Digitaal lezen! versus lezen van papier
|
|
- Maurits Bos
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Verba volant,! littera scripta manent!! Digitaal lezen! versus lezen van papier Adriaan van der Weel
2 Digitale tekst betekent een paradigmaverandering! Zoals drukken met losse loden letters! Zoals de ontwikkeling van het schrift
3
4 Drukken gaat gepaard met Meer teksten! Meer lezers! Snellere verbreiding van kennis en informatie
5 En bovendien met Grotere precisie! Orde:! Op planken / in kasten! In catalogussystemen! Voorspelbare relaties tussen! Informatie en de auteur! Registratie van auteurschap op titelpagina en in catalogus! Auteur en lezer! Inhoud en drager! Closure and stabiliteit! Ieder boek bevat een afgerond stuk kennis, dat door lezers op! Gezag! Door uitgeef- en drukproces
6 De Orde van het Boek Bijna zes eeuwen! Materiële tastbaarheid! Voorspelbaarheid! Stabiliteit! Zichtbaarheid! Gezag! Hebben ons idee over wat kennis is en onze praktijk van de productie, distributie en consumptie ervan gevormd! NB: Onderwijs, wetenschap, recht
7 In de Orde van het Boek Raakte kennis gaandeweg vereenzelvigd met tekst op papier
8
9 Letterlijk lezen Van tekst! Vgl de bijbel en het protestantisme! Van de natuur! Vgl de wetenschapsrevolutie! Gevolg van de expansie van de tekstuele wereld
10 Leiden University. The university to discover.
11 l Encyclopédie: De boom der kennis
12 Het begon met kwantiteit En resulteerde in ingrijpende kwalitatieve verandering
13
14 Van oraliteit naar tekstualiteit
15 Verba volant, scripta manent Geoffrey Whitney, A choice of emblemes, Leiden, 1586
16 Verba volant, scripta manent Plato (Phaedrus):! Het geschreven woord als dode afbeelding van levende spraak! Sappho:! Al zijn ze slechts! adem, de woorden! die ik beveel! zijn onsterfelijk! Horatius (Brieven, Boek 1, xx):! Boekwurmen
17 Materialisering van het woord - Materiële objecten hebben inherente eigenschappen:! - Object > objectiviteit! - Te observeren, vergelijken! - Te verplaatsen! - Te bewaren! - Te verzamelen! - Bibliotheken! - Extern geheugen! - Maar ook: vergankelijk
18 De contingentie van tekstcultuur en leescultuur
19 Leescultuur volgt tekstcultuur Schrift! Dragers: kleitablet, steen, papyrus, vellum, papier! Druk! Dragers: vellum, papier, plastic! Digitaal! Dragers: opslagmedia en schermen! Steeds meer teksten! Steeds meer lezers! Veranderende houding t.o.v. het lezen
20 Boekcultuur Boekcultuur is de tekst- en leescultuur van na de uitvinding van de drukkunst! Bloei: Eind negentiende eind twintigste eeuw
21 Nieuwe leescultuur In ontwikkeling vanaf het eind van de twintigste eeuw! Hybride! Papier en digitaal
22 Digitale tekst als paradigmaverandering
23 Street cred 1996! Eerste cursus Electronic text, Universiteit Leiden! SGML (nu XML), HTML! Oprichting Electronic Text Centre Leiden
24 Waarom een paradigmaverandering?
25 Overeenkomsten - Schrift, druk, digitaal zijn technologieën! - Kwantitatieve veranderingen gaan hand in hand met kwalitatieve veranderingen! - Deze komen beide voort uit inherente eigenschappen! - Maar: steeds snellere ontwikkeling! - Ca zes millennia handschrift! - Ca zes eeuwen druk! - Ca zes decennia digitaal?
26 Inherente eigenschappen - Maken sommige ontwikkelingen waarschijnlijker dan andere! - Voorbeeld: drukken > oplaag! - Ieder substraat heeft eigen, andere inherente eigenschappen! - Papier (handschrift en druk) heeft andere inherente eigenschappen dan digitale tekst
27 Papier vs scherm karakteristieken Papier Vast / stabiel / permanent Offline Materiëel en tastbaar Tekst=substraat Product (economische schaarste) One-way (hierarchie auteur > lezer) Duo-modaal Technologische en economische beperkingen Digitaal scherm Fluïde / onstabiel / impermanent Online (hyperlinking) Immateriëel en ontastbaar Substraat kan iedere tekst bevatten Dienst (onuitputtelijk) Twee-richtings netwerkverkeer Multimodaal Machineleesbaar (doorzoekbaar)
28 Digitale tekst / infrastructuur Heeft extra lagen hardware en software! Is genetwerkt, tweerichtingsverkeer, gelinkt! Is multimodaal ( geconvergeerd )! Is immateriëel! Legt grotere nadruk op toegang dan op eigendom! Vgl. radio, tv (krant) Dit heeft gevolgen voor kennis
29 Vergelijk drukwerk Grotere precisie! Ordening! Op planken / in kasten! In catalogussystemen! Voorspelbare relaties tussen! Informatie en de auteur! Registratie van auteurschap op titelpagina en in catalogus! Auteur en lezer! Inhoud en drager! Closure and stabiliteit! Ieder boek bevat een afgerond stuk kennis, voor verschillende lezers op verschillende momenten beschikbaar! Gezag! Als gevolg van het uitgeef- en drukproces
30 Sociale gevolgen van digitalisering
31 Uitdagingen - Onzichtbaarheid van tekst als medium! - Vroeg geleerd en geïndoctrineerd! - Vergelijk taal! - Tekst was altijd apart; niet in samenhang met andere mediavormen bestudeerd! - Huidige hybriditeit: er lijkt geen vuiltje aan de lucht: we doen het gewoon! - Fictie van menselijke greep op technologie! - Cf Auto! - (Effect: weinig overheidsbeleid)
32 Sociale gevolgen (1) Toenemend! Mediagebruik en Mediatisatie - Sociale media - Aankopen doen - Etc.
33 Sociale gevolgen (2) Verschuiving van nadruk op tekst naar andere modaliteiten! Beeldcultuur! Competitie: alle modaliteiten zijn makkelijker te verwerken door de hersenen dan tekst NB: De vergelijking ligt nu meer voor de hand doordat alle modaliteiten en media convergeren
34 Sociale gevolgen (3) Groter beroep op verantwoordelijkheid van de lezer! Voor de hardware en software (extra navigatielagen)! Voor de constitutie van de tekst (keuzes maken)! Voor de evaluatie van de tekst (buiten het traditionele gesloten kennissysteem)! Voor de leesdiscipline (afleiding is ingebakken in de meeste schermen)
35 Sociale gevolgen (4) Grotere eigen verantwoordelijkheid ondermijnt het gezag van tekstuele informatie en kennis! Digitale tekst wordt minder serieus genomen NB: Mede doordat zelf deelnemen aan het tekstuele verkeer normaal is geworden
36 Sociale gevolgen (5) Van eigendom naar toegang! Vgl. muziek! Minder bezit van kennis! Ander concept van kennis! - Vgl. nadruk op opzoeken ipv leren! Geen substraat als geheugenondersteuning (ankeren)
37 Verliezen we iets? Misschien! De (lees)cultuur past zich altijd aan
Digitaal lezen! versus lezen van papier
Verba volant,! littera scripta manent!! Digitaal lezen! versus lezen van papier Adriaan van der Weel Verba volant, scripta manent Geoffrey Whitney, A choice of emblemes, Leiden, 1586 Verba volant, scripta
Nadere informatieChanging our textual minds
Changing our textual minds Adriaan van der Weel Achtergrond Omzet / afzet van de boekhandel Bron: GfK (NRC-Handelsblad, 17 maart 2012) Omzet 2012 cumulatief (t/m week 21): 11,9% Bron: GfK (Boekblad, 8
Nadere informatieDEEL I Media en de digitale samenleving 15
Inleiding 11 DEEL I Media en de digitale samenleving 15 1 Een digitale cultuur 17 Geno Spoormans 1.1 Wereldbeelden en cultuurverschillen 18 1.2 Mythen, genres en codes 19 1.2.1 Mythen 20 1.2.2 Genres 22
Nadere informatieHET WETTELIJK DEPOT VAN NUMERIEKE
HET WETTELIJK DEPOT VAN NUMERIEKE PUBLICATIES Sophie Vandepontseele Operationeel directrice Hedendaagse Verzamelingen Dag van de Bibliothecaris 17 november 2016 Maatschappelijk belang? HET BELGISCHE UITGEVERSERFGOED
Nadere informatieWat is een universiteit? Over de res publica en het publiek maken van dingen
Wat is een universiteit? Over de res publica en het publiek maken van dingen Een denkoefening Prof. Dr. Jan Masschelein Historische uitvindingen: De school De Academie van Plato De middeleeuwse universiteit
Nadere informatieDevices in de collegezaal: zegen of vloek? DANIEL JANSSEN, UNIVERSITEIT UTRECHT
Devices in de collegezaal: zegen of vloek? DANIEL JANSSEN, UNIVERSITEIT UTRECHT Wie ben ik? Hoofddocent Communicatie- en informatiewetenschappen Universiteit Utrecht Onderwijs over invloed van media op
Nadere informatieWegwijzer: Een geschikt medium kiezen
Wegwijzer: Een geschikt medium kiezen Vandaag de dag heb je verschillende media ter beschikking om je doelgroep te bereiken. Maar welk medium kies je? Dat hangt af van je doel, doelgroep en de context
Nadere informatieJongeren & Social Media !"#$"#%$!"& Social Media stress JONGEREN & SOCIAL MEDIA KANSEN & RISICO S PROGRAMMA
Social Media stress JONGEREN & SOCIAL MEDIA KANSEN & RISICO S MICHIEL STADHOUDERS 12 MAART 2013 Social Media stress Nieuwe rage? PROGRAMMA JONGEREN & SOCIAL MEDIA SOCIAL MEDIA: WAT & HOE? RISICO S & KANSEN
Nadere informatie!"#$%&'()*+,"#"-. 70-&6+*%"#"-!"#$%&'()*+)&#,#-.#/)01*1 +"7"#""- 9"#)&7(7:'3#)$#:;#/8#$)"$<#),"$:',:#$=) %'-#$;#/87$()#$)"/('$7%':7#%)>#/'$&#/#$?
23'4)567/84 9"#)&7(7:'3#)$#:;#/8#$)"$#/'$&#/#$? /01"-20%%+-3&45567$%(8&9!"#$%&'()*+,"#"-. +"7"#""- 70-&6+*%"#"-!"#$%&'()*+)&#,#-.#/)01*1 D)E#'-)F!"#$$%&'($&!")*
Nadere informatieHoe leg ik uit wat NANOTECHNOLOGIE. is?
Hoe leg ik uit wat NANOTECHNOLOGIE is? Je weet toch nog dat alles uit atomen is opgebouwd? Een steen, een pen, een videospelletje, een TV, een hond en ook jijzelf zijn uit atomen opgebouwd. Atomen vormen
Nadere informatieWoordenschatverwerving & taalontwikkelend lesgeven
Woordenschatverwerving & taalontwikkelend lesgeven Wilma van der Westen Project Docenten aan zet bij taal in alle vakken Utrecht 7 november 2012 Even voorstellen: Bestuurslid Het Schoolvak Nederlands HSN
Nadere informatieImpact Cloud computing
Impact Cloud computing op de Nederlandse zakelijke markt De impact van Cloud Computing op de Nederlandse zakelijke markt De economische omstandigheden zijn uitdagend. Nederland is en bedrijven informatietechnologie
Nadere informatieTV reclame creëert sterke en blijvende emotionele banden met het merk
TV reclame creëert sterke en blijvende emotionele banden met het merk Leveraging Synergy and Emotion in a Multi-platform World A Neuroscience-Informed Model of Engagement, Journal of Advertising Research
Nadere informatieLet's conn3ct! Wilt u dit initiatief bekend maken via uw website en andere communicatiekanalen?
PERSBERICHT Antwerpen, 26 juni 2017 Let's conn3ct! De Vlaamse Erfgoedbibliotheek en de Koninklijke Bibliotheek, nationale bibliotheek van Nederland creëerden in nauwe samenwerking met de Provinciale Bibliotheek
Nadere informatieDesigning the Daily Digital innovatieplatform voor de NL media
Designing the Daily Digital innovatieplatform voor de NL media Anke Eyck Infonomics & New Media Hogeschool Zuyd, Maastricht Gebruikersonderzoek Designing the Daily Digital User Centred Design Huidige nieuwsconsument
Nadere informatiehet Bijbelboek 1 en 2 Thessalonicenzen 19 april 2014 19-4-2014 1
het Bijbelboek 1 en 2 Thessalonicenzen 19 april 2014 19-4-2014 1 1. Wat verwacht jij van de toekomst? 2. Wat is de basis van jouw verwachting? 3. Wat is de zekerheid van jouw verwachting? 4. Wat doet jouw
Nadere informatievisuele communicatie Auteur: Raoul Postel
visuele communicatie Auteur: Raoul Postel het idee het concept het doel: een logisch proces naar een verrassend concept / idee het concept / idee vertalen naar vormgeving en medium het idee het concept
Nadere informatieHet eerste schrift hv123. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.nl/62211
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 25 June 2015 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/62211 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein.
Nadere informatieIndividueel gebruik van ICT in het onderwijs belemmerd de ontwikkeling van sociale contacten tussen leerlingen:
Individueel gebruik van ICT in het onderwijs belemmerd de ontwikkeling van sociale contacten tussen leerlingen: 1. ICT is een middel en wordt steeds meer gebruikt in het onderwijs. Daarbij kijk je ook
Nadere informatieWorkshop Handleiding. Verhalen schrijven. wat is jouw talent?
Workshop Handleiding Verhalen schrijven wat is jouw talent? Inhoudsopgave Hoe gebruik je deze workshop? Hoe kun je deze workshop inzetten in je klas? Les 1: Even voorstellen stelt zich kort voor en vertelt
Nadere informatieIn gesprek over de Brief
Bij Open Deur nummer 3, maart 2014 In gesprek over de Brief Brieven: je hebt ze in soorten en maten. Zakelijke brieven, persoonlijke brieven, liefdesbrieven Niet altijd meer zijn ze handgeschreven of komen
Nadere informatieCopyRight TV: We Own You
CopyRight TV: We Own You Sander Smid 1878972 1IMM IM0903 Inhoudsopgave Inleiding 3 Copyright 3 Ontwerp en materiaal 3-4 Ximpel en Ximpeltv 4 Samenwerking 5 Conclusie 5 Inleiding: De laatste periode van
Nadere informatieDIGITAAL WERKEN OP WEG NAAR 2020
DIGITAAL WERKEN OP WEG NAAR 2020 Doclogic Full Service Partner Digitaal Werken Richard Dobbe Senior Sales Consultant Even voorstellen Doclogic 1999-2009 Decos Richard Dobbe Senior Sales Consultant Autonomy
Nadere informatieIpsos Oktober > DAB+ > Digitale radio
Ipsos Oktober 2018 > DAB+ > Digitale radio Inhoudsopgave 1. Context & Methodologie 2. Profiel 3. Bekendheid & Attitude 3.1 DAB+ 3.2 Digitale Radio 4. Luistergedrag 4.1 Algemeen 4.2 Luistervolumes 5. Communicatie
Nadere informatieBeinvloeding van glossylezers door middel van persuasive design.
Beinvloeding van glossylezers door middel van persuasive design. Fleur Bukman User Experience Design - Seminar CMD - jaar 3 Studentnummer: 1618817 Docent: Hans Kemp Mei 2015 1 Inhoudsopgave Inleiding 3
Nadere informatieInhoudsopgave. 1 Marketing en communicatie 19. 2 Consumentengedrag 55
Inhoudsopgave 1 Marketing en communicatie 19 1.1 Inleiding 19 1.2 Ondernemingsplan en marketingplan 24 1.3 Marketingcommunicatieplan 26 1.3.1 Analysefase 27 1.3.2 Doelstellingen 31 1.3.3 Doelgroep 33 1.3.4
Nadere informatieKlankbordgroep Project Catalogus Help. Gebruikerstest Aleph WebOPAC: geconstateerde problemen en oplossingsrichtingen
Klankbordgroep Project Catalogus Help Gebruikerstest Aleph WebOPAC: geconstateerde problemen en oplossingsrichtingen Aanleiding Publieksdiensten merkt knelpunten interface door vragen gebruikers Interne
Nadere informatieDigitale cultuur als continuüm
Digitale cultuur als continuüm Samenvatting Activiteitenplan 2017-2020 Stichting Digitaal Erfgoed Nederland (DEN) Den Haag, 31 januari 2016 1/5 1. Vooraf Deze samenvatting is gebaseerd op de subsidieaanvraag
Nadere informatieDocumentverwerking P01 Logische en Fysische Structuur Prof.Dr.ir. Patrick P. Bergmans Faculteit IngenieursWetenschappen Universiteit Gent Documenten (1) Wat is een document? Een collectie grafische objecten
Nadere informatieDatabank Digitale Dagbladen
Databank Digitale Dagbladen Astrid Verheusen Projectmanager Afdeling Research & Development Koninklijke Bibliotheek Belemmert het auteursrecht de ontsluiting van de 20 ste eeuw? Vereniging voor Auteursrecht
Nadere informatieKIJK! Lijst van: Schooljaar: Groep: Leraar: Datum gesprek 1e rapport: Datum gesprek 2e rapport: KIJK! 1-2 Bazalt Educatieve Uitgaven www.bazalt.
KIJK! Lijst van: Schooljaar: Groep: Leraar: Datum gesprek : Datum gesprek : KIJK! Lijst 1. Basiskenmerken Een kind dat lekker in zijn vel zit, zal zich goed en vlot ontwikkelen. Het is van nature nieuwsgierig
Nadere informatieThema: Multimedia. Multimedia
Multimedia OPDRACHTKAART MM-02-01-01 Communicatie Voorkennis: Je moet met een computer om kunnen gaan. Je moet kunnen zoeken op het internet. Intro: Multimedia is een vrij nieuw begrip. In de bladen en
Nadere informatieVijftien jaar internet. Wat heeft het voor ons betekend?
Rapport Vijftien jaar internet. Wat heeft het voor ons betekend? Voor: Online Breedband B.V. Door: Synovate Synovate Inhoud Samenvatting 3 Onderzoeksopzet 5 Belangrijkste resultaten 6 - Internetgebruik
Nadere informatieTuin & landschap Auto & transport Human resources Retail food & horeca Technology Ondernemen Retail mode Bouw Pharma & medical
Tuin & landschap Auto & transport Human resources Retail food & horeca Technology Ondernemen Retail mode Bouw Retail non-food Pharma & medical Marcom www.wemedia.be SURVEY DIGEST Online survey Recrutering:
Nadere informatieSamenvatting. Clay Shirky Iedereen Hoofdstuk 4 Eerst publiceren, dan filteren. Esther Wieringa - 0817367 Kelly van de Sande 0817383 CMD2B
Samenvatting Clay Shirky Iedereen Hoofdstuk 4 Eerst publiceren, dan filteren Esther Wieringa - 0817367 Kelly van de Sande 0817383 CMD2B Deze samenvatting gaat over hoofdstuk 4; eerst publiceren dan filteren,
Nadere informatie1. Stuur je kaarten via de post?
Post 6 1. Stuur je kaarten via de post? (n= 575) 5 4 44% 5 3 2 1 7% Ja Soms Nee Weet niet Ja Alleen kerstkaarten en condoleancekaarten Bij een verjaardag en met kerst De meeste kaarten zijn met de kerst
Nadere informatieProject Toegepaste Informatica 4BKa 2012-2013
Inleiding De bedoeling van deze opdracht is, jullie eens iets verder te laten nadenken over computers en de huidige technologie. Probeer deze opdracht zo goed mogelijk uit te werken, zodat je op een redelijk
Nadere informatieBusinessparkEvents. Gezamenlijk een Open Huis. deel in de kosten en profiteer van elkaars netwerk. Gezamenlijk een Open Huis
BusinessparkEvents deel in de kosten en profiteer van elkaars netwerk Businesspark events Met ons concept Businesspark events bieden wij de mogelijkheid om een 'gezamenlijk' Open Huis te organiseren voor
Nadere informatieHet schrift is de belangrijkste uitvinding die de mensheid ooit heeft gedaan. Toch
adriaan van der weel De lezer ontletterd Het schrift is de belangrijkste uitvinding die de mensheid ooit heeft gedaan. Toch is er vanaf het moment dat schrift en lezen breder ingang begonnen te vinden
Nadere informatieModule Het gebruik van social media in de sector plant
Module Het gebruik van social media in de sector plant De CO 2 -voetafdruk van dit drukwerk is berekend met ClimateCalc en gecompenseerd bij: treesforall.nl www.climatecalc.eu Cert. no. CC-000057/NL Colofon
Nadere informatiede huidige generatie jongeren leest minder dan vroeger (Heesters e.a. 2007)
Uitdagingen voor de literatuurdidactiek in de lerarenopleiding de huidige generatie jongeren leest minder dan vroeger (Heesters e.a. 2007) 1 Vlaanderen (2011) OIVO: 60% van de jongeren (10-17 jaar) leest
Nadere informatieHET IDEALE E-TEXTBOOK
HET IDEALE E-TEXTBOOK Resultaten project Digitale Reader Harrie van der Meer Bibliotheek UvA/HvA Coördinator Informatievaardigheid / Coördinator Informatievaardigheid Projectleider 1 INHOUD Etextbooks
Nadere informatieWaarmaken van Leibniz s droom
Waarmaken van Leibniz s droom Artificiële intelligentie Communicatie & internet Operating system Economie Computatietheorie & Software Efficiënt productieproces Hardware architectuur Electronica: relais
Nadere informatieEen schaderegelingstechniek voor motorrijtuigen
Een schaderegelingstechniek voor motorrijtuigen 1 Historiek Assuralia Evolutie Voertuigschade 2 Overeenkomsten tussen verzekeraars Vermoeden van aansprakelijkheid Basisdocumenten 3 Begroting voertuigschade:
Nadere informatieWENSEN BIJ OVERLIJDEN NAAM:..
WENSEN BIJ OVERLIJDEN NAAM:.. Ine Kooi Uitvaartzorg, J. Wiersumstraat 26, 9981 JJ Uithuizen 0595-432277 / 06-21981877 info@inekooiuitvaartzorg.nl Waarom een wensenlijst? Bij leven en welzijn staan we niet
Nadere informatieModule 3: Scratch programmeren: is het logisch of is het niet logisch?
Module 3: Scratch programmeren: is het logisch of is het niet logisch? Inhoudsopgave Module 3: Scratch programmeren: is het logisch of is het niet logisch?...1 Wat is een computerprogramma eigenlijk?...2
Nadere informatieCrowdsourcing: what drives who?
Crowdsourcing: what drives who? Anne Vreeman Universiteit van Tilburg Mail: annevreeman@gmail. com Tel: 06-20843657 Welkom: net afgestudeerd, kom hier vertellen over mijn thesis, die zich richt op: Korte
Nadere informatieSocial Media in de Tuinbouw. Social media in de Tuinbouw
Social media in de Tuinbouw Inleiding: Dit onderzoek is uitgevoerd door Jan-Peter Steetskamp, in opdracht van Mariëlle van Leeuwen, zelfstandig professional op het gebied van marketing en online communicatie
Nadere informatieBepaal eerst de probleemstelling of hoofdvraag
Bepaal eerst de probleemstelling of hoofdvraag De probleemstelling is eigenlijk het centrum waar het werkstuk om draait. Het is een precieze formulering van het onderwerp dat je onderzoekt. Omdat de probleemstelling
Nadere informatie(Gelieve deze aanvraag in te vullen, te ondertekenen en terug te zenden per fax naar nr. +32 (0)2 769 55 11 )
Bijlage 2. ALGEMENE VOORWAARDEN VOOR LEVERING VAN FOTOGRAFISCH BEELDMATERIAAL (Gelieve deze aanvraag in te vullen, te ondertekenen en terug te zenden per fax naar nr. +32 (0)2 769 55 11 ) Afdeling:...
Nadere informatiePas op voor de besmettelijke PORTFOLIOSIS!
Pas op voor de besmettelijke PORTFOLIOSIS! Nadenken Voorbereiding Maken Presenteren NADENKEN Nadenken Voorbereiding Maken Presenteren Soul-searching Persoonlijkheid Ervaring Doelen Waarden Sterktes en
Nadere informatieMARC21 en RDA in het GGC
Groningen Utrecht Maastricht Den Haag Leidschendam mei - juli 2012 MARC21 en RDA in het GGC Daniel van Spanje OCLC Leiden Vooraf: de grote verandering Catalogiseren wordt metadata management http://www.rug.nl/cit/organisatie/pictogram/archief/2000-7-3/leidseboekjes.htm
Nadere informatieDe Nieuwe Buren. Creatieve vrijheid
De Nieuwe Buren Zoals al eerder gezegd, wij zijn De Nieuwe Buren B.V. Wij doen het graag een beetje anders. Iedereen die bij ons werkt zit nog op school. In 2007 zijn wij opgericht door het Mediacollege
Nadere informatieDe krant als auteur. Pieter Kok, Interim manager content sales
De krant als auteur Pieter Kok, Interim manager content sales Agenda 1. Introductie 2. Wat is een krant? 3. Wat is nieuws? 4. Ontwikkelingen in krantenland 5. Invloed van internet 6. Gevolgen voor het
Nadere informatieDigitaal lezen en de toekomst van onze geletterde mentaliteit
Digitaal lezen en de toekomst van onze geletterde mentaliteit ADRIAAN VAN DER WEEL De zo vanzelfsprekende geletterde mentaliteit die onze hedendaagse Westerse samenleving kenmerkt is nog niet zo heel oud.
Nadere informatieDe Taxonomie van Bloom Toelichting
De Taxonomie van Bloom Toelichting Een van de meest gebruikte manier om verschillende kennisniveaus in te delen, is op basis van de taxonomie van Bloom. Deze is tussen 1948 en 1956 ontwikkeld door de onderwijspsycholoog
Nadere informatieModule Het gebruik van social media in de sector veehouderij
Module Het gebruik van social media in de sector veehouderij De CO 2 -voetafdruk van dit drukwerk is berekend met ClimateCalc en gecompenseerd bij: treesforall.nl www.climatecalc.eu Cert. no. CC-000057/NL
Nadere informatieProjectorganisatie Marc Martojo Esther krijnen Rodger Buyvoets Danilo Meulens
Concrete projectbeschrijving De afstudeeropdracht is om een informatief, innovatief en interactief boek te ontwikkelen dat als presentatie materiaal gebruikt kan worden om weer te geven hoe bijzonder en
Nadere informatieNieuwsflits praktijkgroep Technologie, Media en Entertainment
Nieuwsflits praktijkgroep Technologie, Media en Entertainment Geachte heer, mevrouw, Hierbij ontvangt u de 3 e nieuwsflits van onze praktijkgroep Technologie, Media en Entertainment. Met deze digitale
Nadere informatieSociale kaders: Hoofdstuk 14 Sociale structuur
Sociale kaders: Hoofdstuk 14 Sociale structuur -Structuur -Organisatie -Bureaucratie -Routinisering Begrippen: Sociale structuur Definitie: Geheel van posities binnen groeperingen (vb. arbeidsverdeling)
Nadere informatieCover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/22238 holds various files of this Leiden University dissertation
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/22238 holds various files of this Leiden University dissertation Author: Verbiest, Gerard Jan Title: Unravelling heterodyne force microscopy Issue Date:
Nadere informatieBIJLAGEN. De virtuele kunstkar. Cultuurdeelname via oude en nieuwe media. Het culturele draagvlak, deel 11. Nathalie Sonck.
BIJLAGEN De virtuele kunstkar Cultuurdeelname via oude en nieuwe media Het culturele draagvlak, deel 11 Nathalie Sonck Jos de Haan Bijlage A Tabellen bij hoofdstuk 2... 2 A.1 Bij culturele informatie raadplegen
Nadere informatieScherp Consultancy inspiratie en innovatie voor zorg en welzijn
De digitale vaktherapeut, Kunst of quatsch Saskia Timmer Gnoon studiedag 24/11/11 Innovatie & organisatie ontwikkeling Missie, visie strategie Analyse en advies, concepten Realisatie projectmanagement
Nadere informatieRemedie tegen het vervluchtigen van de reisherinneringen :59
Remedie tegen het vervluchtigen van de reisherinneringen 29-09-2017 09:59 Nu biedt ze met Travel Diaries precies dat waarnaar ze zes jaar geleden op zoek was: een webapplicatie waarin je als reiziger je
Nadere informatieImpact Cloud computing
Impact Cloud computing op de Nederlandse zakelijke markt 2 inleiding De economische omstandigheden zijn uitdagend. Nederland is onder invloed van de schuldencrisis in een nieuwe recessie beland; de economische
Nadere informatieKris Merckx. Scenario s
Kris Merckx Scenario s Studietips & voorbereiding Introductie tot multimedia Lees je cursus grondig. Vraag het tijdig als je iets niet snapt. Lees grondig alle scenario s. Zoek voor elk scenario uit welke
Nadere informatie1. Heeft u wel eens een melding gedaan bij de gemeente Veere? Ja, dat heb ik 97% (20x) Nee, dit heb ik niet 3% (9x)
1. Heeft u wel eens een melding gedaan bij de gemeente Veere? Ja, dat heb ik 97% (20x) Nee, dit heb ik niet 3% (9x) 2. Waarover ging uw melding? Mijn melding ging over. bomen, struiken en ander groen (8x)
Nadere informatieMaandag 21 november Toespraak van JOKE SCHAUVLIEGE VLAAMS MINISTER VAN LEEFMILIEU, NATUUR EN CULTUUR
Maandag 21 november 2011 Toespraak van JOKE SCHAUVLIEGE VLAAMS MINISTER VAN LEEFMILIEU, NATUUR EN CULTUUR Digitale rondleiding in collectie Ghysels Mortsel / Antwerpen Geachte schepen De Ridder, Geachte
Nadere informatieOp reis door het rijk der Letteren en der Godgeleerdheid
History Christiane Simone Stadie Op reis door het rijk der Letteren en der Godgeleerdheid Herinneringen van mijne academiereis in 1843 (Abraham Des Amorie van der Hoeven Jr.) Seminar paper Christiane
Nadere informatieLaag Vaardigheden Leerdoelen Formulering van vragen /opdrachten
Blooms taxonomie Laag Vaardigheden Leerdoelen Formulering van vragen /opdrachten Evalueren Evalueren = de vaardigheid om de waarde van iets (literatuur, onderzoeksrapport, presentatie etc) te kunnen beoordelen
Nadere informatieLAB handleiding april
Student 1 Inhoudsopgave Aanmelden 4 Wachtwoord vergeten 7 Gebruikersprofiel 11 Home scherm 31 Kalender 33 Mijn pagina 35 Cursussen 40 Quiz/ test 46 Braintrainer 47 Bestanden 48 Post je feedback 49 Mijn
Nadere informatieSmartphonegebruik in de auto
Samenvatting Onderzoeksrapport Smartphonegebruik in de auto Juli 2014 1 Onderzoeksopzet Methode Doelgroep: beginnende bestuurders auto in de leeftijd 17 tot en met 34 jaar; Doelgroep is afgezet tegenover
Nadere informatieToepassing van Juriconnect verwijs-standaarden bij Wolters Kluwer. Januari 2019
Toepassing van Juriconnect verwijs-standaarden bij Wolters Kluwer Januari 2019 Agenda Wolters Kluwer Ecli BWB JCDI Wolters Kluwer combineert hoogwaardige domeinkennis met nieuwe technologie om zo het werk
Nadere informatiePrinted Electronics. 17 februari Nieuwegein. Albert Noppen
Printed Electronics 17 februari Nieuwegein Albert Noppen Printed Electronics Produceren van electronische schakelingen op verschillende substraten met standaard print technieken in grote oplagen Substraten:
Nadere informatiePLATOS colloquium 2013 Het gebruik van modellen in een veranderende samenleving
PLATOS colloquium 2013 Het gebruik van modellen in een veranderende samenleving Ben Immers - TrafficQuest x t Een wereld vol van veranderingen Platos 2013 Ontwikkeling van (levende) systemen Systemen evolueren
Nadere informatieOffice managers, secretariaatsmedewerkers en medewerkers office- en managementsupport
Office managers, secretariaatsmedewerkers en medewerkers office- en managementsupport Inhoudsopgave GOopleidingen.nl/doelgroep-OF Office managers,secretariaatsmedewerkersen medewerkers office- enmanagementsupport
Nadere informatieWorkshop voorbereiden Authentieke instructiemodel
Workshop voorbereiden Authentieke instructiemodel Workshop voorbereiden Uitleg Start De workshop start met een echte, herkenbare en uitdagende situatie. (v.b. het is een probleem, een prestatie, het heeft
Nadere informatieEvaluatie Kennissessie met en bij Philips Healthcare 25 november 2014
Evaluatie Kennissessie met en bij Philips Healthcare 25 november 2014 Verwachting en aanbeveling Heeft de bijeenkomst aan jouw verwachting voldaan? Toelichting: Erg goede sprekers, zoals gebruikelijk.
Nadere informatieDe T van toekomst en techniek: relevante digitale oplossingen en slim zoeken in juridische informatie
: relevante digitale oplossingen en slim zoeken in juridische informatie Peter Backx en Bas Roest Wolters Kluwer Nederland Relevante digitale oplossingen Peter Backx Manager Strategie en Innovatie Wolters
Nadere informatieLeefstijlen en hun tijdbesteding!
Leefstijlen en hun tijdbesteding! Door Paul van Niekerk Directeur SPOT Amsterdam, 24 11 2010 Basis idee van de NPO leefstijlen: Segmentatie op basis van leeftijd, geslacht en welstand is niet meer voldoende.
Nadere informatieBOEKENRUBRIEK. Bijbel & Cultuur In den beginne : de schepping
BOEKENRUBRIEK Bijbel & Cultuur In den beginne : de schepping De vrouw keek naar de boom. Zijn vruchten zagen er heerlijk uit, ze waren een lust voor het oog, en ze vond het aanlokkelijk dat de boom haar
Nadere informatieEIGENSCHAPPEN CONVERGED HARDWARE
EIGENSCHAPPEN CONVERGED HARDWARE Eigenschappen Converged Hardware 1 van 8 Document Informatie Versie Datum Omschrijving Auteur(s) 0.1 29-09-2015 Draft Remco Nijkamp 0.2 29-09-2015 Volgende Versie opgesteld
Nadere informatieINDUSTRIELE COMMUNICATIE ANNO 2020. Rob Hulsebos
INDUSTRIELE COMMUNICATIE ANNO 2020 Rob Hulsebos EVEN VOORSTELLEN... Rob Hulsebos, 1961 HTS Informatica / Datacommunicatie, 1986 Een der eerste Profibusgebruikers, 1991 Veldbusgebruiker, -auteur, docent
Nadere informatieCocreatie in de opsporing. Dr. Albert Meijer Universiteit Utrecht
Cocreatie in de opsporing Dr. Albert Meijer Universiteit Utrecht Cocreatie in de opsporing: Perspectief van de wetenschap Albert Meijer Universiteit Utrecht Politieacademie 11 september 2012 Even voorstellen
Nadere informatieAntieke bronnen en materiële cultuur van de Grieks-Romeinse wereld: GRIEKSE PAPYROLOGIE (1)
Antieke bronnen en materiële cultuur van de Grieks-Romeinse wereld: GRIEKSE PAPYROLOGIE (1) Eline Scheerlinck, Papyrologisch Instituut Papyrologie: wetenschap die zich bezighoudt met het ontcijferen en
Nadere informatieDe Taalkanjers - Thema 1 HANDLEIDING
De Taalkanjers - Thema 1 HANDLEIDING SUGGESTIES VOOR LINKEN Je kunt de leerlingen vertellen dat 30 jaar geleden de meeste mensen in ons land dagelijks een krant kochten of via de post ontvingen. Dat aantal
Nadere informatieWat ik er van wil leren. Hoofdstuk 1 de inhoud
Een werkstuk van Jasper van Laarhoven September 2002 1 Wat ik er van wil leren Ik zou graag een heleboel over computers willen leren omdat ik het zo leuk vind om met computers te spelen. Wat ik zou willen
Nadere informatieMediarepertoire. Mediagebruik in Vlaanderen. 1. Mediatoestellen. 2. Media inhoud. Ike Picone & Alexander Deweppe SMIT VUB. 3. Online activiteiten
1. Mediatoestellen Mediarepertoire Mediagebruik in Vlaanderen. Media inhoud Ike Picone & Alexander Deweppe SMIT VUB. Online activiteiten 4. Nieuwsrepertoire 1 Mediatoestellen in Vlaanderen 1 Mediatoestellen
Nadere informatieReclame impact van het digitale dagblad versus het papieren dagblad. Stephan van Velthoven Mirjam Hooghuis
Reclame impact van het digitale dagblad versus het papieren dagblad Stephan van Velthoven Mirjam Hooghuis 0 Steeds meer media convergeren, het dagbladmerk centraal Dagbladmerken multichannel beschikbaar...
Nadere informatieStelling: Voor goed onderwijs is het papieren boek in ieder geval voorlopig onmisbaar.
Tiele-lezing 2018 Achter het lezen van schermen door prof. dr. Adriaan van der Weel, uitgesproken op het KVB Boekwerk seminar Strijd om de tijd op 18 januari 2018 Introductie Over de oprukkende digitalisering
Nadere informatieDigitale opslag. Wat als er geen tape meer bestaat? 20 maart 2013
Digitale opslag Wat als er geen tape meer bestaat? 20 maart 2013 Digitale opslag Het einde van de tape Kostprijs Betrouwbaarheid Compressie De ideale oplossing Gratis kan ook Het einde van de tape Sinds
Nadere informatieStudiewijzer sectorwerkstuk 10 Havo/Mavo 2012-2013 Docenten: Arnoud Boerma (a.boerma@svszeist.nl) Laatste inhoudelijke aanpassingen: 9 november 2012
Studiewijzer sectorwerkstuk 10 Havo/Mavo 2012-2013 Docenten: Arnoud Boerma (a.boerma@svszeist.nl) Laatste inhoudelijke aanpassingen: 9 november 2012 In de Vrije School proberen we om het leren niet een
Nadere informatieNamen van God en van Christus in de eerste brief aan Timoteüs
Kris Tavernier Namen van God en van Christus in de eerste brief aan Timoteüs 1 Timoteüs 1-6 Het is mijn bedoeling in dit artikel een overzicht te geven van de namen van God en van Zijn Zoon Jezus, die
Nadere informatieFenomena. Jouw werkbladen. In NEMO. Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Mijn naam: Fenomena Groep 7-8 Leerlingen In NEMO versie 01-2016 1
Fenomena Jouw werkbladen In NEMO Mijn naam: Mijn school: Ik zit in groep: Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Fenomena Groep 7-8 Leerlingen In NEMO versie 01-2016 1 Fenomena Welkom bij Fenomena! Deze hele
Nadere informatieModule Het gebruik van social media in de sector bloem
Module Het gebruik van social media in de sector bloem De CO 2 -voetafdruk van dit drukwerk is berekend met ClimateCalc en gecompenseerd bij: treesforall.nl www.climatecalc.eu Cert. no. CC-000057/NL Colofon
Nadere informatieHet Digitale Studenten Dossier. méér met minder papier
Het Digitale Studenten Dossier méér met minder papier Wie ben ik? Anne Hamburger Studentendecaan (sinds 2003) (en creatieveling) Rechtsgeleerdheid en Algemene Letteren Projectleider Digitaal Studenten
Nadere informatieInhoudsopgave Voorwoord 11 Nieuwsbrief 11 Introductie Visual Steps 12 Wat heeft u nodig? 12 Uw voorkennis 13 Hoe werkt u met dit boek?
Inhoudsopgave Voorwoord... 11 Nieuwsbrief... 11 Introductie Visual Steps... 12 Wat heeft u nodig?... 12 Uw voorkennis... 13 Hoe werkt u met dit boek?... 14 De website bij het boek... 15 Aanvullende begeleidende
Nadere informatieBehaal je diploma secundair onderwijs
www.diplomasecundair.be Behaal je diploma secundair onderwijs INTKO is dé school voor Tweedekansonderwijs in de regio Halle-Vilvoorde. Ben je ouder dan 18 en heb je je diploma secundair onderwijs nog niet
Nadere informatieInhoudsopgave Voorwoord 5 Nieuwsbrief 5 Introductie Visual Steps 6 Wat heeft u nodig? 6 Uw voorkennis 7 Hoe werkt u met dit boek?
Inhoudsopgave Voorwoord... 5 Nieuwsbrief... 5 Introductie Visual Steps... 6 Wat heeft u nodig?... 6 Uw voorkennis... 7 Hoe werkt u met dit boek?... 7 Toets uw kennis... 8 Voor docenten... 8 Website...
Nadere informatieILLUSTRATIE. contact Daan Visser Studio Zodanig 14 June 2017
ILLUSTRATIE contact Daan Visser 06-4622 6361 goodnews@zodanig.com www.zodanig.com Studio Zodanig 14 June 2017 STUDO ZODANIG Studio Zodanig maakt 3 soorten illustraties: Illustraties voor grafische projecten,
Nadere informatie