WOORD VOORAF. De beschreven wetgeving is die welke van toepassing is (tenzij anders vermeld) :

Transcriptie

1 WOORD VOORAF Met het "Fiscaal Memento" wil de Studie- en Documentatiedienst van het Ministerie van Financiën van België een regelmatig bijgewerkt overzicht geven van de fiscaliteit in België. Gezien de besproken materie bijzonder complex is, kunnen hier uiteraard niet alle bijzondere regelingen worden opgenomen. Enkel de hoofdlijnen of de meest voorkomende gevallen worden behandeld. Het eerste deel van het Fiscaal Memento behandelt de directe belastingen : personenbelasting, vennootschapsbelasting, rechtspersonenbelasting, enz. In het tweede deel komen de indirecte belastingen aan bod : BTW, registratierechten, rechten bij invoer en bij uitvoer, accijnzen, milieutaksen, enz. In het derde deel worden de bijzondere fiscale stelsels (coördinatiecentra, BEVEK's, enz.), het fiscale stelsel van de meerwaarden en de belangrijkste fiscale incitanten (investeringsaftrek, enz.) besproken. De beschreven wetgeving is die welke van toepassing is (tenzij anders vermeld) : voor de directe belastingen, met uitzondering van de voorheffingen (1e deel, hoofdstukken 1 tot 4 en 3e deel) : op de inkomsten van 1998 (aanslagjaar 1999); voor de indirecte belastingen (2e deel) en voor de voorheffingen (1e deel, hoofdstuk 5) : op 1 januari De auteurs van de tekst zijn E. DELODDERE (Deel II, hoofdstukken 1 tot 8 en hoofdstukken 10 en 11), M. FABECK en Ch. VALENDUC (Deel I, hoofdstukken 2, 3 en het gedeelte over de roerende voorheffing van hoofdstuk 5 en Deel III) en I. PITTEVILS (Deel I, hoofdstukken 1, 4 en de delen onroerende en bedrijfsvoorheffing en voorafbetalingen van hoofdstuk 5 en Deel II, hoofdstuk 9). Zij danken de Fiscale Administraties voor de opmerkingen die deze tijdens de opstelling van dit Fiscaal Memento hebben gemaakt. Euro Tijdens de overgangsfase naar de euro, die loopt van 1 januari 1999 tot 31 december 2001, zullen de euro (EUR) en de Belgische frank (BEF) naast elkaar bestaan. In de brochure Het Ministerie van Financiën en de overgang naar de euro wordt, onder meer, voor elke soort belasting vermeld welke de gevolgen zijn van de invoering van de euro op het gebied van, bijvoorbeeld, aangifte, berekening, betaling enz. Deze brochure kan aangevraagd worden bij Eurodesk, Ministerie van Financiën, Kruidtuinlaan 50, bus 53 te 1010 Brussel (tel. 02/ ). Voor zover tarieven in EUR bij het ter perse gaan van dit Fiscaal Memento reeds in het Belgisch Staatsblad werden gepubliceerd, zijn zij hierna opgenomen in een bijlage bij het hoofdstuk dat op de belasting in kwestie betrekking heeft.

2 Alhoewel de auteurs bijzonder gelet hebben op de betrouwbaarheid van de informatie die in de tekst werd opgenomen, mag het Fiscaal Memento niet worden beschouwd als een administratieve circulaire. Het Fiscaal Memento wordt uitsluitend opgesteld voor documentaire doeleinden op een algemeen en globaal niveau. Er kunnen geen rechten aan worden ontleend. De Studie- en Documentatiedienst is niet bevoegd om een antwoord te geven op vragen om inlichtingen betreffende de toepassing van de fiscale wetgeving voor individuele gevallen. Het Fiscaal Memento is beschikbaar in het Nederlands, het Frans en het Engels. 2 Maart 1999 I. PITTEVILS (Red.)

3 1ste deel : directe belastingen 3 DEEL I DE DIRECTE BELASTINGEN HOOFDSTUK 1 DE PERSONENBELASTING (PB) 5 HOOFDSTUK 2 DE VENNOOTSCHAPSBELASTING (VEN.B) 47 HOOFDSTUK 3 DE RECHTSPERSONENBELASTING (RPB) 65 HOOFDSTUK 4 DE BELASTING DER NIET-INWONERS (BNI) 67 HOOFDSTUK 5 DE VOORHEFFINGEN EN VOORAFBETALINGEN 75

4 4 1ste deel:directe belastingen

5 1ste deel : directe belastingen 5 HOOFDSTUK 1 DE PERSONENBELASTING (PB) 1.1. Aan de belasting onderworpen personen De personenbelasting is verschuldigd door de rijksinwoners. Rijksinwoners zijn de personen die in België hun domicilie of de zetel van hun fortuin hebben gevestigd. Tot bewijs van het tegendeel worden alle natuurlijke personen die in het Rijksregister zijn ingeschreven geacht hun domicilie of de zetel van hun fortuin in België gevestigd te hebben. Het "domicilie" is een feitelijke toestand gekenmerkt door het verblijf of het werkelijke wonen in het land; met "zetel van fortuin" wordt bedoeld de plaats van waaruit de goederen die het fortuin vormen, worden beheerd. Het tijdelijk verlaten van het land houdt geen wijziging van domicilie in. De gemeente waar de belastingplichtige op 1 januari van het aanslagjaar is gedomicilieerd ( voor de inkomsten van 1998) is de "gemeente van aanslag" op basis waarvan het tarief van de aanvullende belastingen wordt vastgesteld Bepaling van het nettobedrag van de belastbare inkomsten De belastbare inkomsten bestaan uit onroerende, roerende, diverse en beroepsinkomsten. Voor elk van deze categorieën bestaan er specifieke regels voor de bepaling van het nettoinkomen : deze regels worden hierna beschreven.

6 6 1ste deel:directe belastingen Onroerende inkomsten A. BELASTBAAR BEDRAG Het belastbaar bedrag wordt in de meeste gevallen bepaald uitgaande van een geïndexeerd kadastraal inkomen. Het kadastraal inkomen wordt geacht het jaarlijks netto-inkomen van het onroerend goed te vertegenwoordigen tegen de prijs van het jaar dat bij de meest recente perekwatie als referentie heeft gediend. Voor aanslagjaar 1999 (inkomsten 1998) bedraagt de indexeringscoëfficiënt van de kadastrale inkomens 1,2281 (1). Het woonhuis : het geïndexeerd kadastraal inkomen hiervan vormt in principe een belastbaar inkomen maar in het algemeen wordt een, eveneens geïndexeerde, aftrek toegestaan (zie hieronder). De belastbare grondslag wordt gevormd door het geïndexeerd kadastraal inkomen verhoogd met 40% met betrekking tot gebouwen : die niet worden verhuurd (bijvoorbeeld een tweede verblijfplaats of een gratis ter beschikking van een derde gesteld gebouw) ; die worden verhuurd aan natuurlijke personen die ze niet gebruiken voor de uitoefening van een beroepswerkzaamheid ; die worden verhuurd aan een rechtspersoon die geen vennootschap is, met het oog op de onderverhuring ervan aan één of meer natuurlijke personen om uitsluitend als woning te worden gebruikt. In de andere gevallen dan datgene bedoeld in de derde gedachtenstreep hierboven wordt, bij verhuring van onroerende goederen aan rechtspersonen (2), evenals bij verhuring van onroerende goederen aan natuurlijke personen die ze gebruiken voor de uitoefening van hun beroepswerkzaamheid, het belastbaar inkomen bepaald uitgaande van de huur, met name : voor de ongebouwde onroerende goederen : 90% van de bruto-huuropbrengst (3); voor de gebouwde onroerende goederen : in beginsel 60% van de bruto-huuropbrengst, doch minimaal 1,4 x het geïndexeerde kadastraal inkomen. De aftrekbare kosten (in beginsel 40% van de brutohuur) mogen evenwel niet meer bedragen dan 2/3 van het gerevaloriseerd, niet geïndexeerd kadastraal inkomen. Voor aanslagjaar 1999 (inkomsten van 1998) bedraagt de revalorisatiecoëfficiënt 3, Het geïndexeerd kadastraal inkomen wordt afgerond tot het hogere of lagere honderdtal naargelang het cijfer van de tientallen al of niet vijf bereikt. 2. D.w.z. hetzij aan een handelsvennootschap, hetzij aan een VZW, hetzij aan de Staat, aan provincies, gemeenten, enz Uitgezonderd in het geval van pacht : dan is enkel het kadastraal inkomen belastbaar.

7 1ste deel : directe belastingen 7 Wanneer een natuurlijk persoon die een opdracht van bestuurder, zaakvoerder, vereffenaar of een gelijksoortige functie uitoefent in een vennootschap aan die vennootschap een gebouw verhuurt, worden de huurprijs en de huurvoordelen die hij daarvoor ontvangt als bezoldiging van bedrijfsleider aangemerkt, voor zover hun som meer bedraagt dan vijf derden van het gerevaloriseerd kadastraal inkomen. Voorbeeld Voor een gebouw, met een kadastraal inkomen (K.I.) van BEF, dat een bestuurder tijdens het ganse belastbare tijdperk aan zijn vennootschap verhuurde voor BEF, moet de berekening als volgt gemaakt : Brutohuur : /3 van het gerevaloriseerd K.I. = 5/3 x 3,12 x : Als bezoldiging van bedrijfsleider aan te merken bedrag : belastbaar als onroerend inkomen : (2/3 x 3,12 x ) : Wanneer een onroerend goed door de eigenaar volledig of gedeeltelijk wordt gebruikt voor de uitoefening van zijn beroepswerkzaamheid dan is het overeenstemmende kadastraal inkomen niet belastbaar als onroerend inkomen : het wordt dan geacht deel uit te maken van de inkomsten van de beroepswerkzaamheid. De onroerende inkomsten omvatten eveneens de bedragen verkregen uit hoofde van de vestiging of de overdracht van een recht van erfpacht, van opstal of van gelijkaardige onroerende rechten. B. AFTREKBARE INTERESTEN EN SOMMEN BETAALD VOOR DE VERKRIJGING VAN EEN RECHT VAN ERFPACHT OF OPSTAL. Interesten van leningen mogen enkel worden afgetrokken wanneer ze betrekking hebben op schulden die specifiek zijn gemaakt voor het verwerven (4) of het behouden van onroerende goederen. Deze interesten en de sommen betaald voor de verkrijging van een recht van erfpacht of opstal worden rechtstreeks afgetrokken van de belastbare onroerende inkomsten vóór toepassing van de forfaitaire aftrek voor een woonhuis (5). De aldus aftrekbare bedragen zijn in totaal maximaal gelijk aan het bedrag van de belastbare onroerende inkomsten. 4. Ingeval van verwerving van een onroerend goed door erfenis zijn de interesten van een lening gesloten voor het betalen van de successierechten daarover aftrekbaar. 5. Indien er naast het kadastraal inkomen van het woonhuis een of meerdere soorten onroerende inkomsten zijn (Belgische, buitenlandse), worden de aftrekbare interesten en sommen eerst verrekend, eventueel evenredig, met laatstgenoemde inkomsten; enkel het eventuele saldo wordt van het kadastraal inkomen van het woonhuis afgetrokken.

8 8 1ste deel:directe belastingen Er bestaat ook een bijkomende aftrek van hypothecaire interesten (6). C. FORFAITAIRE AFTREK Er wordt een forfaitaire aftrek toegestaan op het kadastraal inkomen van het woonhuis. Deze aftrek wordt geïndexeerd op dezelfde wijze als het kadastraal inkomen. Het geïndexeerd bedrag van deze aftrek bedraagt voor de inkomsten BEF verhoogd met : BEF voor de echtgenoot; BEF per persoon ten laste; BEF per kind dat de belastingplichtige vroeger meer ten laste had in hetzelfde woonhuis. Het basisbedrag en zijn eventuele verhogingen vormen de gewone aftrek. Wanneer het totaal van de netto-inkomsten niet hoger is dan BEF, wordt bovendien een aanvullende aftrek toegestaan die gelijk is aan de helft van het verschil tussen het kadastraal inkomen en de gewone aftrek. De totale aftrek mag niet hoger zijn dan het kadastraal inkomen waarvoor de aftrek wordt toegestaan. Voorbeelden Kadastraal Gezins- Overige netto- Aftrek inkomen toestand inkomsten gehuwd, 2 kinderen gehuwd, 1 kind gehuwd, 1 kind De aftrek kan ook worden toegepast op een ander onroerend goed dan het woonhuis wanneer de belastingplichtige kan bewijzen dat het niet-betrekken van dit huis om beroeps- of sociale redenen is gerechtvaardigd. De aftrek is niet van toepassing op de gedeelten van het woonhuis die door de eigenaar worden gebruikt voor het uitoefenen van zijn beroepswerkzaamheid of die worden betrokken door personen die geen deel uitmaken van zijn gezin. 6. zie blz. 22

9 1ste deel : directe belastingen 9 D. BIJZONDERE GEVALLEN Ingeval van wijziging van de eigendomstoestand in de loop van het jaar wordt het belastbaar inkomen in twaalfden gerekend en is het de toestand op de 16de van de maand die bepalend is. Dezelfde regel geldt wanneer het kadastraal inkomen in de loop van het jaar wordt gewijzigd. Wanneer een woonhuis dat wordt verhuurd door zijn huurder gedeeltelijk voor de uitoefening van een beroepswerkzaamheid wordt gebruikt, dan wordt de belastbare basis vastgesteld uitgaande van de huurprijs voor heel het woonhuis, behalve wanneer een geregistreerd huurcontract de beroeps- en de privégedeelten vaststelt. In dat geval is elk gedeelte aan zijn eigen regime onderworpen. Wanneer een onroerend goed gemeubileerd wordt verhuurd en in de huurovereenkomst is geen afzonderlijke huurprijs voorzien voor gebouw en meubilair, dan wordt voor de bepaling van het belastbaar onroerend inkomen 60 % van de totale huuropbrengst geacht de vergoeding te zijn voor het gebouw, terwijl de overige 40 % geacht wordt een roerend inkomen te zijn uit de verhuring van de meubelen (7). Wanneer een niet-gemeubileerd gebouw in de loop van het belastbaar tijdperk gedurende ten minste 90 dagen volstrekt niet in gebruik is genomen en geen inkomsten heeft opgeleverd moet het kadastraal inkomen in verhouding tot de duur van de onproductiviteit niet worden opgenomen in de belastbare basis. E. VERREKENBARE ONROERENDE VOORHEFFING Enkel de onroerende voorheffing met betrekking tot het kadastraal inkomen van de eigen woning wordt verrekend en zulks bovendien alleen wanneer die voorheffing daadwerkelijk is verschuldigd en maximaal ten belope van 12,5% van het gedeelte van dat kadastraal inkomen dat in de belastbare grondslag is opgenomen. De verrekening van de onroerende voorheffing blijft bovendien beperkt tot de totale verschuldigde belasting. 7. Zie blz. 10

10 10 1ste deel:directe belastingen Roerende inkomsten Er bestaan twee grote categorieën van roerende inkomsten : die waarvan de aangifte niet verplicht is omwille van het feit dat bij hun inning een bevrijdende roerende voorheffing werd ingehouden; die waarvan de aangifte verplicht is omdat bij hun inning geen roerende voorheffing werd ingehouden. A. ROERENDE INKOMSTEN WAARVAN DE AANGIFTE VERPLICHT IS Worden hier bedoeld : de inkomsten van buitenlandse oorsprong die rechtstreeks in het buitenland worden geïnd; de inkomsten uit gewone spaarboekjes alsmede de inkomsten afkomstig van kapitalen die worden aangewend in coöperatieve vennootschappen en die zijn vrijgesteld van roerende voorheffing maar wel zijn onderworpen aan de PB (8); overige inkomsten die niet zijn onderworpen aan de voorheffing zoals inkomsten die begrepen zijn in lijfrenten of tijdelijke renten, opbrengsten van verhuring, verpachting, gebruik of concessie van roerende goederen en inkomsten uit hypothecaire schuldvorderingen, andere dan hypothecaire obligaties, op in België gelegen onroerende goederen. B. ROERENDE INKOMSTEN WAARVAN DE AANGIFTE NIET VERPLICHT IS De algemene regel is dat dividenden, inkomsten uit kasbons, gelddeposito's, obligaties en andere vastrentende effecten bij hun inning worden onderworpen aan de roerende voorheffing : zulke inkomsten moeten niet verplicht worden aangegeven in de PB. C. NIET-BELASTBARE ROERENDE INKOMSTEN De meest voorkomende gevallen zijn de volgende : de eerste schijf van BEF per gezin van de inkomsten uit gewone spaarboekjes; de eerste schijf van BEF per gezin van de inkomsten uit kapitalen aangewend in door de Nationale Raad van de Coöperatie erkende coöperatieve vennootschappen; de opbrengsten van kapitalisatie-bevek's. 8. De vrijstelling wordt per persoon toegestaan voor de roerende voorheffing doch slechts per gezin voor de PB.

11 1ste deel : directe belastingen 11 Ook de inkomsten uit preferente aandelen van de NMBS en uit openbare fondsen uitgegeven (vóór 1962) onder vrijstelling van zakelijke en personele belastingen of van elke belasting vormen niet-belastbare inkomsten. D. AANSLAGMODALITEITEN De roerende inkomsten zijn belastbaar met inbegrip van de innings- en bewaringskosten en van de roerende voorheffing (9). Roerende inkomsten kunnen van afzonderlijke taxatie genieten. In dat geval worden volgende tarieven toegepast : DIVIDENDEN - van aandelen uitgegeven vanaf 1 januari 1994 door het openbaar aantrekken van spaargelden 15% - van aandelen uitgegeven vanaf 1 januari 1994 ingevolge inbrengen in geld en die vanaf hun uitgifte hetzij het voorwerp hebben uitgemaakt van een inschrijving op naam bij de uitgever, hetzij in België in open bewaargeving zijn gegeven 15% - uitgekeerd door beleggingsvennootschappen, anders dan bij gehele of gedeeltelijke verdeling van het maatschappelijk vermogen of verkrijging van eigen aandelen 15% - van ter beurs genoteerde AFV-aandelen, voor zover de vennootschap die de inkomsten uitkeert onherroepelijk heeft verzaakt aan de overdracht van de voordelen uit de vrijstelling van vennootschapsbelasting 15% - uit andere aandelen 25% INTERESTEN EN ANDERE INKOMSTEN UIT KAPITALEN EN ROERENDE GOEDEREN - Interesten toegekend ter uitvoering van overeenkomsten gesloten voor 1 maart % - Andere inkomsten van roerende goederen en kapitalen 15% 9. De inkomsten zijn ten name van elke opeenvolgende houder van effecten belastbaar in verhouding tot het tijdperk waarin hij houder is geweest.

12 12 1ste deel:directe belastingen De volledige globalisatie wordt enkel toegepast als zij voordeliger is voor de belastingplichtige : enkel in dit geval worden de innings- en bewaringskosten afgetrokken. Wanneer de roerende inkomsten daadwerkelijk afzonderlijk worden belast moet hun belasting enkel worden verhoogd met de aanvullende gemeentebelasting doch niet met de aanvullende crisisbijdrage Diverse inkomsten Deze derde categorie van belastbare inkomsten herbergt inkomsten die als gemeenschappelijk kenmerk hebben dat ze worden verkregen buiten de uitoefening van een beroepswerkzaamheid. Onderstaande tabel somt deze inkomsten op en maakt duidelijk in welke mate ze belastbaar zijn. A. Gezamenlijk belastbare diverse inkomsten Categorieën van inkomsten In 1998, met betrekking tot dat jaar, ontvangen uitkeringen tot onderhoud (10) Belastbaar bedrag 80% van het ontvangen bedrag B. Afzonderlijk belastbare diverse inkomsten (11) Categorieën van inkomsten Toevallige winsten of baten (12) Belastbaar bedrag Ontvangen bedrag min werkelijk gedragen kosten 10. De uitkeringen tot onderhoud zijn altijd belastbaar in hoofde van de rechthebbenden. Ook wanneer de rechthebbende een minderjarig kind is vormen ze eigen belastbare inkomsten op zijn naam. Inzake achterstallen van uitkeringen tot onderhoud : zie onder B. 11. Tarief : zie blz Het betreft winsten en baten die zijn verkregen buiten elke beroepswerkzaamheid. Zijn evenwel niet belastbaar : de winsten en baten die zijn verkregen in het kader van het normale beheer van een privaat vermogen.

13 1ste deel : directe belastingen 13 Het gedeelte van prijzen en van gedurende 2 jaar ontvangen subsidies dat meer bedraagt dan BEF en andere door Belgische of vreemde openbare machten of instellingen zonder winstoogmerk (13) aan geleerden, schrijvers of kunstenaars toegekende subsidies, renten of pensioenen. Loten van effecten van leningen Inkomsten afkomstig van de onderverhuring of de overdracht van huurceel Inkomsten afkomstig van de concessie van het recht om reclamedragers te plaatsen op een onroerend goed Opbrengsten uit de verhuring van jacht-, visen vogelvangstrecht. Meerwaarden op in België gelegen ongebouwde onroerende goederen ingeval van verkoop binnen de acht jaar na verkrijging onder bezwarende titel of binnen de drie jaar na een schenking en binnen de acht jaar na verkrijging onder bezwarende titel door de schenker. Meerwaarden op in België gelegen gebouwde onroerende goederen ingeval van verkoop binnen de vijf jaar na verkrijging onder bezwarende titel of binnen de drie jaar na een schenking en binnen de vijf jaar na verkrijging onder bezwarende titel door de schenker (14). Werkelijk ontvangen bedrag verhoogd met de ingehouden bedrijfsvoorheffing en verlaagd met door de verkrijger gestorte giften aan Belgische universiteiten en aan erkende instellingen voor wetenschappelijk onderzoek. Netto-bedrag verhoogd met (F)R.V. Uit de onderverhuring ontvangen bruto-huur verminderd met de werkelijk gedragen kosten en de betaalde huur. Ontvangen bedrag min werkelijk gedragen kosten of een forfait van 5%. Het geïnde bedrag Van de overdrachtprijs mag afgetrokken : de aankoopprijs + kosten, verhoogd per volledig jaar van bezit, met 5% van de som van aankoopprijs + kosten. Van de overdrachtprijs mag afgetrokken : de aankoopprijs + kosten, verhoogd per volledig jaar van bezit, met 5% van de som van aankoopprijs + kosten. Het overblijvende verschil mag daarenboven worden verminderd met de kosten van werken die de eigenaar door een geregistreerd aannemer heeft laten uitvoeren tussen het tijdstip van de verkrijging en dat van de vervreemding. 13. Behoudens wanneer die instellingen zijn erkend bij in Ministerraad overlegd Koninklijk Besluit. 14. Meerwaarden verwezenlijkt op een woning waarvoor de forfaitaire aftrek woonhuis (zie blz.8) kan worden toegestaan zijn niet belastbaar.

14 14 1ste deel:directe belastingen Meerwaarden op in België gelegen gebouwen waarvan de bouw door de belastingplichtige is aangevangen : 1 ) binnen de vijf jaar nadat hijzelf of degene die het hem heeft geschonken onder bezwarende titel het terrein heeft verworven waarop ze zijn gebouwd; 2 ) en voor zover de vervreemding plaatsgrijpt binnen de vijf jaar na de eerste ingebruikneming of verhuring van het geheel (14). Van de overdrachtprijs mag afgetrokken : de aankoopprijs + kosten, verhoogd per volledig jaar van bezit, met 5% van de som van aankoopprijs + kosten. Het overblijvende verschil mag daarenboven worden verminderd met de kosten van werken die de eigenaar door een geregistreerd aannemer heeft laten uitvoeren tussen het tijdstip van de eerste ingebruikneming of verhuring en dat van de vervreemding. Meerwaarden die zijn verwezenlijkt ter gelegenheid van de overdracht van aandelen uit een belangrijke deelneming (meer dan 25%) aan een buitenlandse vennootschap of een andere rechtspersoon onderworpen aan B.N.I. Achterstallen van uitkeringen tot onderhoud betaald ingevolge een gerechtelijk vonnis met terugwerkende kracht. De prijs van de overdracht verminderd met de eventueel geherwaardeerde aanschaffingsprijs. 80% van het ontvangen bedrag.

15 1ste deel : directe belastingen De beroepsinkomsten Beroepsinkomsten zijn (15) : 1. bezoldigingen van werknemers; 2. bezoldigingen van bedrijfsleiders; 3. landbouw-, nijverheids- en handelswinsten; 4. baten van vrije beroepen; 5. winsten en baten in verband met een voorheen uitgeoefende beroepswerkzaamheid; 6. en de vervangingsinkomsten : pensioenen, brugpensioenen, werkloosheidsuitkeringen, ziekte- en invaliditeitsvergoedingen, enz... Het netto-bedrag van de beroepsinkomsten wordt bepaald in zes fasen : A. aftrek van de sociale zekerheidsbijdragen; B. aftrek van de werkelijke of forfaitaire beroepskosten; C. vrijstellingen, onder meer ingevolge fiscale maatregelen ter bevordering van investeringen en/of tewerkstelling; D. verrekening van de verliezen; E. toekenning van het gedeelte "meewerkende echtgenoot" en van het huwelijksquotiënt; F. compensatie van verliezen tussen echtgenoten. A. AFTREK VAN DE BIJDRAGEN VOOR SOCIALE ZEKERHEID Bezoldigingen van werknemers zijn belastbaar ten belope van hun brutobedrag verminderd met de persoonlijke bijdragen voor sociale zekerheid. De bezoldigingen van bedrijfsleiders zijn eveneens belastbaar voor hun brutobedrag verminderd met de in uitvoering van de sociale wetgeving verschuldigde bijdragen. Worden hier eveneens gelijkgesteld met de sociale bijdragen : de bijdragen die worden gestort aan erkende ziekenfondsen voor de "kleine risico's". Het belastbaar bedrag van winsten en baten wordt op gelijkaardige wijze vastgesteld. 15. Vergoedingen voor prestaties in het kader van plaatselijke werkgelegenheidsagentschappen worden niet belast. Ook de kilometervergoeding die wordt toegekend voor verplaatsingen met de fiets tussen de woonplaats en de plaats van tewerkstelling zijn vrijgesteld voor een bedrag van maximum 6 BEF per kilometer.

16 16 1ste deel:directe belastingen De vervangingsinkomens kunnen in bepaalde gevallen worden onderworpen aan de bijdragen voor sociale zekerheid, welke dan worden afgetrokken om het belastbaar brutobedrag te bepalen. De bijzondere bijdrage voor de sociale zekerheid, die sinds het tweede kwartaal van 1994 wordt ingehouden op de bezoldigingen van werknemers en gelijkgestelden met een gezinsinkomen vanaf BEF per jaar, heeft evenwel geen invloed op de berekening van de sociale zekerheidsbijdragen, noch op de berekening van de bedrijfsvoorheffing. In tegenstelling tot andere sociale bijdragen is zij niet aftrekbaar als beroepskost. Daarentegen wordt de afhouding op pensioenen, die vanaf 1 januari 1995 wordt verricht op pensioenen waarvan het maandbedrag BEF overstijgt, fiscaal wel als een aftrekbare beroepskost beschouwd. B. AFTREK VAN DE KOSTEN Werkelijke kosten De aftrekbaarheid van de beroepskosten is een algemeen principe dat van toepassing is op alle categorieën van inkomens, met inbegrip van de vervangingsinkomens. Aftrekbare beroepskosten zijn die welke de belastingplichtige tijdens het belastbare tijdperk heeft gedaan of gedragen om de belastbare inkomsten te verkrijgen of te behouden en waarvan hij de echtheid en het bedrag verantwoordt. Het betreft voornamelijk : de reiskosten vanaf de woonplaats tot aan het werk; de aftrek van deze reiskosten is evenwel forfaitair beperkt tot 6 BEF per afgelegde kilometer en mag in elk gezin slechts aan één belastingplichtige worden toegekend voor het gezamenlijk afgelegd traject; de uitgaven betreffende de onroerende goederen of gedeelten van de onroerende goederen die voor het uitoefenen van de beroepswerkzaamheden worden gebruikt : handelsruimten, kantoor van een notaris, advocaat, dokter, kantoor van een verzekeringsmakelaar, enz... ; de verzekeringspremies, commissielonen, makelaarslonen, publiciteitskosten, vormingsuitgaven, enz...; de bijkomende verzekeringsbijdragen tegen werkonbekwaamheid als gevolg van ziekte of invaliditeit; personeelskosten; afschrijvingen van goederen die worden gebruikt voor de uitoefening van een beroepswerkzaamheid (16); 16. De fiscale behandeling van afschrijvingen wordt in hoofdstuk 2 (De vennootschapsbelasting) meer uitgebreid beschreven zie blz. 49.

17 1ste deel : directe belastingen 17 de belastingen en taksen die niet rechtstreeks op de belastbare inkomsten slaan : de nietverrekenbare onroerende voorheffing, de verkeersbelasting, de lokale belastingen en de indirecte belastingen, eventuele verhogingen en nalatigheidsinteresten inbegrepen; interesten van aan derden ontleende en in de onderneming gebruikte kapitalen. Evenwel zijn door bedrijfsleiders betaalde interesten van aan derden ontleende kapitalen geen aftrekbare beroepskosten wanneer die leningen zijn aangegaan voor het inschrijven op aandelen in het kapitaal van de binnenlandse vennootschap waarvan zij tijdens het belastbaar tijdperk bezoldigingen ontvangen. Zijn niet aftrekbaar : uitgaven van persoonlijke aard; geldboeten en straffen; uitgaven die op onredelijke wijze de beroepsbehoeften overtreffen; kledingkosten, met uitzondering van de kosten van specifieke beroepskleding; 50% van de restaurantkosten, representatiekosten en zakengeschenken; met betrekking tot de andere verplaatsingen dan deze tussen woon- en tewerkstellingsplaats, 25% van het beroepsgedeelte van de autokosten andere dan de brandstofkosten (het beroepsmatig gedeelte van de brandstofkosten is volledig aftrekbaar); de aan de Staat, de gemeenten en de Brusselse agglomeratie verschuldigde personenbelasting en aanvullende crisisbijdrage en de daarmee verrekenbare voorheffingen en voorafbetalingen; de bijzondere bijdrage voor sociale zekerheid. Forfaitaire kosten Voor bepaalde categorieën beroepsinkomsten voorziet de fiscale wet forfaitaire kosten die de plaats innemen van de werkelijke kosten, tenzij deze laatste hoger zijn. De berekeningsbasis van de forfaitaire beroepskosten is het belastbaar bruto-bedrag na aftrek van de sociale en gelijkgestelde bijdragen (17). Voor bedrijfsleiders worden forfaitaire kosten toegekend ten bedrage van 5% van de berekeningsbasis, met een maximum van BEF (18). 17. Namelijk het aftrekbaar gedeelte van bijdragen aan erkende sociale verzekeringsfondsen, zie hierboven blz Dat maximum wordt bereikt vanaf een berekeningsbasis van BEF.

18 18 1ste deel:directe belastingen De forfaitaire kosten die werknemers en de titularissen van vrije beroepen kunnen genieten, worden berekend overeenkomstig onderstaand barema en worden eveneens beperkt tot BEF (19). Berekeningsbasis Beroepskosten op ondergrens boven die grens 0 tot % tot % tot % en meer % Bijkomende forfaitaire beroepskosten kunnen aan werknemers worden toegekend ingeval van een grote afstand tussen de woning en de arbeidsplaats. Afstand (20) woning-arbeidsplaats Bijkomend forfait km km km en meer Aanrekening van de kosten Wanneer de belastbare beroepsinkomsten afzonderlijk belastbare inkomsten bevatten (21), worden de beroepskosten - evenredig aangerekend wanneer het forfaitaire kosten betreft; - bij voorrang op de gezamenlijk belastbare inkomsten aangerekend wanneer het werkelijke kosten betreft. 19. Dat maximum wordt bereikt vanaf een berekeningsbasis van BEF. 20. Enkele reis. 21. Geval van o.m. achterstallen, opzeggingsvergoedingen en bepaalde meerwaarden.

19 1ste deel : directe belastingen 19 C. VRIJSTELLINGEN Na aftrek van de kosten kunnen de winsten worden verminderd ingevolge toepassing van fiscale maatregelen ter bevordering van de investeringen, tewerkstelling en zelfstandig ondernemerschap. Bedoeld worden (22) : de vrijstelling voor bijkomend personeel voor wetenschappelijk onderzoek, voor de uitbouw van het technologisch potentieel en voor diensthoofden inzake uitvoer en inzake integrale kwaliteitszorg; de vrijstelling voor bijkomend personeel in het kader van de bevordering van het zelfstandig ondernemerschap; de investeringsaftrek. De belastingplichtigen die baten aangeven, kunnen enkel de investeringsaftrek en de vrijstelling voor bijkomend personeel in het kader van de bevordering van het zelfstandig ondernemerschap genieten. D. VERREKENING VAN DE VERLIEZEN Verliezen van het belastbaar tijdperk De verliezen die een belastingplichtige tijdens het belastbaar tijdperk in een bepaalde beroepswerkzaamheid lijdt worden aangerekend op de inkomsten die hijzelf tijdens datzelfde belastbaar tijdperk behaalt in andere beroepswerkzaamheden. Die aanrekening gebeurt eerst op de gezamenlijk belastbare inkomsten en voor het resterende deel proportioneel op de verschillende soorten afzonderlijk belastbare inkomsten. Verliezen van vorige belastbare tijdperken Verliezen van vorige belastbare tijdperken worden zonder tijdslimiet afgetrokken van de positieve resultaten die de persoon die ze heeft geleden realiseert tijdens volgende belastbare tijdperken. 22. Deze maatregelen worden in Deel III beschreven.

20 20 1ste deel:directe belastingen E. TOEKENNING VAN HET GEDEELTE "MEEWERKENDE ECHTGENOOT" EN VAN HET HUWELIJKSQUOTIENT Toekenning aan de meewerkende echtgenoot De belastingplichtige die door zijn echtgenoot in de uitoefening van een zelfstandige beroepswerkzaamheid werkelijk wordt geholpen (handelaar of beoefenaar van een vrij beroep) kan hem/haar een gedeelte van zijn netto-inkomsten toekennen. Deze toekenning mag slechts gebeuren wanneer de echtgenoot voor wie ze bestemd is, persoonlijk geen beroepsinkomsten van meer dan BEF (na aftrek van lasten en verliezen) heeft genoten uit een afzonderlijke werkzaamheid. Het op deze wijze toegekende gedeelte vormt voor diegene die het ontvangt een beroepsinkomen uit een zelfstandige beroepswerkzaamheid waarop eventueel nog aanzuiverbare verliezen, die niet van zijn overige eigen inkomsten konden worden afgetrokken, kunnen worden in mindering gebracht. Huwelijksquotiënt Vervolgens wordt het huwelijksquotiënt berekend. Dit kan worden toegekend wanneer het beroepsinkomen van een van de echtgenoten niet hoger is dan 30% van het totaal van hun beroepsinkomsten. Het dan toegekende bedrag wordt vastgesteld op 30% van het totaal netto-beroepsinkomen, verminderd met de eigen inkomsten van de echtgenoot die het aandeel ontvangt. Het mag niet hoger zijn dan BEF. De echtgenoot die het huwelijksquotiënt krijgt kan op het bedrag daarvan de nog aanzuiverbare verliezen aanrekenen die niet konden worden afgetrokken van zijn overige eigen inkomsten. F. COMPENSATIE VAN VERLIEZEN TUSSEN ECHTGENOTEN Als de beroepsinkomsten van één der echtgenoten negatief zijn, mag dat verlies in mindering gebracht worden van de inkomsten van de andere echtgenoot, na toepassing van diens eigen aftrekken. Het aldus overgedragen verlies kan nooit groter zijn dan het inkomen waarop het wordt aangerekend.

21 1ste deel : directe belastingen Uitgaven aftrekbaar van het totaal van de netto-inkomsten Van het geheel van de netto-inkomsten kunnen worden afgetrokken (23) : uitkeringen tot onderhoud; giften; bezoldigingen van huispersoneel; uitgaven voor onderhoud en restauratie van geklasseerde monumenten; bepaalde hypothecaire interesten; sommen die door bepaalde ambtenaren aan de Schatkist worden betaald omwille van cumulatie van werkzaamheden; kosten van kinderopvang. A. UITKERINGEN TOT ONDERHOUD De aftrekbaarheidsvoorwaarden zijn : de begunstigde mag geen deel uitmaken van het gezin; de uitkering tot onderhoud moet verschuldigd zijn in uitvoering van het burgerlijk of gerechtelijk wetboek; de betaling moet regelmatig gebeuren of moet in uitvoering van een gerechtelijke beslissing met terugwerkende kracht gebeurd zijn in een later belastbaar tijdperk dan dat waarvoor de uitkering verschuldigd is. De aftrek is begrensd tot 80% van de gestorte sommen. B. GIFTEN De giften aan erkende instellingen zijn aftrekbaar voor zover zij tenminste BEF per begunstigde instelling bedragen; het op die manier aftrekbare globale bedrag mag noch hoger zijn dan 10 % van de netto-inkomsten, noch meer dan BEF bedragen. De aftrek gebeurt evenredig op de inkomsten van elke echtgenoot. Giften aan Belgische universiteiten en wetenschappelijke instellingen, die in mindering zijn gebracht van als diverse inkomsten belaste prijzen en subsidies, komen niet in aanmerking voor aftrek binnen de hiervoor vermelde grenzen. 23. De bijzondere bijdrage voor de sociale zekerheid is niet meer verschuldigd vanaf het aanslagjaar 1990, maar de verschuldigde saldi betreffende de vorige aanslagjaren zijn nog aftrekbaar van het totaal van de netto-inkomsten.

22 22 1ste deel:directe belastingen C. BEZOLDIGINGEN VAN HUISBEDIENDEN Deze aftrek wordt toegekend wanneer aan de volgende voorwaarden wordt voldaan : de belastingplichtige moet als werkgever ingeschreven zijn bij de RSZ; de huisbediende moet bij zijn indienstneming sedert ten minste zes maanden uitkeringsgerechtigde volledig werkloze zijn of het bestaansminimum genieten; de bezoldigingen moeten worden onderworpen aan de sociale zekerheid en hoger zijn dan BEF. De aftrek kan slechts worden genoten voor één enkele huisbediende en wordt beperkt tot 50% van de toegekende bezoldigingen en tot een absoluut maximum van BEF. De aftrek gebeurt evenredig op de inkomsten van elke echtgenoot. D. UITGAVEN VOOR ONDERHOUD EN RESTAURATIE VAN GEKLASSEERDE MONUMENTEN De hier aftrekbare uitgaven zijn die welke door hun eigenaar worden gedaan voor het onderhoud of restauratie van geklasseerde monumenten of landschappen die voor het publiek toegankelijk zijn en die niet zijn verhuurd. De aftrek is beperkt tot 50% van de niet door subsidies gedekte uitgaven en tot een absoluut maximum van BEF. De aftrek gebeurt evenredig op de inkomsten van elke echtgenoot. E. BIJKOMENDE AFTREK VAN INTERESTEN VAN HYPOTHECAIRE LENINGEN Grondslag en voorwaarden Interesten van leningen die zijn gesloten om een onroerend goed te verkrijgen of te behouden mogen van de belastbare onroerende inkomsten tot dit bedrag worden afgetrokken. Het resterende interestbedrag kan aanleiding geven tot een bijkomende aftrek wanneer de lening aan volgende voorwaarden voldoet : de lening moet hypothecair zijn, na zijn gesloten en een minimumlooptijd van 10 jaar hebben; de lening moet gesloten zijn om het enige woonhuis waarvan de belastingplichtige eigenaar is, te bouwen, in nieuwe staat te verwerven of te vernieuwen (24). 24. In dit laatste geval moet de kostprijs van de vernieuwingswerken, BTW inbegrepen, ten minste BEF bedragen, moeten de werken worden uitgevoerd door een geregistreerde aannemer en indien de lening is aangegaan in de periode van 1 mei 1986 tot 31 oktober 1995, moet de woning sedert ten minste 20 jaar voor het eerst in gebruik zijn genomen. Voor leningen aangegaan vanaf 1 november 1995 moet het gaan om een sedert minstens 15 jaar in gebruik zijnde woning.

23 1ste deel : directe belastingen 23 Beperking in functie van het geleende bedrag De bijkomende aftrek is begrensd tot de interesten m.b.t. een geleend kapitaal van BEF (vernieuwing) of BEF (andere gevallen) (25). Dit bedrag wordt als volgt verhoogd overeenkomstig het aantal kinderen ten laste op 1 januari van het jaar volgend op het jaar waarin de lening werd afgesloten : kinderen verhoging met 1 5% 2 10% 3 20% 4 en + 30% Beperking in functie van de tijd Vervolgens wordt de aftrek nog beperkt tot een percentage waarvan de omvang afhankelijk is van het aantal jaren dat het kadastraal inkomen van het onroerend goed, waarvoor de lening is aangegaan, in het belastbaar inkomen is opgenomen. Dit percentage evolueert als volgt : 80% van het eerste (26) tot het vijfde jaar; 70% voor het zesde jaar; 60% voor het zevende jaar; 50% voor het achtste jaar; 40% voor het negende jaar; 30% voor het tiende jaar; 20% voor het elfde jaar; 10% voor het twaalfde jaar. De aftrek wordt evenredig verrekend op de inkomsten van elke echtgenoot. 25. Deze grens wordt bepaald voor het jaar van verwerving en blijft ongewijzigd behouden voor alle volgende jaren tijdens dewelke interesten worden betaald. Bijvoorbeeld : voor een lening aangegaan in 1989 voor vernieuwing van het enige woonhuis is het grensbedrag = BEF; voor een nieuwe woning is het grensbedrag BEF. 26. Het eerste jaar is het jaar vanaf wanneer het kadastraal inkomen belastbaar is.

24 24 1ste deel:directe belastingen Voorbeelden (ingeval van nieuwbouw) in 1998 Bedrag van de lening Aantal kinderen Voor bijkomende aftrek in aanmerking te nemen bedrag Intrestvoeten 8 % 8 % 10 % Betaalde interesten(*) Kadastraal inkomen Na aanrekening op het onroerend inkomen resterende interesten Beperking tot het in aanmerking te nemen bedrag Bijkomende aftrekbare interesten op de inkomsten van : 1998 tot (*) Lening met gemengde levensverzekering.

25 1ste deel : directe belastingen 25 F. SOMMEN DOOR AMBTENAREN BETAALD WEGENS CUMULATIE VAN WERKZAAMHEDEN In bepaalde gevallen zijn ambtenaren verplicht uit cumulatieactiviteiten ontvangen bedragen, waarvan het globaal bedrag hoger is dan een vastgestelde grens, aan de Staat terug te betalen. Deze stortingen zijn integraal aftrekbaar en de aftrek gebeurt evenredig op de inkomsten van elke echtgenoot. G. KOSTEN VAN KINDEROPVANG De aftrek van kosten van kinderopvang wordt toegekend indien aan de volgende vereisten wordt voldaan : de belastingplichtige moet beroepsinkomsten hebben genoten : wedden, winsten, baten, maar ook pensioenen, werkloosheidsuitkeringen, enz... ; het kind moet ten laste zijn van de belastingplichtige en jonger zijn dan drie jaar; de uitgaven zijn betaald aan : instellingen die erkend, gesubsidieerd of gecontroleerd worden door Kind en Gezin, door het Office de la naissance et de l'enfance of door de Executieve van de Duitstalige gemeenschap ; of aan zelfstandige onthaalgezinnen of kinderdagverblijven die onder toezicht staan van de voormelde instellingen; het bedrag van de kosten moet worden aangetoond met bewijsstukken die bij de aangifte van de personenbelasting moeten worden gevoegd. Het aftrekbaar bedrag wordt vastgesteld op 80% van de werkelijk betaalde dagprijs met een maximum van 345 BEF per kind en per dag dat het kind wordt opgevangen. De aftrek gebeurt evenredig op de inkomsten van elke echtgenoot.

26 26 1ste deel:directe belastingen 1.3. Berekening van de belasting Algemeen schema belasting volgens barema (1.3.1.) - vermindering voor gezinslasten (1.3.2.) - belastingvermindering voor het lange termijnsparen en verhoogde vermindering voor het bouwsparen (1.3.3.) - belastingvermindering voor uitgaven betaald voor prestaties in het kader van plaatselijke werkgelegenheidsagentschappen (1.3.4.) = om te delen belasting - belastingvermindering voor vervangingsinkomens (1.3.5.) = verminderde basisbelasting - belastingvermindering voor inkomsten uit het buitenland (1.3.6.) = hoofdsom GBI (Globaal belastbaar inkomen) + belasting over de afzonderlijk belaste inkomsten (1.3.7.) = hoofdsom - voorheffingen, belastingkrediet, voorafbetalingen en andere verrekenbare elementen (1.3.8.) + vermeerderingen voor afwezigheid of ontoereikendheid van voorafbetalingen (1.3.9.) - bonificatie voor voorafbetalingen (1.3.9.) = belasting "Staat" + aanvullende gemeentelijke belastingen ( ) + aanvullende crisisbijdrage ( ) + belastingverhogingen ( ) = eisbaar of aan de belastingplichtige verschuldigd belastingbedrag (*) (*) Het algebraïsch totaal van dit belastingbedrag, het saldo van de bijzondere bijdrage voor de sociale zekerheid en het saldo bekomen na toepassing van de sociale vrijstelling van remgeld vormt het uiteindelijk via het aanslagbiljet in de personenbelasting te eisen of terug te geven bedrag. Het aanslagbiljet zal opgesteld zijn in BEF, maar het totaal te betalen of terug te geven bedrag zal ook in EUR vermeld worden. Aan het aanslagbiljet is een overschrijvingsformulier van het type BEF gehecht.

27 1ste deel : directe belastingen Barema Het barema van toepassing op de inkomsten van 1998 is het volgende : Belastbare inkomsten Marginale aanslagvoet % % % % % ,5% boven % Van belasting vrijgesteld inkomen en gezinslasten Een eerste schijf die varieert met de samenstelling van het gezin is vrijgesteld van belasting. Deze schijf omvat in eerste instantie het vrijgesteld inkomen dat de belastingplichtige en zijn echtgenoot elk genieten. Die bedragen worden vervolgens verhoogd met het inkomen dat wordt vrijgesteld wegens gezinslasten en speciale gezinstoestanden. Wanneer de vrijgestelde schijf van een echtgenoot groter is dan de inkomsten waarop ze moet worden aangerekend, dan wordt het resterende deel van die vrijgestelde schijf zo mogelijk overgedragen naar de andere echtgenoot om op diens inkomsten te worden aangerekend. Deze vrijstelling wordt toegepast aan de basis. A. VRIJGESTELD INKOMEN VAN DE BELASTINGPLICHTIGE EN ZIJN ECHTGENOOT Het vrijgesteld inkomen bedraagt BEF voor een alleenstaande en BEF voor iedere echtgenoot.

28 28 1ste deel:directe belastingen B. VRIJSTELLINGEN VOOR KINDEREN TEN LASTE Een kind wordt als "ten laste" aangemerkt mits het op 1 januari van het aanslagjaar (hier ) deel uitmaakt van het gezin (27), tijdens het belastbaar tijdperk persoonlijk geen bestaansmiddelen heeft gehad die meer dan BEF (28) netto bedragen en geen enkele bezoldiging heeft genoten die voor de belastingplichtige een beroepskost vormt. Voor de bepaling van het nettobedrag van de bestaansmiddelen moeten alle regelmatige of toevallige, al dan niet belastbare inkomsten, ongeacht hun benaming, in aanmerking worden genomen : 1) maar komen niet in aanmerking : a) kinderbijslagen, kraamgeld, adoptiepremies, studiebeurzen en premies voor het voorhuwelijkssparen; b) tegemoetkomingen die ten laste van de Schatkist worden toegekend aan gehandicapten; c) bezoldigingen verkregen door gehandicapten ingevolge tewerkstelling in een erkende beschutte werkplaats; d) uitkeringen of aanvullende uitkeringen tot onderhoud die ter uitvoering van een gerechtelijke beslissing, waarbij het bedrag ervan met terugwerkende kracht wordt vastgesteld of verhoogd, aan de belastingplichtige zijn betaald na het belastbare tijdperk waarop ze betrekking hebben. 2) om het nettobedrag van de bestaansmiddelen te bepalen moet het brutobedrag ervan worden verminderd met de kosten die de belastingplichtige verantwoordt te hebben gedaan of gedragen om die middelen te verkrijgen of te behouden. Bij gebrek aan bewijskrachtige gegevens worden de aftrekbare kosten vastgesteld op 20% van het brutobedrag van de bestaansmiddelen (met een minimum van BEF wanneer het gaat om bezoldigingen van werknemers of baten van vrije beroepen). Tenslotte moet worden opgemerkt dat wanneer de onroerende en roerende inkomsten van kinderen met de inkomsten van hun ouders worden samengevoegd omdat deze laatsten van die inkomsten het wettelijk genot hebben, de kinderen in kwestie steeds als ten laste te beschouwen zijn ongeacht de omvang van die inkomsten. 27. Een tijdens het belastbare tijdperk overleden kind wordt geacht deel uit te maken van het gezin van de belastingplichtige op 1 januari van het aanslagjaar, op voorwaarde dat het reeds voor het vorige aanslagjaar te zijnen laste was of het tijdens het belastbare tijdperk geboren en overleden is. 28. Dit bedrag wordt gebracht op BEF voor kinderen ten laste van een alleenstaande en op BEF voor gehandicapte kinderen ten laste van een alleenstaande.

29 1ste deel : directe belastingen 29 De vrijstellingen voor kinderen ten laste worden eerst toegekend op de inkomens van de echtgenoot met het hoogste inkomen. Rang van het kind Vrijstelling voor dit kind Globale vrijstellingen Vanaf het vijfde kind wordt de vrijstelling met BEF per bijkomend kind verhoogd. Er wordt bovendien een bijkomende vrijstelling van BEF toegekend per kind ten laste dat jonger is dan drie jaar en waarvoor de aftrek van de kosten voor kinderopvang niet werd gevraagd. Een gehandicapt kind telt voor twee (het krijgt de vrijstelling van zijn rang en van de volgende rang) en het kind dat is overleden tijdens het belastbaar tijdperk blijft voor dat tijdperk ten laste. Voorbeeld Een echtpaar met 3 kinderen ten laste heeft een netto belastbaar inkomen van BEF dat na alle aftrekken als volgt is verdeeld : - belastingplichtige : BEF - echtgenote : BEF De belastingplichtige geniet een vrijgestelde schijf van BEF, samengesteld als volgt : - vrijgesteld inkomen "echtgenoot": BEF - drie kinderen ten laste : BEF Het overblijvend inkomen zal worden belast aan 40 % en vanaf BEF aan 45 %. De andere echtgenoot geniet een belastingvrije schijf van BEF.

30 30 1ste deel:directe belastingen C. BIJZONDERE GEZINSTOESTANDEN De andere vrijstellingen zijn de volgende : overige personen ten laste gehandicapte echtgenoot gehandicapte personen ten laste (29) weduw(e)(naar) met kinderen ten laste alleenstaande vader of moeder echtgenoot met een inkomen niet hoger dan BEF : jaar van het huwelijk jaar van het overlijden Belastingvermindering voor het lange termijnsparen en verhoogde vermindering voor het bouwsparen A. IN AANMERKING KOMENDE UITGAVEN Worden hier beoogd : premies van individuele levensverzekeringscontracten; terugbetalingen van kapitaal van hypothecaire leningen; sommen besteed aan de aankoop van aandelen van de werkgever; sommen besteed aan pensioensparen; persoonlijke bijdragen voor groepsverzekering of pensioenfonds. B. VOORWAARDEN EN GRENSBEDRAGEN De voorwaarden en grenzen waaraan die uitgaven moeten voldoen om voor toepassing van de belastingvermindering in aanmerking te komen kunnen als volgt worden samengevat : 29. Met uitzondering van de kinderen.

31 1ste deel : directe belastingen 31 Groepsverzekeringen en pensioenfondsen. De persoonlijke bijdragen voor groepsverzekeringen en pensioenfondsen komen slechts voor de belastingvermindering in aanmerking : indien ze zijn gestort aan een in België gevestigde verzekeringsonderneming of instelling voor sociale voorziening; indien de wettelijke en extra-wettelijke toekenningen, naar aanleiding van de pensionering en uitgedrukt in jaarlijkse renten, niet meer bedragen dan 80% van de laatste normale brutojaarbezoldiging. Individuele levensverzekeringen Opdat die premies voor toepassing van een belastingvermindering zouden in aanmerking komen is vereist dat het contract door de belastingplichtige is aangegaan vóór de leeftijd van 65 jaar (man) of 60 jaar (vrouw) en een minimumlooptijd van 10 jaar heeft wanneer het in voordelen ingeval van leven voorziet. De voordelen moeten worden vastgelegd : ingeval van leven, ten bate van de belastingplichtige; bij overlijden, ten bate van de echtgenoot of de bloedverwanten tot de tweede graad. Het voor de berekening van de belastingvermindering in aanmerking komende bedrag wordt per echtgenoot beperkt : tot 15% van de eerste schijf van BEF beroepsinkomsten en 6% erboven; met een maximum van BEF. Deze begrenzing geldt voor de levensverzekeringspremies en voor de terugbetalingen van het kapitaal van hypothecaire leningen samen. Premies van levensverzekeringen kunnen slechts in aanmerking worden genomen voor de verhoogde vermindering voor bouwsparen (zie C.2. hierna) in de mate dat ze betrekking hebben op een eerste schijf van BEF (30), verhoogd met 5, 10, 20 of 30% naargelang de belastingplichtige 1,2, 3 of meer dan 3 kinderen ten laste had op 1 januari van het jaar volgend op dat waarin de leningovereenkomst is gesloten. 30. Voor 1989 : ongeacht het aantal kinderen ten laste; 1990 : ; 1991 : ; 1992 tot 1998 :