Van Klacht naar Veerkracht Acceptance and Commitment Therapy (ACT) Datum: Door: Tim Batink Locatie: Utrecht
|
|
- Timo Coppens
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Van Klacht naar Veerkracht Acceptance and Commitment Therapy (ACT) Datum: Door: Tim Batink Locatie: Utrecht
2 even voorstellen Tim Batink, MSc GZ-Psycholoog i.o., Cognitief Gedragstherapeut VGCt, SFT-therapeut & ACT-therapeut U-center, Epen. Promovendus, School for Mental Health and Neuroscience, Division II: Mental Health, Maastricht University, Maastricht. (Focus 3rdwave behavior therapy). Eigenaar, ACT-opleider / Supervisor, ACT in Actie, Valkenburg aan de Geul. Bestuursfuncties: - Algemeen bestuurslid ACBS-BeNe - Voorzitter Wetenschapscommissie ACBS- BeNe - Chairman ACT & Technology SIG ACBS ACT-publicaties: - Time to ACT! Het basisboek voor professionals. - Flexibiliteits Index Test (FIT-60). - Meerdere ACT-artikelen.
3 Traditionele GGZ Focus Traditionele GGZ: - Classificerend (DSM & ICD): Normaal vs Abnormaal, Gezond vs Ziek. - Primaire focus : Klachtreductie. Kritische Kanttekeningen: Hoe abnormaal zijn psychische klachten? - 38% van de Europese bevolking op jaarbasis last van psychische klachten (Wittchen et al., 2011). - 24% van de Nederlandse bevolking heeft op jaarbasis last van psychische klachten (Delespaul et al., 2016). - Welzijn is meer dan de afwezigheid van klachten.
4 Nieuwe GGZ Focus Nieuwe GGZ: - Eerste speerpunt Nieuwe GGZ: een nieuwe kijk op psychisch lijden en gezondheid. - Positieve gezondheid: Gezondheid als het vermogen zich aan te passen en een eigen regie te voeren, in het licht van de fysieke, emotionele en sociale uitdagingen van het leven (Huber et al., 2011). - Betekenisvolle doelen & ervaren zinvol bestaan. - Van klacht naar (veer)kracht. - Van Sick-care naar Health-care. Acceptance and Commitment Therapy (ACT): - Lijden is een onlosmakelijk onderdeel menselijk leven. Fabel: Gezonde Normaliteit (Hayes et al., 2011). - Klachten ontstaan door normale psychologische processen. - Acceptance: Leren omgaan met psychische klachten. - Commitment: Investeren in betekenisvolle doelen.
5 Acceptance Commitment Programma Introductie Acceptance and Commitment Therapy Acceptance - Omgaan met obstakels - Denken (defusie) - Voelen (acceptatie) - Zelfbeeld (zelf als context) - Aandacht (hier en nu) Commitment - Investeren - Oriënteren (waarden) - Investeren (toegewijd handelen) - Niet alleen leren door begrijpen, maar ook leren door ervaren. - Niet alleen als professional, maar ook als persoon.
6 Wat is ACT? - ACT = Acceptance and Commitment Therapy ( ekt ) - Steven Hayes, Kelly Wilson & Kirk Strosahl (eind 80) - Gestoeld op Relational Frame Theory (RFT) - Gedragstherapie (3 e generatie) - Acceptance & Commitment - Doel: Verhogen Psychologische Flexibiliteit; Persoonlijke Veerkracht. - Zowel inzetbaar als therapie, bruikbaar in coaching alsook als training. - Ervaringsgericht leren: Werken met oefeningen en metaforen; ook in deze workshop!
7 ACT en Onderzoek - Op dit moment ruim 150 randomized controlled trials, met meer dan deelnemers. - In juli 2010 erkend door de NREPP als evidence based therapy (Depressie, OCD, Algemeen Welzijn). - Erkend door de APA als research supported treatment voor: Depressie, Gemengde angst, OCD, Chronische Pijn & Psychose.
8 Acceptance Omgaan met obstakels.
9 Defusie-oefeningen helpen je de vaardigheid te ontwikkelen om afstand te nemen van je denken. Omgaan met moeilijke gedachten We nemen onze gedachten erg serieus. Gedachten gaan hun eigen leven leiden. Fusie is het samenvallen met denken, reageren op je gedachten zonder hier zelf bewust voor te kiezen. Defusie is het afstand te nemen van je denken, zodat je minder wordt geleid door je verstand (observeren, en keuze). Defusie is niet om van vervelende gedachten af te komen.
10 Oefening: Gedachten op Postits (zie worksheet)
11
12 Omgaan met moeilijke gedachten Verschillende soorten Defusie-oefeningen: - Observeren (vb. Bladeren op de stroom). - Externaliseren (vb. Verstand een naam geven). - Twist (vb. Herhalen / Gekke stem, Zingen) => Humor. Doel: afstand nemen; weer keuze krijgen.
13 Omgaan met moeilijke gevoelens - We reageren allergisch op onze negatieve gevoelens. - Poging te controleren, en er zo snel mogelijk vanaf te komen. - Je zult zien dat deze controlestrategieën op korte termijn meestal wel wat opleveren, maar op lange termijn niet effectief, en vaak zelfs contraproductief zijn.
14
15 Omgaan met moeilijke gevoelens Alternatief: Acceptatie Het actief uitnodigen en toelaten wat je niet wilt ervaren, én wat je niet kunt controleren. Doel: Niet om van het gevoel af te komen, maar om er niet vast in te lopen, zodat je meer grip krijgt op je leven. Goed voelen, in plaats van je goed voelen. Hoe? In plaats van vermijden; opzoeken. Exploreren van de pijn, ruimte maken voor de pijn (geleideoefeningen). Verander wat je kan veranderen, accepteer de rest!
16 Oefening: Stilstaan bij Obstakels Richt nu de aandacht op jezelf, op je eigen binnenwereld. Sta eens even stil bij de obstakels die jij afgelopen tijd bent tegengekomen. Welke gedachten heb je mee geworsteld? Welke gevoelens heb je mee geworsteld? Welke lichamelijke sensaties zaten je in de weg? Ben je bereid het verzet even te staken, en je obstakels de ruimte te geven? Probeer dan nu je vervelende gedachten, gevoelens, en lichamelijke gewaarwordingen te omarmen, het bij je te houden. Geef de obstakels komende minuut de ruimte om er te mogen zijn. Verbreed tenslotte je aandacht weer, naar alles wat er in je
17 Omgaan met andere obstakels Zelfbeeld (negatief & positief) - Herkennen van je rollen en patronen. - Afstand nemen van je rollen en patronen. Aandacht (afwezigheid) - Aandacht leren richten op het Hier en Nu (mindfulness). - Met aandacht aanwezig zijn en activiteiten doen. Verschillende oefeningen gratis te downloaden van de ACT in
18 Commitment Investeren in jezelf.
19 Oriënteren: Waarden - Normen, regels, verwachtingen, automatismen, angst, etc. - Moeten => Mogen => Willen - Waarden: Wat vind JIJ belangrijk? - Waarden geven richting, geen einddoel. (vb eerlijkheid, liefde, uitdaging, etc) - Betekenisverlening / zingeving. - Metafoor: Kompas
20
21 Oriënteren: Waarden - Waardenexploratie middels ervaringsgerichte oefeningen. - Thema s: Loterij, Dromen, Dood, Inspiratie. (boeken, films, personen, uitspraken) - Balans opmaken. (waardengebieden / levensgebieden => specifieke waarden)
22 Oefening: Levenskompas (zie worksheet)
23 Voorbeeldwaarden Afwisseling Ambitieus Assertief Autonomie Avontuur Betrouwbaar Betrokkenheid Creatief Eerlijk Flexibiliteit Geduldig Humoristisch Ijverig Innovatief Liefde Loyaliteit Macht Milieubewust Ontwikkeling Openheid Orde Originaliteit Plezier Praktisch Rechtvaardig Respect Sociaal Solidariteit Speels Spontaan Stabiliteit Stimulerend Teamgeest Trouw Uitdaging Vaardig Veilig Vitaliteit Vrijheid Warmte Waardering Wederkerig
24 Investeren: Toegewijd Handelen Handelen op basis van je Waarden. Concrete, Haalbare, Tijdgebonden Acties. Starten met kleine stap, daarna vervolgstappen gaan maken (weekplan, maandplan, jaarplan). Acties om Waarden in je leven te brengen, de acties zelf zijn geen einddoel.
25 Oefening: Kleinste Stap (24 uur) (zie worksheet)
26 Alles bijelkaar laten komen Acceptance: Omgang met problemen - Afstand nemen van moeilijke gedachten. - Ruimte maken voor vervelende gevoelens. Commitment: Investeren in jezelf - Stilstaan bij wat jij belangrijk vindt. - Investeren in de dingen die jij belangrijk vindt. Doel: Psychologische Flexibiliteit / Veerkracht
27 Gratis ACT-materiaal! (meer dan 35 gratis oefeningen en metaforen, alsook 6 online ACT-vragenlijsten) (meer dan 50 gratis oefeningen en metaforen, en ruim 50 ACTillustraties) (gratis online ACT-vragenlijst, ook vrij te downloaden) ACT-organisaties ACBS ( ACBS-BeNe (
28 Van Klacht naar Veerkracht
29 Een kleine toegift
30 Oefening: ACT in Daily Life 1. Welke waarde ga je vandaag extra aandacht aan geven? 2. Probeer vandaag meer ruimte geven aan deze waarde, middels concrete acties. 3. Probeer drie keer per dag een korte ACT-oefening te doen (ochtend, middag, avond). Wissel hierin af tussen acceptatie, defusie, zelf, en mindfulness oefeningen. 4. Heb je vandaag last van vervelende gedachten, gevoelens of sensaties? Probeer hier dan op een ACT-manier mee om te gaan? 5. Een illustratie van een pakkende ACT-metafoor kan je helpen even stil te staan bij voor jou belangrijke ACT-principes; neem deze op zakformaat mee. 6. Evalueer elke avond in hoeverre je vandaag hebt geïnvesteerd in de waarde die je in de ochtend hebt geselecteerd? Gebaseerd op onderzoek naar de mhealth interventie ACT in Daily Life Training.
31 ACT-vragenlijst: FIT-60 De Flexibiliteits Index Test (FIT-60) is ontwikkeld met als doel een overzicht te kunnen geven op de zes kerncomponenten van ACT, alsook uitspraken te kunnen doen over de Psychologische Flexibiliteit van een persoon (Batink, Jansen & De Mey, 2012). Beschrijving: - Zelfrapportagevragenlijst bestaande uit 60 stellingen. - Likert-schaal: 0=helemaal oneens, 6=helemaal eens. - 1 totaalscore: Psychologische flexibiliteit. - 6 subschaalscores: Acceptatie, Defusie, Zelf als Context, Hier en nu, Waarden & Toegewijd Handelen. - Hoe hoger de score, hoe vaardiger iemand is. Doelgroep: Volwassenen (18-75 jaar) Normgroepen: Algemene populatie (N=1087), Student populatie (N=529), Ambulante populatie (N=674), & Klinische populatie (N=414). Afname: Invullen duurt minuten, analoog & digitaal. Gratis te downloaden op
32 Time to ACT! Gijs Jansen & Tim Batink - Praktisch basisboek voor professionals. - Op basis van het laatste wetenschappelijk onderzoek. - Stap voor Stap programma. - Meer dan 150 oefeningen en metaforen (waarvan ruim 50 geïllustreerd). - Volledige ACT-vragenlijst beschikbaar. - DVD met illustratie materiaal. - Begeleidende website met meer dan 50 gratis oefeningen en hand-outs. - Met voorwoord van Steven Hayes, grondlegger van ACT. - Meer info:
33 Wordt Lid van de ACBS BeNe! en krijg toegang tot een gratis Nederlandstalige e-course ACT van 33 weken!
Welkom. even voorstellen. bij de workshop Time to ACT! 12-11-2014. Tim Batink, MSc. Datum: 11-11-2014 Door: Tim Batink Locatie: Den Bosch
Welkom bij de workshop Time to ACT! Datum: 11-11-2014 Door: Tim Batink Locatie: Den Bosch even voorstellen Tim Batink, MSc Psycholoog NIP, Cognitief Gedragstherapeut VGCt i.o. & ACT-therapeut U-center,
Nadere informatieACT en Authenticiteit
ACT en Authenticiteit Weg met het keurslijf, ruimte voor jezelf. Datum: 25-09-2015 Door: Tim Batink Locatie: Bussum even voorstellen Tim Batink, MSc GZ-Psycholoog i.o., Cognitief Gedragstherapeut VGCt,
Nadere informatieAcceptance and Commitment Therapy bij kanker
Acceptance and Commitment Therapy bij kanker Waardenvol Leven & Levenseinde Datum: 13042017 Door: Tim Batink PhDcandidate Maastricht University GZpsycholoog i.o., Gedragstherapeut & ACTsupervisor Ucenter
Nadere informatieInformatiebrochure gebruik van de Flexibiliteits Index Test (FIT-60)
Informatiebrochure gebruik van de Flexibiliteits Index Test (FIT-60) Auteurs: T. Batink, G. Jansen & H.R.A. De Mey. 1. Introductie De Flexibiliteits Index Test (FIT-60) is een zelfrapportage-vragenlijst
Nadere informatieTelePsy Handleiding ACT-module
TelePsy 2018 Handleiding ACT-module Algemene informatie De module Acceptance and Commitment Therapy (ACT) is tot stand gekomen in samenwerking met dr. Tim Batink en verschillende medewerkers van TelePsy.
Nadere informatieFlexibiliteits Index Test
Flexibiliteits Index Test (FIT 60) Tim Batink, Gijs Jansen & Hubert de Mey. Met dank aan: David Rinsampessy, Jos Egger & Monique Samsen. Copyright 2012 T. Batink, G. Jansen & H.R.A. De Mey. Sommige rechten
Nadere informatieFlexibiliteits Index Test
Flexibiliteits Index Test (FIT 60) Tim Batink, Gijs Jansen & Hubert de Mey. Met dank aan: David Rinsampessy, Jos Egger & Monique Samsen. Copyright 2015 T. Batink, G. Jansen & H.R.A. De Mey. Sommige rechten
Nadere informatieWelkom! Bij de kennismaking met Acceptance and Commitment Therapy (ACT)
Welkom! Bij de kennismaking met Acceptance and Commitment Therapy (ACT) Even mezelf voorstellen Boeken - Jansen, G.: Denk wat je wilt, doe wat je droomt - Jansen, G.: Leef! - Jansen, G.: Laat los: ruimte
Nadere informatieVELON CONGRES 19 MAART 2019 WORKSHOP KENNISMAKEN MET ACT MONIQUE BEKKER
VELON CONGRES 19 MAART 2019 WORKSHOP KENNISMAKEN MET ACT MONIQUE BEKKER M.BEKKER@BOPADVIES.NL WIE IS LOES?? ACCEPTANCE AND COMMITMENT THERAPY (ACT) 6 zuilen: Past binnen agogisch bekaam (er wordt binnen
Nadere informatieStap 1: Print deze oefening (als het even kan op wat dikker papier) en knip de waardenkaarten uit.
Oefening: Waarden Sorteertaak. Wat zijn waarden eigenlijk? Waarden zijn de dingen die jij als persoon écht belangrijk vindt in het leven. Het is belangrijk ze niet te verwisselen met normen, wat je meer
Nadere informatieACT in kortdurend open groepsprogramma
Programma van 6 weken Open groep (+/- 10 deelnemers) 10 ½ u (1u 45/ week) ACT in kortdurend open groepsprogramma Kelly Wilson Ervaringsdeskundige Pionier van ACT Legt verband tussen ACT en AA-filosofie
Nadere informatieKennismaking met Acceptance & Commitment Therapy (ACT) bij chronische pijn
Vernieuwend - Attent - Samen Kennismaking met Acceptance & Commitment Therapy (ACT) bij chronische pijn Anita Eijkelenkamp, GZ-psycholoog pijnrevalidatie Lisanne Heijboer, stagiaire psychologie Roessingh,
Nadere informatieWelkom! 11 congressen in samenwerking met Hogrefe Uitgevers
Welkom! 11 congressen in samenwerking met Hogrefe Uitgevers Hondje van Pavlov Gedragstherapie 1ste generatie: klassieke en operante conditionering (outside the black box) =Gedrag wordt contextueel bepaald
Nadere informatieWelkom! Bij de kennismaking met Acceptance and Commitment Therapy (ACT)
Welkom! Bij de kennismaking met Acceptance and Commitment Therapy (ACT) Even mezelf voorstellen Boeken - Jansen, G.: Denk wat je wilt, doe wat je droomt - Jansen, G.: Leef! - Jansen, G.: Laat los: ruimte
Nadere informatieCliëntbeoordelingen e-health
Cliëntbeoordelingen e-health eerste halfjaar 0 Items die tenminste één keer zijn beoordeeld zijn opgenomen in het overzicht. De beoordelingsperiode loopt van januari tot en met 0 juni; items die zijn vrijgegeven
Nadere informatieAcceptance and Commitment Therapy Een introductie
Acceptance and Commitment Therapy Een introductie Door Luuk Harmsen 1, Toegepast Psycholoog Inleiding Als mens willen we ons goed voelen. Als er pijn of lijden is willen we dat herstellen, wat een logische,
Nadere informatieLEREN DOOR OP BASIS VAN E R VA R I N G E N NIEUWE VAARDIGHEDEN ONTWIKKELEN. Acceptance and Commitment Therapy ACT - TRAININGEN VOOR PROFESSIONALS
LEREN DOOR E R V A R I N G Acceptance and Commitment Therapy OP BASIS VAN E R VA R I N G E N NIEUWE VAARDIGHEDEN ONTWIKKELEN ACT - TRAININGEN VOOR PROFESSIONALS ACT Training Alexander 2013. Niets uit deze
Nadere informatieACCEPTANCE & COMMITMENT THERAPY (ACT): AAN DE SLAG IN MULTIDISCIPLINAIRE TEAMS!
ACCEPTANCE & COMMITMENT THERAPY (ACT): AAN DE SLAG IN MULTIDISCIPLINAIRE TEAMS! INHOUD WERKWINKEL ACT (in het kort) Afgelegde weg Zichtbaarheid op de werkvloer Ervaren van een deel van het aanbod Acceptance
Nadere informatieAcceptance and Commitment Therapy
Acceptance and Commitment Therapy klinisch psychologe, Supervisor VGCt 1 Samenvatting Acceptance and Commitment Therapy is een nieuwe vorm van cognitieve gedragstherapie. De methodiek van deze therapie
Nadere informatieWaarde van ACT voor de behandeling van CLRP
Supporting self-help ACT with e-mail counseling Waarde van ACT voor de behandeling van CLRP RNT 03-04-2014 Prof. dr. Karlein Schreurs Psychologie, Gezondheid en Technologie Revalidatiecentrum Roessingh,
Nadere informatieGelukkig ondanks pijn
Gelukkig ondanks pijn Een online positieve psychologie interventie voor patiënten met chronische musculoskeletale pijn Elke Smeets, Madelon Peters, Marion Feijge, Steven Linton, & Gerhard Andersson Positieve
Nadere informatieMINDFULNESS EN AANVAARDING HELPEN BIJ CHRONISCHE PIJN
MINDFULNESS EN AANVAARDING HELPEN BIJ CHRONISCHE PIJN Karlein Schreurs 16 mei 2014 Het gaat redelijk goed. Ik doe weer wat in de tuin en ik help mijn zoon op de boerderij. Maar die pijn, die pijn is niet
Nadere informatieGroepsbehandeling voor jongeren met een depressieve stoornis en
Groepsbehandeling voor jongeren met een depressieve stoornis en comorbiditeit ASS 10/05/2012 Dr. Corine Faché Lemke Leyman UCKJA Waarom een groepsbehandeling Het belang van peers Het leren van elkaar,
Nadere informatieVoorwoord...1. Inleiding...3. De denkwijze van een ACT-therapeut...7
Inhoudsopgave 1 Voorwoord...1 Inleiding...3 De denkwijze van een ACT-therapeut...7 1.1 Doen wat werkt...8 1.2 Acceptatie, defusie, mindfulness en het zelf (Acceptance)... 12 1.3 Waarden en toegewijd handelen
Nadere informatieDoen wat werkt! Workshop 19 en 26 juni Puur Jezelf voor professionals dr. Heidi Stiegelis
Doen wat werkt! Workshop 19 en 26 juni Puur Jezelf voor professionals dr. Heidi Stiegelis Even voorstellen dr. Heidi Stiegelis psycholoog in de gezondheidszorg trainer Psychologiepraktijk Trainingen www.puurjezelfprofessionals.nl
Nadere informatie8-weekse training "Voluit Leven"
8-weekse training "Voluit Leven" Trajekt Eijsden-Margraten start met een 8 weekse groepstraining "Voluit leven". In deze training, die gebaseerd is op de Acceptance and Commitment Therapy (ACT) gecombineerd
Nadere informatiePsychologische ondersteuning en behandeling bij interstitiële longaandoeningen
Psychologische ondersteuning en behandeling bij interstitiële longaandoeningen 1 oktober 2014 Marielle van den Heuvel, Gezondheidszorgpsycholoog Afdeling Medische Psychologie Orbis Medisch Centrum Inhoud
Nadere informatieOverzicht oefeningen en metaforen
Overzicht oefeningen en metaforen Voor het gemak hebben we alle ruim 150 oefeningen en metaforen per hoofdstuk nog even op een rijtje gezet. We hebben daarnaast aangegeven op welke bladzijde je deze oefening
Nadere informatiePositieve Psychologie Interventies
Positieve Psychologie Interventies PPI bij patiënten met bipolaire stoornis in de euthyme fase Melissa Chrispijn AIOS psychiatrie KenBiS Klinisch Wetenschappelijke Vergadering 16 december 2016 Inhoud Achtergrond
Nadere informatieLibra R&A locatie Blixembosch. Pijnrevalidatie. Acceptance & Commitment Therapie (ACT)
Libra R&A locatie Blixembosch Pijnrevalidatie Acceptance & Commitment Therapie (ACT) U heeft last van chronische pijnklachten en gaat revalideren bij Libra Revalidatie & Audiologie locatie Blixembosch.
Nadere informatieVitaliteit en pijn, een lastige combinatie?
Supporting self-help ACT with e-mail counseling Vitaliteit en pijn, een lastige combinatie? Reade 13-06-2013 Prof. dr. Karlein Schreurs Psychologie, Gezondheid en Technologie Revalidatiecentrum Roessingh,
Nadere informatieMindfulness omgaan met wat er is workshop Parkinson café
Mindfulness omgaan met wat er is workshop Parkinson café Yvonne Kuijsters Kennismaken met mindfulness Wat is mindfulness Wat brengt het mij, wat heb ik eraan? Aandacht Aandacht is een vorm van oplettendheid.
Nadere informatie8-weekse training "Voluit Leven"
8-weekse training "Voluit Leven" Trajekt Eijsden-Margraten start met een 8 weekse groepstraining "Voluit leven". In deze training, die gebaseerd is op de Acceptance and Commitment Therapy (ACT) gecombineerd
Nadere informatieINCHECKEN BIJ JEZELF Veerkracht retraite
INCHECKEN BIJ JEZELF Veerkracht retraite Waar wil ik heen? Wat zit me nog in de weg? Wat heb ik nodig om te groeien? Hoe blijf ik bloeien? Met je aandacht erbij zijn Een heldere koers houden je losmaken
Nadere informatiePositieve gezondheid. Mini-symposium 31 maart 2017
Positieve gezondheid Mini-symposium 31 maart 2017 Inhoud Positieve gezondheid Wat voegt het toe? Methoden en interventies De rol van de Gezondheidspsycholoog Interventies in de praktijk: positieve Positieve
Nadere informatieMindfulness voor kinderen en ouders
Mindfulness voor kinderen en ouders Anne Formsma, MSc. UvA minds/uva minds You Inhoud Wat is Mindfulness? Waarom Mindfulness voor kinderen en ouders? De training Oefeningen Video Oefening Wat is Mindfulness?
Nadere informatieEen innovatief behandelprogramma voor jongeren ( jaar) Aangevuld en verrijkt met evidence en practice based methodieken
Zomerschoolwerkhuis Het meervoudig risicomodel Van der Ploeg (2007) Omgezet in een behandelprogramma met de vier leefgebieden vrije tijd, school, werk, huis Ter verbetering van de zelfstandigheid, zelfredzaamheid
Nadere informatieTelePsy Handleiding mindfulnessmodule
TelePsy 2019 Handleiding mindfulnessmodule Algemene informatie De Mindfulness module is tot stand gekomen in samenwerking met Barbara Kuiters en verschillende medewerkers van TelePsy. Barbara Kuiters is
Nadere informatieDit is een digitale voorbeeldversie van de opdrachten voor de leerlingen. Mail naar kiesvaardig@lerenkiezen.nl voor de originele versie.
Dit is een digitale voorbeeldversie van de opdrachten voor de leerlingen. Mail naar kiesvaardig@lerenkiezen.nl voor de originele versie. Via dit mailadres kunt u ook informatie aanvragen over de docentenhandleiding
Nadere informatie12 Psychologie van de levenskunst
Inleiding Levenskunst is traditioneel altijd het onderwerp van de filosofie geweest. De vraag naar het goede leven werd al in de oudheid gesteld. Het doel was niet alleen een bespiegeling over hoe het
Nadere informatiePOSITIEVE PSYCHOLOGIE IN DE GGZ: STATE OF THE ART EN NIEUWE UITDAGINGEN
Centre for Well-being and ehealth Research POSITIEVE PSYCHOLOGIE IN DE GGZ: STATE OF THE ART EN NIEUWE UITDAGINGEN Gerben Westerhof 09/11/2017 1 NAAR EEN DUURZAME GEESTELIJKE GEZONDHEID Bouwstenen Het
Nadere informatieNLP FIT BEWUSTWORDING - MINDFULNESS - NLP
NLP FIT BEWUSTWORDING - MINDFULNESS - NLP Heart Systems Nederland Geen betere plek om te ontsnappen aan alle hectiek dan in het sfeervolle pand van Heart Systems Nederland, gevestigd in een voormalige
Nadere informatieOefening: Profiel en valkuilen vragenlijst
Oefening: Profiel en valkuilen vragenlijst Dit is een korte vragenlijst die bedoeld is om een aantal van je denkbeelden, attitudes en gedrag in werksituaties in kaart te brengen. Wees zo eerlijk mogelijk
Nadere informatieMindfulness op het werk
Mindfulness op het werk Mindfulness op het werk Werken vanuit rust en aandacht Veel mensen ervaren hun werk als een plek waar nooit rust is, met een doorlopende activiteit aan lijstjes die af moeten, mensen
Nadere informatieLeonie Linssen www.veranderjewereld.nl
Verbonden in Vrijheid Leonie Linssen www.veranderjewereld.nl 04-11-2009 Leonie Linssen, Verander je Wereld 1 IS HET MOGELIJK? 04-11-2009 Leonie Linssen, Verander je Wereld 2 DE MYTHE 04-11-2009 Leonie
Nadere informatieOpvoedwijzer actief OPVOEDEN
ACTief opvoeden helpt ouders flexibel reageren in lastige opvoedsituaties. Aan de hand van aansprekende praktijkvoorbeelden en creatieve oefeningen laat Denise Matthijssen zien hoe je als ouder anders
Nadere informatieInformatiefolder Themagroep Late Volwassenheid
Informatiefolder Themagroep Late Volwassenheid 1 Inhoudsopgave Inhoudsopgave: blz. 2 Algemene informatie: blz. 3 Het programma en te verwachten resultaten: blz. 4-5 Voor wie: blz. 6 Over de therapeut:
Nadere informatieVK+ Zelfrapportage. Vragenlijst over veerkracht. Henk Smit
VK+ Zelfrapportage Vragenlijst over veerkracht ID 255-17 Datum 26.05.2015 VK+ Inleiding 2 / 9 INLEIDING De VK+ is een vragenlijst die op basis van zelfrapportage de mentale veerkracht van volwassenen in
Nadere informatieVermoeidheid bij MPD
Vermoeidheid bij MPD Landelijke contactmiddag MPD Stichting, 10-10-2009 -van Wijlen Psycho-oncologisch therapeut Centrum Amarant Toon Hermans Huis Amersfoort Welke verschijnselen? Gevoelens van totale
Nadere informatieGelukkig Werken & Gelukkig Leidinggeven. Erwin Klappe & Onno Hamburger
Gelukkig Werken & Gelukkig Leidinggeven Erwin Klappe & Onno Hamburger Wie zijn wij? Erwin Klappe Klappe Training Trainer, coach & oprichter Onno Hamburger Gelukkig Werken Nederland Senior trainer, coach
Nadere informatieMaster in. Leadership MAAK HET VERSCHIL VERBIND HART EN HARD START: ZIE AGENDA KLANTWAARDERING:
Master in Leadership MAAK HET VERSCHIL VERBIND HART EN HARD START: ZIE AGENDA KLANTWAARDERING: Master in Leadership: Weet jij wat jouw hart sneller doet kloppen? Communiceren en continue verbeteren met
Nadere informatieAngst Stemming Psychose Persoonlijkheid Gebruik middelen Rest
Ad Kaasenbrood, psychiater/psychotherapeut Congres Een te gekke wijk, Bunnik, 8 November 2017 Psychiatrische ziekten Komen vaak voor Zijn ernstig Zijn duur Zijn complex Verhouden zich tot geestelijke gezondheid,
Nadere informatiePREVENTIE VOOR POH-GGZ
PREVENTIE VOOR POH-GGZ ZORG BIEDEN DIRECT EN DICHTBIJ. DAAR STAAT INDIGO VOOR. HET LIEFST IN DE WIJK, LAAGDREMPELIG EN TOEGANKELIJK. VOOR IEDEREEN. MENTALE ONDERSTEUNING DIRECT EN DICHTBIJ INDIGO BIEDT
Nadere informatieACTief opvoeden Effect onderzoek naar de cursus voor ouders o.b.v. Acceptance en Commitment therapie.
ACTief opvoeden Effect onderzoek naar de cursus voor ouders o.b.v. Acceptance en Commitment therapie. Denise Bodden en Denise Matthijssen 23 november 2017 Wat is de cursus ACTief opvoeden? Gedragstherapeutische
Nadere informatieGolf van de Rode Maan
Golf van de Rode Maan Data waarin de golf van de Rode Maan valt: 11-2 t/m 23-2-2015 *29-10 t/m 10-11-2015 *16-7 t/m 28-7-2016 *2-4 t/m 14-4- 17 18-12 t/m 30-12 -2017 * 4-9- t/m 16-9-2018 * 22-5 t/m 3-6-2019
Nadere informatieFEEL-E. Vragenlijst over emotieregulatie bij volwassenen. HTS Report. Simon Janzen ID 4589-2 Datum 11.11.2015. Zelfrapportage
FEEL-E Vragenlijst over emotieregulatie bij volwassenen HTS Report ID 4589-2 Datum 11.11.2015 Zelfrapportage FEEL-E Inleiding 2 / 14 INLEIDING De FEEL-E brengt de strategieën in kaart die volwassenen gebruiken
Nadere informatieZelf meer regie. Mentaal fit. Een training voor zorgprofessionals gericht op vitaliteit en energiemanagement
Zelf meer regie Mentaal fit Een training voor zorgprofessionals gericht op vitaliteit en energiemanagement Mentaal fit Je bent enorm gedreven, je doet je werk met veel passie en bezieling en je hebt een
Nadere informatieCursus en Thema 2015. voor mantelzorgers en vrijwilligers
Cursus en Thema 2015 voor mantelzorgers en vrijwilligers VRIJWILLIGERS Basiscursus (voor nieuwe vrijwilligers) Aantal bijeenkomsten: 4 In vier bijeenkomsten maken nieuwe vrijwilligers kennis met diverse
Nadere informatieKe(r)n jouw waarde. Ontdek jouw kernwaarden.
Ke(r)n jouw waarde Ontdek jouw kernwaarden Ontdek jouw kernwaarden - pag. 2 Ontdek jouw kernwaarden Wat jou drijft in jouw leven en werk bepalen jouw keuzes. Het is dus belangrijk om te weten wát je drijft,
Nadere informatieINZETBAARHEIDS ASSESSMENT
INZETBAARHEIDS ASSESSMENT Hoe werkt dat? INSTRUCTIE: Vragenlijst: Dit is een vragenlijst die is gemaakt om een beeld te krijgen van je inzetbaarheid. Het is hierom belangrijk dat je de vragenlijst zo eerlijk
Nadere informatieCoaching 4 Engagement
Coaching 4 Engagement Vergroot je veerkracht en neem de regie voor professionele groei Herken de schaduwkanten van je drijfveren Erken je kracht en kwaliteiten Benut de constructieve kant van je drijfveren
Nadere informatieInstructie bij het leggen van de eigen-waarden kaartjes
1. Maak ruimte op een tafel 2. Knip de kaartjes uit en leg ze op een stapeltje 3. Leg aan de linkerzijde van je werkveld de 4 categoriekaartjes Op dit moment het meest belangrijk, Op dit moment ook belangrijk,
Nadere informatieCOACHFRIEND. Werkboek. (voeg hier je profielfoto toe)
COACHFRIEND Werkboek (voeg hier je profielfoto toe) Van : Email : Mobiel : Skype/Lync : Leeftijd : Beroep : Opleiding: (Kruis je keuze aan) Universitair/ HBO/ MBO Dit document is vertrouwelijk en mag niet
Nadere informatieDagbehandeling SOLK (Somatische Onvoldoende verklaarde Lichamelijke Klachten)
Dagbehandeling SOLK (Somatische Onvoldoende verklaarde Lichamelijke Klachten) Deze folder geeft u informatie over de dagbehandeling SOLK (Somatisch Onvoldoende verklaarde Lichamelijke Klachten). Voor wie?
Nadere informatieBegeleiden van cliënten met psychische kwetsbaarheid met een online groepscursus. Femke Bennenbroek, ZINZIZ
Begeleiden van cliënten met psychische kwetsbaarheid met een online groepscursus Femke Bennenbroek, ZINZIZ Vandaag Welkom & agenda Introductie werkloos met CMD Online begeleiding Screenen en selecteren
Nadere informatieInhoud. 1 Pijn en pijnbehandelingen. 2 De pijn uit de weg gaan. Voorwoord 11 Inleiding 13
5 Inhoud Voorwoord 11 Inleiding 13 1 Pijn en pijnbehandelingen Inleiding 18 Acute en chronische pijn 19 Een model van het zenuwstelsel en pijn 20 Het zenuwstelsel is altijd in beweging 21 Conditionering
Nadere informatieDit is jouw leven, een nieuwe integrale interventie gericht op floreren. Ernst Bohlmeijer
Dit is jouw leven, een nieuwe integrale interventie gericht op floreren. Ernst Bohlmeijer Inhoud Oefeningen Uitleg achtergrond en inhoud Vragen I Sta eens stil bij een moment in je jeugd dat je helemaal
Nadere informatieVeerkracht en betrokkenheid aan het werk
Veerkracht en betrokkenheid aan het werk 1st Nederlandse conferentie positieve psychologie Jan Auke Walburg Linda Bolier www.trimbos.nl VERMOGEN VAN NEDERLAND 2013 Mentale stoornissen Geen gezondheidsprobleem
Nadere informatieEENDAAGSE GROEPSPSYCHOTHERAPEUTISCHE DAGBEHANDELING
1 2 EENDAAGSE GROEPSPSYCHOTHERAPEUTISCHE DAGBEHANDELING 3 INFORMATIE OVER PSYMENS PsyMens is een kleinschalige GGZ instelling met vestigingen in Utrecht, Nieuwegein, Woerden en Amersfoort. Wij bieden een
Nadere informatieVanjezelfhouden.nl 1
1 Kan jij van jezelf houden? Dit ontwerp komt eigenlijk altijd weer ter sprake. Ik verbaas mij erover hoeveel mensen er zijn die dit lastig vinden om te implementeren in hun leven. Veel mensen willen graag
Nadere informatieHoe Zeker Ben Ik Van Mijn Relatie
Hoe Zeker Ben Ik Van Mijn Relatie Weet jij in welke opzichten jij en je partner een prima relatie hebben en in welke opzichten je nog wat kunt verbeteren? Na het doen van de test en het lezen van de resultaten,
Nadere informatieUMC St Radboud. Mindfulness voor vrouwen met borstkanker
UMC St Radboud Mindfulness voor vrouwen met borstkanker Patiënteninformatie De diagnose borstkanker is ingrijpend en roept vaak veel emoties en reacties op, niet alleen bij uzelf maar ook bij uw naasten.
Nadere informatiePsychisch of Psychiatrie? 12-06-2012
Wat is een psychische stoornis? Een psychische stoornis is een patroon van denken, voelen en gedrag dat binnen de geldende cultuur ongebruikelijk is. Het patroon veroorzaakt last bij de persoon zelf en/of
Nadere informatieEMOTIEREGULATIE DMV SURFEN OP EMOTIES DR CORINE FACHÉ KINDER- EN JEUGDPSYCHIATER UKJA
EMOTIEREGULATIE DMV SURFEN OP EMOTIES DR CORINE FACHÉ KINDER- EN JEUGDPSYCHIATER UKJA WAAROM IS EMOTIEREGULATIE BELANGRIJK??? VERSCHILLENDE MANIEREN OM NAAR DIAGNOSE TE KIJKEN Categorische diagnostische
Nadere informatiePrikkelcurve: de verhouding prikkelintensiteit & prikkelkwaliteit
Prikkelcurve: de verhouding prikkelintensiteit & prikkelkwaliteit Frouke Vermeulen heeft in haar boek Vechten tegen Verveling, gevangen in een bore-out haar persoonlijke verhaal opgeschreven over onderprikkeling
Nadere informatieDE LANTAARN KRIJG ZICHT OP JOUW WAARDEN
KRIJG ZICHT OP JOUW WAARDEN Een lantaarn helpt je om in het donker je weg te vinden. Zo is het ook met je waarden. Je persoonlijke waarden belichten het pad dat voor jou is weggelegd, ze geven richting
Nadere informatieGeen enkel perspectief! Autisme en depressie
Geen enkel perspectief! Autisme en depressie Inservice autisme 2016 Jan Schrurs Je zal maar. Somber en neerslachtig zijn Helemaal uitgeput zijn door overprikkeling. Nergens plezier meer aan beleven. Bang
Nadere informatieLeven & Loopbaan KVGO. Door Hellen van Lienden (Viven)
Leven & Loopbaan KVGO Door Hellen van Lienden (Viven) Wie denkt zij dat ze is Achtergrond in Management & Consultancy Oprichter St. Viven Diensten gericht op groei van mens / organisatie Leefplezier &
Nadere informatieWaarom? Wat is ACT? Aanpak. Experientiële vermijding 21/03/2016
Waarom? ACT@work Acceptance & Commitment Training op de werkplek CGG Waas en Dender, Delta Preventie Cynthia Deman Tineke De Breucker Voor hulpverleners in een psychiatrisch ziekenhuis, in een centrum
Nadere informatieMeer informatie MRS 0610-2
Meer informatie Bij de VGCt zijn meer brochures verkrijgbaar, voor volwassenen bijvoorbeeld over depressie en angststoornissen. Speciaal voor kinderen zijn er brochures over veel piekeren, verlatingsangst,
Nadere informatieBEWUSTWORDING - MINDFULNESS -NLP
BEWUSTWORDING - MINDFULNESS -NLP Heart Systems Nederland Geen betere plek om te ontsnappen aan alle hectiek dan in het sfeervolle pand van Heart Systems Nederland, gevestigd in een voormalige schuurkerk
Nadere informatieVroegsignalering van angst bij kanker
Vroegsignalering van angst bij kanker Symposium juni 2016, Amsterdam Hoe harder we angst bevechten, hoe meer ze ons verleidt en verstikt. Hoe meer we de angst in de ogen zien, hoe sneller ze vrijheid biedt.
Nadere informatieWorkshop Overtuigend en Ontspannen Presenteren. Voor technische professionals. Donderdag 20 juni 2013
Workshop Overtuigend en Ontspannen Presenteren Voor technische professionals Donderdag 20 juni 2013 Programma We behandelen achtereenvolgens de volgende thema's: 0. Kwaliteiten en presenteren 1. Omgaan
Nadere informatieWeek 4 Focus Ontwikkel een nieuw bewustzijn en acceptatie
Week 4 Focus Ontwikkel een nieuw bewustzijn en acceptatie "Mindfulness is je simpelweg bewust zijn van wat er nu gebeurt zonder te willen veranderen; genieten van het aangename zonder vast te willen houden
Nadere informatieDe blinde hoek van een Chronisch Zieke
Welkom De blinde hoek van een Chronisch Zieke Tamara Bijleveld-Coene ASKC/NVvA: Najaarscongres 8 November 2018 Praktijk: Coaching voor Chronisch Zieken Agenda 1. Introductie 2. Chronisch ziek in relatie
Nadere informatieWaarom zijn we hier. Hoe kan je als bezorgde en gedreven ouders, positief coachen zonder zelf onder de stress te lijden?
Waarom zijn we hier Hoe kan je als bezorgde en gedreven ouders, positief coachen zonder zelf onder de stress te lijden? Waar gaat het over Coachen Uitlokken en ondersteunen van leren* * Verschillende leerdomeinen:
Nadere informatieDialectische Gedrags Therapie Bij volwassenen met een lichte verstandelijke beperkingen
Dialectische Gedrags Therapie Bij volwassenen met een lichte verstandelijke beperkingen Dialectische Gedrags Therapie 2 1. Voor wie? Deze brochure geeft informatie over Dialectische Gedragstherapie (DGT).
Nadere informatiemindfulness workshop
mindfulness workshop 1 mindfulness workshop Deze workshop wordt gegeven om een indruk te krijgen wat mindfulness inhoudt. Ook kan worden gekeken in welke training de workshop als onderdeel kan worden ingezet,
Nadere informatieWORKSHOP MINDFULNESS & ETEN
WORKSHOP MINDFULNESS & ETEN Door Esther Mostert van MIND-FOOD: www.mindfuldieet.nl Je kunt niet goed denken, liefhebben en slapen als je niet goed gegeten hebt Mindful eten, wat is dat? Bijna iedereen
Nadere informatieBrijder Verslavingszorg Hoofddorp
Ons Team Ons team is zeer divers. We bestaan uit het secretariaat, psychologen, maatschappelijk werkers, sociaal psychiatrisch verpleegkundigen, cognitief gedragstherapeutisch werkers, ervaringsdeskundigen,
Nadere informatieAlgemene aspecten van een ACT-behandeling
13 2 Algemene aspecten van een ACT-behandeling Jacqueline A-Tjak, Francis De Groot Samenvatting Dit hoofdstuk start met de introductie van de zes kernprocessen die in de komende hoofdstukken stuk voor
Nadere informatieRelatie tussen Mindfulness, veranderen en leren.
Relatie tussen Mindfulness, veranderen en leren. Inez Dirkzwager I.Dirkzwager@vumc.nl VUmc Amstel Academie http://www.vumc.nl/afdelingen/amstelacademie/ http://www.vumc.nl/afdelingen/amstelacademie/expertisecentrum/
Nadere informatieWorkshop. PTSS en verslaving. Coos Meester Verpleegkundig specialist MANP
Workshop PTSS en verslaving Coos Meester Verpleegkundig specialist MANP Marit Uijl Master of Nursing i.o. Start en einde van de Sessie Start van de sessie Sinds de vorige sessie: 1. Hoe voel je je? 2.
Nadere informatieMaster in Personal. Leadership MAAK HET VERSCHIL VERBIND HART EN HARD START: ZIE AGENDA KLANTWAARDERING:
Master in Personal Leadership MAAK HET VERSCHIL VERBIND HART EN HARD START: ZIE AGENDA KLANTWAARDERING: Master in Personal Leadership: Weet jij wat jouw hart sneller doet kloppen? Communiceren en continue
Nadere informatieWandeltrainersdag 6 april 2019 Ronde 2 Nr. 09 Ken jezelf! Rogier Berghauser Pont
Wandeltrainersdag 6 april 2019 Ronde 2 Nr. 09 Ken jezelf! Rogier Berghauser Pont Praktische zaken 70 min Mobiel uit 4 muren Lever Kennismaking Naam, functie,. Wat geeft jou energie? 1 min p.p. Waarom deze
Nadere informatieUMC St Radboud. Mindfulness voor mensen met MS
UMC St Radboud Mindfulness voor mensen met MS Patiënteninformatie De diagnose MS is ingrijpend voor u en uw omgeving. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat bij ziekte angst, depressie en andere psychologische
Nadere informatieCIJFERSPEL. Pactis Training & Coaching
CIJFERSPEL Pactis Training & Coaching - 2018 1 WARMING UP: A De waarden waarop de relatie is gebaseerd Wat vind je belangrijk in het kader van onze relatie? Onderstaande lijst is een hulpmiddel, gebruik
Nadere informatieOp dit moment ook belangrijk. Avontuur Competitie Creativiteit. Dienstbaarheid Discipline Duurzaamheid. Eenvoud Erkenning Evenwicht
Op dit moment het meest belangrijk Op dit moment ook belangrijk Op dit moment enigszins belangrijk Op dit moment niet belangrijk Afwisseling en variatie Ambitie Avontuur Competitie Creativiteit Dienstbaarheid
Nadere informatieMaster in Personal. Leadership MAAK HET VERSCHIL VERBIND HART EN HARD START: ZIE AGENDA KLANTWAARDERING:
Master in Personal Leadership MAAK HET VERSCHIL VERBIND HART EN HARD START: ZIE AGENDA KLANTWAARDERING: Master in Personal Leadership: Weet jij wat jouw hart sneller doet kloppen? Communiceren en continue
Nadere informatie