Anders Ja D66. Provinciale Staten Utrecht: Verkiezingsprogramma

Transcriptie

1 Anders Ja D66 Provinciale Staten Utrecht: Verkiezingsprogramma

2 Colofon Dit verkiezingsprogramma is tot stand gekomen onder auspiciën van de Programmacommissie van D66 Provincie Utrecht, bestaande uit: Cor Wijn voorzitter Marcel Engering Vivien Geen Jos Hendriks Wilma Hendriks Frits Maclean Jasper Mekkes Roelef van Netten Gerard Smakman Peter Snoeren Bram van Vliet en Henk-Jan Witteveen Review: Ralph de Vries Jacqueline Versteeg Niels Hoefnagels Ronnie Weijers Eindredactie Mark Westbeek Vormgeving: Nermina Kundic D66 D66 verkiezingsprogramma Provincie Utrecht

3 Provincie Utrecht Anders Daarom D66 D66 Verkiezingsprogramma Provinciale Staten van Utrecht D66 Verkiezingsprogramma Provincie Utrecht P3

4 Inhoud Colofon...2 Inhoud...4 Voorwoord...5 Sociaal-liberale richtingwijzers...6 Een beter Utrecht...8 Meer regie op ruimte...11 Duurzame mobiliteit...17 Kiezen voor het klimaat...21 Kenniseconomie als speerpunt...24 Welzijn, cultuur en sport: focus op de kern...27 Jeugdzorg Anders...31 Provincie doelbewust en doelmatig...34 Digitale provincie...37 Utrecht in Europa...39 Financieel kader gepaste soberheid...41 D66 D66 verkiezingsprogramma Provincie Utrecht

5 Voorwoord Wij zijn blij dat u dit verkiezingsprogramma leest. Dat u de tijd en moeite neemt om u te verdiepen in de ambities, plannen en ideeën van D66. Graag delen we onze prioriteiten met u. In dit verkiezingsprogramma leest u waar wij de komende vier jaar onze energie op richten. D66 kiest voor vernieuwing omdat het nodig is. Nederland is een mooi en welvarend land. Maar ook een land dat heeft stilgestaan, terwijl de wereld veranderde. Een land dat belangrijke beslissingen te lang voor zich uitgeschoven heeft. Een land dat vraagt om verandering. Om een nieuw perspectief, een stip aan de horizon. Niet angstig voor de toekomst, maar optimistisch. Vernieuwingsagenda D66 heeft een ambitieuze vernieuwingsagenda om Nederland een baanbreker in de 21e eeuw te maken. Deze agenda is toegespitst op vijf terreinen: wonen, werken, kennis, duurzaamheid en kwaliteit van de overheid. Met een overheid die alle ruimte en kansen biedt aan zoveel mogelijk mensen. Een overheid die niemand uitsluit. Een overheid die bescheiden, krachtig en slagvaardig is. Herzien bestuurslagen D66 pleit voor een grondige herziening van de omvang en de taken van bestuurslagen als provincie en gemeente. Wat lokaal kan, doen we lokaal. De gemeente is het eerste gezicht van de overheid. Wat regionaal moet, voeren we regionaal uit. Alleen kerntaken Provincies moeten zich concentreren op een beperkt aantal taken. De nadruk komt te liggen op de verdeling van de ruimte, het de verbetering van de regionale infrastructuur, het versterken van de natuur en de leefbaarheid, het scheppen van voorwaarden voor duurzame economische ontwikkeling en het bevorderen van de regionale spreiding van culturele voorzieningen. In alle provincies moeten op deze thema s de komende jaren knopen worden doorgehakt, terwijl de provincie zich terugtrekt van andere terreinen. Hoe D66 deze provinciale agenda in Utrecht vorm geeft, leest u in dit programma. Ook in Utrecht staan enthousiaste en deskundige D66-kandidaten klaar om de verandering te realiseren. Eerste Kamer De verkiezingen voor Provinciale Staten hebben ook grote nationale gevolgen. Indirect bepalen zij de samenstelling van de Eerste Kamer en daarmee de mogelijkheid van het nieuwe kabinet om haar beleid uit te voeren. Uw stem in maart is daarmee een kans om het nieuwe kabinet op zijn beleid te beoordelen. Op 2 maart is uw stem op D66 daarom dubbel zoveel waard! D66 Verkiezingsprogramma Provincie Utrecht P5

6 Sociaal-liberale richtingwijzers D66 benadert de mens en maatschappij op een positieve manier. Wij vertrouwen erop dat mensen veel van de problemen die ze tegenkomen zelf kunnen oplossen. Maar reiken de helpende hand als dat eens niet lukt. Wij hebben en tonen respect voor onze medemens en uit zorg voor komende generaties stáán we voor duurzaamheid. We zijn niet bang om verder te kijken dan onze eigen gemeente. Ook zijn we bereid om lastige keuzes te maken. En dat is hard nodig. Het zijn in veel opzichten zware tijden. Dan is voor velen de verleiding groot om hun heil te zoeken in oude patronen van schijnveiligheden en in schijnoplossingen. In dit verkiezingsprogramma tonen onze standpunten welke problemen, uitdagingen en oplossingen wij in uw directe omgeving zien. De wereld staat de komende vier jaar niet stil. Ook ná de verkiezingen zullen er ongetwijfeld onderwerpen op de provinciale agenda komen die we nu nog niet kunnen voorzien. Om u te laten beoordelen hoe onze D66 fractie hierop zal reageren willen we kort uitleggen hoe wij naar de mens en de maatschappij kijken. Wij hanteren een vijftal richtingwijzers waarin elke D66-er zich herkent en waarmee de manier waarop we in het leven en de politiek staan beknopt is samengevat. Elk van de richtingwijzers afzonderlijk is zeker niet uniek voor het D66 gedachtegoed, maar het is de combinatie van juist déze vijf denkrichtingen die de mens en maatschappijvisie van D66 definiëren. Deze vijf richtingwijzers maken ook dat onze standpuntbepaling voor u als inwoner voorspelbaar is: onze standpunten komen voort uit één of meerdere van onze richtingwijzers. De vijf sociaal-liberale richtingwijzers Vertrouw op de eigen kracht van mensen Wij vertrouwen op de eigen kracht en ontwikkeling van mensen. Daarom zien we de toekomst met optimisme tegemoet. Mensen zijn zo creatief dat ze steeds opnieuw zelf oplossingen vinden. Wij willen dat de overheid deze kracht, vindingrijkheid en creativiteit van mensen ondersteunt en ruimte geeft. De sleutel voor verandering ligt bij mensen zelf en wij willen dat de overheid daarbij aansluit. Wat mensen voor zichzelf en anderen kunnen doen is veel belangrijker en effectiever dan wat de overheid kan doen. D66 Denk en handel internationaal Samenlevingen zijn op steeds meer verschillende manieren met elkaar verbonden. Wij staan open voor de gehele wereld en sluiten niemand uit. Bij alles wat we doen, vragen we ons steeds af welke effecten dat heeft op anderen in deze wereld. Wij onderkennen dat Europa steeds meer ons binnenland wordt. Internationale samenwerking en economische vooruitgang zijn de sleutels naar een wereld met minder oorlog en conflicten. Daarbij handelen wij steeds pragmatisch, nuchter en op basis van feiten. D66 verkiezingsprogramma Provincie Utrecht

7 Beloon prestatie en deel de welvaart Mensen zijn niet gelijk, wél gelijkwaardig. Mensen zijn verschillend en wij willen dat de overheid ruimte laat voor die verschillen. Wij streven naar economische zelfstandigheid voor zoveel mogelijk mensen en vinden dat mensen die uitmuntend presteren daarvoor een beloning verdienen. Wij willen een dynamische, open samenleving waarin iedereen de ruimte krijgt om zijn eigen beslissingen te nemen en iedereen zich op zijn eigen manier kan ontwikkelen. Wij vinden het vanzelfsprekend om welvaart met elkaar te delen. We willen dat zoveel mogelijk mensen meedoen in het maatschappelijk en economisch proces, want daar worden we allemaal beter van. Voor mensen die zichzelf niet kunnen redden dragen we een gezamenlijke verantwoordelijkheid. Streef naar een duurzame en harmonieuze samenleving Wij willen de wereld om ons heen tegemoet treden met respect en mededogen. Dat geldt voor de mensen om ons heen en voor onze omgeving. De aarde is niet van ons en dus geen gebruiksartikel. We willen stoppen met het uitputten en vervuilen van onze leefomgeving. We willen naar een situatie waarin natuurbehoud vanzelfsprekend is en aantasting altijd moet worden beargumenteerd. Koester de grondrechten en gedeelde waarden De fundamentele waarden van onze samenleving zijn vrijheid voor en gelijkwaardigheid van ieder mens, ongeacht opvattingen, geloof, seksuele geaardheid, gerichtheid of herkomst. Lichamelijke integriteit, geweldloze oplossing van belangen en conflicten en een respectvol gehanteerde vrijheid van meningsvorming en uiting, inclusief respect voor onze democratische rechtsstaat, zijn voor ons centrale waarden. Die waarden zijn universeel en zonder meer bovengeschikt. Wij beschermen de grondrechten van onszelf en anderen. D66 Verkiezingsprogramma Provincie Utrecht P7

8 Een beter Utrecht Waarom D66? Utrecht is een fijne provincie om in te wonen en te werken. Maar het kan beter, het kan anders. Daarom maakt D66 heldere en scherpe keuzes. Spaar het landschap, bouw binnenstedelijk In tegenstelling tot het kabinet Rutte blijven wij staan voor behoud van de natuur en ontwikkeling van nieuwe natuur. Geen aantasting van het landschap door grootschalige woningbouw of nieuwe bedrijventerreinen (in bijvoorbeeld het Groene Hart). Nieuwe woningen moeten gebouwd worden binnen de bestaande bebouwing van steden en dorpen. Zo blijven natuur en landschap gespaard van verdere verstening. D66 kiest voor het groene kapitaal. Investeer in bereikbaarheid, leefbaarheid en openbaar vervoer D66 is alleen voor verbreding van wegen, zoals de A27 en A28, indien de leefbaarheid in dorpen en wijken langs deze wegen verbetert. Om geluidshinder en luchtvervuiling tegen te gaan moet er meer gebeuren dan wat de wet minimaal voorschrijft. Ook moet er geld gestoken worden in het openbaar vervoer (Randstadspoor en tramnetwerk rond Utrecht) en een provinciaal netwerk van fietspaden. Utrecht als meest innovatieve en creatieve regio Utrecht moet de meest innovatieve en creatieve regio van Nederland en Europa worden. D66 geeft ruimte aan vernieuwende bedrijven op het gebied van life sciences, gaming en klimaat. Andere ingrediënten voor succes: een toonaangevend onderwijs- en onderzoeksklimaat, een cultureel spraakmakend klimaat (Vrede van Utrecht 2013 en Utrecht, Europese hoofdstad in 2018) en een goed leefklimaat. Stimuleer duurzame energie D66 wil een provinciale stimuleringsmaatschappij voor duurzame energie opzetten. Deze stimuleert lokale vormen van duurzame energieopwekking en -voorziening, zoals warmtenetten en bodemenergie. Samen met gemeenten en particuliere investeerders. Lage lasten en focus op kerntaken D66 wil geen lastenverzwaring, maar zo mogelijk lastenverlichting voor de inwoners. De provincie Utrecht moet opgaan in een Randstadprovincie, die een krachtig beleid kan voeren op de kerntaken ruimtelijke ordening, economie en natuur. De samenwerking met andere overheden moet rond deze kerntaken vorm krijgen. Wij hebben respect voor mens en natuur, zijn tolerant waar het kan maar pakken door waar dat moet, hebben idealen en zijn toch redelijk en praktisch. D66 D66 verkiezingsprogramma Provincie Utrecht

9 Dankzij D66 D66 heeft in de afgelopen statenperiode niet stil gezeten. Op alle belangrijke dossiers heeft D66 op een positief kritische wijze bijgedragen aan de democratische besluitvorming in Provinciale Staten. Een tiental 'wapenfeiten' illustreert onze inzet. 1. Dankzij D66 heeft de zorg voor zwerfjongeren een duidelijke plaats binnen de jeugdzorg gekregen. De D66 visie op de Jeugdzorg is breed aanvaard: herinrichting jeugdzorg en gemeenten als primair verantwoordelijk. 2. Dankzij D66 heeft de Randstedelijke Rekenkamer de wachtlijsten in de jeugdzorg onderzocht en dit heeft tot de nodige aanpassingen geleid. 3. Dankzij D66 is het aantal te restaureren objecten via het provinciale Parelfonds voor cultuurhistorisch erfgoed verruimd. 4. Dankzij D66 is maatwerk bij het instellen van een maximaal 60 km/u regime op provinciale wegen mogelijk geworden. 5. Dankzij D66 worden de bestuurskwaliteiten van sportverenigingen in provincie Utrecht versterkt, waardoor verenigingen beter kunnen functioneren. 6. Dankzij D66 is de oude route van buslijn 120 van Breukelen naar station Maarssen hersteld. 7. Dankzij D66 worden regels in de Verordening Natuur en Landschap, onder andere met betrekking tot woonschepen, vereenvoudigd of geschrapt. 8. Dankzij D66 zet de provincie via een speciale ontwikkelingsmaatschappij in op herstructurering en revitalisering van bestaande bedrijventerreinen. 9. Dankzij D66 is de ontwikkeling van helihavens in de nabijheid van woongebieden in de provincie Utrecht voorkomen. 10. Dankzij D66 bestaat er extra aandacht voor de landschappelijk waarden van het Groene Hart in de fusiegemeenten Utrechtse Vecht en De Ronde Venen/Abcoude. Daarom D66! D66 Verkiezingsprogramma Provincie Utrecht P9

10 D66 D66 verkiezingsprogramma Provincie Utrecht

11 Meer regie op ruimte Ruimtelijke ordening is de belangrijkste taak van de provincie. D66 wil dat de provincie Utrecht de rol van regionale ruimtelijke regisseur ten volle benut. Ze moet gebruik maken van alle mogelijkheden die de Wet Ruimtelijke Ordening biedt. De provincie is bij uitstek de overheid die een samenhangend ruimtelijk beleid voor de langere termijn kan vormgeven. Uitgangspunten zijn duurzaamheid, kwaliteit en innovatie. D66 kiest voor een groene provincie Utrecht en voor binnenstedelijk bouwen. De nadruk ligt op behoud en bescherming van de Ecologische Hoofdstructuur (EHS), de nationale en provinciale landschappen én het Groene Hart. D66 wil: Duurzaamheid, kwaliteit en innovatie Binnenstedelijk bouwen Niet uitbreiden in het groen Behoud van het groene kapitaal Duurzaam agrarisch natuurbeheer Geen nieuwe bedrijventerreinen Hoogwaardig en klimaatbestendig bouwen Steden en dorpen In sommige provincies krimpt de bevolking. Het inwoneraantal van Utrecht blijft naar verwachting tot 2040 groeien. De druk op de woningmarkt blijft daarom groot. Niet alleen vanwege de toename van het aantal mensen, maar ook doordat er steeds meer kleinere éénpersoons- huishoudens ontstaan. De bestaande bouwopgave moet opnieuw gedefinieerd worden. Bestaande bouwlocaties moeten voltooid worden, maar tegelijkertijd moet gezocht worden naar slimmere manieren van bouwen: binnenstedelijk,kwalitatief hoogwaardig, levensloopbestendig en meer toegespitst op kleinere huishoudens en kleinschalige bedrijven-aan-huis. D66 wil meer ruimte voor experimenten in plaats van het standaard Vinex-bouwen. Slim betekent: bouwen nabij goede OVverbindingen en belangrijke bestemmingen. Ook het combineren van functies kan tot innovaties leiden. Denk aan waterwoningen in combinatie met waterberging. D66 is tegen nieuwe zoeklocaties voor woningbouw in het landelijke gebied. Hiermee wordt de druk op de binnenstedelijke bouwopgave weggenomen, verdwijnt schaarse groene ruimte en wordt een nieuwe stroom woonwerkverkeer gecreëerd. De provincie stimuleert via het eigen aanjaagteam duurzame, kwalitatieve en innovatieve inbreidingsprojecten binnen de bestaande steden en dorpen. Dit vergt een langjarige inzet van en gedegen afstemming tussen provincie, gemeenten, het Rijk en ontwikkelaars. Het vereenvoudigen van wet- en regelgeving en vergunningverlening is hiervoor onmisbaar. A12-zone (Utrecht, Houten, Nieuwegein) Ten zuiden van de stad Utrecht vormt het gebied rond de A12 momenteel een rommelige zone tussen de gemeenten Utrecht, Houten en Nieuwegein. Toch ziet D66 in deze zone veel potentie: ze kan regionaal en zelfs nationaal betekenis hebben. Nationaal omdat de zone zich op het kruispunt van de drukke nationale snelwegen A2 en A12 bevindt. Regionaal vanwege de binnenstedelijke woningbouwopgave. Lokaal omdat Utrecht, Houten en Nieuwegein nu feitelijk met de rug naar elkaar toe staan. D66 wil dat de provincie Utrecht in samenwerking met de betrokken gemeenten, D66 Verkiezingsprogramma Provincie Utrecht P11

12 het Rijk en de grondbezitters langs de A12 een serie scenario s ontwikkelt. Te denken valt aan ruimte voor verplaatsing van de Jaarbeurs, een science park Uithof II, de ambities rond de Olympische Spelen of schuifruimte om binnenstedelijke nieuwbouw te kunnen realiseren. De A12-zone kan zo op termijn uitgroeien tot het nieuwe centrum van het stadsgewest Utrecht. Door de A12-zone inventief te bebouwen kan het waardevolle landschap elders gespaard blijven. Tegelijkertijd kan het openbaar vervoer in de regio en de fietsverbindingen tussen de gemeenten worden verbeterd,. Ons doel is om in de toekomst een omslag tot stand te brengen van een verrommelde snelwegzone naar een hoogwaardig en modern stedelijk gebied. D66 D66 wil: Voldoende gelegenheid voor buitensporten Betere toeristische promotie Duurzame waterhuishouding en waterzuivering Geen megastallen in Utrecht Stadslandbouw, waarin stad en platteland elkaar ontmoeten Energie uit het landschap voor lokale warmtevoorziening Vasthouden aan rode contouren Provinciaal grondbedrijf Landschappen en landelijk gebied D66 wil de verschillende landschappen van de provincie Utrecht behouden en versterken. Ze vormen het groene provinciale kapitaal. D66 wil specifieke provinciale landschappen aanwijzen naast de bestaande nationale landschappen (Groene Hart, Arkemheen-Eemland, de Nieuwe Hollandse Waterlinie, het Rivierengebied, en nationaal park de Utrechtse Heuvelrug). Dit vergt een maximale inzet op natuurontwikkeling en behoud van landschappelijke waarden. En, het trekken van een harde groene contour rond bijvoorbeeld het Groene Hart. De voltooiing van de Ecologische Hoofdstructuur (EHS) houdt prioriteit en vergt ook een langetermijn-inzet. Natuurgebieden zijn van belang voor het herstel van de biodiversiteit, de verscheidenheid aan dieren en planten. Voorrang moet gegeven worden aan grote natuurgebieden en ontbrekende schakels, in en tussen de Venen en de Vechtstreek en de Gelderse Vallei. Ook het benutten van ruilgronden voorkomt het stilvallen van de Ecologische Hoofdstructuur. Bovendien streeft D66 naar langjarige afspraken over natuurbeheer met natuurbeheerders, particulieren en boeren. Het mes snijdt dan aan twee kanten. De natuurbeheerder, particulier of boer weet voor een langere periode wat hij ontvangt voor natuurbeheer en de provincie is verzekerd van de beoogde natuurontwikkeling. Ruimtelijk economisch beleid Ruimtelijk economisch beleid gaat over het spanningsveld tussen ruimtelijke inrichting van de provincie en de ontwikkeling van een gezonde economie. Het is één van de onderwerpen waarop de provincie zich de komende jaren moet concentreren. Het spanningsveld komt rechtstreeks tot uitdrukking in provinciale taken op het gebied van bedrijventerreinen, landbouw en recreatie. Hoogwaardige natuur en landschap vormen mede een voorwaarde voor een aantrekkelijk economisch vestigingsklimaat. In een overvolle provincie als Utrecht wordt in bepaalde gevallen een duidelijke scheiding aangebracht tussen bedrijvigheid en natuur en landschap. In andere situaties moeten er juist slimme combinaties gezocht worden in het gebruik van de ruimte. Denk aan het combineren van natuur met andere doelstellingen, zoals waterberging en toerisme. D66 pleit voor nieuwe economische dragers in het landelijke gebied, waar mogelijk gekoppeld aan de provinciale klimaatopgave. In de provincie Utrecht ziet D66 mogelijkheden voor combinaties van zonne-energie op boerderijdaken, D66 verkiezingsprogramma Provincie Utrecht

13 waterberging, verbetering van de waterkwaliteit, aanlevering van schoner grondwater, vervening, duurzame recreatie en nieuwe natuur. Kantoren- en bedrijventerreinen Gemeenten concurreren bij het aantrekken van bedrijven. Dat leidt te gemakkelijk tot de aanleg van nieuwe bedrijventerreinen en het slecht benutten van de beschikbare ruimte. D66 wil een moratorium op het aanleggen van nieuwe bedrijventerreinen en kantorenparken in de provincie Utrecht. Alleen op deze manier kan herstructurering van bestaande bedrijventerreinen succesvol worden. Daarnaast moet de provincie samen met gemeenten werk maken van het regionaliseren van bedrijventerreinen. De provincie moet hier daadkrachtig optreden en een sterke ruimtelijke regierol vervullen. Daarom kiest D66 voor de oprichting van een Ontwikkelingsmaatschappij Bedrijventerreinen, die zowel het ontwikkelen van regionale bedrijventerreinen als het herstructureren van bestaande terreinen in samenwerking met gemeenten, ondernemers en ontwikkelaars oppakt. Leegstand van (verouderde) kantoren werkt verloedering in de hand. Nieuwe kantoorpanden bouwen mag alleen nog maar als kan worden aangetoond dat er geen alternatieven zijn binnen bestaande kantorenparken. Herstructurering van kantoorlocaties kan plaatsvinden door middel van hergebruik, transformatie, of sloop en nieuwbouw. Toekomstvaste inrichting Inrichten van de ruimte en bebouwen van terreinen doe je voor de lange termijn. Daarom kiest D66 voor wijken, bedrijventerreinen en gebouwen van hoge kwaliteit. Hoogwaardige bouw, levensloopbestendige woningen, duurzaam materiaalgebruik, energiezuinige en klimaatbestendige inrichting (investeringen in ruimte, infrastructuur en stedelijke ontwikkeling moeten klimaatbestendig zijn).. Flexibel bouwen moet het mogelijk maken gebouwen (bijvoorbeeld kantoorpanden) tijdens hun levensduur een andere bestemming te geven. De provincie bevordert CO2- en energieneutraal bouwen: in subsidieregelingen, in afspraken met gemeenten, binnen het IPO en in overleggen met bewoners en projectontwikkelaars. Recreatie en toerisme Door de kwaliteit van ons landschap vormt recreatie de tweede economische sector in Utrecht. Voor de inwoners van de provincie Utrecht zijn wandelen en fietsen, vooral dicht bij huis, belangrijk. De provincie heeft hieraan de laatste jaren een belangrijke impuls gegeven. Toch zijn er nog vele witte vlekken in de provincie, vooral voor de recreatieve wandelaar. D66 wil het wandelen een extra impuls geven door de witte vlekken in de wandelinfrastructuur in de provincie verder in te vullen. D66 streeft er naar dat de bestemmingsgebieden binnen de provincie (zoals het Groene hart en de Utrechtse Heuvelrug, maar ook Utrecht stad ) zelf verantwoordelijk worden voor hun toeristische marketing en promotie. De provincie kan deze gebieden ondersteunen op basis van een planmatige aanpak met heldere doelen en voorwaarden. Verder verzorgt de provincie de afstemming met recreatieschappen, landelijke campagnes en evenementen op een bovenregionale schaal. D66 Verkiezingsprogramma Provincie Utrecht P13

14 D66 wil stimuleren dat voldoende recreatiemogelijkheden worden aangelegd in de groene openbare ruimte. Hiermee krijgt ook de individuele sporter de aandacht die hij verdient. Verbindende fiets-, skate en ruiterpaden worden aangelegd. D66 steunt de aanleg van meer groene recreatiegebieden rondom steden (en dorpen). Met de herinrichtingsplannen rond vliegbasis Soesterberg, het Noorderpark, Haarzuilens en het Heiligenbergerbeekdal timmert de provincie stevig aan de weg in samenwerking met gemeenten en natuurbeheerders. Aandacht blijft geboden bij de concrete uitvoering van deze plannen. Landbouw Het platteland is ook landbouwgebied. In een landbouwnota wil D66 de belangen van landbouw en natuurontwikkeling tegen elkaar afwegen in de verschillende regio s van de provincie. Utrecht moet ruimte blijven bieden aan boeren. Maar waar mogelijk en wenselijk moet agrarisch gebied omgevormd worden tot aaneengesloten natuur- en/of cultuurhistorische gebieden. D66 wil innovatie van agribusiness de ruimte geven, maar stelt grenzen aan ontwikkelingen die ten koste gaan van volksgezondheid, dierenwelzijn, natuur en landschap. Biologische landbouw moet actief gestimuleerd worden, in en om de stad en in het agrarisch buitengebied. Stadslandbouw is het produceren van voedsel en groen in, om en voor de stad. Dit biedt kansen voor een doelmatiger ruimtegebruik en het verkleinen van de fysieke en psychologische afstand tussen consument en voedselproductie. Dierenwelzijn Voor D66 is in de provincie Utrecht alleen toekomst voor duurzame, diervriendelijke voedselproductie. Dat kan variëren van kleinschalige biologische bedrijven tot high-tech agroparken waar verschillende agrarische bedrijven op een innovatieve, duurzame en diervriendelijke wijze gecombineerd worden. Milieuwinst ontstaat bijvoorbeeld door gebruik te maken van elkaars afvalstromen. D66 staat in principe niet negatief tegenover agroparken op bedrijventerreinen. D66 is tegen de plaatsing van megastallen in de provincie Utrecht vanwege het landschappelijke effect en het gevaar van dierziekten (denk aan Q-koorts, BSE en varkenspest). D66 vindt het onzinnig om natuurontwikkeling te stimuleren en de gevolgen daarvan weer te moeten bestrijden. Het afschieten van vossen, reeën en kleinere diersoorten moet tot een minimum beperkt blijven. Muskusratten en ganzen die voor overlast zorgen moeten op een diervriendelijke manier worden bestreden. De provincie Utrecht moet in samenhang met buurprovincies en natuurbeheerders alternatieve en innovatieve verjagings- en bestrijdingsprojecten opzetten en stimuleren. D66 Bodem en water Een duurzaam bodemgebruik staat letterlijk en figuurlijk aan de basis van een duurzaam ruimtegebruik. De provinciale bodemvisie, waarin het gebruik van de bodem is vastgelegd, moet voortvarend uitgevoerd en gehandhaafd worden. Zo moet de provincie binnen de ruimtelijke planvorming aanwezige archeologische bodemschatten waarborgen. De bodemvisie vormt daarnaast de grondslag voor D66 verkiezingsprogramma Provincie Utrecht

15 bijvoorbeeld de aanleg van kabels en leidingen, aardwarmteprojecten, waterpeilbesluiten, en de provinciale waterhuishouding. D66 wil de provinciale waterhuishouding voortvarend op een duurzame manier inrichten. Onder andere door het grootschaliger afkoppelen van regenwater, meer innovatieve riool- en waterzuivering en snellere herinrichting van watergangen in het landelijke en stedelijke gebied. D66 wil daarbij dat de provincie zich concentreert op het duurzaam uitvoeren van bestaande plannen in samenwerking met de waterschappen en gemeenten. Bescherming van de provincie Utrecht tegen de gevolgen van de klimaatverandering is en blijft in de komende decennia belangrijk. D66 steunt de huidige verbetermaatregelen, zoals het hoogwater- beschermingsprogramma en het programma Ruimte voor de rivier. Wel wil D66 de planning voor deze programma s flexibeler maken tot na Zo worden de kosten beter gespreid en krijgen mogelijkheden voor maatschappelijke meerwaarde en besparende innovaties meer kans. D66 vindt de huidige oplossing voor polder Groot Mijdrecht-Noord onvoldoende. Na 2012 ontkomen gemeente en provincie niet aan een toekomstvaste oplossing. Het probleem van het zoute kwelwater en de bodemdaling moet aangepakt worden. Dit vereist een langjarige ontwikkelingsvisie. Naast de de bestaande plannen moeten in de toekomst aanvullende maatregelen genomen worden. Instrumenten van ruimtelijk beleid De gereedschapskist van de Wet Ruimtelijke Ordening biedt de provincie ruime mogelijkheden sturend en beschermend op te treden wanneer provinciaal ruimtelijke belangen in het geding zijn. De eerstverantwoordelijken voor een verantwoord ruimtelijk beleid zijn de gemeenten via de gemeentelijke structuurvisie. Afstemming van ruimtelijke bestemmingen en ontwikkelingen vindt echter plaats in de provinciale structuurvisie. In de provinciale structuurvisie en bijbehorende verordening moet de provincie die mogelijkheden maximaal benutten. Rode contouren beteugelen een ongebreidelde groei van steden en dorpen. Via beeldkwaliteitplannen kan de provincie samen met gemeenten toetsen of bepaalde ruimtelijke ontwikkelingen wenselijk en haalbaar zijn. Het huidige grondbeleid werkt vertragend en heeft tot gevolg dat winsten op plaatsen komen waar ze niet horen. De herstructurering, verdichting, maar ook de vergroening die nodig is om steden dynamisch en aantrekkelijk te houden verlangen grote investeringen. Hervorming van de grondpolitiek is daarom onontkoombaar. Met een provinciaal grondbedrijf kan de provincie actief op de onroerendgoedmarkt opereren en zo nodig zelf strategische grondaankopen doen om gewenste ontwikkelingen te stimuleren. D66 is voorstander van oprichting van zo n grondbedrijf. Dit kan in actie komen als er een provinciaal belang is, de gemeente het laat afweten en het financieel risico aanvaardbaar is. Voor dit laatste aspect moeten heldere criteria worden geformuleerd. De Dienst Landelijk Gebied (die nu nog onder het ministerie van LNV valt) kan onderdeel zijn van zo n provinciaal grondbedrijf. D66 Verkiezingsprogramma Provincie Utrecht P15

16 D66 D66 verkiezingsprogramma Provincie Utrecht

17 Duurzame mobiliteit D66 vindt het van belang dat Utrecht een aantrekkelijk provincie blijft voor wonen, werken en recreëren. Door de centrale ligging van Utrecht rijdt er veel nationaal en internationaal verkeer door onze provincie. Het samengaan met lokaal en regionaal verkeer belemmert de bereikbaarheid van belangrijke werk-, onderwijsen recreatielocaties. D66 vindt hierom dat de doorstroming van het verkeer in de provincie op hoog niveau gebracht moet worden. Om tegelijkertijd onze leefomgeving zo min mogelijk aan te tasten, kiest D66 voor duurzame mobiliteit. De provincie Utrecht kenmerkt zich door een dicht netwerk van steden en dorpen en verplaatsingen op korte afstand. Duurzame mobiliteit betekent dat deze verplaatsingen zoveel mogelijk duurzaam moeten worden uitgevoerd: op de fiets, met het openbaar vervoer of met de elektrische auto. D66 vindt dat beloftevolle initiatieven op dit gebied een (financiële) ondersteuning van de provincie verdienen. D66 is voorstander van aantrekkelijke transferia aan de randen van de steden. Een combinatie van parkeren, openbaar vervoer, OV-fiets en eventueel kleine winkels op deze locaties leidt tot een goede sociale veiligheid. D66 wil op deze transferia oplaadpunten voor elektrische auto s, zoals we ook meer oplaadpunten voor E-fietsen willen in de provincie. D66 wil: Een uitbreiding van het tramnetwerk in en rond Utrecht Een treinverbinding Almere - Utrecht - Breda Goede fietsverbindingen Meer gebruik van binnenhavens voor goederenvervoer Openbaar vervoer Voor een duurzame samenleving is goed openbaar vervoer onontbeerlijk. Het openbaar vervoer vormt de ruggengraat van het regionale mobiliteitssysteem. Woon-, werk- en onderwijslocaties moeten met elkaar zijn verbonden met een fijnmazig openbaar-vervoernetwerk. De reistijden met de auto, het openbaar vervoer en de fiets moeten op de korte afstand concurrerend aan elkaar zijn. Het is belangrijk dat bussen en haltes voor zoveel mogelijk mensen toegankelijk zijn. Trein, (snel-)tram, bus en (OV-)fiets moeten samen zorgen voor een aantrekkelijk snel, hoogfrequent en eenvoudig toegankelijk transportnetwerk. Goed openbaar vervoer is meer dan een verzameling lijnen, het is een systeem. Het moet veel meer dan nu in samenhang worden bekeken. De provincie moet pro-actief zijn op het gebied van openbaar vervoer. Denk aan de aanleg van de treinverbinding Almere-Utrecht-Breda en het verbeteren van de spoorverbinding naar Leiden. Mede dankzij D66 komt er (meer) Randstadspoor: sprintertreinen met hoge frequentie tussen Utrecht, Amersfoort en de daaromheen liggende forenzengebieden. D66 wil de frequenties in de spits tot 6 per uur opschroeven. Aanvullend op dit hoogwaardige vervoerssysteem handhaaft de provincie een fijnmazig busnetwerk. D66 neemt het initiatief voor meer tramlijnen, naast de bestaande sneltramlijn in Utrecht. Deze tramlijnen verzorgen het vervoer tussen de stadsdelen en vormen een goede schakel tussen woon- en werklocaties in de stad Utrecht en de omliggende gemeenten. Utrecht Centraal vormt niet per definitie het middelpunt. De spinnenwebstructuur zoals geschetst in De Kracht van Utrecht (het D66 Verkiezingsprogramma Provincie Utrecht P17

18 visiedocument van de Vrienden van Amelisweerd en de Natuur- en Milieufederatie) vormt hiervoor een prima uitgangspunt. De fiets moet buiten de spits mee kunnen in de sneltram. De fiets Door de opkomst van de elektrische fiets wordt de fiets een steeds belangrijker onderdeel van het woon-werkverkeer. Afstanden tot 15 km zijn zonder veel moeite met de fiets af te leggen. Om die reden wil D66 zich inzetten voor meer directe fietsverbindingen van snelwegkwaliteit tussen woon-, werk-, onderwijsen centrumlocaties. Snelwegkwaliteit betekent meer voorrang, grotere prioriteit bij verkeerslichten, breed, verlicht en voorzien van uitstekende verharding. Waar mogelijk, moeten langs provinciale wegen fietspaden zo worden ingericht om zowel langzaam als snel fietsverkeer veilig te kunnen afwikkelen. Het grote succes van de combinatie van trein en fiets moet worden uitgebreid naar het regionaal openbaar vervoer: betere fietsenstallingen en OVfietsvoorzieningen bij haltes van bus en tram. Daar waar logische fietsverbindingen ontbreken, zet D66 zich erin deze te realiseren. Voorbeelden daarvoor zijn Breukelen Utrecht, Zeist De Uithof, Soest Soesterberg, Hoevelaken Amersfoort en Den Dolder - Amersfoort. Mobiliteitsmanagement Een andere belangrijke manier om de filedruk in de spits te verminderen is slimmer om te gaan met woon-werk verkeer. Het nieuwe werken, met flexibele werktijden, thuiswerkfaciliteiten, autodelen, bevordering van fietsgebruik en combi s met OV, moet versneld en binnen het bereik van grotere groepen mensen gebracht worden. De provincie kan een stimulerende rol spelen richting bedrijven en instellingen. Het resultaat is dat meer bedrijven een milieu- en verkeersvriendelijk mobiliteitsbeleid voeren. Leefbaarheid als voorwaarde Het verbreden van wegen is voor D66 alleen acceptabel als dit gepaard gaat met verbetering van de leefbaarheid voor de omwonenden, vermindering van brandstofverbruik en uitstoot en een toename van de kwaliteit van groenvoorzieningen in de directe omgeving. D66 is en blijft tegen nieuwe snelwegen door Leidsche Rijn, langs Amelisweerd en ten westen van Amersfoort. Het scheiden van lokaal en regionaal verkeer van (inter)nationaal verkeer op autosnelwegen verbetert zowel doorstroming als verkeersveiligheid en is daarmee voor D66 uitgangspunt. Voor de verkeersveiligheid kijkt D66 niet alleen naar de kille statistische cijfers, maar ook naar de veiligheidsbeleving van de inwoners. Zo heeft D66 zich samen met de inwoners sterk gemaakt voor oplossingen bij Leersum (N226) en Hollandsche Rading (N417). Ook in de toekomst blijft D66 vanzelfsprekend goed naar de inwoners luisteren om in overleg verbeteringen op (provinciale) wegen te realiseren. D66 kiest daarbij voor afwaardering en herinrichting van wegen met aangepaste snelheidslimieten. D66 Meer goederenvervoer over water Dankzij D66 heeft de binnenvaart meer aandacht bij de provincie gekregen. D66 wil investeren in het goederenvervoer over water. Op de vaarwegen is nog D66 verkiezingsprogramma Provincie Utrecht

19 voldoende capaciteit, waardoor de binnenvaart de verwachte goederengroei goed kan opvangen. Nederland is een waterland: bijna alle plaatsen zijn via het water bereikbaar. Zo is Lage Weide de grootste binnenhaven van Nederland. In de provincie Utrecht wil D66 meer binnenvaarthavens, onder meer bij Nieuwegein Het Klooster. D66 wil dat de provincie initiatieven ontwikkelt om tot uitbreiding van het vervoer over water te komen. Luchtverkeer De provincie is sinds kort verantwoordelijk voor een deel van het luchtverkeer, onder andere bij het aanleggen van helihavens. D66 is van mening dat helikopterverkeer geen oplossing is voor het mobiliteitsprobleem in de regio Utrecht, maar dat het zorgt voor een verdere afname van de leefbaarheid. D66 is en blijft tegen het aanleggen van helihavens (anders dan voor hulpdiensten) in een provincie die al zo overbelast wordt door alle vormen van verkeer. D66 Verkiezingsprogramma Provincie Utrecht P19

20 D66 D66 verkiezingsprogramma Provincie Utrecht