. het hydrologisch modelleren van de stroomgebieden Geul en Geleenbeek, nader onderzoek naar de invloed van oude Mijnsteenbergen op grond- en oppervlaktewaterkwaliteit (trekker is de provincie), onderzoek naar diverse vismigratiebelemmeringen (KRW), voorschriften voor afkoppelen en bodempassages, onderzoek naar de mogelijkheden om bestaande regenwaterbuffers in te zetten voor de benodigde kwaliteitsberging en een project met de gemeenten inzake water op straat. Voor Zuid-Limburg is een gebiedsproces doorlopen om te komen tot maatregelen voor het Gewenst Grond en Oppervlaktewater Regime (GGOR). Voorlichtingsbijeenkomsten zijn gegeven waarbij de omgeving is ingelicht en de voorgenomen maatregelen zijn toegelicht. Daarbij ook nadrukkelijk aangegeven dat niets in uitvoering komt zonder overeenstemming en afspraken met direct belanghebbenden. Voor het gebied ten noorden van Sittard is gestart met het project Actualisatie Grond en Oppervlakte regime (AGOR) waarin door middel van uitgebreide veldwaarnemingen de huidige grondwaterstanden opnieuw in beeld gebracht worden. De deelname van het waterschap aan de integrale projecten (Integrale Gebiedsuitwerkingen) van het gebiedsgericht werken is geëvalueerd. Per 1 oktober 2010 zijn de gebiedscommissies opgeheven en wordt een nieuwe structuur geïntroduceerd. Voor het gebied Ons WCL is voor de aansturing van de Integrale Gebiedsuitwerkingen (IGU s) een Stuurgroep/Raad van Commissarissen Ons WCL geformeerd onder leiding van de gedeputeerde. Voor de drie gebieden in Zuid-Limburg (Westelijke Mijnstreek, Parkstad Limburg en Maastricht en Mergelland) is nog geen nieuwe structuur ingericht. Waterschap Roer en Overmaas 17

24 In het kader van het recreatief medegebruik zijn in het verslagjaar 10 informatieborden gemaakt en is het Bezoekerscentrum Rode Beek Schinveld ingericht. Verder zijn 8 waterwandelingen gerealiseerd en is een wandelboekje uitgegeven samen met de Media Groep Limburg en WPM. Tot slot zijn allerlei veiligheidsbevorderende maatregelen genomen voor kanovaarders in de Roer. Een inventarisatie heeft plaatsgevonden van wateren waarvan het visrecht niet is verhuurd, maar waar het wel mogelijk zou zijn; dit heeft geen nieuwe locaties opgeleverd. Het jaarplan opleiden en oefenen 2010 is in het verslagjaar vastgesteld. In dit jaarplan zijn zeven (monodisciplinaire) instructies/oefeningen gepland en ook daadwerkelijk gerealiseerd. Daarnaast hebben er in 2010 nog 3 multidisciplinaire oefeningen plaatsgevonden. - Deelname aan 4 systeemtesten van Nationaal Noodnet (Veiligheidsregio). - Deelname aan ROT Veiligheidsregio Noord: casus AKZO NOBEL op 22 september. - Deelname aan hoogwater- systeemtest Rijkswaterstaat op 24 november. De voorbereiding voor het opstellen van een nieuw meerjarig opleiding- en oefenplan voor de periode is gestart. In de loop van dit jaar is besloten om het huidige meerjarig opleiding- en oefenplan met 1 jaar te verlengen. De reden hiervoor is dat voor een andere methodiek is gekozen. De nadere uitwerking hiervan neemt meer tijd in beslag dan gepland. Het aantal getoetste waterplannen is achtergebleven bij de verwachting. Oorzaak hier van is dat gemeenten minder ruimtelijke plannen ter advisering hebben aangeboden. De meest voor de hand liggende verklaring hiervoor is de wereldwijde economische crisis die zich (ook) in de bouwwereld heeft gemanifesteerd. Kengetallen Begroting 2010 Gewijzigde begroting Realisatie Aantal adviezen / beoordelen plannen Aantal oefeningen / trainingen mbt calamiteitenbestrijding Wat kost het Onderstaand zijn de financiële gegevens van het programma weergegeven. Voor een specificatie met toelichting wordt verwezen naar paragraaf 6.1. Financiële gegevens programma plannen Begroting 2010 Gewijzigde begroting Realisatie Wat kost het Welke netto investeringsuitgaven zijn hiermee gemoeid Netto kredietvotering Programmarekening 2010

25 2.2 Programma Watersysteem Programma-inhoud Dit programma betreft het realiseren en onderhouden van waterhuishoudkundige werken van het watersysteem, zijnde het waterkwantiteit- en het passieve waterkwaliteitsbeheer. Het programma omvat de inrichting van stromende en stilstaande wateren in zowel het landelijke gebied als de bebouwde omgeving. Hiertoe behoren ook beekherstel en maatregelen ten behoeve van de verbetering van vismigratie evenals duurzaam stedelijk waterbeheer, waterbodemsanering (baggeren), aanpak diffuse bronnen van watervervuiling en andere (fysieke) maatregelen voor de verbetering van de waterkwaliteit. Verder behoren de inrichting van het watersysteem op basis van de nieuwe normering, voorkomen van wateroverlast, aanleg regenwaterbuffers en retentie, aanpak van bodemerosie en oppervlakkige afstroming in hellend gebied, gewenst grond- en oppervlaktewaterregime (GGOR) en peilbeheer tot dit programma. Wat willen we bereiken In 2010 wordt uitvoering gegeven aan de maatregelen zoals opgenomen in het Waterbeheersplan Waterschap Roer en Overmaas Concreet betekent dit onder andere: stedelijke gebieden moeten worden beschermd tegen wateroverlast; inrichting van het watersysteem moet voldoen aan de wateroverlastnormering en toegekende functies; oppervlaktewateren moeten optrekbaar zijn voor trekvissen; waar mogelijk verwijderen van overkluizingen binnen stedelijk gebied; zorgen dat schoon regenwater niet meer in het rioolsysteem terecht komt; in het kader van het GGOR bekijken hoe de waterhuishouding dient te zijn, zodat de gewenste natuurwaarden zich kunnen ontwikkelen; sanering van vervuilde waterbodems; juist en goed afgestemd onderhoudsniveau van het watersysteem, rekening houdend met de hydrologische en ecologische functies; verder onderzoek naar de uitvoering en kosten van onderhoudsbaggerwerkzaamheden vanuit baggeruitvoeringsplan; voor muskus- en beverratbestrijding onder het gestelde landelijke normeringgetal blijven. Wat hebben we bereikt Een watersysteem dat grotendeels voldoet aan de normen van het NBW. Het geplande bruto investeringsniveau is grotendeels (93%) gerealiseerd. Het groeiseizoen in het jaar 2010 wordt gekenmerkt als normaal. Het maaibeheer als ook de overige onderhoudsactiviteiten zijn conform planning uitgevoerd. Met betrekking tot het baggeronderhoud zijn in 2010 minder werkzaamheden uitgevoerd vanwege een andere prioritering. Het normgetal van het aantal vangsten per uur (0,25) bij de bestrijding van de muskusratten als ook de beverratten is ruimschoots gerealiseerd Wat hebben we gedaan De uitvoering van de ontkluizing van de Rode Beek in Schinveld, het herstel van de kademuren fase 3 en de aanleg van een 3-tal regenwaterbuffers zijn in 2010 gestart. De belangrijkste projecten die in 2010 in uitvoering waren zijn: herstel kademuren Valkenburg, vervangen lossluis Geulhemmermolen, de beide landinrichtingsprojecten Centraal Waterschap Roer en Overmaas 19

26 Plateau en Mergelland Oost, ontkluizing Rode Beek Schinveld, herinrichting Gravenweglossing en de aanleg van regenwaterbuffers in Gulpen, Echt-Susteren en Roerdalen. Daarnaast is actief grond verworden voor de realisatie van de in voorbereiding zijnde projecten. Het onderhoud aan het watersysteem is in 2010 conform planning uitgevoerd. In december heeft de besteksmatige aanbesteding plaatsgevonden van het totale maaibeheer en het planmatige onderhoud van beplantingen. Door de droogte in de maanden juni en juli was sprake van relatief lage peilen in de watersystemen. Dit had een onttrekkingverbod voor oppervlaktewateren in ons hele beheersgebied tot gevolg. Om het peilbeheer in de heringerichte Pepinusbeek en Putbeek als gevolg van de droogte te kunnen waarborgen zijn mobiele noodstuwen aangeschaft die bij een aanhoudende droogte en te lage peilen geplaatst kunnen worden (ook voor de komende jaren). Door de neerslag in de maand augustus is het plaatsen niet nodig gebleken maar zijn wel alle voorbereidingen getroffen om plaatsing mogelijk te maken. In juli heeft een storm over ons land geraasd die flink heeft huisgehouden in een deel van ons beheersgebied (vanaf Stein over Sittard, Susteren en Roermond). Het opruimen van de omgewaaide en beschadigde bomen op onze eigendommen en het herstel van schade aan andermans eigendommen heeft weken in beslag genomen. Dit heeft in het najaar extra onvoorziene werkzaamheden met zich meegebracht. In het tweede weekend van november is in het beheersgebied veel neerslag gevallen. De meeste neerslag is gevallen in het midden van het beheersgebied (globaal tussen Meerssen, Stein, Schinveld en Heerlen). Deze neerslag heeft geleid tot hoge afvoeren in de beken, inundaties en grotendeels gevulde en/of overgelopen regenwaterbuffers. Op een aantal plaatsen heeft dit tot overlast geleid. Van deze wateroverlastsituatie is een uitgebreide evaluatie opgesteld die vertaald wordt naar de te nemen maatregelen. In het verslagjaar zijn in totaal 266 meldingen binnengekomen die betrekking hadden op het watersysteem. Voor wat betreft het aantal klachten kan worden opgemerkt dat sprake is van een stijging ten opzichte van voorgaande jaren. Dit is te wijten aan onder andere het noodweer van 14 juli jl. waarbij veel meldingen zijn ontvangen over omgewaaide bomen en afgescheurde takken. Ook in de maand augustus zijn relatief meer meldingen ontvangen, vooral maaiklachten in het zuiden van ons werkgebied. De natte augustus maand leidde op diverse plaatsen tot wateroverlast op straten en in kelders. De beken en de regenwaterbuffers van ons waterschap konden de hoeveelheid regen echter aan en het heeft nergens tot problemen geleid. Het prognosecijfer (190) voor 2010 waar eind augustus mee rekening werd gehouden is flink overschreden. Deze overschrijding (76) heeft voor het overgrote deel te maken met de regenval in het tweede weekend van november. Er is in een korte tijd een grote hoeveelheid neerslag gevallen in het stroomgebied van de Maas en zijbeken in ons werkgebied. Door deze wateroverlastsituatie zijn bijna 50 meldingen extra geregistreerd. Verder zijn ook de maaiklachten en meldingen over onderhoud van bomen in dit laatste triaal licht gestegen. Het dagelijks bestuur heeft besloten om voor verzoeken door derden om een bijdrage te leveren aan achterstallig onderhoud aan waterbodems van secundaire wateren, zoals stadsvijvers, kasteelgrachten en oude meanders, geen standaard toetsingskader uit te werken. Elk geval wordt apart beoordeeld, zodat maatwerk mogelijk is. In ons beheersgebied gaat het om ongeveer 30 potentiële locaties. In 2010 komt het aantal vangsten van muskusratten circa 140 hoger uit dan het jaar daarvoor. Deze stijging komt geheel op het conto van een verhoogde instroom tijdens de voorjaarstrek via de Roer. In binnenlandse gebieden werd minder gevangen. Een verklaring voor de tijdelijke stijging is er niet. Gemiddeld over het beheersgebied van WRO stijgt het aantal vangsten per uur naar 0,12 wat nog steeds een buitengewoon goed resultaat is t.o.v. de streefnorm van 0, Programmarekening 2010

DB-vergadering 24-05-2011 Agendapunt 14

DB-vergadering 24-05-2011 Agendapunt 14 DB-vergadering 24-05-2011 Agendapunt 14 Onderwerp Vaststelling programmarekening 2010 Portefeuillehouder(s) R.L.M. Sleijpen Afdeling Middelen Bestuursprogramma Niet van toepassing. Waterbeheersplan Niet

Nadere informatie

Onderwerp: Toelichting opbouw programmabegroting en technische uitgangspunten programmabegroting 2010 en meerjarenraming 2011-2014

Onderwerp: Toelichting opbouw programmabegroting en technische uitgangspunten programmabegroting 2010 en meerjarenraming 2011-2014 DB 02-02-2009 Agendapunt: o13 Sittard, 27 januari 2009 AAN HET DAGELIJKS BESTUUR Onderwerp: Toelichting opbouw programmabegroting en technische uitgangspunten programmabegroting 2010 en meerjarenraming

Nadere informatie

1 Inleiding / samenvatting... 7. 1.1 Inleiding... 7 1.2 Samenvatting... 9. 2 Programmaplan... 17

1 Inleiding / samenvatting... 7. 1.1 Inleiding... 7 1.2 Samenvatting... 9. 2 Programmaplan... 17 Inhoudsopgave 1 Inleiding / samenvatting... 7 1.1 Inleiding... 7 1.2 Samenvatting... 9 2 Programmaplan... 17 2.1 Programma Plannen... 18 2.2 Programma Watersysteem... 21 2.3 Programma Veiligheid... 24

Nadere informatie

./. Hierbij doe ik u toekomen een concept-notitie aan de commissie Financiën inzake de eerste triaalrapportage per 30 april 2007.

./. Hierbij doe ik u toekomen een concept-notitie aan de commissie Financiën inzake de eerste triaalrapportage per 30 april 2007. DB 21-05-2007 Agendapunt: o16 Sittard, 15 mei 2007 AAN HET DAGELIJKS BESTUUR Onderwerp: Eerste triaalrapportage per 30 april 2007; 7e begrotingswijziging 2007./. Hierbij doe ik u toekomen een concept-notitie

Nadere informatie

WATERSCHAPSBLAD 2010, NUMMER 47 BIJL.: 2 Agendapunt: 8. Onderwerp: Najaarsrapportage per 1 september 2010; 3e begrotingswijziging 2010

WATERSCHAPSBLAD 2010, NUMMER 47 BIJL.: 2 Agendapunt: 8. Onderwerp: Najaarsrapportage per 1 september 2010; 3e begrotingswijziging 2010 AB 30-11- WATERSCHAPSBLAD, NUMMER 47 BIJL.: 2 Agendapunt: 8 Sittard, 15 november AAN HET ALGEMEEN BESTUUR Onderwerp: Najaarsrapportage per 1 september ; 3e begrotingswijziging Voorstel 1. de Najaarsrapportage

Nadere informatie

ADVIES STUKKEN GEMEENSCHAPPELIJKE REGELINGEN JAARSTUKKEN 2010 GGD

ADVIES STUKKEN GEMEENSCHAPPELIJKE REGELINGEN JAARSTUKKEN 2010 GGD ADVIES STUKKEN GEMEENSCHAPPELIJKE REGELINGEN JAARSTUKKEN 2010 GGD Algemeen: Uit bijgevoegde checklist blijkt dat de jaarrekening 2010 GGD, op een detail na, voldoet aan het BBV. Het saldo van baten en

Nadere informatie

VOORSTEL AB AGENDAPUNT :

VOORSTEL AB AGENDAPUNT : VOORSTEL AB AGENDAPUNT : PORTEFEUILLEHOUDER : T.J. Boersma AB VERGADERING D.D. : 25 juni 2013 NUMMER : WM/MFI/NKu/7725 OPSTELLER : N. Kuper, 0522-276740 FUNCTIE : Afdelingshoofd Financiën VERGADERING MT

Nadere informatie

DB-vergadering Agendapunt 9

DB-vergadering Agendapunt 9 DB-vergadering 17-05-2010 Agendapunt 9 Onderwerp Vaststelling programmarekening 2009 Portefeuillehouder(s) R.L.M. Sleijpen Afdeling Middelen Bestuursprogramma Niet van toepassing. Waterbeheersplan Niet

Nadere informatie

2e wijziging programmabegroting

2e wijziging programmabegroting 2e wijziging programmabegroting 2014 Datum : 4 augustus 2014 Versie : 1.0 Datum: 4 augustus 2014 Versie: 1.0 Registratienummer: 2014021298 Inhoudsopgave 1 Inhoud wijziging programmabegroting... 3 2 Begrotingswijziging

Nadere informatie

VOORSTEL AB AGENDAPUNT :

VOORSTEL AB AGENDAPUNT : VOORSTEL AB AGENDAPUNT : PORTEFEUILLEHOUDER : T.J. Boersma AB VERGADERING D.D. : 24 juni 2014 NUMMER : WM/MFI/NKu/8247 OPSTELLER : N. Kuper, 0522-276740 FUNCTIE : Afdelingshoofd Financiën VERGADERING MT

Nadere informatie

Jaarrekening 2013. Gemeente Bunnik. Bunnik, 5 juni 2014 Open Huis gemeenteraad

Jaarrekening 2013. Gemeente Bunnik. Bunnik, 5 juni 2014 Open Huis gemeenteraad Jaarrekening 2013 Gemeente Bunnik Bunnik, 5 juni 2014 Open Huis gemeenteraad Agenda Controle van de jaarrekening De voorschriften voor de jaarrekening Jaarrekeningcontrole 2013 Controle van de jaarrekening

Nadere informatie

In hoofdstuk 1. Jaarverslag 2011 treft u een bestuurlijke samenvatting aan van de belangrijkste zaken uit de Jaarrapportage 2011.

In hoofdstuk 1. Jaarverslag 2011 treft u een bestuurlijke samenvatting aan van de belangrijkste zaken uit de Jaarrapportage 2011. A L G E M E E N B E S T U U R Vergadering d.d. : 25 april 2012 Agendapunt: 6.0 Onderwerp : Jaarrapportage 2011 KORTE SAMENVATTING: Bijgaand treft u de Jaarrapportage over het jaar 2011 aan. Het ontwerp

Nadere informatie

Programmarekening. www.overmaas.nl

Programmarekening. www.overmaas.nl Programmarekening 2013 www.overmaas.nl Inhoudsopgave 1 Inleiding / samenvatting... 7 1.1 Inleiding... 7 1.2 Samenvatting... 9 2 Programmaplan... 17 2.1 Programma Plannen... 18 2.2 Programma Watersysteem...

Nadere informatie

Presentatie voor de gemeenteraad van Haarlem. Jaarverslag en jaarrekening 2013

Presentatie voor de gemeenteraad van Haarlem. Jaarverslag en jaarrekening 2013 Presentatie voor de gemeenteraad van Haarlem Jaarverslag en jaarrekening 2013 Algemeen: P&C cyclus Algemeen: verantwoording Terugkijken Wat hebben we bereikt? Wat hebben we gedaan? Wat heeft het gekost?

Nadere informatie

Graag vernemen wij uw advies ter zake. Het dagelijks bestuur, 120138/LUT 4/4

Graag vernemen wij uw advies ter zake. Het dagelijks bestuur, 120138/LUT 4/4 Het bijgevoegde rapport geeft u een beeld van de berekening van de omvang van de (financiële) risico s 2011 volgens de vastgestelde methodiek. Ook verschaft het rapport informatie over de opbouw van de

Nadere informatie

A L G E M E E N B E S T U U R

A L G E M E E N B E S T U U R A L G E M E E N B E S T U U R Vergadering d.d.: 31 mei 2017 Agendapunt: 6 Betreft: Besluitvormend Programma: 5. Bedrijfsvoering Portefeuillehouder: Luitjens Route: DB-AB Onderwerp Jaarrapportage 2016 Bijlagen

Nadere informatie

Aan Verenigde Vergadering JAARREKENING 2010. Gevraagd besluit Verenigde Vergadering 30-6-2011

Aan Verenigde Vergadering JAARREKENING 2010. Gevraagd besluit Verenigde Vergadering 30-6-2011 agendapunt B.01 927470 Aan Verenigde Vergadering JAARREKENING 2010 Gevraagd besluit Verenigde Vergadering 30-6-2011 1. De jaarrekening 2010 vast te stellen. 2. Het tekort van 18.240.832 van de taak watersysteembeheer

Nadere informatie

HoogheemTaadschap van Delfland

HoogheemTaadschap van Delfland HoogheemTaadschap van Delfland Beleidsveld: Aard voorstel: Ondersteunend organisatie Besluitvormend Vergaderdatum: Agendapunt: Kenmerk VV: Aantal bijlagen: 4 juni 2009 B.02 749936 4 Aan de verenigde vergadering

Nadere informatie

Beleidsrekening www.overmaas.nl

Beleidsrekening www.overmaas.nl Beleidsrekening 2008 www.overmaas.nl Inhoudsopgave I Verslag ter verantwoording van het financieel beleid en beheer over 2008... 3 1 Inleiding/samenvatting... 5 1.1 Inleiding... 5 1.2 Samenvatting... 6

Nadere informatie

TARIEVENNOTA november 2018

TARIEVENNOTA november 2018 TARIEVENNOTA 2019 7 november 2018 INHOUD 1 Inleiding...4 2 Algemeen...4 2.1 Tarief Watersysteem...5 2.2 Tarief Zuiveren... 6 2.3 Tarief verontreinigingsheffing... 7 2.4 Toelichting op de Tarievennota

Nadere informatie

AB 4 JULI 2018 HIT/ 2018-AB Aan het Algemeen Bestuur. Datum : 14 juni 2018 Onderwerp : begroting 2019 en meerjarenraming

AB 4 JULI 2018 HIT/ 2018-AB Aan het Algemeen Bestuur. Datum : 14 juni 2018 Onderwerp : begroting 2019 en meerjarenraming AB 4 JULI 2018 HIT/ 2018-AB04072018-7.2 Aan het Algemeen Bestuur Datum : 14 juni 2018 Onderwerp : begroting 2019 en meerjarenraming 2020-2022 Geacht bestuur, Bijgaand treft u aan de begroting voor het

Nadere informatie

Financiële begroting 2016

Financiële begroting 2016 Financiële begroting 2016 113 114 Voor een overzicht van de baten en lasten per programma wordt verwezen naar het overzicht opgenomen onder Begroting van Baten en Lasten in het begin van deze begroting.

Nadere informatie

Algemeen Bestuur. De commissie heeft geadviseerd het voorstel door te geleiden voor besluitvorming in het Algemeen Bestuur

Algemeen Bestuur. De commissie heeft geadviseerd het voorstel door te geleiden voor besluitvorming in het Algemeen Bestuur Algemeen Bestuur Onderwerp: Jaarstukken 2014 Portefeuillehouder: B. de Jong Vertrouwelijk: nee Vergaderdatum: 8 juli 2015 Afdeling: MO Medewerker: A Peek Dossiernummer: 927419 versie 7 Behandeld in Datum

Nadere informatie

DATUM BEHANDELING IN D&H 21 [Tiei 2013

DATUM BEHANDELING IN D&H 21 [Tiei 2013 DATUM VERGADERING 27 juľ1i 2013 BDLAGE(N) 2 AGENDAPUNTNUMMER ļ DATUM BEHANDELING IN D&H 21 [Tiei 2013 commissie 0 Water (10 juni 2013) 0 WWV (11 juni 2013) 0 MBH (12 juni 2013) AAN DE VERENIGDE VERGADERING

Nadere informatie

Financiële begroting 2015 samengevat

Financiële begroting 2015 samengevat Financiële begroting 2015 samengevat Begrotingscyclus Het beleid en de financiën van de provincie komen op een aantal momenten in het jaar provinciebreed aan de orde. Dit wordt ook wel de begrotings- of

Nadere informatie

advies Jaarrekening 2013 Gemeenschappelijke Regeling Breed

advies Jaarrekening 2013 Gemeenschappelijke Regeling Breed advies Jaarrekening 2013 Gemeenschappelijke Regeling Breed Gemeente Nijmegen Adviesfunctie Gemeenschappelijke Regelingen Danny Ederveen Peggy van Gemert RA/AA Mei 2014 1 2 Inhoudsopgave 1. Inleiding...

Nadere informatie

Kanttekeningen bij de Begroting 2015. Paragraaf 4 Financiering

Kanttekeningen bij de Begroting 2015. Paragraaf 4 Financiering Kanttekeningen bij de Begroting 2015 Paragraaf 4 Financiering Inhoud 1 Inleiding... 3 2 Financieringsbehoefte = Schuldgroei... 4 3 Oorzaak van Schuldgroei : Investeringen en Exploitatietekort... 5 4 Hoe

Nadere informatie

ALGEMENE VERGADERING. Relevante kaders Waterschapswet Waterschapsbesluit. Lelystad, 7 mei 2013. het college van Dijkgraaf en Heemraden,

ALGEMENE VERGADERING. Relevante kaders Waterschapswet Waterschapsbesluit. Lelystad, 7 mei 2013. het college van Dijkgraaf en Heemraden, VERGADERDATUM SECTOR/AFDELING 28 mei 2013 SMO / Financiën STUKDATUM NAAM STELLER 16 april 2013 B.C. Donker ALGEMENE VERGADERING AGENDAPUNT ONDERWERP 6b Jaarverslag en jaarrekening 2012 PROGRAMMA Bedrijfsvoering

Nadere informatie

Programmarekening 2014

Programmarekening 2014 Programmarekening 2014 Inhoudsopgave 1 Inleiding / samenvatting... 7 1.1 Inleiding... 7 1.2 Samenvatting... 9 1.2.1 Exploitatie... 9 1.2.2 Investeringen... 11 1.2.3 In één oogopslag / Waterschap Roer

Nadere informatie

Nota Reserves en Voorzieningen

Nota Reserves en Voorzieningen Nota Reserves en Voorzieningen 1 2 Inhoud 1 Visie en wettelijke kaders 5 1.1 1.2 Visie Wettelijke kaders 2 Reserves 7 2.1 Soorten reserves 8 2.1.1 Algemene reserves 2.2 2.3 2.4 3 Voorzieningen 11 3.1 3.2

Nadere informatie

GEMEENTE ROERMOND. Agendapuntno.: Portefeuille: Raadsvoorstelno. 2013/032/1 Datum 14 mei 2013. Onderwerp: Jaarverantwoording 2012. Aan de Gemeenteraad

GEMEENTE ROERMOND. Agendapuntno.: Portefeuille: Raadsvoorstelno. 2013/032/1 Datum 14 mei 2013. Onderwerp: Jaarverantwoording 2012. Aan de Gemeenteraad ^ gemeente Roermond GEMEENTE ROERMOND Raadsvoorstelno. 203/032/ Datum 4 mei 203 Agendapuntno.: Portefeuille: BM Onderwerp: Jaarverantwoording 202 Aan de Gemeenteraad SAIVIENVATTING Bij dit raadsvoorstel

Nadere informatie

Toelichting op het voorstel

Toelichting op het voorstel Voorstel voor regioraad Registratienummer Datum vergadering 1 juli 2015 Agendapunt Portefeuillehouder(s) mr. R.G. Welten Domein, behandelend ambtenaar, tel. Bedrijfsvoering, J. Meijerink, 053 487 6554

Nadere informatie

B1303722. 28 november 2013 7. Datum: Agendapunt nr: Aan de Verenigde Vergadering. Burap 2-2013

B1303722. 28 november 2013 7. Datum: Agendapunt nr: Aan de Verenigde Vergadering. Burap 2-2013 Datum: Agendapunt nr: 28 november 2013 7. B1303722 Aan de Verenigde Vergadering Burap 2-2013 Aard voorstel Besluitvormend voorstel met investerinq Aantal Bijlagen 2 Voorstel behandeld door Datum Verenigde

Nadere informatie

AAN DE COMMISSIES ALGEMEEN BESTUURLIJKE AANGELEGENHEDEN, MIDDELEN EN FINANCIEEL BELEID EN WATERSYSTEMEN

AAN DE COMMISSIES ALGEMEEN BESTUURLIJKE AANGELEGENHEDEN, MIDDELEN EN FINANCIEEL BELEID EN WATERSYSTEMEN CMFB 02-06-2009 Agendapunt: 7 Sittard, 11 mei 2009 AAN DE COMMISSIES ALGEMEEN BESTUURLIJKE AANGELEGENHEDEN, MIDDELEN EN FINANCIEEL BELEID EN WATERSYSTEMEN Onderwerp: Vaststelling meerjarenraming 2010-2014./.

Nadere informatie

CMFB 02-11-2010 Agendapunt: CMFB 12 AAN DE COMMISSIE MIDDELEN EN FINANCIEEL BELEID

CMFB 02-11-2010 Agendapunt: CMFB 12 AAN DE COMMISSIE MIDDELEN EN FINANCIEEL BELEID CMFB 02-11-2010 Agendapunt: CMFB 12 Sittard, 18 oktober 2010 AAN DE COMMISSIE MIDDELEN EN FINANCIEEL BELEID Onderwerp: Wijziging Verordening verontreinigingsheffing, Verordening zuiveringsheffing en Verordening

Nadere informatie

Nota Reserves en. Voorzieningen. Gemeente Ferwerderadiel

Nota Reserves en. Voorzieningen. Gemeente Ferwerderadiel Nota Reserves en Voorzieningen 2004 Gemeente Ferwerderadiel Inhoudsopgave Blz. 0. Inleiding 1. Doelstelling van deze nota 2. Functies reserves en voorzieningen. Onderscheid reserves en voorzieningen 4.

Nadere informatie

22 april 2015 OPENBAAR LICHAAM CREMATORIA TWENTE

22 april 2015 OPENBAAR LICHAAM CREMATORIA TWENTE 22 april 2015 OPENBAAR LICHAAM CREMATORIA TWENTE ONTWERPBEGROTING 2016 Inhoudsopgave Bladz. 1. Aanbieding begroting 2016 1 2. Beleidsbegroting 2016 3 2.1 Programma 2.2 Paragrafen 3. Financiële begroting

Nadere informatie

Farid Chikar / juni 2017

Farid Chikar / juni 2017 Agendapunt commissie: 4.1 steller telefoonnummer email Farid Chikar 040-2083696 Farid.chikar@A2samenwerking.nl agendapunt kenmerk datum raadsvergadering 208981/269305 29 juni 2017 Portefeuillehouder Wethouder

Nadere informatie

Het waterbeleid van de provincie Limburg is beschreven in het Provinciaal Waterplan Limburg, dd. 20 november 2009.

Het waterbeleid van de provincie Limburg is beschreven in het Provinciaal Waterplan Limburg, dd. 20 november 2009. Memo Ter attentie van Project management Den Dekker B.V. Datum 03 januari 2013 Distributie Projectnummer 111850-01 Onderwerp Parkeerterrein Jumbo Heythuysen Geachte heer Bosman, 1 WATERBELEID Het streven

Nadere informatie

VOORSTEL AAN HET ALGEMEEN BESTUUR

VOORSTEL AAN HET ALGEMEEN BESTUUR VOORSTEL AAN HET ALGEMEEN BESTUUR Aandachtsveldhouder B.J. Bussink Vergadering : 14 maart 2017 Agendapunt : 10. Bijlagen : Bestuursrapportage 2016-3 Onderwerp : Bestuursrapportage 2016-3 Informatie bij

Nadere informatie

Overzicht vragen en antwoorden rekeningcommissie gehouden op 10 mei 2010.

Overzicht vragen en antwoorden rekeningcommissie gehouden op 10 mei 2010. Overzicht vragen en antwoorden rekeningcommissie gehouden op 10 mei 2010. A. Hiemstra (Algemene Waterschapspartij) Jaarrekening 1. Vraag: In 2009 is het aantal ingevulde fte s 314, in de begroting van

Nadere informatie

VOORDRACHT ALGEMEEN BESTUUR NATUUR EN RECREATIESCHAP IJSSELMONDE

VOORDRACHT ALGEMEEN BESTUUR NATUUR EN RECREATIESCHAP IJSSELMONDE AB 3 JULI 2015 IJM/2015-518979893 VOORDRACHT ALGEMEEN BESTUUR NATUUR EN RECREATIESCHAP IJSSELMONDE Onderwerp : Jaarstukken 2014 Kenmerk : IJM/ 2015-518979893 Bijlagen : -3- Besluitdatum : 3 juli 2015 Voorbereid

Nadere informatie

Beheerbegroting. Versie: D&H 29 Oktober Inclusief verplichte bijlagen en overige uitvoeringsinformatie

Beheerbegroting. Versie: D&H 29 Oktober Inclusief verplichte bijlagen en overige uitvoeringsinformatie Beheerbegroting 2014 Versie: D&H 29 Oktober 2013 Inclusief verplichte bijlagen en overige uitvoeringsinformatie 1 INHOUDSOPGAVE 1 Algemeen... 3 2 Uitvoeringsinformatie met betrekking tot de begroting...

Nadere informatie

Jaarverslag 2015 van

Jaarverslag 2015 van Jaarverslag 2015 van (beknopte versie) 2 Balans per 31 december 2015 Activa 2015 2014 Vorderingen 83.385 51.686 Liquide middelen 687.386 645.652 Totaal activa 770.771 697.338 3 2015 2014 Passiva Stichtingskapitaal

Nadere informatie

Onderwerp: Meerjarenraming en ontwerpbegroting 2017 WBL

Onderwerp: Meerjarenraming en ontwerpbegroting 2017 WBL Onderwerp: Meerjarenraming -2021-2026 en Algemeen Bestuur ontwerpbegroting WBL Portefeuillehouder: Ger Driessen Datum: 22-06-2016 Vergaderingnummer: 7 Agendapunt: 10 Registratienummer: 2016.04110 Voorstel

Nadere informatie

Nota reserves en voorzieningen

Nota reserves en voorzieningen Nota reserves en voorzieningen 2019 INHOUDSOPGAVE INHOUDSOPGAVE... 1 1. INLEIDING... 3 1.1 Waarom een nota reserves en voorzieningen?... 3 1.2 Inhoud van de nota... 3 2 Regelgeving en definities reserves

Nadere informatie

NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN. Gemeente Nieuwkoop

NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN. Gemeente Nieuwkoop NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN Gemeente Nieuwkoop Afdeling Bedrijfsvoering April 2017 1 Inhoud 1. BEGRIPPEN EN KADERS... 4 ARTIKEL 1.1 RESERVES... 4 ARTIKEL 1.2 VOORZIENINGEN... 4 ARTIKEL 1.3 RENTE...

Nadere informatie

Beleidsnotitie reserves en voorzieningen (inclusief risicomanagement / weerstandsvermogen)

Beleidsnotitie reserves en voorzieningen (inclusief risicomanagement / weerstandsvermogen) Beleidsnotitie reserves en voorzieningen (inclusief risicomanagement / weerstandsvermogen) 2 januari 2014 2 Beleidsnotitie reserves en voorzieningen (inclusief risicomanagement / weerstandsvermogen) Inhoudsopgave

Nadere informatie

Avalex Verkorte jaarrekening 2011 Balans, Resultatenoverzicht en beknopte toelichting

Avalex Verkorte jaarrekening 2011 Balans, Resultatenoverzicht en beknopte toelichting Avalex Verkorte jaarrekening 2011 Balans, Resultatenoverzicht en beknopte toelichting Den Haag 28 juni 2012 Inleiding Dit document bevat jaarcijfers van Avalex over het boekjaar 2011. Het bevat een balans

Nadere informatie

Voorstel begrotingswijziging maart 2017

Voorstel begrotingswijziging maart 2017 Voorstel begrotingswijziging maart 2 Inhoudsopgave Inleiding... 3 Soorten begrotingswijzigingen... 4 Samenvatting begrotingswijzigingen... 4 Indeling programmabegroting... 6 Programma 1: Heffen... 7 Programma

Nadere informatie

Exclusief kwijtschelding/ oninbaar. Watersysteem Zuiveren

Exclusief kwijtschelding/ oninbaar. Watersysteem Zuiveren TARIEVENNOTA 2017 1. Inleiding Het Beleidsjaarplan 2017 naar programma s sluit met een totaal aan lasten van 74.797.100. Aan baten is een bedrag geraamd van 15.344.400. Het saldo bedraagt derhalve 59.452.700.

Nadere informatie

Voorstel aan dagelijks bestuur

Voorstel aan dagelijks bestuur Voorstel aan dagelijks bestuur Datum vergadering 15-07-2014 Agendapunt 6 Steller / afdeling W. Coenen / Projecten en Waterkeringen Openbaar Ja Bestuurder J.H.J. van der Linden / L.H. Dohmen Bijlage(n)

Nadere informatie

Vergadering d.d.: 14 mei 2009 agendapunt: 9. Onderwerp: Vaststelling jaarverslag/jaarrekening 2008

Vergadering d.d.: 14 mei 2009 agendapunt: 9. Onderwerp: Vaststelling jaarverslag/jaarrekening 2008 RAADSVOORSTEL Vergadering d.d.: 14 mei 2009 agendapunt: 9 Onderwerp: Vaststelling jaarverslag/jaarrekening 2008 Portefeuillehouder: College datum: 6 mei 2009 Samengevat voorstel 1. Het jaarverslag 2008

Nadere informatie

Bijlage I: Kostentoerekening 2012

Bijlage I: Kostentoerekening 2012 Bijlage I: Kostentoerekening 2012 In artikel 4.2 lid 4 van het Waterschapsbesluit, is opgenomen dat de kostentoerekening plaats vindt op basis van objectieve, bedrijfseconomische criteria. De totale begroting

Nadere informatie

Aan. V. Doorn. Portefeuillehouder

Aan. V. Doorn. Portefeuillehouder Voorstel Steenbokstraat 10 Postbus 4142 7320 AC Apeldoorn [T] (055) 527 29 11 [F] (055) 527 27 04 [E] waterschap@veluwe.nl [I] www.veluwe.nl Aan Portefeuillehouder algemeen bestuur 22 april 2009 V. Doorn

Nadere informatie

Jaarverslag 2014 van

Jaarverslag 2014 van Jaarverslag 2014 van (beknopte versie) 2 Balans per 31 december 2014 Activa 2014 2013 Vorderingen 51.686 48.123 Liquide middelen 645.652 535.122 Totaal activa 697.338 583.245 3 2014 2013 Passiva Stichtingskapitaal

Nadere informatie

DB-vergadering 25-05-2009 Agendapunt 7. Onderwerp Voorjaarsrapportage per 1 mei 2009; 2e begrotingswijziging 2009

DB-vergadering 25-05-2009 Agendapunt 7. Onderwerp Voorjaarsrapportage per 1 mei 2009; 2e begrotingswijziging 2009 DB-vergadering 25-05- Agendapunt 7 Onderwerp Voorjaarsrapportage per 1 mei ; 2e begrotingswijziging Portefeuillehouder(s) R.L.M. Sleijpen Afdeling Middelen Bestuursprogramma / Waterbeheersplan Niet van

Nadere informatie

Advies. Jaarverslag Gemeenschappelijke Regeling Milieusamenwerking Afvalverwerking Regio Nijmegen (MARN)

Advies. Jaarverslag Gemeenschappelijke Regeling Milieusamenwerking Afvalverwerking Regio Nijmegen (MARN) Advies Jaarverslag 2013 Gemeenschappelijke Regeling Milieusamenwerking Afvalverwerking Regio Nijmegen (MARN) Gemeente Nijmegen Adviesfunctie Gemeenschappelijke Regelingen Peggy van Gemert April 2014 1

Nadere informatie

Paginanummer opnemen! Ja, de jaarstukken 2015 zijn op 14 april 2016 door de gemeenten ontvangen.

Paginanummer opnemen! Ja, de jaarstukken 2015 zijn op 14 april 2016 door de gemeenten ontvangen. JAARREKENING 2015 Tijdigheid Is de jaarrekening op tijd (voor 15 april) ontvangen? Accountantsverklaringen Is de verklaring aanwezig (ja /nee) en welke soort verklaring? Weerstandsvermogen Hoogte algemene

Nadere informatie

Datum: 4 juli 2014 Agendapunt: 4 Betreft: Jaarstukken 2013

Datum: 4 juli 2014 Agendapunt: 4 Betreft: Jaarstukken 2013 VERGADERING ALGEMEEN BESTUUR OMGEVINGSDIENST MIDDEN- EN WEST-BRABANT Datum: 4 juli 2014 Agendapunt: 4 Betreft: Jaarstukken 2013 Aanleiding Ter uitvoering van de artikelen 197 en 198 van de Gemeentewet

Nadere informatie

Onderwerp : Zienswijzemogelijkheid programmabegroting 2018 en jaarverantwoording met resultaatbestemming 2016 Veiligheidsregio Brabant-Noord.

Onderwerp : Zienswijzemogelijkheid programmabegroting 2018 en jaarverantwoording met resultaatbestemming 2016 Veiligheidsregio Brabant-Noord. GEMEENTE BOEKEL VOORSTEL AAN DE RAAD Datum : 6 juni 2017 Voorstel van : college van burgemeester en wethouders Onderwerp : Zienswijzemogelijkheid programmabegroting 2018 en jaarverantwoording met resultaatbestemming

Nadere informatie

Ja, de jaarrekening 14 april van het WNK ontvangen.

Ja, de jaarrekening 14 april van het WNK ontvangen. JAARREKENING 2014 Tijdigheid Is de jaarrekening op tijd (voor 15 april) ontvangen? Accountantsverklaringen Is de verklaring aanwezig (ja /nee) en welke soort verklaring? Weerstandsvermogen Hoogte algemene

Nadere informatie

Onderstaand treft u de balans aan per 31 december 2014. Na de balans volgt een korte toelichting op de belangrijkste wijzigingen in de balans.

Onderstaand treft u de balans aan per 31 december 2014. Na de balans volgt een korte toelichting op de belangrijkste wijzigingen in de balans. FINANCIEEL BELEID Financiële positie op balansdatum Onderstaand treft u de balans aan per 31 december 2014. Na de balans volgt een korte toelichting op de belangrijkste wijzigingen in de balans. Activa

Nadere informatie

Kwaliteit begrotingsprogramma's Gemeente Dordrecht Bijlage 2

Kwaliteit begrotingsprogramma's Gemeente Dordrecht Bijlage 2 Kwaliteit begrotingsprogramma's Gemeente Dordrecht Bijlage 2 Normenkader, toets van de begroting aan de formele eisen Inhoudsopgave 1 Normenkader 2 1.1 Besluit Begroting en Verantwoording 2 1.2 Verordening

Nadere informatie

NOTA RENTEBELEID GEMEENTE BERGEN OP ZOOM

NOTA RENTEBELEID GEMEENTE BERGEN OP ZOOM l lllllll llll lllll llll llllll 111111111111111111111111111111111 815-023068 NOTA RENTEBELEID 2015 GEMEENTE BERGEN OP ZOOM Bergen op Zoom, oktober 2015 1. INLEIDING.""""""""""""""""""""""""""""""""""

Nadere informatie

De bij het opstellen van de jaarrekening gehanteerde uitgangspunten hebben betrekking op:

De bij het opstellen van de jaarrekening gehanteerde uitgangspunten hebben betrekking op: ADDENDUM PROGRAMMA- VERANTWOORDING EN REKENING 2005 GEMEENTE HAAREN In het jaarverslag 2005 (bestaande uit de programmaverantwoording en programmarekening) staan enkele onderwerpen vermeld die wij alsnog

Nadere informatie

NB beide formulieren invullen (2 tabbladen)

NB beide formulieren invullen (2 tabbladen) Behandelend ambtenaar gemeente Begroting 2015 is Meerjarenbegroting 2016-2018 is Datum vaststelling begroting 2015 Datum ontvangst begroting 2015 Maatstaven Aantal inwoners per 1-1-2015 Aantal woonruimten

Nadere informatie

Bijlagen -Bijlage 1 -Jaarstukken 2013 -Verslag van bevindingen

Bijlagen -Bijlage 1 -Jaarstukken 2013 -Verslag van bevindingen Raadsvoorstel Agendapunt: Onderwerp Vaststelling jaarstukken 2013 Datum voorstel 29 april 2014 Datum raadsvergadering 10 juni 2014 Bijlagen -Bijlage 1 -Jaarstukken 2013 -Verslag van bevindingen Ter inzage

Nadere informatie

DB-vergadering 06-09-2010 Agendapunt 5

DB-vergadering 06-09-2010 Agendapunt 5 DB-vergadering 06-09-2010 Agendapunt 5 Onderwerp Verhoging krediet ten behoeve van project 'Aanpak van waterstaatkundige en ecologische knelpunten van de Geul in de gemeente Valkenburg aan de Geul'; 6e

Nadere informatie

Jaarstukken lezen en begrijpen (Opfris)cursus voor gemeenteraadsleden

Jaarstukken lezen en begrijpen (Opfris)cursus voor gemeenteraadsleden Jaarstukken lezen en begrijpen (Opfris)cursus voor gemeenteraadsleden Juni 2018 Arjan Verwoert, partner BDO Audit & Assurance De samenstelling van de jaarrekening Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling

Nadere informatie

Voorstel aan het Algemeen Bestuur:

Voorstel aan het Algemeen Bestuur: DIRECTIE Maria Theresialaan 99 Postbus 314 6040 AH Roermond DIRECTIE Tel: 0475-394240 Fax: 0475-311605 www.wbl.nl info@wbl.nl Corsanr. UNIT STAF STAF WH ZVB P&C P&O pc/ps-2010.05449 Voorstel aan het Algemeen

Nadere informatie

Waterschap Vallei en Veluwe Meerjarenperspectief

Waterschap Vallei en Veluwe Meerjarenperspectief Waterschap Vallei en Veluwe Meerjarenperspectief 2012-2017 Datum 13 oktober 2011 Opgemaakt door Werkgroep Financiën Afdeling Staf en Financiële en Economische Zaken Inhoudsopgave 1 Inleiding 1 2 Uitgangspunten

Nadere informatie

V.V: 27 juni 2018 Datum 17 mei 2018 Agendapuntnr. Bijlagen 3 Kenmerk Onderwerp concept jaarverslag 2017

V.V: 27 juni 2018 Datum 17 mei 2018 Agendapuntnr. Bijlagen 3 Kenmerk Onderwerp concept jaarverslag 2017 Aan de leden van de verenigde vergadering V.V: 27 juni 2018 Datum 17 mei 2018 Agendapuntnr. Bijlagen 3 Kenmerk 2018.04389 Onderwerp concept jaarverslag 2017 1. Inleiding Hierbij bieden wij u het jaarverslag

Nadere informatie

FINANCIËLE VERORDENING RECREATIESCHAP DOBBEPLAS

FINANCIËLE VERORDENING RECREATIESCHAP DOBBEPLAS FINANCIËLE VERORDENING RECREATIESCHAP DOBBEPLAS Het Algemeen Bestuur van het recreatieschap Dobbeplas; Gezien het voorstel van het Dagelijks Bestuur van 13 oktober 2014; Gelet op het bepaalde in de artikelen

Nadere informatie

Jaarverslaggeving 2014. Stichting Steun Thuis in West

Jaarverslaggeving 2014. Stichting Steun Thuis in West Jaarverslaggeving 2014 Stichting Steun Thuis in West Inhoudsopgave Bladzij Onderwerp 1 Bestuursverslag 2 Vaststelling van het jaarverslag 3 Balans 4 Rekening van baten en lasten 5 Kasstroomoverzicht 6

Nadere informatie

Notitie Rentebeleid 2007

Notitie Rentebeleid 2007 Notitie Rentebeleid 2007 Inhoudsopgave Inleiding 3 De positie van de nota rentebeleid 3 De werking van het marktconform percentage 3 Totaalfinanciering versus project- of objectfinanciering 4 Rentetoerekening

Nadere informatie

BEGROTING 2014-2017 bij ongewijzigd beleid Werkvoorzieningschap De Sluis

BEGROTING 2014-2017 bij ongewijzigd beleid Werkvoorzieningschap De Sluis BEGROTING 2014-2017 bij ongewijzigd beleid Werkvoorzieningschap De Sluis Opgesteld door het Dagelijks Bestuur te Woerden d.d. 3 juli 2013 Vastgesteld door het Algemeen Bestuur d.d. 3 juli 2013 Carrosserieweg

Nadere informatie

Onderwerp Concept AB-voorstel inzake frictiekosten in relatie tot de fusie / frictiekosten ICT / informatievoorziening

Onderwerp Concept AB-voorstel inzake frictiekosten in relatie tot de fusie / frictiekosten ICT / informatievoorziening Concept AB-voorstel inzake frictiekosten in relatie tot de fusie / frictiekosten ICT / informatievoorziening schriftelijk GEEN Venlo, Sittard, 14 september 2015 AAN DE VOORBEREIDINGSCOMMISSIE FUSIE Onderwerp

Nadere informatie

Geen overschrijding Ja, zie risicoparagraaf

Geen overschrijding Ja, zie risicoparagraaf JAARREKENING 2015 Tijdigheid Is de jaarrekening op tijd (voor 15 april) ontvangen? Accountantsverklaringen Is de verklaring aanwezig (ja/nee) en welke soort verklaring? Weerstandsvermogen Hoogte algemene

Nadere informatie

25 april 2012 OPENBAAR LICHAAM CREMATORIA TWENTE

25 april 2012 OPENBAAR LICHAAM CREMATORIA TWENTE 25 april 2012 OPENBAAR LICHAAM CREMATORIA TWENTE BEGROTING 2013 Inhoudsopgave Bladz. 1. Aanbieding begroting 2013 1 2. Beleidsbegroting 2013 3 2.1 Programma 2.2 Paragrafen 3. Financiële begroting 2013

Nadere informatie

Hoogheemraadschap van Delfland

Hoogheemraadschap van Delfland Hoogheemraadschap van Delfland Jaarrekening 2007 Beleidsveld: Aard voorstel: Ondersteunend organisatie Besluitvormend Vergaderdatum: Agendapunt: Kenmerk VV: Aantal bijlagen: 24 april 2008 B.21 686284 2

Nadere informatie

Addendum jaarverslag en -rekening 2015

Addendum jaarverslag en -rekening 2015 Addendum jaarverslag en -rekening 2015 Aan de gemeenteraad, Wij hebben de jaarstukken, inclusief de jaarrekening, over 2015 op 19 mei 2016 ter bespreking en behandeling in de vergadering van 30 juni 2016

Nadere informatie

Agendanr. : Voorstelnr. : 2007-059 Onderwerp : De Stichting De Blauwe Loper: jaarverslag en jaarrekening 2005 en begroting 2007.

Agendanr. : Voorstelnr. : 2007-059 Onderwerp : De Stichting De Blauwe Loper: jaarverslag en jaarrekening 2005 en begroting 2007. Agendanr. : Voorstelnr. : 2007-059 Onderwerp : De Stichting De Blauwe Loper: jaarverslag en jaarrekening 2005 en begroting 2007. Aan de Raad, Heerhugowaard, Beknopt voorstel Het jaarverslag 2005 van de

Nadere informatie

DB-vergadering 27-07-2009 Agendapunt 7. Onderwerp Aanwijzing accountant ten behoeve van controlewerkzaamheden dienstjaar 2009

DB-vergadering 27-07-2009 Agendapunt 7. Onderwerp Aanwijzing accountant ten behoeve van controlewerkzaamheden dienstjaar 2009 DB-vergadering 27-07-2009 Agendapunt 7 Onderwerp Aanwijzing accountant ten behoeve van controlewerkzaamheden dienstjaar 2009 Portefeuillehouder(s) R.L.M. Sleijpen Afdeling Middelen Bestuursprogramma /

Nadere informatie

Financiële verordening VRU

Financiële verordening VRU Financiële verordening VRU Versie 2018-1 Vastgesteld door het algemeen bestuur d.d. 19 februari 2018. Het algemeen bestuur van de Veiligheidsregio Utrecht, gelet op: - artikel 212 van de Gemeentewet, -

Nadere informatie

3. Het overschot van 22.505.512 van de taak watersysteembeheer als volgt te bestemmen:

3. Het overschot van 22.505.512 van de taak watersysteembeheer als volgt te bestemmen: agendapunt 3.b.5 1176926 Aan College van Dijkgraaf en Hoogheemraden JAARVERSLAG 2014 INCLUSIEF FINANCIELE JAARREKENING Portefeuillehouder Wiegman, A.G. Datum 14 april 2015 Aard bespreking Besluitvormend

Nadere informatie

NGEKOMEN 2 2 APR Verzenddatum 2 2 APR Paraaf Provinciesecretaris

NGEKOMEN 2 2 APR Verzenddatum 2 2 APR Paraaf Provinciesecretaris NGEKOMEN 2 2 APR. 2010 5 -minuten versie voor Provinciale Staten X t HOLLAND ZUID Directie DCZ Afdeling Financiële en Juridische Zaken Registratienummer PZH-2010-167068622 (DOS-2009-0010228) Datum vergadering

Nadere informatie

Advies. Jaarrekening Modulaire Gemeenschappelijke Regeling Regio Rijk van Nijmegen (MGR)

Advies. Jaarrekening Modulaire Gemeenschappelijke Regeling Regio Rijk van Nijmegen (MGR) Advies Jaarrekening 2015 Modulaire Gemeenschappelijke Regeling Regio Rijk van Nijmegen (MGR) Gemeente Nijmegen Adviesfunctie Gemeenschappelijke Regelingen Peggy van Gemert RA/AA April/juni 2016 Inhoud

Nadere informatie

Stichting Manege voor Gehandicapten Amsterdam, Amsterdam Rapport inzake jaarstukken 2013

Stichting Manege voor Gehandicapten Amsterdam, Amsterdam Rapport inzake jaarstukken 2013 Stichting Manege voor Gehandicapten Amsterdam, Amsterdam Rapport inzake jaarstukken 2013 INHOUDSOPGAVE Pagina Accountantsrapportage 1 1. Opdracht 2 2. Resultaat 3 3. Vermogenspositie Jaarstukken 2013 Jaarrekening

Nadere informatie

31 december Liquide middelen Saldo 31 december Totaal reserves en fondsen

31 december Liquide middelen Saldo 31 december Totaal reserves en fondsen 8 JAARREKENING 8.1 Balans per 31 december na resultaatbestemming ACTIVA 31 december 2017 Vaste activa Materiële vaste activa Collectie 1 1 Inventaris 1.696 3.040 1.697 3.041 Vlottende activa Balievoorraad

Nadere informatie

AGENDAPUNT 3.3 ONTWERP. Onderwerp: Ontwerp begroting 2015 Nummer: 860110. Voorstel

AGENDAPUNT 3.3 ONTWERP. Onderwerp: Ontwerp begroting 2015 Nummer: 860110. Voorstel VOORSTEL AAN HET ALGEMEEN BESTUUR AGENDAPUNT 3.3 Onderwerp: Ontwerp begroting 2015 Nummer: 860110 ONTWERP In D&H: 30 september 2014 Steller: A Peek In Cie: BMZ 29 oktober 2014 Telefoonnummer: 6013 SKK

Nadere informatie

De raad van de gemeente Tholen. Tholen, 31 mei Onderwerp: Jaarstukken gemeente Tholen Geachte raad,

De raad van de gemeente Tholen. Tholen, 31 mei Onderwerp: Jaarstukken gemeente Tholen Geachte raad, No.: Portefeuillehouder: Wethouder Hoek Afdeling: Middelen Behandelaar: A. Moerland De raad van de gemeente Tholen Tholen, 31 mei 2015 Onderwerp: Jaarstukken gemeente Tholen 2015 Geachte raad, Algemeen

Nadere informatie

Wijzigingen artikelsgewijs financiële verordening 212 nieuw versus huidig Bijlage 2

Wijzigingen artikelsgewijs financiële verordening 212 nieuw versus huidig Bijlage 2 Wijzigingen artikelsgewijs financiële 212 nieuw versus huidig Bijlage 2 Algemeen Bij de opstelling van de financiële, zoals deze ter besluitvorming voorligt in de raad van 14 februari 2017, is het uitgangspunt

Nadere informatie

Commissie Bestuur, Middelen & Waterketen. 9 december Commissie Water & Wegen. Datum vergadering CHI. 16 december 2015

Commissie Bestuur, Middelen & Waterketen. 9 december Commissie Water & Wegen. Datum vergadering CHI. 16 december 2015 Voorstel CHI (college van hoofdingelanden) 15.53542 Commissie Bestuur, Middelen & Waterketen 9 december 2015 Datum behandeling D&H 17 november 2015 Commissie Water & Wegen Portefeuillehouder J.D. Kramer

Nadere informatie

Bijlage: 3 Portefeuillehouder: H.J. van Schaik

Bijlage: 3 Portefeuillehouder: H.J. van Schaik Nota voor : vergadering algemeen bestuur Datum : 1 juli 2015 Onderwerp : Jaarrekening 2014 en jaarverslag 2014 VNOG Agendapunt : Kenmerk : Bijlage: 3 Portefeuillehouder: H.J. van Schaik Inleiding De jaarrekening

Nadere informatie

DB-vergadering Agendapunt 11

DB-vergadering Agendapunt 11 DB-vergadering 13-03-2012 Agendapunt 11 Onderwerp Nota Uurtarieven 2012 Portefeuillehouder(s) R.L.M. Sleijpen Afdeling Middelen Bestuursprogramma Niet van toepassing Waterbeheersplan Niet van toepassing

Nadere informatie

1. Voorstel aan commissie

1. Voorstel aan commissie Aan commissie F.B.A. 8 april 2019 VOORSTEL Portefeuillehouder B.J. van Vreeswijk Documentnr. 1370331/1370333 Programma Bestuur en belasting Projectnummer - Afdeling Bedrijfskundige Ondersteuning Bijlage(n)

Nadere informatie

Raadsvoorstel2008/19954

Raadsvoorstel2008/19954 gemeente Haarlemmermeer Raadsvoorstel2008/19954 Onderwerp Jaarstukken 2007 Portefeuillehouder J.J. Nobel steiler C. M. Bakker Collegevergadering 20 mei 2008 Raadsvergadering 26 juni 2008 1. Samenvatting

Nadere informatie

PROGRAMMABEGROTING

PROGRAMMABEGROTING PROGRAMMABEGROTING 2016-2019 Paragraaf 4 : Financiering Inleiding In de paragraaf Financiering wordt de financieringsfunctie van de gemeente Leiderdorp uiteengezet voor de jaren 2016-2019. De uiteenzetting

Nadere informatie

ERRATA II OP PROGRAMMAREKENING 2015

ERRATA II OP PROGRAMMAREKENING 2015 ERRATA II OP PROGRAMMAREKENING 2015 Datum: 23 september 2016 1 Dit betreft het overzicht van de errata die zijn verwerkt in de programmarekening nadat deze door de gemeenteraad voorlopig is vastgesteld.

Nadere informatie