CONSERVEERMIDDELEN IN (VINGER)VERF

Transcriptie

1 CONSERVEERMIDDELEN IN (VINGER)VERF September 2005

2 INHOUDSOPGAVE pagina SAMENVATTING en TREFWOORDEN SUMMARY and KEYWORDS 1. INLEIDING Aanleiding van het onderzoek Wettelijke aspecten Doel van het onderzoek 2 2. MATERIAAL EN METHODES Monstername Bepaling van de conserveermiddelen 3 3. RESULTATEN EN DISCUSSIE Waarschuwingszinnen en technische dossiers Conserveermiddelen in vingerverf Conserveermiddelen in overige kinderverf 5 4. CONCLUSIES 6 5. LITERATUUR 6 BIJLAGE I: MONSTERGEGEVENS BIJLAGE II: GEHALTE CONSERVEERMIDDELEN IN VINGERVERF BIJLAGE III: GEHALTE CONSERVEERMIDDELEN IN OVERIGE KINDERVERF VWA Noord, rapport ND05o603 september 2005

3 SAMENVATTING en TREFWOORDEN Kinderen spelen graag met verf. Vingerverf is bestemd om in aanraking te komen met de huid van kinderen. In de norm EN 71-7 worden daarom eisen gesteld aan onder andere de chemische veiligheid van vingerverf. Deze norm is vernieuwd in 2002 en is aangewezen in het Warenwetbesluit Speelgoed. In mei en juni 2005 heeft de Voedsel en Waren Autoriteit daarom deze markt onderzocht. Er zijn totaal 54 monsters kinderverf bemonsterd, waarvan 24 vingerverf, 16 waterverf, 11 plakkaatverf en 3 raamverf. Gevraagd is om het technisch dossier, indien beschikbaar. In veel monsters vingerverf werden parabenen, organische zuren (benzoëzuur, sorbinezuur) en/of fenoxyethanol toegepast als conserveermiddel. Deze stonden vaak niet op het etiket gedeclareerd, hetgeen wel verplicht is. De grenswaardes van EN 71-7 werden echter niet overschreden. Vrij formaldehyde werd in de meeste monsters aangetroffen. Voor 2 monsters vingerverf werd de grenswaarde van EN 71-7 overschreden (0.1%). Op het etiket van deze vingerverf stond paraformaldehyde gedeclareerd. In 12 monsters vingerverf werd CMI/MI (Kathon CG) aangetroffen, in 5 gevallen boven de grenswaarde van EN 71-7 ( %). Bovendien werd in sommige gevallen niet de voorgeschreven verhouding van 3:1 gebruikt, maar alleen MI. BIT (benzisothiazolinone) werd in 2 monsters vingerverf aangetroffen. Dit conserveermiddel is niet toegelaten volgens EN In ruim de helft van de onderzochte vingerverven (14 van de 24 monsters vingerverf, 58%) werden combinaties van conserveermiddelen gebruikt. Voor vingerverf zijn totaal 9 schriftelijke waarschuwingen opgemaakt. In de monsters plakkaatverf (n=11) werden alle 3 groepen conserveermiddelen (parabenen/organische zuren, CMI/MI, BIT) aangetroffen, in vergelijkbare gehaltes ten opzicht van vingerverf. In 4 van de 11 monsters plakkaatverf was het gehalte CMI/MI hoger dan de limiet van EN Additioneel was in 2 van deze monsters ook BIT aanwezig. In de onderzochte monsters waterverf werden met name parabenen en organische zuren aangetroffen als conserveermiddel. De grenswaardes van EN 71-7 werden echter niet overschreden. Trefwoorden: (vinger)verf, parabenen, benzoëzuur, sorbinezuur, fenoxyethanol, CMI/MI, BIT, formaldehyde VWA Noord, rapport ND05o603 september 2005

4 SUMMARY and KEYWORDS Children like to play with paint. Finger-paint is intended to come into contact with the skin of children. In standard EN 71-7 requirements are set to ensure the chemical safety of finger-paint. This standard has been amended and implemented in the Dutch Decree on Toys. In May and June 2005 the Dutch Food and Consumer Product Safety Authority performed a market surveillance on paint for children. 54 samples of children s paint were sampled. This sampling included 24 finger-paints, 16 water colour, 11 poster paint and 3 window paints. A copy of the technical dossier was requested, if available. Finger-paint is frequently conserved using parabenes, organic acids (benzoic acid, sorbic acid) and/or phenoxyethanol. These preservatives were often not declared on the label, although this is required according to the standard. The limits of EN 71-7 were however not exceeded. Free formaldehyde was present in most of the finger paints. 2 samples exceeded the limit value of 0.1%. Paraformaldehyde was declared on the label of these products. In 12 samples finger-paint CMI/MI (Kathon CG) was detected, in 5 cases above the limit of %. In addition, in some finger-paints the prescribed ratio of CMI/MI (3:1) was not applied, only MI was present. BIT (benzisothiazolinone) was detected in 2 samples finger-paint. This preservative is not authorised according to EN In more than half of the investigated samples (14 out of 24 samples finger-paint, 58%) a combination of these preservatives was applied. A total of 9 official warnings were given to the suppliers of these finger-paints. In the poster paints (n=11) all 3 groups of preservatives (parabenes and organic acids, CMI/MI, BIT) were present. The levels of preservatives were comparable to the finger-paints. For 4 poster paints the level of CMI/MI exceeded the limit of EN 71-7, in addition in 2 of these poster paints BIT was present. In the analysed samples of watercolour mainly parabenes and organic acids were found as preservatives. The limits of EN 71-7 were however not exceeded. Keywords: (finger) paint, parabenes, benzoic acid, sorbic acid, phenoxy ethanol, CMI/MI, BIT, formaldehyde VWA Noord, rapport ND05o603 september 2005

5 1. INLEIDING 1.1 Aanleiding van het onderzoek Kinderen spelen graag met verf. Vingerverf en ook andere verf voor kinderen zijn vaak op waterbasis. Om de groei van micro-organismen (bijvoorbeeld schimmels of bacteriën) tegen te gaan en de verf langer houdbaar te maken, worden er conserveermiddelen toegevoegd. Voorbeelden hiervan zijn Kathon CG, parabenen, benzoëzuur en formaldehyde. Conserveermiddelen zijn chemisch reactieve verbindingen met een biocide werking. Deze stoffen kunnen huidirriterend en/of sensibiliserend werken. Door het langdurige huidcontact en de mogelijkheid van inslikken bij het spelen met (vinger)verf kunnen conserveermiddelen een gezondheidsrisico opleveren voor kinderen. De VWA heeft de afgelopen jaren 3 klachten ontvangen over huidirritatie ten gevolge van vingerverf. Deze klachten zijn onderzocht op parabenen en organische zuren. Na onderzoek bleek dat er een te hoog gehalte benzoëzuur aanwezig was. Het is echter niet aangetoond dat dit de uiteindelijke oorzaak van de klacht was. 1.2 Wettelijke aspecten In Artikel 1 van het Warenwetbesluit Speelgoed staat dat teken-, schrijf- en kleurmateriaal, alsmede materiaal voor handenarbeid en leer- en ontwikkelingsmateriaal ook onder speelgoed gerekend worden. [5.1] Verder staat in dit besluit dat de chemische samenstelling van speelgoed en kinderwaar de gezondheid van het kind niet in gevaar mag brengen. Dit geldt bij inslikken, inademing of contact met de huid, slijmvliezen of ogen. Voor vingerverf is er een specifieke Europese norm, EN 71-7 [5.2]. Hierin staat dat vingerverf niet gezoet, gearomatiseerd of gegeurd mag zijn. Om het innemen van de vingerverf te verkleinen, moet er een bittermakende stof aan worden toegevoegd: sucrose octaacetaat, naringin of denatonium benzoaat. Ook is de hoeveelheid chemische stoffen, zoals kleurstoffen, metalen en primaire aromatische amines die vingerverf mag bevatten, geregeld. Op de verpakking moet de volgende waarschuwingszin staan: Waarschuwing! Kinderen jonger dan 3 jaar alleen onder toezicht van een volwassene laten spelen. Daarnaast moet op de verpakking de gebruikte conserveermiddelen (chemische naam, INCI (naam) of E-nummer, indien beschikbaar) en bittermakende stoffen worden gedeclareerd. In deze norm staat een lijst van conserveermiddelen met maximale gehaltes en verdere restricties. Alleen deze genoemde conserveermiddelen mogen in vingerverf worden toegepast. In tabel 1 worden de grenswaardes van de conserveermiddelen die in dit project worden onderzocht gegeven. Naast EN 71-7 is de Europese Unie bezig met de ontwikkeling van een drietal normen die migratielimieten en methodes van analyse voor verschillende organische stoffen in speelgoed regelen, namelijk EN 71-9, pren71-10 en pren [5.3]. EN 71-9 is officieel gepubliceerd. EN en zijn het stadium van formele stemming voorbij, maar ze zijn nog niet officieel gepubliceerd of aangewezen in de speelgoedrichtlijn. TABEL 1: GRENSWAARDES VOOR GEHALTES CONSERVEERMIDDELEN IN VI NGERVERF conserveermiddel EN 71-7 EN 71-9 & pren ,2-benzisothiazolin-3-one (BIT) niet toegelaten 5 mg/kg CMI/MI ofwel Kathon CG % 15 mg/kg formaldehyde (vrij) 2 0.1% 0.05% parabenen (totaal) 0.8% (0.4% voor 1 ester) - benzoëzuur 0.5 % - sorbinezuur 0.6% - 2-fenoxyethanol 1% - 1. CMI/MI moet worden gebruikt in de verhouding CMI:MI = 3:1 2. paraformaldehyde is toegestaan met als restrictie voor vrij formaldehyde 0.1% VWA Noord, rapport ND05o603, september

6 1.3 Doel van het onderzoek Het doel van dit onderzoek was het verkrijgen van een overzicht welke conserveermiddelen in verf voor kinderen worden toegepast en in welke gehaltes. Er is handhavend opgetreden tegen het overschrijden van de grenswaardes van EN Verder is bij de leveranciers gevraagd om inzage in het technisch dossier, om vast te stellen of de vingerverf was getest op de vernieuwde norm EN Dit technisch dossier moet aanwezig zijn bij de fabrikant of de importeur binnen de EU. VWA Noord, rapport ND05o603, september

7 2. MATERIAAL EN METHODEN 2.1 Monstername In mei, juni en juli 2005 zijn er in totaal 22 inspectielocaties bezocht over heel Nederland. Er zijn importeurs en groothandels op het gebied van speelgoed, knutselartikelen en schoolartikelen bezocht en daarnaast een aantal producenten van (vinger)verf. Er zijn 54 monsters kinderverf genomen, waaronder vingerverf (n=24), waterverf (n=16), plakkaatverf (n=11), en raamverf (n=3). Een overzicht van de monsters is te vinden in Bijlage I. 2.1 Bepaling van de conserveermiddelen Parabenen en organische zuren Het gehalte aan parabenen en organische zuren is bepaald volgens SOP CHE01-WV411 [5.4]. 1 gram monster werd verdund met 25 ml extractievloeistof (900 ml methanol, 100 ml water en 40 ml fosforzuur 1 mol/l). Dit werd gefiltreerd en geanalyseerd m.b.v. HPLC met Diode Array Detector (DAD). De terugvindbaarheid varieerde tussen 97 en 106%. CMI/MI en BIT Het gehalte aan CMI/MI en BIT is bepaald volgens SOP CHE01-WV416 [5.4]. 1 gram vingerverf werd verdund met 10 ml oplossing van methanol/0.4% azijnzuur. Vervolgens werden de verdunde monsters geültrasoneerd en gefiltreerd. De resulterende oplossing werd geanalyseerd met behulp van een LC-DAD-MS systeem. Voor kwantificatie van CMI en MI werden de DAD detector resultaten gebruikt. De MS detector werd gebruikt ter bevestiging, door de dochterionen van CMI en MI vast te stellen. De screening op de aanwezigheid van BIT vindt plaats door een MSMS-meting op een dochterion van BIT. Met de DAD kunnen gehaltes BIT in de monsters semi-kwantitatief bepaald worden. Door de aanwezigheid van stoorpieken in het DAD-chromatogram kan geen exacte concentratie van BIT worden verkregen. De MSresultaten kunnen niet gebruikt worden voor kwantificatie van BIT omdat de terugvindbaarheid te laag is wegens het matrixeffect. De terugvindbaarheid van CMI, MI en BIT bedroeg respectievelijk 99.3%, 98.6% en 86.0%. Formaldehyde Het gehalte aan vrij formaldehyde is bepaald volgens SOP CHE01-WV419 [5.4]. 1 gram vingerverf werd gesuspendeerd in 10 ml leidingwater en vervolgens opgelost in gestabiliseerd THF:water (9:1) tot 50 ml. Het monsterextract en de standaardoplossingen werden gederivatiseerd met 2,4- dinitrophenylhidrazine bij ph = 1. Het derivaat werd gestabiliseerd door toevoeging van fosfaatbuffer en natronloog bij een ph van 1.5 à 2.5. Aansluitend werd het gele derivaat geanalyseerd met behulp van een hoge druk vloeistof chromatograaf (HPLC). Scheiding vindt plaats op een reversed-fase kolom (RP8) met 45%- acetonitril oplossing als mobiele fase. Detectie en bevestiging vindt plaats bij 354 nm met een Diode Array Detector (DAD). De terugvindbaarheid van formaldehyde bedroeg 92.4%. VWA Noord, rapport ND05o603, september

8 3. RESULTATEN EN DISCUSSIE 3.1 Waarschuwingszinnen en technische dossiers In totaal zijn er 54 monsters kinderverf bemonsterd. Er zijn 24 monsters vingerverf genomen. Daarnaast zijn de volgende monsters verf bemonsterd: 16 monsters waterverf, 11 plakkaatverf; 3 raamverf. In Bijlage I staat voor elk monster beschreven of en zo ja welke waarschuwingszinnen en declaratiezinnen omtrent de conserveermiddelen en bittere stoffen op de verpakking stonden vermeld. Volgens EN 71-7 moet op de verpakking van vingerverf het gebruikte conserveermiddel en bittere stof gedeclareerd staan [5.2]. Deze bittere stof moet worden toegevoegd om het snoepen van vingerverf te voorkomen. Op de verpakking van 8 van de 24 monsters vingerverf (33%) werden de gebruikte conserveermiddelen gedeclareerd. Op 8 verpakkingen (33%) werd de gebruikte bittere stof gedeclareerd. Op 5 verpakkingen (21%) werden zowel de gebruikte conserveermiddelen als het bittere stofje vermeld, bij de overige verpakkingen was het of de een of de ander. Dit betekent dat nog niet alle producenten en importeurs voldoen aan EN Op 3 van de 24 monsters vingerverf (13%) staat geen waarschuwingszin omtrent de leeftijd op de verpakkingen. De andere verpakkingen bevatten of een symbool voor 3+, niet geschikt voor kinderen onder de drie jaar of toezicht van volwassene nodig bij kinderen onder de drie jaar.daarnaast vermelden een aantal producten dat ze voldoen aan EN 71, EN 71-7 of EN Op 16 van de 30 verpakkingen (53%) van de andere soorten verf staat geen waarschuwingszin omtrent leeftijd vermeld. Dit zijn vaak producten die niet bestemd zijn voor de verkoop aan consumenten. Op de andere verpakkingen staat in de meeste gevallen dat het product niet geschikt is voor kinderen onder de drie jaar. Bij 22 van de 54 producten was er een technisch dossier aanwezig. Dit is alleen verplicht voor de fabrikanten of de importeur binnen de EU. In 18 van die dossiers stond vermeld dat het product voldeed aan EN 71, EN 71-1, EN 71-2, EN 71-3, EN 71-6, EN 71-7 of combinaties daarvan. Van de 11 monsters vingerverf die een technisch dossier hadden, voldeden er 5 aan EN 71-7 volgens dat dossier. 3.2 Conserveermiddelen in vingerverf In de bemonsterde vingerverven zijn parabenen, organische zuren, MI/CMI, BIT en formaldehyde bepaald. In bijlage II staat een uitgebreid overzicht van de gevonden conserveermiddelen per monster. In tabel 2 wordt een kort overzicht gepresenteerd van de gevonden conserveermiddelen in de onderzochte monsters. In ruim de helft van de onderzochte vingerverven (14 van de 24, 58%) werden combinaties van conserveermiddelen gebruikt. Tabel 2: Overzicht van de gevonden gehaltes conserveermiddelen in vingerverf (n=24) stof aangetroffen (# monsters) gevonden gehaltes (%) limiet EN 71-7 (%) limiet EN 71-9 (%) overschrijding limiet EN 71-7 parabenen % 0.8% totaal - geen 0.4% ester benzoëzuur % 0.5% - geen p-hydroxybenzoëzuur % - - sorbinezuur % 0.6% - geen fenoxyethanol % 1% - geen CMI/MI % % 15 mg/kg 5 BIT % - 5 mg/kg 2 formaldehyde (vrij) % 0.1% 0.05% 2 1. CMI/MI moet worden gebruikt in de verhouding CMI:MI = 3:1 2. BIT staat niet op de positieve lijst van EN 71-7 en is daarom niet toegelaten 3. paraformaldehyde is toegestaan met als restrictie voor vrij formaldehyde 0.1% VWA Noord, rapport ND05o603, september

9 Parabenen en organische zuren in vingerverf Parabenen en organische zuren en werden regelmatig aangetroffen als conserveermiddel in (vinger)verf. In 9 van de 24 (39 %) onderzochte monsters werden parabenen aangetroffen. Benzoëzuur was in 1 monsters aanwezig. p-hydroxybenzoëzuur (niet veresterd ) werd vaker aangetroffen (8 van de 24 monsters). Sorbinezuur en fenoxyethanol waren het minst vaak aanwezig. Alle onderzochte (vinger)verf voldeed aan de eisen gesteld in EN 71-7 voor wat betreft het gehalte aan parabenen en organische zuren. Echter op slechts 1 monster stonden parabenen vermeld op het etiket, op 2 monsters werden organische zuren gedeclareerd. CMI/MI en BIT in vingerverf CMI/MI moet in de verhouding 3:1 worden gebruikt. In EN 71-7 staat voor CMI/MI in vingerverf een grenswaarde van % voorgeschreven. In 12 monsters (50%) van de monsters werd CMI/MI aangetroffen. Op 5 van deze monsters stond CMI/MI gedeclareerd op het etiket. In een aantal gevallen was CMI/MI ook niet in de voorgeschreven verhouding 3:1 aanwezig, maar was alleen MI aanwezig. 5 monsters vingerverf voldeden niet aan de norm EN 71-7 voor wat betreft gehalte CMI/MI en hiervoor is een schriftelijke waarschuwing opgemaakt. De waarden voor BIT zijn indicatief bepaald. In 2 monsters vingerverf is BIT aangetroffen. In 71-9 wordt een grenswaarde gegeven voor BIT van 5 mg/kg (0.0005%). Geen van beide monsters voldoet aan deze grenswaarde. Deze norm is echter nog niet aangewezen. Echter volgens EN 71-7 mag BIT niet worden gebruikt als conserveermiddel in vingerverf. Voor de 2 monsters vingerverf waarin BIT is aangetroffen is daarom een schriftelijke waarschuwing opgemaakt. Formaldehyde in vingerverf In 20 van de 24 (83%) onderzochte monsters vingerverf was vrij formaldehyde aanwezig. Volgens EN 71-7 mag paraformaldehyde worden toegepast als conserveermiddel in vingerverf, met als restrictie 0.1% vrij formaldehyde in het eindproduct. Voor 2 monsters vingerverf wordt paraformaldehyde gedeclareerd op het etiket. In beide monsters bedraagt het vrij formaldehyde gehalte meer dan 0.1% (0.13 en 0.14% respectievelijk). Hiervoor is een schriftelijke waarschuwing opgemaakt. 3.3 Conserveermiddelen in overige kinderverf In de bemonsterde kinderverven (waterverf, plakkaatverf, raamverf) zijn parabenen, organische zuren, MI/CMI, BIT en formaldehyde bepaald. In bijlage III staat een uitgebreid overzicht van de gevonden conserveermiddelen per monster. In tabel 3 wordt een kort overzicht gepresenteerd van de gevonden conserveermiddelen in de onderzochte monsters. Tabel 3: Overzicht van de gevonden gehaltes conserveermiddelen in overige kinderverf (16 waterverf, 11 plakkaatverf, 3 raamverf: totaal n=30) stof aangetroffen (# monsters) gevonden gehaltes (%) limiet EN 71-7 (%) limiet EN 71-9 (%) overschrijding limiet EN 71-7 parabenen % 0.8% totaal - geen 0.4% ester benzoëzuur % 0.5% - geen p-hydroxybenzoëzuur % - - sorbinezuur % 0.6% - geen fenoxyethanol % 1% - geen CMI/MI % % 15 mg/kg 4 BIT % - 5 mg/kg 2 formaldehyde (vrij) % 0.1% 0.05% geen 1. CMI/MI moet worden gebruikt in de verhouding CMI:MI = 3:1 2. BIT staat niet op de positieve lijst van EN 71-7 en is daarom niet toegestaan 3. paraformaldehyde is toegestaan met als restrictie voor vrij formaldehyde 0.1% VWA Noord, rapport ND05o603, september

10 Waterverf De onderzochte monsters waterverf (n=16) waren voornamelijk met parabenen en organische zuren geconserveerd. In 2 monsters was vrij formaldehyde aanwezig, in 1 monster CMI/MI en in 1 monster formaldehyde. PLAKKAATVERF In de onderzochte plakkaatverf (n=11) werden parabenen weinig aangetroffen. In 4 monsters was benzoëzuur aanwezig. In ongeveer de helft van de plakkaatverf (6 monsters) werd formaldehyde gevonden, echter beneden de grens van 0.1%. 4 monsters plakkaatverf bevatten een te hoog gehalte CMI/MI. In 2 van deze monsters werd ook BIT aangetroffen. Raamverf De methode voor het bepalen van parabenen en organische zuren was niet toepasbaar voor raamverf, vanwege de filtratiestap. In 2 monsters zijn lage gehaltes formaldehyde aangetoond. VWA Noord, rapport ND05o603, september

11 4. CONCLUSIES Totaal zijn 24 monsters vingerverf bemonsterd en onderzocht volgens EN 71-7 op parabenen, organische zuren, fenoxyethanol, CMI/MI, BIT en vrij formaldehyde. Het is gebleken dat wat betreft etikettering de monsters niet allemaal voldoen. Op slechts 8 monsters werden de gebruikte conserveermiddelen gedeclareerd. Ook stond niet op iedere verpakking aangegeven of er een bitterstof was toegevoegd. Op het etiket stond ook een aantal keer bronopol vermeld als conserveermiddel. Daarop zijn de monsters echter niet onderzocht. Daarnaast zijn nog 16 waterverf, 11 plakkaatverf en 3 raamverf bemonsterd en onderzocht. In vingerverf worden parabenen en organische zuren veelvuldig toegepast als conserveermiddel. Voor deze conserveermiddelen werden de grenswaardes van EN 71-7 niet overschreden. In de meeste monsters was ook vrij formaldehyde aanwezig. In 2 monsters werd echter de grenswaarde van EN 71-7 (0.1%) overschreden. CMI/MI werd in 12 monsters aangetroffen, in 5 gevallen boven de grenswaarde van %. Ook was in een aantal monsters de verplichte verhouding CMI/MI van 3:1 niet aanwezig, maar was alleen MI aanwezig. BIT werd aangetoond in 2 monsters vingerverf. Deze stof staat niet vermeld bij de toegelaten conserveermiddelen en mag dus niet worden toegepast in vingerverf. In ruim de helft van de onderzochte vingerverven (14 van de 24 monsters vingerverf, 58%) werden combinaties van conserveermiddelen gebruikt. Totaal zijn 9 schriftelijke waarschuwingen opgemaakt voor overschrijdingen van grenswaardes of het toepassen van niet-toegelaten conserveermiddelen in vingerverf. In de onderzochte monsters waterverf werden met name parabenen en organische zuren aangetroffen als conserveermiddel. In de plakkaatverf werden alle 3 groepen conserveermiddelen aangetroffen. De gevonden gehaltes zijn vergelijkbaar met vingerverf. Echter in 4 monsters plakkaatverf was een te hoog gehalte CMI/MI aanwezig. In 2 van deze monsters was ook nog BIT aantoonbaar aanwezig. 5. LITERATUUR 5.1 Warenwetbesluit Speelgoed (Warenwet) van 15 mei 1991, Koninklijke Vermande B.V. (Lelystad). 5.2 EN 71-7 (2002) Veiligheid van speelgoed - Deel 7: Vingerverf - Eisen en beproevingsmethoden. 5.3 EN 71-9 (2005) Safety of Toys - Part 9: Organic chemical compounds Requirements. pren Safety of toys Part 10: Organic chemical compounds Sample preparation and extraction procedures. pren Safety of Toys - Part 11: Organic chemical compounds Methods of analysis. 5.4 Kwaliteitshandboek VWA/Keuringsdienst van Waren Noord. VWA Noord, rapport ND05o603, september

12 VWANoord, rapport ND05o603, september 2005 Bijlage I BIJLAGE I: MONSTERGEGEVENS Tabel 4: Omschrijving van onderzocht monsters verf voor kinderen en de vermeldingen op de verpakking monster nr. omschrijving waarschuwingszinnen conserveermiddelen bitter stofje waterverf wit waterverf geel waterverf oranje waterverf blauw waterverf rood waterverf groen waterverf paars waterverf zwart waterverf bruin waterverf donkerrood vingerverfgeel, rood, groen & blauw niet geschikt voor kinderen onder 3 jaar & symbool vingerverf groen Children under 3 years should be supervised by adults paraformaldehyde vingerverf rood Children under 3 years should be supervised by adults paraformaldehyde vingerverf blauw symbool vingerverf geel symbool vingerverf wit niet geschikt voor kinderen onder 3 jaar, voldoet aan Europese - bitrex beveiliging veiligheidsnormen voor speelgoed EN vingerverf geel niet geschikt voor kinderen onder 3 jaar, voldoet aan Europese - bitrex beveiliging veiligheidsnormen voor speelgoed EN plakkaatverf rood voldoet aan de Europese veiligheidsnormen voor speelgoed EN plakkaatverf bruin vingerverf rood, geel, groen & blauw Kinderen jonger dan 3 jaar alleen onder toezicht laten spelen bronopol, methyl, ethyl, propyl plakkaatverf wit, rood, geel, groen, blauw & zwart vingerverf blauw vingerverf geel vingerverf blauw, rood, geel, blauw, groen & neon roze, niet geschikt voor kinderen onder 3 jaar & symbool geel & oranje vingerverf roze, geel, blauw, paars, oranje & groen (neon) geschikt voor kinderen ouder dan 3 jaar verschillende vingerverf en krijt niet geschikt voor kinderen onder 3 jaar, voldoet aan Europese - - bevat denatonium benzoate

13 VWA Noord, rapport ND05o603, september 2005 Bijlage I monster nr. omschrijving waarschuwingszinnen conserveermiddelen bitter stofje veiligheidsnormen voor speelgoed EN 71, symbool vingerverf wit toezicht onder 3 jaar & symbool 3+& voldoet aan standaard EN71-7 bronopol, MI, CMI denatoniumbenzoaat vingerverf rood, geel, blauw, groen & zwart vingerverf geel, oranje, roze & groen niet geschikt voor kinderen onder 3 jaar, voldoet aan Europese MI, CMI & bronopol denatoniumbenzoaat veiligheidsnormen voor speelgoed EN vingerverf wit, zwart, geel, blauw, groen & rood niet geschikt voor kinderen onder 3 jaar, voldoet aan Europese MI, CMI & bronopol denatoniumbenzoaat veiligheidsnormen voor speelgoed EN vingerverf oranje toezicht onder 3 jaar & symbool 3& voldoet aan standaard EN71-7 bronopol, MI, CMI denatoniumbenzoaat vingerverf bruin niet geschikt voor kinderen onder 3 jaar & voldoet aan EN bitrex beveiliging waterverf in palet 12 kleuren niet geschikt voor kinderen onder 3 jaar & symbool vingerverf rood, groen, geel, wit, zwart & blauw niet geschikt voor kinderen onder 3 jaar & symbool vingerverf rood, geel, blauw, groen & oranje symbool 3+ & toezicht volwassen & niet aanbrengen op andere delen, kan - - allergische reacties op de huid veroorzaken, geen bodypaint waterverf in palet 18 kleuren raamverf diverse kleuren inslikgevaar ivm kleine onderdelen & symbool waterverf diverse kleuren niet geschikt voor kinderen onder 3 jaar waterverf in palet, 12 kleuren eigen symbool vingerverf blauw, rood, geel & groen toezicht onder 3 jaar & sy mbool 3+ (eigen) plakkaatverf geel plakkaatverf rood plakkaatverf fluor oranje, rood, roze, groen, blauw & geel symbool plakkaatverf metallic goud, zilver, bruin, rood, geel & blauw symbool plakkaatverf wit, geel, rood, blauw, groen & zwart symbool plakkaatverf rood plakkaatverf geel waterverf in palet, 8 kleuren niet geschikt voor kinderen onder 3 jaar raamverf roze niet geschikt voor kinderen onder de drie jaar (Duits) raamverf grijs niet geschikt voor kinderen onder de drie jaar (Duits) acrylverf, 12 kleuren symbool 3+ (non-toxic) waterverf in palet, 12 kleuren symbool 4+, bevat calciumcarbonaat, glycerine, arabische gom en kleurstof vingerverf rood, geel, groen, blauw, oranje, paars, bruin & niet geschikt voor kinderen onder 3 jaar & symbool roze (glitter) vingerverf rood, groen, geel, wit, oranje & blauw kinderen onder 3 jaar onder toezicht sorbic acid, potassium sorbate, nipagin & nipasol -

14 VWA/KvW Noord, rapport ND05o603, september 2005 Bijlage II BIJLAGE II: GEHALTE CONSERVEERMIDDELEN IN VINGERVERF TABEL 5: GEHALTE AAN PARABENEN, ORGANISCHE ZUREN, CMI/MI, BIT EN FORMALDEHYDE IN VINGERVERF (%) ISI nr. type verf methyl ethyl propyl butyl isobutyl benzoë zuur p-hydroxy benzoëzuur sorbine zuur fenoxy ethanol CMI/MI BIT formalde hyde gedeclareerde conserveermiddelen vingerverf rood n.a. n.a. n.a. n.a. n.a n.a. n.a. n.a. n.a. geel n.a. n.a. n.a. n.a. n.a n.a. n.a. n.a. n.a. blauw n.a. n.a. n.a. n.a. n.a n.a. n.a. n.a. n.a. groen n.a. n.a. n.a. n.a. n.a n.a. n.a. n.a. n.a vingerverf n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a paraformaldehyde vingerverf n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a paraformaldehyde vingerverf n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a n.a vingerverf n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a n.a vingerverf n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a n.a vingerverf n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a n.a vingerverf n.a. n.a. n.a n.a. n.a. n.a. n.a bronopol,methyl-, ethyl- en propyl vingerverf n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a vingerverf n.a. n.a n.a. n.a. n.a. n.a. n.a vingerverf n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a n.a. mengmonst. roze n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a n.a vingerverf n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a vingerverf roze n.a n.a n.a geel n.a n.a n.a d paars n.a n.a n.a l paars n.a n.a n.a oranje n.a n.a n.a groen n.a n.a n.a vingerverf n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a n.a bronopol, MI, CMI vingerverf n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a n.a vingerverf n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a n.a bronopol, MI, CMI vingerverf n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a n.a bronopol, MI, CMI vingerverf n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a n.a bronopol, MI, CMI

15 VWA Noord, rapport ND05o603, september 2005 Bijlage II ISI nr. type verf methyl ethyl propyl butyl isobutyl benzoë zuur p-hydroxy benzoëzuur sorbine zuur fenoxy ethanol CMI/MI BIT formalde hyde gedeclareerde conserveermiddelen vingerverf n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a n.a vingerverf groen n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a n.a wit n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a n.a blauw n.a. n.a. n.a. n.a. n.a n.a n.a n.a rood n.a. n.a. n.a. n.a. n.a n.a n.a n.a vingerverf rood n.a n.a. n.a. n.a n.a. n.a. n.a. n.a geel n.a n.a. n.a. n.a n.a. n.a. n.a. n.a blauw n.a n.a. n.a. n.a n.a. n.a. n.a. n.a groen n.a n.a. n.a. n.a n.a. n.a. n.a. n.a oranje n.a n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a vingerverf geel n.a n.a. n.a. n.a n.a. n.a. n.a. n.a groen n.a. n.a. n.a. n.a. n.a n.a. n.a. n.a. n.a rood n.a n.a. n.a. n.a n.a. n.a. n.a. n.a blauw n.a n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a vingerverf rood n.a n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a geel n.a n.a. n.a. n.a n.a. n.a. n.a. n.a blauw n.a n.a. n.a. n.a n.a. n.a. n.a. n.a groen n.a n.a. n.a. n.a n.a. n.a. n.a. n.a oranje n.a n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a zwart n.a n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a bruin n.a n.a. n.a. n.a n.a. n.a. n.a. n.a roze n.a n.a. n.a. n.a n.a. n.a. n.a. n.a vingerverf wit n.a n.a. n.a. n.a n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. oranje n.a n.a. n.a. n.a n.a. n.a n.a. n.a. blauw n.a n.a. n.a. n.a n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. rood n.a n.a. n.a. n.a n.a. n.a n.a. n.a. groen n.a n.a. n.a. n.a n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. geel n.a n.a. n.a. n.a n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. sorbinezuur, kalium sorbaat n.a.: niet aantoonbaar

16 VWA Noord, rapport ND05o603, september 2005 Bijlage III BIJLAGE III: Gehalte conserveermiddelen in overige kinderverf TABEL 6: GEHALTE AAN PARABENEN, ORGANISCHE ZUREN, CMI/MI, BIT EN FORMALDEHYDE IN OVERIGE KINDERVERF (%) ISI nr. type verf methyl ethyl propyl butyl isobutyl benzoë zuur p-hydroxy benzoëzuur sorbine zuur fenoxy ethanol CMI/MI BIT formalde hyde waterverf n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a waterverf n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a waterverf n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a waterverf n.a n.a. n.a. n.a n.a. n.a. n.a. n.a. n.a waterverf n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a waterverf n.a n.a. n.a. n.a n.a. n.a. n.a. n.a. n.a waterverf n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a n.a. n.a. n.a. n.a. n.a waterverf n.a n.a. n.a. n.a n.a. n.a. n.a. n.a. n.a waterverf n.a. n.a n.a. n.a. n.a n.a. n.a. n.a. n.a. n.a waterverf n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a n.a. n.a. n.a. n.a. n.a plakkaatverf n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a n.a plakkaatverf n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a n.a plakkaatverf n.a. n.a. n.a n.a. n.a. n.a. n.a waterverf n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a waterverf n.a. n.a. n.a. n.a. n.a n.a n.a n.a. n.a raamverf n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a waterverf n.a. n.a. n.a. n.a n.a. n.a. n.a. n.a waterverf n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a plakkaatverf n.a. n.a. n.a. n.a. n.a n.a. n.a. n.a n.a. n.a plakkaatverf n.a. n.a. n.a. n.a. n.a n.a. n.a. n.a n.a. n.a plakkaatverf blauw n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a n.a. n.a groen n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a n.a. n.a roze n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a n.a. n.a rood n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a n.a. n.a oranje n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a n.a. n.a geel n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a n.a. n.a plakkaatverf goud n.a. n.a. n.a. n.a. n.a n.a. n.a. n.a n.a. n.a. zilver n.a. n.a. n.a. n.a. n.a n.a. n.a. n.a n.a. n.a. bruin n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a n.a. n.a. gedeclareerde conserveermiddelen

17 VWA/KvW Noord, rapport ND05o603, september 2005 Bijlage III ISI nr. type verf methyl ethyl propyl butyl isobutyl benzoë zuur p-hydroxy benzoëzuur sorbine zuur fenoxy ethanol CMI/MI BIT formalde hyde rood n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a n.a. n.a. geel n.a. n.a. n.a. n.a. n.a n.a. n.a. n.a n.a. n.a. blauw n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a n.a. n.a plakkaatverf zwart n.a. n.a. n.a. n.a. n.a n.a. n.a. n.a n.a. n.a. groen n.a. n.a. n.a. n.a. n.a n.a. n.a. n.a n.a. n.a. blauw n.a. n.a. n.a. n.a. n.a n.a. n.a. n.a n.a. n.a. rood n.a. n.a. n.a. n.a. n.a n.a. n.a. n.a n.a. n.a. geel n.a. n.a. n.a. n.a. n.a n.a. n.a. n.a n.a. n.a. wit n.a. n.a. n.a. n.a. n.a n.a. n.a. n.a n.a. n.a plakkaatverf n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a plakkaatverf n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a waterverf n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a raamverf niet bep. niet bep. niet bep. niet bep. niet bep. niet niet bep. niet bep. niet bep. n.a. n.a bep raamverf niet bep. niet bep. niet bep. niet bep. niet bep. niet niet bep. niet bep. niet bep. n.a. n.a bep plakkaatverf n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. < waterverf n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a n.a.: niet aantoonbaar niet bep.: niet bepaalbaar, de vloeistof kwam niet door het filter gedeclareerde conserveermiddelen