FAILLISSEMENTSVERSLAG Nummer: 1a Datum: 3 november Gegevens onderneming : Stichting Centrale Kinderopvang Triodus

Transcriptie

1 FAILLISSEMENTSVERSLAG Nummer: 1a Datum: 3 november 2014 Gegevens onderneming : Stichting Centrale Kinderopvang Triodus Faillissementsnummer : F09.14/747 Datum uitspraak : 17 oktober 2014 Curator : mr. H.M.D. Bentfort van Valkenburg DVDW Advocaten Postbus CN Den Haag T: F: E: bentfort@dvdw.nl R-C : mr. M.M.F. Holtrop Activiteiten onderneming : Kinderopvang, zowel kinderdagverblijven (0 tot 4 jaar) als buitenschoolse opvang (4 tot 13 jaar), vakantieopvang, peuterspeelzaalwerk, nannywereld, talentenwereld en feestjeswereld. Op faillissementsdatum had Triodus 49 kindercentra op 39 locaties in Den Haag (26 centra voor dagopvang, 20 bso s en 3 peuterspeelzalen) en een personeelsbestand van 336 medewerkers (250 Fte) en 50 oproepkrachten op basis van een 0-urencontract. Verslagperiode : 2 oktober 2014 tot en met 16 oktober Inleiding Dit is het eerste deel van eerste verslag ex artikel 73a Faillissementswet. Het behandelt de periode van stille bewindvoering van Stichting Centrale Kinderopvang Triodus ( Triodus ). Op of omstreeks 17 november 2014 zal het tweede deel verschijnen, waarin verslag zal worden gedaan over de periode vanaf faillietverklaring. 2. Stille bewindvoering Bij brief van 26 september 2014 deed Triodus het verzoek aan de Rechtbank Den Haag om een stille bewindvoerder aan te wijzen. Zo doende zou in relatieve rust en op voortvarende wijze een

2 eventuele doorstart vanuit een faillissement kunnen worden voorbereid. Triodus voorzag onoverkomelijke liquiditeitsproblemen in de nabije toekomst met een faillissement als onafwendbaar gevolg. Op 2 oktober 2014 heeft de rechtbank aan het verzoek gevolg gegeven door aan Triodus mede te delen dat indien binnen redelijke termijn in beginsel maximaal twee weken - een insolventieprocedure zou worden geopend, de rechtbank voornemens is mr. H.M.D. Bentfort van Valkenburg als curator aan te stellen en mr. M.M.F. Holtrop tot rechter-commissaris te benoemen. Daarmee nam een zogenaamde pre-pack een aanvang met de curator als stille bewindvoerder. De rechtbank heeft daarbij aangegeven dat het doel van de pre-pack is het realiseren van een zo hoog mogelijke opbrengst ten behoeve van de gezamenlijke schuldeisers van Triodus alsmede, waar aan de orde, het beperken van maatschappelijke schade. De aanwijzing van een stille bewindvoerder biedt een mogelijkheid om in relatieve rust en op voortvarende wijze een doorstart uit insolventie voor te bereiden. Door de aanwijzing van een stille bewindvoerder en een rechter-commissaris kunnen betrokkenen voorafgaand aan de daadwerkelijke insolventie kennis nemen van hun standpunten tijdens een insolventie. In het verzoek aan de rechtbank had Triodus te kennen gegeven dat via een periode van stille bewindvoering een zo groot mogelijk deel van de werkgelegenheid behouden zou kunnen blijven. Daarnaast was van belang dat de betrokken kinderen (en hun ouders/voogden) continuïteit zouden hebben van de bestaande kinderopvang en de begeleidsters op de groep. Bij bekendwording van de financiële situatie, hetgeen het geval zou zijn bij een eigen aangifte faillissement of surseance van betaling, zou maatschappelijke onrust ontstaan bij de betrokken ouders en het personeel. Volgens Triodus zou hierdoor onherroepelijk waardeverlies optreden en zou het niet voor de hand liggen dat Triodus een zo hoog mogelijke opbrengst zou kunnen genereren. Triodus benadrukte daarbij dat voor haar het behoud van werkgelegenheid de belangrijkste grond is voor het verzoeken van stille bewindvoering en dat er geen financiële motieven op de achtergrond een rol spelen. De rechtbank achtte het op grond van de op het verzoek door Triodus gegeven toelichting voldoende aannemelijk dat een beperkte stille fase meerwaarde zou kunnen hebben ten opzichte van een directe insolventie. Daarbij heeft de rechtbank nog overwogen dat de stille bewindvoerder en de rechter-commissaris geen wettelijke bevoegdheid of taak hebben. Zij zijn feitelijk aanwezig om mee te kijken, zich te informeren en te laten informeren. De stille bewindvoerder kan zijn mening geven en waar nodig adviseren. De rechter-commissaris heeft geen rechtstreekse inhoudelijke betrokkenheid en zal zich in beginsel slechts met de stille bewindvoerder verstaan. De stille bewindvoerder en de rechter-commissaris laten zich leiden door de belangen van de gezamenlijke schuldeisers en de andere belangen die een curator zich mede behoort aan te trekken, als ware de insolventie reeds uitgesproken. Verder heeft de rechtbank er op gewezen dat Triodus gehouden is om volledige medewerking te verlenen aan de stille bewindvoerder. Zo bestaat er onder meer de verplichting om de stille bewindvoerder gevraagd en ongevraagd alle inlichtingen te verschaffen en inzicht te geven in de administratie. De verantwoordelijkheid voor de juistheid en volledigheid van de informatie ligt bij Triodus. De 2/6

3 stille bewindvoerder is niet gehouden aanwijzingen van Triodus op te volgen en evenmin om rekening en verantwoording af te leggen aan Triodus. De stille bewindvoerder is bevoegd om op ieder moment zijn werkzaamheden te beëindigen en het staat de stille bewindvoerder vrij een (officiële) benoeming tot bewindvoerder in surseance van betaling of tot curator in faillissement te weigeren. Verder geldt dat alle betrokkenen zich gedurende de pre-pack tot geheimhouding over de situatie van Triodus verbinden. De stille bewindvoerder kan verlangen dat Triodus aan hem een budget ter beschikking stelt ter delging van kosten die de stille bewindvoerder maakt in het kader van de uitoefening van zijn taak. De stille bewindvoerder kan verlangen dat derden op zijn verzoek worden ingeschakeld om hem te begeleiden bij zijn werkzaamheden (bijvoorbeeld een derde onafhankelijk financieel adviseur) en de daaraan verbonden kosten zeker worden gesteld. Ten slotte heeft de rechtbank aangegeven dat de periode waarvoor de stille bewindvoerder zijn taak aanvaardt, zich in beginsel beperkt tot en met de week van 13 oktober 2014, waarna duidelijk dient te zijn of al dan niet een surseance van betaling of een faillissement volgt of dat - in het uiterste geval een verlenging noodzakelijk is. 3. Voorgeschiedenis Voor 2011 is de kinderopvang in Nederland aanzienlijk gegroeid. Triodus is met deze groei meegegaan. Vanaf 2011 is er sprake van een afnemende vraag naar kinderopvang als gevolg van o.a. bezuinigingen bij de Rijksoverheid (beperking kinderopvangtoeslag). Vanaf 2011 is er dan ook sprake geweest van een omzetdaling bij Triodus. In 2012 heeft Triodus een begin gemaakt met een reorganisatie door het zo veel mogelijk beperken van kosten en het terugbrengen van het personeelsbestand. Had Triodus voor september 2013 nog 537 medewerkers (342 fte) in dienst, per faillissementsdatum beliep het personeelsbestand nog 362 medewerkers (250 fte). Daardoor is een omvangrijke kostenbesparing doorgevoerd. Triodus heeft daarnaast pogingen in het werk gesteld om de omzet te verhogen (bijv. middels nieuwe initiatieven zoals nannywereld, talentenwereld en feestjeswereld). In de hoogtijdagen van de kinderopvang is Triodus omvangrijke verplichtingen aangegaan, met name bestaande uit het huren van een groot hoofdkantoor. Per faillissementsdatum werd het hoofdkantoor slechts voor een gedeelte gebruikt. Ook de kinderopvang locaties van Triodus zijn niet volledig bezet. Dit maakt dat de huisvestingslasten onevenredig zwaar drukken op het resultaat. Triodus heeft nog getracht lopende huurcontracten te beëindigen dan wel te bekorten dan wel lagere huurlasten overeen te komen. De verhuurders hebben hieraan niet mee willen werken en Triodus kon niet beschikken over voldoende financiële middelen om huurovereenkomsten en/of arbeidsovereenkomsten af te kopen. Het sluiten van niet rendabele locaties is daarmee financieel niet haalbaar. Nog daargelaten dat daarmee de grootste financiële last niet is verdwenen, te weten de huur van het hoofdkantoor van Triodus aan de Koninginnegracht te Den Haag. De diverse kostenbesparende maatregelen ten spijt bleek het hierdoor niet te lukken om de ontstane disbalans tussen kosten en opbrengsten weg te werken. Na deze constatering is Triodus ertoe overgegaan om te onderzoeken of overname of fusie, 3/6

4 geheel dan wel gedeeltelijk, mogelijk zou zijn. Daartoe heeft Triodus een shortlist gemaakt van partijen die eventueel als overname- of fusiekandidaat in aanmerking zouden kunnen komen. Die partijen zijn door Triodus benaderd en twee daarvan hebben aangegeven serieus de mogelijkheid te onderzoeken van een overname. Gezien de financiële situatie van Triodus alsmede haar langlopende en zwaarwegende huurverplichtingen heeft geen van beide partijen zich bereid verklaard om Triodus als geheel over te nemen. Een gedeeltelijke overname van Triodus zou niet aan de orde kunnen zijn aangezien vervolgens niet zou kunnen worden voldaan aan de alsdan resterende verplichtingen. Ook hierin kon dus geen oplossing worden gevonden. 4. Faillissement onvermijdelijk Over het boekjaar 2013 heeft Triodus een verlies geleden van ,-. Het per eind september 2014 voorziene verlies over 2014 beliep ,-. Triodus heeft deze verliezen aanvankelijk kunnen dragen door in te teren op haar eigen vermogen. Volgens een aan de stille bewindvoerder verstrekte liquiditeitsprognose zou voor het eind van het jaar echter een structureel omvangrijk liquiditeitstekort ontstaan. Daarmee was Triodus komen te verkeren in een situatie van opgehouden hebben te betalen. Dat maakte een faillissement onvermijdelijk. 5. Voordelen pre-pack Vastgesteld kon worden dat, indien geen stille bewindvoerder zou zijn aangewezen, en Triodus direct failliet zou zijn gegaan of haar surseance van betaling zou zijn verleend, een onmiddellijk gebrek aan financiële middelen zou zijn ontstaan. Waarschijnlijk had de kinderopvang op alle locaties direct dienen te worden gestaakt. Dit zou tot grote financiële en maatschappelijke schade hebben geleid. Niet alleen zou door behoud van een grote hoeveelheid locaties en personeel zo veel mogelijk onrust kunnen worden voorkomen, maar dit zou ook beperking van de schulden tot gevolg hebben. Bij een spoedige overname van zo veel mogelijk locaties zou de verplichting tot betaling van huurschulden en salarissen over de opzegtermijn immers kunnen worden beperkt, omdat deze zouden worden overgenomen door de overnemende partij. Eventuele voortzetting van de onderneming na een faillissement zou bovendien goed moeten worden voorbereid. Zo was het belangrijk dat medewerkers, ouders en leveranciers op een zorgvuldige manier zouden worden geïnformeerd. Voorts zouden er regelingen getroffen moeten worden met leveranciers (dwangcrediteuren). Gelet op het voorgaande kan worden vastgesteld dat de periode van stille bewindvoering een belangrijke meerwaarde had ten opzichte van een direct faillissement of directe surseance van betaling. 5. Het verkoopproces Direct na diens aantreden heeft de directie van Triodus de stille bewindvoerder geïnformeerd over de gesprekken met gegadigden die zij in de periode daarvoor had gevoerd en die, zoals gezegd, door de situatie waarin Triodus verkeerde niet tot een overname hadden geleid. Triodus gaf daarbij aan dat één van de gesprekspartners volgens haar de meest voor de hand liggende kandidaat zou zijn om Triodus uit faillissement over te nemen. Triodus benadrukte 4/6

5 echter dat zij alle medewerking wilde verlenen om onderzoek te doen naar andere alternatieven. De omstandigheden waren hier dus duidelijk anders dan bij de veel in het nieuws geweest zijnde pre-pack van Estro, waar volgens het eerste faillissementsverslag maar met één partij is onderhandeld. 1 Ook geldt in het geval van Triodus dat er geen sprake was van financiële belangen bij management of aandeelhouders. Triodus is geen commerciële partij maar een stichting zonder aandeelhouders. Eventueel door Triodus behaalde winsten werden steeds aan het eigen vermogen toegevoegd of in de organisatie geïnvesteerd. De stille bewindvoerder heeft er op aangedrongen dat de kring van gegadigden voor deelname aan het biedingsproces nog zou worden uitgebreid. Gezien de beperkte periode waarin een en ander zijn beslag moest krijgen en de noodzaak dit in stilte te doen (Als bekend zou zijn geworden dat Triodus spoedig failliet zou gaan, zou dit immers direct tot grote onrust leiden bij ouders en personeel), kon noodzakelijkerwijs maar met een beperkt aantal partijen worden gesproken. Er is uiteindelijk een zestal partijen geselecteerd om uit te nodigen om aan het biedingsproces deel te nemen. De stille bewindvoerder heeft er op toegezien dat is gepoogd om deze partijen een zo goed mogelijke afspiegeling van de markt te laten zijn (niet alleen plaatselijke partijen, maar ook commerciële en landelijke aanbieders van kinderopvang). De geselecteerde partijen betroffen niet alleen partijen die al eerder door Triodus waren benaderd maar ook andere partijen. Van de zes benaderde partijen heeft één partij direct laten weten af te zien van het doen van een bieding. Nadat de resterende vijf partijen een geheimhoudingsovereenkomst hadden getekend, zijn met deze partijen op 7 en 8 oktober 2014 afzonderlijke gesprekken gevoerd. Om het proces zo eerlijk en transparant mogelijk te houden is aan de verschillende partijen niet medegedeeld welke of hoe veel andere partijen eveneens waren benaderd. Aan de kandidaten is verzocht om uiterlijk op 10 oktober 2014 een bieding te doen. Daartoe is aan deze partijen in een elektronische dataroom allerhande informatie over de onderneming van Triodus ter beschikking gesteld en de mogelijkheid geboden om vragen te stellen. Aan alle partijen is dezelfde informatie verstrekt en de gestelde vragen en daarop gegeven antwoorden zijn direct voor alle partijen in de dataroom gepubliceerd. Op 10 oktober 2014, dus binnen de gestelde termijn, hebben vier partijen een bieding gedaan en heeft de vijfde nog resterende partij laten weten af te zien van het doen van een bieding. Bij bestudering van de binnengekomen voorstellen bleek het voorstel van Stichting SWKGroep in meerdere opzichten beter dan de andere te zijn. Niet alleen zou in het voorstel van SWKGroep de hoogste koopprijs (voor roerende zaken, goodwill en het uit vijf panden bestaande onroerend goed van Triodus) worden betaald. Ook zouden volgens het voorstel van SWKGroep voorlopig alle locaties open blijven, d.w.z. ook de verlieslatende locaties. Daarmee zou ook zo veel mogelijk werkgelegenheid kunnen worden behouden. Verder zou Triodus veel van haar eigen identiteit behouden, d.w.z. niet geheel opgaan in de organisatie van een overnemende partij. SWKGroep betrof overigens niet de partij waarvan Triodus, zoals hiervoor aangegeven, eerder had aangegeven dit de meest voor de hand liggende te achten. In de periode tussen 10 oktober 2014 en het faillissement is het voorstel van SWKGroep verder gedetailleerd en zijn voorbereidingen getroffen voor communicatie aan medewerkers, ouders en 1 Estro Groep B.V. (F.13/14/396), Estro Kinderopvang B.V. (F.13/14/397) en Estro Services B.V. (F.13/14/398); zie het verslag 1a in die faillissementen: stille_bewindvoering_.pdf 5/6

6 personeel en ten behoeve van een informatie bijeenkomst met het gehele personeelsbestand op de avond van de dag van faillietverklaring. 6. Doorstart Op 17 oktober 2014 (faillissementsdatum) is tussen de curator en SWKGroep overeenstemming bereikt over een activa transactie. De rechter-commissaris heeft op diezelfde dag toestemming gegeven voor deze transactie. De essentialia zijn als volgt. SWKGroep neemt per faillissementsdatum de onderneming van Triodus over, bestaande uit 49 kindercentra en verbindt zich om een groot aantal personeelsleden van Triodus een dienstverband aan te bieden, ingaande 1 november SWKGroep neemt niet het hoofdkantoor en geen debiteuren van Triodus over. De opbrengsten van de onderneming over de periode tot 1 november 2014 komen toe aan Triodus. De koopprijs voor de immateriële activa (o.a. goodwill) bedraagt ,-. De koopprijs voor roerende zaken en huurdersbelang op de locaties bedraagt ,-. (De koopprijs voor de roerende zaken is gelijk aan de onderhandse verkoopwaarde minus 10%.) Voor de inzet van het personeel en gebruik van de panden in de periode tot 1 november 2014 betaalt SWKGroep een vergoeding van ,-. Deze vergoeding is niet verschuldigd als de overname van de organisatie per 1 november 2014 feitelijk onmogelijk zal zijn gebleken. SWKGroep heeft ook een bod uitgebracht op het vijftal panden van Triodus. Tussen de curator en SWKGroep is overeengekomen dat de curator in later stadium zal laten weten of hij dit bod accepteert. 7. Conclusie De betrokkenheid van de curator als stille bewindvoerder in de periode voor faillissement heeft belangrijke voordelen gehad. Door de overname van alle locaties per faillissement en een goed voorbereide communicatie kon zo veel mogelijk onrust worden voorkomen en werkgelegenheid worden gespaard. Daarnaast geldt dat voor de activa een aanvaardbare prijs is betaald. Bij een direct faillissement of surseance van betaling was dit alles hoogstwaarschijnlijk niet mogelijk geweest. Aan dit verslag kunnen geen rechten worden ontleend. Niets in dit verslag kan worden geïnterpreteerd als erkenning van aansprakelijkheid en/of als afstand van enig recht. De beschrijving in dit verslag van de oorzaken en achtergronden van het faillissement van Triodus is gebaseerd op de eerste toelichting daarover van de directie van Triodus. In vervolgverslagen zal nader worden ingegaan op de oorzaak van het faillissement /6