Preventie- en Handhavingsplan Alcohol Integrale aanpak voor de uitvoering van de Drank- en Horecawet Periode

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Preventie- en Handhavingsplan Alcohol Integrale aanpak voor de uitvoering van de Drank- en Horecawet Periode 2014-2017"

Transcriptie

1 Preventie- en Handhavingsplan Alcohol Integrale aanpak voor de uitvoering van de Drank- en Horecawet Periode

2 Colofon Tamer Sayilgan, juridisch adviseur Toezicht en Handhaving Yvonne Schouten, beleidsadviseur sociale ontwikkeling Waalre, april

3 Inhoudsopgave 1. Inleiding Bestaand beleid 5 2. Probleemanalyse 7 3. Beleidsfocus Uitgangspunten en onderbouwing van beleid Beleidsdoelgroep en setting Doelstellingen van beleid Verleden: Alcoholproject Laat je niet flessen Risicoanalyse uitvoeren Gegevens verzamelen uit onderzoek Gegevens verzamelen bij informanten Van risicoanalyse naar interventiestrategie Educatieve/communicatieve activiteiten Onderwijs Ouders en de thuissituatie Alcoholverstrekkers Publiekscommunicatie 18 6.Handhavingsactiviteiten Interventiestrategie bepalen Uitvoeren van interventiestrategie Evaluatie van de uitvoeringsactiviteiten Uitvoering Samenwerking met externe partners Samenvatting 22 Literatuurlijst 23 3

4 1. Inleiding Op 1 januari 2013 is de Drank- en Horecawet (hierna DHW) gewijzigd. Met de wijzigingen wil de wetgever: - alcoholgebruik onder jongeren terugdringen - alcoholgerelateerde storingen van de openbare orde aanpakken - bijdragen aan het verminderen van de administratieve lasten. De DHW geeft gemeenten nieuwe bevoegdheden, taken en verantwoordelijkheden. Het onderwerp raakt diverse beleidsterreinen, zoals gezondheidsbeleid, jeugdbeleid, alcohol(matigings)beleid, handhavingsbeleid en openbare orde en veiligheid. Door een passende invulling en uitvoering van deze wet heeft de gemeente de mogelijkheid te sturen op het terugdringen van de negatieve effecten van alcoholgebruik. Dit kunnen we niet alleen, we hebben hier de betrokkenheid van marktpartijen bij nodig. Op 1 januari 2014 is een tweede wetswijziging van de Drank- en Horecawet ingevoerd. Hiermee is de leeftijdsgrens voor verstrekking en voor het in bezit hebben van alcohol op voor het publiek toegankelijke plaatsen verhoogd naar 18 jaar. Dit betekent dat jongeren geen alcohol mogen kopen als zij nog geen 18 jaar zijn. In het wijzigingsbesluit is eveneens opgenomen dat gemeenteraden periodiek een preventie- en handhavingsplan alcohol vaststellen. Uiterlijk 1 juli 2014 moet de gemeenteraad het eerste preventie- en handhavingsplan (hierna PenH-plan) hebben vastgesteld. Dit plan moet naast de hoofdzaken uit het beleid met betrekking tot preventie van alcoholgebruik, vooral onder jongeren, ook beschrijven op welke manier er invulling wordt gegeven aan de handhavingstaken op grond van de Drank- en Horecawet. Het is de eerste keer voor gemeenten dat een dergelijke plan moet worden opgesteld. Bovendien heeft de wetgever de mogelijkheid geboden om het plan tussentijds te wijzigen. Het nieuwe artikel 43a van de DHW geeft aan wat er in dit preventie- en handhavingsplan moet worden opgenomen: a) wat de doelstellingen zijn van het preventie- en handhavingsbeleid alcohol; b) welke acties worden ondernomen om alcoholgebruik, met name onder jongeren, te voorkomen; c) de wijze waarop het handhavingsbeleid wordt uitgevoerd en welke handhavingacties in de door het plan bestreken periode worden ondernomen; d) welke resultaten in de door het plan bestreken periode minimaal behaald dienen te worden. 4

5 Het PenH-plan focust zich op het gemeentelijke terrein waar preventie en handhaving samenkomen en elkaar kunnen versterken. Op dit moment zijn er verschillende beleidsnota s op het gebied van preventie en handhaving met betrekking tot het onderwerp alcoholgebruik. Dit eerste PenH-plan is dan ook een uitgelezen mogelijkheid om preventie en handhaving met elkaar te verbinden. 1.1 Bestaand beleid Preventie Zo is er op het gebied van preventie recent de Nota Lokaal Gezondheidsbeleid Waalre Op weg naar een gezonder Waalre (Nota LGB) vastgesteld. Het doel van lokaal gezondheidsbeleid is het handhaven en/of het bevorderen van (gelijke kansen op) een goede gezondheid van de inwoners van de gemeente Waalre. In de nota LGB zijn elf kernboodschappen beschreven gebundeld naar thema. Binnen thema 2, vergroten van weerbaarheid bij kinderen, is aandacht voor alcoholgebruik benoemd. Voor meerdere preventie-onderdelen van dit plan wordt verwezen naar de vastgestelde Nota LGB. Het PenH-plan dient in het vervolg gelijktijdig met deze nota te worden vastgesteld waarbij de huidige nota een looptijd van 2014 t/m 2017 heeft. Handhaving Op het gebied van handhaving is er in het recent vastgestelde Handhaving Uitvoeringsprogramma 2014 (HUP) voor het eerst de uitvoering van de toezichts- en handhavingstaken van de DHW opgenomen. Het HUP schetst het takenpakket en maakt duidelijk welke keuzes er jaarlijks worden gemaakt op het gebied van toezicht en handhaving. In het huidige HUP is gekozen voor een programmatische aanpak van de alcoholverkooppunten. De diverse soorten controles met bijbehorende frequentie zijn in het HUP opgenomen en dit HUP wordt jaarlijks opgesteld en geëvalueerd. Regelgeving Naast preventie en handhaving geeft de DHW de gemeenten verschillende verordenende bevoegdheden. Regelgeving is geen verplichtend onderdeel van het gemeentelijke PenH-plan. Toch is het een onmisbare factor van een 5

6 integraal alcoholbeleid. Om die reden heeft de gemeente Waalre reeds haar gemeentelijke regelgeving aangepast op de nieuwe DHW. In de Algemene Plaatselijke Verordening (APV) zijn maatregelen opgenomen in het licht van de twee hoofdthema s van dit plan (leeftijdsgrens en dronkenschap). Daarbij is bekeken welke maatregelen een expliciete meerwaarde hebben in het terugdringen van de alcoholproblematiek. Daarbij is gekozen voor de volgende maatregelen: Happy Hours beperken (artikel 2:34d APV) Onderzoek laat zien (Meier e.a., 2008) dat de prijs van alcohol een belangrijke voorspeller is voor gebruik. En dat met prijsinterventies gebruik beïnvloed kan worden. Het verhogen van alcoholprijzen heeft zelfs het meeste impact op drinkers die heel veel drinken. Daarmee is deze maatregel een effectieve in het tegengaan van dronkenschap. Omdat dronkenschap en uitgaan sterk aan elkaar gerelateerd is deze artikel opgenomen in de APV (artikel 2:34d). De DHW maakt het niet mogelijk happy hours geheel te verbieden, maar de meest excessieve acties (meer dan 40% korting) kunnen wel worden afgetopt middels de opgenomen bepaling in de APV. Beperken schenktijden paracommercie (artikel 2:34b APV) Het vastleggen van de schenktijden in de paracommercie is een wettelijke verplichting voor gemeenten. Het beperken van schenktijden niet. Toch is het verstandig de schenktijden in sportverenigingen en jongerencentra, zeker daar waar veel jongeren komen, niet te ruim te maken. Achterliggende gedachte is de wetenschap dat ruime schenktijden leiden tot meer consumptie. Ook is het de vraag of het vanuit normatief oogpunt wenselijk is dat tieners tijdens sport en spel van s ochtend vroeg tot s avonds laat geconfronteerd worden met het alcoholgebruik van anderen. In onze APV hebben we daarover de bepaling opgenomen dat alcoholhoudende drank enkel wordt verstrekt vanaf 1 uur voor de aanvang en tot uiterlijk 2 uur na afloop van een activiteit die wordt uitgeoefend in verband met de statutaire doelen van de rechtspersoon. Voorwaarden stellen aan evenementen Het naleven van de leeftijdsgrens voor alcohol is moeilijk voor veel alcoholverstrekkers weten we uit onderzoek (Roodbeen e.a., 2014). Dit geldt ook voor het naleven van de bepalingen rondom dronkenschap en doortappen. Op evenementen is de naleving nog een fractie lastiger. Door de schaalgrootte, tijdelijke personeelskrachten en het gebrek aan een structurele controlesystematiek is de naleving vaak slecht. De DHW biedt gemeenten de mogelijkheid om voorwaarden te stellen aan het verlenen van een ontheffing van de DHW, zoals dat bij evenementen het geval is (artikel 35, lid 2). Van die mogelijkheid zal gebruik worden gemaakt om een alcoholmodule in de aanvraag van de ontheffing mee te nemen. Met 6

7 de alcoholmodulen worden aanvragers verplicht om te omschrijven hoe ze op leeftijd (en zaken als dronkenschap) gaan controleren. Drank- en Horecabeleid 2014 In het recent vastgestelde Drank- en Horecabeleid wordt uiteengezet op welke wijze de gemeente haar bevoegdheden inzet, die wij hebben op grond van wet- en regelgeving welke te maken hebben met drank en horeca. De regels die betrekking hebben op het ter beschikking stellen van drank liggen voornamelijk vast in de Drank- en Horecawet (hierna ook: DHW). Tevens is in dit beleid de sactiestrategie opgenomen, die zo veel mogelijk aansluit bij de regionale sanctiestrategieën zoals de Brabantse handhavingstrategie en het Brabantse Alcohol- en sanctiebeleid. 2. Probleemanalyse Sinds 1988 is onder Nederlandse jongeren het alcoholgebruik flink toegenomen. Jongeren gingen in de loop van de afgelopen decennia meer, vaker én op jongere leeftijd drinken. In 2003 waren Nederlandse jongeren zelfs koplopers in Europa, als het ging om binge drinken, oftewel het op een avond meer dan vijf drankjes drinken (Hibell e.a., 2012). Afgelopen decennium werd sterk ingezet op het voorkomen van drinken door jongeren onder de 16. Gevolg was dat drankgebruik onder jonge pubers sterk afnam, vooral onder de jongste groep: in 2003 had 36% van de 12-jarige jongens de afgelopen maand gedronken, in 2011 was dat geslonken tot 9,4%. Bij 12-jarige meisjes daalde het aandeel actuele drinkers van 25,4 naar 5,8% (Verdurmen e.a., 2012). In geen ander Europees land nam drankgebruik onder jonge drinkers zo spectaculair af. Onder jongeren van 16 jaar en ouder veranderde er echter weinig. Zij verminderden hun alcoholgebruik niet. Bijna de helft van de jongeren van 16 jaar was de afgelopen maand een keer dronken of aangeschoten, zo blijkt uit de cijfers van 2011 (Verdurmen e.a., 2012). Als jongeren aan drank willen komen is dat relatief makkelijk in Nederland. Meer dan de helft van de verkooppunten (53%) leefde de oude leeftijdgrens van 16 jaar niet na in 2013 (Roodbeen, e.a., 2014). Als jongeren in hun puberjaren veel drinken, neemt de kans toe dat ze later problemen met hun drankgebruik krijgen. Een op de drie mannen in de leeftijdsgroep van 16 tot 24 jaar valt onder de noemer probleemdrinker. Iemand wordt zo genoemd als hij of zij problemen heeft door regelmatig of stevig drinken. Regelmatig drinken is daarbij minstens 21 dagen per maand vier of meer glazen drank. Stevig drinken is minstens vier keer per maand zes of meer glazen drank. De problemen lopen uiteen van black-outs door 7

8 drankgebruik tot alcoholongevallen, regelmatige dronkenschap/katers en problemen met vrienden en familie (Van Dijkck e.a. 2005). Alcoholgebruik kan ongunstig zijn voor de ontwikkeling van de hersenstructuren. Juist als hersendelen in ontwikkeling zijn, zijn ze erg kwetsbaar voor deze giftige stof. Pubers met alcoholproblemen scoren lager dan andere jongeren op taalvaardigheid, intelligentie, aandacht en ruimtelijk inzicht. Overmatig alcoholgebruik kan dus gevolgen hebben voor het brein, maar vergroot ook de kans op verkeersongevallen, letselschade, geweld (waaronder ook seksueel geweld) en onveilig vrijen. Vooral jongeren die veel drinken zijn vaker bij deze vormen van riskant gedrag betrokken. 3 Beleidsfocus 3.1 Uitgangspunten en onderbouwing van beleid Dit plan is gebaseerd op een integrale beleidsvisie. Er is immers sprake van een preventie- én handhavingsplan. Dat impliceert dat meerdere afdelingen binnen de gemeenten - en dus ook meerdere type maatregelen worden ingezet bij de aanpak van de alcoholproblematiek. Als uitgangspunt voor integraal alcoholbeleid hanteren we het preventiemodel van Reynolds (2003) dat ook de basis vormt voor de Handreiking Gezonde Gemeenten van het RIVM. Het preventiemodel kent 3 beleidspijlers, te weten: regelgeving, educatie en handhaving. De pijlers staan deels op zichzelf maar overlappen elkaar ook (figuur 1). Juist in de overlap zien we het integrale preventiebeleid terug. Het preventiemodel van Reynolds is gebaseerd op de systeemtheorie van Holder (1998) die duidelijk maakt dat alcoholgebruik altijd een resultaat is van een combinatie van factoren. De persoon, zijn sociale omgeving, het aanbod van drank en het overheidsbeleid vormen samen een systeem dat uiteindelijk de keuze van de gebruiker bepaalt. Holder laat daarmee zien dat alcoholpreventie nooit alleen op het individu gericht kan zijn. Het meest succesvol zijn strategieën die vooral de omgeving van de drinker beïnvloeden. In dit PenH-plan staat daarom de omgeving centraal. Regelgeving Handhaving Preventie Educatie Figuur 1: Preventiemodel Reynolds 8

9 3.2 Beleidsdoelgroep en -setting Het is bekend dat de gezondheidsschade van alcoholgebruik het grootst is onder de 18 jaar. Jongeren onder de 18 jaar zijn fysiek nog niet geheel volwassen en met name de hersenen zijn nog volop in ontwikkeling tot 23 jaar. Alcohol kan deze ontwikkeling schaden. Met dit gegeven in het achterhoofd heeft de centrale overheid de leeftijdsgrens voor verkoop én bezit van alcohol verhoogd naar 18 jaar. Het toezicht op de naleving van deze leeftijdsgrens wordt als een belangrijke prioriteit beschouwd binnen het gemeentelijk preventie- en handhavingsbeleid. Voor jarigen gaat het vooral om het voorkomen van overmatig alcoholgebruik. De uitgaansavonden zijn hierbij een belangrijk risico moment. Uitgaan is een breed begrip: het gaat ook om het bezoeken van evenementen en feestjes thuis. Omdat veel jongeren uit Waalre uitgaan in nabijgelegen gemeenten (Eindhoven, Valkenswaard) is het belangrijk om van deze gemeenten inzicht te krijgen in het preventie- en handhavingsplan. Alleen in combinatie met het beleid in de regio kan het beleid van Waalre vruchten afwerpen voor de doelgroepen van Waalre. Naast gezondheidsproblematiek is veiligheidsproblematiek een belangrijke motivatie om aandacht te besteden aan deze leeftijdsgroep. 3.3 Doelstellingen van beleid Artikel 43a van de DHW schrijft voor dat de doelstellingen van het beleid duidelijk moeten zijn. Op basis van de Drank- en Horecawet kunnen twee algemene hoofddoelstellingen worden onderscheiden: Afname alcoholgebruik onder de 18 jaar. Afname dronkenschap (met name tijdens uitgaansavonden in het publieke domein). Alvorens de doelstellingen voor de gemeente Waalre worden vastgesteld is het van belang om inzichtelijk te hebben hoe het is gesteld met het alcoholgebruik in Waalre. De GGD houdt verschillende onderzoeken met betrekking tot alcoholgebruik. Op dit moment zijn de meest recente cijfers voor de doelgroep 12 t/m 18 jarigen afkomstig van de Jeugdmonitor Eind 2015 wordt opnieuw de Jeugdmonitor gehouden en begin 2016 zullen hiervan de resultaten bekend zijn. Voor de doelgroep 19 t/m 64 jarigen zijn cijfers afkomstig van de Volwassenenmonitor gebruikt. De Volwassenenmonitor zal in 2016 opnieuw worden gehouden en de resultaten hiervan zullen in 2017 bekend zijn. 1 Kernpunten Jeugdmonitor 12 t/m 18 Waalre (GGD Brabant-Zuidoost,) 2 Tabellenboek Waalre Volwassenenmonitor 19 t/m 64 jaar (GGD Brabant- Zuidoost) 9

10 Indicator Bron Leeftijd Niveau Alcoholgebruik afgelopen maand 12 t/m 17 jarigen 2 Overmatig alcoholgebruik 19 t/m 24 jaar 3 Binge drinken 19 t/m 24 jaar 3 Ouders die het goedkeuren dat hun kinderen alcohol drinken 12 t/m 17 jaar Jeugdmonitor Volwassenenmonitor Volwassenenmonitor Jeugdmonitor t/m 15 Waalre 10 % Regio 14 % Waalre 86 % 12 t/m 15 Regio 78 % Regio 15 % Regio 24 % Waalre 21 % Regio 25 % Waalre 57 % Regio 67 % * Tot 1 januari 2014 was het vanaf 16 jaar toegestaan om alcohol te kopen en drinken. Voor de gemeente Waalre zijn de onderstaande doelstellingen met de bijbehorende prestatie-indicatoren geformuleerd. 1) Afname van alcoholgebruik door jongeren van 12 t/m 17 jaar. a) In 2017 is het percentage jongeren van 12 t/m 15 jaar dat de afgelopen maand alcohol heeft gedronken in Waalre verder afgenomen ten opzichte van Streefpercentage hierbij is 9 %. b) In 2017 is het percentage jongeren van jaar in Waalre dat de afgelopen maand alcohol heeft gedronken verder afgenomen ten opzichte van Streefpercentage hierbij is 50%. 2) Alcoholgebruik door jong volwassenen tussen de 18 en 24 jaar. a) In 2017 is het percentage jongeren van 18 t/m 24 jaar dat overmatig drinkt 4 minimaal gelijk gebleven. b) In 2017 is het percentage jongeren van 18 t/m 24 jaar dat de afgelopen maand aan binge drinken 5 heeft gedaan minimaal gelijk gebleven. 3) Bij (groot)ouders de bewustwording vergroten van de schadelijke gevolgen van alcoholgebruik bij jongeren jarigen zijn nu buiten beschouwing gelaten omdat deze leeftijd alcohol mag drinken en daardoor de percentages bij de jongeren beïnvloedt. De GGD gaat de leeftijdsindeling in de volgende monitoren aanpassen. 4 Overmatig drinker: mannen >21 glazen per week; vrouwen >14 glazen per week 5 Binge drinken: minstens 1 keer per week 6 glazen of meer per dag 10

11 a) In 2017 is het percentage ouders dat alcoholgebruik bij hun kinderen van 12 t/m 15-jarigen goedkeurt afgenomen. Streefpercentage hierbij is 15 %. b) In 2017 is het percentage ouders dat alcoholgebruik bij hun kinderen van jaar goedkeurt afgenomen. Streefpercentage hierbij is 50 %. Het alcoholgebruik onder volwassenen is in de gemeente Waalre significant hoger dan in de regio en de rest van Nederland. Verandering van de mentaliteit ten aanzien van alcoholgebruik is daarom voor ouders (en grootouders) in Waalre des te meer relevant. Bij educatie en communicatie richting de jongeren zullen we gelijktijdig aandacht besteden aan alcoholgebruik door volwassenen. Voorts is de verwachting dat interventies de meeste effecten zullen geven in de leeftijdsgroep 12 t/m 17 jaar. Het ingezet beleid zal later doorwerken op deze leeftijdsgroep waardoor de inschatting is dat in verloop van tijd het percentage overmatig drinkers en binge drinkers in de leeftijdsgroep 18 t/m 24 jaar zal afnemen. 3.4 Verleden: Alcoholproject Laat je niet flessen Op het gebied van preventie heeft de gemeente in de periode geparticipeerd in het regionale project Laat je niet flessen. De doelstelling van dit project was tweeledig: 1. Opschuiven startleeftijd qua alcoholgebruik richting 16 jaar. 2. Afname dronkenschap in gehele publieke domein. Introductie en sanctie van de norm: dronken jongeren op straat accepteren we niet langer, evenmin als het schenken aan dronken jongeren, natuurlijk onder de 16 jaar, maar met name ook in de leeftijd van 16 tot 24 jaar. Uit het jaarverslag van het project blijkt dat in de startleeftijd in de loop van het project een grote verschuiving opgetreden heeft in positieve zin. Het merendeel van de jongeren (61%) start pas met drinken op of boven de 16-jarige leeftijd. Het regulier drinken van jongeren onder 16 jaar is gemiddeld in vier jaar tijd gehalveerd. Dat is een spectaculaire ontwikkeling. Met name 15-jarigen drinken nog regelmatiger dan beoogd. De naleving van het verkoopverbod aan 16-minners is verbeterd, de resultaten van de sportkantines blijven echter nog steeds achter, vergeleken met de horeca en supermarkten. Het aantal jongeren dat te veel drinkt onder de 16 is sterk afgenomen. Als men eenmaal mag drinken, drinkt men vaak nog steeds te veel. Aan dronken jongeren wordt drank soms geweigerd, maar minder vaak dan vooraf gehoopt. Aanbevelingen en vervolg project laat je niet flessen 11

12 Het project is gestopt op 1 januari Alcoholpreventie wordt vanaf 2014 ingebed in het gemeentelijk lokale beleid. De GGD Brabant Zuidoost pakt de regionale taken op en participeert in de gemeente Waalre in de werkgroepen van het LGB. 4. Risicoanalyse uitvoeren De gemeente maakt een risicoanalyse op basis waarvan doelstellingen kunnen worden aangescherpt en de focus kan worden verlegd. De risicoanalyse geeft inzicht in de settings, risicokenmerken, locaties en tijdstippen waar jongeren drinken en waar hun alcoholgebruik voor problemen zorgt. Hiermee kunnen de inspanningen van de gemeente gericht worden ingezet op plaatsen waar de meeste gezondheids/ veiligheidswinst kan worden behaald. Door het jaarlijkse karakter van het HUP, is het tevens een evaluatieinstrument dat inzicht geeft in de resultaten van het lokale alcoholbeleid en aanknopingspunten voor een volgend PenH-plan. 4.1 Gegevens verzamelen uit onderzoek Het alcoholgebruik onder jongeren wordt middels de GGD gezondheidsmonitor vastgesteld. Deze monitor wordt eens per vier jaar afgenomen. De uitkomsten van bovenstaande monitor zal worden gebruikt om de risicoanalysetabel in te vullen. 4.2 Gegevens verzamelen bij informanten Om een betrouwbare risicoanalyse uit te kunnen voeren is het belangrijk om, ter aanvulling op de verschillende onderzoeken, ook andere bronnen te raadplegen. In eerste instantie zijn dat: politie, jongerenwerk en de DHW Boa s. Van deze partners is gevraagd aan te geven wat zij als de belangrijkste risico s zien. De gegevens van de informanten worden aangevuld met de gegevens uit eerder genoemde onderzoeken. Uit onderzoek en navraag komt naar voren dat er per setting verschillende risicokenmerken aanwezig zijn. Hieronder zullen we de verschillende settings en daarbij behorende risicokenmerken benomen. Setting Locatie(s) Risicokenmerken Commerciële vergunning Paracommerciële vergunning Kroeg Café/restaurant Restaurant Sportkantines Gemeenschapshuizen Aankoop door minderjarigen en doorschenken bij dronkenschap. Slechte naleving leeftijdsgrens en doorschenken bij 12

13 Ontheffing 35 DHW artikel Zonder vergunning Evenementen Supermarkten Slijterijen Cafetaria dronkenschap. Slechte naleving leeftijdsgrens en doorschenken bij dronkenschap. Aankoop door minderjarigen t.b.v. indrinken. Openbare ruimte Hangjeugd Alcoholgebruik op straat door minderjarigen en openbare dronkenschap. Thuis/ouders n.v.t. Ontbreken duidelijke afspraken m.b.t alcohol en uitgaan. Scholen Basisscholen (in Waalre is er geen voortgezet onderwijs) Beperkte voorlichting met betrekking tot de schadelijke gevolgen van het gebruik van alcohol. 4.3 Van risicoanalyse naar interventiestrategie De kern van de interventiestrategie is gebaseerd op de beleidspijlers educatie, regelgeving en handhaving. De risicoanalyse bepaalt in welke mate op een specifieke pijler wordt ingezet en welke setting de meeste aandacht krijgt. De risicoanalyse is dus niet bedoeld om te bepalen welke interventies er worden ingezet, maar waar, wanneer en hoe interventies het beste kunnen worden ingezet. Op basis van de uitkomsten kan de uitvoeringsstrategie worden bepaald en bovendien in opvolgende jaren worden verfijnd en bijgestuurd. Omdat de alcoholproblematiek onderhevig is aan trends, wordt de risicoanalyse idealiter elk jaar geëvalueerd en waarnodig bijgesteld in het HUP. Tabel 2 schetst een overzicht van de maatregelen per beleidspijler. Uitgangspunt van dit plan is dat per setting zoveel mogelijk combinaties worden gemaakt van elementen van verschillende pijlers die elkaar versterken. Idealiter wordt er per setting een geschikte maatregelenmix opgesteld. In de volgende hoofdstukken worden per beleidspijler de verschillende maatregelen nader toegelicht. Tabel 2 maatregelenmix per setting Setting Educatie Regelgeving Handhaving Commerciële vergunning -Nalevingscommunicatie -Training caissières DHW en APV -Toezicht leeftijdsgrenzen -Toezicht dronkenschap 13

14 Paracommerciële vergunning Ontheffing 35 DHW artikel -Nalevingscommunicatie -Training barvrijwilligers - Alcoholopvoeding - Uitgaansopvoeding DHW en APV -Toezicht leeftijdsgrenzen -Toezicht doorschenken DHW -Toezicht leeftijdsgrenzen -Toezicht doorschenken Zonder vergunning -Nalevingscommunicatie DHW -Toezicht leeftijdsgrenzen Openbare ruimte - Campagne DHW en APV -Toezicht openbare dronkenschap -Toezicht bezit alcohol minderjarigen Thuis/ouders - Alcoholopvoeding - Uitgaansopvoeding Scholen Overleg scholen over alcoholvoorlichting Educatieve/communicatieve activiteiten Dit PenH-plan kent twee einddoelgroepen: jongeren van 12 t/m 17 jaar en 18 t/m 24 jarigen met betrekking tot alcoholgebruik. In het lokaal gezondheidsbeleid is dit onderwerp ook opgenomen als één van thema s waar aandacht voor nodig is. Het lokaal gezondheidsbeleid wordt opgesteld met als doel het handhaven en/of het bevorderen van (gelijke kansen op) een goede gezondheid van de inwoners van de gemeente Waalre. Daar waar mogelijk worden maatregelen getroffen ter bescherming tegen gezondheidsproblemen en ter voorkoming van gezondheidsproblemen. In de nota LGB zijn 11 kernboodschappen geformuleerd op basis van gegevens van de GGD Brabant-Zuidoost. Voor de periode is hier in samenspraak met de politieke partijen een prioritering aangegeven waaruit een uitvoeringsplan is opgesteld. De speerpunten zijn ondergebracht in de volgende drie werkgroepen: - werkgroep gezond & fit - werkgroep kwetsbare groepen - werkgroep weerbaarheid 14

15 Deze werkgroepen hebben een dynamisch karakter. Organisaties/personen kunnen tijdelijk deelnemen daar waar hun expertise nuttig is. Iedere werkgroep maakt een plan van aanpak. Daar waar wenselijk stemmen werkgroepen onderling met elkaar af. De werkgroep weerbaarheid pakt het thema alcoholpreventie op (speerpunt: versterking weerbaarheid jeugd, verantwoord omgaan met genotmiddelen). De werkgroep gezond en fit is betrokken in relatie tot sport en alcoholgebruik. Het lokale gezondheidsbeleid richt zich met name op de factoren leefstijl en sociale omgeving. In hoofdstuk 3 werd al uitgelegd dat preventieactiviteiten het beste gericht kunnen zijn op de omgeving van de bovengenoemde groepen. Voor een belangrijk deel gaat het daarbij om de sociale- en professionele omgeving van jongeren. Daarom staan omgevingsgerichte educatieve activiteiten centraal in dit hoofdstuk van het PenH-plan. Daarbij onderscheiden we drie doelgroepen die invloed kunnen hebben op het alcoholgebruik van jongeren: - Scholen - Ouders - Alcoholverstrekkers 5.1 Onderwijs De school is een belangrijke pedagogische omgeving voor jongeren. Ook als het gaat om alcoholgebruik leren jongeren op school wat wel en niet verstandig is. Gedragsverandering creëren via voorlichtingsprogramma's blijkt lastig, zo niet onmogelijk (Babor, 2010). Toch is het relevant dat jongeren geïnformeerd raken over de risico's van alcoholgebruik. Niet zozeer om gedrag te beïnvloeden, maar om het gebruik te de-normaliseren en daarmee aan draagvlak te werken voor effectievere gedragsmaatregelen als handhaving en specifieke regelgeving. Met name de informatie over wat alcohol met de hersenontwikkeling doet is bruikbaar hierbij. Dat geld niet alleen voor jongeren, maar ook voor hun ouders. Bij de keuzebepaling van schoolprogramma s op het gebied van middelengebruik heeft de GGD een belangrijke adviserende rol, zowel voor basisscholen als scholen voor voortgezet onderwijs. In de gemeente Waalre betreft het alleen basisscholen. PAS interventie De zogenaamde PAS-interventie is een bewezen effectieve aanpak (onderdeel van de Gezonde School en Genotmiddelen), waarbij een gestandaardiseerde ouderavond in combinatie met leerlingenvoorlichting wordt ingezet bij de overgang van de basisschool naar het voortgezet onderwijs. 15

16 Een goed schoolprogramma biedt meer dan voorlichting en besteedt ook aandacht aan regels betrekking tot alcoholgebruik door personeel en ouders bij feestelijke gelegenheden, kampen en excursies. De resultaten van het PAS-onderzoek (2009) laten namelijk zien dat het alcoholgebruik van jongeren alleen uitgesteld kan worden als jongeren én hun ouders worden geïnformeerd over hoe en waarom jongeren geen alcohol zouden moeten drinken. Als alleen ouders of alleen hun kinderen hierover worden geïnformeerd, dan heeft dat geen zin. Het is wel van belang te beginnen met PAS voordat het kind regelmatig drinkt; alleen dan heeft het effect. Jongeren moeten zelf overtuigd zijn dat alcohol slecht voor hen is en weten hoe ze nee kunnen zeggen. Dat lukt alleen als zij daarbij gesteund worden door ouders die regels stellen. In de regio Zuidoost-Brabant is de laatste jaren op verschillende basisscholen ervaring op gedaan met een dergelijke ouder-kindinterventie, waarbij GGD, verslavingszorg en jongerenwerk samenwerken. Scholen zijn vaak terughoudend ten aanzien van aanbod van derden, wanneer dat als extra belasting wordt ervaren. Het is dus van belang om samen met een school te zoeken naar een interventie op maat, die aansluit bij een door de school ervaren noodzaak. Het is bijvoorbeeld mogelijk om preventie van alcoholgebruik in te bedden in de aandacht voor de sociaal-emotionele ontwikkeling van kinderen; het omgaan met groepsdruk is een thema dat in de bovenbouw van het basisonderwijs actueel is. 5.2 Ouders en de thuissituatie Alcoholopvoeding Ouders onderschatten systematisch hoeveel hun kinderen drinken. Ze denken bovendien veelal dat het gedrag van hun puber volledig wordt bepaald door peers (o.a. vrienden), terwijl zij wel degelijk ook zelf invloed hebben op het alcoholgebruik van hun kinderen (van der Vorst, 2006). Bewust omgaan met beschikbaarheid van alcohol in huis en het stellen van regels zijn geschikte instrumenten om alcoholgebruik tegen te gaan. Uit onderzoek blijkt dat kinderen van ouders die geen duidelijke regels hebben afgesproken en geen leeftijdsgrens hebben gesteld voor het drinken van alcohol al op jongere leeftijd beginnen met drinken. Ze drinken bovendien vaker dan jongeren waarvan de ouders wel een leeftijdsgrens hebben gesteld. Naast het stellen van regels zijn andere beschermende factoren: een goede band tussen ouder en kind en een autoritatieve opvoedstijl. Deze stijl van opvoeden stelt redelijke grenzen, geeft uitleg, toont begrip en doet al deze dingen met gezag. Een slechte ouder-kind relatie en psychische problematiek of middelengebruik van de ouders zijn risicofactoren. Adviezen met betrekking tot alcoholopvoeding zouden- zoals hiervoor beschreven- in samenwerking met scholen aan ouders kunnen worden aangeboden. 16

17 Het alcoholgebruik onder volwassenen is in de gemeente Waalre significant hoger dan in de regio en de rest van Nederland. Verandering van de mentaliteit ten aanzien van alcoholgebruik is daarom voor ouders (en grootouders) in Waalre des te meer relevant. Voorlichting aan volwassenen kan bijvoorbeeld ook via de (sport)verenigingen van hun kinderen gegeven worden. Uitgaansopvoeding Ook door regels te stellen die niet expliciet gaan over alcoholgebruik, kunnen ouders invloed hebben op het alcoholgebruik van hun kind. Dan gaat het vooral over afspraken omtrent uitgaan, zoals staptijden, hoe vaak per week ze uit mogen. Uitgaansopvoeding is nodig zodat ouders zich meer bewust zijn van de rol die ze kunnen spelen om de schade van middelengebruik tijdens het uitgaan te voorkomen of te beperken. Via diverse relevante kanalen (GGD, verslavingszorginstelling, Centrum Maatschappelijke Deelname, lokale media, ouderavonden op scholen en in (sport)verenigingen) kunnen ouders worden voorgelicht over een adequate opvoedstijl en kunnen zij gewezen worden op ondersteunende websites als en Het Centrum Maatschappelijke Deelname (CMD) heeft de regie over het gezinsplan bij ondersteuningsvragen. Vroegsignalering vanuit samenwerkende partners naar het CMD helpt om tijdig bij te kunnen sturen. De GGD voert in opdracht van de gemeente Waalre een extra contactmoment uit onder jongeren van 14 en 15 jaar. Tijdens dit contactmoment komen vragen over alcoholgebruik aan de orde. Dit levert een bijdrage aan bewustwording bij deze leeftijdsgroep en vroegsignalering door de GGD. Veel jongeren in Waalre gaan uit in Eindhoven en Valkenswaard. De gemeente Waalre zou kunnen samenwerken met buurgemeenten om de interventie Uit met ouders aan te bieden. Ouders krijgen hierbij informatie over verschillende aspecten van uitgaan. Betrokken instanties zijn: politie, horeca, verslavingszorg en GGD. 5.3 Alcoholverstrekkers Met de term alcoholverstrekkers worden alle personen bedoeld die verantwoordelijk zijn voor een adequate naleving van de eerder genoemde bepalingen in de DHW. Dat kunnen zijn horecaondernemers, barpersoneel, barvrijwilligers, portiers, caissières, filiaalmanagers etc. Van deze professionals wordt verwacht dat ze de leeftijdsgrens voor de verstrekking van alcohol 17

18 naleven, evenals het verbod op doorschenken bij dronkenschap en toelaten van personen in kennelijke staat van dronkenschap in hun zaak/ruimte. Training Belangrijk is vooral dat alcoholverstrekkers zich bewust zijn van hun verantwoordelijke taak en in staat zijn juist te handelen, ook wanneer er weerstand is bij de klant. Om alcoholverstrekkers hierin te bekwamen zijn trainingsprogramma s ontwikkeld zoals de Barcode voor barpersoneel en de IVA training voor barvrijwilligers. Voor DHW-vergunningsvrije verkooppunten zoals supermarkten is het wenselijk om periodiek overleg te laten plaatsvinden met de ondernemers(verenigingen) om helder te krijgen wat men intern aan training van personeel doet. Nalevingscommunicatie Naleving van de wet kan naast individuele training worden beïnvloed door nalevingscommunicatie. Doel van nalevingscommunicatie is om een gedragsverandering te veroorzaken bij de doelgroep en om de subjectieve pakkans te vergroten. Daarom wordt in samenwerking met de afdeling communicatie een nalevingscommunicatie strategie ontwikkeld. Deze kan ook worden ingezet voor andere nalevingsproblemen die in de gemeente spelen. De volgende elementen maken in ieder geval onderdeel uit van de nalevingscommunicatiestrategie: Educatieve communicatie: uitleg van de regels, de argumenten voor deze regels, uitleg over mogelijke hulpmiddelen om na te kunnen leven. Dit is nodig als onduidelijkheid over (het belang van) de regels naleving in de weg staat. Dreigende communicatie: communicatie over controles, sancties, uitbreiding toezichtcapaciteit, toezichthouders in uniform. Deze vorm beïnvloedt de subjectieve pakkansbeleving en kan effectief zijn als blijkt dat de regels bewust overtreden worden. Normatieve communicatie: bijvoorbeeld een interview met een ondernemer die de regels goed naleeft, een nieuwsbericht waarin het percentage nalevers wordt genoemd in plaats van het aantal overtreders. Oftewel: het communiceren van gewenste norm, ervan uitgaande dat de gemiddelde mens graag aan de algemeen geldende norm wil voldoen. 5.4 Publiekscommunicatie Goed alcoholbeleid is niet vanzelfsprekend ook populair beleid onder alle burgers en ondernemers. Maar aan draagvlak voor beleid kan wel gewerkt worden. Zeker in het geval van nieuwe regels zoals de 18 jaargrens voor alcoholverkoop is het verstandig in te zetten op draagvlakverhogende 18

19 maatregelen. Het is bekend dat de kennis rondom alcohol en de gevolgen van alcoholmisbruik kan bijdrage aan meer draagvlak voor alcoholbeleid. Dit thema leent zich daarom goed voor een lokale campagne die als doel heeft om aan draagvlak te werken voor de handhavende en regelgevende activiteiten die de gemeente op dit vlak uitvoert. 6. Handhavingsactiviteiten Met de gewijzigde Drank- en Horecawet (per 1 januari 2013) is de gemeente toezichthouder geworden voor de hele DHW. Handhaving van de wetgeving rond alcohol is dus een relatief nieuwe taak voor de gemeente. De hier geschetste handhavingsactiviteiten zijn gebaseerd op de ervaringen van de NVWA, die voorheen de (landelijke) verantwoordelijkheid had voor de handhaving van de DHW. Daarnaast zijn deze gebaseerd op de ervaringen van gemeenten die afgelopen jaren (bijvoorbeeld als pilotgemeente) al wat meer ervaring hebben opgedaan met handhaving van lokaal alcoholbeleid. In het reeds vastgestelde Handhaving Uitvoeringsprogramma 2014 van de gemeente Waalre (HUP) zijn voor het eerst de uitvoering van de toezichtsen handhavingstaken van de DHW opgenomen. Daarin is gekozen voor een programmatische aanpak van de alcoholverkooppunten. Zoals eerder aangegeven ligt de gemeentelijke prioriteit in dit plan, zowel als het gaat om preventie als om handhaving, bij de problemen rondom alcoholverstrekking aan minderjarigen én het voorkomen van dronkenschap onder jongvolwassenen. Deze doelstellingen sluiten aan bij de volgende wettelijke bepalingen: Leeftijdsgrens 18 jaar - Artikel 20, (lid 1 en 4) van de Drank- en Horecawet. Oftewel het bedrijfsmatig of anders dan om niet verstrekken van alcoholhoudende drank aan een persoon van wie niet is vastgesteld dat deze de leeftijd van 18 jaar heeft bereikt en het duidelijk zichtbaar aangeven van de leeftijdgrens. - Artikel 20, lid 6 van de Drank- en Horecawet. Het verplicht aanduiden van de leeftijdsgrens. Dronkenschap/doorschenken - Artikel 20, lid 6 van de Drank- en Horecawet. Het verbod om personen in kennelijke staat van dronkenschap toe te laten in een horecazaak of op het terras. - Artikel 252 Wetboek van Strafrecht. Verbod om dronken personen te schenken. - Artikel 453 Wetboek van Strafrecht. Verbod om zich in kennelijke staat van dronkenschap op de openbare weg te begeven. 19

20 6.1 Interventiestrategie bepalen Op basis van de risicoanalyse worden prioriteiten vastgesteld met betrekking tot de handhavingsactiviteiten. Daarbij wordt een afweging gemaakt tussen de aandacht voor de leeftijdsgrens voor alcoholverkoop van 18 jaar en de bepalingen rondom dronkenschap - zoals het niet toelaten van dronken personen in een horecagelegenheid en het niet schenken aan klanten in kennelijke staat van dronkenschap. De interventiestrategie met betrekking op handhavingsactiviteiten zijn nader uitgewerkt in het HUP van de gemeente Waalre. De diverse soorten controles met bijbehorende frequentie zijn in het HUP opgenomen en dit HUP wordt jaarlijks opgesteld en geëvalueerd. De opgenomen handhavingsactiviteiten worden hieronder beschreven. Basiscontrole Voordat de leeftijdsgrenzen/dronkenschap inspecties worden uitgevoerd is het zaak de vergunningen van in ieder geval de hotspots actueel te hebben. Met een basiscontrole wordt jaarlijks vastgesteld of de vergunning nog op orde is en of de leidinggevende ook echt aanwezig is. Leeftijdsgrens/dronkenschap inspectie Gestreefd wordt naar een controlefrequentie van 4 keer per jaar voor de hotspots met een hoger risico. Voor de risicovolle hotspots zijn meerdere inspecties per jaar noodzakelijk om de naleving effectief te blijven beïnvloeden (Wagenaar e.a., 2005). Voor de categorie met een beperkt risico volstaat 1 controle per jaar. De inspecties zullen met name in de avonden en weekenden plaatsvinden. 6.2 Uitvoeren van interventiestrategie In het beschrijven van de interventiestrategie beperken we ons tot de leeftijdsgrens/ dronkenschap inspecties. Controles Er worden observatie inspecties (in burgerkleding) uitgevoerd, waarbij wordt nagegaan of de regels nageleefd worden. Bij niet naleving wordt een maatregel genomen. Intergemeentelijke of regionale samenwerking is bijvoorbeeld een pre bij leeftijdsgrenzencontroles. Met name dat buitengewoon opsporingsambtenaren (boa s) steeds meer herkend worden maakt het op den duur moeilijk voor lokale boa s om leeftijdsgrenzenovertredingen op heterdaad vast te stellen. Uitwisseling van ervaringen van andere gemeenten biedt bovendien vaak inspiratie. De gemeente Waalre staat dan ook open voor intergemeentelijke en regionale samenwerking in de uitvoering. Het is daarnaast 20

21 van belang dat dit onderwerp op de agenda blijft van de bestuurders in de regio. Communicatie Communicatie kan het effect van de handhaving versterken. Het kan bijdragen aan een verhoogde subjectieve pakkans en aan meer draagvlak voor de maatregelen. Het is van belang de communicatie naar de diverse doelgroepen in goed overleg met andere afdelingen vorm te geven. Educatieve en communicatieve activiteiten zijn reeds in het vorige hoofdstuk aan bod gekomen. Handhaving De afhandeling zal plaatsvinden volgens het vastgestelde Drank- en Horecabeleid. In dit beleidsstuk is uiteengezet op welke wijze de gemeente Waalre haar bevoegdheden inzet met betrekking tot de DHW. Tevens is in dit beleid de sanctiestrategie opgenomen, die zo veel mogelijk aansluit bij de regionale sanctiestrategieën zoals de Brabantse handhavingstrategie en het Brabantse Alcohol- en sanctiebeleid. 6.3 Evaluatie van de handhavingsactiviteiten Het HUP wordt jaarlijks geëvalueerd door middel van het vaststellen van een jaarverslag. In dit jaarverslag zullen de toezichts- en handhavingsactiviteiten rondom de DHW worden geëvalueerd. 7. Uitvoering Uitgangspunt van dit plan is het beïnvloeden van de omgeving van de jonge drinker opdat deze verleid wordt meer gezonde en veilige keuzes te maken met betrekking tot alcohol. Zoals in hoofdstuk 3 is geschetst werkt alcoholbeleid het beste als op meerdere beleidspijlers tegelijkertijd wordt ingezet. Dat impliceert ook dat er in de uitvoering meerdere partners en stakeholders betrokken zijn. Hieronder een beschrijving van de belangrijkste samenwerkingspartners en de organisatiestructuur. 7.1 Samenwerking met externe partners Op een integraal dossier als het alcoholbeleid is samenwerking essentieel voor een goede uitvoering. De volgende partners zijn daarbij concreet in beeld: Politie Hotspots in kaart brengen, veiligheid tijdens inspecties, jongeren vragen naar ID en eventuele samenwerking met 21

22 betrekking tot de aanpak van doortappen vanuit het Wetboek van Strafrecht en openbare dronkenschap (artikel 252 resp. 453). Ondernemers/ Verenigingen Nalevingsommunicatie, meedenken over systeemontwikkeling, training personeel/vrijwilligers. Scholen Halfjaarlijks overleg over intern schoolbeleid (in kader van Lokale Educatieve Agenda) en over informatievoorziening richting ouders. Gezondheidsorganisaties Partners als de GGD en de Instelling voor verslavingszorg zijn belangrijk bij de uitvoering en ontwikkeling van educatieve interventies. Jongerenwerker Lumensindebuurt 8. Samenvatting Op 1 januari 2014 is een tweede wetswijziging van de Drank- en Horecawet ingevoerd. Hiermee is de leeftijdsgrens voor verstrekking en voor het in bezit hebben van alcohol op voor het publiek toegankelijke plaatsen verhoogd naar 18 jaar. Dit betekent dat jongeren geen alcohol mogen kopen als zij nog geen 18 jaar zijn. In het wijzigingsbesluit is eveneens opgenomen dat gemeenteraden periodiek een preventie- en handhavingsplan alcohol dienen vast te stellen. Dit eerste PenH-plan verbindt preventie en handhaving waarmee integraal beleid tot stand komt. Er komt meer samenhang tussen Gezondheidsbeleid, Jeugdbeleid, Toezicht en Handhaving in relatie tot alcoholgebruik. Het preventie- en handhavingplan bevat de hoofdzaken van het beleid dat zich richt op de preventie van alcoholgebruik -met name onder jongeren- en de handhaving van de wet. We willen dat onze jongeren veilig en gezond opgroeien. Preventie en voorlichting omtrent middelengebruik is daarbij erg belangrijk. De gemeente Waalre wil zich inzetten voor een leefbare en veilige samenleving. Met dit preventie- en handhavingsplan leggen we de focus op de omgeving van de jonge drinker opdat deze verleid wordt meer gezonde en veilige keuzes te maken en gaan we voor een duidelijke en consequente handhavingstrategie. 22

23 Literatuurlijst Babor e.a. (2010). Alcohol no ordinary commodity. Oxford: University press. Crews, F.T., Braun, C.J., Hoplight, B., Switzer, R.C. 3rd, & Knapp, D.J. (2000). Binge ethanol consumption causes differential brain damage in young adolescent rats compared with adult rats. Alcohol: clinical and experimental research, 24(11), Dalen, W.E. van, Franken, F., de Greeff, J., Mulder, J., van Straten, P. & van der Wulp, N.Y. (2013). Het perspectief voor de Alcoholvrije School in Nederland. Utrecht: STAP Dijck, D. van, & Knibbe, R.A. (2005). De prevalentie van probleemdrinken in Nederland: Een algemeen bevolkingsonderzoek. Maastricht: Universiteit van Maastricht. Hibell, B., Guttormsson, U., Ahlström, S., Balakireva, O., Bjarnason, T., Kokkevi, A., & Kraus, L. (2012). The 2011 ESPAD report: Substance use among students in 36 European countries. Stockholm: The Swedish Council for Information and Alcohol and Other Drugs (CAN). Holder, H. D. (1998). Alcohol and the Community: A Systems Approach to Prevention. Cambridge: Cambridge University Press. Reynolds, R.I. (2003). Building Confidence in Our Communities. London: London Drug Policy Forum. Roodbeen, R., Lie, K.J. & Schelleman-Offermans, K. (2014). Alcoholverkoop aan jongeren Nuchter, kenniscentrum leeftijdsgrenzen. Verdurmen, J., Monshouwer, K., Dorsselear, S. van, Lokman, S., Vermeulen-Smit, E., & Vollebergh, W. (2012). Jeugd en riskant gedrag 2011: Kerngegevens uit het peilstationsonderzoek scholieren. Utrecht: Trimbos-instituut. Wagenaar, A.C., Toomey, T.L. & Erickson, D.J. (2005). Complying With the Minimum Drinking Age: Effects of Enforcement and Training interventions. Alcoholism: Clinical and Experimental Research, 29, 2,

Preventie- en Handhavingsplan Alcohol Integrale aanpak voor de uitvoering van de Drank- en Horecawet Periode 2014-2017

Preventie- en Handhavingsplan Alcohol Integrale aanpak voor de uitvoering van de Drank- en Horecawet Periode 2014-2017 Preventie- en Handhavingsplan Alcohol Integrale aanpak voor de uitvoering van de Drank- en Horecawet Periode 2014-2017 Colofon Tamer Sayilgan, juridisch adviseur Toezicht en Handhaving Yvonne Schouten,

Nadere informatie

Preventie- en Handhavingsplan Alcohol 2014-2017

Preventie- en Handhavingsplan Alcohol 2014-2017 Preventie- en Handhavingsplan Alcohol 2014-2017 Gemeente Haarlemmerliede en Spaarnwoude Juli 2014 Inhoudsopgave Inleiding 1. Probleemanalyse 2. Beleidsfocus 2.1. Uitgangspunten en onderbouwing van beleid

Nadere informatie

GEMEENTEBLAD. Officiële publicatie van Gemeente Haarlemmerliede en Spaarnwoude PREVENTIE EN HANDHAVINGSPLAN ALCOHOL 2014 2017

GEMEENTEBLAD. Officiële publicatie van Gemeente Haarlemmerliede en Spaarnwoude PREVENTIE EN HANDHAVINGSPLAN ALCOHOL 2014 2017 14/008 BOB PREVENTIE EN HANDHAVINGSPLAN ALCOHOL 2017 De raad van de gemeente Haarlemmerliede en Spaarnwoude; Gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders van 21 mei Besluit: I. Vast te stellen het

Nadere informatie

Preventie- en handhavingsplan in het kader van de nieuwe Drank- en Horecawet Gemeente Den Haag (BOW.2014. 255)

Preventie- en handhavingsplan in het kader van de nieuwe Drank- en Horecawet Gemeente Den Haag (BOW.2014. 255) Preventie- en handhavingsplan in het kader van de nieuwe Drank- en Horecawet Gemeente Den Haag (BOW.2014. 255) 1. Inleiding Gemeenten zijn sinds 2013 de belangrijkste uitvoerder van de Drank- en Horecawet

Nadere informatie

Preventie en handhavingsplan voor de uitvoering van de Drank- en Horecawet.

Preventie en handhavingsplan voor de uitvoering van de Drank- en Horecawet. Preventie en handhavingsplan voor de uitvoering van de Drank- en Horecawet. Preventie en handhavingsplan voor de uitvoering van de Drank- en Horecawet. Titel: Preventie en handhavingsplan voor de uitvoering

Nadere informatie

Preventie- en Handhavingsplan Alcohol 2014-2017

Preventie- en Handhavingsplan Alcohol 2014-2017 Preventie- en Handhavingsplan Alcohol 2014-2017 Gemeente Waterland Juli 2014 Inhoudsopgave Inleiding 1. Probleemanalyse 2. Beleidsfocus 2.1. Uitgangspunten en onderbouwing van beleid 2.2. Beleidsdoelgroep

Nadere informatie

Preventie en handhavingsplan voor de uitvoering van de Drank- en Horecawet.

Preventie en handhavingsplan voor de uitvoering van de Drank- en Horecawet. Preventie en handhavingsplan voor de uitvoering van de Drank- en Horecawet. Datum: april / mei 2014 1 1. Inhoudsopgave Hoofdstuk Pagina 1. Inhoudsopgave 2 2. Inleiding 3 3. Probleemanalyse 4 4. Beleid

Nadere informatie

Zaaknummer 2014/53465 Preventie- en Handhavingsplan Voor de uitvoering van de Drank- en Horecawet

Zaaknummer 2014/53465 Preventie- en Handhavingsplan Voor de uitvoering van de Drank- en Horecawet Zaaknummer 2014/53465 Preventie- en Handhavingsplan Voor de uitvoering van de Drank- en Horecawet Periode 2014-2018 Mei 2014 1 2 Inhoudsopgave Inleiding...4 1 Probleemanalyse...5 2 Beleidsfocus...6 2.1

Nadere informatie

PREVENTIE- EN HANDHAVINGSPLAN GEMEENTE NUENEN C.A.

PREVENTIE- EN HANDHAVINGSPLAN GEMEENTE NUENEN C.A. CVDR Officiële uitgave van, Gerwen en Nederwetten. Nr. CVDR376587_1 3 januari 2017 PREVENTIE- EN HANDHAVINGSPLAN GEMEENTE NUENEN C.A. Voor de uitvoering van de Drank- en Horecawet Periode 2015-2018 Inleiding

Nadere informatie

Inleiding. Bestaand beleid

Inleiding. Bestaand beleid Inhoud Inleiding... 2 Bestaand beleid... 2 Stand van zaken alcoholgebruik onder jongeren in Deurne... 3 Doelstellingen en resultaten... 3 Doelstelling... 3 Resultaten... 4 Gezondheidsbeleid en Veiligheidsbeleid

Nadere informatie

Concept. Preventie- en Handhavingsplan Alcohol 2014-2018. Gemeente Zoetermeer

Concept. Preventie- en Handhavingsplan Alcohol 2014-2018. Gemeente Zoetermeer Concept Preventie- en Handhavingsplan Alcohol 2014-2018 Gemeente Zoetermeer 27 mei 2014 Inhoudsopgave Inleiding 3 1. Probleemanalyse 4 1.1 Algemeen 4 1.2 Zoetermeerse cijfers 4 2. Preventie- en Handhavingsplan

Nadere informatie

Preventie- en handhavingplan alcohol

Preventie- en handhavingplan alcohol Preventie- en handhavingplan alcohol Achtergrond Sinds 2014 zijn gemeenten de belangrijkste uitvoerders van de Drank- en Horecawet geworden. Zowel op juridisch, handhaving en educatief vlak is de gemeente

Nadere informatie

Preventie- en Handhavingsplan Alcohol 2014 2018

Preventie- en Handhavingsplan Alcohol 2014 2018 Preventie- en Handhavingsplan Alcohol 2014 2018 Gemeente Zoetermeer 30-9-2014 Inhoudsopgave Inleiding... 2 1 Probleemanalyse... 3 Algemeen... 3 Zoetermeerse cijfers... 3 2 Preventie- en Handhavingsplan

Nadere informatie

Preventie- en handhavingsplan

Preventie- en handhavingsplan 08OKT.2014 Gemeente Delft Preventie- en handhavingsplan Voor de uitvoering van de Drank en Horecawet - 2014 Astrid Lensink & Irma Lauwers 14-04-2014 Inleiding Op I januari 2014 is de Drank- en Horecawet

Nadere informatie

Preventie- en handhavingsplan alcohol 2014-2018

Preventie- en handhavingsplan alcohol 2014-2018 Preventie- en handhavingsplan alcohol 2014-2018 september 2014 gemeente roerdalen 2014-2018 1 Hoofstuk 1 Inleiding 1.1 Aanleiding De Nederlandse jongeren drinken veel, vaak en op jonge leeftijd. Daarnaast

Nadere informatie

Preventie- en handhavingsplan alcohol (voor de uitvoering van de Drank- en Horecawet)

Preventie- en handhavingsplan alcohol (voor de uitvoering van de Drank- en Horecawet) Preventie- en handhavingsplan alcohol (voor de uitvoering van de Drank- en Horecawet) Inhoudsopgave 1 Inleiding... 3 1.1 Waarom is een preventie- en handhavingsplan alcohol nodig?... 3 1.2 Leeswijzer...

Nadere informatie

Gemeente Hillegom. Preventie- en Handhavingsplan Alcohol Hillegom 2015-2016

Gemeente Hillegom. Preventie- en Handhavingsplan Alcohol Hillegom 2015-2016 Gemeente Hillegom Preventie- en Handhavingsplan Alcohol Hillegom 2015-2016 Inleiding Per 1 januari 2013 is de Drank- en Horecawet (DHW) gewijzigd. Door deze wijziging zijn gemeenten de belangrijkste uitvoerders

Nadere informatie

Kenmerk : 14.0003569 *14.0003569* Agendapunt nr. : 2014-BD-072 Raadsvergadering d.d. : 15 december 2014 Vaals, 27 oktober 2014

Kenmerk : 14.0003569 *14.0003569* Agendapunt nr. : 2014-BD-072 Raadsvergadering d.d. : 15 december 2014 Vaals, 27 oktober 2014 Kenmerk : 14.0003569 *14.0003569* Agendapunt nr. : 2014-BD-072 Raadsvergadering d.d. : 15 december 2014 Vaals, 27 oktober 2014 Aan de Raad der gemeente Vaals Onderwerp Preventie- en Handhavingsplan Jeugd,

Nadere informatie

Besluit van de gemeenteraad van de gemeente Oirschot houdende regels omtrent uitvoering Drank- en Horecawet Preventie- en Handhavingsplan Alcohol

Besluit van de gemeenteraad van de gemeente Oirschot houdende regels omtrent uitvoering Drank- en Horecawet Preventie- en Handhavingsplan Alcohol GEMEENTEBLAD Officiële uitgave van de gemeente Oirschot Nr. 101893 15 mei 2018 Besluit van de gemeenteraad van de gemeente Oirschot houdende regels omtrent uitvoering Drank- en Horecawet Preventie- en

Nadere informatie

Preventie- en handhavingsplan alcohol gemeente Gilze en Rijen

Preventie- en handhavingsplan alcohol gemeente Gilze en Rijen Preventie- en handhavingsplan alcohol gemeente Gilze en Rijen Hoofdstuk 1: Aanleiding en leeswijzer De aanleiding: de nieuwe Drank- en Horecawet Op 1 januari 2013 is de nieuwe Drank- en Horecawet (verder:

Nadere informatie

Preventie- en handhavingplan Alcohol 2015-2018. Preventie- en handhavingsplan Alcohol 2015-2018 Gemeente Lelystad

Preventie- en handhavingplan Alcohol 2015-2018. Preventie- en handhavingsplan Alcohol 2015-2018 Gemeente Lelystad Preventie- en handhavingplan Alcohol 2015-2018 Gemeente Lelystad INHOUDSOPGAVE INLEIDING... 3 1. PROBLEEMANALYSE... 3 1.1 Schadelijke gevolgen... 3 1.2 De cijfers... 4 2. BELEIDSFOCUS... 5 2.1 Doelgroep...

Nadere informatie

Preventie- en Handhavingsplan Drank- en Horecawet gelezen het voorstel van het college van burgemeester en wethouders,

Preventie- en Handhavingsplan Drank- en Horecawet gelezen het voorstel van het college van burgemeester en wethouders, CVDR Officiële uitgave van Werkendam. Nr. CVDR335463_1 25 september 2018 Preventie- en Handhavingsplan Drank- en Horecawet 2014-2018 De raad van de gemeente Werkendam, gelezen het voorstel van het college

Nadere informatie

Model Preventie- en Handhavingsplan Voor de uitvoering van de Drank- en Horecawet

Model Preventie- en Handhavingsplan Voor de uitvoering van de Drank- en Horecawet Model Preventie- en Handhavingsplan Voor de uitvoering van de Drank- en Horecawet Periode 2014-2018 VERSIE 2.0 (22 april 2014) Colofon Opdrachtgever en financiering Ministerie van Volksgezondheid Welzijn

Nadere informatie

Preventie- en Handhavingsplan Alcohol. Gemeente Oirschot CONCEPT. 1 juli juli Oirschot, 13 mei 2014

Preventie- en Handhavingsplan Alcohol. Gemeente Oirschot CONCEPT. 1 juli juli Oirschot, 13 mei 2014 CONCEPT Preventie- en Handhavingsplan Alcohol Gemeente Oirschot 1 juli 2014 1 juli 2018 Oirschot, 13 mei 2014 Raadsvoorstel vaststelling preventie- en handhavingsplan Oirschot BIJLAGE Preventie- en Handhavingsplan

Nadere informatie

Preventie- en handhavingsplan Drank- en Horecawet 2014-2018

Preventie- en handhavingsplan Drank- en Horecawet 2014-2018 Preventie- en handhavingsplan Drank- en Horecawet 2014-2018 Gemeente Hellendoorn Besloten door de burgemeester op: 27 mei 2014 Vastgesteld door de gemeenteraad: Preventie en toezichtsplan Drank- en Horecawet

Nadere informatie

GEMEENTEBLAD Officiële publicatie van Gemeente Wijk bij Duurstede (Utrecht)

GEMEENTEBLAD Officiële publicatie van Gemeente Wijk bij Duurstede (Utrecht) Preventie- en handhavingsplan Alcohol -2018 Mei, Versie: 2 juli Status: Auteur: Sarah Antonie, Margriet Teer, Debby van Zetten Gemeenteblad nr. 11 1 Afdeling Strategie, Beleid en Inhoudsopgave 1 Inleiding

Nadere informatie

Preventie- en Handhavingsplan alcohol gemeente Baarn ter uitvoering van de Drank- en Horecawet

Preventie- en Handhavingsplan alcohol gemeente Baarn ter uitvoering van de Drank- en Horecawet Preventie- en Handhavingsplan alcohol gemeente Baarn ter uitvoering van de Drank- en Horecawet voor de periode 2015-2016 Burgemeester en wethouders, 7 oktober 2014 Raad, 26 november 2014 Inhoudsopgave

Nadere informatie

1. Inleiding... 3. Looptijd... 3 Integrale benadering is een cruciaal kenmerk van effectief alcoholbeleid... 3 Doelgroep... 4

1. Inleiding... 3. Looptijd... 3 Integrale benadering is een cruciaal kenmerk van effectief alcoholbeleid... 3 Doelgroep... 4 Inhoud 1. Inleiding... 3 Looptijd... 3 Integrale benadering is een cruciaal kenmerk van effectief alcoholbeleid... 3 Doelgroep... 4 2. Huidige situatie in de gemeente Heerde... 6 Alcoholgebruik... 6 Veiligheid...

Nadere informatie

Preventie- en handhavingsplan. Voor de uitvoering van de Drank- en Horecawet. Periode

Preventie- en handhavingsplan. Voor de uitvoering van de Drank- en Horecawet. Periode Preventie- en handhavingsplan Voor de uitvoering van de Drank- en Horecawet Periode 2014 2017 Datum: 4 juli 2014 Samengesteld door: V.F.N. van Schaik 2 Inhoudsopgave 1 Inleiding 4 2 Probleemanalyse 5 2.1

Nadere informatie

Preventie- en Handhavingsplan Voor de uitvoering van de Drank- en Horecawet

Preventie- en Handhavingsplan Voor de uitvoering van de Drank- en Horecawet Preventie- en Handhavingsplan Voor de uitvoering van de Drank- en Horecawet 2014 en 2015 1 Inhoudsopgave Inleiding 3 1 Probleemanayse 4 2 Wettelijk kader 5 3 Beleidsfocus 3.1. Uitgangspunten en onderbouwing

Nadere informatie

Preventie en Handhaving

Preventie en Handhaving JEUGD- & ALCOHOLBELEID 2014 2017 Wijn en bier voor je 18e niet hier! Gemeente Heerenveen mei 2014 Preventie en Handhaving Inhoudsopgave Inleiding 3 1. Probleemanalyse 4 2. Relatie preventie en handhaving

Nadere informatie

Model Preventie- en Handhavingsplan Voor de uitvoering van de Drank- en Horecawet

Model Preventie- en Handhavingsplan Voor de uitvoering van de Drank- en Horecawet Model Preventie- en Handhavingsplan Voor de uitvoering van de Drank- en Horecawet Periode. VERSIE 3.0 (juni 2015) BELANGRIJKE AANPASSINGEN IN DE 3.0 VERSIE ZIJN GEMARKEERD IN DEZE KLEUR. Colofon Opdrachtgever

Nadere informatie

C o n v e n a n t A l c o h o l & J o n g e r e n Preventie- en Handhavingsplan Alcohol Kadernota

C o n v e n a n t A l c o h o l & J o n g e r e n Preventie- en Handhavingsplan Alcohol Kadernota C o n v e n a n t A l c o h o l & J o n g e r e n Preventie- en Handhavingsplan Alcohol Kadernota Gemeente Slochteren Juni 2014 Inhoudsopgave Inleiding 3 1. Risicoanalyse 4 2. Beleidsfocus 5 3. Educatie

Nadere informatie

Preventie- en Handhavingsplan

Preventie- en Handhavingsplan Preventie- en Handhavingsplan 2014-2016 Integrale aanpak Drank- en Horecawet in de gemeente Uithoorn 1 Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 2 1 Inleiding... 4 1.1 Aanleiding... 4 1.1.1 Afbakening en focus...

Nadere informatie

Preventie- en Handhavingsplan

Preventie- en Handhavingsplan i i i Preventie- en Handhavingsplan Drank- en Horecawet Harlingen 2014-2017 Inhoud 1. Inleiding 3 2. Probleemanalyse 5 2.1 Landelijke ontwikkelingen 5 2.2 Alcoholgebruik in Friesland 6 2.3 Alcoholgebruik

Nadere informatie

Preventie- en Handhavingsplan. voor de uitvoering van de Drank- en Horecawet Lingewaal

Preventie- en Handhavingsplan. voor de uitvoering van de Drank- en Horecawet Lingewaal Preventie- en Handhavingsplan voor de uitvoering van de Drank- en Horecawet Lingewaal I.A.E. Leferink GGD Gelderland-Zuid i.s.m. gemeenten regio Rivierenland, I. Frederiks Iriszorg Tiel, april 2014 2 Inhoudsopgave

Nadere informatie

Preventie- en handhavingsplan alcohol gemeente Maasdriel

Preventie- en handhavingsplan alcohol gemeente Maasdriel Preventie- en handhavingsplan alcohol gemeente Maasdriel Bijlage bij Gezondheidsbeleid Maasdriel 2013-2016 INHOUDSOPGAVE Inleiding... 3 1. Wettelijke kader... 4 2. Probleemanalyse... 5 3. Beleidsfocus...

Nadere informatie

Preventie- en Handhavingsplan Alcohol Gemeente Heerde 2015-2018

Preventie- en Handhavingsplan Alcohol Gemeente Heerde 2015-2018 1 Inhoud 1. Inleiding... 3 Looptijd... 3 Integrale benadering is een cruciaal kenmerk van effectief alcoholbeleid... 3 Doelgroep... 4 2. Huidige situatie in de gemeente Heerde... 6 Alcoholgebruik... 6

Nadere informatie

Preventieoverzicht alcohol Gezondheidswinst voor Interventie en werkwijze/producten

Preventieoverzicht alcohol Gezondheidswinst voor Interventie en werkwijze/producten < 0 ar Voorlichting over de risico's van Zwangeren Voorkomen van alcoholgebruik bij STAP alcoholgebruik rondom de zwangerschap door middel van de brochure 'Zwanger?...en Alcohol?' en website www.alcoholenzwangerschap.nl

Nadere informatie

Preventie- en Handhavingsplan Voor de uitvoering van de Drank- en Horecawet. Periode 2014-2018

Preventie- en Handhavingsplan Voor de uitvoering van de Drank- en Horecawet. Periode 2014-2018 Preventie- en Handhavingsplan Voor de uitvoering van de Drank- en Horecawet Periode 2014-2018 Versie Hoeksche Waard d.d. 22 mei 2014 Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 2 Inleiding... 3 1 Probleemanalyse...

Nadere informatie

GEMEENTE OLDEBROEK. Voorstel van het college aan de raad. Raadsvergadering d.d. 18 december 2014

GEMEENTE OLDEBROEK. Voorstel van het college aan de raad. Raadsvergadering d.d. 18 december 2014 GEMEENTE OLDEBROEK Raadsvergadering d.d. 18 december 2014 Voorstel van het college aan de raad Onderwerp: Preventie- en handhavingsplan alcohol 2014-2016. Agendapunt Portefeuillehouder: mr. A. Hoogendoorn

Nadere informatie

C o n v e n a n t A l c o h o l & J o n g e r e n MODEL. Preventie- en Handhavingsplan Alcohol ex artikel 43a DHW. Gemeente Bedum

C o n v e n a n t A l c o h o l & J o n g e r e n MODEL. Preventie- en Handhavingsplan Alcohol ex artikel 43a DHW. Gemeente Bedum C o n v e n a n t A l c o h o l & J o n g e r e n MODEL Preventie- en Handhavingsplan Alcohol ex artikel 43a DHW Gemeente Bedum Versie 2.2, 15 mei 2014 Inhoudsopgave Inleiding 3 1. Risicoanalyse 4 1.1

Nadere informatie

Preventie- en handhavingsplan alcohol. Reusel-De Mierden 2014-2018

Preventie- en handhavingsplan alcohol. Reusel-De Mierden 2014-2018 Preventie- en handhavingsplan alcohol Reusel-De Mierden 2014-2018 Juli 2014 1 Inhoudsopgave 1 Inleiding... 3 1.1 Aanleiding... 3 2 Uitgangssituatie... 4 2.1 Wetswijziging DHW... 4 2.2 Drie pijlers... 5

Nadere informatie

Preventie- en Handhavingsplan alcohol

Preventie- en Handhavingsplan alcohol GEMEENTEBLAD Nr. 64319 12 november Officiële uitgave van gemeente Schagen. 2014 Preventie- en Handhavingsplan alcohol 2014-2018 Inleiding Net als in de rest van Nederland, is in Schagen het alcoholgebruik

Nadere informatie

Factsheet alcohol. Think Before You Drink

Factsheet alcohol. Think Before You Drink Factsheet alcohol Think Before You Drink Jongeren drinken te vroeg, te veel en te vaak. Ook in West-Brabant is dit het geval. Bovendien tolereren veel ouders dat hun kinderen onder de 16 jaar alcohol drinken.

Nadere informatie

Gemeente Bellingwedde. Preventie- en Handhavingsplan Alcohol Bellingwedde 2014-2016 (ex. artikel 43a DHW)

Gemeente Bellingwedde. Preventie- en Handhavingsplan Alcohol Bellingwedde 2014-2016 (ex. artikel 43a DHW) Gemeente Bellingwedde Preventie- en Handhavingsplan Alcohol Bellingwedde 2014-2016 (ex. artikel 43a DHW) 1 juli 2014 Inhoudsopgave 0. Inleiding 3 1. Probleemanalyse 4 1.1 Cijfers 4 1.2 Gevolgen 4 1.3 Hoe

Nadere informatie

MEMO. Aan : Gemeenteraad Afdeling : Van : Het college van B&W Afdeling :

MEMO. Aan : Gemeenteraad Afdeling : Van : Het college van B&W Afdeling : MEMO Aan : Gemeenteraad Afdeling : Van : Het college van B&W Afdeling : Datum : 9 november Onderwerp : Preventie- en Handhaving alcoholgebruik onder jongeren Geachte raad, In deze memo ontvangt u ter kennisname

Nadere informatie

Dit voorstel geeft invulling aan de wettelijke verplichting genoemd onder punt 2.

Dit voorstel geeft invulling aan de wettelijke verplichting genoemd onder punt 2. RAADSVOORSTEL Datum: 23 december 2014 Nummer: Onderwerp: Vaststellen preventie- en handhavingsplan alcohol 2015-2017 Voorgesteld raadsbesluit: Het preventie- en handhavingsplan alcohol 2015-2017 vast te

Nadere informatie

Preventie- en handhavingsplan alcohol 2015-2016

Preventie- en handhavingsplan alcohol 2015-2016 Preventie- en handhavingsplan alcohol 2015-2016 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 1.1 Aanleiding... 3 1.2 Maatschappelijke agenda... 4 1.3 Doelstellingen van beleid... 4 1.4 Samenvatting... 5 2. Beleidsfocus...

Nadere informatie

Basisplan Preventie en Handhaving Voor de uitvoering van de Drank en Horecawet. Periode 2014 2017

Basisplan Preventie en Handhaving Voor de uitvoering van de Drank en Horecawet. Periode 2014 2017 Basisplan Preventie en Handhaving Voor de uitvoering van de Drank en Horecawet Periode 2014 2017 FrisValley 2.0 is een project van met subsidie van Inhoudsopgave 1 Inleiding... 3 2 Probleemanalyse... 4

Nadere informatie

Preventie- en Handhavingsplan Alcohol

Preventie- en Handhavingsplan Alcohol Preventie- en Handhavingsplan Alcohol Periode 2014-2018 Preventie- en Handhavingsplan Alcohol 15 april 2014 2 Werkgroepleden Korina van Belzen - gemeente Middelburg Wout van Brouwersdam - gemeente Schouwen-Duiveland

Nadere informatie

Preventie- en handhavingplan Alcohol. Gemeente Papendrecht maart 2017

Preventie- en handhavingplan Alcohol. Gemeente Papendrecht maart 2017 Preventie- en handhavingplan Alcohol Gemeente Papendrecht 2017-2019 14 maart 2017 Inhoudsopgave 1 Inleiding... 3 1.1 Integrale aanpak... 3 1.2 Doelgroep... 4 1.3 Leeswijzer... 4 2 Huidige situatie in Papendrecht...

Nadere informatie

Preventie- en Handhavingsplan Alcohol

Preventie- en Handhavingsplan Alcohol Preventie- en Handhavingsplan Alcohol Periode 2014-2018 Inhoudsopgave Inleiding... 1. Jeugd en alcohol... 4 2. Beleidsfocus... 5 2.1 Uitgangspunten en onderbouwing van beleid... 5 2.2 Beleidsdoelgroep

Nadere informatie

Preventie en handhavingsplan alcohol 2014

Preventie en handhavingsplan alcohol 2014 Preventie en handhavingsplan alcohol 2014 Datum: 12 mei 2014 Directie Openbare Orde en Veiligheid en GGD Amsterdam Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 2. Alcoholbeleid in Amsterdam 4 3. Doelstellingen Preventie-

Nadere informatie

Inhoud. Alcoholpreventie Jeugd 2012-2015. Gemeente Dalfsen

Inhoud. Alcoholpreventie Jeugd 2012-2015. Gemeente Dalfsen Inhoud Alcoholpreventie Jeugd Gemeente Dalfsen 1 Alcoholpreventie Jeugd 1. Inleiding Het alcoholgebruik onder de jongeren is de laatste jaren een landelijk probleem waar steeds meer aandacht voor is, zowel

Nadere informatie

1. Inleiding. 2. Methode

1. Inleiding. 2. Methode 1. Inleiding Overmatig alcoholgebruik op jonge leeftijd kan zowel direct als ook later in het leven leiden tot gezondheidsproblemen zoals blijvende hersenschade en een verhoogde kans op verslaving. 1,2

Nadere informatie

Bestuurssamenvatting strategie Verzuip jij je Toekomst?!

Bestuurssamenvatting strategie Verzuip jij je Toekomst?! Bestuurssamenvatting strategie Verzuip jij je Toekomst?! 2013-2015 Algemeen De evaluatie van Verzuip jij je Toekomst?! over de periode 2009-2012 heeft laten zien dat in de afgelopen vier jaar de eerste

Nadere informatie

Preventie- en handhavingsplan Alcohol 2014-2016. Gemeente Alphen aan den Rijn. Juli 2014

Preventie- en handhavingsplan Alcohol 2014-2016. Gemeente Alphen aan den Rijn. Juli 2014 Preventie- en handhavingsplan Alcohol 2014-2016 Gemeente Alphen aan den Rijn Juli 2014 Inhoud Samenvatting 1. Inleiding... 4 2. Bevoegdheid... 4 3. Inhoud plan... 5 4. Integraal beleid... 5 5. Gemeentelijke

Nadere informatie

Preventie- en Handhavingsplan alcohol Gemeente Oss 2014-2017

Preventie- en Handhavingsplan alcohol Gemeente Oss 2014-2017 Preventie- en Handhavingsplan alcohol Gemeente Oss 2014-2017 1 1. Preventie- en Handhavingsplan alcohol gemeente Oss 1.1. Inleiding In de gewijzigde Drank- en Horecawet (DHW) van 1 januari 2014 is de verplichting

Nadere informatie

Handreiking. Preventie- en handhavingsplan alcohol

Handreiking. Preventie- en handhavingsplan alcohol Handreiking Preventie- en handhavingsplan alcohol s-hertogenbosch, januari 2014 1 Inhoudsopgave Inleiding 1. Handreiking preventie- en handhavingsplan alcohol 1.1 Algemeen 1.2 Think Before You Drink 2.

Nadere informatie

Beleid & Strategie en Team Toezicht & Handhaving Gemeente Zederik Oktober 2014

Beleid & Strategie en Team Toezicht & Handhaving Gemeente Zederik Oktober 2014 2014 Preventie- en Handhavingsplan Alcohol gemeente Zederik Beleid & Strategie en Team Toezicht & Handhaving Gemeente Zederik Oktober 2014 Inhoudsopgave Inhoudsopgave 1 Inleiding 2 Hoofdstuk 1: Probleemanalyse

Nadere informatie

Preventie- en Handhavingsplan Drank- en Horecawet Rijssen-Holten

Preventie- en Handhavingsplan Drank- en Horecawet Rijssen-Holten Preventie- en Handhavingsplan 2014-2018 Drank- en Horecawet Rijssen-Holten Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 2 1. Inleiding... 3 1.1 Aanleiding en achtergrond... 3 1.2 Recente ontwikkelingen... 3 2. Doelen...

Nadere informatie

Preventie- en Handhavingsplan Voor de uitvoering van de Drank- en Horecawet

Preventie- en Handhavingsplan Voor de uitvoering van de Drank- en Horecawet Preventie- en Handhavingsplan 2017-2020 Voor de uitvoering van de Drank- en Horecawet Alphen - Altforst - Appeltern - Beneden-Leeuwen - Boven-Leeuwen - Dreumel - Maasbommel - Wamel Inhoudsopgave Inleiding

Nadere informatie

Inleiding 5 1. Jeugd en alcohol 7 2. Beleidsfocus 9. 2.1 Uitgangspunten en onderbouwing van beleid 9. 2.2 Beleidsdoelgroep 9

Inleiding 5 1. Jeugd en alcohol 7 2. Beleidsfocus 9. 2.1 Uitgangspunten en onderbouwing van beleid 9. 2.2 Beleidsdoelgroep 9 Preventie- en handhavingsplan Alcohol 2014-2018 Inhoud Inleiding 5 1. Jeugd en alcohol 7 2. Beleidsfocus 9 2.1 Uitgangspunten en onderbouwing van beleid 9 2.2 Beleidsdoelgroep 9 2.3 Doelstellingen van

Nadere informatie

Preventie- en handhavingsplan alcohol. Gemeente Sint-Michielsgestel 2014-2015

Preventie- en handhavingsplan alcohol. Gemeente Sint-Michielsgestel 2014-2015 Preventie- en handhavingsplan alcohol Gemeente Sint-Michielsgestel 2014-2015 1 Inhoudsopgave 1. Preventie- en handhavingsplan alcohol 3 1.1 Inleiding 3 1.2 Link tussen preventie en handhaving 4 2. Alcoholgebruik

Nadere informatie

Portefeuillehouders: D. Bijl, H.H.M. Rotgans. Behandeld door: E.L.C. Boschma

Portefeuillehouders: D. Bijl, H.H.M. Rotgans. Behandeld door: E.L.C. Boschma RAADSVOORSTEL EN ONTWERPBESLUIT Registratienummer raad 1463853 Datum: 5 februari 2019 Domein/ Team: Ruimtelijk / VBA Portefeuillehouders: D. Bijl, H.H.M. Rotgans Behandeld door: E.L.C. Boschma Onderwerp:

Nadere informatie

Preventie- en handhavingsplan alcohol

Preventie- en handhavingsplan alcohol Preventie- en handhavingsplan alcohol Gemeente Sliedrecht 2014-2015 - Juni 2014-1 Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 2. Algemeen 3 2.1. Waarom is de link tussen preventie en handhaving zo belangrijk? 3 2.2.

Nadere informatie

Preventie- en handhavingsplan alcohol 2014-2018

Preventie- en handhavingsplan alcohol 2014-2018 W044733 / 47272 Beleid opstelling Preventie- en handhavingsplan alcohol 2014-2018 Inhoud 1. Inleiding 1.1 Aanleiding 1.2 Juridisch kader 1.3 Flankerend beleid 1.4 Leeswijzer 2. Huidige situatie 2.1 Cijfers

Nadere informatie

Interventieoverzicht alcohol Doelgroep Doelstelling Intermediair Organisatie die (nadere informatie over) de interventie aanbiedt

Interventieoverzicht alcohol Doelgroep Doelstelling Intermediair Organisatie die (nadere informatie over) de interventie aanbiedt en overzicht alcohol < 0 jaar Voorlichting over de risico's van alcoholgebruik rondom de zwangerschap door middel van de brochure 'Zwanger?...en Alcohol?' en website www.alcoholenzwangerschap.nl < 0 jaar

Nadere informatie

PREVENTIE- EN HANDHAVINGSPLAN ALCOHOL. Gemeente Molenwaard

PREVENTIE- EN HANDHAVINGSPLAN ALCOHOL. Gemeente Molenwaard PREVENTIE- EN HANDHAVINGSPLAN ALCOHOL Gemeente Molenwaard 1 Preventie- en handhavingplan Alcohol gemeente Molenwaard 1 Algemeen 1.1 Waarom is de link tussen preventie en handhaving zo belangrijk? Integrale

Nadere informatie

Preventie- en Handhavingsplan Heemstede Voor de uitvoering van de Drank- en Horecawet

Preventie- en Handhavingsplan Heemstede Voor de uitvoering van de Drank- en Horecawet Preventie- en Handhavingsplan Heemstede Voor de uitvoering van de Drank- en Horecawet 2014-2018 Inleiding Gemeenten zijn sinds een jaar de belangrijkste uitvoerder van de Drank- en Horecawet (DHW). Zowel

Nadere informatie

BEHOREND BIJ COLLEGENOTA VAN DATUM CORRESPONDENTIENUMMER

BEHOREND BIJ COLLEGENOTA VAN DATUM CORRESPONDENTIENUMMER BEHOREND BIJ COLLEGENOTA VAN DATUM CORRESPONDENTIENUMMER 7-10-14 A. Deze nota is in overleg met de volgende disciplines geconcipieerd: Veiligheid & Leefbaarheid, Communicatie B. Er is wel overeenstemming

Nadere informatie

Preventie- en Handhavingplan Renswoude voor de uitvoering van de Drank en Horecawet. Periode 2014-2017

Preventie- en Handhavingplan Renswoude voor de uitvoering van de Drank en Horecawet. Periode 2014-2017 Preventie- en Handhavingplan Renswoude voor de uitvoering van de Drank en Horecawet Periode 2014-2017 Versie: 16 mei 2014 Inhoudsopgave 1. Inleiding 2 2. Doelstellingen van het preventie- en handhavingsbeleid

Nadere informatie

Raadsinformatiebrief

Raadsinformatiebrief Raadsinformatiebrief Van: J. Ragetlie Aan: de leden van de Gemeenteraad Onderwerp: Uitvoeringsprogramma Alcohol- en Drugsbeleid 2012 Steller: S. van Schijndel Datum: 18 januari 2012 Nr.: RIB-JR-1202 Geachte

Nadere informatie

Preventie- en Handhavingsplan Voor de uitvoering van de Drank- en Horecawet

Preventie- en Handhavingsplan Voor de uitvoering van de Drank- en Horecawet Preventie- en Handhavingsplan Voor de uitvoering van de Drank- en Horecawet Periode 2015-2018 Inhoud 1 Probleemanalyse... 5 2 Beleidsfocus... 6 2.1 Uitgangspunten en onderbouwing van beleid... 6 2.2 Beleidsdoelgroep

Nadere informatie

Preventie- en Handhavingsplan Alcohol Gemeente De Marne

Preventie- en Handhavingsplan Alcohol Gemeente De Marne Preventie- en Handhavingsplan Alcohol Gemeente De Marne C o n v e n a n t A l c o h o l & J o n g e r e n Inhoudsopgave Inleiding 3 1. Risicoanalyse 4 1.1 Cijfers 4 1.2 Gevolgen 4 1.3 Hoe komen ze eraan

Nadere informatie

GEMEENTEBLAD. Nr Preventie- en Handhavingsplan Alcohol. Begrippenlijst. 1 Inleiding. 17 januari 2018

GEMEENTEBLAD. Nr Preventie- en Handhavingsplan Alcohol. Begrippenlijst. 1 Inleiding. 17 januari 2018 GEMEENTEBLAD Officiële uitgave van de gemeente Veldhoven Nr. 10116 17 januari 2018 Preventie- en Handhavingsplan Alcohol Begrippenlijst Apv: Algemene plaatselijke verordening van Veldhoven Boa: Buitengewoon

Nadere informatie

. Opstellen concept ontwerp Preventie- en Handhavingsplan Drank- en Horecawet september/oktober 20L4;

. Opstellen concept ontwerp Preventie- en Handhavingsplan Drank- en Horecawet september/oktober 20L4; i Agenda: Procedure vaststelling. Overleg met interne afdelingen, Coördinator Integrale Veiligheid, Vergunningen, Toezicht en Handhaving, Jeugdbeleid, Politie, Sinvest, september/oktober 2Ot4;. Opstellen

Nadere informatie

Model Preventie- en Handhavingsplan Voor de uitvoering van de Drank en Horecawet

Model Preventie- en Handhavingsplan Voor de uitvoering van de Drank en Horecawet Model Preventie- en Handhavingsplan Voor de uitvoering van de Drank en Horecawet Periode 2014-2018 VERSIE 1.0 (versie 2.0 is b beschikbaar vanaf 13 maart 2014) Colofon Opdrachtgever en financiering Ministerie

Nadere informatie

Preventie- en Handhavingsplan Alcohol Gemeente Eemsmond

Preventie- en Handhavingsplan Alcohol Gemeente Eemsmond Preventie- en Handhavingsplan Alcohol Gemeente Eemsmond Juni 2014 Inhoudsopgave Inleiding 3 1. Risicoanalyse 5 1.1 Cijfers 5 1.2 Gevolgen 5 1.3 Hoe komen ze eraan 5 2. Beleidsfocus 7 2.1 Doelgroepen 7

Nadere informatie

Kaderstellende notitie Drank- en horecawet. De Wolden. Januari actief en betrokken. dewolden.nl

Kaderstellende notitie Drank- en horecawet. De Wolden. Januari actief en betrokken. dewolden.nl Kaderstellende notitie Drank- en horecawet De Wolden Januari 2014 actief en betrokken dewolden.nl Samenvatting In voorliggende notitie worden kaders gegeven voor de implementatie van de Drank- en horecawet

Nadere informatie

GEMEENTEBLAD. Behorend bij het Preventie- en Handhavingsplan Alcohol

GEMEENTEBLAD. Behorend bij het Preventie- en Handhavingsplan Alcohol Uitvoeringsplan PHP Behorend bij het Preventie- en Handhavingsplan Alcohol Gemeente Houten Inleiding In 2013 en 2014 zijn de regels voor alcohol gewijzigd. Eén van de wijzigingen is dat gemeenten verantwoordelijk

Nadere informatie

Inleiding. Figuur 1: Pijlers alcoholmatigingsproject Laat je niet flessen

Inleiding. Figuur 1: Pijlers alcoholmatigingsproject Laat je niet flessen Begrippenlijst Apv : Algemene plaatselijke verordening van Veldhoven Boa : Buitengewoon opsporingsambtenaar DHW : Drank- en Horecawet HUP : Handhavingsuitvoeringsprogramma Nota LGB : Nota Lokaal Gezondheidsbeleid

Nadere informatie

Uitvoeringsprogramma Alcohol

Uitvoeringsprogramma Alcohol *Z02D2A8E7D0* Uitvoeringsprogramma Alcohol 2017-2019 Documentnummer: INT-16-27069 Inleiding De gemeenteraad van Beverwijk heeft het Preventie- en handhavingsplan 2017-2027 vastgesteld. In het Preventie-

Nadere informatie

Gevraagd besluit De raad van de gemeente Molenwaard besluit de Drank- en Horecaverordening 2014 Gemeente Molenwaard vast te stellen.

Gevraagd besluit De raad van de gemeente Molenwaard besluit de Drank- en Horecaverordening 2014 Gemeente Molenwaard vast te stellen. Toelichting / voorstel van het college aan de gemeenteraad zaaknummer 72173 Gevraagd besluit De raad van de gemeente Molenwaard besluit de Drank- en Horecaverordening 2014 Gemeente Molenwaard vast te stellen.

Nadere informatie

Preventie- en handhavingplan Alcohol. Gemeente Papendrecht 2014-2015. oktober 2014

Preventie- en handhavingplan Alcohol. Gemeente Papendrecht 2014-2015. oktober 2014 Preventie- en handhavingplan Alcohol Gemeente Papendrecht 2014-2015 oktober 2014 Inhoudsopgave 1 Algemeen... 3 1.1 Waarom is de link tussen preventie en handhaving zo belangrijk?... 3 2 Doelstellingen

Nadere informatie

Preventie- en Handhavingsplan Alcohol ex artikel 43a DHW

Preventie- en Handhavingsplan Alcohol ex artikel 43a DHW Preventie- en Handhavingsplan Alcohol ex artikel 43a DHW Gemeente Ten Boer Juni 2014 Inhoudsopgave Inleiding 3 1. Risicoanalyse 4 1.1 Cijfers 4 1.2 Gevolgen 4 1.3 Hoe komen ze eraan 4 2. Beleidsfocus 6

Nadere informatie

Alcoholgebruik onder Jongeren in Limburg-Noord

Alcoholgebruik onder Jongeren in Limburg-Noord Alcoholgebruik onder Jonger in Resultat uit de Jongermonitor 2013 Inhoud Achtergrond... 3 Alcoholgebruik Leeftijd... 3 Alcoholgebruik Onderwijstype... 4 Verkrijgbaarheid alcohol... 5 Nationaal Regionaal

Nadere informatie

Doel: vaststellen van het Preventie- en Handhavingsplan Drank- en Horecawet Inwoners datum commissie

Doel: vaststellen van het Preventie- en Handhavingsplan Drank- en Horecawet Inwoners datum commissie voorstel aan de raad 1 gemeente werkendam onderwerp Preventie- en Handhavingsplan Drank- en Horecawet 201 4-2018 samenvatting Uiterlijk 1 juli 2014 dient de gemeenteraad een Preventie- en Handhavingsplan

Nadere informatie

gemeente Preventie- en Handhavingsplan alcohol Loon op Zand 2014-2018 ttmo Kaatsheuvel l Loon op Zand l De Moer

gemeente Preventie- en Handhavingsplan alcohol Loon op Zand 2014-2018 ttmo Kaatsheuvel l Loon op Zand l De Moer éĺ gemeente Preventie- en Handhavingsplan alcohol Loon op Zand 2014-2018 ttmo i Kaatsheuvel l Loon op Zand l De Moer i 2 Inhoud 1. Inleiding 2. Waarom is de link lussen preventie en handhaving zo belangrijk.'

Nadere informatie

Portefeuillehouder: M.J.J.M. Gulpen. Commissie: nee. Gehandicaptenplatf.: nee

Portefeuillehouder: M.J.J.M. Gulpen. Commissie: nee. Gehandicaptenplatf.: nee Advies aan burgemeester en wethouders V gemeente SIMpelVeld Datum advies: 10 oktober 2014 Afdeling: IBR Zaakkenmerk: 37888 Behandele d ambtenaar: Financiële consequenties: Ten laste van begrotingspost:

Nadere informatie

:II ľi III III III II III IIH II

:II ľi III III III II III IIH II Preventie- en Handhavingsplan Alcohol Alcoholbeleid 2015-2016 Gemeente Epe :II ľi III III III II III IIH II INHOUDSOPGAVE 1. INLEIDING 3 2. PROBLEEMANALYSE 4 2.1 ALARMEREND HOOG ALCOHOLGEBRUIK 4 2.2 ALCOHOLMATIGINGSBELEID

Nadere informatie

Preventie- en Handhavingsplan Alcohol 2014-2017

Preventie- en Handhavingsplan Alcohol 2014-2017 Preventie- en Handhavingsplan Alcohol 2014-2017 Inhoudsopgave 1 Inleiding 1.1 Waarom is de link tussen preventie en handhaving zo belangrijk? 1.2 Maatregelen gericht op het beperken van de beschikbaarheid

Nadere informatie

Decentralisatie Toezicht

Decentralisatie Toezicht Decentralisatie Toezicht Presentatie NVWA 8-12-2011 De AID, PD en VWA bouwen aan één nieuwe Voedsel en Waren Autoriteit Programma Wijzigingen DHW Taakverdeling gemeente/politie/nvwa Decentralisatie toezicht

Nadere informatie

Preventie- en handhavingsplan alcohol 2014-2017. Gemeente Roosendaal

Preventie- en handhavingsplan alcohol 2014-2017. Gemeente Roosendaal Preventie- en handhavingsplan alcohol 2014-2017 Gemeente Roosendaal Inhoudsopgave 1. Preventie- en handhavingsplan alcohol pag. 3 2. Probleemanalyse pag. 3 3. Integrale aanpak pag. 5 4. Samenwerking pag.

Nadere informatie

NOTA ALCOHOLBELEID GEMEENTE MENTERWOLDE 2014

NOTA ALCOHOLBELEID GEMEENTE MENTERWOLDE 2014 NOTA ALCOHOLBELEID GEMEENTE MENTERWOLDE 2014 Hoofdstuk 1 Samenvatting Deze beleidsnota bevat de hooflijnen van het gemeentelijk alcoholbeleid met als hoofd doelstelling het alcoholgebruik, in het bijzonder

Nadere informatie

gemeente Heeze-Leende Preventie- en Handhavingsplan Alcohol 2014-2016

gemeente Heeze-Leende Preventie- en Handhavingsplan Alcohol 2014-2016 gemeente Heeze-Leende Preventie- en Handhavingsplan Alcohol 2014-2016 Mei 2014 Inhoud 1 INLEIDING...3 1.1 DOEL EN ACHTERGROND...3 1.2 RECENTE ONTWIKKELINGEN...3 1.3 LEESWIJZER...3 2 VISIE/AMBITIE...4 2.1

Nadere informatie

Preventie- en Handhavingsbeleidsplan Heemstede

Preventie- en Handhavingsbeleidsplan Heemstede CVDR Officiële uitgave van Heemstede. Nr. CVDR336401_1 6 juni 2017 Preventie en Handhavingsbeleidsplan Heemstede Voor de uitvoering van de Drank en Horecawet 20142018 Inleiding Gemeenten zijn sinds een

Nadere informatie

De gewijzigde Drank- en Horecawet Wat betekent dat bij evenementen?

De gewijzigde Drank- en Horecawet Wat betekent dat bij evenementen? De gewijzigde Drank- en Horecawet Wat betekent dat bij evenementen? Inhoud Presentatie Korte introductie Aanleiding & Historie wetswijziging Wijzigingen DHW Toezicht in de praktijk Rondvraag 25-3-2013

Nadere informatie

Preventie en handhavingsplan alcohol gemeente Goirle 2014-2017. Preventie en Handhavingsplan Alcohol 2014-2017

Preventie en handhavingsplan alcohol gemeente Goirle 2014-2017. Preventie en Handhavingsplan Alcohol 2014-2017 Preventie en Handhavingsplan Alcohol 2014-2017 1 1 Inleiding... 3 2 De lokale situatie... 4 2.1 Doelstelling en resultaten... 5 3 Aanpak... 6 3.1 Regelgeving... 6 3.2 Bewustwording... 6 4 Handhaving van

Nadere informatie