Zakencultuurin Duitsland: Omgangmet zakenpartners. Anton van Dijsseldonk

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Zakencultuurin Duitsland: Omgangmet zakenpartners. Anton van Dijsseldonk"

Transcriptie

1 Zakencultuurin Duitsland: Omgangmet zakenpartners Anton van Dijsseldonk

2 Agenda Inleiding Cultuurverschillen? Praktijkcase Zakencultuur Tips

3 Even voorstellen Technische opleiding(natuurkunde) Carrière 10 jaarphilips NatLab 19 jaar ESO (European Southern Observatory) 15 jaar ASML (met dagelijks zakencontact Duitsland) Waarvan: 1.5 jaar in Zwitserland(wonen in Frankrijk) 18 jaar Duitsland: München 15 jaarveldhoven(waarvan4 maandenzuid-korea)

4 Doelvoorvandaag Cultuurverschillen succesvol overbruggen Behandelen van: Duitse omgangsvormen, hiërarchische verhoudingen, kan een andere aanpak dan de standaard Duitse werken zonder dat er barsten optreden? Wat te doen bij conflicten/barsten?

5 Duitsland: geografie; economische factor Bestaat de Duitser? Grote verschillen - noord-zuid - oost-west

6 Handel Duitsland-Nederland Import in Duitsland naar oorsprongsland Q1/2012 Q1/2011 Q1/2010 aandeel 1 Nederland % 2 Volksrepubliek China % 3 Frankrijk % 4 Verenigde Staten % 5 Italië % hoogoven-en raffinageproducten, aardolie en gas, chemische producten, voedingsmiddelen en veevoer, landbouwproducten Export uit Duitsland naar doelland Q1/2012 Q1/2011 Q1/2010 aandeel 1 Frankrijk ,9% 2 Verenigde Staten ,7% 3 Nederland ,7% 4 Verenigd Koninkrijk ,6% 5 Volksrepubliek China ,1% chemische producten, farmaceutische producten, machines, voedingsmiddelen en veevoer, elektronica Alle waarden zijn in miljoenen euro Bron: NBSO Frankfurt am Main (tbv Ambassade van Nederland in Berlijn)

7 Agenda Inleiding Cultuurverschillen? Overeenkomsten? Taal en taalkennis Mentaliteit Gedragscode s, etiquette Praktijkcase Zakencultuur Tips

8 Verschillenmet Nederland

9 Beeldvan elkaar

10 Beeldvan elkaar Beeld van Duitsland in Nederland: Mensen, land.. Beeld van Nederland in Duitsland: Mensen, land.. Duitsers houden van Nederland! maakdaargebruikvan

11 Duitslanden Nederland: algemeen(1) Taal en taalkennis Valkuilen Tips Mentaliteit Meer prestatie gericht Status symbolen Gedragscodes/ Etiquette Kleding Hoe spreekje elkaaraan? Hoe gaje ommet titels? Vriendschap?

12 Taalkennis Kennis van Engelse taal Filmpje Oettinger

13 Agenda Inleiding Cultuurverschillen? Praktijkcase Zakencultuur Tips

14 Praktijkcase Eenhelemiddaglangis vergaderddoor een groep Nederlanders met een groep Duitsers. Aanhet eindevan de meeting is erconsensus mbt de te volgen richting De volgendeochtendkomtereen van Duitse partners met mededeling dat ze toch de andere kant op willen Watzouervolgensjullieaande hand kunnen zijn?

15 Enkelepraktijkcases 1. Soms heb ik het idee dat mensen zich tijdens meetings inhouden, voorzichtig zijn. Dan volgt na de meeting een telefoontje of mailtje om zaken op te helderen. Is dat typisch Duits? 2. Soms denk ik na een hele middag praten dat we eindelijk samen ergens uit zijn en dan krijg ik op gegeven moment een vraag of opmerking terug waardoor ik me weer af ga vragen of we nou werkelijk over hetzelfde praten of niet? 3. In samenwerking met mijn Nederlandse contactpersoon van de Duitse partner merk ik dat ik deze graag wil bewegen tot directe beslissingen. Omdat dit de doorlooptijd versnelt en het specifieke vraagstuk niet in de vergetelheid mag raken. De kleinste vraagstukken dienen bij deze contactpersoon besproken te worden met leidinggevende. Ik merk dat ik daar niet altijd begrip voor heb Het eeuwige hiërarchische gezeur, dat je met mensen om de tafel zit, die wel alles begrijpen en het met je eens zijn, maar geen uitspraken kunnen en mogen doen 5. Uitermate uitgebreide, schriftelijke voorbereiding, zelfs bij een informele meeting.

16 Agenda Inleiding Cultuurverschillen? Praktijkcase Zakencultuur Organisatie Communicatie Sfeer en mentaliteit Managementstijl(w.o. onderhandelenen conflicthanteringetc.) Tips

17 Zakencultuur Organisatie Hoe zit structuurin elkaar? Verschillen met Nederland (be)groeten(neem de tijd!) Toespraken Polderen. Hierarchie Strikt hiërarchisch

18

19 Communicatie Telefoongesprekken Wiekomteraande lijn? Hoe aanspreken? SieoderDu? Bevestiging? (of brief ) Hoe beginnen? LiebeFrau of Hallo?? Inhoud en afsluiten Afspraken maken Watvoorafspraak? Inhoud vastleggen en bevestigen AFSPRAAK = AFSPRAAK

20 Sfeeren mentaliteit Sfeer en mentaliteit Zakelijk en prive zijn strikt gescheiden Van zakelijk tot gemoedelijk, van warm tot afstandelijk.. Perfektionistisch goed voorbereid hetzelfde wordt van partner verwacht Vakkennis tonen Houje aanagenda meer doel gericht socializen doe je buiten meeting Status symbolen Titel, kleding, auto.

21 Besluitennemen Kandatwel? Wieis partner? Waar in hierarchie? Soms is besluit niet mogelijk! Conflict

22 Conflicthantering En toen? Hierarchie Aanspreken Informeren Besluit voorkoken Wie neemt besluit?

23 Agenda Inleiding Cultuurverschillen? Praktijkcase Zakencultuur Tips

24 Tips (1) Bereid je goed voor (en ben op tijd!) Besteed tijd en aandacht aan begrijpen van hiërarchie Verschijningsbeeld is belangrijk (kleding, titel, auto..) Sie is standaard (en makkelijker dan du..) Privat ist privat en Geschäft ist Geschäft

25 Tips (2) Respecteer afstand Wacht af, laat partner eerste stap zetten Duitsershebbenzeerpositiefbeeldvan Nederland en Nederlanders Mensen, land, mentaliteit.. Duitsers houden van Nederland! maakdaargebruikvan

-Duitsland- Onvermijdelijke handelspartner...

-Duitsland- Onvermijdelijke handelspartner... -Duitsland- Onvermijdelijke handelspartner... Kansen, culturele verschillen en valkuilen Den Haag, 25.03.2010 Anouk de Jong Nederlands-Duitse Handelskamer Inhoud Duitsland Waarom Duitsland? Culturele verschillen

Nadere informatie

Internationaal Zakendoen

Internationaal Zakendoen Internationaal Zakendoen 26 maart 2015 Mr. dr. Arjen S. Westerdijk (advocaat) Mr. Matthijs W.L. van Rozen (notaris) Mr. Kristina C. Adam (advocaat) Welkom! Korte introductie: Wie zijn wij en wat doen wij?

Nadere informatie

ZAKEN DOEN MET DUITSLAND. HASSELT 15 mei 2014

ZAKEN DOEN MET DUITSLAND. HASSELT 15 mei 2014 ZAKEN DOEN MET DUITSLAND HASSELT 15 mei 2014 ENKELE THEMA S Ken je Duitsland? Ken je de Duitsers? Kennen de Duitsers ons? Duitsers ontmoeten. Zijn culturele verschillen zo belangrijk? De taalbarriere.

Nadere informatie

Visualisatie Talenten

Visualisatie Talenten Mijn Koning of Koningin: Hoe ziet de Koning(in) eruit Hoe voelt de Koning(in) zich Wat heeft de Koning(in) nodig 1 Talent 1: Hoe ziet dit talent eruit Hoe voelt dit talent zich Wat heeft dit talent nodig

Nadere informatie

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 7-8. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 7-8. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag Hoi! Blijf even aan de lijn. Ik zit namelijk op de andere. Wacht even. Hoi, ik kom zo even terug want ik moet even iets zeggen over

Nadere informatie

Doelstelling. Het aanwerven van een Duitse account manager, die werk gaat maken van de gekozen marketing- en distributiestrategie in Duitsland.

Doelstelling. Het aanwerven van een Duitse account manager, die werk gaat maken van de gekozen marketing- en distributiestrategie in Duitsland. Business Case Doelstelling Het aanwerven van een Duitse account manager, die werk gaat maken van de gekozen marketing- en distributiestrategie in Duitsland. 2 Business case Duitsland is de belangrijkste

Nadere informatie

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 5-6. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 5-6. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag Hoi! Blijf even aan de lijn. Ik zit namelijk op de andere. Wacht even. Hoi, ik kom zo even terug, want ik moet even iets zeggen over

Nadere informatie

Welkom bij de workshop Zakendoen met Duitsland :

Welkom bij de workshop Zakendoen met Duitsland : Welkom bij de workshop Zakendoen met Duitsland : Ins Blaue hinein oder mit Fingerspitzengefühl? mr. dr. Arjen S. Westerdijk mr. Kristina C. Adam, LL.M. Typische vooroordelen: waar of niet waar? Duitsers

Nadere informatie

De vrouw van vroeger (Die Frau von früher)

De vrouw van vroeger (Die Frau von früher) Roland Schimmelpfennig De vrouw van vroeger (Die Frau von früher) Vertaling Tom Kleijn Personen FRANK, midden veertig CLAUDIA, zijn vrouw ROMY VOGTLÄNDER ANDI, zoon van Frank en Claudia TINA, Andi's vriendin

Nadere informatie

Weekschema maken. Je gaat praten over de dingen die jij in één week doet. Deze activiteiten ga je in een schema op de computer uitwerken.

Weekschema maken. Je gaat praten over de dingen die jij in één week doet. Deze activiteiten ga je in een schema op de computer uitwerken. Weekschema maken Je gaat praten over de dingen die jij in één week doet. Deze activiteiten ga je in een schema op de computer uitwerken. Leer en oefen: Neem samen me de docent/assistent het fotoboek de

Nadere informatie

Duitsland in cijfers. Analyse van de handelsbetrekkingen tussen Nederland en Duitsland

Duitsland in cijfers. Analyse van de handelsbetrekkingen tussen Nederland en Duitsland Duitsland in cijfers Analyse van de handelsbetrekkingen tussen Nederland en Duitsland 3e kwartaal 214 Duitsland in cijfers - analyse handelsbetrekkingen Nederland - Duitsland Colofon Uitgever Nederlandse

Nadere informatie

Duitsland in cijfers. Analyse van de handelsbetrekkingen tussen Nederland en Duitsland (incl. -)

Duitsland in cijfers. Analyse van de handelsbetrekkingen tussen Nederland en Duitsland (incl. -) Duitsland in cijfers Analyse van de handelsbetrekkingen tussen Nederland en Duitsland - (incl. -) Colofon Uitgever Nederlandse Ambassade Berlijn Economische Afdeling Klosterstraße 50 10179 Berlijn Duitsland

Nadere informatie

Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten

Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten www.edusom.nl Opstartlessen Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten Wat leert u in deze les? Een gesprek voeren over familie, vrienden en buurtgenoten. Antwoord geven op vragen. Veel succes! Deze les

Nadere informatie

2. Duitsland is onze belangrijkste handelspartner. 1. Duits is de meest gesproken moedertaal in de EU

2. Duitsland is onze belangrijkste handelspartner. 1. Duits is de meest gesproken moedertaal in de EU FEST! M O R A DA S T I DU 1. Duits is de meest gesproken moedertaal in de EU 2. Duitsland is onze belangrijkste handelspartner Ongeveer twintig procent van de EU-burgers heeft Duits als moedertaal. Dat

Nadere informatie

2. Beter nu dan later

2. Beter nu dan later Daarom Duits 1. Engels is niet voldoende Natuurlijk is kennis van de Engelse taal essentieel, maar: Englisch ist ein Muss, Deutsch ist ein Plus. Uit een enquête onder bedrijven die actief zijn in Duitsland

Nadere informatie

Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine?

Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine? Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine? is op het werk. moet aan de machine werken. De chef vertelt eerst hoe de machine werkt. Dan werkt met de machine. De machine doet het niet. roept een

Nadere informatie

Export van gereedschapsmachines uit Duitsland naar Nederland - overzicht*

Export van gereedschapsmachines uit Duitsland naar Nederland - overzicht* Export van gereedschapsmachines uit Duitsland naar Nederland - overzicht* Miljoen EUR 192,7 97,3 2,5 118,0 150,9 VR vorig jaar (%) 9,1-50 +5 +15 +28 Aandeel in totale export (%) 2,3 1,6 1,7 1,5 1,6 Ranking

Nadere informatie

COMMUNICATIE training. effectief communiceren met iedereen

COMMUNICATIE training. effectief communiceren met iedereen COMMUNICATIE training effectief communiceren met iedereen Een training van COMMUNICERENENZO Mensen zijn belangrijk. Resultaten ook Mensen zijn belangrijk en waardevol. Resultaten worden behaald dankzij

Nadere informatie

RISICO = KANS X FINANCIEEL EFFECT Opdrachtenblad Categorie:

RISICO = KANS X FINANCIEEL EFFECT Opdrachtenblad Categorie: Opdrachten Opdracht 1 Wat zijn de voordelen van het verzekeren van je telefoon? Kan een verzekering ook nadelig zijn? Zou jij zelf je telefoon verzekeren? Waarom wel of waarom niet? Hoe bepaal je of je

Nadere informatie

Ik ben Steenkool. Nooit meer oorlog groep 7-8. De Steenkool, een beetje Limburg is hem niet vreemd. En hij is niet zo goed in Engels.

Ik ben Steenkool. Nooit meer oorlog groep 7-8. De Steenkool, een beetje Limburg is hem niet vreemd. En hij is niet zo goed in Engels. De Steenkool, een beetje Limburg is hem niet vreemd. En hij is niet zo goed in Engels. Hi! I am de steenkool. De cole of de stone. I am black, zwart. And I kan fire geven. Jongens, dat is wat die Europese

Nadere informatie

Klantgerichtheid in de praktijk

Klantgerichtheid in de praktijk Klantgerichtheid in de praktijk Waarom de klant vraagt om persoonlijk leiderschap dr. Zanna van der Aa Programma manager First Time Right Delta Lloyd Groep 30 oktober 2013 Stichting Toetsing Verzekeraars

Nadere informatie

maakboek In dit Klooikoffer Maakboek vertel je over je werkstuk. Zo leren anderen van jouw werk. Dat is toch gaaf?

maakboek In dit Klooikoffer Maakboek vertel je over je werkstuk. Zo leren anderen van jouw werk. Dat is toch gaaf? let op: al het klooien is op eigen risico! ;) Lekker samen klooien! maakboek In dit Klooikoffer Maakboek vertel je over je werkstuk. Zo leren anderen van jouw werk. Dat is toch gaaf? Vertel alles wat je

Nadere informatie

SOCIAL RESPONSIBILITY

SOCIAL RESPONSIBILITY SOCIAL RESPONSIBILITY LID WORDEN SAMEN JE EIGEN WINDMOLEN Tegenwoordig draait alles om duurzaamheid en groen. Een goede tijd voor de Windcentrale. We weten allemaal dat er ergens stroom en energie vandaan

Nadere informatie

ecourse Moeiteloos leren leidinggeven

ecourse Moeiteloos leren leidinggeven ecourse Moeiteloos leren leidinggeven Leer hoe je met minder moeite en tijd uitmuntende prestaties met je team bereikt 2012 Marjan Haselhoff Ik zou het waarderen als je niets van de inhoud overneemt zonder

Nadere informatie

INTRO LOES THIERRY MARK

INTRO LOES THIERRY MARK INZICHTEN INTRO In dit document staan acht inzichten die de resultaten zijn van het onderzoek dat drie studenten van de Hogeschool Utrecht hebben gedaan naar de leden van WattsNext. De inzichten zijn

Nadere informatie

2. Beter nu dan later

2. Beter nu dan later Daarom Duits 1. Engels is niet voldoende Natuurlijk is kennis van de Engelse taal essentieel, maar: Englisch ist ein Muss, Deutsch ist ein Plus. Onderzoek wijst uit dat 86 procent van de Nederlandse ondernemers

Nadere informatie

Vragenlijst: Wat vind jij van je

Vragenlijst: Wat vind jij van je Deze vragenlijst is bedacht door leerlingen. Met deze vragenlijst kunnen leerlingen er zelf achter kunnen komen wat andere leerlingen van hun school vinden. De volgende onderwerpen komen langs: Sfeer op

Nadere informatie

Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine?

Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine? Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine? is op het werk. moet aan de machine werken. De chef vertelt eerst hoe de machine werkt. Dan werkt met de machine. De machine doet het niet. roept een

Nadere informatie

Een Poolse landdag of geoliede machine? Vergaderen in Polen

Een Poolse landdag of geoliede machine? Vergaderen in Polen Een Poolse landdag of geoliede machine? Vergaderen in Polen Van plannen tot improviseren Onze cultuur bepaalt niet alleen ons denken, maar ook ons functioneren en onze perceptie. Binnen een cultuur ontwikkelt

Nadere informatie

Wil jij minderen met social media?

Wil jij minderen met social media? Wil jij minderen met social media? Uitgave van Stichting Be Aware Januari 2016 Hulpboekje social media 1 Hoe sociaal zijn social media eigenlijk? Je vindt dat je teveel tijd doorbrengt op social media.

Nadere informatie

Beursdagboek 12 September 2013.

Beursdagboek 12 September 2013. Beursdagboek 12 September 2013. De Amerikanen lieten tijdens de herdenking van 9-11 de markten voor de derde achtereenvolgende dag fors stijgen. Gisterenavond Tijd 22:10 uur. Zoals ik al schreef in mijn

Nadere informatie

Een wat strenge stem, hij wil graag officiëler klinken dan hij in wezen is.

Een wat strenge stem, hij wil graag officiëler klinken dan hij in wezen is. Een wat strenge stem, hij wil graag officiëler klinken dan hij in wezen is. Goedendag! Als ik even de aandacht mag, ja! Dank u. Dan geef ik nu het woord aan mezelf. Als ik mij eerst eens even mag introduceren.

Nadere informatie

U levert maatwerk, wij ook. Zakelijke taaltrainingen op maat.

U levert maatwerk, wij ook. Zakelijke taaltrainingen op maat. Klantbeoordelingen 2015 - zakelijke taaltrainingen januari t/m december 2015, n = 1.247 Klantenwaardering Vraagstelling Uitstekend Goed Voldoende Onvoldoende Slecht Wat vindt u van het gebruikte lesmateriaal?

Nadere informatie

13 Acquisitietips. AngelCoaching. Coaching en training voor de creatieve sector www.angelcoaching.nl

13 Acquisitietips. AngelCoaching. Coaching en training voor de creatieve sector www.angelcoaching.nl 13 Acquisitietips AngelCoaching Coaching en training voor de creatieve sector Tip 1 Wat voor product/dienst ga je aanbieden? Maak een keuze, niemand kan alles! Tip 1 Veel ondernemers zijn gezegend met

Nadere informatie

informatiepakketje voor leerlingen van de basisschool

informatiepakketje voor leerlingen van de basisschool informatiepakketje voor leerlingen van de basisschool Spreekbeurt voor een huis Leuk dat je dit pakketje van onze website hebt gedownload! Ga je een spreekbeurt houden over het werk van Wereldfoundation?

Nadere informatie

1.Inleiding: De Plug & Play Business Formule

1.Inleiding: De Plug & Play Business Formule Werkboek Inhoudsopgave: 1.Inleiding: De Plug & Play Business Formule 2. Het H.A.R.T. model 2.1. H.A.R.T. staat voor: 2.1.1. Mijn verhaal over oprechte communicatie 2.1.1: Hoofd Gebruik de rest van deze

Nadere informatie

NETWERKEN een manier van leven. Door Marty Tuk

NETWERKEN een manier van leven. Door Marty Tuk NETWERKEN een manier van leven Door Marty Tuk Netwerken Know How + Know Who = succes Die kennis nam ik mee naar huis Wat is BESTE! In de landen waar we het meest succesvol waren hadden we het beste netwerk

Nadere informatie

Evaluatie groepsinteracties door ervaringsdeskundigen stichting Waarheid bij JCC den Haag De kracht zit in de mensen én de methode!

Evaluatie groepsinteracties door ervaringsdeskundigen stichting Waarheid bij JCC den Haag De kracht zit in de mensen én de methode! Evaluatie groepsinteracties door ervaringsdeskundigen stichting Waarheid bij JCC den Haag De kracht zit in de mensen én de methode! 2.01.097.11.05/05 Henry van der Dussen Hallemavanloon Evaluatie Inleiding

Nadere informatie

Woordje voorzitter. Nederland Lacrosse Nieuwsbrief April/Mei 2012. Beste Nederland Lacrosse,

Woordje voorzitter. Nederland Lacrosse Nieuwsbrief April/Mei 2012. Beste Nederland Lacrosse, NederlandLacrosse NieuwsbriefApril/Mei2012 1 Woordjevoorzitter BesteNederlandLacrosse, Hierbij ontvangen jullie de eerste interne nieuwsbrief van Nederland Lacrosse. Waaromisdezenieuwecommunicatievormbelangrijk?Wijmerkenalsbestuurdater

Nadere informatie

PERSONAS Wat als de corporatie maar 3 klanten had? Rob Beltman

PERSONAS Wat als de corporatie maar 3 klanten had? Rob Beltman PERSONAS Wat als de corporatie maar 3 klanten had? Rob Beltman 1 Wat is kwaliteit eigenlijk? Stelling 1. Kwaliteit is Wat wij leveren! Wat KWH zegt dat het is! Wat de klant waardeert! 2 En klanten dan?

Nadere informatie

Ebook Nooit Meer Afgeleid. Auteur: Mark Tigchelaar. Nooit Meer Afgeleid. 2012 Mark Tigchelaar www.mtcompany.nl 1

Ebook Nooit Meer Afgeleid. Auteur: Mark Tigchelaar. Nooit Meer Afgeleid. 2012 Mark Tigchelaar www.mtcompany.nl 1 Nooit Meer Afgeleid 2012 Mark Tigchelaar www.mtcompany.nl 1 Delen uit dit E-BOOK zijn afkomstig van de site van www.mtcompany.nl en het boek Haal meer uit je hersenen. MTcompany 2012 Auteur: Mark Tigchelaar

Nadere informatie

Nationaal congres Taal en Lezen. 15 oktober 2015 Begrijpend luisteren WWW.CPS.NL

Nationaal congres Taal en Lezen. 15 oktober 2015 Begrijpend luisteren WWW.CPS.NL Nationaal congres Taal en Lezen 15 oktober 2015 Begrijpend luisteren WWW.CPS.NL Contactgegevens Annemarieke Kool a.kool@cps.nl 06 55 81 87 65 Programma 1. Welkom 2. Doelen van workshop 3. Theorie strategieën

Nadere informatie

Mijn mond zat vol aarde

Mijn mond zat vol aarde Mijn mond zat vol aarde Serie: Verhalen kind in oorlog Tekst: Meike Jongejan Onderzoek: Mariska de Boer en Hans Groeneweg Redactie: Jan van Zijverden Vormgeving: Richard Bos 2015, Fries Verzetsmuseum,

Nadere informatie

Tijdschriften Inspireren en Verrassen

Tijdschriften Inspireren en Verrassen Tijdschriften Inspireren en Verrassen Een Onderzoek Sanoma Uitgevers, Sales Intelligence Services, februari 2005 Tijdschriften inspireren mij omdat ze de wereld dichterbij brengen (uit de presentatie de

Nadere informatie

Tevredenheidsmeting TSO de Bogen 2012

Tevredenheidsmeting TSO de Bogen 2012 Tevredenheidsmeting TSO de Bogen 2012 1. In welke groep zit uw kind/kinderen?(meerdere antwoorden mogelijk) groep 1 31,3% 5 groep 2 37,5% 6 groep 3 25,0% 4 groep 4 18,8% 3 groep 5 6,3% 1 groep 6 18,8%

Nadere informatie

Programma. Welk klanttype vind je moeilijk? Tips per klanttype Ja maar Jan Passieve Peter Breedsprakige Bert Gedemotiveerde Gea

Programma. Welk klanttype vind je moeilijk? Tips per klanttype Ja maar Jan Passieve Peter Breedsprakige Bert Gedemotiveerde Gea JACOMIJN KUIPER ANNA SCHOTANUS Programma Welk klanttype vind je moeilijk? Tips per klanttype Ja maar Jan Passieve Peter Breedsprakige Bert Gedemotiveerde Gea Drie vragen om jezelf te stellen Bekrachtigen

Nadere informatie

RESEARCH CONTENT. Loïs Vehof GAR1D

RESEARCH CONTENT. Loïs Vehof GAR1D RESEARCH CONTENT Loïs Vehof GAR1D INHOUD Inleiding ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ blz. 2 Methode -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Nadere informatie

De ijnmanager. Cartoons november 2013. Luc Timmers

De ijnmanager. Cartoons november 2013. Luc Timmers De ijnmanager Cartoons november 2013 Luc Timmers Nieuw leeft van oud Zie je wel Zelfs HNW kan niet zonder manager Wie zouden ze anders de schuld moeten geven? Het oude werken en wéér heb ik het gedaan

Nadere informatie

Formeel en informeel. Formeel: Je gebruikt u om iemand aan te spreken. Je noemt iemand bij zijn achternaam.

Formeel en informeel. Formeel: Je gebruikt u om iemand aan te spreken. Je noemt iemand bij zijn achternaam. Formeel en informeel Tijdens je stage praat je veel met mensen. Soms is het een officieel gesprek, soms een gezellig praatje met een collega. Dit noem je formele en informele gesprekken. Formeel betekent

Nadere informatie

1. een e-mailadres aanmaken

1. een e-mailadres aanmaken e-mailen met Windows Live Hotmail 1. een e-mailadres aanmaken We gaan nu zelf een e-mail adres aanmaken. Dit moet je maar één keer doen. Daarna kan je altijd met datzelfde adres werken. We kiezen voor

Nadere informatie

Allemaal in ontwikkeling. Door: Rieke Veurink / Fotografie: Kees Winkelman

Allemaal in ontwikkeling. Door: Rieke Veurink / Fotografie: Kees Winkelman Permanente educatie in Smallingerland Allemaal in ontwikkeling Door: Rieke Veurink / Fotografie: Kees Winkelman Van cursussen professioneel Engels, kennis opdoen bij een andere afdeling tot vierjarige

Nadere informatie

Duitsland in cijfers. Analyse van de handelsbetrekkingen tussen Nederland en Duitsland (incl. 4e kwartaal)

Duitsland in cijfers. Analyse van de handelsbetrekkingen tussen Nederland en Duitsland (incl. 4e kwartaal) Duitsland in cijfers Analyse van de handelsbetrekkingen tussen Nederland en Duitsland 4e kwartaal (incl. 4e kwartaal) Colofon Uitgever Nederlandse Ambassade Berlijn Economische Afdeling Klosterstraße 50

Nadere informatie

Stufe 1. Kreuzen Sie die richtige(n) Lösung(en) an. 1. Waar kom je a) van. b) vandaan. c) vandaag. 2. u Duitse? a) Bent b) Ben c) Zijn

Stufe 1. Kreuzen Sie die richtige(n) Lösung(en) an. 1. Waar kom je a) van. b) vandaan. c) vandaag. 2. u Duitse? a) Bent b) Ben c) Zijn Stufe 1 i1 Kreuzen Sie die richtige(n) Lösung(en) an. 1. Waar kom je a) van. b) vandaan. c) vandaag. 2. u Duitse? a) Bent b) Ben c) Zijn 3. heet jij? a) Wie b) Wat c) Hoe 4. Hoe gaat het met? a) jou b)

Nadere informatie

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben Ik ben wie ik ben Naam: Lisa Westerman Inhoudsopgave Inleiding... 3 De uitslag van Lisa Westerman... 7 Toelichting aandachtspunten en leerdoelen... 8 Tot slot... 9 Pagina 2 van 9 Inleiding Hallo Lisa,

Nadere informatie

OVER VITALITEIT; WAAROM PAMPEREN FIJN LIJKT MAAR MACHTELOOS MAAKT

OVER VITALITEIT; WAAROM PAMPEREN FIJN LIJKT MAAR MACHTELOOS MAAKT E-blog OVER VITALITEIT; WAAROM PAMPEREN FIJN LIJKT MAAR MACHTELOOS MAAKT Reeks: bestuurders over vitaliteit Colofon: einde artikel Wilma de Jong, lid van de Raad van Bestuur van BrabantZorg, is een kordate

Nadere informatie

Het taalconflict in België Vlamingen gedropt in Wallonië

Het taalconflict in België Vlamingen gedropt in Wallonië Het taalconflict in België Vlamingen gedropt in Wallonië België is officieel tweetalig, maar de Vlamingen en Walen gaan niet altijd goed samen. Je kunt spreken van een taalconflict. Hoe kijken Vlaamse

Nadere informatie

LEERGANG MIDDLE MANAGEMENT

LEERGANG MIDDLE MANAGEMENT LEERGANG MIDDLE MANAGEMENT Voor wie? Deze leergang is ontwikkeld voor middle managers in een productieomgeving, die de operatie via bijvoorbeeld lijnmanagers aansturen, motiveren en stimuleren. Wat levert

Nadere informatie

Interview met de Nederlandse studenten in de werkgroepen.

Interview met de Nederlandse studenten in de werkgroepen. Wie zijn wij: Daag! Mijn naam is Jorrit en ik ben 23 jaar jong. Ik ben geboren en getogen in Leeuwarden. Ik zit nu in het 2e jaar van de lerarenopleiding Economie. Bij deze wil ik jullie veel plezier en

Nadere informatie

Luisteren: muziek (B2 nr. 1)

Luisteren: muziek (B2 nr. 1) OPDRACHTEN LUISTEREN: MUZIEK www.nt2taalmenu.nl nt2taalmenu is een website voor mensen die Nederlands willen leren én voor docenten NT2. Iedereen die Nederlands wil leren, kan gratis online oefenen. U

Nadere informatie

Wie wisselt kennis uit met collega ondernemers?

Wie wisselt kennis uit met collega ondernemers? Wie wisselt kennis uit met collega ondernemers? 1 Wie schakelt anderen in bij een (grote) klus? Wie heeft een nieuw label of bedrijf opgezet t.b.v. samenwerking? 2 Welkom! Agenda 1. introductie 2. waarom

Nadere informatie

EEN BRIEF NAAR DE DOCENT

EEN BRIEF NAAR DE DOCENT EEN BRIEF NAAR DE DOCENT Je hebt een vraag en je schrijft een brief naar je docent. Wat moet je doen? 1. Lees de e-mail op blad 2. Beantwoord de vragen. 2. Lees de e-mail op blad 3. Beantwoord de vragen.

Nadere informatie

Inkijkexemplaar. Dit deel gaat over de taalstage. Wat kun je?

Inkijkexemplaar. Dit deel gaat over de taalstage. Wat kun je? !!,1232!3 2!971-5+!5-/5034 985#!! 7!532#50#! 82%*98 :3-2*98! 7!583385/7#! 585 5#5835385, ;55

Nadere informatie

FEEDBACK GEVEN IN ZELFSTURENDE TEAMS. Yvette Paludanus

FEEDBACK GEVEN IN ZELFSTURENDE TEAMS. Yvette Paludanus FEEDBACK GEVEN IN ZELFSTURENDE TEAMS Yvette Paludanus 2 Dit boekje is tot stand gekomen dankzij de vragen en verhalen van medewerkers in de zorg. Wil je een exemplaar van dit boekje bestellen? Wil je begeleiding

Nadere informatie

Deze handleiding zal je in een aantal stappen uitleggen hoe je PlanManager kunt gaan gebruiken. De volgende handelingen worden kort behandeld:

Deze handleiding zal je in een aantal stappen uitleggen hoe je PlanManager kunt gaan gebruiken. De volgende handelingen worden kort behandeld: Beste kandidaat, Zoals je misschien van één van je contactpersonen binnen StudentenWerk, CareerNetwork of CN IT al hebt vernomen, hebben wij een online Plantool om jou als kandidaat efficiënt in te plannen!

Nadere informatie

Doe de grote zelftest

Doe de grote zelftest Doe de grote zelftest Ben ik burn-out? Het verraderlijke van burn-ut is dat je zelf vaak de laatste bent die het wil weten. De omgeving maakt je erop attent, dwingt je naar de dokter te gaan, of je stort

Nadere informatie

GESPREKKEN VOEREN NEDERLANDS AAN HET EINDE VAN DEZE UITLEG:

GESPREKKEN VOEREN NEDERLANDS AAN HET EINDE VAN DEZE UITLEG: AAN HET EINDE VAN DEZE UITLEG: - Kun je een verzorgde brief schrijven. - Kun je op een juiste manier werkwoorden vervoegen. - Schrijf je op een juiste manier in meervoud. - Gebruik je hoofdletters op een

Nadere informatie

Nieuwsbrief CliëntAanZet

Nieuwsbrief CliëntAanZet Nummer 1 Januari 2015 Van de redactie Hallo, Een nieuw jaar en ook weer een nieuwe nieuwsbrief CliëntAanZet. Heb je een leuk idee voor deze nieuwsbrief? Of wil je misschien zelf iets schrijven? Stuur een

Nadere informatie

Meer succes met je website

Meer succes met je website Meer succes met je website Hoeveel geld heb jij geïnvesteerd in je website? Misschien wel honderden of duizenden euro s in de hoop nieuwe klanten te krijgen. Toch levert je website (bijna) niets op Herkenbaar?

Nadere informatie

Opstartlessen. Les 1. Kennismaken

Opstartlessen. Les 1. Kennismaken www.edusom.nl Opstartlessen Les 1. Kennismaken Wat leert u in deze les? Uzelf voorstellen Kennismaken Veel succes! Deze les is ontwikkeld in opdracht van: Gemeente Den Haag en DWI Amsterdam HET GESPREK

Nadere informatie

STUDIES EN BEROEPEN. Wat moet je doen?

STUDIES EN BEROEPEN. Wat moet je doen? STUDIES EN BEROEPEN Welke opleiding moet je doen om dokter te worden? Wat doet een ingenieur? Waar werkt een secretaresse? Welk beroep wil jij doen? Wat moet jij studeren? Wat moet je doen? 1. Verbind

Nadere informatie

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij.

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij. Lied: Ik ben ik (bij thema 1: ik ben mezelf) (nr. 1 en 2 op de CD) : Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Ik heb een mooie naam, van achter en vooraan.

Nadere informatie

HET MERK BEN JIJ! DEZE WORKSHOP IS DAGELIJKS OM 14.00 UUR.

HET MERK BEN JIJ! DEZE WORKSHOP IS DAGELIJKS OM 14.00 UUR. HET MERK BEN JIJ! Is het de locatie? Is het de inrichting van je salon? Zijn het de behandelingen die je geeft? Zijn het de producten die je gebruikt? Of is het gewoon de koffie die je schenkt? Niets van

Nadere informatie

De ijnmanager. Cartoons januari 2015. Luc Timmers

De ijnmanager. Cartoons januari 2015. Luc Timmers De ijnmanager Cartoons januari 2015 Luc Timmers Gezelligheid kent geen tijd Is het alweer 2015? Wat vliegt de tijd hé? Logisch toch? Ooit spaghetti de kop boven het maaiveld uit zien steken? Nou dan!

Nadere informatie

Doelen stellen. Stellen van doelen is belangrijk!! Doel + Prestatie bepaald namelijk of je tevreden bent over de prestatie

Doelen stellen. Stellen van doelen is belangrijk!! Doel + Prestatie bepaald namelijk of je tevreden bent over de prestatie Doelen stellen Stellen van doelen is belangrijk!! Doel + Prestatie bepaald namelijk of je tevreden bent over de prestatie 5 Stel je voor: Je hebt een heel moeilijke toets op school Je leert keihard voor

Nadere informatie

De handel tussen België en de Verenigde Staten: enkele cijfers. http://economie.fgov.be

De handel tussen België en de Verenigde Staten: enkele cijfers. http://economie.fgov.be De handel tussen België en de Verenigde Staten: enkele cijfers De goederenuitvoer naar de VS in 2014 De Belgische goederenuitvoer naar de VS bedroeg 19,18 miljard euro, een toename in lopende prijzen met

Nadere informatie

Liturgie voor de scholendienst 2015

Liturgie voor de scholendienst 2015 Liturgie voor de scholendienst 2015 Kerk van de Nazarener & Christelijke Basisschool De Vliet Klaaswaal Zondag 1 februari Thema: Bestaat God (eigenlijk wel)? Welkomstwoord Uitleg over de kerk Kinderopwekking

Nadere informatie

WELKE VAKKEN DOE JIJ GRAAG?

WELKE VAKKEN DOE JIJ GRAAG? WELKE VAKKEN DOE JIJ GRAAG? Sommige mensen zijn goed in talen, andere mensen zijn goed in wiskunde. Waar ben jij goed in? Welke vakken doe jij graag? Wat moet je doen? Werk samen in groep. 1. Maak de woordenschatoefeningen

Nadere informatie

Doorbreek je belemmerende overtuigingen!

Doorbreek je belemmerende overtuigingen! Doorbreek je belemmerende overtuigingen! Herken je het dat je soms dingen toch op dezelfde manier blijft doen, terwijl je het eigenlijk anders wilde? Dat het je niet lukt om de verandering te maken? Als

Nadere informatie

Wie wil geen vervuld leven? 7 Een comfortabel leven 11 Een gezond leven 17 Een leven in geluk en liefde 23 Liefde beoefenen 29 Oefen je binnenwereld

Wie wil geen vervuld leven? 7 Een comfortabel leven 11 Een gezond leven 17 Een leven in geluk en liefde 23 Liefde beoefenen 29 Oefen je binnenwereld Wie wil geen vervuld leven? 7 Een comfortabel leven 11 Een gezond leven 17 Een leven in geluk en liefde 23 Liefde beoefenen 29 Oefen je binnenwereld meer liefde 39 Oefen je met de buitenwereld meer evenwicht

Nadere informatie

Interview Rob van Brakel

Interview Rob van Brakel Interview Rob van Brakel Atributes Consequences Values Hallo Rob van Brakel, mag ik jou een aantal vragen mogen stellen? Prima. Hoe oud ben je? 21 jaar Wat is je woonsituatie op het moment? Op het moment

Nadere informatie

Spreekbeurt, en werkstuk

Spreekbeurt, en werkstuk Spreekbeurt, krantenkring en werkstuk Dit boekje is van: Datum spreekbeurt Datum krantenkring Inleverdatum werkstukken Werkstuk 1: 11 november 2015 Werkstuk 2: 6 april 2016 Bewaar dit goed! Hoe bereid

Nadere informatie

Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou!

Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou! Hallo Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou Als je ouders uit elkaar zijn kan dat lastig en verdrietig zijn. Misschien ben je er boos over of denk je dat het jouw

Nadere informatie

U leert in deze les "om raad vragen". Als u niet weet wat u moet doen, kunt u iemand om raad vragen. U vraagt of iemand u kan helpen met advies.

U leert in deze les om raad vragen. Als u niet weet wat u moet doen, kunt u iemand om raad vragen. U vraagt of iemand u kan helpen met advies. OM RAAD VRAGEN les 3 spreken inleiding en doel U leert in deze les "om raad vragen". Als u niet weet wat u moet doen, kunt u iemand om raad vragen. U vraagt of iemand u kan helpen met advies. Het is belangrijk

Nadere informatie

Ik ben een prima huisarts. Maar ik mis een zakelijk gen.

Ik ben een prima huisarts. Maar ik mis een zakelijk gen. Ik ben een prima huisarts. Maar ik mis een zakelijk gen. Sinds mijn afstuderen in 2008, heb ik gewerkt als waarnemend huisarts in de kop van Noord-Holland. Dat was een goede start. Ik heb ongelooflijk

Nadere informatie

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen.

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Wat is PDD-nos? 4 PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Eigenlijk vind ik stoornis een heel naar woord. Want zo lijkt het net of er iets niet goed aan me

Nadere informatie

Workshop Telefonisch Afspraken Maken

Workshop Telefonisch Afspraken Maken Workshop Telefonisch Afspraken Maken Alleen bellen als je wat hebt te vertellen! Waarom zijn we interessant voor elkaar? Bv gemeenschappelijke behoefte aan: - omzetvermeerdering; - inspiratie, leren van

Nadere informatie

Zo zijn onze manieren. Gedragscode Coloriet

Zo zijn onze manieren. Gedragscode Coloriet Zo zijn onze manieren Gedragscode Coloriet Wij zijn Coloriet Alle medewerkers, vrijwilligers, leerlingen en stagiaires horen bij Coloriet. Bij ons werken vriendelijke, deskundige, gepassioneerde en verantwoordelijke

Nadere informatie

Eerste druk, 2013 2013 Arinka Linders AVI E5 M6 Illustraties: Michiel Linders

Eerste druk, 2013 2013 Arinka Linders AVI E5 M6 Illustraties: Michiel Linders Leo Leeuwtje Eerste druk, 2013 2013 Arinka Linders AVI E5 M6 Illustraties: Michiel Linders isbn: 9789048431052 nur: 282 Uitgever: Free Musketeers, Zoetermeer www.freemusketeers.nl Hoewel aan de totstandkoming

Nadere informatie

Het verhaal van de Actielessen

Het verhaal van de Actielessen http://www.edusom.nl Het verhaal van de Actielessen In de Actielessen ontmoeten acht mensen elkaar. Ze kennen elkaar van een taalcursus. 1. Overal kun je de taal leren In de eerste Actieles ontmoeten Mounir

Nadere informatie

Creative Marketing Opdracht 1: Het merk IK

Creative Marketing Opdracht 1: Het merk IK Naam: Stefan van Rees Studentnummer: 0235938 Klas: CMD D1 Datum: nov/dec 2009 Creative Marketing Opdracht 1: Het merk IK 1 50 vragenlijst, 10 antwoorden 1. Wat is je sterkste karaktereigenschap? Waarschijnlijk

Nadere informatie

Speel het HonesTee spel en word écht rijk!

Speel het HonesTee spel en word écht rijk! Speel het HonesTee spel en word écht rijk! ook voor 10-12 jaar of 12-18 jaar: download de vragenlijst op www./campagnemateriaal Doel. Dit spel is een concrete tool dat de dialoog rond eerlijkheid mogelijk

Nadere informatie

Presentatie Tekst Top plan (talentontwikkelingsplan) Amy Kouwenberg OABCE1A

Presentatie Tekst Top plan (talentontwikkelingsplan) Amy Kouwenberg OABCE1A Presentatie Tekst Top plan (talentontwikkelingsplan) Amy Kouwenberg OABCE1A INLEIDING Ik heb vandaag een cadeautje meegenomen. Niet voor jullie, maar voor mijzelf. Het cadeautje staat voor de verrassingen

Nadere informatie

Hoe word je succesvol in sales

Hoe word je succesvol in sales Hoe word je succesvol in sales Verkopen gaat niet vanzelf. Zeker niet in deze tijd. Toch zijn nog steeds veel verkopers erg succesvol. Dat komt niet door het product of de dienst die ze aanbieden, maar

Nadere informatie

DE EUROPESE UNIE EERSTE EN DE WERKVORM IN HET KORT

DE EUROPESE UNIE EERSTE EN DE WERKVORM IN HET KORT DE EUROPESE UNIE JANUARI 2016 - POLITIEK IN PRAKTIJK #1 EERSTE EN WAT HEB JE NODIG Grote letters A, B en C Aftelklok (op digibord) 50 sterren, uitgeprint op geel papier Circa 4 grote enveloppen Een prijsje

Nadere informatie

HANDLEIDING TRACK & 1. Track & Trace e-mails bewerken 2. 1.1 Algemeen 3 1.2 E-mails 3 1.3 E-mails bewerken 4 1.4 Triggers 4 1.5 Beschikbare Tags 5

HANDLEIDING TRACK & 1. Track & Trace e-mails bewerken 2. 1.1 Algemeen 3 1.2 E-mails 3 1.3 E-mails bewerken 4 1.4 Triggers 4 1.5 Beschikbare Tags 5 HANDLEIDING TRACK & INHOUDSOPGAVE Trigger Based Track & Trace e-mails 1. Track & Trace e-mails bewerken 2 1.1 Algemeen 3 1.2 E-mails 3 1.3 E-mails bewerken 4 1.4 Triggers 4 1.5 Beschikbare Tags 5 2. Track

Nadere informatie

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben Ik ben wie ik ben Naam: Johan Vosbergen Inhoudsopgave Inleiding... 3 De uitslag van Johan Vosbergen... 7 Toelichting aandachtspunten en leerdoelen... 8 Tot slot... 9 Pagina 2 van 9 Inleiding Hallo Johan,

Nadere informatie

Lesbrief bij Ik weet je te vinden van Netty van Kaathoven voor groep 6, 7 en 8

Lesbrief bij Ik weet je te vinden van Netty van Kaathoven voor groep 6, 7 en 8 Lesbrief bij Ik weet je te vinden van Netty van Kaathoven voor groep 6, 7 en 8 Inhoud van deze lesbrief - Thema s in het boek - Lesopzet - Doel van de les - Uitwerking - Bijlage: opdrachtenblad Thema s

Nadere informatie

2.1 FaVoriete leestips

2.1 FaVoriete leestips Verhalend 2.1 FaVoriete leestips Van klasgenoten heb ik de volgende tips gekregen van boeken/tijdschriften die mij leuk lijken: 1.... 2.... 3.... Van de leraar heb ik de volgende tips gekregen van boeken/tijdschriften

Nadere informatie

Duitslandquiz 2009. Hoe heet het einde van de werkdag in Duitsland? o Freier Abend o Feierabend o Freizeitabend

Duitslandquiz 2009. Hoe heet het einde van de werkdag in Duitsland? o Freier Abend o Feierabend o Freizeitabend Duitslandquiz 2009 Hoe heet het einde van de werkdag in Duitsland? o Freier Abend o Feierabend o Freizeitabend Hoe heet de Duitse variant van de Oscar? o Winnie Puuh o Simba o Bambi Wie is Nena? o Schaatster.

Nadere informatie