Metingen effecten Preventie- en Handhavingsplan Drank- en Horecawet. Meting 2018, 2019

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Metingen effecten Preventie- en Handhavingsplan Drank- en Horecawet. Meting 2018, 2019"

Transcriptie

1 Metingen effecten Preventie- en Handhavingsplan Drank- en Horecawet Meting 2018,

2 Meting effecten Preventie- en Handhavingsplan Drank- en Horecawet, periode Aanleiding en achtergrond November 2014 heeft de gemeenteraad het 1 e Preventie- en Handhavingsplan Drank- en Horecawet vastgesteld. Januari 2019 heeft de gemeenteraad het 2 e Preventie- en Handhavingsplan Drank- en Horecawet vastgesteld. Onderdeel van dit plan is de meeting van de effecten van de preventieve activiteiten, de verkoop van alcohol - 18 jaar, de regels paracommercie en die van toezicht en handhaving. 2. Meten Voor de resultaatmeting wordt gebruik gemaakt van een aantal indicatoren. We hebben het over de gegevens van: A. Het Jeugdonderzoek GGD Drenthe Scholieren klas 2 voortgezet onderwijs onderzoek Het ouderen en volwassenen onderzoek en GGD Drenthe Kanttekening: De metingen van de GGD Drenthe vinden niet jaarlijks plaats. B. het mystery-onderzoek supermarkten het mystery-onderzoek sportverenigingen C. Buitengewone Opsporings Ambtenaren, Boa s D. Politie E. Verslavingszorg Noord-Nederland F. CJG G. Alcohol gerelateerde Halt trajecten H. Jongerenwerk A. GGD A.1. Jeugdonderzoek GGD Drenthe Er heeft geen recent periodiek onderzoek plaatsgevonden van de GGD (de GGD voert elke vier jaar een onderzoek uit naar de gezondheid en leefstijl van jongeren van 12 tot en met 18 jaar). Voorjaar 2015 zijn de onderzoeksresultaten van het Jeugdonderzoek GGD Drenthe, afgenomen in 2013 bekend gemaakt. De leeftijdsverhoging alcoholverkoop naar 18 jaar vond plaats na het onderzoek. Effecten hiervan zijn dus nog niet zichtbaar in het onderzoek. De resultaten van een nieuw onderzoek worden pas in 2020 verwacht Landelijke meting Ook landelijke metingen onder jongeren laten geen actueel beeld zien. Het Peilstationsonderzoek is een landelijk representatief onderzoek naar het roken, drinken, drugsgebruik en internetgebruik onder scholieren van tien tot en met achttien jaar. Het Trimbos-instituut voert het onderzoek uit in samenwerking met de Universiteit Utrecht. Het onderzoek wordt weer in 2019 uitgevoerd. 2

3 In de rapportage Metingen effecten Preventie- en Handhavingsplan Drank- en Horecawet , meting 2016/2017 zijn de resultaten van het Peilstationonderzoek vergeleken met de GGD gegevens. Een actuele vergelijking kunnen we nu niet maken. A.2. Scholierenonderzoek klas 2 voortgezet onderwijs Resultaten van het onderzoek: Gezondheid, welbevinden en leefstijl van scholieren in het voortgezet onderwijs Hoogeveen. Screening van de Jeugdgezondheidszorg in klas 2 over de schooljaren GGD maart 2018 Zie rapportage Metingen effecten Preventie- en Handhavingsplan Drank- en Horecawet , meting 2016/2017. Over 2018 zijn er geen resultaten bekend. A.3. Volwassenen en ouderen onderzoek GGD Drenthe Over 2018 zijn er nog geen resultaten bekend. Zie voor eerdere resultaten de rapportage Metingen effecten Preventie- en Handhavingsplan Drank- en Horecawet , meting 2016/2017 3

4 B. BHBW Jong Proef Preventie Methodiek. B.1. Supermarkten De percentages niet geslaagde aankooppogingen alcoholhoudende drank door jongeren jonger dan 18 jaar, tijdens 6 willekeurige bezoeken bij supermarkten over de periode 2014/2016 en 5 willekeurige bezoeken in de periode zijn naast elkaar gezet. Acht supermarkten worden in de periode maar 3 keer bezocht, de overige 6 keer. Dit omdat zij bij de eerste onderzoeksperiode goed scoorden. Totaal resultaten Mystery-onderzoek periode heden Geen verkoop -18 Verkoop bezoeken deelnemer X X 2 X X 3 X X 4 X X 5 X X 6 X X 7 X X 8 X X Niet geslaagd in percentages 47% 53% 67% 67% 72% 89% 79% 55% 37% 81% 95% Aantal supers geen alcohol Aantal supers wel alcohol Conclusie: Na een opvallende terugval eind 2017 en begin 2018, is de alcoholverkoop aan -18 jarigen vervolgens enorm afgenomen. B.2. Sportverenigingen + Sporthallen Maart 2017 heeft er een mystery bezoek (steekproef) plaatsgevonden. N.a.v. deze steekproef is er in 2018 gestart met een 2 jarig convenant JPPM Methodiek met sportverenigingen met kantines en sporthallen met kantines. Vooraf heeft er een nulmeting plaatsgevonden. In 2018 zijn er twee instructie-avonden georganiseerd voor de barmedewerkers/vrijwilligers over o.a. hoe om te gaan met leeftijd controles. September 2019 is er een avond georganiseerd waarbij de tussentijdse resultaten zijn besproken met de deelnemers. Er heeft tussentijds op verzoek een informatief gesprek plaatsgevonden met barvrijwilligers van 1 voetbalkantine. 4

5 N.a.v. negatieve reacties van enkele barmedewerkers van 2 sportkantines heeft de wethouder gesproken met de betreffende bestuursleden van de vereniging. Dit is positief opgepakt. De resultaten in tabel: grijs Wel om ID gevraagd, wel verstrekking <18 jaar rood Directe vestrekking < 18 jaar (geen ID vraag) groen Geen verstrekking < 18 jaar X Nog niet bezocht Sportvereniging met kantine + sporthallen meting steekproef 0 meting Verenigingen kantines / X X X X 15 X 16 sporthal 17 X Niet geslaagd in percentages 0% 37% 25% 53% 53% Aantal geen alcohol Aantal wel alcohol Wel ID gevraagd, wel alc % 90% 80% 31% 20% 70% 60% 50% 58% 65% 16% 27% geslaagd wel ID, wel alcohol 40% 5% niet geslaagd 30% 20% 10% 37% 10% 25% 53% 53% 0% 0 meting 1e meting 2e meting 3e meting 5

6 Conclusie: Er wordt bij twijfel over de leeftijd steeds meer naar een ID gevraagd, maar de vaststelling van de leeftijd gaat vaak fout. Het aantal directe verkoop van alcohol aan -18 jarigen neemt af. Kanttekening: de metingen 2019 zijn niet compleet. Landelijke cijfers 2016 Het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport heeft in 2011, 2013, 2015 en 2016 landelijk mysteryshop onderzoek laten uitvoeren, waarbij jongeren van 15 jaar (2011/2013) en 17 jaar (2015/2016) aankooppogingen deden. Hieruit bleek dat in 2015 het gemiddelde nalevingspercentage 21,5% was, in 2016 is dat gestegen naar 35,8%. Tabel: Percentage bedrijven dat de leeftijdsgrens juist naleeft per verstrekkingskanaal, 2015 en cijfers Hoogeveen Verstrekkingskanaal Percentage bedrijven dat de leeftijdsgrens juist naleeft 2015 Percentage bedrijven dat de leeftijdsgrens juist naleeft 2016 Percentage naleving Hoogeveen 2018/2019 (Keten)Supermarkten 52,9% 63,3% 81% in % in % in % in 2019 Slijters 32,9% 61,8% Overige kanalen 24,0% 24,8% (avondwinkels, zelfstandige supermarkten) Horeca 16,2% 26,6% Cafetaria's 10,4% 28,6% Thuisbezorgkanalen 9,1% 2,0% Sportkantines 8,5% 16,7% 25% in % in 2019 Totaal gewogen gemiddelde 21,5% 35,8% Conclusie: Hoogeveen doet het wat betreft naleving leeftijdsgrens beter dan de landelijke cijfers. Maar de vergelijking betreft andere jaartallen, dus deze is niet actueel. C. DHW BOA s De speciale Drank- en Horeca Wet Boa s registreren alcohol gerelateerde overlast/het in bezit hebben van alcohol van -18 jarigen. In 2019 is er meer inzet bij evenementen. Er wordt samengewerkt met de beveiliging Wanneer de beveiliging een overtreding ziet wordt de overtreder gelijk naar buiten gebracht en bekeurd. Er zijn nu DHW controleurs aanwezig bij een evenement. Deze controleren op het evenemententerrein zelf en bekeuren dan direct en in samenwerking met de beveiliging wordt deze persoon ook verwijderd. In 2019 is er n.a.v. bezit/gebruik alcohol -18, 9 keer contact geweest met ouders. Er is 2 maal proces verbaal opgemaakt -18 voor openbare dronkenschap 6

7 Geconstateerde overtredingen DHW BOA s Indicator Waarschuwing ± Proces verbaal ± Proces verbaal Doorverwijzing Halt/ zorgmelding D. Politie Gegevens zijn niet beschikbaar. Zo wordt huiselijk geweld n.a.v. overmatig alcoholgebruik, enkel geregistreerd als huiselijk geweld. De politie meldt dat bij bijna alle gewelds/overlast delicten in het weekend alcohol in het spel is. E. Verslavingszorg Noord Nederland E.1. Hulpvragen Totaal hulpvraag alcohol Hoogeveen Verdeling leeftijd < >55 Alcohol Alcohol In deze telling zijn alle vormen van hulpverlening van VNN, zowel poliklinisch, semimuraal en klinisch meegeteld. Als iemand zowel poliklinische als klinische hulpverlening ontving in het betreffende jaar, wordt de persoon slechts één keer geteld. Het gaat uitsluitend om personen, die in het registratiesysteem van VNN voorkomen. Het gaat niet over het aantal verslaafden per gemeente. Gemiddelde leeftijd hulpvraag Alcohol bij VNN is 48 jaar Het bereik van VNN onder jongeren is veel groter door uitvoering van adviesgesprekken met ouders en jongeren over alcohol en andere drugs. Veldwerk VNN/Jongerenwerk in Hoogeveen. Medewerkers VNN (mei 2019) geven aan dat er geen uitzonderlijke situaties zijn in Hoogeveen die extra aandacht behoeven t.a.v. jongeren en alcohol/drugs. Dit beeld wordt ook geschetst de door jongerenwerkers van SWW. E.2. Voorlichting onderwijs schooljaar 2018/2019 Uitgevoerde activiteiten binnen het onderwijs gemeente Hoogeveen, 2018/2019 De gezonde school en genotmiddelen Doel: het eerste middelen gebruik zo lang mogelijk uit te stellen en riskant experimenteergedrag van leerlingen te voorkomen. 7

8 Interventie Uitvoering Deelnemers Ouderavonden 5x 300 ouders Voorlichting aan leerlingen 40 klassen 1000 leerlingen Les-instructie aan docenten 3x 25 docenten Training Vroegsignalering voor 2x 30 docenten docenten Consultatie aan professionals tijdens ZAT-overleggen 5x 20 professionals per keer Door uitval van medewerkers van VNN zijn er in het schooljaar 2018/2019 minder activiteiten uitgevoerd. F. CJG: geregistreerde alcohol gerelateerde (gezins)problematiek Zorgmeldingen worden niet als dusdanig geregistreerd. In de veel gevallen zijn de meldingen wel alcohol of drugs gerelateerd. Er zijn echter geen cijfers. Meldingen bij Veilig Thuis Drenthe worden niet als alcohol gerelateerd geregistreerd. In de veel gevallen is dit wel realiteit. Er zijn geen cijfers. Twee keer per jaar vindt er een afstemmingsoverleg plaats met de GGD, Halt, Treant, CJG, Veiligthuis Drenthe, Politie, VNN, AOV en SBC over ontwikkelingen m.b.t. jongeren en alcohol/ drugs. G. Alcohol gerelateerde Halt trajecten In 2016 zijn er geen doorverwijzingen geweest naar Halt. In 2017 zijn er 3 doorverwijzingen geweest naar Halt In 2018 zijn er 4 doorverwijzingen geweest naar Halt In 2019 zijn er 7 doorverwijzing en geweest naar Halt H. Jongerenwerk SWW (mei 2019) Er is weinig nieuwe informatie t.o.v. van de vorige keer (2018). Dat zegt niet dat er geen drugs/alcohol meer is. Jongeren gebruiken het wel, alleen zijn de plekken niet meer zo geconcentreerd als vroeger. Jongeren hangen in grotere clubjes bij elkaar en zwerven overal rond. In die clubjes is altijd wel sprake van bier of wietgebruik. Daarnaast zitten ze steeds vaker bij elkaar thuis of in een schuur/hok van iemand die op zichzelf woont (soms een ouder iemand in de groep). Drugs wordt of via huisdealers gehaald of in coffeeshops (wiet/hasj) in Dedemsvaart. Plekken wisselen elkaar sterk af. Hangplekken die als hotspot worden aangemerkt zijn niet perse plekken waar veel drugs/alcohol wordt gebruikt, maar wel overlast is. 8