Antipestbeleid. Pesten kan zowat overal voorkomen in onze samenleving. Dit probleem komt helaas in iedere school voor, ook op onze school.

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Antipestbeleid. Pesten kan zowat overal voorkomen in onze samenleving. Dit probleem komt helaas in iedere school voor, ook op onze school."

Transcriptie

1 Antipestbeleid Pesten kan zwat veral vrkmen in nze samenleving. Dit prbleem kmt helaas in iedere schl vr, k p nze schl. Pesten gebeurt dr kinderen van alle leeftijden, maar ng het meest in de leeftijdsgrep van 10 tt 14 jaar. Ons schlteam wil het prbleem nder gen zien. Om het pesten daadwerkelijk aan te pakken ntwikkelde het team een schleigen antipestbeleid. Inhudstafel: Antipestbeleid - Basisschl Sint-Mntfrt - Pagina 1

2 1. Antipestbeleid in nze kleuterschl: STOP-methde 2. Antipestbeleid in nze lagere schl: A. Wat is plagen? B. Wat is pesten? C. N-Blame- aanpak Wat zit er in de aanpak? Kritiek p deze aanpak He kmt het dat het werkt? Inlevingsvermgen en nzelfzuchtigheid Macht De ik-taal van intentie Prbleemplssend De N Blame-methde p nze schl D. Signaallijst pesten Signalen pester Signalen meelper Signalen gepeste E. Cyberpesten Wat is cyberpesten? Waarm geen facebk -13? Wat kan je er aan den als uder? Cyberpesten vrkmen Wat als mijn kind slachtffer is van cyberpesten? Wat als mijn kind zelf een pestkp is? Wat det de schl? 1. Antipestbeleid in nze kleuterschl: In nze kleuterschl hanteren we de STOP-methde, een veelgebruikte methde m kinderen te leren he met elkaar m te gaan. Het betekent eigenlijk niet meer dan dat een kind dat vindt dat een ander kind hem pest letterlijk STOP Antipestbeleid - Basisschl Sint-Mntfrt - Pagina 2

3 zegt; aangeeft aan het andere kind dat hij f zij te ver gaat. Als het andere kind daar niet p reageert en dr de stp gaat dan wrdt het prbleem gemeld bij de leerkracht. Vervlgens verwijst deze de twee kinderen naar een rustiger plek m samen te prberen het prbleem met de juf uit te praten. De laatste week van september besteden we ng eens expliciet aandacht aan het nderwerp pesten. In de week na de krkusvakantie wrdt er in iedere klas ng eens extra ver gesprken. Naast deze STOP-methde hanteren we in de schl de vlgende mgangsregels: De een ander geen pijn, k niet vr de grap In de kring luister je naar elkaar en wanneer iemand iets zegt, kijk je elkaar aan. Ga vrzichtig met je eigen spullen m en zeker met die van schl en een ander. De bij een ander kind alleen dat wat je zelf k leuk vindt. We nemen elkaar bij de vrnaam en gebruiken geen scheldwrden. De leerkrachten spreek je aan met 'meester' f 'juf'. Als je kwaad bent zeg je tegen de ander wat je niet leuk vindt znder te slaan, schppen f schelden. We laten andere kinderen zveel mgelijk meespelen en we pakken niets van andere kinderen af. We lachen andere kinderen niet uit. De afspraken prberen we niet alleen p schl, maar k nderweg, thuis en bij anderen na te kmen. De Onderstaande psters gebruiken we in de klasgrepen m de kinderen te helpen herinneren aan de STOPmethde. 2. Antipestbeleid in nze lagere schl: Op schl besteden wij vel aandacht aan het zich ged velen binnen de grep. Samen met de kinderen trachten wij een veilige mgeving te creëren waarin elkeen zich ged velt. Antipestbeleid - Basisschl Sint-Mntfrt - Pagina 3

4 Dit den we nder meer dr preventief ptreden : een duidelijke schleigen antipestbeleid te hebben en dit na te leven het zinvl invullen van de speeltijden a.d.h.v. spelmateriaal en spelaanbd tijdens de middagpauze gericht tezicht dr de leerkrachten tijdens speeltijden en vrije mmenten het jaarlijks inlassen van specifieke lessen rnd pesten tijdens de maand februari (antipestweek) het luisteren naar de kinderen wanneer ze zich niet ged velen in hun vel het gehr geven aan kinderen m.b.t. ideeën in het kader van het antipestbeleid bij aanvang van elk schljaar herhalen van de cncrete afspraken m pesten tegen te gaan a.d.h.v. een specifieke lessenreeks jaarlijks de gemaakte afspraken vastleggen in een gedragscde die wrdt ndertekend dr de kinderen. Binnen een veilige mgeving is er ruimte vr een plagerij f ruzie, maar nit vr pesten. Plagen stpt waar pesten begint A. Wat is plagen: Tussen plagen en pesten ligt een wereld van verschil. Plagen gebeurt vaak éénmalig en steeds p vriendschappelijke basis. Je plaagt bijvrbeeld je vriend f vriendin mdat je die graag ziet. B. Wat is pesten: Pesten echter is een vrm van antisciaal gedrag dr kinderen/jngeren met nvldende f ngepaste sciale vaardigheden. Pesten gebeurt bewust en is gericht p één f meer mensen. De pester wil dat de gepeste persn zich gekwetst, vernederd, afgewezen, genegeerd velt. Pesten hudt k nit p bij die ene keer. Smmige jngeren wrden dagen, weken, jaren getreiterd en gekleineerd dr pestkppen die daar zin in hebben. Iemand van zijn fiets aftrekken: dat kan plagen zijn. Maar k pesten. Het is plagen als de kinderen aan elkaar gewaagd zijn: de ene keer det de een iets naardigs, een vlgende keer is het een ander. Het is een spelletje, niet altijd leuk, maar nit echt bedreigend. Dr elkaar te plagen leren kinderen m met cnflicten m te gaan. Het hrt bij het grt wrden. Vreerst zijn er de passieve slachtffers: kinderen die znder zelf de aanleiding te geven meer kans lpen m gepest te wrden dan de gemiddelde leerling. Daarnaast zijn er k de prvcerende slachtffers: zij vertnen vaak agressief f afwijkend sciaal gedrag waardr ze irritatie en spanning in de mgeving prepen. In beide gevallen willen we als schl ptreden want pesten wrdt niet aanvaard! Antipestbeleid - Basisschl Sint-Mntfrt - Pagina 4

5 C. N-Blame-aanpak: Als ndanks de preventieve maatregelen tch een pestsituatie ntstaat, kiezen we vr een methde m krachtdadig p te treden bij pesten, nl. de N Blame aanpak: een methde die in 1991 in Engeland is ntwikkeld en met succes blijkt te werken. Bij elk N-Blame gesprek wrden de uders via een brief p de hgte gebracht. Uit het bek Een schreeuw m hulp. De N Blame-aanpak bij pesten Gerge Rbinsn & Barbara Maines, uitgeverij Bakermat/Jeugd en vrede vzw vatten we vlgende infrmatie samen: Wat zit er in de benaming? De N Blame-aanpak werd in 1991 bedacht als reactie p een specifiek verzek m het lijden van een jngen te helpen verlichten. Die ingreep was een reactie p een crisis en de naam is verhaast gekzen. Hewel N Blame (geen schuld) een belangrijk nderdeel is, bevat de prcedure andere essentiële elementen: aanmedigen van inlevingsvermgen gedeelde verantwrdelijkheid prbleemplssend Geen van deze elementen is af te leiden uit de benaming en als de prcedure pnieuw gestart kn wrden, zu er wellicht een andere naam gekzen wrden. Kritiek p de N-Blame-aanpak: Reeds van bij het begin kreeg de N-Blame-aanpak heel wat geie reacties, maar naast veel lf heeft deze aanpak k al heel wat kritiek teweeg gebracht. De kritiek lijkt twee rzaken te hebben: 1. Een precht misverstand: het idee dat we de pester zijn gang laten gaan f zelfs het slachtffer de schuld zuden geven mdat we een niet-bestraffende aanpak vrstellen 2. De vertuiging waar smmigen vr staan, gesteund dr Kidscape (een Engelse preventierganisatie), dat pesten wrdt gedaan dr slechte mensen ten verstaan van zwakke mensen en dat een bestraffende en brandmerkende aanpak het prbleem zal plssen. Deze kritiek is vlledig naast de kwestie. Er wrdt niet beweerd dat de N Blame-aanpak de enige methde is die werkt, maar ervaring heeft wel geleerd dat het meestal de meest deltreffende en de, vr het slachtffer, minst risicvlle methde is. Er wrdt niet beweerd dat elke andere methde verkeerd is (hewel we heel bezrgd zijn mwille van de schade die kan ntstaan ten gevlge van bestraffende en brandmerkende methdes, zals pestrechtbanken ). Wat wel wrdt gezegd, is dat deze methde eenvudig is, gemakkelijk m te te passen en duidelijk en steunt p een stevige en duidelijke filsfie die past bij de principes van nze schl. Antipestbeleid - Basisschl Sint-Mntfrt - Pagina 5

6 Bvendien is de methde al dr hnderden leerkrachten mét succes tegepast. Smmigen van hen waren vrdien uiterst sceptisch. Hun verhalen spreken vr zich, ze zijn direct en vertuigend. We denken dat deze methde succesvl is mdat ze het belang en de kracht van grepsprcessen erkent en er gebruik van maakt, mdat ze eenvudig is en geen bscure f geheimzinnige expertise vraagt, én mdat het vr druk bezette mensen een realistische methde is. Hier zu nderzek p grte schaal natuurlijk klaarheid kunnen scheppen, maar dat is vr ns niet het belangrijkste. He kmt het dat het werkt? Inlevingsvermgen en nzelfzuchtigheid: Ten deze aanpak werd ntwikkeld, werd er p zek gegaan naar een prces dat een empathische reactie zu lsweken bij de pesters en de rest van de grep. In de meeste gevallen is dit k gebeurd. In smmige gevallen kan het gebeuren dat de pester helemaal geen zrg velt vr zijn slachtffer, maar als enkele grepsleden de pijn van het slachtffer begrijpen, zrgen zij vr de ndersteuning. Het is sms geneg dat slechts een f twee mensen vriendelijk reageren m het gevel van islement en pijn van het slachtffer te verlichten. Macht: De tussenkmst beïnvledt de grepsdynamiek. Zelfs indien de pester zijn gedrag niet wil veranderen, nemen de anderen de macht ver van de pester dr de uitspraken ver hun gede intenties. Vr de pester wrdt het meilijk m het kwetsende gedrag verder te zetten, dr het cntrast met de ndersteuning die de rest van de grep wil bieden. De ik-taal van intentie: De gewne patrnen van leerkrachtentaal die wrden gebruikt m ngepast/gewenst gedrag aan te pakken, wrden dr Grdn (1974) beschreven als jij-bdschappen (Als je dat ng eens det - Waarm gedraag jij je z? - ). De suggesties ter ndersteuning van de leerlingen wrden gefrmuleerd in de ik-taal van intentie (Ik ga hem bij me thuis uitndigen. Ik ga tijdens de pauze met hem vetballen. - ) en drukken een belangrijke verschuiving van het externe naar het interne gebeuren uit. Prbleemplssend: De aanpak wrdt heel snel prbleemplssend. Dr jngeren bij het prces te betrekken ntstaat er een veel psitievere atmsfeer dan bij traditinele nderzeken en negatief gerichte methdes. Zdra ze met suggesties kmen, kan je daarp psitieve cmmentaar geven en p het einde kan je de grep bedanken vr hun hulp. De N-Blame-methde p nze schl: samenvatting stappenplan Stap 1: Melding Het pesten kan gemeld wrden via: brievenbus mndelinge melding uders Stap 2: Ingaan p meldingen: filteren Situatie binnen de klasgrep aftasten en juist inschatten: ruzie Antipestbeleid - Basisschl Sint-Mntfrt - Pagina 6

7 plagerij pesten Stap 3: N-Blame gesprek 3.1 Gesprek met slachtffer: Infrmatie vragen: grte lijnen ver wat er juist gebeurt betrkkenen (pester, meelper, vrienden) effect p gepeste Uitleg geven ver de aanpak: pesters wrden niet gestraft, pesten met wel stppen afspreken met gepeste wat wel/niet mag verteld wrden 3.2 Gesprek met betrkken pester(s), meelper(s), teschuwer(s) Slachtffer neemt niet deel aan het gesprek. 3.3 Prbleem vrleggen Geen schuldbespreking, geen feiten, wel bespreking van beleving/gevelens slachtffer. 3.4 Verantwrdelijkheid delen Oprep tt medeverantwrdelijkheid 3.5 vrstel tt handelen Elk grepslid stelt een handeling (cncreet, realistisch) vr. Vrstellen dienen gefrmuleerd te wrden vanuit een ik-bdschap. 3.6 vrstel realiseren dr de betrkkenen 3.7 evaluatie Individuele, krte gesprekken na + 1 week Indien psitieve evaluatie: verdere pvlging van psitieve evlutie d.m.v. evaluatiegesprekken p regelmatige basis. Indien negatieve evaluatie: herhaling van stap 3.1 t.e.m. stap 3.7. Indien evaluatie pnieuw negatief is: vergaan naar stap 4 Stap 4: Gesprek met uders van de pester 4.1 Gesprek znder kind 4.2 Gesprek in het bijzin van het kind Stap 5: Opvlgingsgesprek met uders, directie en klasleerkracht Indien evaluatie psitief: einde pvlging Indien evaluatie negatief: vergaan naar stap 6 Stap 6: Opvlgingsgesprek met externe hulpverlening Antipestbeleid - Basisschl Sint-Mntfrt - Pagina 7

8 Opvlgingsgesprek met kind, uders, klasleerkracht, directie, CLB, externe zrgverlener Met de juiste tussenkmsten de slachtffers en pesters effectief helpen, dat is het hfddel van ns antipestbeleid. D. Signaallijst pesten: Pesterijen wrden dikwijls te laat f helemaal niet pgemerkt. Het is belangrijk zwel de pesters, de meelpers als de gepesten te herkennen m hen vervlgens te kunnen helpen. Een signaallijst kan hierbij helpen. Let p het gedrag en het uiterlijk van je kind. Prbeer na te gaan f je kind kan drgaan vr een gepeste, pester f meelper, he het zich velt, he het met anderen mgaat, f het al dan niet bij het spel wrdt betrkken. Op basis van z n nauwkeurige bservatie stt je indien je kind pest, meelpt f gepest wrdt bijna altijd p een aantal signalen. Smmige van deze signalen spreken vr zich en verwijzen vrij rechtstreeks naar pesterijen (= primaire signalen), terwijl andere signalen wat meer dubbelzinnig blijven maar wel het vermeden dat er gepest wrdt, kmen versterken. Deze secundaire signalen blijven dus iets vager en kunnen evenged p een ander prbleem wijzen. Omdat de kans vrij grt is dat er bij elk kind (af en te) ten minste één van die signalen pduikt, is het aangewezen m niet te vlug te besluiten dat er hier wrdt gepest. Van zdra er enkele van deze verdken bdschappen f signalen samen pduiken, heb je er alle reden te m verdere stappen te ndernemen. In dat geval is er ngetwijfeld wat meer aan de hand. Signalen pester: Primaire signalen: Krijgt sms af te rekenen met slachtffers die zdanig in het nauw gedreven zijn dat ze wel meten terugslaan: blauwe plekken, schrammen, verwndingen f gescheurde kleding kunnen hier het gevlg van zijn. In de schlagenda f elders kunnen pmerkingen staan die verwijzen naar schermutselingen f cnflicten p schl Secundaire signalen: Zit herhaaldelijk p de kap van een ander persn. Plaagt vaak p ene gemene manier. Det ster, wil impneren Is vaak fysiek sterker dan het slachtffer. Heeft een grt idee van zichzelf. Is vral met zichzelf begaan: als alles maar naar zijn/haar zin verlpt, als hij/zij zich maar ged velt Reageert meer impulsief en agressief: kan meilijk met kritiek f tegenwind verweg. Raakt in dat geval erg gemakkelijk ver zijn/haar teren. Heeft het meilijk met de grenzen die dr de uders, leerkrachten wrden gesteld. Reageert eerder pstandig en tegendraads. Antipestbeleid - Basisschl Sint-Mntfrt - Pagina 8

9 Kan vrij intelligent zijn, maar heeft meestal een beperkte interesse vr de leerstf en vr schlse taken. Aanvaardt eerder kwaadschiks de nrmen en verwachtingen van de schl. Samen spelen f werken met andere kinderen is erg meilijk: wil vrtdurend de anderen dmineren. Vrienden die p bezek kmen, delen die interesse en gedragen zich in die zin. Het met pvallen dat een aantal nder hen zich bijznder vlgzaam gedraagt. De autriteit van de pester mag immers nit in het gedrang kmen. Het initiatief bij spelen, uitstappen f andere activiteiten zal hfdzakelijk van de leid(st)er uitgaan. Omringt zich sms met meelpers die zrgen vr zijn aanzien. Kiest eerder vr agressieve idlen. Is eerder gevreesd dan geliefd in de klasgrep. Signalen meelper: Primaire signalen: / Secundaire signalen: Zegt nit wat hij/zij echt denkt. Neemt weinig initiatief. Is eerder een zwijgzaam kind maar kmt plts allerlei dingen vertellen ver schl, activiteiten, vriendjes... f mgekeerd: is eerder een kind dat meestal veel vertelt ver schl, activiteiten, vriendjes maar heeft plts een stillere peride: kmt hierver ng maar weinig vertellen. Signalen gepeste: Primaire signalen: Wrdt vaak p een gemene en harde manier aangepakt dr andere kinderen (kleineren, besptten, pijn den, uitlachen, nvriendelijk behandelen, uitsluiten). Slaagt er niet in zich ged f afdend te weren. Kledij f andere bezittingen wrden besmeurd, vernield, beschadigd f verdwijnen. Draagt zichtbare spren van pesterijen: blauwe plekken, schrammen, gescheurde kledij Secundaire signalen: Staat dikwijls alleen, heeft weinig speelkameraden: heeft weinig f geen buitenschlse cntacten met klasgentjes, vrienden. Heeft geen enkele echt gede vriend(in) met wie hij/zij de vrije tijd drbrengt f met wie hij/zij geregeld en spntaan cntact pzekt. Wrdt zelden f nit uitgendigd p feestjes f heeft er geen behefte aan m zelf een feestje te rganiseren. Is bang f buitengewn gestresseerd m na het weekend f vakantieperide weer naar schl te meten gaan: klaagt van hfdpijn, keelpijn, maagpijn, krampen, weinig eetlust. Heeft een nrustige slaap (nachtmerries, huilen, niet kunnen inslapen, vreg wakker). Wrdt bij het vrmen van grepjes dikwijls als laatste gekzen f valt af. Zekt eerder het veilige gezelschap p van de tezichthudende leerkracht f uder. Gedraagt zich krampachtig, angstig en nzeker; maakt zich liefst nzichtbaar. Gedraagt zich neerslachtig f depressief: ziet er bang, ngelukkig, huilerig uit. gedraagt zich zelfs Antipestbeleid - Basisschl Sint-Mntfrt - Pagina 9

10 znder aanleiding als een geslagen hnd. Schlresultaten gaan ngal eens in dalende lijn. Zijn vaker afwezig: hetzij in letterlijke zin, hetzij dr in gedachten weg te vluchten. Zrgt ervr dat hij/zij pas p het allerlaatste mment p schl tekmt en maakt zich nmiddellijk na de les weer uit de veten m z de pesterijen p de speelplaats te vermijden. - Vraagt f steelt geld/snep als zethuder vr de pester. E. Cyberpesten: Internet is zwel bij jngeren als bij vlwassenen een van de nrmaalste zaken van de wereld en niemand kan zich ng een samenleving vrstellen znder deze technlgie. Maar zals altijd heeft al het gede dat internet, en mbiele telefnie ns gebracht heeft, k een schaduwzijde. Diezelfde technlgie die ns zveel weldaden heeft gebracht, kan k misbruikt wrden m te besptten, te pesten en te slachtfferen. Wat is cyberpesten: Cyberpesten is een vrm van pesten waarbij pesters herhaaldelijk gebruik maken van elektrnische media zals internet f mbiele telefnie m iemand kwetsend materiaal te te zenden f dr kwetsende dingen ver iemand te verspreiden met de bedeling p die manier macht ver de persn uit te efenen. Cyberpesten vindt plaats wanneer een kind f jngere een ander kind f jngere kwelt, bedreigt, lastig valt, vernedert f in verlegenheid brengt dr gebruik te maken van digitale technieken. Men spreekt ver cyberpesten wanneer er aan beide kanten sprake is van jngeren. Z gauw als er vlwassenen betrkken wrden, spreekt men eerder ver stalken f lastig vallen. Waarm geen Facebk -13? Wanneer kinderen een prfiel aanmaken p Facebk beseffen zij ng niet wat de eventuele gevlgen kunnen zijn bij het plaatsen van nline infrmatie en ft s. Daarbij vergeten zij k hun prfiel te beveiligen waardr al hun basisinfrmatie (wnplaats, telefnnummer, ), statussen en ft s beschikbaar wrden gesteld vr elke facebkgebruiker. In deze pgesmde vrbeelden kan p verschillende manieren misbruik wrden gemaakt wat kan leiden tt andere gevlgen. Vals Facebkprfiel = strafbaar Wanneer een kind een Facebkprfiel aanmaakt en liegt ver zijn f haar leeftijd maakt hij f zij een vals prfiel aan. Ged m te weten is dat een vals Facebkprfiel strafbaar is in België. Daarm vinden we het nze taak m jullie als uders hier attent p te maken. Tch Facebk? Indien juw kind tch al een Facebkprfiel heeft aangemaakt, cntrleer dan zeker f de privacyinstellingen crrect zijn. Bijvrbeeld: vrienden van vrienden is zeker te vermijden, want vrienden van vrienden is eigenlijk iedereen. Als je enkel vrienden aanvaardt, kunnen zij alleen het Facebkprfiel bekijken en niemand anders. Wat kan je er aan den als uder? Onze schl laat geen enkele vrm van geweld, asciaal gedrag f pesterijen te. Als uder kan u de schl steunen m cyberpesten te vrkmen, dr k thuis p een veilige en verantwrde manier Antipestbeleid - Basisschl Sint-Mntfrt - Pagina 10

11 m te gaan met mderne cmmunicatietechnlgieën. Cyberpesten vrkmen: 1. Zrg dat je weet waar je kind mee bezig is. Ga p een psitieve manier het gesprek aan rnd internet, leer van je kinderen maar maak k duidelijke afspraken. 2. Prbeer een sfeer te creëren waarin je kind met prblemen naar je te kmt. 3. Zet de cmputer in een gemeenschappelijke ruimte, zals bijvrbeeld de wnkamer. Kinderen en jngeren zijn vrzichtiger als ze weten dat er een gje in het zeil gehuden wrdt. 4. Leer je kinderen p een veilige, verantwrde en respectvlle manier met het internet m te gaan. Zeg hen geen zaken te versturen die anderen kunnen kwetsen. Wat als mijn kind slachtffer is van cyberpesten? Prbeer als uder in de eerste plaats rustig te blijven, k al kunnen de bdschappen hard aankmen. 1. Wees attent p signalen die uw kind kan vertnen. Weigeren m naar schl te gaan, pltseling de cmputer f gsm niet meer willen gebruiken,... kunnen erp wijzen dat er iets fut zit. 2. Neem je kind serieus maar stel hem wel gerust. Vaak meten deze bdschappen niet persnlijk genmen wrden en het is zeker en vast niet zijn f haar schuld. 3. Zeg je kind m niet te reageren p haatmailtjes f berichten. Vaak is de ll er vr de pester dan snel af. 4. Ongewenste mails f sms jes kunnen geblkkeerd wrden. Eventueel kan je kind een andere nickname kiezen f een nieuw adres aanmaken. Hierbij kan het eventueel werken met twee adressen. Eentje dat gebruikt wrdt vr gede vrienden (die dan k belven dit aan niemand anders dr te geven) en eentje vr de ruimere kennissenkring en de inschrijving p sites f MSN. 5. Als je kind gepest wrdt in publieke chatrms, kan je de mderatr aanspreken. Hij zal de persn dan eventueel blkkeren. Hetzelfde geldt vr de prviders van websites f weblgs. 6. Breng k de leerkracht p de hgte en vraag f er p schl k signalen zijn. 7. Als het pesten echter aanhudt en in ernstige gevallen, kan de lkale f federale plitie ingeschakeld wrden. Hiervr is echter bewijsmateriaal ndig. Leer kinderen dan k he ze een msn-cnversatie kunnen pslaan f printscreens kunnen maken van ngewenste chatsessies f ft s. Hud k de datum en het uur bij. Ok zich vrden als iemand anders, iemands ft s versturen znder diens testemming, inbreken in cmputers, racistische uitspraken den, paswrden verspreiden,... zijn bij wet verbden en dus strafbaar. Wat als mijn kind zelf een pestkp is? 1. Maak duidelijk dat jij dat pestgedrag niet accepteert. 2. Praat met je kind en vraag hem waarm hij dit det. Vaak wrdt het pestgedrag als plagerij f kattenkwaad bestempeld en beseft men niet dat men het slachtffer wel degelijk schade berkkent f dingen det die sms zelfs strafbaar zijn. 3. Straf niet meteen, maar wijs je kind wel p zijn verantwrdelijkheden en prbeer hem Antipestbeleid - Basisschl Sint-Mntfrt - Pagina 11

12 bewust te maken van de gevlgen van zijn daden. Stel vragen als He zu jij reageren als ju dat zu verkmen? f Zu je die dingen k durven zeggen als die persn in kwestie k echt vr je zu staan?. 4. Eis van je kind dat hij nmiddellijk phudt met zijn pestgedrag. 5. Als je kind niet alleen handelt maar samen met vrienden, kan je k hun uders p de hgte brengen. Vertel k aan de schl wat er gebeurt. Ok al lijkt het sms een verleidelijke f vr de hand liggende plssing, het heeft geen zin m de nieuwe media te verbannen. Hewel er hier en daar iets fut lpt, blijft het internet een fantastisch medium dat de leefwereld van nze kinderen en jngeren vral verrijkt. Mail, chat, gsm f MSN zijn belangrijke instrumenten gewrden m sciale netwerken uit te buwen en te nderhuden. Deze niet meer kunnen gebruiken staat vr kinderen en jngeren gelijk aan abslute islatie, wat z ngeveer het ergste is wat ju p die leeftijd kan verkmen. Pesten is bvendien geen nieuw fenmeen, het evlueert enkel mee met de mgelijkheden die kinderen en jngeren kennen, waardr cyberpesten vrm krijgt. Maar als we dit integreren in een breder pestbeleid p schl en tegelijkertijd nze kinderen en jngeren pveden mtrent veilig en gepast internetgebruik kmen we al een heel eind verder... Wat det de schl? Klassiek pesten en cyberpesten vaak hand in hand. Het pesten p schl vindt blijkbaar zijn weg naar de nieuwe technlgieën die het hele gebeuren verderzetten buiten de schluren. Daarm is het zeer belangrijk dat de aanpak van het cyberpesten kadert in een glbaal pestbeleid van de schl. Zwel met leerlingen als met uders met er een pen cmmunicatie zijn rnd deze prblematiek. Cyberpesten vrkmen: Op schlniveau We integreren de thematiek van cyberpesten in het pestbeleid van de schl. We werken aan welbevinden: kinderen die zich ged in hun vel velen, hebben minder neiging m te pesten. We sensibiliseren leerkrachten ver het fenmeen cyberpesten. Veel leerkrachten denken dat zij er niets aan kunnen den, aangezien het buiten de schluren gebeurt. We sensibiliseren k uders dr regelmatig een vrming ver cyberpesten te rganiseren en vragen hen eventuele prblemen snel te melden. Ouders blijven verantwrdelijk vr wat hun kinderen den p het web. We spren uders k aan m hun kinderen hier ged in p te vlgen. We laten uders en leerlingen weten dat cyberpesten binnen de schl niet geduld wrdt en stimuleer hen m incidenten te melden. We werken met heel het schlteam een aanpak uit rnd de nieuwe ICT-eindtermen. We zrgen ervr dat het schlnetwerk z ged mgelijk beveiligd is en laten geen leerlingen znder tezicht in het infrmaticalkaal. Er wrden afspraken gemaakt ver gsm- en cmputergebruik tijdens de schluren. We zrgen vr een laagdrempelig meldpunt waar leerlingen en uders terecht kunnen m pestprblemen te melden. Op klasniveau We prberen een psitief klasklimaat te creëren zdat uders en leerlingen in een sfeer van vertruwen prblemen kunnen melden. We tnen interesse in wat leerlingen den p de cmputer en gaan p een psitieve manier Antipestbeleid - Basisschl Sint-Mntfrt - Pagina 12

13 het gesprek aan rnd internet. We discussiëren met de leerlingen ver wat kan en wat niet kan p het internet en met de gsm. Vanuit dit gesprek kan met de klas een charter met afspraken ver nettiquette pgesteld wrden. We leren de leerlingen dat ze verantwrdelijk zijn vr hun daden en reflecteren met hen ver wat de gevlgen kunnen zijn van hetgeen ze den. He zuden zij reageren in verschillende situaties? We helpen hen k m de cnsequenties vr de slachtffers te begrijpen. We vertellen hen wat wettelijk gezien strafbaar is. Haatmail f smsjes, zich vrden als iemand anders, iemands ft s versturen znder diens testemming, inbreken in cmputers, racistische uitspraken den, paswrden verspreiden,... zijn bij wet verbden en kunnen dus gevlgen hebben vr de dader f zijn uders. Hiernder geven we u ng enkele tips mee m het cyberpesten te helpen vrkmen. - Infrmeer je ver het gebruik en misbruik van internet en gsm bij jngeren. - Tn interesse vr de cmmunicatievaardigheden van je kind. Weet waarmee je kind bezig is p pc en gsm. Maak k duidelijke afspraken ver wat kan en niet kan (.a. tijdbesteding). - Zrg vr een pen gesprek ver wat binnenkmt en buitengaat via de cmputer en de gsm. - Bespreek cncrete vrvallen, ervaringen f nieuwtjes en verken wat kan f niet kan. Ga samen p zek naar gepaste manieren van mgaan en cmmuniceren via het internet en gsm. - Bekijk met je kind he hij/zij met Facebk en MSN kan mspringen (vrienden maken, bdschappen f cntacten blkkeren, infrmatie delen ). Hu een gje in het zeil bij ICT-gebruik. Zeker bij lagereschlkinderen hrt de cmputer in een gemeenschappelijke ruimte waar tezicht mgelijk is. - Dring er bij je kind p aan dat het geen paswrden f andere gevelige infrmatie uitwisselt met anderen. Twee vuistregels m mee te geven aan je kinderen: - Alle infrmatie die je in het gewne leven vr jezelf hudt, geef je k niet prijs p het internet. Denk aan je dagbek bijvrbeeld. - Alles wat je niet in het echte leven rechtuit tegen iemand durft te zeggen, tik je k niet in p MSN, Netlg, Facebk Antipestbeleid - Basisschl Sint-Mntfrt - Pagina 13

14 Antipestbeleid - Basisschl Sint-Mntfrt - Pagina 14

Infobrochure Anti-pestbeleid

Infobrochure Anti-pestbeleid Infobrochure Anti-pestbeleid 2 Beste ouder, Zoals u wellicht weet, besteden wij op school aandacht aan het zich goed voelen binnen de groep. Samen met de kinderen trachten wij een veilige omgeving te creëren

Nadere informatie

PEST PROTOCOL. Prins Willem-Alexanderschool

PEST PROTOCOL. Prins Willem-Alexanderschool PEST PROTOCOL Prins Willem-Alexanderschl Wat is een pestprtcl? Een pestprtcl is een aantal vereenkmsten ver het tegengaan van pesten. Een afspraak tussen de schl, de kinderen en de uders. Waarm een pestprtcl?

Nadere informatie

Pestprotocol. Uitleg van de petten van de Kanjertraining VOOR ALLE KINDEREN VOOR HET GEPESTE KIND

Pestprotocol. Uitleg van de petten van de Kanjertraining VOOR ALLE KINDEREN VOOR HET GEPESTE KIND Pestprtcl Dit pestprtcl bestaat uit 4 delen:vr alle kinderen, vr het gepeste kind, vr de pester en, vr de uders. Deze partijen zijn allemaal betrkken bij een situatie waarin gepest wrdt. Uitleg van de

Nadere informatie

PESTEN. Deze folder is een hulpmiddel voor jou en je kind om samen te leren over pesten en hoe je dit kan stoppen.

PESTEN. Deze folder is een hulpmiddel voor jou en je kind om samen te leren over pesten en hoe je dit kan stoppen. PESTEN Deze flder is een hulpmiddel vr ju en je kind m samen te leren ver pesten en he je dit kan stppen. WAT IS PESTEN? Pesten is iemand anders bewust bedreigen, bang maken, uitdagen, uitschelden f pijn

Nadere informatie

Protocol: Pestprotocol

Protocol: Pestprotocol Prtcl: Pestprtcl Inleiding Pesten kmt p iedere schl in mindere f meerdere mate vr. Het is een prbleem dat vr de betrkkenen verstrekkende gevlgen kan hebben in de lp van hun levens. Uit nderzek blijkt dat

Nadere informatie

Pestprotocol basisschool Pieter Wijten

Pestprotocol basisschool Pieter Wijten Pestprtcl basisschl Pieter Wijten Basisschl Pieter Wijten werkt aan een veilig schlklimaat waarin kinderen respectvl met elkaar mgaan. Ze hanteert drie principes: Ik zrg ged vr mezelf Ik zrg ged vr de

Nadere informatie

Pestprotocol Cazemierschool 2012

Pestprotocol Cazemierschool 2012 Pestprtcl Cazemierschl 2012 Vrwrd De Cazemierschl is een Prtestants Christelijke schl, die werkt vanuit de Jenaplanvisie. Dat betekent dat vr nze schl de algemeen menselijke waarden zals gemeenschapszin,

Nadere informatie

Onze school gebruikt hierbij naast het SPCO veiligheidplan, in ieder geval de volgende hulpmiddelen:

Onze school gebruikt hierbij naast het SPCO veiligheidplan, in ieder geval de volgende hulpmiddelen: Graaf Jan van Mntfrtschl Beleid ter vrkming en/f regulering van pestgedrag 1. 1 Inleiding: Iedere schl heeft een veilig schlklimaat ndig. Op de Graaf Jan van Mntfrtschl zijn wij ns ervan bewust dat veiligheid

Nadere informatie

Pestprotocol. Pestprotocol Stichting Allure januari 2012 1

Pestprotocol. Pestprotocol Stichting Allure januari 2012 1 Pestprtcl Elke schl bij Stichting Allure hanteert een Pestprtcl. Het schlspecifieke Pestprtcl is een afgeleide van dit algemeen Pestprtcl. 1. Del van het pestprtcl: Wij vinden dat elk kind dat bij ns naar

Nadere informatie

Anti Pestbeleid Uitgangspunt: Ieder kind heeft recht op een veilige omgeving en een plezierige schooltijd. Achtergrond

Anti Pestbeleid Uitgangspunt: Ieder kind heeft recht op een veilige omgeving en een plezierige schooltijd. Achtergrond Anti Pestbeleid Uitgangspunt: Ieder kind heeft recht p een veilige mgeving en een plezierige schltijd Achtergrnd - Wat is pesten? 'Iemand wrdt getreiterd f is het mikpunt van pesterijen als hij f zij herhaaldelijk

Nadere informatie

o Alle kinderen moeten zich in hun basisschoolperiode veilig kunnen voelen, zodat zij zich optimaal kunnen ontwikkelen

o Alle kinderen moeten zich in hun basisschoolperiode veilig kunnen voelen, zodat zij zich optimaal kunnen ontwikkelen Pestprtcl 1. Del Dit PESTPROTOCOL heeft als del: Alle kinderen meten zich in hun basisschlperide veilig kunnen velen, zdat zij zich ptimaal kunnen ntwikkelen Dr regels en afspraken zichtbaar te maken kunnen

Nadere informatie

Huiswerk Informatie voor alle ouders

Huiswerk Informatie voor alle ouders Nummer 6 mei 2010 Huiswerk Infrmatie vr alle uders Huiswerk en efening Ged leren lezen en rekenen is belangrijk, want je hebt deze vaardigheden in het dagelijks leven veral ndig. Kinderen ged leren lezen

Nadere informatie

Raak niet verstrikt in het web. e e. o l. weerbaar.info

Raak niet verstrikt in het web. e e. o l. weerbaar.info l WeesWebWijs Raak niet verstrikt in het web. e f e e G ge Internet is een prachtig medium. Je kunt veel plezier beleven aan het spelen van spelletjes, bekijken van filmpjes en chatten met vrienden. Ok

Nadere informatie

Stad & Esch maken we samen: Van pesten naar een wij-gevoel

Stad & Esch maken we samen: Van pesten naar een wij-gevoel Stad & Esch maken we samen: Van pesten naar een wij-gevel Omgaan met pesten pagina 1 van 11 Inhudspgave 1. Vrwrd blz. 3 2. Van pesten naar.een wij-gevel blz. 4 3. Stappen bij structureel pestgedrag blz.

Nadere informatie

Gedragsprotocol Samenwerkingsschool Balans. Wat is het gedragsprotocol? Uitgangspunt. Pesten of plagen?

Gedragsprotocol Samenwerkingsschool Balans. Wat is het gedragsprotocol? Uitgangspunt. Pesten of plagen? Gedragsprtcl Samenwerkingsschl Balans Wat is het gedragsprtcl? Het gedragsprtcl vrmt de verklaring van het schlbestuur, de directie, de leerkrachten, de leerlingen en de uders waarin is vastgelegd dat

Nadere informatie

Wij zijn een KiVaschool!

Wij zijn een KiVaschool! Elke schl bij Stichting Allure hanteert een Pestprtcl. Dit schlspecifieke Pestprtcl is een afgeleide van het algemeen Pestprtcl Allure. O.B.S.Geert Hlle hanteert de KiVa aanpak. Wij zijn een KiVaschl!

Nadere informatie

Protocol bij het overlijden van een gezinslid van een leerling

Protocol bij het overlijden van een gezinslid van een leerling Prtcl bij het verlijden van een gezinslid van een leerling Algemeen: Er wrden geen mededelingen aan de pers gedaan. Het lcatie aanspreekpunt f de directeur meldt alleen dat nze 1 ste zrg de nabestaanden

Nadere informatie

Pestprotocol. 1 Achtergrond. 1.1 Uitgangspunt. 1.2 Pesten in het cluster-4-onderwijs. Onderwijs. Pestprotocol Versie: 1.0 Datum: 20 mei 2014

Pestprotocol. 1 Achtergrond. 1.1 Uitgangspunt. 1.2 Pesten in het cluster-4-onderwijs. Onderwijs. Pestprotocol Versie: 1.0 Datum: 20 mei 2014 Pestprtcl Onderwijs Pestprtcl Versie: 1.0 Datum: 20 mei 2014 1 Achtergrnd 1.1 Uitgangspunt Beleid tegen pesten valt binnen het veiligheidsbeleid van Yulius Onderwijs. Ons uitgangspunt is dat nze schl een

Nadere informatie

Het Coole Kikkerplan Binnen twee weken een klas vol vet coole kikkers Groep 4 tot en met 8

Het Coole Kikkerplan Binnen twee weken een klas vol vet coole kikkers Groep 4 tot en met 8 Het Cle Kikkerplan Binnen twee weken een klas vl vet cle kikkers Grep 4 tt en met 8 Anne Kijman, Kinderpsychlg NIP/Gz BIG i.s.m Christine de Jngh en Yvnne van der Zanden, leerkrachten Jhannesschl Pijnacker

Nadere informatie

Pestprotocol ICBS De Trimaran. Pestprotocol. ICBS De Trimaran

Pestprotocol ICBS De Trimaran. Pestprotocol. ICBS De Trimaran Pestprtcl ICBS De Trimaran Pestprtcl ICBS De Trimaran 0 Pestprtcl ICBS De Trimaran Inhud Het pestprtcl... 2 Wat is pesten?... 3 Wat is de vijf sprenaanpak?... 5 He vlgt de schl de sciaal emtinele ntwikkeling?...

Nadere informatie

PESTPROTOCOL OBS Aan de Roer

PESTPROTOCOL OBS Aan de Roer PESTPROTOCOL OBS Aan de Rer Pestprtcl OBS Aan de Rer 1 Inleiding Vr u ligt het Pestprtcl OBS Aan de Rer. Het prtcl geeft leerkrachten van grep 1 tt en met 8 richtlijnen vr het vrkmen, signaleren en aanpakken

Nadere informatie

Les 2. Een open gesprek over psychische gezondheid. Groepsvormingsopdrachten. is een project van Diversion en MIND

Les 2. Een open gesprek over psychische gezondheid. Groepsvormingsopdrachten. is een project van Diversion en MIND Les 2 Een pen gesprek ver psychische gezndheid Grepsvrmingspdrachten is een prject van Diversin en MIND VOOR DE DOCENT Deze les kan als lsstaande pdracht gegeven wrden, maar k als vervlg p de MIND Yung

Nadere informatie

Inhoud. Pestprotocol basisschool Het Palet

Inhoud. Pestprotocol basisschool Het Palet Inhud Plagen f pesten?... 3 Del pestprtcl basisschl Het Palet... 3 Preventief pestbeleid... 4 Klimaat van het Palet... 4 Werkvrmen... 4 Indien er tch sprake is van pestgedrag?... 5 Tips aan de uders...

Nadere informatie

Pesten op onze school: wat weten we er van?

Pesten op onze school: wat weten we er van? deel 2: hfdstuk 4 - Pesten p schl: wat weten we ervan? - 1. Pesten p schl: in de spiegel kijken Hfdstuk 4 Pesten p nze schl: wat weten we er van? 1. Pesten p schl: in de spiegel kijken. De praktijk tnt

Nadere informatie

GBS HET KOMPAS ZEGT NEEN TEGEN PESTEN!

GBS HET KOMPAS ZEGT NEEN TEGEN PESTEN! GBS HET KOMPAS ZEGT NEEN TEGEN PESTEN! Pstadres: GBS Het Kmpas, Kardinaal J. Cardijnstraat 1, 9170 Sint-Gillis-Waas, 03 727 17 70 1. Visie Als schl willen we extra aandacht geven aan het welbevinden van

Nadere informatie

Gouda, februari 2012. Team en schoolleiding Goejanverwelleschool.

Gouda, februari 2012. Team en schoolleiding Goejanverwelleschool. Guda, februari 2012. Team en schlleiding Gejanverwelleschl. Pestprtcl Pesten is een ernstig verschijnsel. Het kmt p alle schlen vr, k p de Gejanverwelleschl! Juist in deze tijd, met de mderne mgelijkheden

Nadere informatie

Stap 1. Wat wil jij?

Stap 1. Wat wil jij? Stap 1. Hi Iemand heeft het idee dat jij wel wat supprt kunt gebruiken. Dat kunnen je uders zijn, een vriend/vriendin een therapeut f iemand anders die ju ged kent. Die iemand wil graag dat jij hulp krijgt

Nadere informatie

Succesvol samenwerken met ouders. Onderzoek Ouderbetrokkenheid. Bundel in te kijken in de leraarskamer. http://flob.sint-niklaas.

Succesvol samenwerken met ouders. Onderzoek Ouderbetrokkenheid. Bundel in te kijken in de leraarskamer. http://flob.sint-niklaas. Onderzek Ouderbetrkkenheid V.U. : Lieve Van Daele, Grte Markt 1, 9100 Sint-Niklaas Succesvl samenwerken met uders Bundel in te kijken in de leraarskamer http://flb.sint-niklaas.be ONDERZOEK GOK-PROJECT

Nadere informatie

De groepsleerkrachten bereiden zich samen voor op het gesprek met hun groep.

De groepsleerkrachten bereiden zich samen voor op het gesprek met hun groep. PROTOCOL ROUWVERWERKING Het stappenplan A. Het bericht kmt binnen Bericht van een ngeluk f verlijden van een leerling - Tezeggen dat er iemand zal terugbellen. Vragen p welk nummer men bereikbaar is en

Nadere informatie

Sociaal veiligheidsprotocol VMBO Helicon Eindhoven

Sociaal veiligheidsprotocol VMBO Helicon Eindhoven Sciaal veiligheidsprtcl VMBO Helicn Eindhven Dit prtcl is een bijlage van het begeleidingsplan van nze schl. Standpunt In dit prtcl verklaren schl en uders tezamen, dat we grensverschrijdend gedrag en

Nadere informatie

VAN OUDERCOMITÉ NAAR OUDERRAAD

VAN OUDERCOMITÉ NAAR OUDERRAAD VAN OUDERCOMITÉ NAAR OUDERRAAD Sinds 1 september 2004 kan elke schl een uderraad prichten vlgens het participatiedecreet. Het schlbestuur is verplicht m een uderraad p te richten als 10% van de uders er

Nadere informatie

Beleid met betrekking tot pestgedrag.

Beleid met betrekking tot pestgedrag. Beleid met betrekking tt pestgedrag. Del : CBS Samen Onderweg met een veilige schl zijn vr leerlingen, medewerkers en uders. Pesten hrt hier niet bij en met zveel als mgelijk uitgebannen wrden. Preventief.

Nadere informatie

Als uitgangspunt zijn er drie wensen waar jij uit kunt kiezen:

Als uitgangspunt zijn er drie wensen waar jij uit kunt kiezen: Stap 2 Wat ga je den? Je gaat een wens kiezen ver wat jij anders wilt in het met elkaar mgaan. Daarna kies je twee manieren waarp jullie die wens gaan waarmaken. Je schrijft k ng p welke kwaliteiten en

Nadere informatie

o o o BIJLAGE PEDAGOGISCHE VISIE A. Gedragsindicatoren personeel in relatie tot leerlingen (vice versa)

o o o BIJLAGE PEDAGOGISCHE VISIE A. Gedragsindicatoren personeel in relatie tot leerlingen (vice versa) PEDAGOGISCHE VISIE A. Algemeen De pedaggische visie vertelt he de schl met leerlingen, persneel en uders van leerlingen wil mgaan en wat de schl verwacht ten aanzien van de relatie tussen leerlingen en

Nadere informatie

Meldcode bij een vermoeden van kindermishandeling voor scheidingsbegeleiders [versie 28-04-2009]

Meldcode bij een vermoeden van kindermishandeling voor scheidingsbegeleiders [versie 28-04-2009] 1 Algemeen Meldcde bij een vermeden van kindermishandeling vr scheidingsbegeleiders [versie 28-04-2009] 1.1 Iedere ScS Scheidingsspecialist, ScS Zandkasteelcach, ScS OKEE-cach, hierna te nemen scheidingsbegeleider,

Nadere informatie

Goede afspraken maken goede vrienden

Goede afspraken maken goede vrienden Dag van de demcratie Gede afspraken maken gede vrienden Delstellingen Kinderen verkennen eigen standpunt ver klasafspraken. Kinderen verkennen de standpunten van klasgenten ver klasafspraken. De kinderen

Nadere informatie

Cursussen CJG. (samenwerking tussen De Meerpaal en het onderwijs in Dronten) Voortgezet Onderwijs

Cursussen CJG. (samenwerking tussen De Meerpaal en het onderwijs in Dronten) Voortgezet Onderwijs Cursussen CJG (samenwerking tussen De Meerpaal en het nderwijs in Drnten) Vrtgezet Onderwijs 1 Faalangst (vrtgezet nderwijs) Faalangsttraining is vr jngeren die gespannen zijn en (te) veel nadenken ver

Nadere informatie

Een natuurlijk proces

Een natuurlijk proces Ik vel het weer. Het is er weer. Sms even, dan de hele tijd. Ik wil je niet kwetsen. Ik wil het niet weer zeggen, maar het is er weer. (Gijs Hrvers) Overprikkeling Veel mensen met autisme hebben gede intellectuele

Nadere informatie

Groep 7 - Les 9: Pesten en plagen AANGEPASTE LES

Groep 7 - Les 9: Pesten en plagen AANGEPASTE LES Katern Werken aan Sciale Veiligheid Grep 7 Les 9 (aangepast) Grep 7 - Les 9: Pesten en plagen AANGEPASTE LES Del blk 1: Grepsvrming en een psitief sciaal klimaat, waar leerlingen zich mede verantwrdelijk

Nadere informatie

Kinderen uit de lagere school opvangen na een overlijden

Kinderen uit de lagere school opvangen na een overlijden VCLB Leuven Centrum vr Leerlingenbegeleiding vr Vrij en Gemeentelijk Onderwijs vzw Karel Van Ltharingenstraat 5 3000 Leuven Tel. 016 28 24 00 Fax 016 28 24 99 inf@vclbleuven.be www.vclbleuven.be Kinderen

Nadere informatie

Vragenlijst: Ouderenagressie, een verschijnsel in Thuiszorg Bilzen?

Vragenlijst: Ouderenagressie, een verschijnsel in Thuiszorg Bilzen? Bijlage 1: de vragenlijst Vragenlijst: Ouderenagressie, een verschijnsel in Thuiszrg Bilzen? Ik de een nderzek naar uderenagressie ten aanzien van de hulpverlening vr mijn eindwerk. Dit nderzek de ik mede

Nadere informatie

Metacognitieve Therapie

Metacognitieve Therapie Metacgnitieve Therapie MODULE 10: TERUGVALPREVENTIE 10.1 terugvalpreventie 10.2 Psychse/schizfrenie: diagnse f stigma? Het begrip psychse, respectievelijk schizfrenie, wekt bij veel mensen een verkeerde

Nadere informatie

Rouwprotocol Widdonckschool Weert overlijden van een leerling

Rouwprotocol Widdonckschool Weert overlijden van een leerling Ruwprtcl Widdnckschl Weert Ruwprtcl Widdnckschl Weert verlijden van een leerling In dit prtcl wrdt beschreven he Widdnckschl Weert kan handelen bij het verlijden van een leerling(en) van nze schl. Dit

Nadere informatie

De volgende kenmerken die betrekking hebben op de algemene ontwikkeling kunnen wijzen op een ontwikkelingsvoorsprong.

De volgende kenmerken die betrekking hebben op de algemene ontwikkeling kunnen wijzen op een ontwikkelingsvoorsprong. 1 Checklist kinderen met een ntwikkelingsvrsprng (grep 1 en 2). De vlgende kenmerken die betrekking hebben p de algemene ntwikkeling kunnen wijzen p een ntwikkelingsvrsprng. mndelinge taalvaardigheid gede

Nadere informatie

VOEL OOK DE MAGIE VAN KINDEROPVANG EN NATUUR!

VOEL OOK DE MAGIE VAN KINDEROPVANG EN NATUUR! Ontwikkeling van kinderen, stagnatie van de ntwikkeling en drverwijzen Wij prberen er vr te zrgen dat kinderen zich bij nze pvang plezierig velen en zich kunnen ntwikkelen. Om te kunnen berdelen f dit

Nadere informatie

Zorg op K.S.T.S. Temse-Velle

Zorg op K.S.T.S. Temse-Velle Zrg p K.S.T.S. Temse-Velle Beste uders, De zrgwerking p nze schl bestaat al heel wat jaren en is vrtdurend in beweging. Enerzijds mdat de wetgeving i.v.m. zrg verandert, anderzijds mdat leerlingzrg zelf

Nadere informatie

draaiboek pesten Algemeen Waarover gaat het: terminologie1

draaiboek pesten Algemeen Waarover gaat het: terminologie1 draaibek pesten Algemeen Een draaibek is een handleiding f stappenplan waarin stap vr stap wrdt behandeld wat er p je af kan kmen mcht er zich een bepaalde gebeurtenis f crisis vrden. Elke gebeurtenis

Nadere informatie

Tips Digiduif. 1. U logt in op digiduif met uw e-mail adres en wachtwoord.

Tips Digiduif. 1. U logt in op digiduif met uw e-mail adres en wachtwoord. Tips Digiduif 1. U lgt in p digiduif met uw e-mail adres en wachtwrd. 2. U kiest de knp instellingen. Op de vlgende pagina s kunt u allerlei zaken invullen en aanpassen die bij uw accunt hren. Tevens zit

Nadere informatie

Kindercoach. Jasmijn Kromhout Groep 8b

Kindercoach. Jasmijn Kromhout Groep 8b Kindercach Jasmijn Krmhut Grep 8b Inhud Vrwrd 1 Hfdstuk 1 Wat is een kindercach? 2 Hfdstuk 2 Geschiedenis 3 Hfdstuk 3 De pleiding 4 Hfdstuk 4 De prblemen 5 Hfdstuk 5 Srten kindercaches 6 Interview 7 Nawrd

Nadere informatie

Pestprotocol. Alle dingen dan, die gij wilt, dat u de mensen zouden doen, doet gij hun ook alzo. Mattheüs 7 vers 12

Pestprotocol. Alle dingen dan, die gij wilt, dat u de mensen zouden doen, doet gij hun ook alzo. Mattheüs 7 vers 12 Pestprtcl Alle dingen dan, die gij wilt, dat u de mensen zuden den, det gij hun k alz Mattheüs 7 vers 12 Versie juni 2016 Pestprtcl NHB De Lelie Inhudspgave Inleiding... 3 Algemene infrmatie... 3 Wat is

Nadere informatie

Visietekst BuO Type 3 Onderwijs en begeleiding aan kinderen met ernstige emotionele- en /of gedragsproblemen

Visietekst BuO Type 3 Onderwijs en begeleiding aan kinderen met ernstige emotionele- en /of gedragsproblemen Visietekst BuO Type 3 Onderwijs en begeleiding aan kinderen met ernstige emtinele- en /f gedragsprblemen Schljaar 2009-2010 Welkm jij. Jij, helemaal jezelf. Nieuw vr ns, nbekend, ged zals je bent. Wij

Nadere informatie

Protocol pesten. 1. Waarom wij kiezen voor een pestprotocol:

Protocol pesten. 1. Waarom wij kiezen voor een pestprotocol: 1. Waarm wij kiezen vr een pestprtcl: Pesten kmt helaas p iedere schl vr, k bij ns!? Alle kinderen mgen zich in hun basisschlperide veilig velen, zdat zij zich ptimaal kunnen ntwikkelen. Dr regels en afspraken

Nadere informatie

LEERVRAAG 2. - Informatie: - informeren. - observeren. - middelen zoeken. - actie ondernemen. - evalueren

LEERVRAAG 2. - Informatie: - informeren. - observeren. - middelen zoeken. - actie ondernemen. - evalueren LEERVRAAG 2 Leervraag (wat is /he kan ik vraag) He krijg ik een vllediger beeld van de hulp die Daan krijgt? Activiteiten uit stappenpla n - infrmeren - bserveren - middelen zeken - actie ndernemen - evalueren

Nadere informatie

Lesideeën. Hedendaagse Propaganda Analyseren. uitgewerkt door

Lesideeën. Hedendaagse Propaganda Analyseren. uitgewerkt door Lesideeën uitgewerkt dr Hedendaagse Prpaganda Analyseren Activiteiten als aanvulling p de leerervaring bij het nline Mind Over Media platfrm www.mindvermedia.be 1 Les 6 Maak je eigen prpaganda Klaslkaal:

Nadere informatie

Intervisiemethodes. In andermans schoenen methode. Incidentenmethode. Kernmodel intervisiemethode. Roddelmethode. Leren van elkaars succes methode

Intervisiemethodes. In andermans schoenen methode. Incidentenmethode. Kernmodel intervisiemethode. Roddelmethode. Leren van elkaars succes methode Intervisiemethdes In andermans schenen methde Incidentenmethde Kernmdel intervisiemethde Rddelmethde Leren van elkaars succes methde Vijf stappen methde In andermans schenen methde Vrwaarden: Vrdelen:

Nadere informatie

Huiswerk. Waarom geven wij op school huiswerk? Wij vinden huiswerk zinvol, omdat we denken daar het volgende mee te kunnen bereiken :

Huiswerk. Waarom geven wij op school huiswerk? Wij vinden huiswerk zinvol, omdat we denken daar het volgende mee te kunnen bereiken : Versie: ktber 2016 Huiswerk Op nze schl wrdt in diverse grepen huiswerk gegeven. Onder huiswerk verstaan we werk dat vanuit de schl meegegeven wrdt en waarvan verwacht wrdt dat het dr de kinderen thuis

Nadere informatie

Simulatie werkgroepbijeenkomst

Simulatie werkgroepbijeenkomst Simulatie werkgrepbijeenkmst www.cnnectbegeleiding.nl 2011 1 Infrmatie vr de vrzitter (enkele dagen vraf) Je hebt de grepsleden het vlgende mailtje gestuurd: Hans (de directeur) heeft mij gevraagd m een

Nadere informatie

Pedagogisch beleidsplan 2011-2013. Christelijke Peuterspeelzaal Lotje

Pedagogisch beleidsplan 2011-2013. Christelijke Peuterspeelzaal Lotje Pedaggisch beleidsplan 2011-2013 Christelijke Peuterspeelzaal Ltje Inhudspgave 1. Inleiding 2. Visie 3. Delen 4. Uitwerking van de delen 4.1 Liefdevlle benadering 4.2 Bijbelse waarden en nrmen 4.3 Emtinele

Nadere informatie

Wegwijzer. Dagbehandeling in Behandelcentrum Heideheuvel Informatie voor kinderen en ouders

Wegwijzer. Dagbehandeling in Behandelcentrum Heideheuvel Informatie voor kinderen en ouders Wegwijzer Dagbehandeling in Behandelcentrum Heideheuvel Infrmatie vr kinderen en uders WELKOM! De kmende tijd kmen jij en je uders een dagbehandeling vlgen in Heideheuvel. In Heideheuvel werken we in een

Nadere informatie

Gespreksleidraad WOII geïnteresseerden

Gespreksleidraad WOII geïnteresseerden Gespreksleidraad WOII geïnteresseerden Delstellingen Diepgaand inzicht krijgen in infrmatiebehefte m.b.t. WOII persnlijke betekenis WOII ntstaan interesse in WOII beiende/interessante thema s gebruik en

Nadere informatie

Beleidsplan Sociale Veiligheid

Beleidsplan Sociale Veiligheid Beleidsplan Sciale Veiligheid Basisschl t Klkhuis Hazelaar 47 5664VE Geldrp Ieder kind det erte! t Klkhuis is in schljaar 2016-2017 gestart met de invering van De Vreedzame Schl. De Vreedzame Schl vrziet

Nadere informatie

Verzuim Beleid. www.smallsteps.info. Opgemaakt door Human Resource Management. Doelgroep Alle werknemers. Ingangsdatum 4 juli 2014. Versie 0.

Verzuim Beleid. www.smallsteps.info. Opgemaakt door Human Resource Management. Doelgroep Alle werknemers. Ingangsdatum 4 juli 2014. Versie 0. Verzuim Beleid Opgemaakt dr Human Resurce Management Delgrep Alle werknemers Ingangsdatum 4 juli 2014 Versie 0.1 www.smallsteps.inf clfn Verzuimbeleid Visie en aanpak verzuim Delgrep: alle werknemers Versie:

Nadere informatie

Vergaderen Informatieblad (VP) IEV1 Bladzijde 1 van 7. Vergaderen

Vergaderen Informatieblad (VP) IEV1 Bladzijde 1 van 7. Vergaderen Vergaderen Infrmatieblad (VP) IEV1 Bladzijde 1 van 7 Vergaderen Vergaderen Infrmatieblad (VP) IEV1 Bladzijde 2 van 7 Vergaderen Elke vergadering kent een vaste structuur en een vaste vlgrde. Deze structuur

Nadere informatie

Vertel aan je kind dat het nodig is de school in te lichten om het pesten te laten stoppen;

Vertel aan je kind dat het nodig is de school in te lichten om het pesten te laten stoppen; Pesten op school Veel gestelde vragen Wat doe je als je kind gepest wordt? Maak voldoende tijd voor een gesprek; laat je kind vertellen wat er zich afspeelt en hoe het zich voelt; Neem het verhaal van

Nadere informatie

Planning. Week Les Thuis Af. Uitleg nieuwe opdracht Reclame en Campagnes Onderzoek Orange Baby s - NEE - -

Planning. Week Les Thuis Af. Uitleg nieuwe opdracht Reclame en Campagnes Onderzoek Orange Baby s - NEE - - Planning Week Les Thuis Af 4 Uitleg nieuwe pdracht Reclame en Campagnes Onderzek Orange Baby s - - - NEE 5 Afmaken nderzek Orange Babys Beginnen nderzek Plus supermarkten Afmaken nderzek Plus supermarkten

Nadere informatie

LAC. Inspiratie LAC water. Organiseer je LAC-zitting. Maak afspraken met de watermaatschappijen. Organiseer je LAC-zitting

LAC. Inspiratie LAC water. Organiseer je LAC-zitting. Maak afspraken met de watermaatschappijen. Organiseer je LAC-zitting Maak afspraken met de watermaatschappijen Organiseer je LAC-zitting Ken de WATER-rechten en plichten van je klant Vermijd afsluitingen Maak een draaibek vr je interne werking LAC Bied nazrg Betrek je cliënt

Nadere informatie

Algemene vragen. Beste leerlingen,

Algemene vragen. Beste leerlingen, Beste leerlingen, Ik ben een derdejaarsstudente van de PXL Hgeschl te Hasselt. Ik vlg de pleiding maatschappelijk werk. Mijn eindwerk gaat ver de mtivatie van leerlingen in het technisch secundair nderwijs.

Nadere informatie

depressie wat kun je doen als iemand in je omgeving een depressie heeft?

depressie wat kun je doen als iemand in je omgeving een depressie heeft? depressie raakt iedereen wat kun je den als iemand in je mgeving een depressie heeft? INHOUD Inleiding 4 De Depressie Vereniging 5 Tips vr naasten van mensen met een depressie 6 Het prbleem erkennen 6

Nadere informatie

Vier beproefde manieren om de pot met goud, leren van elkaars ervaringen, open te maken

Vier beproefde manieren om de pot met goud, leren van elkaars ervaringen, open te maken Vier beprefde manieren m de pt met gud, leren van elkaars ervaringen, pen te maken Het leren van ervaringen vraagt m het nderzeken van die ervaringen, het liefst in een grep samen met anderen. Dit kan

Nadere informatie

Veiligheidsbeleid Voordaan

Veiligheidsbeleid Voordaan Veiligheidsbeleid Vrdaan Cmmissie veilig vertruwd Vrdaan 15-11-2014 Inleiding Op verzek van het bestuur van MMHC Vrdaan is er een cmmissie veiligheid in het leven gerepen vr de club. Directe aanleiding

Nadere informatie

Passend Onderwijs. Tot wanneer is het nog passend?

Passend Onderwijs. Tot wanneer is het nog passend? Wat zijn de grenzen aan de zrg die de Uilenburcht kan bieden? Tt hever reikt de draagkracht van De Uilenburcht? Achtergrnd Het uitgangspunt van De Uilenburcht is altijd dat we nze leerlingen z lang mgelijk

Nadere informatie

Presentatie eisen reisweek

Presentatie eisen reisweek Presentatie eisen reisweek Beste reisadviseurs, De aftrap is genmen. We zijn begnnen aan een spannende strijd m te bepalen he nze werkweek er in juni 2013 uit zal zien. Natuurlijk lijkt het een beetje

Nadere informatie

Website Wemel : Wie zijn wij?

Website Wemel : Wie zijn wij? Website Wemel : Wie zijn wij? Een wemel is iemand die niet kan stilzitten, die vanbinnen en vanbuiten altijd maar wriemelt en beweegt, die zich niet lang p hetzelfde kan richten, en in heel veel dingen

Nadere informatie

Onze groep bezoekt de voorstelling op: LESBRIEF

Onze groep bezoekt de voorstelling op: LESBRIEF Onze grep bezekt de vrstelling p: LESBRIEF 1 ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Geachte leerkracht, Deze lesbrief is bedeld

Nadere informatie

TOP STELLINGENSPEL. Stilstaan bij pesten: estafette stellingenspel (+10)

TOP STELLINGENSPEL. Stilstaan bij pesten: estafette stellingenspel (+10) TOP STELLINGENSPEL Een thematraining is een training waarbij je aan de hand van spelvrmen en een grepsgesprek pesten bespreekbaar maakt binnen de grep. De TOP-campagne biedt drie actieve spellen aan (zie

Nadere informatie

Presenteren met Impact:

Presenteren met Impact: Presenteren met Impact: Gelven Presenteren is geweldig! Ik geef te, de eerste keer dat ik vr een grep stnd had ik zweethanden en een rd hfd, maar de afgelpen jaren heb ik tientallen keren vr grepen gestaan

Nadere informatie

De tips waar niets bij staat, worden opgepakt.

De tips waar niets bij staat, worden opgepakt. Inventarisatie tips en tps De tips waar niets bij staat, wrden pgepakt. Thema: cmmunicatie Stelling: Het gebruik van digitale cmmunicatiemiddelen (Schudercm) in cmbinatie met persnlijke gesprekken zrgt

Nadere informatie

Het Grote Geldonderzoek: hoe ga je met je geld om?

Het Grote Geldonderzoek: hoe ga je met je geld om? Het Grte Geldnderzek: he ga je met je geld m? Natinaal Instituut vr Budgetvrlichting (Nibud) Tijdsduur: één les Werkvrm: individueel met een discussie in de klas Niveau: bedeld vr alle leerlingen van klas

Nadere informatie

HANDLEIDING. Kom In Actie Rode Kruis

HANDLEIDING. Kom In Actie Rode Kruis HANDLEIDING Km In Actie Rde Kruis Inhudspgave Checklist vr het plannen van je actie... 3 Kminactie.rdekruis.nl... 4 Actie aanmaken... 4 Actie wijzigen/aanpassen... 4 Mede rganisatren tevegen... 4 Deelnemers

Nadere informatie

Alle secundaire scholen, binnen de regio MidLim, met een klasgroep in de 2de of 3de graad waarin: o o o o o

Alle secundaire scholen, binnen de regio MidLim, met een klasgroep in de 2de of 3de graad waarin: o o o o o Klas-in-zicht Een negatieve grepsdynamiek, leerlingen die niet met elkaar vereen kunnen kmen, een vertrebelde relatie tussen leerlingen en leerkrachten, meilijk les kunnen geven dr strend gedrag, zijn

Nadere informatie

Zo doen wij het op de Koningin Julianaschool

Zo doen wij het op de Koningin Julianaschool Regels en afspraken Eén van de uitgangspunten van nze schl is dat kinderen met plezier naar schl gaan. Vr een gede sfeer zijn er regels ndig en maken we afspraken met de kinderen en hun uders. Als we samen

Nadere informatie

Handleiding bij het voorbereiden van een activiteit met of bij een partner

Handleiding bij het voorbereiden van een activiteit met of bij een partner Handleiding bij het vrbereiden van een activiteit met f bij een partner Deze handleiding is.a. ndzakelijk mdat wij (het regiteam) geen rechtspersn zijn en derhalve niet namens De Hart&Vaatgrep kunnen pereren

Nadere informatie

Zorgroutes interne en externe zorgstructuur in basisscholen Versie oktober 2013

Zorgroutes interne en externe zorgstructuur in basisscholen Versie oktober 2013 Zrgrutes interne en externe zrgstructuur in basisschlen Versie ktber 2013 Inhud 1. Inleiding CJG en zrgrutes gemeenten Westerkwartier 2. Meldcde kindermishandeling en huiselijk geweld 3. Criteria zrgrutes

Nadere informatie

De Ultieme Sollicitatie Gids.

De Ultieme Sollicitatie Gids. De Ultieme Sllicitatie Gids. Ha Aanstaande Superheld! Hierbij een mie verzameling met nuttige infrmatie. Lees het dr en kijk wat je eruit kunt halen. Sms staan er bepaalde tips f acties dubbel in. Dat

Nadere informatie

Beschermd Wonen met een pgb onder verantwoordelijkheid van gemeenten

Beschermd Wonen met een pgb onder verantwoordelijkheid van gemeenten Beschermd Wnen met een pgb nder verantwrdelijkheid van gemeenten Een factsheet vr cliënten, cliëntvertegenwrdigers en familievertegenwrdigers 1 februari 2016 Sinds 1 januari 2015 valt Beschermd Wnen (vrheen

Nadere informatie

20 jaar kinderrechten!

20 jaar kinderrechten! Er is er een jarig, hera hera! Rechten? Plichten? Wensen? Ken je iemand die jarig is? Je buurjngen f je beste vriend? Jarig zijn is leuk. Vr de jarige zelf, maar k vr de anderen. Er is een feestje. We

Nadere informatie

Bijlage 1. Gedragscode vrijwilligers en leden B.S.V. Amsterdam - Zuid

Bijlage 1. Gedragscode vrijwilligers en leden B.S.V. Amsterdam - Zuid Bijlage 1 Gedragscde vrijwilligers en leden B.S.V. Amsterdam - Zuid Als B.S.V. vinden wij het belangrijk m afspraken te maken ver de manier waarp we met elkaar mgaan. Daarm hebben we een aantal mgangsregels

Nadere informatie

Gedragsprotocol ICBS de Horizon. Juni 2014

Gedragsprotocol ICBS de Horizon. Juni 2014 Gedragsprtcl ICBS de Hrizn. Juni 2014 Inhud Gedragsprtcl ICBS de Hrizn in Rilland. 1. Uitgangspunten. blz 3 2. Definities blz 3 3. Directe aanpak van rdeverstringen, ruzies. blz 4 4. Werken aan sciaal

Nadere informatie

5.2.1 Jezelf losmaken uit overtuigingen

5.2.1 Jezelf losmaken uit overtuigingen Stap 5 Deel 2 Je met niet alles gelven wat je denkt Lesje 5.2.1 Jezelf lsmaken uit vertuigingen Je hebt eerder al pgeschreven welke gedachtes zijn uitgegreid tt vertuigingen: de beelden ver jezelf en anderen

Nadere informatie

De denkstijltest. CompetenZa info@competenza.nu www.competenza.nu

De denkstijltest. CompetenZa info@competenza.nu www.competenza.nu De denkstijltest Wat is het? Uw manier van denken bepaalt in sterke mate he u zich velt en he u handelt. Dat geldt vr individuen, maar k vr teams en rganisaties. MindSnar is een methde waarmee denkstijlen

Nadere informatie

EXPERTISESTEEKKAART. 1) Naam van de school/dienst/voorziening: De Horizon Aalst. Adresgegevens: Molendreef 57 9300 Aalst

EXPERTISESTEEKKAART. 1) Naam van de school/dienst/voorziening: De Horizon Aalst. Adresgegevens: Molendreef 57 9300 Aalst EXPERTISESTEEKKAART 1) Naam van de schl/dienst/vrziening: De Hrizn Aalst Adresgegevens: Mlendreef 57 9300 Aalst 2) Dmein van expertise: Lgpedie, cmmunicatie: begeleiding, behandeling & diagnstiek 3) Beschrijving

Nadere informatie

Maatschappelijke Stage

Maatschappelijke Stage Maatschappelijke Stage 2 Inhud 1. Wat is MAS? 1.1 MAS algemeen. 1.2 MAS p het Gren van Prinstererlyceum 1.3 Deadlines 2. Stage zeken 2.1 De stage cördinatr p schl. 2.2 Masactief 3. De frmulieren 3.1 Aanvraagfrmulier

Nadere informatie

(Anti) Pestprotocol R.K. basisschool St. Jozef Nieuw- Bergen

(Anti) Pestprotocol R.K. basisschool St. Jozef Nieuw- Bergen (Anti) Pestprtcl R.K. basisschl St. Jzef Nieuw- Bergen Mei 2015 INHOUDSOPGAVE Onderwerp Pagina 1. Inleiding 3 2. He werkt het (anti)pestprtcl 4 3. Plagen f Pesten? 4 4. Pedaggisch beleid 5 5. Pestbeleid

Nadere informatie

Beleid Luisvrije School

Beleid Luisvrije School Beleid Luisvrije Schl Inleiding De Klankhf heeft de bestrijding van luizen mschreven in een beleidsstuk. Het wrd luizen en het hebben ervan betekent niet smerig en nverzrgd, maar is wel knap lastig en

Nadere informatie

Pedagogisch klimaat en autisme. Pedagogisch klimaat en de Klimaatschaal. Groepsprocessen bij jongeren: rol van de leerkracht.

Pedagogisch klimaat en autisme. Pedagogisch klimaat en de Klimaatschaal. Groepsprocessen bij jongeren: rol van de leerkracht. Pedaggisch klimaat en autisme dr Ad Dnkers Klimaatschaal SIGA Dinsdag 9 december 2014 Inleiding Even vrstellen.. Pedaggisch klimaat en de Klimaatschaal Grepsprcessen bij jngeren: rl van de leerkracht.

Nadere informatie

Spreken Aandacht voor een goede spreekhouding d.m.v. actieve deelname aan klasgesprekken.

Spreken Aandacht voor een goede spreekhouding d.m.v. actieve deelname aan klasgesprekken. Wat is het V-niveau? In het V-niveau f vrderingsniveau wrden kennis en vaardigheden verder ingeefend en uitgebreid. Hiervr steunt men p de verwrven basiskennis vanuit het initiatieniveau f de lagere schl.

Nadere informatie

Vrij zijn - als een koningskind leven in Gods koninkrijk!

Vrij zijn - als een koningskind leven in Gods koninkrijk! 1 Vrij zijn - als een kningskind leven in Gds kninkrijk! Als de Zn je heeft vrijgemaakt, zul je werkelijk vrij zijn! Jh.8:36 Vrij zijn, dr wat Jezus vr ns heeft gedaan aan het kruis. Dit prgramma hebben

Nadere informatie

draaiboek suïcidepreventie

draaiboek suïcidepreventie draaibek suïcidepreventie Algemeen Een draaibek is een handleiding f stappenplan waarin stap vr stap wrdt behandeld wat er p je af kan kmen mcht er zich een bepaalde gebeurtenis f crisis vrden. Elke gebeurtenis

Nadere informatie

PREVENTIEVE BASISZORG (fase 0)

PREVENTIEVE BASISZORG (fase 0) PREVENTIEVE BASISZORG (fase 0) hetergene grepen: kinderen uit diverse sciale milieus, een grte verscheidenheid aan rts. De schl gaat adequaat m met verschillen tussen leerlingen: gezien deze verschillen

Nadere informatie

Stap 4 Deel 2. 4.2.1 Controle willen houden over wat je denkt en voelt

Stap 4 Deel 2. 4.2.1 Controle willen houden over wat je denkt en voelt Stap 4 Deel 2 De rzaak van stress: de illusie dat we cntrle kunnen hebben als we maar geneg ns best den. 4.2.1 Cntrle willen huden ver wat je denkt en velt Je hebt al gelezen dat gedachten waar je in vastzit,

Nadere informatie