Taxe op de wijnen. 3 maart 1713 Taks op de wijnen SAP 470

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Taxe op de wijnen. 3 maart 1713 Taks op de wijnen SAP 470"

Transcriptie

1 Jaar1713 Inhoud 3 maart 1713 Taks op de wijnen 24 april 1713 Verkoop van de windmolen in de Ghervelgatstraat 14 mei 1713 Tractaet van de contributie van de casselrijen ende andere plaetsen van West- Vlaenderen 29 mei 1713 Koop van de herberg Sint Omaars 1 juni 1713 Ontvangers op de wijn en de brandewijn 24 augustus 1713 De enqueste van de brouwers van de Casselrij Ieper 21 oktober 1713 Boete voor het ophopen van vlas 16 december 1713 Pensejager Matton gegrepen

2 3 maart 1713 Taks op de wijnen SAP 470 Taxe op de wijnen Alsoo datter hedent ghemaeckt is en ghepubliceert een ordonnantie politicque waerbij onder ander ghestatueert is dat niemant hem gheneirende met wijn te venten het selve niet en sal vermoghen te doen voor alderstondt deselve wijn sal ghestelt en ghetaxeert zijn bij de wet waer vooren de voornoemde venters moeten betaelen een stoop wijn ende drie ponden van elck stuck ende van een half stuck ende daer beneden, half recht mitsgaders dat niemant eenighe wijn sal moghen indoen voor alderstont sij bij schriftelicke declaratie sullen gheadverteert hebben den heere burghmeester van de wet die van sijne cant sal insgelyckx declaereren bij schriftelicke declaratie wanneer men de wijnen sal stellen ende taxeeren soo isser bij de wat gheresolveert int regaert van de voorschreven rechten dat den heere burghemeester in consideratie van sijne devoiren sal proffytteren de drie pond parisis hier vooren vermelt ende het stoop wijn sal wesen ten porffytte van dheeren commissarissen doende de voorseyde taxe die altijt sullen wesen dheeren berechters de welcke de voornoemde taxe sullen moeten doen met den voornoemde heere burghmeester van de wet Actum in caemer desen 3 de maert 1713 Toorconde als greffier ende was ondertekend Leliegeois 1713 Noch op de wijnen Actum ter vergaderinge van de eerw. Heere proost mitsgaders burghemeesters, schepenen ende raeden der stede ende jurisdictie van Poperinghe desen 25 ste january 1715 Ten selven daeghe gheresolveert gheweest bij forme van interpretatie het artikel bij texte noopende het warandeeren van de wijnen ende declaratie van hemlieden ter selve dat de herbergiers ende andere wijntappers voor het kelderen van hun wijnen sullen verobligiert zijn hunne schriftelicke declaratie te geven aen de, deurwaerder van de wetcamer als nu Francis Carpentier, in plaetse van de selve declaratie te doen aen den heere burghemeester ghelyck bij de voorschreven ordonnantie ghestatueert was ende welcken deurwaerder sal verobligiert wesen dannof te adverteren den president van de heeren berechters ofte in zijn absentie een van de twee andere heeren de welcke sullen verleenen een contrebilliet ghelyck den heere burghemeesters ghewoone was te doenen Actum, date ut supra Toorconde als greffier Leliegeois 1715 Actum ter vergaederinghe van de eerw. Heere sire Anselmus Devos, proost der stede ende jurisdictie der stede ende jurisdictie van Poperinghe, burghmeesters ende schepenen mitsgaders heeren raeden desen 3 de maerte 1713 Opde clachten aen d heeren van de wet ghedaen Folio 262 hoe dat de herbergiers, hosteliers, cabarettiers ende ander deser stede ende jurisdictie, hun geneirende met te vercoopen, venten ende debiteeren van eenighen wijn hun daeghelicke zijn vervoorderende van de selve te vercoopen tot eenen excessiven prijs niet jeghenstaende de selve sijn van eene seere slechte qualiteyt ende oock dat sij de selve wijnen sijn debiteerdende in bouteillen die niet en hebben de juste maete die het behoort omme in alle het gonne voorschreven te voorsien ende te remedieren aen de abuysen die daer uytte sijn resulteerende ten grooten naedeele van het ghemeetne naer dien zij hebben voor hun

3 doen brenghen ende vooren lesen de ordonnantie porliticque van de 18 de january 1679 alwaer onder andere in een artickle gheseyt ende ghestatueert is dat niemant hem sal vervoorderen van eenighe wynen te venten ten sij den prijs ende taxe eerst ende al vooren ghestelt ende ghetaxeert zij bij d heeren van de wet op peine van te incurreren de boete van twaelf pond parisis van elck stuck wijn, tsij groot ofte cleene ende voorts betaelende het recht ordinaire bedraeghende eenen stoop wijn ende drie ponden parisis voor het wettelick recht van ider stuck Zoo ist datter mits desen wort gehordonneert ende ghestatueert bij forme van politicque ordonnantie ende vernieuwynghe van de gonne van den 18 de january 1679 dat het artikel aldaer ghedreghen ende hier vooren vermelt, sal worden ghe-executeert in sijn vorme ende inhouden wel verstaende dat voor een half stuck ende van daer nederwaerts sal betaelt worden half recht ende een sicieme te reonteeren voor een half stuck ende boven dien drie stuyvers voor den messagier van ider stuck ofte half stuck ofte voor sulcke gereputeert ende bovendien ordonneren aen alle herberghiers, hosteliers, taverniers der voorseyde stede ende jurisdictie ende ander ghelyck hier vooren gheseyd is, te adverteeren bij schriftelijcke declaratie den heere burghmeester van de wet voor alderstont sij sullen eenighe stucken halfve stucken ofte vaeten wijn indoen, tsij cleen ofte groote immers voor het huysen ofte kelderen der selve, declareerende daer bij den nombre ende groote van de voorseyde stucken op peine dat de gonne in faute blijfvende sullen incurreren de boete van 24 pond parisis in platse van xij pond parisis bij het artikel van de voorgaende ordonnantie ghestatueert ende dat van elck stuck, half stuck, vat, cleene ofte groote te reparticeeren de voorseyde boete een derde voor den aenbringher ende de twee ander derden voor den officier exploiteur Publicatie 9 9bre 1727 door den onderschreven Benedictus Carpentier, messagier 2 Naer welck devoir ghedaen, sal aen hen op hun versouck ghedeclareert worden van weghen den voornoemde heere burghmeester van de wet, bij schriftelicke declaratie den dagh ende ure als wanneer hunne wijnen ghestelt ende ghetaxeert sullen worden naer gheleghentheyt van de tijt ende ghestaethede vande wijnen welcken tijt ghe-expireert sijnde sullen de voorseyde herbergiers, hostelliers ende ander bij provisie moghen taxxen de wijn niet jeghenstaende in haer recht van daer naer de selve wijnen te taxeeren soo sij gheraedigh worden Van welcke taxatie ende ghestelde wijnen, dheeren gecommitteerde sullen Folio 263 gheven een schriftelicke declaratie die bij den messagier sal gheplackt worden op de deure van elcken herberghier, hostelier ofte ander hun gheneirende met wijnen te venten die sij niet en sullen vermoghen af te trecken immers en sullen niet moghen debiteeren sonder het voorseyde billet gheplact te hebben op hunne deuren, op de boete van 6 pond parisis ten proffytte van de officier exploiteur 4 Welcke ghscommitteerde insghelycke sxullen moghen cachetteeren de stucken, halfve stucken ende ander minder vaeten met het cachet van de stadt op de ghevoeghelichste maniere als sij gheraedigh sullen vynden, welck cachet niet en sal moghen gheweert werden op ghelijcke boete van 6 pond parisis ten proffytte van de officier exploiteur als vooren 5 Ende int regaerdt van de wijnen alreede ghekeldert, sal danof bij de voorschreven heeren ghecommitteerde eene visite worden ghedaen die de selve wijnen sullen stellen ende taxeeren naer hunne weerde end proffytteren het recht hier vooren vermelt, mitsgaders sullen oock vermoghen de venters af te vraeghen of sij eenighe wijnen sijn hebbende in boutteillen, in welcken ghevalle sullen verobligiert sijn de selve aenstonts voorts te brenghen omme bij de

4 voorseyde heeren ghecommitteerde ghecachetteert te worden op de maniere die sij sullen vynden te behooren. 6 Voorts wort wel expresselick verboden aen alle hostelliers, taverniers ende cabarrettiers ende ander hun geneirende met te vercoopen, venten ofte debiteeren van eenighe wijn ofte drank van wat soorte die soude moghen wesen, de selven te schencken, debiteeren, voor brenghen ofte vuyt leveren, in glaese bouteillen te beginnen veerthien daeghen naer de publicatie deser ten sydert de selve bouteillen daer toe ghebruyckt alvooren sijn ghemeten ende gheyckt bij den gheswooren stadts yvker tot preuve dat de selve bouteillen sijn hebbende hunne waerachtighe groote ende juste maete, tzij van een stoop, pot, pinte ofte halfve pinte ende omme vast te stellen de preuve van de waerachtighe yckinghe ordonneren aen de selven ycker de selve bouteillen te becleeden ende omme ringhen met een ghemerckt tinnen bandeken, draeghende het teecken van de stadt tgonne voor het magistraet ter handt sal sijn ghedaen aen den gheswooren ycker omme door hem ten coste van elcke versoucker ofte proprietaris van de bouteillen daer aen te worden ghedaen ende daer over hij voor ider yckinghe van ieder boutteille sal moghen proffitteren, tot drie doubels sonder datter int ghesagh vande selve alsoo een gheyckte bouteillen eenighe heryckinghe sal moeten ghedaen worden, soo lang daer wort bevonden het voorseyde ghemerckt tinnen bandeken. Ende omme een ider te beter te connen gherieven Folio 264 ende ghenoeghen int fait van de voornoemde yckinghe, soo sal een ieghelick vermoghen ten huyse van de selven icker te brienghen syne boutteillen ende aldaer laeten die de selve soo haest het moghelick wert sal moeten ycken inde manieren voorschreven ende wederom geven soo stoop, cannen als pint ende halfve pinte, flesche ofte glaese boutteillen mits betaelt wordende van sijn recht ofte yckengelt van elcke stucke. 8 Verbiedende aen alle persoonen eenighen dranck vercoopende met bouteillen dierghelicke ongheteeckende ofte gheyckte flesschen ofte bouteillen in huys te hebben ofte te ghebruycken op de verbeurte van de bouteillen onghe-yckt sijnde bevonden ende de gonne ghevult sijnde sullen verbeurt sijn met den dranck daer inne bevonden boven een boete van drie ponden parisis over elcke dierghelycke onghe-yckte bouteille te reparticeeren als vooren ghereserveert de gonne hier vooren sullen ghecachetteert sijn gheweest in de visite die sullen mooghen houden onghe-yckt tot dat sij sullen ghevent sijn. 9 Bovendien wort gheinterdiceert aen een ieder gheen gheswooren ycker sijnde vande boutteillen de yckinghe der selve te contresenteren ende gheycke banden te applicqueren aen andere boutteillen op peine van de verbeurte van de selve boutteille met den dranck daer in te bevinden, de boete van 24 pond parisis van het stuck ende arbitraire correctie naer het bevynt van de zaeke 10 Zullende voorts d officieren deser stede neffens den gheswooren stadtsycker vermoghen huys besoeck te doene telckens als het hun beliefven sal, soo op de straeten als inde herberghen ende huysen van alle de gonne vercoopende eenighen dranck omme dies te beter de contreventie te connen achterhaelen ende in sulcker ghevalle die vuyt te haelen mits sulcke ghebeurt met discretie sonder dat iemant tselve sal moeghen weigeren op de boete van 24 pond parisis te reparticeeren half en half Verbieden oock aen een ider de voorseyde officieren mitsgaders den gheswooren ycker tinjurieren ofte misdoen met woorden ofte met wercken int fait van hemlieden fonctie ende

5 officie op de boete van 38 pond parisis ende voorder arbitraire correctie de voorseyde boete te bedeelen een derde voor den aermen deser stede, ende d ander twee derden voor de voorseyde officieren ende gheswooren ycker Sullende de ouders, meesters ende vrouwen verantwoorden voor het fait van hunne kynders, boden ende domesticquen soo oock de gonne doende hunne affairen voor soo veele aengaet de boeten precunnaire die sullen bedeelt worden, een derde voor den aermen deser stede ende de twee ander deelen ten proffytte van den officier ende ycker als vooren Ordonnerende hier van te worden ghedaen publicatie opdat niemant en pretexeere eenighe cause van ignorantie Actum date als vooren Toorconde als greffier ende was ondertekend Leliegeois 1713 Publicatie ter bretesque date als boven Toorconde als greffier ende was ondertekend Leliegeois 1713 Publicatie 30 april 1717 toorconde C.J. Huyghe Publicatie 12 xbre 1717 toorconde C.J. Huyghe Publicatie 30 april 1719 toorconde als clercq C. Huyghe Publicatie 7 arpil 1726 toorconde als clercq V.J. Huyghe Publicatie 9 february 1749 toorconde als clercq J. Huyghe Gepubliceert het inhouden van desen gheheele ordonnantie 15 9bre 1750 Tahon Publicatie 25 february 1753 Tahon Publicatie 13 de mey 1753 Tahon Folio 265 Noch op het verkoopen van wijn Actum ter vergaderinghe van dheer Charles Bertinus Butsel, bailliu vuytternaeme vanden heere, mitsgaders burghmeesters, schepenen ende raeden der stede ende jurisdictie van Poperinghe dese 6 de maerte 1713 Ten selven daeghe d heeren vande vergaederinghe hebben voor hun doen brenghen ende voorlesen d ordonnantie politicque bij hun ghemaekt op den derden deser maent, soo ist dat sij by forme van amplicatie vande selve hebben ghestatueert ende gheordonneert de meervolghende artikelen 1 In den eersten dat alle de gonne hun sijn gheneirende met wijn te venten, ghelick inde voorgaende ordonnantie is gheseyt verobligiert sullen sijn het selve debit te doen ende te tappen aen een ider het selve versouckende voor den prijs by ghelyck sij ghestelt ende ghetaxeert is ofte sal wesen vande wet op de boete van 24 pond parisis ende hunne herberghen gheslooten, te sijne vooren tijt van veerthien daeghen, de voorseyde boete te reparticeeren den helft voor de aenbringher ende dander helft voor den officier exploiteur 2 Verbiedende insghelycke aen alle de voorseyde debiteerders hunne wijnen te vercoopen tot een hoogheren prijs als sij ghestelt ende ghetaxeert sijn als vooren op de boete van 24 pond parisis voor elcke controventie te reparticeeren als vooren 3 Ten voorderen declareren dat den heer bailliu ofte ander officier deser stede ende jurisdictie sal vermoghen telckens als hij gheradigh sal vynden, te gaene inde huusen, kelders ende andere platsen daer de voorseyde souden connen ligghen van de deselve sijn debiteerende omme te sien ende examineeren of de teeckens ende cachetten op de respective stucken,

6 halve stucken ende voor sulcke gereputeert ende ander vaeten bij de wet ofte gecommitteerde gheapplicqueert, niet gheroert ofte gealtereert en sijn mitsgaders ofter gheen wijn in ghedaen en is bij fraude danof de voorseyde stucken ende vaeten onghecachetteert souden weesen, twelcke hij sal vermoghen doene sonder assistentie van schepens. 4 Verbiedende aen een ieghelick die het aengaet van eenighe beletsels daer anne te doen op de boete van 12 pond parisis ten proffytte vanden offecier exploiteur sullende de ouders, meesters ende vrauwen, verantwoorden voor het fait van hunne kynderen, boden ende domesticquen soo oock de gonne doende hunne affairen ghelyck bij de voorgaende ordonnantie van den derden desen is gestatueert Folio 266 Declarerende ten voorderen dat rechten van de wet, soo int regard van den stoop wijn, als vande drie ponden parsiis van ider stuck wijn ende van de halfve ende ander vaetjen naer advenantie sullen ligghen in parate executie Voorts woort gheordonneert te doen de publicatie deser ter bretesque ordinaire op dat niemant en pretexeere cause van ignorantie mitsgaders de voorseyde ordonnantie van den derden deser, te doen herpubliceren Atcum ter presentie ende dat als boven Toorconde als greffier ende was ondertekend Leliegeois 1713 Ghepubliceert den 19 de maerte 1713 Toorconde als clercq C.J. Huyghe 7 april 1726 toorconde als clercq C.J. Huyghe Publicatie 30 april 1747 ter bretesque toorconde C.J. Huyghe Publicatie 9 february 1749 toorconde als clercq C.J. Huyghe Publicatie 15 9bre 1750 Tahon 24 april 1713 Verkoop van de windmolen in de Ghervelgatstraat - Halmen Compareerde de heer ende meester Louis Deswarte, pastor van de kercke van Onse Lieve Vrauwe, binnen deser stede, den welcken kent soo hij doet bij desen, vercocht thebben aen Jan van Ryckeghem, filius Jan present ende accepteereden een lijne ofte daer ontrent gherslant, metten coorenwyntmeulen, meulenhuys, stallynghen, appenditien ende dependitien daer op staende, gheleghen in de Peselhouck deser jurisdictie, paelende van oosten ende noorden d heer ende meester Jan Philippe Petyt van zuyden de Ghervelgatstraete ende van twesten d haeghe exclus, ghelicke van Cornelis Bouve causa uxorus ghebruyckt door Gilles Mavault, voor veerthien ponden grooten vlams bij jaere, dies de loopende jaerschaere blijft scoopers proffyte, zijnde hiermede vercocht den staende prijs int draeyende werck, bedraegende de somme van elf hondert eenen pond. Schelle parisis, ghereserveert spachters prijs gheschiedende dese vercoopynghe omme acht ponden parisis godtspenninck, twee en dertigh ponden parisis ter tafel ende van principalen coop aen de somme van hondert veertigh ponden grooten vlams, zuyver goet voor nieuw ghelt, ten zij met heerelicke rente, als van ouden tijde, die blijven in capitael scoopers laste, sonder payement,

7 midts bij den heere vercooper sullende dachterstellynghen tot den lasten valdagh compsterende tvercochyte goet aende heer vercoopers bij overlaetynghe van de heer ende meester Nicolays Terlynck, dies tgelicke vercocht hadde, Welcke vercoopynghe aen de heer jan baptist maes dienvolghende is den her vercooper onterft ende den coper geerft, bekennende den heer vercoopes de coopsomme ende adcessoiren ontfaen thebben, passeerende danof midts desen volle ende absolute quitantie, 14 mei 1713 Tractaet van de contributie van de casselrijen ende andere plaetsen van West- Vlaenderen Casselrije van Ieper

8

9

10 29 mei 1713 Koop van de herberg Sint Omaars - Weezerie Aen mijn heeren burghmeesters ende schepenen als oppervooghden van van alle weesen ander hun resorterende Supplierende vertoonen reverentelick Jacquemyncken Kyecken, weduwe van Jan Ghysels, mitsgaders Pieter Mavaut in huywelickce hebben Jacquemynke filia den selve Ghysel dat d eerste suppliante beneffens haeren overleden man ghecocht heeft thuys ende herberghe ghenaemt Ste. Omaers binnen deser stede, door haer presentelick ghebruyckt, voor eene somme van hondert sesendertigh ponden grooten vlams, rentewijs in advenante van de penninghe sesthiene, waer inne verbonden ende ghehypotequeert is gheweest t voornoemde huys ende herberghe mette voorderre goederen ghementioneert bij de copie van de rentebrief hier annex ende den voorseydenghysel voor desen vercocht hebben ter haulche d helft van den huyse mette gheheele erfve groot achthien roeden aende noortzyde van de d Ipersttraete, van oosten Ste. Jans Cruyce oock binnen deser stede, twelcke deel maeckt van de voorseyde hypotecque voor eene somme van twee endertigh ponden grooten vlams, t is ghebeurt dat d heer Jacobus delanghe als hoir vande cooper refuseerde te betaelen de pennynghen coopschat tot alderstont den vercooper soude ontlasten de vercochte helft van de huyse ende erfve van de voorschreven rente, twelcke tot noch toe niet ghebeurt sijnde, den voornoemde Delanghe tot noch toe heeft blijven houden in beurse de penninghen coopschats, ende de supplianten wenschende totalyck te rembourseren de voorseyde rente van hondert ses en dertigh ponden grooten metten interest van diere, hebben alsnu vercocht behoudens octroy,

11 de wederhelft van thuys, staende op cheyns aende voorseyde ste. Janscruyce aenden voorseyde Delanghe, voor ende in advenante van achthien ponden grooten vlams, toedies drie vieren zaeylandt, deel van meerder partie gheleghen inden Edewaertshouck deser jurisdictie oock deel van de vermelde hypotecque aen sieur Jacobus Bollaert voor ende in advenante van twee en twytnigh pondengrooten vlams, boven ses ponden parisis voor hoofcleet sulcx dat de supplianten bij middel van vercoopynghe van de selve drie vierendeel zaeylandt ende d helft van den voorseyde huysen begrepen de twee endertigh ponden grooten die den selven Delanghe in beurse is hebbende, connen gheraeken tot eene somme van twee-entseventigh ponden thien schellynghen grooten vlams ende tsurplus tmet volstrynghen het gheheel rembours van de rente hier vooren, is aende supplianten ghepresenteert rentewijs in advenante van de penninck vijf en twyntigh behoudens enckelick ghevende voor hypotecque het voornoemde huys ende herberghe ghenaemt St. Omaers mits wel d andere goederen oock ontlast sullen wesen, nemaer alsoo de vercoopynghe van t voornoemde landt ende helft van de selve huyse mitsgaders het opnemen van de pennynghen tot het volstrynghen het voorseyde rembours, niet en vermach te gheschieden sonder octroy van ulieden mijne voornoemde heeren te causen van de minderjaericheyt van drie kynderen vande supplianten gheprocreert bij den voornoemde Ghysel omme waertoe te gheraecken de supplianten hun addresseren aende selve mijne voornoemde heeren De selve oodtmoedelick biddende ghelieve ghedient tge wesen van te consenteren ende octroyeren de vermelde vercoopynghe ende het opnemen van het sursplus vande pennynghen tot het doene het meergheseyde rembours gheconsidereert dat het selve notoirelick batelick ende favorable is voor de voornoemde weesen twelcke doende etc. Ende waeren onderteekent Jacquemyncken Kyecken de weduwe van Jan Gysel ende Pieter Mavaut Appostille De wet consenteert endde octroyeert de versochte vercoopynghe als oock authoriserende de resterende penninghen te moghen opnemen, ten intereste om te voldoen aen versouck bij requeste Ghedaen in camer den 29 ste mey 1713 Ende was onderteekent in de absentievan de greffier Lamothe 1 juni 1713 Ontvangers op de wijn en de brandewijn Bestuur 1713 Actum ter vergaederinghe van d heeren burghmeesters ende schepenen derstede ende jurisdictie van Poperinghe desen eersten juny 1713 Ten selven daeghe is by de wet gheresolveert met approbatie van mijn heere den intendant aen te trecken ende te doen ontfanghen alle de rechten van tlant lest aenghetrocken by die van de domainen, bestaende inden impost op wijn, bier ende brandewijn, het vertiele recht op peerden, coeyen ende schaepen, trecht van moulage, slachtgelt ende alle andere slandts rechten

12 ende ten dien effecte ghestelt twee ontfanghers te weten voor den impost op bier, wijn ende brandewijn dheer ende meester Ignatius Laurentius Proventier, ende voor de moulage, slachtgelt coerecht ende alle andere slans rechten, D heer Jan Baptiste van Reninghe, aen de welcke sullen moeten ghedaen ende overghegeven worden alle de declaratien raeckende de selve rechten ghelyck zij voor desen ghedaen hebben aen die vande domainen op de peinen ghedraeghen by de respective lysten ende reglementen daeroppe ghemaeckt ende in consequentie dies t interduceeren een yder een aen yemants anders te betaelen ofte herkennen als de voorseyde heeren ontfanghers, de welcke sullen contoir houden thunnen huyse, te beginnen vande tweeden juny 1713 vande neghen uiren tot den elf uren smorghens ende vanden twee uren tot den vier uren naer middagh, zijnde ghestelt voor commisen omme toe te ziene ende te ontdecken de frauden die der ter oorsaecke van den voorseyde rechten zouden connen ghebeuren ofte ghecommitteert worden Albertus Deghelcke ende Guilles Grootduyme Actum date ut supra Toirconde als greffier Leliegeois Compareerden d heeren Proventier ende van Reninghe voornoemt de welcke hebben ghedaen den eed van wel ende ghetrauwelijck te bedienen hunne officie Actum present tcollegie desen 2den juny 1713 Toirconde als greffier Leliegeois Compareerden oock Albertus Deghelcke ende Guilles Grootduyme de welcke insghelycx hebben ghedaen den eet van wel ende ghetrouwelyck ende in hunne conscientie te bedienen hunne office van commisen Actum ter presentie van tcollegie Desen 2 de juny 1713 Toirconde als greffier Leliegeois Burghmeesters ende schepenen deser stede ende jurisdictie van Poperinghe declaereren hoe sij ghetaxeert hebben, soo sij taxeren bij desen den brandewijn die ghevent wort in de cantynne deser stede tot ses en veertich stuyvers den stoop, de minder maeten naer advenante, ende den gonnen die ghepenicht wort in de herberghen ende andere particuliere huysen tot achtien doubles het muddeken ende ander emaeten oock naer advenante Ter volghens ordonneren aen den cantenier, herberghiers ende andere vercoopers hun hier naer te reguleren ende conformeren op peine van t incureren de boete van drie ponden parisis van elcke contravnetie Actum in camer desen 23 9bre 1713 Toirconde als pensionaeris C. Huyghe Burghmeesters ende schepenen der stede ende jurisdictie van Poperinghe declaereeren dat zij hebben ghetxeert, zoo zij doen mits desen den brandewijn die ghevent wort in de cantyne deser stede tot vier en vijftich stuyvers den stoop, de minderen maete naere advenante ende den gonnen die ghepenicht wort inde herberghen ende andere plaetsen ofte particuliere huysen tot een en twyntich doubles het muddeken ende andere maeten naer advenante

13 Vervolghens ordonneren aen den cantinier, herbergiers ende andere vercoopers hun daer naer te regulieren ende conformeren op peine van te incurreeren de boete van drie pont parisis van elcke contraventie ten proffitte van den officier exploiteur Actum in caemer desen 12 de xbre 1713 Toirconde als greffier Leliegeois 24 augustus 1713 De enqueste van de brouwers van de Casselrij Ieper - eerste reeks De requeste Casselrij Ieper - eerste reeks Deze requeste met alle de originele acten en bescheden afghesonden den 2 de meye 1714 aen den heere Lantberge in den Haeg Aen edele mogende heeren raden van state der vereenigde nederlanden Vertoonen met oodtmoedig respect de magistraten van de casselrie van Ipre, stad ende casselrie van Veurne, Poperynghe nede Wervick, dat de tegenwoordige pagters van de domaniale ende genoemde lederegten van de provincie van Vlaenderne inde respective bovenschreven districten, willen bedwynge, de brauwers uytwysens de hierneven gevougde sommatien tot het betaelen ten platten lande van sesthien stuyvers van yder tonne cleynbier, - insditracktelyck - van den prijs van hunne weerde, te weten thien stuyvers over den ouden dobbelene impost ende de ses andere stuyvers over den nieuwen impost van den gulden, t welcke een overlast soude wesen op de gemeenten, teenemael strydende tegen het voorgaende ende eenvoudig gebruyck soo binnen den tydt van de dominatie van Spagnien, als van de gene van Vranckryck, ende sedert dies tot heden, volgens het welcke yder tonne cleyn bier gheen voorder regt en heeft betaelt aen alle de voorgaende pagters als thien stuyvers gelyck gesien wort bij de nevensgevougde actens van notoriteyt boven dat de gemelte lest taxatie van de ses stuyvers aleenelyck is opgestelt geweest op eene bysodner soorte van cleynbeiren, te weten op de gene waervan de muendige weerde van yder is van den prijs beneden de Philippe ofte vijftig stuyvers tot de dertig ende niet indestmetelyck gelyck de gemelte pagters in contraventie aen alle de lysten ende ordonnantien van de leden van Vlaenderen, alles claerlyck blyckende uyt de byghevougde extracten van de voorseyde lysten ende ordonnantien als oock bij het certificat van de magistraet van Waesten, alswaer de verpagtynghe van de bovenvermelde domaniale ende lederegten gedaen is op den voet ende conditien van de lyste van de jaere 1702, dese ongefondeerde pretentie op de cleyne bieren, gelyck die in dese districten worden gebrouwen, streckende tot eene merckelycke overlastynghe van de lantslieden ende de meest behoeftige cleyne gemeynten, Is insgelyckx contrarie aen de inhouden van het 25 ste actickel van het leste gesloten tractaet van vrede met de croon van Vranckryck, bij het welcke gestipuleert is dat de gemeenten ende ingesetene van dese gecederde landen sullen blijven bewaert in alle hunne privilegien, vrijdommen, regten, octroyen ende gebruycken

14 als voor desen ende op de maniere gelyck sij over de cominatie van syne alderchristelyckste majesteyt hebben genoten, t welcke de suplianten derven betrouwen d intentie te wesen van U ed. Mogende volgens haere ordinaire goetheyt ende institie van in alle sijne deelen te worden onderhouden, waerom de gemelte suplianten sig keeren tot U ed. Mogende, biddende met een schuldig ende diep respect, dat de geliefte van u ed. mogende soude wesen van te gelasten aen de pagters van de domaniale ofte lederegten sig te gedragen in de districten begrepen by hunnen pagt naer het gebruyck t gene aldaer by alle de voorgaende pagters ten tyde van de dominatie van Vranckryck ende tot heden is gevolgt ende onderhouden geweest, ten opsigte van het regt op de cleynbieren gelyck die aldaer gebrauwen worden, te weten op den voet van thien stuyvers van yder tonne ende by gevolge te verclaeren de gedaen sommatien tenderende tot een voorder regt, quaet ende van onweerden met interdictie aen de gemelte pagters van met de selve voorts te gaen ende van eenig nieuw regt in te voorderen ofte doen invoorderen op de gemelte, soo daege cleyne bieren, op pene van te betaelen alle costen, schaeden ende interesten, boven alsulcke boetendie U ed. mogene sullen gelieven te ordonneren T welcke doende etc. Eén van de bijgevoegde attesten luidde als volgt: Compareerde voor d heeren Anthoine Goudenhooft ende Geeraert Samyn, schepenen mitsgaders d heer ene meester Pieter Jooris de Meulenaere, raedt pensionaris ende greffier der stede van Rousselare, in persoonen Jan Carette, brauwersknecht van synen style woonachtich binnen deser stede oudt, ontrent de 85 jaeren, Jacques Comyn, oock aldaer woonachtich van gelycken style, oudt 83 jaeren ende Bertram Vandamme, van ghelycken alhier woonachtich van den selven style, oudt ontrent de 80 jaeren, mitsgaders Joffrouwe de weduwe van sieur Jan van Hulle, oude brouweresse van 82 jaeren, haer ouderdom, de welcke soo separatelyck als gesaemdelyck hebben onder solemnelen eede verclaert, wel te weten dat ten tyde dat Ipre noch was aen syne majesteyt van Spagnien tot de overwynnynghe van diere door Vranckryck, noyt hoogher domaniale reghten, nochte noch van slants middelen, soo van de gulden als impost ende is ghevraeght, nochte betaelt gheweest als thein suyvers van ider tonne cleenbier, minder vaeten in advenante ende dat aldus op desen voet is gecontinueert gheworden tot de leste evoluatie van Ipre ten tijde van de dominatie van Vrancryck, ghevende voor reden van wetenschap ten deele haerlieden fait, ende anderssyns als brauwers knechten ende biervoerders van over de vijftich jaeren t selve recht aldus ende niet hoogher hebben weten betaelen, In teecken der waerheyt zijn dese verleent onder den zeghel van saeken der voornomde stede ende hateekenen van den raedt pensionaris ende greffier Desen 24 ste van ougst 1713

15 Onderteekent P. J. Demeulenaerre ende ghezeghelt In het stadsarchief van Veurne vonden we een gelijklopend dossier (oud archief dominiale rechten) waarin we ook de onderstaande memorie vonden, die deze voorgaande problematiek van uit het oogpunt van de casselrie van Ieper definieerde en onder andere ons uit uitlegt wat lederechten waren. Memorie omme te toonen dat de rechten ende imposten vande provintie van Vlaenderen in het district van de stede ende tlit van Ipre toebehooren aende ghemeenten van de selven stede ende lande daer van dependerende Alvooren dient ghenoteert dat de voorseyde provintierechten eerst sijn begonnen ten jaere 1551 ende van daer doorts ten diversche stonden sijn geaugmenteert gheweest. Voorts dat de voorseyde provintie rechten hoyt en sijn gheimposeert geweest by de souverainen maer wel ende alleene bij de ghemeenten vande selve provintie die hun selven hebben geimposeert ende voluntairelyck belast van hunnen dienst ende ghemeen welvaert De reden van opstellynghevan de selve provintie rechten sijn tweederley Te weten d eerste reden is dat het somtyden ghebeurt heeft dat den souverain van de selve provintie ghedaen heeft eenighe beden ende aende provintie ghevraeght eenigh secours inde tijden van oorloghe, ende dat die van de provintie eenighe somen hebben toegestaen omme den souverain te secoureren ende alsoo t landt gheene courante penninghen ter handt en hadde omme de geaccordeerde sommen te betaelen soo hebben de magistraten ende ghemeenten van de provintie van vlaenderen gheradigh gevonden de selven sommen ten intreste te lichten ende daervooren renten te constitueren ende omme te vynden eenen fond tot betaelynge van de jaerelicxsche intresten, soo heben die van de provintie daertoe opghestelt de voorseyde provintie rechten die men nomet de rechten van de vier leden slands van Vlaenderen. De tweede reden en is dat de selve magistraten ende ghemeenten omme te favoriseren de commercie ende te faciliteren den transport van de coopmangoederen, te maken, verdiepen ende verbreeden de vaerten inde selve provintie ende te dien effecte oock opgestelt eenighe van de selve provintie recthen omme dermede te betaelen d interesten van de ghelichte capitaelen gheemployeert in de selve wercken ende het onderhout van diere, sijnde voorts daermede oock betaelt gheweest d oncosten van feu ende lumiere in de corps de guarden van de respectieve steden van den selven lande van Vlaenderen. Maer alle de selve rechten sijn opgestelt bij de ghemeenten van de selve provintie voor d utiliteyt ende ten proffytte van de selve provintie, twelcke bij de souverainen is geapprobeert ende ghecotroyeert gheweest. De selve rechten soo opghemelt zijnde, de regie ende administratie van diere is ghedecideert geweest in vier quartieren ende toegestaen aende vier hooft collegien van de provintie van Vlaenderen te weten van de steden van Ghent, Brugghe, Ipre ende die van tlant van de Vryen. Inghevolghe van welcken hebben de magistraeten vande selven vier hooft collegien ghehadt de vollen regie ende administratie elck voor sijn lit ende district, daertoe ghestelt ende vercooren de commysen ofte ontfanghers, ghedaen de verpachtinghe van de selve rechten, ende oock altijden gehadt de volle kennisse van de gheschillen ende processen die daerop quaemen voor te vallen die voor hun moeten vervolght, gheincureert ende gedecideert sijn ter exclusie van alle andere magistraten van steden, casselryen ende ander plaetsen, die onder elck lidt sijn recorteerende De ghemeenten van de selve provintie hebben oock altijdts paisibelick ghejouysseert van het incommen van de selve rechten en schaede ende bate ter exclustie van de souverain. Daeruyt onwederleggelyck volght ende vaste ghestelt is dat de selve rechten competeren aende ghemeenten van den lande van de selve provintie van Vlaenderen.

16 Het is ghebeurt dat sijne majesteyt van Vranckryck ten ajere 1678 heeft verovert de stadt ende tlidt van Ipre, twelcke hem daernaer by het tractaet van pays, is ghecedeert geweest ende t sydert dien hebben de heeren intendanten van de selve majesteyt de selve landtsrecthen van de stede ende het lidt van Ipre aengetrocken ende verpacht. De reden daervan is dat de stadt van Ipre gedeurende den oorloghe is verovert gheweest door de wapenen ende dat de voorseyde intendant in hun vande voorseyde rechten hebben gheimpareert nietejgenstende dat die van het magistraet der steden van Ipre hebben vertoont dat de selve rechten hun waeren competerende. Maer evenwel dese aentrekynghe en is niet souffisant omme de ghemeenten vande voroseyde stadt ende lidt van Ipre te priveren vande proprieteyt van de selve rectehn die hun buyten alle contestatie competeren ter exclusie vn den souveraien ende alle anderen. Ter contrarien dies van het magistrat van Ipere als synde het hooft collegie hebben met het sluyten va nden lesten vrede, hun recht vertoont ende te kennen ghegeven aen mijn heere Leblanc, intendant van sijne majesteyt van Vranckrycke, den wlecken daervan ten vollen gheinformeert sijnde, heeft hun aengewesen ende weederom in possessie gestelt omme vande selve rechten van de provintie te joussieren als hun competerende ende daerinne sij (onder correctie) behoorden ghemainteneert te worden te meer omdat het tractaet van pays van de 11 april 1713 daeranne gheeesints contrarie en is. Want insiende het 12 article van het selve tractaet men bevynt daerby dat de stede van Ypre ende andere plaetsen van Vlaenderen door sijn alder christelycksten majesteyt zijn ghecedeert aen hun hoogmogende de heeren staten general der vereenighde Nederlanden voor ende in faveur van het huys van Oostenrycke met alle syne appendentien, dependentien, toebehooren ende enclavementen sonder uyet te reserveren alles op de selve maniete als ijne voorseyde majesteyt die possedeert met de fortifivatien ghelyck die sijn. Welcke cessie ende clausule van appendentien ende fortificatien etc. maer en moeten verstaen worden tot significatie ende resignatie vane proprieteyt van de ghecedeerde plaetsen in hun wesenlycke groote ende extendie. Maer dat en regaerdeert niet nochte daerby en is niet ghecedeert de proprieteyt ende het recht van het goet van eenen derden dat selfs niet validelyck en can ghebeuren. Dien volgende hier vooren is vaste ghestelt ende claerlyck betoont dat de rechten van de provintie toe behooren aen het ghemeente van de voorseyde stede ende landt ende daeromme de selve lands rechten en connen niet verfiecen syn ende ghecedeert te wesen. Te min noch omdat het claer ende notoir is dat eenen proprietaris sijn goet mach reclameren ende wederom aentrecken, al ist nochtans soo dat tselve bij een ander is ghepossedeeert geweest op eene manier ghelyck ghenouch bekent is. Het soude oock stryden jeghens allle recht ende reden dat de ghemeenten van het een deel vande provincie souden ghepriveeert worden van te ghenieten de vruchten van hun goet ghelyck sij de voorseyde rechten, ter wijlent dat die van het ander deel daer van noch paiselyck jouysseren met vollen rechte als waerachtigh proprietarissen sonder de minste contradictie. Dese paisible possessie van het een deel vande selve provintie versterckt noch abondanttelycken het sleve recht van het ander deel, dus daer van met gheen recht noch justicie en connen ghepriveert sijn. Daeromme worden haere hooghmogende de heeren staten generael der vereenighde nederlanden instantelyck ende met alle ootmoeidgheyt ghebeden, dat haere gheliefte soude wesen te declareren dat de ghemeenten van de stede ende tlidt van Ipre sullen blijven paisibelyck ontrinueren in het gheniten de voorseyde rechten in hun district; sijnde alsnu onder de ghehoorsaemheyt van haere hoogh mogende, aengesien dat het incontestabele is dat

17 de selve hun rechtveerdelycke competeeren ende dat sij alleene de waere proprietarissen sijn ter exclusie van alle ander. Te meer gheconsidereert dat het product van dien moet gheemployeert worden ten ersten tot bealynghe vande renten beset ene ghehypothequeert op de selve rechten. Ten tweeden tot betalynghe van d oncosten van de brandynghe endee kerslicht van de corps de guarden. Ten derden in het suyveren, verdiepen ende verbeteren van de vaerten die sijn onder de jurisdictie van de voorseyde ghecedeerde steden ende plaetsen dat teenemal nootsakelyck is omme te favoiseren de commercie ende omme te faciliteren dat de schepen van Holland gheladen met coopmanschappen souden connen vaeren ende commen tot inde caeye der stede van Ypre. Voor dit dossier, zie verder: 21 juni 1715 Reglement op de brouwers van het klein bier in de casselrie van Ieper 21 oktober 1713 Boete voor het ophopen van vlas - Register der boeten Louis Milleville verweerder Jeghens Den heere bailliu van poperinghe heesscher causa officy omme de boete van achtien ponden parisis volghende statuyten ter cause dat hij syne vrouwe ende sijn dochter den 17 de 7bre lastleden sijnde sondagh, ghevrocht hebben in het ophoepen van vlas tusschen een ende twee heuren naer noene met costen 16 december 1713 Pensejager Matton gegrepen SAP - Processen 1713 De bossen brengen jagers mee, en ook pensejagers of stropers. Op de eerste mei 1713 werd Marius Matton gevat, die op de grens tussen de Poperingse Hipshoek en het Swynland aan het jagen was met zijn hond. We vonden het volgende verslag. Actum den 16 de xbre 1713 Enqueste judiciele ghedaen ende ghehouden bij ons d heeren Jacobus Melchior Lansweert ende Francois Wemaer, schepenen ter adjonctie van meester Michel Francois Leliegeois, greffier der stede ende jurisdictie van Poperinghe ten versoucke ende in de zaecke van d heer Charles Bertinus Butsel bailliu, verweerder, ter eender jeghens Marius Matton, heescher bij requeste van de 4 de mey 1713 ter andere Compareerde den verweerder met den procureur Vandenbroucke die heeft ghedient van intendit met mandaet ende relaes van insinuatie ghedaen aenden procureur vanden heescher omme te sien stellen in eede de naervolghende ghetuyghen ende mandaet ende insinuatie ghedaen aen Nicolaes Francois, Pieter Broek ende Guille Seel, ghetuyghen ten effecte van te commen deposeren in dese enqueste ende naerdien de voorseyde ghetuyghen hebben ghedaen den eet van de waerheyt te segghen ter presentie van den procureur vanden heescher, hebben gheprocedeert tot dese enqueste zoo hier nae volght. Nicloais Francois, filius Nicolais, out een en dertich jaer ofte daer ontrent, sergeant van den heere, woonende binnen deser stede, ghetuyghe ghehoort ende gheexamnieert op de artikelen van den intendit

18 aldus zij ghementioneert staen, naerdien hij den eet ghedaen heeft van de waerheyt te segghhen, tuyght ende deposeert dat hij op den eersten van meye 1713 heeft gheweest smergens vrough in den Hypshouck deser jurisdictie ende dat hij heeft als danne ghehoort eenen hondt jaeghen ofte halslaeten op wilt niet verre van het huyseken daer Pieter Kestelin woont ende daernae oock den hondt ghesien jaeghen, ende daedelyck daernaer heeft hij hooren afgaen eene schoote van eene fusyke Halslaeten, zegt de Schatkamer der Nederlandse taal, is een verbastering van halsslag of nekslag. Het feit dat een hond een haas de nek overbijt, of een nekslag toebrengt, voldoet aan deze betekenis. als wanneer dat hij heeft ghesien dat Pieter Broek ende Guille Seel zijn toegheloopen naer de kant dat de schoote hadde ghegeven gheweest ende den deposant hoorende gheruchte in een busch daer zy gheloopen waeren is hij oock bij ghecommen ende aldaer ghearriveert zijnde heeft ghesien dat Pieter Broek desen heescher hadde ghearresteert, hem vasthoudende in het voorseyde bosch, als dan ontbloot ende alwaer geen voetweghen nochte straeten en waeren, hebbende den deposante als danne ghehoort dat den heescher seyde differente injurien aen den deposant Pieter Broek, Guille Seel ende selve van de verweerder segghende dat zij waeren schoullen, schelmen, dieven, leughenaers ende den deposant heeft bemerckt dat de schoen ofte coussen van den heesscher waeren bebloet van versch haesesweet, ende dat aldaer den hondt is ghecommen by het voorseyde bosch gaen doorsoecken te weten in een plaetse daer het niet ghecapteert was ende aldaer ghevonden eenighe wolle ende versch sweet van eene haeze in het midden van het bosch ofte daer ontrent, ende voorder in een dyck van het voorseyde busch dat den deposant presumeert dat den heesscher soude ghepasseert hebben eene fusycke die was versch afgheschoten met den haene in de panne, die heeft ghebrocht gheweest naer dese stadt ghelyck den deposant ghesien heeft ende welcke fusycque den deposant presumeert te wesen van desen heescher, deponerende ten voorderen wel te weten dat de plaetse daer hij het voornoemde sweet van den haeze ende wolle ghesien heeft was een bosch ghelegen onder de jurisdictie van Poperinghe, gevende voor reden van wetenschap alle het gonne voorschreven alsoo te hebben ghesien ende ghehoort ende ten deele te wesen van zijn eyghen fait ende niet voorder wetende ter materie dienende sluyt zijne depositie die hij naer lecture heeft onderteeckent daerby persisteerdende Guille Seel filius Antoine, out twee en veertich jaeren ofte daerontrent, buschbewaerder, woonende in dese stadt, ghetuyghe, ghehoort ende ge-examineert, naerdien hij den eet ghedaen heeft van de waerheyt te segghen, tuyght ende deposeert op de artielen van den intendit alwaer hij ghemargineert staet, dat hij op den eeste meye 1713 heeft gheweest smerghens vrough inden Hypshouck deser jurisdictie ende ghehoort te heben eenen hont jaeghen oft halslaeten op wilt

19 niet verre van het huyseken daer Pieter Kestelin woont ende heeft daedelyck hooren afgaen de schoote van eene fusycke ende toeloopende met Pieter Brouk heeft ghesien desen heesscher met eene fusieke die opraepte eene haeze ende den welcken hij trachte te bynden onder sijn justeaucorps van achter op zijn leenderen maer ziende commen den deposant ende Pieter Broek, hij heeft de fuysieke ghehouden met de hiele opperwaerts achter zijnen rugghe ende is gheloopen in het bosch, waeromme den verweerder den deposant ende Pieter Broek hebben hem naer gheloopen - immers te hebben den persoon die sij saeghen ghenomen van desen heescher segghende aen malckanderen te weten desen deposant ende Pieter Broek, hier is Marius Matton - Ende het bosch omringhelende hebben hem ghevonden in een bosch als danne maer ontbloot en alwaer geen voetweghen nochte straeten en waeren, die wert ghearresteert door Pieter Broek Alsdanne ghevonden ende ghearresteert wiert waeromme hij heesscher seyde veele injurien aen den deposant Pieter Broek, Nicolais Francois die daer bij ghecommen was ende aen den verweerder segghende dat het waeren schoullen, schelmen, dieven ende leughenaers, roepende oock moort volant, hebbende den deposant bemerckt dat de schoen vanden heesscher achter sijne hielen waeren bebloet van versch haesesweet e nde oock dat den voornoemde hont heeft ghecommen bij den heesscher sijnen meester, aenghesien hij opentlick bekende dat het zijne hondt was, immers den deposant presumeert dat het den selven hondt was die hij hadde hooren jaeghen mits men geen andere nhondt daer ontrent en sagh, hebbende den voornoemde heescher bekent dat het zijne hondt was in presentie van de verweerder, Pieter Broek, Nicolais François ende desen deposant, ende welcken hondt wiert omme gheschoten door den voornoemde Nicolais Franocis, zijnde voorts waerachtich dat hij deposant met den voorseyde persoonen hebben saemen gheweest omme het bosch te doen doorsoecken ende dat hij in het midden van het voornoemde bosch ofte daerontrent ghevonden hebben eenighe wolle ende versch sweet van eenen haese ende voorder in eenen dyck daeromme presumeerde dat den heescher loopende door het bosch moeste ghepasseert hebben eene fusycque die was versch afgehschooten met den haene inde panne die heeft ghebrocht gheweest naer dese stadt dat zij oock presumeerden te wesen de fusycke van den heesscher ghelyck ook de deposant presumeerde, deposeerende voorts wel te weten dat het bosch daer hij de voorseyde wolle ende haesesweet ghesien heeft is gheleghen onder de jurisdictie van Poperinghe ende oock daer hij vastghegrepen is gheweest mitsgaders daer hij den voornoemde heesscher, zoo hij gheloofde, deerste reyse heeft zien vluchten, gevende voor reden van wetenschap te hebben ghehoort ende ghesien het gonne voorschreven ende ten deele te wesen van zijn eyghen fait ende oock wel te weten waer Poperinghe is scheydende van t Swynlant op die contreye, Niet voorder wetende ter materie dienende, sluyt zijne depositie die hij naer lecture heeft gheteeckent met zijn marck daromme ghevraeght zijnde dat hij niet kan schryven ende daerby ghepersisteert

20 Depost Heeft ghesien ghearretteert dat hij alle redens ende teeckene heeft ghesien omme vastelyck te besluyten dat het den selven persoon was die hij van te vooren hadde sien loopen ter cause hij van te vooren hadde gheremarqueert dat hij was van cleene taillie tamelyck dicke, dat hij ghecleet was met eene bruyne linwaert besmoutte casacke ende witte coussen, alle welcke teeckenen hij ghesien heeft aen den heesscher als wanneer hij was vastghegrepen naer lecture als vooren heeft gheteeckent met zijn marck Ghecontinueert den 18 xbre 1713 Pieter Broek Staet naerdien hij heeft ghedaen den eet van de waerheyt te segghen, tuyght ende deposeert dat hij op den eersten van mey 1713 heeft gheweest smorghens vrough inden Hipshouck deser jurisdictie ende ghehoort te hebben eenen hont jaeghen ofte halslaeten op wilt niet verre van het huyseken daer Pieter Kestelin woont ende heeft daedelyck hooren afgaen de schoote van eene fusycke ende den deposant toeloopende met Guille Seel heeft ghesien een man van cleene taillie, tamelyck dickte met een grauwe lynwaete ende besmoukelde cassacke ende witte coussen, met een fysicque, die opraepte eene haese ende die den selvne trachte te binden onder sijnen justeaucorps van achter op zijn leenderen, maer ziende commen den deposant ende Guille Seel heeft de fusycque ghehouden met de hiele opperwaerts achter zijn rugghen ende is gheloopen diepe in het bosch gheschooten van ontrent vier jaeren waeromme den verweerder met den deposant ende dito Seel hebben hem naergheloopen ende het bosch omringhelt ende hebben ghevonden in een bosch als danne maer ontbloot ende alwaer geen voetweghen nocht straeten waeren, desen heescher die den deposant als danne heeft ghearresteert ende vastghegrepen ende als wanneer den deposant bemerckte door de teeckens die hij van te vooren ghesien hadde dat het den selven persoon was die hij van te vooren hadde zien loopen immers dat hij alle redens ende teecken hadde omme hetselve alsoo te besluytten ter cause hij alle de selve teecken bemerckte die hij van te vooren hadde ghesien ende oock ter cause dat den deposant te vooren hadde ghesien eenen hondt bij hem als wanneer dat hij den haese opraepte ende dat als danne den selven hondt bij den heesscher ghcommen ende den welcken den heesscher openbaerelyck bekende den selven voor zijnen hondt ter presentie van den heesscher ende andere ende welcken hondt wiert door Nicolais Francois ommegheschooten, deposeerende voorts dat als wanneer den heescher vast hadde dat hij heesscher als danne zeyde veele injurien aen den deposant, Guille Seel, aenden verweerder ende andere dat het waeren schoullien, schelmen, dieven ende leughenaers, rouppende oock moort volant als wanneer den verweerder hem seyde dat hij mede moeste commen naer de stadt, hebbende oock den deposant gheremarqueert dat den heescher was bebloet achter aen de hiel van sijn schoen, zijnde voorts waerachtich dat den deposant op den selven dagh,

21 met den verweerders dito Seel ende Nicolais Francois hebben gheweest omme het voornoemde taillie bosch te doorsoecken end tselve doende hebben ontrent den middel van het bosch ghevonden eenighe wolle ende versch sweet van eene haese ende ontrent de plaetse dat den deposant presumeert volghens zijn ghissinghe daer de schoote ghegheven was ende voorder heeft ghevonden ofte tsaemen ghevonden in eenen dyck daerby den deposant presumeert dat den heescher loopend door he bosch moeste gheloopen hebben, eene fusycque die was versch afgheschooten met den haene in de panne, die naer dese stadt ghebrocht is gheweest ten huyse van de verweerde die den deposant presumeert de selve te wesen die sij van te vooren ghesien hadden deposeerde voorts wel te weten dat de plaetse ofte het bosch daer den deposant eerst en voornoemde persoon ghesien heeft ende het afghehooven bosch daer hij hem ghearresteert heeft immers desen heesscher, alle beede waeren onder de jurisdictie van Poperinghe als aldaer in zijne qualieteyt van boschbewaarder wel wetende de limiten van Poperinghe ende het Swynlant gevende voor reden van wetenschap te hebben ghehoort ende ghesien tgonne voorschreven ende oock te wesen van zijn eyghen fait ende kennisse ende oock at hij ende dito Seel als wanneer zij de eerste reyse toeliepen naer den persoon met de fusycque dat zij aen malcanderen seyde t is Marius Matton, niet voorder ter materie dienende, sluyt zijne depositie die hij naer lecture heeft onderteeckent met zijn marck niet connende schrijven daer over ghevraeght zijnde