Wallsteijn. Legenda. Natuurmonumenten. Als je van Nederland houdt.

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Wallsteijn. Legenda. Natuurmonumenten. Als je van Nederland houdt."

Nienke Jonker
8 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Wallsteijn t Pannehûske Landhuis Wallsteijn is een goed bewaard landgoed met een besloten karakter. De paarse wandelroute leidt u langs beide vijvers, de hakhoutbossen, het Engels hof, de Zonnedreef en de koepel. Natuurmonumenten heeft in 1977 het landgoed grotendeels in eigendom gekregen. Sindsdien is Natuurmonumenten actief in het herstellen en behouden van de cultuurhistorische eigenschappen van Wallsteijn. Zonnedreef Zonneheuvel Engelse hof Johanna-graf Lange dreef Spiegeldreef Spiegelvijver Slingervijver Landhuis Wallsteijn is rond 1800 aangelegd door Frederik van de Wall, schout (burgemeester) van Zundert. De naam Wallsteijn is ontstaan uit de familienaam Wall aangevuld met Steijn om het landgoed en de eigenaar een zekere status te geven. Het landhuis en de tuin zijn particulier bezit en niet toegankelijk voor publiek. Het overige deel van het landgoed is opengesteld voor wandelaars. Natuurmonumenten heeft diverse gemarkeerde wandelroutes aangelegd die het landgoed doorkruisen. Vogels Het landgoed Wallsteijn staat bekend om de nachtegalen. De zang van deze onopvallende vogels is te horen van half april tot in augustus. Ook komt de wielewaal hier voor en in het riet van de Spiegelvijver kunt u een glimp opvangen van de kleine karekiet. Legenda Grondgebruik Bos Akker Overig grondgebruik Heide Bebouwing Zand Water Routes Wallsteijnroute 2,5 km Verkeer U staat hier Horeca Informatiepaneel Koepel Johanna-graf Parkeren Natuurmonumenten aan het werk Op Wallsteijn is de hakhoutcultuur herstelt, zijn de oevers van de vijvers vrij gemaakt van begroeiing, is de doorkijk naar het Johannagraf opgeknapt en is de moestuin nieuw leven ingeblazen. Zo werkt Natuurmonumenten aan het behoud en herstel van de bijzondere landgoederen rond Zundert.

2 Engels Hof U staat hier bij de moestuin van landgoed Wallsteijn, het Engels Hof. Het Engels Hof dankt zijn naam aan de parkachtige aanleg (Engelse landschapsstijl) die de tuin van oorsprong in 1830 had. De tuin bestond uit verschillende vakken en paden. Mevrouw van de Wall gebruikte deze tuin als echte moes- en fruittuin met grote eerste aardappeloogst boomgaard, bessenstuiken en kruidentuin. Herstel De moestuin was in de afgelopen 60 jaar verwilderd en verwaarloosd. Natuurmonumenten heeft met steun van diverse partners het karakteristieke hekwerk en de leifruitmuur hersteld. Tegen de muur is opnieuw leifruit geplant. Doordat de muur warmte vasthoudt groeit het fruit beter. De boomgaard met fruitbomen is hersteld. De fruitbomen zijn gesnoeid en de boomspiegels zijn zichtbaar gemaakt en hebben bemesting gekregen. Ook de groentetuin is nieuw leven ingeblazen. Er is opnieuw een bloemen- en kruidenstrook ingezaaid. In de groentebedden worden oud Hollandse groenten gekweekt. Vrijwilligers van Natuurmonumenten hebben het Engels Hof onder hun hoede genomen met als resultaat een prachtig groeiende en bloeiende moestuin. Vrijwilligerswerk Vele vrijwilligers helpen Natuurmonumenten bij het geven van voorlichting of onderhoudswerk in de natuur. Kunnen we ook op u rekenen? Meld u aan via vrijwilligers aan het werk appelboom

3 De vijvers van Wallsteijn Spiegelvijver U kijkt hier uit op de Spiegelvijver die in het verlengde ligt van de Spiegeldreef. De Spiegeldreef is een optische laan die, vanuit het landhuis gezien, breed begint en smal eindigt. Kijkend vanuit het landhuis lijkt de laan hierdoor langer dan hij in werkelijkheid is. Vanuit het landhuis keek men door de laan over de langwerpige Spiegelvijver op de sokkel met vaas aan het uiteinde van de vijver. De Spiegelvijver is aangelegd in 1814, de dreef een jaar later. Spiegelvijver met het landhuis op de achtergrond te zien door de optische laan. Slingervijver Verderop ligt de Slingervijver, deze vijver slingert als het ware tussen de opgaande bomen van het Engels Bos door. Met de aanleg van de vijver is al in 1798 een begin gemaakt. Volgens oude vertellingen diende de Slingervijver als zwemvijver voor de meisjes. De jongens zwommen in een andere vijver. Deze verhalen zijn echter niet op feiten berust, het is dus niet duidelijk of deze vijvers echt als zwemvijvers werden gebruikt of puur als Engelse landschapsstijl voor de opvulling tussen het hakhout werden aangelegd Optische laan (Spiegeldreef) vanuit landhuis naar Spiegelvijver. Natuurmonumenten Natuurmonumenten heeft beide vijvers, waarvan de oevers overwoekerd waren, weer zichtbaar gemaakt. De paarse wandelroute loopt rondom de Slingervijver en steekt met een bruggetje het water over. Op het bankje bij de vijver kunt u genieten van deze bijzondere omgeving en de in het voorjaar prachtig bloeiende rhododendrons. kleine karekiet

4 Hakhout op Wallsteijn Hakhout Hakhout is een bostype waarbij bomen net boven de stamvoet, op kniehoogte worden afgekapt. Op Wallsteijn is er eikenhakhout en elzenhakhout aanwezig, beide hakhoutsoorten worden om de zes tot tien jaar gekapt. Hierdoor ontstaan de zogenaamde stobben (stamvoet met zaagvlakken) met uitlopers. Wallsteijn heeft percelen hakhout en erfafscheidingen van hakhout, ze dragen bij aan het besloten karakter van het landgoed. De delen met lage begroeiing vormen een contrast met de bomenlanen en percelen met hoge begroeiing. eikvaren Historisch gebruik De stammen, staanders en takken werden gebruikt als paalhout, stelen voor gereedschap en brandhout. In tijden van weleer werden de hakhoutpercelen verpacht aan de hoogste bieder en waren daarmee een belangrijke inkomstenbron voor de landgoedeigenaar. ree en reekalf Hakhout herstel Het hakhout op dit landgoed was flink verwilderd, daarom heeft Natuurmonumenten het hout gekapt en afgevoerd zodat het oorspronkelijke karakter zich kan herstellen. Natuurmonumenten houdt het hakhoutbos in stand omdat het een belangrijk landschapsbeeld is, typerend voor het landgoed. Ook is het een leefgebied voor de eikvaren en een rustplek voor reeën. welke boomsoort is dit??

5 Doorkijk naar Johannagraf Vanaf deze plek op de Zonnedreef, kijkt u in zuidelijke richting over de akker, door de eikenlaan, naar het Johannagraf. Deze grafheuvel is, in respect voor haar voormalige functie, niet toegankelijk voor publiek. Hierop wordt een uitzondering gemaakt tijdens de excursies die Natuurmonumenten op in bloeistaande rodebeuk landgoed Wallsteijn organiseert. Kijk voor het excursieaanbod op Grafheuvel In 1812 startte Frederik van de Wall met de aanleg van de grafheuvel, die als familiegraf dienst moest gaan doen. De grafheuvel kreeg de naam Johannagraf, vernoemd naar de vrouw van Frederik van de Wall. In 1814 overleed zijn 19 jarige dochter, Jeanette, aan roodvonk. Zij werd als eerste en gelijk als laatste begraven in de tombe die op de grafheuvel stond. Later werd het verboden om op particuliere grond begraafplaatsen in te richten. De tombe is niet meer aanwezig, maar de funderingen van de graftombe zijn nog wel aanwezig in de heuvel. eik Beplanting Op de grafheuvel zijn vier rode beuken geplant, om de beuken zijn eiken geplant met daaronder rhodondendrons. Het graf is hierdoor een stille, volledig in zichzelf gekeerde beschutte plek. Dit werd nog versterkt doordat de akker voor de grafheuvel geheel omgeven was door een houtwal. Nieuwsgierige bezoekers werden op deze manier buiten gehouden. Vanaf het landgoed werd vanuit de Zonnedreef een doorzicht op het graf gemaakt door een deel van de houtwal te verwijderen. Deze opening in de houtwal is door Natuurmonumenten weer zichtbaar gemaakt, zodat u vanuit hier een goed zicht heeft op het Johannagraf. in bloeistaande rhododendron

6 H oekvensedreef Koepel van Wallsteijn Abdij Maria Toevlucht In den Anker De Zonneheuvel en de Zonnedreef zijn aangelegd rond Het bijzondere aan de heuvel is dat deze niet gericht is op het omliggende landschap maar op de Zonnedreef. Deze gerichtheid De Reten Moersebaan De Moerse Bossen naar binnen is kenmerkend voor het landgoed Wallsteijn, dat altijd een besloten karakter heeft gehad. t Pannehûske Van heuvel naar koepel In eerste instantie werd de heuvel vermoedelijk als een stenen halfcirkelvormig bouwseltje gezet met een zitbank. De omringende bomen dienden als windbreker. De mensen gebruikten deze heuvel als rustplek of schuilplek en om inspiratie op te doen. Later werd door Natuurmonumenten op deze heuvel een koepel geplaatst in de stijl van de koepels op de Oude Buisse Heide en de Moeren. Landgoederenzone Natuurmonumenten Zundert Inmiddels zijn er 4 koepels aanwezig in de landgoederenzone rondom Zundert, waartoe de Oude Buisse Heide, Wallsteijn, De Reten en particulier landgoed De Moeren behoren. In De Reten staat sinds november 2010 een moderne versie van staal. Al deze koepels liggen aan de door Natuurmonumenten uitgezette 12km lange (blauwe) Koepelroute. De Koepelroute kan gestart worden vanuit de herberg t Pannehûske of Café In den Anker. Atelier Legenda Grondgebruik Bos Akker Overig grondgebruik Heide Bebouwing Zand Water Routes Koepelroute 12 km Verkeer U staat hier Horeca Informatiepaneel Draaihek Koepel Johanna-graf Parkeren koepel Oude Buisse Heide koepel De Reten

Vergelijkbare documenten

www.wandelwiki.be Landgoederen Klarenbeek en De Haere. 27-11-2012 Wandelroute Veluwe - Doornspijk

www.wandelwiki.be Landgoederen Klarenbeek en De Haere. 27-11-2012 Wandelroute Veluwe - Doornspijk 27-11-2012 Wandelroute Veluwe - Doornspijk Landgoederen Klarenbeek en De Haere. We wandelen met Lupus in het overgangsgebied tussen de voormalige Zuiderzee en de Veluwe. Doornspijk is een overwegend agrarische