.92. Landbouw in West-Europa. Wat ga je leren? Begrippen
|
|
- Alexander de Koning
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 ..._ Hebben alle boeren dezelfde ges-chiedenis? Hoofdstuk 7 les 1 Wat ga je leren? Landbouw in West-Europa In deze les leer je dat er verschillen bestaan tussen de landbouw in WestEuropa en de landbouw in Oost-Europa. Je leert dat de landbouw in WestEuropa moderner is. Je leert ook dat die verschillen te maken hebben met de geschiedenis. De meeste landbouwbedrijven in West-Europa zijn groot. Vijftig jaar geleden waren ze veel kleiner. Die kleine bedrijven werden samengevoegd tot één groot bedrijf. Waarom dat gebeurde? Soms was er geen opvolger die de boerderij wilde overnemen. Soms waren de akkers te klein om genoeg te produceren en te verdienen. Als land samengevoegd wordt, noem je dat ruilverkaveling. Zo ontstaan grote, aaneengesloten stukken land. Voor grote bedrijven hebben de boeren landbouwmachines nodig. Dat heet mechanisatie, weet je nog? Koeien melken, borstelen en voeren gaat tegenwoordig helemaal automatisch. Voor die machines heb je veel geld nodig. De Europese Unie gaf de boeren daarom landbouwsubsidies. De mechanisatie heeft ook nadelen: soms produceren de boeren zo veel dat ze niet al hun producten kunnen verkopen. Ook zijn er door al die machines steeds minder mensen nodig. Begrippen het communisme de landbouwsubsidie de mechanisatie de ruilverkaveling.92 Kfjkles 1950 West - Europa 1975 ruilverkaveling De boeren hebben kleine bedrijven. De bedrijven zijn groter geworden. Er zijn nog geen machines. De boeren werken met machines landbouwsubsidie De landbouwbedrijven zijn heel groot.
2 Landbouw in Oost-Europa Tegenwoordig zijn veel landbouwbedrijven in Oost-Europa weer klein. Zo'n veertig jaar geleden zag je wel overal grote bedrijven. Toen was de staat de baas, ook over de landbouw. De staat wilde alle grond hebben en maakte er grote bedrijven van. Daar werkten alle boeren samen. Ze woonden ook samen in flatgebouwen en niet op een boerderij. De staat bepaalde wat er verbouwd moest worden en gaf de boeren machines en kunstmest. Het was in de tijd van het communisme, maar die tijd is voorbij. De boeren zijn weer baas over hun bedrijven. Soms, kregen zij - of hun kinderende boerderij terug. Daarom zijn er nu weer veel kleine bedrijven. Toch bleven er ook boeren samenwerken in een groot, modern bedrijf. Maar dat bedrijf zou ook van een boer uit West-Europa kunnen zijn. Werkschrift blz. 27 Kwismeester blz Cd-rom hoofdstuk 7 les 1 Oost - Europa I 1950 De boeren hebben kleine bedrijven. Er zijn nog geen machines.. I 1975 staatsbedrijven De bedrijven zijn heel groot. Alle boeren uit het dorp werken er samen. I 2000 eigen bedrijven _ Er zijn grote, maar ook kleine bedrijven. 93 ~ Sommige boeren hebben machines, andere niet.
3 Hoofdstuk 7 les 2 Kaartjtopoles Wat ga je leren? In deze les leer je wat er is veranderd voor de boeren op het platteland. Bovendien leer je waar de beste grond voor wijnbouw is. Wijnbouw aan de Moezel 1 Wijnbouw en wijnboeren aan de Moezel. Begrippen het diagram Legenda wijnbouw c=j voormiddag zon _ namiddag zon c=j À hele dag zon hele dag zon en steil wijngaard steile helling bos bebouwing water weg hoogste punt À 204 Werken in de wijngaard Langs de Moezel, een zijrivier van de Rijn, worden veel druiven verbouwd. Van de druiven wordt wijn gemaakt. Daarom noem je het verbouwen van druiven voor wijn wijnbouw. En de boer die deze druiven verbouwt heet een wijnboer. o 94
4 Veel werk gebeurt nog met de hand. In het voorjaar worden de takken gesnoeid. In het najaar plukken we de trossen. Dan zijn de druiven rijp. De beste hellingen Druiven groeien alleen goed als ze veel zon krijgen. Een steile helling aan de zonkan t is daarom erg geschikt voor wijnbouw. Waarom dat is? In het voorjaar staat de zon schuin. En omdat de druivenstruiken op een schuine helling staan, krijgen ze dan allemaal evenveel zon. Hoe steiler de helling, hoe beter. Kun jij op de kaart zien waar de beste hellingen voor de wijnboeren liggen? 2 Steile hellingen met wijnstruiken aan de Moezel. Hoeveel wijnboeren waren er in de Moezelstreek in 1986? En hoeveel waren er in 2000? Wat is er dus gebeurd in deze streek? Werkschrift blz. 28 Aantal wijnboeren Voor de wijnboeren werd het steeds moeilijker om genoeg geld te verdienen. Daardoor is er wel wat veranderd in de wijnbouw. Op de diagrammen kun je aflezen wat er precies is veranderd. Een diagram is een schema met blokjes of lijnen Een blokje betekent twee wijnboeren. In het linkerrijtje staat hoeveel wijnboeren er waren in In het rechterrijtje zie je het aantal wijnboeren in o ~
5 Hoofdstuk 7 Les 2 Kaartjtopoles Topolijst om te leren 1 In Roemenië werken nog veel boeren met paard en wagen. Albanië Bulgarije Cyprus Kroatië Roemenië Servië Slovenië Sofia Zagreb Boekarest Belgrado de Zwarte Zee Malta Herhaling Hongarije Oostenrijk Polen Tsjechië Zwitserland Budapest Wenen Warschau Praag de Alpen 2 In Kroatië wonen boeren die kleine stukjes land hebben in de bergen. 3 In Servië is de landbouw al heel lang biologisch. 96
6 AA N Warschau. ~J.n Roemenië zijn veel boeren werkloos.' geraaköten noorden van Boekarest is alle landbouw verdwenen. Nu ligt daar '""") het grootste vliegveld van het land. 6 Aan de Zwarte Zee vind je grote velden met zonnebloemen en akkers met graan. De bloemen en het graan worden met machines geoogst. 4 De Bulgaarse boeren telen graan, groenten, tabak, druiven en rozen. Werkschrift blz. 29 Cd-rom hoofdstuk 7 topo 97l'111
7 3 Waar zijn de verschillen het grootst? Hoofdstuk 7 ~EZ==~ ~~~~~ les 3 Infoles Wat ga je leren7 Nederland bloemenland Je leert de landbouw in twee landen in Europa beter kennen. Je leert de verschillen tussen landbouw in Nederland en landbouw in Roemenië. Je leert ook dat de landbouw in die twee gebieden erg veranderd is de laatste tijd. Molens, klompen en vooral... heel veel bloemen. Zo denken veel mensen uit het buitenland over Nederland. Dat is niet zo gek: Nederland teelt en verkoopt de meeste bloemen van Europa. Begrippen exporteren investeren de schaalvergroting.98 ~~ ~~~ Een Nederlands bloembollenbedrijf In 1947 begon grootvader Botman tulpen te verbouwen in Enkhuizen in Noord-Holland. Daar was al snel niet genoeg ruimte om het bloembollenbedrijf uit te breiden. Daarom kocht de familie Botman land in de Noordoostpolder, de Flevopolder en in Zeeuws-Vlaanderen. Zo kon de familie meer bloembollen telen. De grote stukken land moesten met machines worden bewerkt. 1 Groeten uit Holland!
8 Het land en de machines kopen, het was een hele investering. Maar de bollen en bloemen worden verkocht over de hele wereld. Dat heet exporteren. 2 De bloemenveiling in Aalsmeer. Over de grens De familie Botman ging nog een stap verder. De kleinkinderen van opa Botman kochten ook grond in Chili, Zuid-Frankrijk en in Amerika. Zo kunnen ze nu ook in de herfst en in de winter bloemen en bollen verkopen op de veiling van Aalsmeer. Het lijkt wel of er aan de schaalvergroting geen einde komt! Koop jij het hele jaar door tulpen? Houd jij van tulpen? Dan ben je vast wel blij met die tulpen uit Amerika. Maar heb je hier wel aan gedacht? Ze moeten helemaal vanaf de andere kant van de wereld per vliegtuig naar Nederland komen. Vliegtuigbrandstof vervuilt het milieu. Sommige mensen kopen daarom liever alleen Nederlandse tulpen in de lente. Wat vind jij? Lees verder op de volgende bladzijde. 99
9 3 Waar zijn de verschillen het grootst?... ~ Hoofdstuk 7 ~ Les3 Infoles Begrippen Landbouw in Roemenië de kunstmest de lage lonen Roemenië ligt in Oost-Europa. In de negentiende eeuw werd het land de graanschuur van Europa genoemd; zoveel graan werd er verbouwd. Sinds die tijd is er veel veranderd. de bestrijdingsmiddelen Een Roemeens landbouwbedrijf Veel Roemeense boeren hebben kleine bedrijven. Het werk gebeurt vaak nog met de hand. De boeren hebben wel machines, maar die zijn meer dan dertig jaar oud. Ze zijn nog uit de tijd van het communisme. Vaak werkt de hele familie mee. Dat moet wel, want de boeren verdienen weinig: de lonen zijn laag. 1 Het platteland van Roemenië. 100
10 Er zijn meer Nederlandse boeren naar OostEuropa gegaan. Ze kunnen met subsidies van Nederland en van de Europese Unie een modern bedrijf opzetten. 2 De hele familie werkt mee. De boeren hebben te weinig geld om te investeren, om machines te kopen. De opbrengsten zijn daardoor laag. Wat de boeren verbouwen zijn eigenlijk biologische producten. Want die zijn geteeld zonder kunstmest en bestrijdingsmiddelen. De producten zijn daardoor veel gezonder. Dat is een voordeel! Vanuit het buitenland Er zijn ook grote bedrijven. Een voorbeeld is het melkveebedrijf van Bas Bassa, een Nederlandse boer. Hij is verhuisd naar Naipu, een plaats vijftig kilometer ten zuiden van de hoofdstad Boekarest. Bas heeft vierhonderd koeien. De melk kan hij verkopen in Roemenië. Bas verdient goed. Op zijn bedrijf werken Roemeense arbeiders. Zo zorgt Bas voor werkgelegenheid. Dat is fijn in een land met veel werkloosheid. 3 Het melkveebedrijf van Bas Bassa. Een voordeel of een nadeel? De werkloze landarbeiders in Roemenië zijn erg blij met een bedrijf zoals dat van Bas Bassa. Maar er zijn ook veel kleine boerenbedrijven: Roemeense gezinnen met één koe. Wat zullen zij vinden van het bedrijf van Bas Bassa? s. Werkschrift blz. 30 Kwismeester blz Cd-rom hoofdstuk 7 101
11 ~~, 4 Wat heb je geleerd? Hoofdstuk 7 les 4 Toetsles Kun je reizen in de tijd? Om deze vraag te beantwoorden moet je weten hoe de landbouw eruitziet in West-Europa en in OostEuropa. Je moet ook iets West-Europa In West-Europa zijn de meeste landbouwbedrijven groot. In de vorige eeuw werden kleine bedrijven samengevoegd. Door die ruilverkaveling bestaat het land van de boeren nu uit grote stukken land. Op hun grote bedrijven gebruiken ze veel machines. weten van de geschiedenis van de landbouw twee gebieden. allemaal? Weet je dit Dan kun je de hoofdvraag beantwoorden. De mechanisatie en ruilverkaveling hebben gezorgd voor schaalvergroting. Er wordt meer geproduceerd op steeds grotere bedrijven. Door de machines werken er steeds minder mensen in de landbouw, bijvoorbeeld in de wijnbouw aan de Moezel. Om machines en meer land te kunnen kopen moeten de boeren veel investeren. De Europese Unie helpt door landbouwsubsidies te geven. De producten exporteren de boeren voor een groot deel naar het buitenland o in die
12 Topoi ijst Albanië Bulgarije Cyprus Kroatië Roemenië Servië Slovenië Sofia Zagreb Boekarest Belgrado de Zwarte Zee Malta Begrippen Oost-Europa In Oost-Europa zie je kleine en grote bedrijven. In de tijd van het communisme moesten de boeren samenwerken. De staat bepaalde wat de boeren moesten verbouwen en gaf machines, kunstmest en bestrijdingsmiddelen. het communisme het diagram exporteren investeren de kunstmest de lage lonen de landbouwsubsidie de ruilverkaveling Die tijd is voorbij. Veel bedrijven zijn nu weer klein. Het werk gebeurt vaak nog met de hand en de hele familie moet meewerken. In de Oost-Europese landbouw zijn de lonen laag. De boeren kunnen niet investeren in hun bedrijven. Er zijn ook grote bedrijven. Sommige van die bedrijven zijn door Nederlanders of Duiters gekocht met subsidies van de Europese Unie. Hun bedrijven zorgen voor werkgelegenheid voor landarbeiders. Toetsboekje toets 7 CD-rom oefentoets 103
Thema 4 Platteland. Samenvatting. Meander Samenvatting groep 7. Landbouw. Subsidies van de EU. Onder de loep. Noordwest-Europa.
Meander Samenvatting groep 7 Thema 4 Platteland Samenvatting Landbouw Boeren zijn door het gebruik van kunstmest en machines meer gaan produceren. Ook zijn ze zich steeds meer gaan specialiseren in één
Nadere informatie-.. c=~ áe~~~~~ het Europese platteland eruit?
1 Hoe ziet het Europese platteland eruit? -.. c= áe Hoofdstuk 3 les 1 Wat ga je leren? In deze les leer je dat er overal in Europa grote stukken platteland zijn. Je leert dat het platteland er niet overal
Nadere informatieMeander. Aardrijkskunde WERKBOEK
7 Meander Aardrijkskunde WERKBOEK 7 Meander Aardrijkskunde WERKBOEK Eindredactie: Carla Wiechers Leerlijnen: Mark van Heck Auteurs: Meie Kiel, Jacques van der Pijl, Maril Rijks THEMA 4 thema 4 les 1 Volop
Nadere informatie.22. Hoe ziet een centrum eruit?
Hoe ziet een centrum eruit? Hoofdstuk 2 les 1 Wat ga je leren? In deze les leer je hoe een centrum eruitziet. Je leert ook hoe het komt dat sommige steden of plekken een centrum zijn geworden. Begrippen
Nadere informatieNaam: Werken voor geld
Naam: Werken voor geld Dat niet alle Nederlanders koeien melken en kaas maken voor hun werk wist je waarschijnlijk al. Maar wat doen Nederlanders nog meer en wat maakt Nederland zo bijzonder om in te werken?
Nadere informatiekan een gebied krimpen?
1Hoe kan een gebied krimpen? Hoofdstuk4 les 1 Wat ga je leren? In deze les leer je dat je in Europa steeds sneller van de ene naar de andere plek kunt komen. Je leert ook dat er in een gebied met goede
Nadere informatie.78. Zware industrie. Wat ga je leren? Begrippen
Kijkles Hoofdstuk 6 les 1 Wat ga je leren? Zware industrie In deze les leer je hoe een fabriek eruitziet. Je leert wat het verschil is tussen zware en lichte industrie. Je leert ook wat mensen van industrie
Nadere informatieEen gedeelte van een stad of een groter dorp. Een wijk bestaat uit meerdere buurten.
Meander groep 5 Thema 1 Onderweg Aardrijkskunde Waarom is een nieuwe wijk hier gebouwd en niet daar? Wat voor gebouwen staan er? Waarom staan ze juist op die plek? Huizen, boerderijen, fabrieken en kantoren
Nadere informatieIk ben de Klomp. Europees landbouwbeleid groep 5-6. De Klomp is een boer. Wel een hele aardige boer. Maar wel met een boer n accent.
De Klomp is een boer. Wel een hele aardige boer. Maar wel met een boer n accent Zo! Goedemorgen of goedemiddag, wat is t? Ik moet zo de koeien weer melken, dus... Excuus, dat ik wat stink. Ik heb het zo
Nadere informatieThema 4 Platteland. Samenvatting. Meander Samenvatting groep 5
Meander Samenvatting groep 5 Thema 4 Platteland Samenvatting Landbouw Bijna alles wat je eet, komt van de landbouw. De akkerbouwer verbouwt bijvoorbeeld aardappelen, tarwe of mais. Hij strooit eerst mest
Nadere informatieHet water maakt de berg kleiner
.64 Hoofdstuk 5 Kfjkles lest Wat ga je leren? Het water maakt de berg kleiner In deze les leer je hoe water een berg kleiner maakt. Je leert dat wind en water stenen kunnen laten scheuren. Verder leer
Nadere informatiedeeultûrele grens de natuurlijke grens onafhankelijk de open grens de $~aatkundi "" ~...de 't-aalg(ens Kijkles Hoofdstuk 8 Les 1
Kijkles Hoofdstuk 8 Les 1 Grenzen verdwijnen De schutting in jouw tuin is de grens tussen jouw tuin en die van de buren. Tussen woonwijken, gemeenten, provincies en landen zijn ook grenzen. Die grenzen
Nadere informatie6,6. Werkstuk door een scholier 1980 woorden 16 november keer beoordeeld. Aardrijkskunde
Werkstuk door een scholier 1980 woorden 16 november 2006 6,6 197 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde De Geo Inhoud: Voorwoord 3. - Wat verwachten we van dit werkstuk? - Hoe gaan we het aanpakken?
Nadere informatieSamenvatting. 1 Voelt de zon overal even warm aan?
1 Voelt de zon overal even warm aan? Weet je nu of de zon overal even warm aanvoelt? Om die vraag te beantwoorden moet je weten hoe de stand van de zon is. Ook heeft het antwoord te maken met de temperatuur
Nadere informatiehoog staat de zon? De zon in Noord-Europa Wat ga je leren? Begrippen
1 Hoe hoog staat de zon? Hoofdstuk 1 Kijkles les 1 Wat ga je leren? De zon in Noord-Europa In deze les leer je dat het in Zuid-Europa warmer is dan in Noord-Europa. Je leert ook hoe dat komt. De noordpool
Nadere informatieNaam: FRANKRIJK en recreatie
Naam: _ FRANKRIJK en recreatie Iedereen kent wel de Eiffeltoren. Van een kaart van je vriendje die in Frankrijk op vakantie was. Of, misschien ben je er zelf geweest. Je hebt vast en zeker ook gehoord
Nadere informatieWerkblad Meander Thema 4: Platteland
Werkblad Meander Thema 4: Platteland 4.1 Volop voedsel Schrijf op wat er in Nederland groeit, kies uit: sinaasappel / olijf / tomaat / komkommer / mais Schrijf de naam Wat groeit er in Nederland, Zet een
Nadere informatieInstructie: Wat weet je van de landen van de EU?
Instructie: Wat weet je van de landen van de EU? Korte omschrijving werkvorm De leerlingen gaan in tweetallen aan de slag en krijgen een werkblad. Welk land hoort bij de omschrijving? Elke lidstaat van
Nadere informatieWat een vreemde bromfiets!
Wat een vreemde bromfiets! Waarom rijden er nu geen paarden meer met karren? Reed er vroeger een tram in ons dorp?! Met die bus zou ik ook wel eens willen rijden! 1. Voetgangers baas! Opdracht Lees het
Nadere informatieAardrijkskundeproefwerk Hoofdstuk 6. Vakantielanden
Aardrijkskundeproefwerk Hoofdstuk 6 Vakantielanden Het klimaat is in Zuid-Europa anders dan in Nederland. In de zomer is het er warm en droog, in de winter is het er ongeveer zoals zomers in Nederland.
Nadere informatieAntwoorden. 1 helder. 3 goed fout. 4 eigen antwoord. 5 Het was een heldere dag. We liepen over. 2 noordelijk. kopieerblad Woordenschat 7.
kopieerblad Woordenschat 7.2 1 Voelt de zon overal even warm aan? 1 helder als er buiten veel licht is en er geen wolken zijn de vlakte een grondgebied dat groot en plat is weerkaatsen licht of geluid
Nadere informatieIk ben de Klomp. De Klomp is een boer. Wel een hele aardige boer. Maar wel met een boer n accent. EUROPEES LANDBOUWBELEID GROEP 5 6
Ik ben de Klomp De Klomp is een boer. Wel een hele aardige boer. Maar wel met een boer n accent. Aangeboden door Dit verhaal is onderdeel van de Europese Verhalenkoffer. www.eu.nl -> onderwijs Europese
Nadere informatieOpdracht 1: Gebruik kaart 1: Europa; Landen en hoofdsteden. Opdracht 2: Gebruik kaart 2: Europa; Wateren en gebergten.
0 1 Werkblad: Geografie van Europa. Opdracht 1: Gebruik kaart 1: Europa; Landen en hoofdsteden. -a-geef de landen van Europa allemaal een eigen kleurtje. (je mag dezelfde kleur vaker gebruiken) -b-zet
Nadere informatieIk ben de Klomp. De Klomp is een boer. Wel een hele aardige boer. Maar wel met een boer n accent. EUROPEES LANDBOUWBELEID GROEP 7 8
Ik ben de Klomp De Klomp is een boer. Wel een hele aardige boer. Maar wel met een boer n accent. Aangeboden door Dit verhaal is onderdeel van de Europese Verhalenkoffer. www.eu.nl -> onderwijs Europese
Nadere informatieThema 2 Om ons heen. Samenvatting. Meander Samenvatting groep 7. Landschappen. Klimaten. Samenwerking. de regering. Onder de loep.
Meander Samenvatting groep 7 Thema 2 Om ons heen Samenvatting Landschappen Landschappen in Europa zijn heel verschillend. Nederland is een heel vlak land. Frankrijk is een land met heuvels en bergen. Zweden
Nadere informatieMODULE I EUROPA: NOOIT MEER OORLOG!
MODULE I EUROPA: NOOIT MEER OORLOG! I.I De geboorte van de Europese Unie Zoals jullie waarschijnlijk wel weten zijn er de vorige eeuwen veel oorlogen in Europa geweest. Vooral de Eerste en de Tweede Wereldoorlog
Nadere informatieLesbrief: bolbloem geschiedenis GESCHIEDENIS VAN DE BLOEMBOL. Bloembollenteelt in Nederland
GESCHIEDENIS VAN DE BLOEMBOL Bloembollenteelt in Nederland In ons land groeiden oorspronkelijk niet veel bloembollen. En zeker onze bekendste Nederlandse bloem, de tulp, kwam hier niet voor. Bloembollen
Nadere informatieArm en Rijk. Hoofdstuk 2: Arm en rijk in de Verenigde Staten
Arm en Rijk Hoofdstuk 2: Arm en rijk in de Verenigde Staten 2.1 Rijk en arm in de Verenigde Staten De rijke Verenigde Staten Je kunt op verschillende manieren aantonen dat de VS een rijk land is. Het BNP
Nadere informatieBijlage 1. Brief Damisi groep 3
Bijlage 1. Brief Damisi groep 3 Hoi, Ik ben Damisi. Ik ben 8 jaar. Ik woon in Afrika. Mijn oma woont in Nederland. Ik heb een van mijn oma gekregen. Ik zag Nederland. Daar stond een gek dier. Wat is dit?
Nadere informatieMeander. Aardrijkskunde WERKBOEK
5 Meander Aardrijkskunde WERKBOEK 5 Meander Aardrijkskunde WERKBOEK Eindredactie: Carla Wiechers Leerlijnen: Mark van Heck Auteurs: Marc ter Horst, Jacques van der Pijl THEMA 4 thema 4 les 1 Wat eten
Nadere informatieIn welk land ligt Oslo? Noorwegen. Welk land is een eiland in de Noordelijke IJszee? IJsland Welke letter heeft die zee op de kaart?
N O P Thuistopo. Noem de letter en zeg welk land, welke zee of welke plaats het is. A = IJsland, B = Noorwegen, = Zweden, = inland, E = Rusland, = enemarken, G = Oslo, H = Stockholm, I = Helsinki, J =
Nadere informatieMichichi, Alba, Canada, 24 december 1921. Vader en Broeders,
Michichi, Alba, Canada, 24 december 1921 Vader en Broeders, Uw brief ontvangen en ik dacht al eerder te schrijven, maar het is er altijd overheen gegaan totdat het nieuwjaar werd en nu volgens oud gebruik
Nadere informatieLesbrief Iedereen betaalt belasting
Lesbrief Iedereen betaalt belasting inleiding Iedereen betaalt belasting» waar komt het geld vandaan?» waar gaat het geld naar toe?» nederland, europa en de wereld» Iedereen betaalt belasting 1 Iedereen
Nadere informatieWerkboek van: Den Haneker Educatie Streekonderwijs
Werkboek van: Den Haneker Educatie Streekonderwijs Inhoud Inhoud... 2 1. De Melkveehouderij in onze streek... 3 1.1 Onze streek... 3 1.2 Wat is veen?... 3 1.3 Boeren vanaf het begin... 3 1.4 Koeien melken...
Nadere informatieIk ben minister van landbouw in Kenia Ik ben de koe van de familie Osomo uit Kenia
Ik ben minister van landbouw in Kenia Steeds meer bedrijven uit Europa en Azië willen in ons land hun bedrijf zetten. Hier is immers veel grond, er zijn minder regels dan in hun land en de lonen van onze
Nadere informatieEco Fields B.V. 0318 461344. 6733 JD Wekerom info@ecofields.nl
Wilt u een origineel en smaakvol geschenk geven aan een relatie of een bijzonder kerspakket aan uw medewerkers? Van kleine bedankjes tot uitgebreide pakketten, alles is mogelijk. Graag denken we mee om
Nadere informatieWat weet jij over biologisch en over de bodem?
Met leuke vragen, opdrachten en experimenten voor thuis! Wat weet jij over biologisch en over de bodem? Biologisch, lekker natuurlijk! Heb je er wel eens over nagedacht dat alles wat je eet, van een plant
Nadere informatieThema 1 Onderweg. Samenvatting. Meander Samenvatting groep 7
Thema 1 Onderweg Vakantie en vervoer Reizen kun je met verschillende vervoermiddelen: de fiets, de auto, de bus, de trein, de boot of het vliegtuig. Als je op vakantie gaat, hangt de keuze van het vervoermiddel
Nadere informatie[XL] leesles totaal Weekthema Overleg Catshuis mislukt Niveau A Naam
Weekthema Overleg mislukt Het Je hoort er steeds over: het overleg in het is mislukt. Maar wat is het eigenlijk voor huis? Geschiedenis Het ligt in Den Haag en is in 1652 gebouwd. Het is gebouwd voor een
Nadere informatieSamenvatting. planeet. Z blauwe kopieerblad 7.34. 1 Voelt de zon overal even warm aan? Weet je nu of de zon overal even warm aanvoelt?
bomen. In het noordelijkste puntje vriest het in de winter zo lang In Noord-Europa is het koud. Er zijn meer naaldbomen dan loof van het zeewater en hoe ver een gebied van de zee af ligt. De zon in Noord-Europa
Nadere informatieAntwoordenvel Handel en Wandel, primair onderwijs
ntwoordenvel Handel en Wandel, primair onderwijs Vraag 1: Zoek op de kaart van Nijmegen op welke straten er nog meer een naam hebben met een kolonie erin. Vraag 2a: Gezegde of spreekwoord met peper Vraag
Nadere informatieGROOT-BRITTANNIË en zeeklimaat
Naam GROOT-BRITTANNIË en zeeklimaat Groot Brittannië Groot-Brittannië is Schotland, Engeland en Wales samen. Engeland is het grootst van Groot-Brittannië en Wales het kleinst. Engeland heeft meer dan 46
Nadere informatie5,1. Samenvatting door Anoniem 686 woorden 2 maart keer beoordeeld. Geschiedenis. Hoofdstuk 3 De tijd van monniken en ridders.
Samenvatting door Anoniem 686 woorden 2 maart 2013 5,1 27 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Memo Hoofdstuk 3 De tijd van monniken en ridders. Paragraaf 1 De Romeinen trekken zich terug. 1. Welke
Nadere informatieGeschiedenis groep 6 Junior Einstein
De oude Grieken en Romeinen hadden ze al en later ook de Vikingen. Koloniën. Koopmannen voeren met hun schepen over zee om met andere landen handel te drijven. Langs de route richtten ze handelsposten
Nadere informatieArgentinië. Inleiding. Geografie
Argentinië Inleiding Argentinië is vooral bekend om de Tango, dat is een wereldberoemde dans, op speciale muziek. En natuurlijk is Argentinië óók bekend om Máxima. De tango is in de 19e eeuw ontstaan in
Nadere informatieBOER IN DE BUURT DIT IS HET WERKBOEK VAN:...
BOER IN DE BUURT DIT IS HET WERKBOEK VAN:..................... INLEIDING Dit werkboek hoort bij de website Boer in de buurt (www.boerindebuurt.nl). Op deze website vind je filmpjes, illustraties en opdrachten
Nadere informatieVeel veld voor vlees, weinig veld voor groenten
Voeding > 3 e graad > lesmateriaal > kniptekst Sociaal vlees? Voor de leerkracht: Knip op voorhand de tekst in stukken op de lijnen. Houd de stukken tekst per titel samen. Veel veld voor vlees, weinig
Nadere informatieNee, ik ben niet pet. Ik ben EEN pet. De Pet van een Douanier. GROEP 7-8
Nee, ik ben niet pet. Ik ben EEN pet. De Pet van een Douanier. GROEP 7-8 Hé. Hallo! Wat ontzettend leuk dat je naar mij kijkt. Ja, je ziet het goed. Ik ben een pet. Nee, ik ben niet pet. Ik ben EEN pet.
Nadere informatieParadoxaal genoeg hebben juist veel landarbeiders geen toegang tot betaalbaar groenten en fruit
DAAR PLUKKEN DE BOEREN DE VRUCHTEN VAN HET SUCCES VAN GRUPO HUALTACO Groenten en fruit zijn niet alleen gezond voor ons lichaam, maar ook voor de wereldeconomie. De groente- en fruitsector is een van de
Nadere informatieDe Winkel van Keizer
De Winkel van Keizer Waar zijn zij gebleven, de wat kleinere middenstandszaken in de dorpen? Ook Vledder kende in het verleden een grote verscheidenheid aan winkels, slagerijen, bakkers, kruideniers e.d.
Nadere informatieBIO: ETEN & WETEN INTROLES VOOR DE
BIO: ETEN & WETEN INTROLES VOOR DE 1 e GRAAD 1 LESUUR FICHES VOOR DE LEERLINGEN FICHE 1 - A WORTELEN Biowortelen van een bioboer die kiest voor natuur en milieu. Bio kiest voor natuur en milieu! De biowortelboer(in)
Nadere informatieDe Romeinen. Wie waren de Romeinen?
De Romeinen Wie waren de Romeinen? Lang voor de Romeinen naar ons land kwamen, woonden ze in een kleine staat rond de stad Rome. Vanaf 500 voor Christus begonnen de Romeinen met gebiedsuitbreiding. Als
Nadere informatie2. Landbouwlandschap
2. Landbouwlandschap 2.1 Landbouwlandschap omgeving koeien akkers gezaaid in rijen koeien akkers Aangezien ik in de Kempen woon, wordt er vooral aan akkerbouw en veeteelt gedaan in mijn leefomgeving. De
Nadere informatieIn Nederland zijn het klimaat en het landschap zeer geschikt voor veeteelt. Logisch dat we veel koeien houden en melkproducten maken.
DE ZUIVELSECTOR > Inleiding In Nederland zijn het klimaat en het landschap zeer geschikt voor veeteelt. Logisch dat we veel koeien houden en melkproducten maken. De zuivelsector is belangrijk voor de Nederlandse
Nadere informatieGESCHIEDENIS EN STAATSINRICHTING CSE KB
Examen VMBO-KB 2005 tijdvak 1 woensdag 25 mei 9.00 11.00 uur GESCHIEDENIS EN STAATSINRICHTING CSE KB Gebruik het bronnenboekje. Dit examen bestaat uit 35 vragen. Voor dit examen zijn maximaal 50 punten
Nadere informatieTULPENGEKTE. 1. Streep door wat niet van toepassing is.
TULPENGEKTE Je leraar of lerares heeft je een tulpenbol laten zien. Zo n bol stop je in de herfst in de grond, en in de lente groeit er een tulp uit. Niets bijzonders zou je zeggen. Maar vierhonderd jaar
Nadere informatieWeek 1. Het noorden van een windroos wijst naar boven. Het zuiden wijst naar beneden. Het oosten naar rechts. Het westen naar links.
Week 1 Info: Europa Er zijn zeven werelddelen: Noord-Amerika, Zuid Amerika, Afrika, Europa, Azië, Australië en Antarctica. Europa bestaat uit 45 landen. Nederland hoort bij Europa. Het noorden van een
Nadere informatieB1 Hoofddorp pagina 1
B1 Hoofddorp pagina 1 Inhoud 1. Inleiding 2. Geschiedenis 3. Ontwikkeling 4. Bezienswaardigheden 1. Inleiding Hoofddorp is een stad in de provincie Noord-Holland en de hoofdplaats van de gemeente Haarlemmermeer.
Nadere informatieParagraaf 4: Kansen voor Afrika. Waarom blijft de ontwikkeling van Afrika achter bij die van andere gebieden in de wereld?
Paragraaf 4: Kansen voor Afrika. Waarom blijft de ontwikkeling van Afrika achter bij die van andere gebieden in de wereld? Opdracht 1: Bestudeer de tekst op blz 20 en maak daarvan hier onder een samenvatting.
Nadere informatieWERKBLAD mijn landschap
WERKBLAD mijn landschap Hoe zie jij het landschap? Wat vind je mooi of belangrijk? Ga alleen of in groepjes aan de slag en maak - een presentatie op papier of digitaal - een gedicht, een verhaal of een
Nadere informatie9,4. Werkstuk door Robbin 1688 woorden 14 juni keer beoordeeld. Nederlands. Moldavië INHOUDSOPGAVE. inleiding blz 2
Werkstuk door Robbin 1688 woorden 14 juni 2016 9,4 4 keer beoordeeld Vak Methode Nederlands Nieuw Nederlands Moldavië INHOUDSOPGAVE inleiding blz 2 hoofdstuk 1 infrastructuur blz 3 hoofdstuk 2 drankmisbruik
Nadere informatieInhoud. Voorwoord 5. Mag ik u een paar vragen stellen? 6
Inhoud Voorwoord 5 Mag ik u een paar vragen stellen? 6 1 Het platteland 13 1.1 Veehouderij 13 1.2 Akkerbouw en (glas)tuinbouw 19 1.3 Samenwerking tussen boer en natuur 22 1.4 Welkom bij de boer en de boerin!
Nadere informatieStreekproducten en eten uit de buurt
Spreekbeurt of werkstuk Streekproducten en eten uit de buurt Inhoud Stap 1. Ga zelf op onderzoek uit Stap 2. Streekproducten of gewoon producten uit de buurt Stap 3. Waarom zijn streekproducten zo bijzonder?
Nadere informatieInfo plus Het leenstelsel
Project Middeleeuwen F- verrijking week 1 Info plus Het leenstelsel Inleiding De Middeleeuwen betekent letterlijk de tussentijd. Deze naam is pas later aan deze periode in de geschiedenis gegeven. De naam
Nadere informatieLEZEN. Terpentijd - 1500
1 LEZEN Terpentijd - 1500 Friesland bestaat eigenlijk uit drie delen: de klei, het veen en het zand. De eerste boeren woonden op het zand (De Wouden en Gaasterland). Hun aardewerk in de vorm van trechters
Nadere informatieBijlage B4. Werken aan de start. Freek Bucx
Bijlage B4 Werken aan de start Freek Bucx Inhoud Tabel B4.1... 3 Tabel B4.2... 5 Tabel B4.3... 6 Tabel B4.4... 7 Tabel B4.5... 8 Tabel B4.6... 9 Tabel B4.7... 10 Tabel B4.8... 11 Tabel B4.9... 12 Tabel
Nadere informatieNaam: TIJD EN SEIZOENEN
Naam: TIJD EN SEIZOENEN Tijd is belangrijk. Je moet op veel plaatsen op tijd komen. Op tijd op school, op tijd thuis, op tijd voor de bus of de trein. Om te zien hoe laat het is, kijk je op je horloge.
Nadere informatieLes 1: Kinderarbeid. Bedelende jongen
Les 1: Kinderarbeid Les 1: Kinderarbeid Het fenomeen kinderarbeid Kinderarbeid bestaat al net zolang als de mensheid bestaat. In de prehistorie gingen kinderen vaak mee op jacht of hielpen ze bij het verzamelen
Nadere informatieALV GROENLINKS BRONCKHORST Visie op moderne grootschalige
ALV GROENLINKS BRONCKHORST 24-11-2015 Visie op moderne grootschalige Willem beekman Geboren op Texel, zoon van veearts. - Wens: boer worden! 25 jaar boer geweest op Urtica de Vijfsprong Biologisch dynamische
Nadere informatieIk ben een Europees burger. Ik kan het laten zien.
Ik ben een Europees burger. Ik kan het laten zien. Ik heet Ik ben jaar. Ik woon.. Mijn school. @ELICIT AEDE-NL 03 Ik ken Europa. Ik ken Europa @ELICIT AEDE-NL 03 Ik ken Europa. De landen met hun hoofdsteden.
Nadere informatieKopieer dit e-boek en stuur het door naar anderen.
Lente groep 3/4 inhoud blz Lente 3 1 Langer licht 4 2 Bollen 5 3 Wakker worden 6 4 Frisse blaadjes 7 5 Kikkerdril 8 6 Op reis 9 7 In de wei 10 8 Er op uit! 11 9 Filmpjes 12 Werkblad winter 13 Schrijf je
Nadere informatieDe scholen regelen zelf het vervoer naar de locatie.
l Veel kinderen eten slecht, weten niet waar hun eten vandaan komt en hebben zo verhoogde kans op Obesitas. Met dit project gaan we met de kinderen naar de plek waar het eten vandaan komt. Groenten- en
Nadere informatieAnders denken, anders doen!!
Schrijvers: Julia van der Ploeg & Jannie Verloop Sector: economie Vakken: economie & biologie Begeleider: Meneer Boonstra Inleverdatum: 18-12-2014 Inhoudsopgave Inleiding blz 3 De hoofdvraag blz 4 Deelvraag
Nadere informatieTijdwijzer. Het begin. Voor en na Christus
138 Tijdwijzer Het begin Op deze tijdbalk past niet de hele geschiedenis van de mens. Er lopen namelijk al zo n 100.000 jaar mensen rond op aarde. Eigenlijk zou er dus nog 95.000 jaar bij moeten op de
Nadere informatieExamenopgaven VMBO-BB 2004
Examenopgaven VMBO-BB 2004 tijdvak 2 dinsdag 22 juni 11.30 13.00 uur ECONOMIE CSE BB Naam kandidaat Kandidaatnummer Beantwoord alle vragen in dit opgavenboekje. Dit examen bestaat uit 30 vragen. Voor dit
Nadere informatieWaar vind je dit? Postkaart op het internet 71 N 28 E. Atlas: register: zoek de stad. Atlas p40 Europa bevolking. Atlas p40 Europa bevolking
Nr. Naam: Leerkracht: de heer Jacobus Klas: 2a VERBETERING CONTROLE. /. / 20.. B.Z.L.-Taak Aardrijkskunde: sdichtheid en synthese. 1. Onderzoek van Vadsø, in Finnmark internet 71 N 28 E Naam land: Noorwegen
Nadere informatieWerkblad Mijn huis staat in...
Werkblad Mijn huis staat in... Mijn huis staat in: Ga naar kaart.cc. Je ziet twee kaarten. In de menubalk bovenin vul je rechts je woonplaats in. Kies in het linkervak de Bonnebladen 1901-1925. Kies in
Nadere informatieVerkiezingsprogramma. in eenvoudige taal
Verkiezingsprogramma in eenvoudige taal Inhoudsopgave Voorwoord bladzijde 2 De Noordoostpolder bladzijde 4 Belangrijke punten bladzijde 6 Een eerlijke gemeente bladzijde 7 Goede zorg bladzijde 9 Rust op
Nadere informatieDE WERKVORM IN HET KORT
EUROPESE UNIE MEI 2014 - POLITIEK IN PRAKTIJK #3 WAT HEB JE NODIG? Werkbladen met landomschrijvingen Kaart van Europa DE WERKVORM IN HET KORT Er zijn 28 landen lid van de Europese Unie. In deze opdracht
Nadere informatieThema 1 Onderweg. Samenvatting. Meander Samenvatting groep 7. Vakantie en vervoer. Recreatie en toerisme. Onder de loep. Frankrijk en België
Meander groep 7 Thema 1 Onderweg Vakantie en vervoer Reizen kun je met verschillende vervoermiddelen: de fiets, de auto, de bus, de trein, de boot of het vliegtuig. Als je op vakantie gaat, hangt de keuze
Nadere informatieLente. groep 3, 4 en 5
Lente groep 3, 4 en 5 Inhoud Lente 3 1. Langer licht 4 2. Bollen 5 3. Wakker worden 6 4. Frisse blaadjes 7 5. Kikkerdril 8 6. Op reis 9 7. In de wei 10 8. Er op uit! 11 9. Filmpjes 12 Werkblad lente 14
Nadere informatieOutback Australië. Je kunt een auto huren of kopen. Dat kan op veel plaatsen.
Outback Australië Voor mij is Australië een heel bijzondere plek. Waarom? Dat zal ik uitleggen. Het begon al toen ik voor het eerst in Australië kwam. Ik stapte uit het vliegtuig. Meteen merkte ik dat
Nadere informatieZal ik jullie vertellen over een oma die ik ken? Het is een heel vreemd oud. Bloemen op het dak. Door Ingibjörg Sigurdardóttir
loemen op het dak oor Ingibjörg Sigurdardóttir Zal ik jullie vertellen over een oma die ik ken? Het is een heel vreemd oud dametje met veel pit! Haar echte naam is Gonnema, maar ik noem haar altijd oma
Nadere informatieLAAT DE WIND WAAIEN
LAAT DE WIND WAAIEN 2019 zal worden herinnerd als het jaar waarin iets veranderde, toen kinderen staakten om volwassenen te vragen actie te ondernemen om klimaatverandering tegen te gaan. Geïnspireerd
Nadere informatieStrathmore 19 december 1909. Vader en Broeders
Strathmore 19 december 1909 Vader en Broeders Ik had wel eerder geschreven maar ik dacht, Jan gaat toch naar huis met Kerstmis maar nu gaat hij niet. Hij is bij een boer in de buurt en kan er heel den
Nadere informatieEmigrerende Nederlander heeft nooit heel erge haast
Tekst 4 Emigrerende Nederlander heeft nooit heel erge haast 5 10 15 20 25 30 35 40 (1) Postbodes gezocht. Standplaats: Reykjavik. Vereist: een goede conditie. Kennis van de IJslandse taal niet nodig. Zomaar
Nadere informatieWie beslist wat? Duur: 30 45 minuten. Wat doet u?
Wie beslist wat? Korte omschrijving werkvorm: De werkvorm Wie-Beslist-Wat is een variant op het spel Ren je rot. De leerlingen worden ingedeeld in teams. Elk team strijdt om de meeste punten. Er zijn kennisvragen
Nadere informatieHoofdstuk 7 Samenwerking in Europa
Hoofdstuk 7 Samenwerking in Europa Vroeger voerden Europese landen vaak oorlog met elkaar. De laatste keer was dat met de Tweede Wereldoorlog (1940-1945). Er zijn in die oorlog veel mensen gedood en er
Nadere informatieBOER IN DE BUURT DIT IS HET WERKBOEK VAN:...
BOER IN DE BUURT DIT IS HET WERKBOEK VAN:..................... INLEIDING Dit werkboek hoort bij de website Boer in de buurt (www.boerindebuurt.nl). Op deze website vind je filmpjes, illustraties en opdrachten
Nadere informatieInhoud. Deel 1 De Nederlandse arbeidsmarkt. Deel 2 Jouw arbeidsperspectief. 9 Inleiding. 14 Hoofdstuk 1 Sectoren
Inhoud 9 Inleiding Deel 1 De Nederlandse arbeidsmarkt 14 Hoofdstuk 1 Sectoren 23 Hoofdstuk 2 Beroepen en beroepseisen 34 Hoofdstuk 3 Manieren van werken Deel 2 Jouw arbeidsperspectief 46 Hoofdstuk 4 Een
Nadere informatieNee, ik ben niet pet. Ik ben EEN pet. De Pet van een Douanier.
Nee, ik ben niet pet. Ik ben EEN pet. De Pet van een Douanier. Hé. Hallo! Wat ontzettend leuk dat je naar mij kijkt. Ja, je ziet het goed. Ik ben een pet. Nee, ik ben niet pet. Ik ben EEN pet. De Pet van
Nadere informatieWerkstuk Aardrijkskunde Duitse landbouw
Werkstuk Aardrijkskunde Duitse landbouw Werkstuk door Damon 3202 woorden 12 juni 2014 6,9 7 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Inleiding Het onderwerp van het onderzoek is de Duitse landbouw. Ik doe dit
Nadere informatieKaart 15 Bollen en knollen
Kaart 15 Bollen en knollen Informatiekaart Werkblad Onderzoek: o Bollen en knollen o Narcissen op water Quiz: o http://natuur.ariena.com Voor de leerkracht: De kinderen leren de volgende begrippen: Bollenstreek
Nadere informatieMensen die een beroep hebben waarbij ze voedsel direct uit de natuur halen. Zoals fruittelers, boeren en vissers.
Meander Samenvatting groep 6 Thema 2 Werk en energie Samenvatting Beroepen Beroepen kun je verdelen in drie groepen. Mensen in de eerste groep (landbouw, tuinbouw en visserij) halen producten rechtstreeks
Nadere informatieMensen die een beroep hebben waarbij ze voedsel direct uit de natuur halen. Zoals fruittelers, boeren en vissers.
Meander Samenvatting groep 6 Thema 2 Werk en energie Samenvatting Beroepen Beroepen kun je verdelen in drie groepen. Mensen in de eerste groep (landbouw, tuinbouw en visserij) halen producten rechtstreeks
Nadere informatieD85, Past. van Haarenstraat 4
D85, Past. van Haarenstraat 4 Geplaatst in de Heise Krant van november 2015, gewijzigd 20-04-2017 Op 14 mei 1907 trouwde Martinus (Tinus) Schepers met Adriana (Jaont) Schepens. Een bijzonderheid van dit
Nadere informatieAntwoorden Economie Handel
Antwoorden Economie Handel Antwoorden door een scholier 973 woorden 14 april 2004 4,8 61 keer beoordeeld Vak Economie Begrippen: Open Economie: Bijvoorbeeld: Nederland exporteert veel goederen en diensten
Nadere informatieWij willen graag onze eigen beslissingen nemen
Jack van Eekelen Noordhoek, 40 melkkoeien en 40 ha akkerbouw Drie jonge mannen werken in VOF-verband op het bedrijf van hun ouders. Hun doel is bedrijfsovername. De een is wat verder dan de ander, maar
Nadere informatie1 de kaart. samenvatting
1 de kaart les 1 Nederland vanuit de ruimte Het weer kun je bekijken met behulp van satellietbeelden. Een satellietbeeld is een computerbeeld dat is gemaakt vanuit een satelliet. Je kunt er bijvoorbeeld
Nadere informatie