WETGEVING INZAKE POSITIE CLIENT IN DE ZORG

Transcriptie

1 WETGEVING INZAKE POSITIE CLIENT IN DE ZORG OP KOERS OF OP DRIFT? Prof.mr.J.K.M.Gevers (AMC/UvA)

2 Overzicht Achtergrond/inhoud beoogde nieuwe wetgeving Kanttekeningen bij de uitgangspunten Commentaar bij de gekozen aanpak Enkele specifieke onderdelen Conclusie

3 Achtergrond Voorstel Zorgconsumentenwet (NPCF, 2005) Staat van de gezondheidszorg IGZ 2006 (Rechtspositie patiënt goed verzekerd?) Advies RVZ over zorgconsumentenwet 2006 (met achtergrondstudies) Minister VWS (2007): toch een integrale nieuwe wet

4 Belangrijkste motieven Versterking van de positie van de patient / consument als marktpartij Het bieden van een oplossing voor een aantal specifieke knelpunten/lacunes Meer samenhang brengen in de wetgeving en deze toegankelijk maken

5 Hoofdlijnen (1) Van patient naar client: rechten gelden ook bij verpleging, verzorging, begeleiding Toekenning van 7 basisrechten, o.a. op bereikbare zorg, keuze(informatie), kwaliteit, afstemming, klachtbehandeling, medezeggenschap en goed bestuur Die rechten zijn niet afhankelijk van bestaan van een overeenkomst en o.g.v. wet direct afdwingbaar bij zorgaanbieder

6 Hoofdlijnen (2) Basisrechten worden door organisaties van zorgaanbieders en pat./cons. nader uitgewerkt in 2-zijdige algemene voorwaarden Ook recht op kwaliteit/veiligheid wordt verder ingevuld, primair door richtlijnen e.d. maar desnoods door aanvullende overheidsregulering Aantal wetten (WTZi, KWZ, WKCZ, WMCZ) verdwijnt; patientenrechten gaan uit het BW (WGBO) naar de nieuwe integrale wet

7 Kanttekeningen bij uitgangspunten Relatie patient/consument verzekeraar blijft buiten beschouwing Is er in wetgeving wel behoefte aan paradigmashift? Hoe toegankelijk kan wetgeving zijn... Onderscheid toepassingsproblemen en wetgevingsproblemen

8 Naar afdwingbare basisrechten Ook de huidige verplichtingen leiden al tot aanspraken van de patient Sommige rechten zijn beter als verplichting te regelen Toezicht en handhaving van overheidswege blijven overigens in beide varianten van belang

9 Jegens wie gelden basisrechten? Zorginstelling of (steeds ook) individuele beroepsbeoefenaar Reikwijdte begrip zorgaanbieder Wie in bepaalde omstandigheden als zorgaanbieder te beschouwen is

10 Losmaken patientenrechten uit het BW Regeling in kader overeenkomst was niet noodzakelijk, maar inmiddels vertrouwd Verbreding van toepassingsgebied van rechten van patient ook anders mogelijk Verschillende nadelen zoals: - Minder aansluiting bij algemeen privaatrecht - Relatie zorgverlener-patient blijft hoe dan ook (meestal) een overeenkomst - Problematiek van a-typische situaties wordt er niet mee opgelost

11 Recht op kwaliteit en veiligheid Impliceert resultaatsverplichting voor goede zorg Concretisering is en blijft echter een moeizame kwestie Zullen beoogde 2-zijdige algemene voorwaarden hier kunnen helpen?

12 Recht op afstemming Terechte aandacht voor lacunes in rechtsbescherming door verandering in organisatie van zorg Vraag is of beoogde oplossing (de client kan elke hulpverlener aanspreken op goede afstemming)voldoende doordacht is Centrale aansprakelijkheid uitbreiden lost probleem extramurale afstemming niet op

13 Nieuwe klacht-/geschillenregeling Klachtfunctionaris krijgt wettelijke positie Klachtencommissie niet meer verplicht Externe geschillencommissie (bindende uitspraken en evt. schadevergoeding) Voor- en nadelen van dit nieuwe systeem...

14 Een omvattende nieuwe wet? Prioriteit dient niet te liggen bij hercodificatie maar bij aanpassing van bestaande regelingen aan veranderende zorgorganisatie en omgeving ter verbetering van rechtsbescherming patient Ook toetsing aan criteria in meibrief voor vormgeving nieuwe wetgeving leidt m.i. niet tot keuze voor integrale nieuwe wet

15 Alternatieven Pas bestaande wetgeving op onderdelen aan, en/of Vervang WTZi, KWZ, WKCZ en WMCZ door een Wet zorginstellingen (verbreding van de huidige KWZ) en Laat daarvoor in aanmerking komende bepalingen via Wet BIG op aangepaste/ overeenkomstige wijze van toepassing zijn op individuele beroepsbeoefenaren

16 Ten slotte Belang van (thematische) wetsevaluaties en vergelijkbare studies Ook wetgevingsbeleid dient zo veel mogelijk evidence based te zijn...