IDEEËNWIJZER bij KITS, de krant waar nieuws in zit

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "IDEEËNWIJZER bij KITS, de krant waar nieuws in zit"

Transcriptie

1 IDEEËNWIJZER bij KITS, de krant waar nieuws in zit 23ste jaargang - Nr september 2012 Redactie: Inge Bergh, Sabrina De Pauw, Lize Helsen, Piet Lerouge, Inge Misschaert, Wim Vromant Uitgewerkte lessuggesties 1. Benzineprijs swingt de pan uit * Niveau: * Sluit aan bij het artikel Recordprijs benzine op pag. 1. * Motivatie De stijging van de benzine- en dieselprijzen blijft maar duren. Wellicht klagen ook de ouders van de kinderen hierover. Aan de hand van het artikel en het werkblad willen we de leerlingen inzicht bijbrengen in de recente prijsstijgingen. * Doelstellingen - De leerlingen begrijpen hoe het komt dat de benzineprijs blijft stijgen. - De lln. vullen een schema in aan de hand van een artikel. - De lln. berekenen prijsverschillen tussen nu en vijf jaar geleden. - De lln. verrichten opzoekwerk in hun atlas. * Werkwijze - Omdat het niet de eerste keer is dat de prijs van benzine stijgt, kunt u starten met een gesprek rond dit fenomeen. Er zijn misschien wel kinderen die er iets vanaf weten of die hun ouders hoorden klagen. - Daarna is het aangeraden om het werkblad klassikaal of in groep te verwerken. Het is een thema dat niet zo gemakkelijk is en er komen termen aan bod die niet eenvoudig te begrijpen zijn. Vooral bij de eerste vraag, het omzetten in een schema, is hulp van de leerkracht vereist. - Achteraf kunt u de kinderen laten uitzoeken hoe het in de praktijk gaat. Zijn er andere prijzen bij de verschillende benzinestations? Welke stations zijn de duurste/goedkoopste? Laat de kinderen ook eens informeren bij hun ouders/grootouders: wat doen zij om te besparen? Veranderen zij hun rijgedrag? 2. Zing voor het klimaat * Niveau: * Sluit aan bij het artikel Zing voor het klimaat op pag. 4. * Motivatie De klimaatverandering en opwarming van de aarde komen vaak aan bod in de media. Wetenschappers spreken elkaar tegen over de ernst van de gevolgen. Toch is het duidelijk dat we onze eigen uitstoot van gassen moeten beperken om het versterkte broeikaseffect in toom te houden. We grijpen de actie Sing for the climate aan om de leerlingen op eenvoudige wijze iets bij te brengen over het broeikaseffect. * Doelstellingen - De leerlingen verklaren op eenvoudige wijze de opwarming van de aarde. - De lln. weten dat menselijke activiteit invloed heeft op het klimaat. - De lln. omschrijven mogelijke gevolgen van de opwarming. - De lln. interpreteren een overtuigende boodschap (clip met gezongen lied). * Werkwijze Start met het artikel Zing voor het klimaat op pag. 4. De lln. lezen het artikel in groepjes van twee en vullen de vragen van opdracht 1 in. Vervolgens laat je de lln. hun kennis over de opwarming van de aarde naar voor brengen en leg je opdracht 2 van het werkblad klassikaal vast. Daarna zoeken de lln. de website van de actie op het internet op en ze verkennen die. Dit kan het best in groepjes van twee aan een computer (eventueel klassikaal aan het digibord). Vervolgens bekijken en beluis - teren de lln. het filmpje en vullen ze opdracht 3 van het werkblad in (per twee). Achteraf volgt een korte bespreking. Eventueel neem je dan het initiatief om op 26 oktober 2012 met de klas/school aan de actie voor scholen deel te nemen. * Meer info Lessenpakket De groene ijsbeer ( i.s.m. uitgeverij Lannoo) kket_per_graad, Computergebruik * Niveau: * Sluit aan bij het artikel Computergebruik op pag. 2. * Motivatie De computer is niet meer weg te denken uit onze maatschappij. Vooral jongeren kunnen zich geen leven zonder computer inbeelden. Maar hoe groot is de invloed van de computer en het internet op ons dagelijkse leven eigenlijk? Betekent de computer tijdswinst? Of verliezen Aandacht Bij heel belangrijk nieuws verschijnt meteen een uitgebreid artikel op de website (pdf, A4-formaat, 1 of meerdere foto s). Wil je via op de hoogte gehouden worden van deze artikels, stuur dan een mailtje naar extranieuws@kits.be.

2 we vooral tijd door de computer? Dit onderwerp kan in een les Geschiedenis, Actualiteit, Nederlands of Zedenleer aan bod komen. * Doelstellingen - De leerlingen discussiëren onder begeleiding van een leerkracht, ze leren hun argumenten verdedigen en onderbouwen. - De lln. vullen een enquête in en vergelijken de resultaten met het artikel en met wat ze zelf dachten. - De lln. interviewen hun ouders of grootouders en vergelijken ook die resultaten. - De leerlingen zoeken enkele zaken over de geschiedenis van de computer op. * Werkwijze - De leerkracht vertrekt vanuit de vraag Computer, tijdswinst of tijdsverlies?. Laat de leerlingen al discussiërend hun standpunt verdedigen. Noteer de argumenten op het bord. - Lees daarna het artikel klassikaal. Klopt het resultaat van het onderzoek met het computergebruik van de lln. in de klas? Waar worden die andere 12 uren voor gebruikt? Neem het werkblad met de enquête erbij en laat de leerlingen de vragen beantwoorden. Vergelijk de resultaten. Is er in de klas een verschil merkbaar tussen de jongens en de meisjes? Laat de leerlingen zelf nog enkele vragen voor het interview verzinnen. Bespreek de afgenomen interviews in de klas. * Tips - De antwoorden van de zoekopdracht zijn te vinden op: en - Voer je eigen onderzoek. Laat de leerlingen een hele week hun computergebruik anoniem registreren, en tel de uren op. Hoeveel uren worden er wekelijks aan huiswerk besteed, hoeveel uren aan andere dingen? - Experiment: de leerlingen brengen tijdens één of meerdere dagen de uren na school zonder computer door. Ze noteren hoe ze zich daarbij voelen. Wat vinden ze lastig? Welke praktische problemen ondervinden ze? Waar krijgen ze meer tijd voor? Hebben ze het volgehouden, of was de verleiding (verslaving) toch te groot? Niveau: = voor iedereen / = iets moeilijker

3 Sleutel bij de werkbladen 1. Benzineprijs swingt de pan uit 1.Reden 1: Toevoer ruwe olie: als het aanbod daalt, stijgt de prijs oorlogen en conflicten / orkanen Reden 2: Zwakke euro de financiële crisis in de eurozone 2.a. Benzine was het goedkoopst in b. Dit is vijf jaar geleden. c. 1,81-1,38 = 0,57 / Een liter benzine is nu 57 eurocent duurder dan in d. 1,81-1,61 = 0,20 / Een liter benzine was vorig jaar 20 eurocent goedkoper. e. 1,81 x 50 = 90,50 / Als ik 50 liter tank, betaal ik 90,50 euro. 3. a. Een belangrijke olieproducent, waar het orkaanseizoen net begonnen is. b. Washington D.C. a. Land uit de eurozone dat sinds maart 2010 in slechte papieren zit. b. Athene a. Land in Europa dat het financieel moeilijk heeft. b. Madrid c. zie atlas 2. Zing voor het klimaat Een zangbetoging waarbij de deelnemers op twee bepaalde dagen het lied Do it now zingen, en dit op heel veel plaatsen. Achteraf maakt men een clipje met de verschillende opnames om dit aan de overheden te laten horen. 2. Iedereen die wil, kan deelnemen. 3. over de klimaatverandering, de opwarming van de aarde en 23 september Mensen overtuigen van de schadelijke gevolgen van de opwarming en er iets aan doen. 6. de Klimaatcoalitie en Nic Balthazar c. Door de bekende Vlamingen spreekt het meer mensen aan. Men wil een betere toekomst, dat is vooral belangrijk voor de kinderen van nu. d. Dit moet aantonen dat veel mensen bezorgd zijn over de toekomst van onze planeet. e. Dat de situatie ernstig is, dat de tijd dringt om er iets aan te doen. f. Door onderbrekingen met teksten over schadelijke gevolgen en met een citaat van Barack Obama. g. zonne-energie 2. eigen antwoorden 3. De tekst werd niet letterlijk vertaald (omwille van het ritme en de verstaanbaarheid voor de kinderen). 3. Computergebruik eigen antwoorden door Konrad Zuse 3. de ENIAC 4. De computer was enkele klaslokalen groot en woog 30 ton. 4. Kits-nieuwsquiz 1 1. b 2. c 3. a 4. a 5. b 6. a 7. b en c 8. c 9. b 10. b 11. c 12. c 13. a 14. a 15. c 2.1. Om zonnewarmte op te slaan, en zo de temperatuur in de broeikas te verhogen. 2. Broeikasgassen houden de zonnewarmte op die door de aarde weerkaatst wordt. 3. dikker een verhoogde temperatuur 4. smeltend poolijs, uitzetten van de oceanen k over - stromingen minder gemakkelijk planten telen in droge gebieden k hongersnood planten- en dierenwereld verandert in bepaalde streken k uitsterven planten- en diersoorten warmer klimaat k bedreiging voor mensen (hoger sterftecijfer door de warmte), bosbranden verstoorde luchtcirculatie k meer stormen, orkanen a. Engels, een internationale boodschap b. bekende Vlamingen en kinderen

4 Benzineprijs swingt de pan uit Lees het artikel Recordprijs benzine op pag. 1 van Kits. 1. Om het artikel goed te begrijpen, vul je onderstaand schema in. Dit doe je best met de tekst bij de hand. Er zijn al enkele zaken ingevuld. Benzine te duur voor bevolking Hoe komt het dat het aanbod daalt? Reden 2:... De euro staat zwakker dan de Amerikaanse dollar door: Bekijk het staafdiagram en beantwoord volgende vragen in een goede zin. Schrijf ook je berekeningen op. a. Wanneer was benzine per liter het goedkoopst? b. Hoeveel jaar is dit geleden? c. Reken uit hoeveel duurder een liter benzine nu is dan in d. Bereken hoeveel goedkoper een liter benzine vorig jaar was.... e. Als er in mijn auto 50 liter benzine kan, hoeveel moet ik dan nu betalen als ik mijn auto voltank? 3. In het artikel worden heel wat landen vermeld. Hieronder staan enkele landen. Bij elk land horen drie opdrachten. a. Zoek in het artikel waarom dit land vermeld wordt en vat dat samen in één zin. b. Zoek in een atlas de hoofdstad van het land op. c. Duid op de wereldkaart het land aan en maak er een legende bij. Verenigde Staten Griekenland Spanje a.... b.... a.... b.... a.... b....

5 Zing voor het klimaat (1) 1. Sing for the climate 1.Wat? Wie?... 3.Waarover?... 4.Wanneer?... 5.Waarom? Doel? Organisatoren?... 7.Regisseur? Een warmer klimaat 1.Een broeikas Waarom maakt een tuinder gebruik van een broeikas? 2.Het natuurlijk broeikaseffect In de atmosfeer rond de aarde bevinden zich broeikasgassen. Ze worden zo genoemd omdat ze werken als een broeikas. Leg uit.... NASA Deze gassen vormen als het ware een deken rond de aarde. Zonder dit broeikaseffect zou het op de aarde gemiddeld -18 C zijn. 3.Een versterkt broeikaseffect Door de uitstoot van gassen op de aarde (verwarming, elektriciteitscentrales, auto s,...) wordt de deken van broeikasgassen... Minder warmte kan ontsnappen en onder de deken is er NASA We spreken over een versterkt broeikaseffect. 4.Gevolgen van een versterkt broeikaseffect Wetenschappers zijn het niet helemaal eens over de gevolgen van de opwarming van de aarde. Welke schadelijke gevolgen zouden er kunnen zijn?......

6 Zing voor het klimaat (2) Surf naar de website van Sing for the climate 1.Bekijk het filmpje a. In welke taal wordt er gezongen? Waarom? b. Wie zingt het lied?... en... c. Waarom wordt het gezongen door hen en niet door een gewoon zangkoor? d. Waarom wordt het liedje niet gezongen door één bekende Vlaamse zanger? e. De titel van het lied is Do it now! (Doe het nu). Welke boodschap zit daarachter? f. Hoe probeert men de kijker nog te overtuigen? g. In het filmpje komt ook een voorbeeld van alternatieve energie die voor geen uitstootgassen zorgt. Wat is dat?... 2.Op de kaart onder het filmpje vind je de gemeenten die deelnemen. Zoek of jouw gemeente ook deelneemt. Indien ja, hoeveel deelnemers schreven zich al in om te komen zingen?... Indien nee, zoek de dichtstbijgelegen gemeente:... met... deelnemers. Via de kaart kom je ook te weten wie dit in de gemeente inricht en waar en wanneer het plaatsvindt. 3.De tekst van het lied Zoek via tot je bij links naar de tekst van het lied komt (in het Engels en het Nederlands). Bekijk eerst de tekst in het Engels. Wat kan je zelf vertalen? Vergelijk dan met de tekst in het Nederlands. Wat merk je?...

7 Computergebruik 1. Enquête leerlingen 1.Ben je een meisje of een jongen? meisje jongen 2.Heb je een eigen computer of laptop thuis? ja neen 3.Waar staat de computer?... 4.Wat doe je vooral op de computer? Omcirkel wat past. en/chatten elke avond een paar keer per week soms nooit gamen elke avond een paar keer per week soms nooit muziek/filmpjes downloaden elke avond een paar keer per week soms nooit surfen/facebook/blogs/hyves elke avond een paar keer per week soms nooit tv/films kijken elke avond een paar keer per week soms nooit huiswerk elke avond een paar keer per week soms nooit andere:... elke avond een paar keer per week soms nooit 5.Kan je je nog een leven zonder computer inbeelden? ja neen Omdat: Als ik me verveel, ga ik aan de computer zitten. ja soms neen 7.Ik voel me slecht in mijn vel als ik niet op de computer kan. ja soms neen 2. Interview ouders of grootouders Je interviewt een ouder of gootouder. Je noteert de antwoorden en bedenkt nog een tweetal extra vragen. Wie ben je? moeder vader grootmoeder grootvader In welk jaar ben je geboren?... Wat deed je na school?... Hoe oud was je toen je je allereerste computer kreeg of kocht?... Extra vraag 1: Extra vraag 2: Zoekopdracht Zoek de antwoorden op deze vragen op het internet op. 1.Babbage ontwierp een analytische machine, in welk jaar was dat?... 2.Pas in 1938 werd de eerste computer gebouwd. Door wie?... 3.Hoe heette de eerste computer in de VS?... 4.Hoe groot was die computer? Wat was zijn gewicht?...

8 Kits-nieuwsquiz 1 (1) Deze quiz sluit aan bij de Kits en Kits + van 1 september 2012 en de Kits-krant van 15 september Zet een kruisje voor de juiste zin. 1.Op 9 september vond de Open Monumentendag plaats in Vlaanderen. Welk thema stond dit jaar centraal? a. Beeld, woord en dans b. Muziek, woord en beeld c. Muziek, fotografie en woord 2.Wat betekent assertief zijn? a. Dit betekent dat je zo ziek bent, dat je niet naar school kan gaan. b. Dit betekent dat je doet wat anderen zeggen, omdat je bij de groep wil horen. c. Dit betekent dat je het lef hebt om neen te zeggen en bij je standpunt te blijven. 3.De robotwagen Curiosity landde in augustus op Mars om er te zoeken naar tekenen van leven. Welke andere naam heeft deze planeet? a. de rode planeet b. de groene planeet c. de blauwe planeet 4.Wat betekent bombing? a. Heel snel van een heuvel af skateboarden. b. In het water springen met een zo groot mogelijke plons. c. Een fotoshoot doen in de Noordzee. 5. Hoeveel medailles behaalde België op de Olympische Spelen? a. 7 b. 3 c. 0 6.De laatste Belgische steenkoolmijn werd gesloten in Waarom werden de mijnen niet langer gebruikt? a. Steenkool ontginnen bleek niet langer winstgevend te zijn. b. De werknemers waren het beu om hard te werken. Ze verloren te veel energie. c. De overheid besloot de mijnen te sluiten, omdat het werk te gevaarlijk was. 7.Steenkool, aardolie en aardgas zijn fossiele brandstoffen. Wat zijn de nadelen van fossiele brandstoffen? (2 antwoorden) a. Fossiele brandstoffen zijn heel duur. b. Fossiele brandstoffen zijn niet-hernieuwbaar. c. Fossiele brandstoffen zijn erg milieuverontreinigend.

9 Kits-nieuwsquiz 1 (2) 8.Wat betekent sluipverbruik? a. Sluipverbruik betekent dat je sluipt wanneer je bijvoorbeeld naar de televisie kijkt. b. Sluipverbruik betekent dat je zo weinig mogelijk energie verbruikt. c. Sluipverbruik is de energie die elektrische toestellen verbruiken, als je ze in stand-by laat staan. 9.Wat is een passiefhuis? a. Een huis waar niemand woont. b. Een heel energiezuinige woning. c. Een traditionele nieuwbouwwoning. 10.Welke temperatuur heeft melk die net uit de uier van een koe komt? a. 24 C b. 37 C c. 40 C 11.Wat is ruwe olie? a. Dat is een andere benaming voor modder. b. Dat is olie die niet gebruikt wordt. c. Dat is de grondstof waaruit benzine en diesel gemaakt worden. 12.Wie is Bernard Arnault? a. de baas van het Repair Café in Brussel b. de burgemeester van Ukkel c. de rijkste Fransman 13.Welke soorten fruit eten de Belgen het liefst (top drie)? a. appels, bananen en aardbeien b. aardbeien, kiwi s en appels c. bananen, appels en sinaasappels 14.Over de doodsoorzaak van Toetanchamon bestaan veel theorieën. Wat is de meest recente? a. Hij is waarschijnlijk overleden aan erfelijke epilepsie. b. Hij is waarschijnlijk overleden na een val van zijn paard. c. Hij is waarschijnlijk vermoord. 15.Mattis De Schutter bracht een moppenboek uit dat je kan kopen in de ibookstore. Wat is de ibookstore? a. Een winkel waar je tweedehands boeken en cd s kan kopen. b. Een winkel waar je jezelf moet bedienen aan de kassa. c. Een virtuele boekenwinkel waar je miljoenen e-boeken kan downloaden.

10 Kits-nieuwsquiz 1 (3) 2. Kleur de genoemde landen in de gevraagde kleur op de wereldkaart op de volgende pagina. Zoek de landen die je niet weet liggen in je atlas op. 1. In de Verenigde Staten (rood) kiezen de Amerikanen binnenkort een nieuwe president. 2. In Syrië (groen) woedt al meer dan 18 maanden een opstand tegen het regime van president Bashar al- Assad. 3. In India (geel) werden 620 miljoen Indiërs getroffen door de grootste stroompanne ooit. 4. In juli en augustus hadden de Filippijnen (blauw) af te rekenen met hevige moessonregens. 5. Naast Griekenland (oranje) hebben ook Ierland (paars) en Portugal (bruin) het financieel moeilijk. 6. De taliban zijn islamitische terroristen uit Afghanistan (zwart) en Pakistan (roze).

11 3000 Km

Tekst lezen en vragen stellen

Tekst lezen en vragen stellen Tekst lezen en vragen stellen 1. Om een tekst goed te begrijpen is het erg belangrijk om een tekst actief te lezen. In de uitleg lees je hoe je dat moet doen. Als je actief leest, dan: - controleer je

Nadere informatie

DE ENERGIE[R]EVOLUTIE

DE ENERGIE[R]EVOLUTIE DE LEERLINGENHANDLEIDING VMBO Naam: Klas: Datum: Pagina 2 INLEIDING Mensen maken op grote schaal gebruik van fossiele brandstoffen: aardolie, aardgas en steenkool. Fossiele brandstoffen ontstaan uit resten

Nadere informatie

Bernd Roemmelt / Greenpeace HET KLIMAAT EN DE NOORDPOOL

Bernd Roemmelt / Greenpeace HET KLIMAAT EN DE NOORDPOOL Bernd Roemmelt / Greenpeace HET KLIMAAT EN DE NOORDPOOL HET KLIMAAT EN DE NOORDPOOL Greenpeace is een organisatie die ereldijd opkomt voor het milieu. We illen de natuur en de dieren daarin beschermen.

Nadere informatie

DE ENERGIE[R]EVOLUTIE

DE ENERGIE[R]EVOLUTIE DE LEERLINGENHANDLEIDING HAVO/VWO Naam: Klas: Datum: Pagina 2 INLEIDING De mens maakt op grote schaal gebruik van fossiele brandstoffen. Dit zijn bijvoorbeeld aardolie, aardgas en steenkool. Fossiele brandstoffen

Nadere informatie

Lessuggesties energie Ter voorbereiding van GLOW. Groep 6, 7, 8

Lessuggesties energie Ter voorbereiding van GLOW. Groep 6, 7, 8 Lessuggesties energie Ter voorbereiding van GLOW Groep 6, 7, 8 Eindhoven, 8 september 2011 In het kort In deze lesbrief vind je een aantal uitgewerkte lessen waarvan je er één of meerdere kunt uitvoeren.

Nadere informatie

Dagboek Nederland onder water?! Komt Nederland onder water te staan? En wat kunnen jij en de politiek doen om dit te voorkomen?

Dagboek Nederland onder water?! Komt Nederland onder water te staan? En wat kunnen jij en de politiek doen om dit te voorkomen? Dagboek Dagboek Nederland onder water?! Komt Nederland onder water te staan? En wat kunnen jij en de politiek doen om dit te voorkomen? Dat het klimaat verandert is een feit. Je hoort het overal om je

Nadere informatie

BANANEN LANGS DE NOORDZEE antwoordblad

BANANEN LANGS DE NOORDZEE antwoordblad Opdracht 1 In het filmpje ging het over klimaatverandering. Bedenk samen drie voordelen en drie nadelen van klimaatverandering. Schrijf op: Voordelen 1. bijvoorbeeld warmere zomers in Nederland 2. bijvoorbeeld

Nadere informatie

Tropisch Nederland. 1. Aanzetten. 1.a Tropisch Nederland

Tropisch Nederland. 1. Aanzetten. 1.a Tropisch Nederland 1. Aanzetten Tropisch Nederland 1.a Tropisch Nederland Jij gaat aan de slag met het dossier Tropisch Nederland. Welke onderdelen van het dossier ga jij maken? Overleg met je docent. GA IK DOEN STAP ONDERDEEL

Nadere informatie

Opwarming van de aarde

Opwarming van de aarde Leerlingen Opwarming van de aarde 8 Naam: Klas: In dit onderdeel kom je onder andere te weten dat er niet alleen een broeikaseffect is, maar dat er ook een versterkt broeikaseffect is. Bovendien leer je

Nadere informatie

De Energiezuinige Wijk - De opdracht

De Energiezuinige Wijk - De opdracht De Energiezuinige Wijk De Energiezuinige Wijk De opdracht In deze opdracht ga je van alles leren over energie en energiegebruik in de wijk. Je gaat nadenken over hoe jouw wijk of een wijk er uit kan zien

Nadere informatie

Les Crisis in de olie

Les Crisis in de olie LESSENSERIE ENERGIETRANSITIE Les Crisis in de olie Werkblad Les Crisis in de olie Werkblad Op zondag 4 november 1973 bestonden er nog geen inline- skates. Hadden ze wel bestaan, dan had je die dag heerlijk

Nadere informatie

VERANDEREN VAN KLIMAAT?

VERANDEREN VAN KLIMAAT? VERANDEREN VAN KLIMAAT? Tropisch klimaat, gematigd klimaat, klimaatopwarming, klimaatfactoren...misschien heb je al gehoord van deze uitdrukkingen. Maar weet je wat ze echt betekenen? Nova, wat bedoelen

Nadere informatie

Bedreigingen. Broeikaseffect

Bedreigingen. Broeikaseffect Bedreigingen Vroeger gebeurde het nogal eens dat de zee een gat in de duinen sloeg en het land overspoelde. Tegenwoordig gebeurt dat niet meer. De mensen hebben de duinen met behulp van helm goed vastgelegd

Nadere informatie

LES 2: Klimaatverandering

LES 2: Klimaatverandering LES 2: Klimaatverandering 1 Les 2: Klimaatverandering Vakken PAV, aardrijkskunde Eindtermen Sociale vaardigheden, burgerzin, ICT, vakoverschrijdend, samenwerken, kritisch denken Materiaal Computer met

Nadere informatie

Kop. Romp. Lesbrief Seksualiteit Leerjaar 1-Profiel1,2,3

Kop. Romp. Lesbrief Seksualiteit Leerjaar 1-Profiel1,2,3 Lesbrief Seksualiteit Leerjaar 1-Profiel1,2,3 Tijd: 50 minuten Voorbereiding: op www.meerdanliefde.nl is veel informatie te vinden in redelijk eenvoudige taal. Ook in het App Note Mouse draaiboek staan

Nadere informatie

Ideeënwijzer bij KITS, de krant waar nieuws in zit

Ideeënwijzer bij KITS, de krant waar nieuws in zit Ideeënwijzer bij KITS, de krant waar nieuws in zit 15 november 2006 - Zeventiende jaargang - Nr. 6 Redactie: Joke De Vuyst, Piet Lerouge, Wilmert Neirinck, Wim Vromant Uitgewerkte lessuggesties 1. Strenge

Nadere informatie

Vooraleer de leerlingen de teksten lezen, worden de belangrijkste tekststructuren overlopen (LB 265).

Vooraleer de leerlingen de teksten lezen, worden de belangrijkste tekststructuren overlopen (LB 265). 5.2.1 Lezen In het leerboek krijgen de leerlingen uiteenlopende teksten te lezen. Op die manier worden de verschillende tekstsoorten en tekststructuren nogmaals besproken. Het gaat om een herhaling van

Nadere informatie

Belangen: Wel of niet ingrijpen in Syrië?

Belangen: Wel of niet ingrijpen in Syrië? Belangen: Wel of niet ingrijpen in Syrië? Korte omschrijving werkvorm: Leerlingen moeten zich inleven in een permanent lid van de Veiligheidsraad van de VN. Ze gaan aan de slag met het vraagstuk of de

Nadere informatie

Groep 8 Basisles: Elektriciteit opwekken

Groep 8 Basisles: Elektriciteit opwekken Leerkrachtinformatie Lesduur: 35 tot 40 minuten Deze basisles kunt u op verschillende manieren organiseren: A. Klassikaal (35 minuten) U verzorgt en begeleidt de les. U gebruikt hierbij deze leerkrachtinformatie

Nadere informatie

DE ENERGIE[R]EVOLUTIE

DE ENERGIE[R]EVOLUTIE DE LEERLINGENWERKBOEK DE EINDOPDRACHT Team: Klas: Datum: Pagina 2 INLEIDING De mens maakt op grote schaal gebruik van fossiele brandstoffen. Dit zijn bijvoorbeeld aardolie, aardgas en steenkool. Fossiele

Nadere informatie

Les 2 Uit welk land kom jij? TESTEN TEST 1

Les 2 Uit welk land kom jij? TESTEN TEST 1 15/10/14 1 Les 2 Uit welk land kom jij? TESTEN TEST 1 1. (komen) Waar.... jij vandaan? 2. Uit welk land.... u? 3. Brenda.... vandaag uit Engeland. 4. Wij.... uit België. 5. Wanneer.... zij thee drinken?

Nadere informatie

Werkstuk Aardrijkskunde Broeikaseffect

Werkstuk Aardrijkskunde Broeikaseffect Werkstuk Aardrijkskunde Broeikaseffect Werkstuk door een scholier 1310 woorden 20 juni 2006 6,2 45 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Het Broeikaseffect Inhoudsopgave Inleiding 1.0 Wat is het broeikaseffect?

Nadere informatie

Dit dossier bestaat uit verschillende fiches, waar jullie in de klas mee aan de slag kunnen.

Dit dossier bestaat uit verschillende fiches, waar jullie in de klas mee aan de slag kunnen. INTRODUCTIE Waarom minder energie verbruiken? We hebben elke dag energie nodig om van alles en nog wat te kunnen doen; koken, onszelf warm houden, machines laten werken Die energie maken kan op heel veel

Nadere informatie

Eetgewoonten van schoolkinderen Vragenlijst voor kinderen

Eetgewoonten van schoolkinderen Vragenlijst voor kinderen september 2003 Eetgewoonten van schoolkinderen Vragenlijst voor kinderen 630101 Hoe vul je de vragenlijst in? Beste leerling, Deze vragenlijst gaat over voeding. We willen graag weten hoe je daarover denkt.

Nadere informatie

LES 3 Ik leer Nederlands. TESTEN TEST 1

LES 3 Ik leer Nederlands. TESTEN TEST 1 12/11/14 1 LES 3 Ik leer Nederlands. TESTEN TEST 1 1. (lezen) Ik.... een lange tekst. 2 Hij.... een moeilijk boek. 3. Zij.... een gemakkelijk tekstje. 4..... jullie veel? Ja, wij.... graag kinderboeken.

Nadere informatie

MINDER ARMOEDE MILLENNIUMDOEL 1. Beantwoord de volgende vragen en gebruik daarbij de kaart MINDER ARMOEDE.

MINDER ARMOEDE MILLENNIUMDOEL 1. Beantwoord de volgende vragen en gebruik daarbij de kaart MINDER ARMOEDE. MILLENNIUMDOEL 1 MINDER ARMOEDE kaart MINDER ARMOEDE. 1. Wat betekent de extreme armoedegrens? 2. In welk werelddeel liggen de meeste landen waar mensen onder de armoedegrens van 1,25 dollar per dag leven?

Nadere informatie

Beet! 1. Aanzetten. 1a. Beet! Jij gaat aan de slag met het dossier Beet!. Welke onderdelen van het dossier ga jij maken? Overleg met je docent.

Beet! 1. Aanzetten. 1a. Beet! Jij gaat aan de slag met het dossier Beet!. Welke onderdelen van het dossier ga jij maken? Overleg met je docent. 1. Aanzetten Beet! 1a. Beet! Jij gaat aan de slag met het dossier Beet!. Welke onderdelen van het dossier ga jij maken? Overleg met je docent. GA IK DOEN 2 UITNODIGING 15 minuten 3 UITZOEKEN 30 minuten

Nadere informatie

LESINSTRUCTIE GROEP 5/6

LESINSTRUCTIE GROEP 5/6 LESINSTRUCTIE GROEP 5/6 Bij Samsam nr. 5 2017 De zee Burgerschap Samsam komt 5 x per jaar uit met een magazine, en een werkblad. Daarbij hoort een website met filmpjes en aanvullende informatie: samsam.net

Nadere informatie

De Bloem (van plastic) is een meid van nu! Tikkeltje brutaal!

De Bloem (van plastic) is een meid van nu! Tikkeltje brutaal! De Bloem (van plastic) is een meid van nu! Tikkeltje brutaal! Hé hoi, hallo! Ik zal me even voorstellen. Ik ben Bloem. Bloem van Plastic. Maar je mag gewoon Bloem zeggen. Wow! Wat goed dat jullie even

Nadere informatie

Fossiele brandstoffen? De zon is de bron!

Fossiele brandstoffen? De zon is de bron! Energie 5 en 6 3 Fossiele brandstoffen? De zon is de bron! Filmpjes werkblad Doelen Begrippen Materialen Duur De leerlingen: weten dat fossiele brandstoffen hele oude resten van planten zijn. kunnen een

Nadere informatie

LESBRIEF NR 1 OPDRACHT 1 FEEST! SAMSAM = 40 JAAR! VOOR GROEP 7 + 8 +

LESBRIEF NR 1 OPDRACHT 1 FEEST! SAMSAM = 40 JAAR! VOOR GROEP 7 + 8 + LESBRIEF NR 1 VOOR GROEP 7 + 8 + DOWNLOAD DEZE LESBRIEF OOK OP SAMSAM.NET Wat is Samsam? Samsam is een cross-mediale methode over wereldburgerschap en kinderrechten. Het doel van Samsam is leerlingen te

Nadere informatie

SOCIALE VAARDIGHEDEN MET AFLATOUN

SOCIALE VAARDIGHEDEN MET AFLATOUN SOCIALE VAARDIGHEDEN MET AFLATOUN Dit thema is opgesplitst in drie delen; gevoelens, ruilen en familie. De kinderen gaan eerst aan de slag met gevoelens. Ze leren omgaan met de gevoelens van anderen. Daarna

Nadere informatie

Basisles Energietransitie

Basisles Energietransitie LESSENSERIE ENERGIETRANSITIE Basisles Energietransitie Werkblad Basisles Energietransitie Werkblad 1 Wat is energietransitie? 2 Waarom is energietransitie nodig? 3 Leg in je eigen woorden uit wat het Energietransitiemodel

Nadere informatie

Tropisch Nederland. 1. Aanzetten. 1.a Tropisch Nederland

Tropisch Nederland. 1. Aanzetten. 1.a Tropisch Nederland Tropisch Nederland 1. Aanzetten 1.a Tropisch Nederland Jij gaat aan de slag met het dossier Tropisch Nederland. Welke onderdelen van het dossier ga jij maken? Overleg met je docent. GA IK DOEN STAP ONDERDEEL

Nadere informatie

Groep 8 Basisles: Verschil in energiebronnen

Groep 8 Basisles: Verschil in energiebronnen Leerkrachtinformatie Deze basisles kunt u op verschillende manieren organiseren: A. Klassikaal (35 minuten) U verzorgt en begeleidt de les. U gebruikt hierbij deze Leerkrachtinformatie en het Werkblad

Nadere informatie

Groep 8 - Les 4 Duurzaamheid

Groep 8 - Les 4 Duurzaamheid Leerkrachtinformatie Groep 8 - Les 4 Duurzaamheid Lesduur: 30 minuten (zelfstandig) DOEL De leerlingen weten wat de gevolgen zijn van energie verbruik. De leerlingen weten wat duurzaamheid is. De leerlingen

Nadere informatie

DE SCHOOLDAK- REVOLUTIE

DE SCHOOLDAK- REVOLUTIE WERKBLAD GROEP 1 DE SCHOOLDAK- REVOLUTIE Wat houdt de activiteit in? In deze workshop gaan jullie alles leren over zonne-energie. Maak je niet ongerust; je blijft gewoon op de grond. Jullie gaan uitzoeken

Nadere informatie

SPOT EEN JOB! Op bezoek bij een interimkantoor. Inhoud. Doelgroep. Vakgebied. Materialen. Doelen STERKE SCHAKELS

SPOT EEN JOB! Op bezoek bij een interimkantoor. Inhoud. Doelgroep. Vakgebied. Materialen. Doelen STERKE SCHAKELS SPOT EEN JOB! Wie zoekt die vindt! Er zijn veel manieren om vacatures te vinden. In dit lespakket worden de jongeren aan het werk gezet om via verschillende kanalen vacatures te vinden: kranten, internet,

Nadere informatie

Het is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen.

Het is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen. De familieblues Tot mijn 15e noemde ik mijn ouders papa en mama. Daarna niet meer. Toen noemde ik mijn vader meester. Zo noemde hij zich ook als hij lesgaf. Hij was leraar Engels op een middelbare school.

Nadere informatie

Bevolkingsgroepen DOE KAART 1. Naam van het project. Als je voor deze opdracht kiest leer je meer over een bepaalde bevolkingsgroep.

Bevolkingsgroepen DOE KAART 1. Naam van het project. Als je voor deze opdracht kiest leer je meer over een bepaalde bevolkingsgroep. DOE KAART 1 Bevolkingsgroepen Als je voor deze opdracht kiest leer je meer over een bepaalde bevolkingsgroep. Zoek 6 verschillende bevolkingsgroepen op. Kies 1 bevolkingsgroep uit waar je meer over wilt

Nadere informatie

Afghanistan. NAVO-militair gedood in Zuid-Afghanistan

Afghanistan. NAVO-militair gedood in Zuid-Afghanistan Afghanistan NAVO-militair gedood in Zuid-Afghanistan KABUL - In het zuiden van Afghanistan is dinsdag een militair van de internationale vredesmacht ISAF gedood. Dat maakte een woordvoerder van de troepen

Nadere informatie

Les Koolstofkringloop en broeikaseffect

Les Koolstofkringloop en broeikaseffect LESSENSERIE ENERGIETRANSITIE Basisles Koolstofkringloop en broeikaseffect Werkblad Les Koolstofkringloop en broeikaseffect Werkblad Zonlicht dat de aarde bereikt, zorgt ervoor dat het aardoppervlak warm

Nadere informatie

Dia 1 Introductie max. 2 minuten!

Dia 1 Introductie max. 2 minuten! 1 Dia 1 Introductie max. 2 minuten! Vertel: Deze les gaat vooral over het gebruik van sociale media. Maar: wat weten jullie eigenlijk zelf al over sociale media? Laat de leerlingen in maximaal een minuut

Nadere informatie

INLEIDING Bovendien vervuilen diezelfde energiebronnen onze planeet!

INLEIDING Bovendien vervuilen diezelfde energiebronnen onze planeet! INLEIDING Waarom minder energie verbruiken? We hebben elke dag energie nodig om van alles en nog wat te kunnen doen: koken, verwarmen, machines laten werken Die energie maken kan op heel veel verschillende

Nadere informatie

Elektrische energie. energie01 (1 min, 47 sec)

Elektrische energie. energie01 (1 min, 47 sec) Elektrische energie In huishoudens is elektrische energie de meest gebruikte vorm van energie. In Nederland zijn bijna alle huizen aangesloten op het netwerk van elektriciteitskabels. Achter elk stopcontact

Nadere informatie

Activiteiten introductiefase

Activiteiten introductiefase Activiteiten introductiefase Activiteit 1: Iedereen is uniek Doel: De eerste activiteit is een inleidende opdracht waarmee de uniekheid van ieder mens geïllustreerd wordt. Wat heb je nodig? - Ruimte waarin

Nadere informatie

Documentaire. Voorbereiding op het documentaire project

Documentaire. Voorbereiding op het documentaire project Documentaire Voorbereiding op het documentaire project Inhoud 1. Wat is een documentaire? 2. Interview techniek 3. Documentaire maken in 3 stappen 3.1. Ontwerpen 3.2. Opnemen 3.3. Monteren 4. Werkdocument

Nadere informatie

Wat moet je doen? Lees de informatie in dit pakketje

Wat moet je doen? Lees de informatie in dit pakketje ENERGIE Wat moet je doen? Lees de informatie in dit pakketje Zoek meer informatie op de computer en bekijk filmpjes over het onderwerp (achterin deze lesbrief staan websites en links voor filmpjes) Overleg

Nadere informatie

Groep 6 Basisles Energie

Groep 6 Basisles Energie Leerkrachtinformatie Lesduur: 25 minuten (zelfstandig) DOEL De leerlingen weten dat je energie nodig hebt om te kunnen spelen en werken. De leerlingen weten dat je energie uit eten haalt. De leerlingen

Nadere informatie

Voorbeeld: Ik werk het liefst met een tweetal.

Voorbeeld: Ik werk het liefst met een tweetal. & OHHUOLQJHQKDQGOHLGLQJ LQOHLGLQJ Het sectorwerkstuk staat voor de deur. Misschien heb je er al slapeloze nachten van, misschien lijkt het je de leukste opdracht van je hele opleiding. Eindelijk iets leren

Nadere informatie

Les Energie besparen LESSENSERIE ENERGIETRANSITIE. Werkblad

Les Energie besparen LESSENSERIE ENERGIETRANSITIE. Werkblad LESSENSERIE ENERGIETRANSITIE Les Energie besparen Werkblad Les Energie besparen Werkblad Stel je voor dat fossiele brandstoffen morgen bijna op zouden zijn. De huizen zouden koud blijven. Er zou geen energie

Nadere informatie

Vragenlijst: Wat vind jij van je

Vragenlijst: Wat vind jij van je Deze vragenlijst is bedacht door leerlingen. Met deze vragenlijst kunnen leerlingen er zelf achter kunnen komen wat andere leerlingen van hun school vinden. De volgende onderwerpen komen langs: Sfeer op

Nadere informatie

BIJLAGEN LESPAKKET 1.2

BIJLAGEN LESPAKKET 1.2 BIJLAGEN LESPAKKET 1.2 BIJLAGE 1 A4 BLADEN THEMA S BIJLAGE 2 DOMINO EMOTIES BIJLAGE 3 MATCHING OEFENING GEVOELENS BIJLAGE 4 VRAGENLIJST FILM BIJLAGE 5 VRAGENSTROOKJES HOEKENWERK BIJLAGE 6 ANTWOORDENBLAD

Nadere informatie

Vollenhove Wonen op een havezate

Vollenhove Wonen op een havezate D S T R K C N T Opdracht 1 Nodig: foto van jezelf als klein kind, fotoblad opdracht 1 In Vollenhove staat de havezate Oldruitenborgh. De havezate is al heel oud. Bijna 250 jaar geleden, rond 1770, woonden

Nadere informatie

Actualiteit? Beeld je in! Malala

Actualiteit? Beeld je in! Malala Actualiteit? Beeld je in! Malala In dit document vind je de verwerkingsopdrachten bij het bord op Pinterest Actualiteit? Beeld je in! Malala. Op dat bord zie je allemaal beelden. Als je op een beeld tikt

Nadere informatie

et broeikaseffect een nuttig maar door de mens ontregeld natuurlijk proces

et broeikaseffect een nuttig maar door de mens ontregeld natuurlijk proces H 2 et broeikaseffect een nuttig maar door de mens ontregeld natuurlijk proces Bij het ontstaan van de aarde, 4,6 miljard jaren geleden, was er geen atmosfeer. Enkele miljoenen jaren waren nodig voor de

Nadere informatie

TIMING DOELSTELLINGEN LEERINHOUDEN ONDERWIJS- EN LEERACTIVITEITEN (STRATEGIE) MEDIA EN WERKVORMEN I.

TIMING DOELSTELLINGEN LEERINHOUDEN ONDERWIJS- EN LEERACTIVITEITEN (STRATEGIE) MEDIA EN WERKVORMEN I. Lesvoorbereiding TIMING DOELSTELLINGEN LEERINHOUDEN ONDERWIJS- EN LEERACTIVITEITEN (STRATEGIE) MEDIA EN I. Inleiding Aanknopingsfase 9 min. Probleemstelling 1 min. De lln kunnen in eigen woorden vertellen

Nadere informatie

*Ook met het programma Paint van Windows kunnen foto s bewerkt worden

*Ook met het programma Paint van Windows kunnen foto s bewerkt worden Lesbrief Online pesten Leerjaar 1-Profiel1,2,3 Tijd: 50 55 minuten Voorbereiding: op http://mediawijsheid.nl/onlinepesten staan allerlei filmpjes, informatie en artikelen over online pesten, bruikbaar

Nadere informatie

Thema Op zoek naar werk

Thema Op zoek naar werk Thema Op zoek naar werk Lesbrief 8. Praten en bellen over een baantje Inleiding Deze les gaat verder over het zoeken naar werk. De vrouw,, gaat weer naar de winkel om over werk te praten. Ze wil de manager

Nadere informatie

... ... Bereken hoeveel liter benzine de auto verbruikt voor de heen- en terugreis samen. Schrijf hieronder de berekening op. ... ... ... ...

... ... Bereken hoeveel liter benzine de auto verbruikt voor de heen- en terugreis samen. Schrijf hieronder de berekening op. ... ... ... ... EEN DAGJE UIT Meneer Kremers woont in Maastricht Hij gaat met de auto een dagje naar Scheveningen De afstand van Maastricht naar Scheveningen is 225 km 2p 1 Bereken hoeveel kilometer de heen- en terugreis

Nadere informatie

Inhoud Slaapkamer 6 Opwarming 8 Een jaar later 10 Genoeg 12 Terrorist 14 Geheim 16 Olie 20 R.O.A. 23 Betty 26 Vertrouwen 29 Feiten 32 G.O.F. 35 Protest 38 Warm 42 Reuzenmachine 44 Een bewaker! 47 Terrorist?

Nadere informatie

Muziek Singer Songwriter 1. Workshop Handleiding. Singer Songwriter 1. wat is jouw talent? 1. Singer Songwriter 1

Muziek Singer Songwriter 1. Workshop Handleiding. Singer Songwriter 1. wat is jouw talent?   1. Singer Songwriter 1 Workshop Handleiding wat is jouw talent? 1 Inhoudsopgave Hoe gebruik je deze workshop? Hoe kun je deze workshop inzetten in je klas? Introductie én opzet van de workshop Singer Songwriter Bekijk de introductievideo

Nadere informatie

Perspectief 3 e editie 3 hv Project duurzaamheid

Perspectief 3 e editie 3 hv Project duurzaamheid Perspectief 3 e editie 3 hv Project duurzaamheid 1. Start Duurzaam leven is belangrijk. Als we dat niet doen, is de aarde in de toekomst niet meer leefbaar. De gevolgen van onze leefstijl zijn nu al te

Nadere informatie

17 blokken 18 blokken 26 blokken b Bekijk nu het eerste bouwsel. Hoeveel blokken kunnen er nog achter verstopt zitten? 5 blokken.

17 blokken 18 blokken 26 blokken b Bekijk nu het eerste bouwsel. Hoeveel blokken kunnen er nog achter verstopt zitten? 5 blokken. 4 blok 6 C 1 Romeinse cijfers. Amsterdam Dordrecht Nijmegen Gouda a Welk huis is ouder, het huis uit Dordrecht of het huis uit Amsterdam? Dordrecht b Hoelang staat het huis uit Nijmegen er al? In 010 is

Nadere informatie

Opwarming van de aarde

Opwarming van de aarde Leerlingen Opwarming van de aarde 8 Naam: Klas: In dit onderdeel kom je onder andere te weten dat er niet alleen een broeikaseffect is, maar dat er ook een versterkt broeikaseffect is. Bovendien leer je

Nadere informatie

Enquête COMPUTERGEBRUIK THUIS. 1. Heb jij een computer thuis? Bijlage 30

Enquête COMPUTERGEBRUIK THUIS. 1. Heb jij een computer thuis? Bijlage 30 Enquête Omdat er nog maar heel weinig gegeven is over het computergebruik van de leerlingen van het lager onderwijs, heb ik een enquête gehouden bij de leerlingen van het derde tot en met het zesde leerjaar

Nadere informatie

CaseQuest 2: Kunnen de VS en China zich onttrekken aan een mondiaal klimaatbeleid?

CaseQuest 2: Kunnen de VS en China zich onttrekken aan een mondiaal klimaatbeleid? CaseQuest 2: Kunnen de VS en China zich onttrekken aan een mondiaal klimaatbeleid? Door Rik Lo & Lisa Gerrits 15-03-13 Inhoud: Inleiding Deelvraag 1 Deelvraag 2 Deelvraag 3 Deelvraag 4 Hoofdvraag & Conclusie

Nadere informatie

Vragen gesteld in het evaluatieformulier + Antwoorden

Vragen gesteld in het evaluatieformulier + Antwoorden Verslag Studenten Evaluatie Videoproject Door Tonny Mulder, a.b.mulder@uva.nl, 26 sept 213 De studenten van de opleidingen Biologie, Biomedische Wetenschappen en Psychobiologie krijgen in het 1 ste jaar

Nadere informatie

De Bloem (van plastic) is een meid van nu! Tikkeltje brutaal!

De Bloem (van plastic) is een meid van nu! Tikkeltje brutaal! De Bloem (van plastic) is een meid van nu! Tikkeltje brutaal! Hé hoi, hallo! Ik zal me even voorstellen. Ik ben Bloem. Bloem van Plastic. Maar je mag gewoon Bloem zeggen. Wow! Wat goed dat jullie even

Nadere informatie

Opdrachten bovenbouw hv

Opdrachten bovenbouw hv Opdrachten bovenbouw hv Dit is de laatste actuele lesopener van dit jaar. Deze keer kiezen we voor een quiz over weer, klimaat en klimaatverandering, waarin je jouw kennis kunt meten met andere leerlingen

Nadere informatie

Introduceren thema Broeikaseffect. Startopdracht. gekeken. http://bit.ly/1vqs19u. Thema: Broeikaseffect. laten stoppen? centraal:

Introduceren thema Broeikaseffect. Startopdracht. gekeken. http://bit.ly/1vqs19u. Thema: Broeikaseffect. laten stoppen? centraal: Natuur & Techniek het broeikaseffect Omschrijving van de opdracht: Introductie Thema: Broeikaseffect In deze les staan de volgende hogere- orde denkvragen centraal: 1. Hoe zou je het broeikaseffect kunnen

Nadere informatie

Kop. Romp. Lesbrief Zoekgedrag Leerjaar 1-Profiel 1,2,3

Kop. Romp. Lesbrief Zoekgedrag Leerjaar 1-Profiel 1,2,3 Lesbrief Zoekgedrag Leerjaar 1-Profiel 1,2,3 Tijd: 45 50 minuten Kop Introductie Introduceer de opdracht kort: Informatie opzoeken op internet gaat snel en is gemakkelijk toegankelijk. Soms is het niet

Nadere informatie

De Kaars is van adel, ze praat daarom wat uit de hoogte

De Kaars is van adel, ze praat daarom wat uit de hoogte De Kaars is van adel, ze praat daarom wat uit de hoogte Jongelui! Jullie denken wellicht: wat schijnt daar? Welnu, dat ben ik. Wat een licht, nietwaar! Hoezo, dat valt vies tegen! Jongeman, daar, op dat

Nadere informatie

Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten

Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten www.edusom.nl Opstartlessen Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten Wat leert u in deze les? Een gesprek voeren over familie, vrienden en buurtgenoten. Antwoord geven op vragen. Veel succes! Deze les

Nadere informatie

Kinderen zonder papieren

Kinderen zonder papieren VPM VPM Kinderen zonder papieren Je ziet het bijna elke dag op de tv of in de krant: beelden van landen in oorlog, mensen in armoede. Op zoek naar een betere plaats om te leven, slaan ze op de vlucht.

Nadere informatie

Hoeveel water verbruik ik?

Hoeveel water verbruik ik? Eventuele vervolgles: Zuinig met water! Doelen Kerndoel 39: De leerlingen leren met zorg om te gaan met het milieu Materialen Varieert naar aanleiding van de vragen van de kinderen. In ieder geval: Waterdagboeken

Nadere informatie

Naam: Thijs. Groep: 6/7. School: St.Willibrordusschool

Naam: Thijs. Groep: 6/7. School: St.Willibrordusschool Naam: Thijs Groep: 6/7 School: St.Willibrordusschool 1 Voorwoord Voor je ligt het werkstuk van Thijs. Dit werkstuk gaat over zonne-energie. Ik kwam op het idee voor dit onderwerp toen papa en mama ook

Nadere informatie

1. Je krijgt van je juf of meester een plaatje. Bekijk het plaatje goed.

1. Je krijgt van je juf of meester een plaatje. Bekijk het plaatje goed. D S T R K C N T LS 1 Opdracht 1 Nodig: papier en lijm 1. Je krijgt van je juf of meester een plaatje. Bekijk het plaatje goed. 2. Zoek nu een klasgenoot met een ander plaatje. 3. Zoek nu samen nog vier

Nadere informatie

Les bij klimaatverandering:

Les bij klimaatverandering: Les bij klimaatverandering: Lesdoelen: De leerlingen zijn aan het einde van de les meer te weet gekomen over het gevolg van de opwarming van de aarde. De leerlingen kunnen zich verplaatsen in kinderen

Nadere informatie

Meten van mediawijsheid. Bijlage 6. Interview. terug naar meten van mediawijsheid

Meten van mediawijsheid. Bijlage 6. Interview. terug naar meten van mediawijsheid Meten van mediawijsheid Bijlage 6 Interview terug naar meten van mediawijsheid Bijlage 6: Het interview Individueel interview Uitleg interview Ik zal je uitleggen wat de bedoeling is vandaag. Ik ben heel

Nadere informatie

Examenopgaven VMBO-BB 2003

Examenopgaven VMBO-BB 2003 Examenopgaven VMBO-BB 2003 tijdvak 1 woensdag 21 mei 11.30-13.00 uur WISKUNDE CSE BB Naam kandidaat Kandidaatnummer Beantwoord alle vragen in dit opgavenboekje. Dit examen bestaat uit 26 vragen. Voor dit

Nadere informatie

Groep 8 - Les 5 Mijn idee over energie in de toekomst

Groep 8 - Les 5 Mijn idee over energie in de toekomst Leerkrachtinformatie Groep 8 - Les 5 Mijn idee over energie in de toekomst Lesduur: 25 minuten (zelfstandig) DOEL De leerlingen weten waarom je zuinig met elektriciteit moet zijn. De leerlingen kunnen

Nadere informatie

Discussiëren Kun Je Leren:

Discussiëren Kun Je Leren: Chantal Deken Discussiëren Kun Je Leren: discussielessen voor groep 3 t/m 8; sluit aan bij referentieniveaus Mondelinge taal; versterkt 21 e -eeuwvaardigheden als communiceren en samenwerken; compleet

Nadere informatie

taalkaart 1 Ik ga op reis en Ik ga op reis en Wat ga je doen? Je leert wat een reisverhaal is. Je schrijft er zelf een.

taalkaart 1 Ik ga op reis en Ik ga op reis en Wat ga je doen? Je leert wat een reisverhaal is. Je schrijft er zelf een. Ik ga op reis en Wat ga je doen? Je leert wat een reisverhaal is. Je schrijft er zelf een. Op verkenning tk taalkaart Ik ga op reis en Lees het verhaal van Aymen. 8 augustus 007 - In het vliegtuig Wat

Nadere informatie

Introductie Presentatie aan Bewonersorganisatie. Milieu en Kortenbos Wat kunnen we zelf doen

Introductie Presentatie aan Bewonersorganisatie. Milieu en Kortenbos Wat kunnen we zelf doen Introductie Presentatie aan Bewonersorganisatie Milieu en Kortenbos Wat kunnen we zelf doen Wie ben ik? Mijn naam is Graham Degens Ik heb >30 jaar in de olie industrie gewerkt, om olie en gas optimaal

Nadere informatie

Grenzeloze vrijheid? Discussiebijeenkomst tienerclub

Grenzeloze vrijheid? Discussiebijeenkomst tienerclub Grenzeloze vrijheid? Discussiebijeenkomst tienerclub Leeftijd: 12-16 jaar Tijdsduur: 1 uur Doelen - De jongeren denken na over de betekenis van de muur tussen Israël en de Palestijnse gebieden in het dagelijks

Nadere informatie

AANWIJZEND VOORNAAMWOORD. A) Welk woord past in de zin? Kies uit die of dat. 1. Heb je het huiswerk gemaakt? 7. Ga je naar één van onze feestjes?

AANWIJZEND VOORNAAMWOORD. A) Welk woord past in de zin? Kies uit die of dat. 1. Heb je het huiswerk gemaakt? 7. Ga je naar één van onze feestjes? A) Welk woord past in de zin? Kies uit die of dat. 1. Heb je het huiswerk gemaakt? Ja, heb ik gedaan. 2. Komt Willem dit weekend? Nee, moet helaas werken. 3. Ga je met het vliegtuig naar Hamburg? Nee,

Nadere informatie

de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop.

de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop. Woordenlijst bij hoofdstuk 4 de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop. alleen zonder andere mensen Hij is niet getrouwd. Hij woont helemaal a, zonder familie.

Nadere informatie

De auto s van de toekomst Handleiding leerkracht

De auto s van de toekomst Handleiding leerkracht De auto s van de toekomst Handleiding leerkracht Aantal lestijden: ± 5 Graad: 2 e Jaar: 1 e en 2 e Gelinkte vakken: aardrijkskunde, biologie, chemie, Nederlands, economie, P.O. 1. Korte inhoud De titel

Nadere informatie

RISICO = KANS X FINANCIEEL EFFECT Opdrachtenblad Categorie:

RISICO = KANS X FINANCIEEL EFFECT Opdrachtenblad Categorie: Opdrachten Opdracht 1 Wat zijn de voordelen van het verzekeren van je telefoon? Kan een verzekering ook nadelig zijn? Zou jij zelf je telefoon verzekeren? Waarom wel of waarom niet? Hoe bepaal je of je

Nadere informatie

werkblad Scheldeberoep verkennen Veel beroepen hebben met de Schelde te maken. Welk beroep zou jij verder willen verkennen?

werkblad Scheldeberoep verkennen Veel beroepen hebben met de Schelde te maken. Welk beroep zou jij verder willen verkennen? werkblad Scheldeberoep verkennen Veel beroepen hebben met de Schelde te maken. Welk beroep zou jij verder willen verkennen? Noteer ook 2 reservekeuzen: 1. 2. 1. Wat weet je al van dit beroep? Schrijf het

Nadere informatie

VERLENGEN KOPEN RUILEN BETALEN

VERLENGEN KOPEN RUILEN BETALEN http://www.edusom.nl Thema In en om het huis VERLENGEN KOPEN RUILEN BETALEN Lesbrief 26. Herhaling thema Wat leert u in deze les? De woorden uit les 22, 23, 24 en 25. Veel succes! Deze les is ontwikkeld

Nadere informatie

Lesbeschrijving. Projectintroductie les 1

Lesbeschrijving. Projectintroductie les 1 Lesbeschrijving Projectintroductie les 1 Doel: De leerlingen ontdekken wat zij al weten over de Schelde. Ook ontdekken ze dat er soms andere belangen liggen vanuit deze thema s Lesduur: 50 minuten Vak(ken):

Nadere informatie

Gaan stemmen of niet gaan stemmen? (Uit: Kompas)

Gaan stemmen of niet gaan stemmen? (Uit: Kompas) Gaan stemmen of niet gaan stemmen? (Uit: Kompas) Bij deze activiteit wordt een enquête gehouden bij mensen in de omgeving in verband met: het gaan stemmen bij verkiezingen, de deelname van burgers aan

Nadere informatie

LESBRIEF. Hoofddoel: LEZEN

LESBRIEF. Hoofddoel: LEZEN Hoofddoel: LEZEN Je leert vandaag meer over het voorspellen van het klimaat aan de hand van een theezakje. Een leesstrategie die je kan helpen bij het begrijpen van deze tekst is het VOORSPELLEN van de

Nadere informatie

Tweede wereldoorlog:

Tweede wereldoorlog: geschiedenis Tweede wereldoorlog: Een bekende Omschrijving van de opdracht: Wat doe je als leerkracht? Introductie Thema: Tweede Wereldoorlog: een bekende Introduceren thema Tweede Wereldoorlog: een bekende

Nadere informatie

Lou en Lena: NEE tegen geweld!

Lou en Lena: NEE tegen geweld! Mijn prentenboek Prentenboek voor leerlingen 1 e en 2 e leerjaar Lou en Lena: NEE tegen geweld! Mijn naam:... Mijn klas:... Mondiale Vorming - Plan België Hallo, ik ben Lou. En dit is mijn zus Lena. We

Nadere informatie

1.7 Kwartet over de verschillende energiebronnen

1.7 Kwartet over de verschillende energiebronnen 2. 1. Lessuggesties Oriënterende en activiteiten op klasniveau 1.7 Kwartet over de verschillende energiebronnen Dit kwartet is een syntheseactiviteit. De meeste aspecten van energie die aan bod zijn gekomen,

Nadere informatie

Een nieuwe bank. Lesvoorbereiding Crisis graad 2. Verwondering

Een nieuwe bank. Lesvoorbereiding Crisis graad 2. Verwondering Een nieuwe bank Lesvoorbereiding Crisis graad 2 Voorzie speelgoed - geld, echte kleine muntstukken of print het blad met de centen. Op elk blad staan 100 centen in rijen van 10. Zo kan je gemakkelijk het

Nadere informatie