Les over de film Ruben

Transcriptie

1 Les over de fil Ruben Inhoudsopave Handleidin voor een voorlichtinsles teen hoopesten door vrijwilliers Fil in het kort 2 Hoe kan je deze les inzetten? 2 Vooroordelen: ebrek aan kennis 3 Een neatieve houdin 4 Voorbereidin van de les 7 Het lesproraa in het kort 9 Suesties voor de uitvoerin 9 1. Start van de les & afspraken aken (10 ) 9 2. Tonen van de fil Ruben (10 ) Besprekin van de fil (20 ) Invullen schooltheroeter en nabespreken (20 ) Brainstorsuesties teen pesten et stickers op poster (15 ) Verkiezin van de top 3 van aatreelen teen pesten (15 ) 20 Schooltheroeteronderzoek 21 Terukoppelin in de school 21 Colofon 22 Kort stappenplan 12 1

2 Fil in het kort Hoe kun je deze les inzetten? Hoe kun je deze les inzetten? Fil in het kort De fil Ruben aat over hooseksualiteit en pesten. De fil duurt 10 inuten. Je ziet de 15-rie Ruben die epest wordt odat hij hoo is. Ruben kot over als een typische hoo : hij heeft een zachte ste en beweet zich vrouwelijk. In de fil zie je dat hij voor het eerst verliefd wordt en voor het eerst een kus eeft aan Mike, een Nederlands-Marokkaanse jonen. Voor Mike is dit te en en hij aakt het na een paar uur uit. Maar de eerste kus is efotorafeerd en op school verspreid. Dit is aanleidin voor jonens uit zijn klas o Ruben in elkaar te slaan. Aan het eind van de fil pleet Ruben bijna zelfoord. Gelukki ondersteunen zijn ouders en zijn zusje he. Hoe kun je deze les inzetten? ook een versie voor docenten. Als je deze les als vrijwillier wilt even, check dan et je school of docenten deze les ook al even, anders krijen leerlinen oneveer dezelfde les twee keer, en dat is irritant. Met deze fil kun je een voorlichtinsles van 45 of 90 inuten even over hooseksualiteit en over pesten. De les kan zowel op vbo als op havo/ vwo worden ebruikt. Uit onderzoek blijkt dat de eest effectieve anier o hoopesten te voorkoen is o aan het bein van het schoolar onder docenten en et leerlinen duidelijke afspraken te aken over oansvoren, pesten en schelden. Daaro is het ideaal als je deze les in de eerste twee aanden van het schoolar kunt even. Maar je kunt de les ook inzetten na een paar andere lessen over respect (aatschappijleer) of over relaties en seksualiteit (bijvoorbeeld in het kader van het lessenpakket Lan Leve de Liefde of in de Week van de Liefde rond Valentijnsda). De les werkt het best als je he cobineert et zulke andere lessen. Bij het even van deze les is het essentieel o een duidelijk doel voor oen te hebben. Vae doelen als zichtbaarheid, of bespreekbaarheid zijn te wazi o je les echt vor te even. Wat wil je dan zichtbaar aken, is elke bespreekbaarheid oed, ook als het neatief is? We hebben deze les ontwikkeld op basis van een wetenschappelijke ethode en hij werkt oed als je he ebruikt voor het specifieke doel dat we stellen. Deze les richt zich op edra. Ons hoofddoel is dat de leerlinen zich voorneen o joneren niet eer te pesten odat ze hoo, lesbisch, biseksueel of transender zijn of zo overkoen. Aan het eind van de les kunnen ze een poster et anti-ideeën tekenen. Aan de oriinaliteit van de suesties en het aantal handtekeninen kun je zien of de les dit effect heeft ehad. Je kunt de poster (of een foto ervan) ophanen o te laten zien dat een root deel van de leerlinen hierachter staat. Vooroordelen: ebrek aan kennis Leerlinen veranderen hun edra niet zoaar. Veel leerlinen hebben een ebrek aan kennis, ze hebben een afwijzende houdin en ze weten niet hoe ze zich oeten edraen naar hooseksuelen (en lesbiennes en biseksuelen) of transenders. De les oet deze blokkades van leerlinen ericht aanpakken. Zo denken soie joneren dat het zondi is o hoo te zijn, dat annelijk- of vrouwelijk-zijn aaneboren is en dat sekse-afwijkend edra onnatuurlijk of provocerend is. Veel leerlinen vinden vrouwen inder waard dan annen en vrouwelijk edra inderwaardi, vooral bij annen. Deze handleidin is eschreven voor vrijwillie voorlichters van LHBT belanenoranisaties en GSA (Gay/Straiht Alliance) leerlinen. Er is 2 3

3 Hoe kun je deze les inzetten? Hoe kun je deze les inzetten? Deze kennis kun je in deze les aanscherpen: Hoo/lesbische evoelens zijn ewone evoelens en iedereen kan ze hebben. Het is je eien keuze of je daarover aan anderen vertelt. Gebruik liever niet het woord noraal. Dan kan het overkoen alsof alle hoo s oeten overkoen zoals hetero s willen - heteronoratief- dus zo hetero oelijk. Jonens die overkoen als ietjes of watjes en eiden die hun eien keuzes aken en er niet zo vrouwelijk uitzien als leeftijdenoten ziet en dan als abnoraal. Zeen dat hoo s ook noraal zijn kan er dus toe leiden dat jonens en eisjes et een beetje afwijkend uiterlijk of edra toch ediscriineerd worden. En dat wil je juist voorkoen. Veel joneren vinden een jonen die zich niet als een echte an edraat een ietje of een watje. Ze vinden dat ze dan op een vrouw lijken. Odat ze vrouwelijk edra inder oed vinden dan annelijk edra zijn jonens die zich niet annelijk enoe edraen inder of nep. Van eiden die zich niet eisjesachti enoe edraen, wordt ezed dat ze zich boven hun stand edraen. Meisjes horen niet stoer of sterk te zijn. We worden als jonen, als eisje aar ook sos onduidelijk (interseksueel) eboren. Sos is je lichaa het één en voel je je het ander. Soie ensen veranderen daaro van eslacht (transseksuelen). Een neatieve houdin In de les kun je deze inforatie even aar let op: leerlinen zullen die niet klakkeloos van je aanneen. Dat heeft te aken et een neatieve houdin. Als je een neatieve houdin hebt, wil je niet luisteren naar inforatie die niet in jouw straatje past. Dus oet je als voorlichter zoren dat hun houdin een beetje eer open wordt. Waar kot deze neatieve houdin vandaan? Joneren leren no hoe zij zich het best kunnen edraen. Het kot isschien niet altijd zo over, aar de eeste joneren voelen zich onzeker en kijken daaro veel rond naar hoe anderen vooral populaire types - zich edraen. Soien zetten zich vanwee hun onzekerheid af teen ensen die afwijken van vaste patronen. Joneren (aar ook volwassenen) verberen vaak hun onzekerheid door overdreven annelijk of vrouwelijk te doen, of door extree politieke of reliieuze uitinen. Vooral voor jonens is het taboe o onzekerheid te laten zien. Ten tweede kijken ensen, en vooral joneren, naar hun oevin voordat ze hun enin bepalen. Mensen hebben liever een enin die niet afwijkt. Joneren zullen hun privéenin lan niet altijd openlijk vertellen in een klas. Daardoor krijen schreeuwerie types de ruite o populair te worden. Dat doen ze vaak door anderen te plaen, kleineren en te pesten. Dus: wil je de houdin van leerlinen veranderen? Hou er dan rekenin ee dat soien hun anst en onzekerheid verberen door overdreven stoer of populair te doen en anderen voor paal te zetten. Je kunt zulke anst en dat zoenaad populaire edra aanpakken door: aan het bein van de les afspraken te aken over hoe je et elkaar praat elkaar aan die afspraken te houden joneren et een neatieve enin even uit laten praten zonder reactie te even, hun niet in hun enin te bevestien en vervolens ieand anders het woord te even af en toe te zeen dat iedereen behoefte heeft aan zekerheid en patronen aar dat we oeten oppassen dat we edwonen worden o alleen aar volens vaste patronen en ewoonten te leven; iedereen heeft recht op 4 5

4 Hoe kun je deze les inzetten Hoe kun je deze les inzetten Voorbereidin van de les eien keuzes een voorbeeld te even van dat je zelf ook wel eens onzeker bent over of je wel aan de verwachtinen van anderen voldoet; op die anier ben je een rolodel die laat zien dat onzekerheid ewoon is en een reden voor aressie of welopen ze dat dat nieand slecht behandeld wil worden odat je afwijkt van een anbaar patroon eens is et de eest luidruchtie leerlinen (aar zet die leerlinen niet voor paal, wraak werkt niet) te vertellen dat deocratie betekent dat je ezaenlijk doet wat de eerderheid wil, aar dat je respecteert dat inderheden dinen op hun eien anier doen uit te leen dat deze reel nooit kan betekenen dat ensen niet eer zichzelf kunnen zijn in het openbaar, inteendeel, dat tolerantie nodi is voor de vrijheid van iedereen. niet uit jezelf je eien enin te even, alleen als en daaro vraat of als je eien ervarin een oed voorbeeld is van iets; en benadruk dan dat jouw enin of ervarin één van de oelijke eninen/ervarinen is ze dat iedereen zijn eien enin oet ontwikkelen en dat die ook kan veranderen (eef zo nodi een voorbeeld uit eien ervarin) als je jouw eien enin voorop zet, kan je al snel ruzie krijen et ensen et een andere enin en wordt je les een evecht in plaats van een voorlichtin Als je de leerlinen zover krijt dat ze et respect voor elkaar discussiëren, staan ze eer open voor andere eninen en accepteren ze ook de inforatie beter. Uiteindelijk zullen ze zich voorneen o hoo s, lesbo s, biseksuelen, transenders en jonens en eisjes die niet 100% annelijk of vrouwelijk overkoen, wat eer ruite te even en ze zeker niet uit te schelden of te pesten. Het is heel ooi als je de leerlinen zo n voorneen kunt laten aken. O te zoren dat leerlinen hun voorneens echt blijven uitvoeren, kun je de docenten en directie vraen o et elkaar oede afspraken aken en in de aten houden of iedereen zich daaraan houdt. Het werkt het beste als leerlinen ook inspraak hebben in zulke afspraken. In deze les over de fil Ruben zijn al deze aspecten verwerkt. Voorbereidin van de les De vertooncode (voor een klein bedra) voor de fil Ruben en het lesateriaal (voor voorlichters ratis) zijn te downloaden via edudivers.nl/leseven/voortezet_onderwijs/ rubenles. Je kunt daar kiezen voor een diitale versie (die je zelf afdrukt of projecteert) of een papieren versie. Het lesateriaal bestaat uit een setje et daarin: 1. Deze handleidin. 2. Schooltheroeterkaartjes; print hiervan exeplaren voor elke leerlin. 3. Mijn Idee-poster; print hiervan een exeplaar per klas, of projecteer het eheel op het whiteboard en aak na de oefenin een foto. 4. Wij pesten niet-poster; print hiervan een exeplaar per klas, of projecteer het eheel op het whiteboard en aak na de oefenin een foto. Je kunt de roepsnor inder sterk aken door: een deel van de les in kleinere roepjes te werken (dan durven ook verleen ensen wat te zeen) te zoren dat zoveel oelijk ensen aan het woord koen en dat ensen et andere eninen die rusti kunnen vertellen; ze bijvoorbeeld als ieand een inderheidsenin heeft: oed dat je dat durft te zeen te laten erken dat niet iedereen in de klas het Lees deze handleidin oed door en aak als 6 7

5 Voorbereidin van de les Lesproraa in het kort Suesties voor de uitvoerin dat jouw helpt een briefje et aantekeninen over wat je aat doen in de les. Bekijk de fil van te voren, bedenk wat je er zelf van vindt, en bedenk welke ervarinen jij in je leven hebt ehad et pesten, schelden en discriinatie. Liefst op de school waar je de voorlichtin eeft. Hoe eer persoonlijk en hoe dichterbij, hoe beter. Als je zelf niet wilt vertellen over je ervarinen, bedenk dan van te voren hoe je et persoonlijk vraen daarover zult oaan. Besef dat als je leerlinen vraat een open esprek te hebben, dat zij dat ook van jouw verwachten. Nee post-its en vellen et 6 plakpuntjes per leerlin ee. Nee een diitale caera ee o aan het eind van de les foto s van de posters te aken. tijdverlies eteen kunt starten. Over de kaartjes: Misschien vind je het pretti harde cijfers te hebben over de hoovriendelijkheid op je school. In deze les kan je schooltheroeterkaartjes laten invullen. Als je de cijfers al van te voren wilt hebben en erover in de les wilt vertellen, oet je de kaartjes al een week of drie voor je les laten invullen door de klas. Je kunt de resultaten dan van EduDivers krijen. Lees verderop eer hierover bij schooltheroeteronderzoek. Tip Als je jezelf onzeker voelt over het uitvoeren van deze les op je school, kan je EduDivers vraen hierover een trainin te even. Bij de intake bespreken we dan of de trainin specifiek over de les zal aan, of ook breder over het bespreken van seksuele diversiteit, relationele vorin of het verbeteren van het schoolkliaat in bredere zin. Lesproraa in het kort 1. Start van de les & afspraken aken (10 inuten) 2. Tonen van de fil Ruben (10 inuten) 3. Besprekin van de fil (20 inuten) 4. Invullen schooltheroeter en nabespreken (20 inuten) 5. Brainstorsuesties teen pesten et stickers op poster (15 inuten) 6. Verkiezin van de top 3 van aatreelen teen pesten (15 inuten) Dit is het proraa voor 90 inuten. Als je aar 45 inuten hebt, oet je onderdelen 4 en 6 laten vervallen. Suesties voor de uitvoerin 1. Start van de les & afspraken aken (10 ) De start van de les oet kort en krachti zijn. Vertel dat deze les aat over pesten en dat we het voorbeeld van hoopesten ebruiken. Ze teen de leerlinen dat soie leerlinen het isschien lasti vinden o te praten over pesten of over hooseksualiteit, en dat je daaro afspraken wilt aken. Stel de vraa: Welke afspraken willen jullie aken zodat we hierover et respect et elkaar kunnen praten? Zet de afspraken op het bord. Als leerlinen niet uit zichzelf koen et reels, suereer dan een of enkele van de volende reels door ze te foruleren als vraa: We laten elkaar uitpraten (Vraa: vind je bijvoorbeeld dat je een ander in de rede a Zor voor de les dat de beaer klaar staat, het eluid en internet werkt en dat je de fil zonder vallen? ). 8 9

6 Suesties voor de uitvoerin Suesties voor de uitvoerin We hebben respect voor elkaars enin. We lachen elkaar niet uit. We beschuldien elkaar niet. Je a je eien enin even (et respect voor anderen). Je a een ander uitle vraen. Je hoeft niets te zeen als je dat niet wilt. Als ieand een persoonlijk verhaal vertelt, vertellen we dat niet door. Je hoeft niet al deze afspraken te aken. Het aat ero dat de leerlinen zelf een paar reels afspreken zodat de les et respect beint. Als een leerlin zich er niet aan houdt, stop dan de discussie en verwijs naar de afspraken. 2. Tonen van de fil Ruben (10 ) 3. Besprekin van de fil (20 ) Het doel van de fil is o de leerlinen zich te laten inleven in de positie van Ruben: Ruben heeft dit epest niet verdiend. Vraa de leerlinen eerst wat ze ervan vonden en wat hen het eest heeft etroffen. Vraa daarbij vooral naar de eotionele ipact van de fil: wat heeft de leerlinen eraakt, wat heeft ze aan het denken ezet? Het aat ero dat het in de klas duidelijk wordt hoe leerlinen zich hebben ineleefd en hoe ze hebben eeeleefd et Ruben. In een onrustie vbo-roep kan dit sos te oeilijk zijn. Leerlinen vinden Ruben isschien een watje, die het pesten heeft verdiend. Ze willen zich niet inleven. Misschien denken anderen dan wel dat zij zelf een watje zijn. Of dat zij hoo s steunen, wat soie leerlinen ook een schande vinden. Heb je zo n roep? Verdeel dan de klas in kleine roepjes van elk drie leerlinen. Geef ze deze opdracht: Beantwoord in je roepje drie vraen: (1) wat vind je van de fil, (2) heeft Ruben het verdiend dat ze he pesten?, (3) ben je zelf wel eens epest en hoe voelde je jezelf toen? Vooral in het vbo zullen er leerlinen zijn et neatieve reacties, zoals: Ruben is een watje, hij edraat zich verwijfd en Hij heeft de reacties van de andere jonens uitelokt. Geef deze reacties kort de ruite, iedereen a zijn enin zeen. Bevesti dit is dus jouw enin en ze eventueel dat je het een harde enin vindt, want zoals we zaen pleede Ruben bijna zelfoord na het pesten door zijn klasenoten. Ga er verder niet op in. Vraa wat andere leerlinen vinden en zor dat er verschillende eninen enoed worden. Val de afwijzende leerlinen niet aan en zet ze niet voor paal, aar eef voor serieuze reacties steeds een coplient. In het vbo et ulticulturele klassen zeen islaitische leerlinen isschien dat Mike een Marokkaans uiterlijk heeft, of dat oslis niet hoo kunnen zijn. Je kunt antwoorden dat het hier aat o een acteur (alle spelers zijn beinnende acteurs die echt 15 ar zijn) et een Nederlands- Marokkaanse achterrond. En, de kus was echt en nee, ook islaitische joneren kunnen hoo/lesbische evoelens hebben en no steeds osli zijn. In een havo/vwo-klas kan het zijn dat leerlinen doen alsof ze oneïnteresseerd zijn: het boeit e niet. Zulke joneren hebben eleerd dat ze tolerant horen te zijn. Ze willen hun onzekerheid over het pesten, het watjesedra, de depressie van Ruben en de kus et Mike niet laten zien aan de rest van de klas. Misschien zeen ze dat zij zelf nerens oeite ee hebben of dat dit soort dinen bij ons op school niet voorkot. Deze houdin noeen we schijntolerantie. Je kunt dit doorbreken door het persoonlijk te aken voor de leerlinen. Het aat ero dat je jezelf kunt inleven Vertel eerst dat de fil aat over Ruben. De fil duurt 10 inuten. De fil is een docuentaire aar eacteerd. Maar het verhaal is echt ebeurd dit ar (2012). Laat vervolens de fil zien

7 Kort stappenplan 1. Start van de les & afspraken aken (10 ) Deze les aat over pesten en dat we het voorbeeld van hoopesten ebruiken. Afspraken aken over hoe we het bespreken (bijvoorbeeld uitpraten, respect voor elkaars enin, niet uitlachen, niet beschuldien, je a uitle vraen) 2. Tonen van de fil Ruben (10 ) Fil duurt 10 inuten. De fil is docuentaire aar is wel echt ebeurd. 3. Besprekin van de fil (20 ) Wat vind je van de fil? Heeft Ruben het verdiend dat ze he pesten? Ben je zelf wel eens epest en hoe voelde je jezelf toen? 4. Invullen schooltheroeter en nabespreken (20 ) Le uit: we aan korte enquête invullen over hooseksualiteit. Deel de theroeterkaartjes uit en laat ze invullen. Projecteer enkele vraen op het whiteboard. Vraa steeds: Wie heeft wel of zeker wel inevuld? Wie heeft isschien, niet en zeker niet inevuld? Verbazen de cijfers je of had je het verwacht? Wat zeen deze cijfers over de veiliheid van deze school? Als je zelf hoo of lesbisch of transender zou zijn, hoe zou je dan denken over deze cijfers? Welke ideeën hebben jullie eopperd o hier iets aan te doen? Waaro? Conclusies: deel leerlinen heeft oeite et hooseksualiteit, veel onzeker, er oet op school iets aan oet worden edaan 5. Brainstorsuesties teen pesten et stickers op poster (15 ) Wat oet er nu precies ebeuren? Laat poster zien: 3 soorten aatreelen. Iedereen schrijft iniaal twee concrete ideeën op post-its. Bespreek ze kort terwijl je ze op de Hee jij daar-poster plakt of overschrijft. 6. Verkiezin van de top 3 van aatreelen teen pesten (15 ) Geef de leerlinen elk zes plakpunten. Laat ze de suestie die ze het beste vinden drie punten even en aan andere suesties die ze oed vinden twee punten of één punt. Tel et de klas voorstellen de hooste score hebben. Ocirkel de top drie. Vraa de leerlinen wat zij zelf zouden kunnen doen. Sluit de les af door leerlinen op de Wij pesten niet-poster in te laten vullen wat ze zelf zouden doen bij hoopestedra. Laat ze daarbij hun handtekenin zetten.

8 14 Voor de jonens: Stel dat er in jouw klas een jonen zit die op jonens valt (hoo is). Voor de eisjes: Stel dat er in jouw klas een eisje zit die op eisjes valt (lesbisch is). 2. Ik zou laten erken dat hij/zij van ij af oet blijven 3. Ik zou in de pauze liever naast ieand anders aan zitten 4. Ik zou rusti saen et he/haar een opdracht aken 5. Het stoort ij als een jonen zich edraat als een eisje 6. Als een jonen of een eisje op jouw school hooseksueel is, denk je dan dat dieene dat op school eerlijk zou kunnen vertellen? nin e we et ik ni et 1. Ik zou rusti vriendschap et he/haar sluiten da t Laat daarna kort vertellen wat er aan de orde is ekoen, zonder dat de roepjes vertellen wie precies wat heeft ezed. Zet op het bord in trefwoorden welke kwetsbaarheden enoed worden en welke ideeën er zijn voor de school. In deze fase van de oefenin a je, als dat natuurlijk overkot of als je vraen krijt, ook vertellen over je eien ervarinen. In de vorie oefenin vroeen we naar de eien belevin van pesten door leerlinen. Daardoor is de aandacht isschien even we van seksuele diversiteit. De theroeter-oefenin is bedoeld o de aandacht teru te brenen naar hooseksualiteit, sekseroledra en pesten. Le uit dat we nu een korte enquête aan invullen over hooseksualiteit. Deel de theroeterkaartjes uit en laat ze invullen. Le uit dat een Gay/Straiht Alliance (GSA, vraa 7) een roep van hoo- en heterojoneren is die de school beter wil aken voor hoojoneren. Als je de kaartjes al eerder hebt laten invullen, kun je de resultaten eteen bespreken. ze ke r w el we l Als je et kleine roepjes werkt, laat ze dan 10 inuten et elkaar doorpraten. Ze duidelijk dat iedereen zelf a bepalen of ze alles vertellen wat ze edacht hebben, of dat ze inder of niets vertellen. 4. Invullen schooltheroeter en nabespreken (20 ), t ee n o een p s i ch eder oo l, a te ll vr en z een ien i de jn/ ha n ar ne e Kun je, nu we dit besproken hebben, jezelf eer inleven in de situatie van Ruben? Wat vind je er nu van? s c h o o l t h e r o e t e r in de situatie. Voorbeelden van vraen die je kunt stellen o deze inlevin te bevorderen zijn: (stel niet alle vraen, aar enoe o belanstellin te wekken) Ruben kot in het bein van de fil depri over, ben je zelf wel eens een tijdje depressief eweest? Heb je zelf wel eens eeeaakt dat anderen op school of elders je vreed nakijken, dat je jezelf anders of buitenesloten voelde? Maak je ook wel eens ee dat je ouders niet echt zien wat je dooraakt? Het was voor Ruben super spannend o voor het eerst ieand te ontoeten en ieand te kussen, hoe was dat voor jou? Ruben was echt opewekt en blij na die eerste kus. Ben jij wel een verliefd eweest, hoe voelde je je toen? Ben je wel eens epest of zelfs in elkaar eslaen? Hoe voelde je je toen? Kun je je voorstellen dat Ruben zelfoord overweet na alles wat hij heeft eeeaakt? Suesties voor de uitvoerin i ss ch ien be et je e e e en ze s ke r n iet Suesties voor de uitvoerin nin e 15

9 ne e, ni et no di, r pe e st en els te e n, vo ee or r lic ht in, be e oed e ho l o eidi n jo n vo er en or, al ay l sc ian /st ra ho ce i ol op ht Suesties voor de uitvoerin es isj en e n, o p, o p j o Ja Ne e no, ik oi t v ben er lie 8. Ben je wel eens verliefd? 9. Ik ben een jonen 10. Leeftijd 11. Schooltype vbo 12. Mijn eloof: Christelijk 13. Heb je zelf vraen? eisje havo Mosli anders nin e, of op e jon isj es ens s fd 7. Zou de school iets oeten doen o het beter te aken voor hoo/lesbische en transender joneren? bo vwo Anders Geen eloof nin e Suesties voor de uitvoerin Als je de theroeter alleen als werkvor wilt ebruiken, hoeven leerlinen alleen vraen 1-7 in te vullen. Als je een rapportae van de resultaten wilt, dan oet je ook de andere vraen laten invullen en de kaartjes aan het eind van de oefenin inneen. Lees eer over hoe je een rapportae kunt krijen in het hoofdstuk schooltheroeter. Projecteer enkele vraen op het whiteboard (of schrijf de nuers op het bord). Vraa bij elke vraa: Wie heeft wel of zeker wel inevuld? Wie heeft isschien, niet en zeker niet inevuld? Op deze anier krij je twee scores voor elke vraa: de positieve antwoorden en de onzekere en neatieve antwoorden. Dat is overzichtelijker dan 5 scores. Bespreek daarna de resultaten et de klas. Bespreekvraen zijn: Verbazen de cijfers je of had je het verwacht? 16 Wat zeen deze cijfers over de veiliheid van deze school? Als je zelf hoo of lesbisch of transender zou zijn, hoe zou je dan denken over deze cijfers? Landelijk vindt circa 20 procent van de joneren dat ze liever een vriendschap sluit et ieand die hoo of lesbisch is en 40 procent is daar onzeker over. Hoe scoort deze klas ten opzichte van het eiddelde? Hoe zou dat zijn voor hoo/lesbo-leerlinen op deze school? Landelijk zet circa 45 procent van de joneren dat ze op school liever niet saen een opdracht aken et een hoo/lesbische leerlin, en 20 procent twijfelt of ze dat zouden doen. Hoe scoort deze klas ten opzichte van het eiddelde? Kan een hoo/ lesbische leerlin op die anier oed leren op deze school? Landelijk stoort circa 32 procent van de joneren zich eraan als een jonen zich edraat als een eisje, of ze zijn hier (23 procent) onzeker over. Hoe scoort deze klas ten opzichte van het eiddelde? Wat zet dit over ons? Hoe root is de noodzaak hier iets aan te doen? Landelijk is er eiddeld naast 20 tot 30 procent van de leerlinen die neatief edra zeen te hebben, ook 20 tot 40 procent van leerlinen die onzeker is. Laat de leerlinen dit liefst zelf ontdekken, of lok dat een beetje uit door naar de percentaes onzekerheid te vraen. Concludeer duidelijk dat onzekerheid dus bij veel ensen een rol speelt. Je kunt hierbij ook een eien voorbeeld even. Het is voor joneren pretti te horen dat ze niet alleen zijn in hun onzekerheid, hoewel weini leerlinen dat naar elkaar toeeven. Door percentaes te tellen, hoef je niet naar specifieke onzekere leerlinen te wijzen. Al je dat wel probeert, krij je waarschijnlijk ruzie en dan loopt je voorlichtin in de soep. 17

10 Suesties voor de uitvoerin Je laatste vraa is: Welke ideeën hebben jullie eopperd o hier iets aan te doen? Tel de voorkeuren en praat kort et de roep over waaro ze deze keuzes aken. Je hebt vast zelf ook ideeën over wat de beste anieren zijn, aar laat die nu even. Sluit in deze discussie aan bij de voorkeuren van de joneren. Jij kunt ze niet dwinen iets te vinden, ze oeten zichzelf overtuien. Sluit de oefenin af et enkele belanrijke conclusies. Meestal zullen die hierop neer koen: Een deel van de leerlinen heeft oeite et hooseksualiteit of heeft er oeite ee als jonens en eisjes zich niet traditioneel edraen. Veel leerlinen zijn hier onzeker over. Een root deel van de roep vindt wel dat er op school iets aan oet worden edaan. Er zijn enkele suesties eeven. Veel leerlinen zullen zeen dat er eer 18 Suesties voor de uitvoerin voorlichtin oet koen (andere, en sos eer effectieve aatreelen zoals direct inrijpen door docenten, kennen ze vaak niet). 5. Brainstorsuesties teen pesten et stickers op poster (15 ) Dit onderdeel is bedoeld o de vae suesties voor acties o te zetten in wat eer concrete ideeën. Ze dat het nu de vraa is wat er precies oet ebeuren in de voorlichtin (of: Hoe kunnen we pesten teenaan? Hoe kunnen we hoo/ lesbische/transender-leerlinen steunen? Hoe kunnen we een GSA opzetten?). Geef de klas post-its en laat ze elk iniaal twee ideeën opschrijven voor hoe dit concreet zou oeten worden aanepakt. Door ze twee ideeën te laten opschrijven voorko je dat elke leerlin blijft steken bij één eien idee. Het is de bedoelin o het zo concreet oelijk te aken. Dus niet: eer voorlichtin, aar; eer inforatie over hoorelaties bij seksuele vorin of zoren dat we inder onzeker worden over oaan et hoo s, of, discussie over wat van annen en vrouwen wordt verwacht bij aatschappijleer. Noe deze of andere voorbeelden zodat de leerlinen eïnspireerd worden o na te denken over wat ze willen. Als leerlinen het oeilijk vinden, kun je vraen: Wat wil je dat ebeurt? Wie doet het? Wanneer? Wat doet of zet die persoon precies? Wat hoop je dat het effect is? Nee alle post-its in en bespreek ze kort terwijl je ze op de Hee jij daar-poster plakt of overschrijft. j Hee ji!! r a da schoolleidin Wat is de visie, onze sloan Hoe we et elkaar oaan, schoolreels Buiten de les dinen et de leerlinen doen Voorlichtin in de lessen docenten Hoe we et elkaar oaan, schoolreels Voorlichtin in de lessen Hoe we et elkaar oaan, schoolreels Voorlichtin in de lessen Buiten de les dinen et de leerlinen doen leerlinen Buiten de les dinen et de leerlinen doen De poster helpt o de suesties te ordenen. Als leerlinen aar één type idee hebben, zoals voorlichtin, wordt elijk duidelijk dat ze een beetje eenzijdi bezi zijn. We hebben de poster eaakt odat we weten dat als je aar één van de enoede dinen doet, de school er niet echt beter van wordt. Er oeten eerdere dinen teelijk edaan worden; zowel voorlichtin, als dinen in de oevin, als dinen in de beeleidin van leerlinen o een school echt hoo- en vrouwvriendelijker te aken. De poster 19

11 Suesties voor de uitvoerin Schooltheroeteronderzoek Terukoppelin in de school sluit aan bij de Checklist Schoolbeleid Seksuele Diversiteit van de Onderwijsalliantie voor Seksuele Diversiteit, waaree je de kwaliteit van het schoolbeleid kunt scoren. 6. Verkiezin van de top 3 van aatreelen teen pesten (15 ) Als het oed is, heb je nu een flinke serie suesties voor verbeterin van het schoolbeleid. Dit onderdeel is bedoeld o de les te eindien et enkele concrete voorneens. voorkeur hebben. Vat dit saen door de top drie van de hoost scorende suesties elk te ocirkelen. Vraa dan de leerlinen wat zij zelf zouden kunnen doen. Sluit de les af door alle leerlinen die dat willen, op de Wij pesten niet-poster in te laten vullen wat ze zelf zouden doen bij hoopestedra. Laat ze daarbij hun handtekenin zetten. In plaats van de rote poster kun je ook de iniposters op A5-foraat afdrukken en de leerlinen die laten beschrijven. Later kun je dit dan aan elkaar plakken en ophanen. Het is leuk o van alle posters een scherpe foto te aken en te verspreiden onder de docenten. teen een volende aanval. U kunt de les afsluiten door deze clip te laten zien. Als joneren de son downloaden, aat hij ohoo in de hitparades en draat en op die anier bij aan de zichtbaarheid van deze capane teen hoopesten. Schooltheroeteronderzoek Misschien vind je het pretti o eer zicht te krijen op de veiliheid op jouw school in de vor van onderzoeksresultaten van de theroeterkaartjes. De vraen op de voorkant van het kaartje zijn eselecteerd odat ze volens erenoeerde onderzoekers een betrouwbaar beeld even van de hoo- en vrouwvriendelijkheid van een school. Vier van de zes vraen worden bijvoorbeeld ook esteld in de jeudonitor van de GGD. Als je de kaartjes laat invullen en de eevens verzaelt, dan kan EduDivers een onderzoeksversla aanleveren. De resultaten worden eanalyseerd reliieuze achterrond van leerlinen, leeftijd en deelneende klassen. De cijfers worden vereleken et landelijk onderzoek. Conclusies laten we aan de school zelf over. Een voorbeeld van zo n versla vind je op ijn-id/theroeteronderzoek. Je kunt dit op twee anieren doen. 1. Je kunt de resultaten (zelf of door leerlinen laten) invoeren via onderzoek. Mail daarna info@edudivers.nl et het verzoek o een rapportae. Vereld daarin de naa van uw school en de datu of data waarop de resultaten zijn inevoerd. Je krijt per ail een volledi rapport van EduDivers in de vor van een Excel bestand. Je krijt een factuur van 75 voor de verwerkin. Vraa je school of je GSA ondersteuners van te voren of ze dit willen betalen. 2. Als je de eevens niet zelf wilt invoeren via internet, kun je de kaartjes opsturen naar Het laatste onderdeel van de les is het oraniseren van een verkiezin. Geef de leerlinen elk zes plakpunten. Vertel dat Aan het eind van de fil is een videoclip van de suesties van de leerlinen worden de son Every new day te zien. Deze son dooreeven aan de schoolleidin. Laat ze is eaakt door Neil van der Hulst, die in de aan de suestie die ze het beste vinden drie fil een van de pestkoppen speelt, aar in punten even en aan andere suesties die werkelijkheid in de fil wilde acteren o het ze oed vinden twee punten of één punt. Na hoopesten te stoppen. In de clip is te zien hoe deze plakronde zie je direct welke aspecten de de vooralie pestkoppen nu Ruben bescheren op: verschillen tussen jonens en eisjes, 20 21

12 Terukoppelin in de school Colofon EduDivers (Nieuwezijds Voorburwal 21-3, 1012 RC Asterda) en de eevens door ons laten invoeren en verwerken. Vereldt daarbij je eailadres. Naast de factuur voor het rapport van 75 krij je dan een extra rekenin voor het invoeren: dit kost 125 per 100 leerlinen. Terukoppelin in de school O de suesties oed uit te voeren, heb je steun nodi van de schoolleidin. Maar nieand vindt het leuk o onevraad ideeën opedronen te krijen. Dus als je deze les wilt ebruiken o saen et de schoolleidin ook na de les no verdere actie te onderneen, betrek dan de schoolleidin al bij het idee vóór je aan de lessen beint. Zo kan de schoolleidin enthousiast worden en eedenken over hoe je dit het best oraniseert. Deze les levert niet alleen een waardevolle discussie in de klas op, aar ook een verkennin Tip van de schoolveiliheid en suesties voor Als er hulp of advies nodi is voor hoe je de verbeterin van het schoolbeleid. Je kunt alle suesties kunt invoeren, kan je altijd EduDivers Deze publicatie is oelijk door bijdraen posters (of foto s van de posters en stickers) inschakelen o de school te beeleiden via van het inisterie van Onderwijs, Cultuur en verzaelen en bespreken et het docententea. een adviesesprek, de beeleidin van een Wetenschappen, de Onderwijsalliantie voor Als er een Gay/Straiht Alliance op school teadiscussie, een docententrainin of een Seksuele Diversiteit, het Blauwe Fonds, het Anti is, kan de GSA de resultaten bespreken uitebreider leerlinenparticipatie/lesproraa Discriinatie Bureau Zeeland en de eeenten et de schoolleidin of in de leerlinen- en (Voice OUT; Vlissinen, Goes en Middelbur. edezeenschapsraad en proberen te koen voorlichtin/voiceout). tot een plan o zoveel oelijk suesties uit te voeren Colofon Peter Dankeijer (2012). De Ruben les. Handleidin voor een voorlichtinsles teen hoopesten door vrijwilliers, septeber 2012 Vorevin: Ine Baeten, State of Mind Studios Initiatiefneer van het lespakket, fundraiser & producent van de fil Ruben: Hans van der Hulst Saen et de bedenker, schrijver en reisseur van de fil Ruben: Thijs Verhoeven.

13