Vraag en antwoord Coronavirus (COVID-19) en arbeidsrecht. Gezond en veilig werken

Transcriptie

1 Vraag en antwoord Coronavirus (COVID-19) en arbeidsrecht Gezond en veilig werken 1. Wat moet ik doen als werkgever om mijn werknemers te beschermen tegen het coronavirus? De werkgever is verplicht te zorgen dat de werknemer veilig en gezond kan werken. Instrueer de werknemers volgens de richtlijnen en adviezen van het RIVM, en actualiseer deze indien nodig. De in acht te nemen maatregelen en adviezen zijn op dit moment: - Was je handen regelmatig met zeep en water; - Hoest en nies in de binnenkant van je elleboog; - Gebruik papieren zakdoekjes en gebruik deze maar 1 keer - Maak regelmatig schoon (o.a. deurklinken, lichtknoppen, trapleuningen, toetsenborden, computermuizen etc) - Schud geen handen - Houdt zoveel mogelijk afstand van elkaar (indien mogelijk minimaal 1,5 meter) en vermijdt zoveel mogelijk sociale contacten, vooral in groepen. Laat werknemers die thuis kunnen werken niet naar de werkplek komen; Laat werknemers die milde gezondheidsklachten hebben (verkoudheid, keelpijn, hoesten, verhoging tot 38 graden), thuisblijven tot zij klachtenvrij zijn; Laat werknemers die verergerde gezondheidsklachten hebben contact op nemen met de huisarts of GGD (benauwdheid, koorts boven de 38 graden) Laat werknemers indien mogelijk zoveel mogelijk afstand van elkaar houden, bij voorkeur minimaal 1,5 meter; De werknemer kan weer aan het werk als hij zich beter voelt en 24 uur geen klachten meer heeft gehad. Als de klachten verergeren, indien de koorts hoger is dan 38 graden en er is sprake van hoesten of benauwdheid, bel de huisarts of de GGD (niet naar het spreekuur!) 2. Moet ik speciale voorzieningen treffen op de werkvloer? Er zijn niet meer voorzieningen nodig dan hierboven genoemd, instrueer de medewerkers en bezoekers van de bedrijfslocatie hierover. En zorg dat de instructies ook uitgevoerd kunnen worden (voorhanden zijn van wasvoorziening, zeep etc). 3. Wat wordt verstaan onder cruciale beroepen? De scholen en kinderopvang zijn alleen nog opengesteld voor werknemers in een van de cruciale beroepen. Hier kunnen ook transport- en logistieke werkzaamheden onder vallen, wanneer er wordt gewerkt ten behoeve van een van de volgende sectoren: Transport voor de zorg (medicijnen, medische hulpmiddelen) Aanlevering voor de supermarkten, verwerkende industrie, ophalen van producten bij boeren, aanleveren veevoer; Transport van brandstoffen Vervoer van afval en vuilnis

2 Zie voor een volledig en actueel overzicht: 4. Mijn werknemer is in besmet gebied geweest, moet hij thuisblijven? Indien de werknemer niet thuis kan werken en geen klachten heeft, kan hij naar het werk komen mits alle instructies zoals onder 1 genoemd in acht worden genomen. Afhankelijk van de omstandigheden kan uiteraard worden besloten om preventieve redenen de werknemer thuis te laten. Loonbetaling, ziekte en verlof 1. Mijn werknemer is in het buitenland maar kan niet terugreizen naar Nederland. Ben ik verplicht het loon door te betalen? In beginsel is de werkgever verplicht het loon door te betalen. Dat is sowieso het geval indien de werknemer voor zijn werk in het buitenland is. Dit kan anders zijn als de werknemer in het buitenland is voor vakantie, zeker wanneer de werknemer dit risico van te voren kon weten. Neem bij twijfel contact op met de ledendesk. 2. Mijn werknemer kan zijn werk niet thuis doen, maar weigert toch te komen uit angst voor besmetting, wat kan ik doen? Ga eerst in gesprek met de werknemer om te achterhalen of de angst gegronde reden heeft en zo niet, probeer deze angst dan weg te nemen. Overleg eventueel of hij vakantiedagen op wil nemen, indien dat mogelijk is, en laat hem dit zelf schriftelijk aanvragen. Lukt of kan dat niet en komt de werknemer toch niet werken, dan kunt u de werknemer er op wijzen dat dit als werkweigering opgevat kan worden en tot stopzetting van de loondoorbetaling kan leiden. Bevestig dat bij voorkeur schriftelijk. Komt de werknemer alsnog niet op het werk, bevestig dan dat de loondoorbetaling wordt stopgezet na voorafgaande waarschuwing voor werkweigering. 3. Mijn werknemer is in quarantaine omdat een huisgenoot COVID-19 heeft. Hij is zelf niet ziek en heeft geen klachten. Moet ik het loon doorbetalen? Ja het loon zal moeten worden doorbetaald, maar als de werknemer zelf niet ziek is of wordt, is het geen ziekengeld. Als de werknemer al vakantie had opgenomen gedurende de quarantaineperiode, blijven het vakantiedagen. Heeft de werknemer geen vakantie en kan hij thuis werkzaamheden verrichten gedurende de quarantaine, mag de werkgever dat ook verlangen. 4. Mijn werknemer is verkouden maar heeft geen koorts. Hij is chauffeur en zit alleen in zijn cabine. Moet hij nu thuisblijven? Het algemene advies aan alle Nederlanders is thuis te blijven bij milde gezondheidsklachten en afstand te houden van andere mensen. Chauffeurs zitten veel in hun cabine, maar hebben ook contact met andere mensen bijvoorbeeld bij het aftekenen van papieren of het laden en lossen. Ook voor chauffeurs geldt dus het advies thuis te blijven als zijn verkouden zijn. Is contact met andere mensen te vermijden, dan kan de chauffeur mogelijk toch aan het werk.

3 5. Nu de scholen gesloten zijn, moet mijn werknemer thuisblijven om voor de kinderen te zorgen, is dit zorgverlof? Zolang het kind niet ziek is niet nee, kortdurend zorgverlof is bedoeld voor het zorgen voor een ziek kind, in het geval de werknemer dit niet anders kan organiseren en hij degene is die redelijkerwijs voor het kind moet zorgen. De landelijke sluiting van de scholen valt hier niet onder. Hooguit kan de werknemer beroep doen op de calamiteiten regeling, om binnen een korte periode van een dag of wat een andere oplossing te kunnen zoeken. Gezien de huidige bijzondere omstandigheden zal dat echter niet eenvoudig zijn. Bespreek samen vooral de mogelijkheden (vakantie, onbetaald verlof, betaald andere taken thuis verrichten, werkrooster aanpassen, etc) en denk met elkaar mee vanuit goed werkgeverschap en goed werknemerschap. 6. Er is veel werk weggevallen en ik voorzie dat dit nog even kan duren. Moet ik het loon blijven doorbetalen? Kan ik werktijdverkorting aanvragen? De werktijdverkortingsregeling is per 17 maart jl. om uur stopgezet. In de plaats daarvan komt (met terugwerkende kracht tot 1 maart) een nieuwe tijdelijke noodmaatregel overbrugging voor werkbehoud. Het streven van de overheid is de inhoud van die regeling binnen 2 weken bekend te maken. Een aantal zaken zijn wel bekend: Het geldt voor werkgevers die te maken hebben met tenminste 20% verwacht omzetverlies. Deze regeling gaat ook gelden voor nulurencontracten en oproepcontracten. De werkgever krijgt 90% van het loon vergoed, dat is meer dan in de WTV regeling. De hoogte van de tegemoetkoming in de loonkosten is afhankelijk van de terugval in omzet, maximaal 90% van de loonsom. Hieronder enkele voorbeelden waarin de relatie tussen omzetdaling en hoogte van de tegemoetkoming is uitwerkt: - indien 100% van de omzet wegvalt, bedraagt de tegemoetkoming 90% van de loonsom van een werkgever; - indien 50% van de omzet wegvalt, bedraagt de tegemoetkoming 45% van de loonsom van een werkgever; - indien 25% van de omzet wegvalt, bedraagt de tegemoetkoming 22,5% van de loonsom van de werkgever. Op basis van de aanvraag zal het UWV een voorschot verstrekken ter hoogte van 80% van de verwachte tegemoetkoming. Achteraf wordt vastgesteld wat de werkelijke daling in de omzet is geweest. Voor aanvragen boven een nader te bepalen omvang van de tegemoetkoming is een accountantsverklaring vereist. Bij de definitieve vaststelling van de tegemoetkoming vindt nog een correctie plaats als er sprake is geweest van een daling van de loonsom. Voorwaarde is dat gedurende de periode dat de tegemoetkoming geldt, geen ontslag op bedrijfseconomische gronden wordt ontvangen en de werkgevers het loon doorbetalen. De regeling kan worden aangevraagd bij het UWV voor een periode van 3 maanden. Deze kan eenmalig worden verlengd met 3 maanden. NB Alle aanvragen WTV die voor 17 maart jl uur zijn ingediend maar nog niet zijn afgehandeld zullen worden beschouwd als aanvragen voor een nieuwe regeling.

4 Wat kan ik nu doen? Vanaf nu is het belangrijk dat je bijhoudt: - Hoeveel uren de werknemers wel en niet hebben gewerkt - Welk bedrag aan loon wordt betaald - Hoeveel omzetverlies je hebt 7. Zijn er nog andere mogelijkheden waar ik een beroep op kan doen? Er zijn op dit moment de volgende regelingen opengesteld: De verruimde borgstelling midden- en kleinbedrijf (BMKB-C) De verruimde borgstelling midden- en kleinbedrijf (BMKB-C) is operationeel vanaf 16 maart Met de regeling wordt het voor ondernemers makkelijker om (meer en sneller) geld te lenen bij bijvoorbeeld banken. Ondernemers kunnen de BMKB gebruiken voor overbruggingskrediet of de verhoging van hun rekening courant-krediet. Dat is het bedrag dat je rood mag staan. Met de openstelling komt volgens het kabinet direct 300 miljoen euro ter beschikking van ondernemers die inkomsten of productie mislopen door het coronavirus. Aanvankelijk was het plan om de verruiming van de borgstelling eind maart open te stellen. De verruiming is onderdeel van het al eerder aangekondigde pakket maatregelen. De mogelijkheid uitstel te vragen van belastingbetaling Als je door de coronacrisis in de problemen bent gekomen, kun je de Belastingdienst verzoeken om uitstel van betaling. Dat kan gaan om je inkomstenbelasting, vennootschapsbelasting, omzetbelasting en loonbelasting. De aanvraag moet je wel schriftelijk motiveren voordat de invordering wordt stilgezet, pas later vindt de beoordeling plaats. Als je de komende maanden te laat je belasting betaalt, zal de Belastingdienst geen verzuimboete uitdelen. Let op: De Belastingdienst verwerkt de aanvragen handmatig. De behandeltijd kan dus toenemen doordat er veel aanvragen binnenkomen. Als je door de huidige situatie een lagere winst verwacht is het bovendien raadzaam een verlaging van de voorlopige aanslag aan te vragen. Voor zelfstandigen: BBZ Een zelfstandige kan geen aanspraak maken op werktijdverkorting. Bij de eigen gemeente kan well een beroep worden gedaan op een tijdelijke, versoepelde regeling om zelfstandig ondernemers, waaronder ZZP-ers, te ondersteunen zodat zij hun bedrijf kunnen voortzetten. Het betreft een aanvullende inkomensondersteuning voor levensonderhoud tot aan het sociaal minimum en hoeft niet te worden terugbetaald. In deze tijdelijke bijstandsregeling is geen sprake van een vermogensof partnertoets. Er is ook een mogelijkheid voor een lening voor extra bedrijfskapitaal. Meer informatie over deze regelingen vind je hier. 8. Moet ik de reiskosten woon/werkverkeer van mijn werknemers bij langdurig thuiswerken doorbetalen? De CAO legt geen verplichting op tot het vergoeden van kosten woon/werkverkeer. Indien werknemers dit recht toch hebben verkregen, hoeft werkgever in geval van langdurige afwezigheid in verband met thuiswerken deze kosten niet door te betalen.

5 Je mag de vaste reiskostenvergoeding doorbetalen tijdens maximaal 6 aaneensluitende weken waarin uw werknemer afwezig is. Als je langdurige afwezigheid van je werknemer verwacht, mag je de vaste onbelaste reiskostenvergoeding nog uitbetalen tijdens de lopende en de eerstvolgende kalendermaand. Je mag de reiskostenvergoeding daarna pas weer betalen vanaf de maand na de maand waarin de werknemer weer gaat werken. Zie de te kopiëren link: (pagina 243)

6 WW-premie Schriftelijkheidseis arbeidsovereenkomst Op 9 december jl. heeft de minister van SZW aan de Tweede Kamer gemeld dat werkgevers tot 1 april 2020 de tijd kregen om een vaste arbeidsovereenkomst op schrift te stellen, om te voldoen aan de voorwaarden voor de lage WW-premie. Omdat het vanwege het coronavirus niet voor alle werkgevers praktisch mogelijk is om aan die voorwaarde te voldoen, is deze periode verlengd tot 1 juli Het coulanceregime geldig voor werknemers die uiterlijk 31 december 2019 voor onbepaalde tijd in dienst waren, geldt dus tot en met 30 juni Werkgevers krijgen tot 1 juli 2020 de tijd om te voldoen aan deze administratieve vereisten voor de lage WW-premie. Dit betekent dat werkgevers tot die tijd de lage WW-premie mogen afdragen, ook als de arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd (niet zijnde een oproepovereenkomst) nog niet schriftelijk is vastgelegd, of als de arbeidsovereenkomst of het addendum nog niet door beide partijen is ondertekend. In zulke situaties kunnen werkgevers in de loonaangifte over die tijdvakken de indicatierubriek schriftelijke arbeidsovereenkomst vullen met ja. Deze coulance geldt alleen voor arbeidsovereenkomsten van werknemers die voor 1 januari 2020 in dienst zijn getreden; voor andere arbeidsovereenkomsten geldt de coulance niet. Uiterlijk voor 1 juli 2020 dient voor deze werknemers de door beide partijen ondertekende schriftelijke arbeidsovereenkomst of het door beide partijen ondertekende schriftelijke addendum in de loonadministratie aanwezig te zijn en moet daaruit blijken dat de werknemer reeds op uiterlijk 31 december 2019 voor onbepaalde tijd in dienst was. Ook een digitale handtekening volstaat, evenals instemming via de of in een HR-systeem. Als niet voor 1 juli 2020 aan deze voorwaarden is voldaan maar de arbeidsovereenkomst wel voortduurt na 30 juni, is met terugwerkende kracht vanaf 1 januari 2020 alsnog de hoge WW-premie verschuldigd. Hoge WW-premie bij 30% meerwerk dan contracturen; speciale regeling i.v.m. corona Door het coronavirus kan de bepaling dat werkgevers met terugwerkende kracht de hoge WW-premie moeten afdragen voor vaste werknemers die in een kalenderjaar meer dan 30% hebben overgewerkt tot onbedoelde effecten leiden in sectoren waar door het coronavirus veel extra overwerk nodig is (bijvoorbeeld de zorg). Om die reden is besloten deze regeling aan te passen om deze onbedoelde effecten weg te nemen. Helaas is die wijziging nog niet bekend. De minister van SZW zal deze aanpassing, die voor kalenderjaar 2020 zal gelden, zo spoedig mogelijk uitwerken. Voor andere vragen: neem contact op met de ledendesk