INHOUDSOPGAVE. Deel I: De brandverzekering-zaakverzekering... 1

Transcriptie

1 INHOUDSOPGAVE WOORD VOORAF... v HOOFDSTUK I DE BRANDVERZEKERING... 1 Deel I: De brandverzekering-zaakverzekering... 1 Afdeling 1. Aard van de brandverzekeringsovereenkomst... 1 Afdeling 2. Toepasselijke wetgeving... 2 I. Toepassingsgebied van het KB van 24 december II. Uitsluitingen... 4 III. Wettelijkheidsvraagstuk... 4 Afdeling 3. Totstandkoming van de verzekeringsovereenkomst... 5 I. Het verzekeringsvoorstel... 5 II. De verzekeringsaanvraag... 6 III. De voorafgetekende polis... 7 Afdeling 4. De verzekerde risico s... 7 I. Brand... 8 II. Bijkomende dekkingen... 8 A. Verplichte bijkomende dekkingen De wet op de landverzekeringsovereenkomst Reddingskosten Schadegeval buiten de verzekerde goederen Natuurrampen Het Brandverzekeringsbesluit Aanslag en arbeidsconflict Storm...18 B. Facultatieve bijkomende dekkingen...19 Afdeling 5. De verzekerde personen...20 Afdeling 6. De duur en de wijziging van de verzekeringsovereenkomst...21 I. De duur...21 II. De wijziging van de verzekeringsovereenkomst...23 Afdeling 7. De minimumwaarborgen...23 I. Verzekerde risico s en verzekerde personen...24 vii

2 Handboek bijzonder gereglementeerde verzekeringscontracten II. Waardering van het verzekerde goed...24 III. Sanctionering van de onjuiste opgave van het risico...25 IV. Sanctionering van de niet-aangifte van een risicoverzwaring...27 V. Verdeling van de schadelast bij samenloop van verzekeringen...29 VI. Oververzekering en onderverzekering...31 A. De overdraagbaarheidsclausule...31 B. De evenredigheidsregel...32 C. Uitzonderingen...32 VII. Sanctionering van de verplichting de schade te voorkomen...33 VIII. Omvang van de vergoeding...35 A. Algemeen...35 B. Nieuw- of herbouwwaarde...35 C. Aangenomen waarde of andere waarden...40 D. Vrijstelling...40 IX. Uitkeringstijdstip van de vergoeding...42 A. Wederopbouw of wedersamenstelling...43 B. Vervanging...44 C. Andere gevallen...44 D. Regels gemeenschappelijk aan voornoemde gevallen Termijnverlenging Rechten van hypothecaire en bevoorrechte schuldeisers...47 Afdeling 8. Overgang en overdracht van het verzekerde goed...49 I. Overgang ingevolge overlijden...49 II. Overdracht onder levenden...50 Afdeling 9. Scheidsrechterlijk beding...52 Deel II: De aansprakelijkheidsverzekering in geval van brand...53 Afdeling 1. Algemeenheden toepasselijke wetgeving...53 Afdeling 2. De verzekering van het huurrisico...53 I. Huurdersaansprakelijkheid bij brand...54 II. Bijzondere bepalingen...57 A. Onderverzekering...58 B. Omvang en uitkeringstijdstip van de vergoeding...58 C. Rechtstreekse vordering Eigen recht Excepties Verjaring...62 Afdeling 3. De verzekering tegen het verhaal van derden...63 I. Het verhaal van derden...63 II. Bijzondere bepalingen...64 viii

3 Inhoudsopgave A. Over- en onderverzekering...64 B. Omvang en uitkeringstijdstip van de vergoeding...64 C. Rechtstreekse vordering...66 Deel III: De wet van 30 juli 1979 betreffende de verplichte aansprakelijkheidsverzekering inzake brand en ontploffing voor inrichtingen toegankelijk voor het publiek...67 Afdeling 1. Preventie van branden en ontploffingen...67 Afdeling 2. De objectieve aansprakelijkheid en overeenkomstige verplichte verzekering inzake brand en ontploffing...68 I. Objectieve aansprakelijkheid...69 II. Verplichte aansprakelijkheidsverzekering...71 A. Eigen recht van de slachtoffers...71 B. Excepties...72 C. Verjaring...73 D. Subrogatie van de verzekeraar...74 III. Sancties...74 HOOFDSTUK II DE GEZINSAANSPRAKELIJKHEIDSVERZEKERING...75 Afdeling 1. Aard van de gezinsaansprakelijkheidsverzekering...75 Afdeling 2. Toepasselijke wetgeving...76 I. De wet op de landverzekeringsovereenkomst...76 II. KB van 12 januari A. Toepassingsgebied...77 B. Overgangsrecht...79 C. Wettelijkheidsvraagstuk...79 Afdeling 3. De verzekerde risico s...80 I. De burgerlijke aansprakelijkheid buiten overeenkomst met betrekking tot het privéleven...81 A. Artikelen bis B.W B. Objectieve aansprakelijkheden en hinder uit nabuurschap...85 C. Milieuschade...85 D. Bewijslast...85 II. Bijkomende dekkingen...86 A. Rechtsbijstand...86 B. Onvermogen van derden...87 C. Andere dekkingen...87 ix

4 Handboek bijzonder gereglementeerde verzekeringscontracten III. Uitsluitingen...88 A. Verplichte uitsluitingen Contractuele aansprakelijkheid Professionele aansprakelijkheid Aansprakelijkheid bij brand...90 B. Facultatieve uitsluitingen De burgerrechtelijke aansprakelijkheid buiten overeenkomst onderworpen aan een verplichte verzekering (art. 6, 1 ) De schade veroorzaakt aan de verzekeringnemer, zijn samenwonende echtgenoot en alle bij hem inwonende personen (art. 6, 2 ) De materiële schade aan huispersoneel (art. 6, 3 ) De schade voortvloeiend uit de extra-contractuele aansprakelijkheid die leiders, aangestelden of organisatoren van jeugd- of gelijkgestelde bewegingen dragen voor daden van personen voor wie ze moeten instaan (art. 6, 4 ) De schade die rechtstreeks of onrechtstreeks het gevolg is van nucleaire risico s (art. 6, 5 ) De schade voortvloeiend uit grove fouten, die op uitdrukkelijke en beperkende wijze in de algemene voorwaarden van de polis zijn bedongen en begaan worden door een verzekerde die de jaren van onderscheid heeft bereikt (art. 6, 6 ) De schade aan roerende of onroerende goederen of aan dieren die een verzekerde onder zijn bewaking heeft (art. 6, 7 ) De schade veroorzaakt door het gebouw of een deel van het gebouw, dat door de verzekeringnemer niet gebruikt wordt als hoofdverblijf (art. 6, 8 ) De schade veroorzaakt door tuinen met een oppervlakte van meer dan 1 ha (art. 6, 9 ) De schade veroorzaakt door personen- of goederenliften (art. 6, 10 ) De stoffelijke schade veroorzaakt door vuur, brand, ontploffing of rook ingevolge vuur of brand ontstaan in of overgeslagen van het gebouw waarvan de verzekerde eigenaar, huurder of bewoner is (art. 6, 11 ) De schade veroorzaakt door gebouwen ter gelegenheid van de bouw, wederopbouw of aanpassingswerken (art. 6, 12 ) De stoffelijke schade veroorzaakt door grondverschuivingen (art. 6, 13 ) De schade veroorzaakt door het gebruik van zeilboten van meer dan 200 kg, motorboten of luchtvaartuigen, door het x

5 Inhoudsopgave beoefenen van de jacht met inbegrip van de wildschade, evenals de schade veroorzaakt door rijpaarden waarvan de verzekerde eigenaar is en door andere huisdieren (art. 6, 14 tot 17 )...95 Afdeling 4. De verzekerde personen...96 I. De verzekeringnemer en samenwonende echtgeno(o)t(e)...96 II. De bij de verzekeringnemer inwonende personen...96 A. Het begrip inwonenden...96 B. Studenten...97 C. Dienstplichtigen en gewetensbezwaarden...97 D. Conventionele uitbreidingen...97 III. Huispersoneel en gezinshelpers...98 IV. Bewakers van kinderen en dieren van de verzekeringnemer...99 Afdeling 5. De omvang van de vergoeding vrijstelling I. Lichamelijke schade II. Stoffelijke schade vrijstelling III. Reddingskosten Afdeling 6. De werking van de gezinsaansprakelijkheidsverzekering I. De leiding van het geschil II. Eigen recht van de benadeelde A. Begripsomschrijving B. Tegenwerpelijke excepties en regresvordering C. Verjaring Afdeling 7. De duur van de verzekeringsovereenkomst HOOFDSTUK III DE VERPLICHTE AANSPRAKELIJKHEIDSVERZEKERING INZAKE MOTORRIJTUIGEN Afdeling 1. Aard van de verplichte aansprakelijkheidsverzekering inzake motorrijtuigen Afdeling 2. Toepasselijke wetgeving Afdeling 3. Het toepassingsgebied van de verplichte aansprakelijkheidsverzekering inzake motorrijtuigen I. Het begrip motorrijtuig II. Verzekeringsplicht A. Onder welke voorwaarden geldt de verzekeringsplicht? B. Op wie rust de verzekeringsplicht? C. Uitzonderingen Staat en openbare instellingen xi

6 Handboek bijzonder gereglementeerde verzekeringscontracten 2. Gewoonlijk in het buitenland gestalde voertuigen Afdeling 4. Totstandkoming van de verzekeringsovereenkomst Afdeling 5. Het bewijs van de verzekeringsovereenkomst I. Tussen verzekeraar en verzekeringnemer II. Jegens derden Afdeling 6. De verzekerde risico s Afdeling 7. De verzekerde personen I. De houder II. De bestuurder III. De vervoerde personen IV. De werkgever V. Dekking uitgesloten bij diefstal, geweldpleging of heling Afdeling 8. De gedekte schade en de omvang van de vergoeding I. Gedekte schade II. Van de dekking uitgesloten schade III. Omvang van de vergoeding A. Algemene regel: onbeperkte dekking B. Uitzonderingen: beperkte dekking IV. Van de dekking uitgesloten benadeelden Afdeling 9. De werking van de verplichte motorrijtuigenverzekering I. Eigen recht van de benadeelde II. Niet-tegenwerpelijke excepties III. Tegenwerpelijke excepties IV. Verhaalrecht van de verzekeraar (regresvordering) V. Mechanismen ter bespoediging van de schadeafwikkeling A. De rechtstreekse vordering tegen de motorrijtuigenverzekeraar B. De schaderegelaar C. De behandeling en afwikkeling van de schadevergoedingseis D. Het informatiecentrum en schadevergoedingsorgaan De informatieopdracht De vergoedingsopdracht bij ontstentenis van antwoord of voorstel vanwege de verzekeraar en bij ontstentenis van schaderegelaar Afdeling 10. De premie en het bonus-malusstelsel I. De berekeningscriteria van de premie II. Het bonus-malusstelsel (a posteriori personalisatiestelsel) A. Vóór het Koninklijk Besluit van 16 januari B. Sinds het Koninklijk Besluit van 16 januari III. Het Tariferingsbureau Afdeling 11. De overdracht van het motorrijtuig Afdeling 12. Het geschil xii

7 Inhoudsopgave I. Territoriaal bevoegde rechter II. Materieel bevoegde politierechter III. Verjaring IV. Tegenwerpelijkheid van het vonnis Afdeling 13. Het Gemeenschappelijk Waarborgfonds I. Tussenkomstgevallen Niet-geïdentificeerd motorrijtuig Toevallig feit Diefstal, geweldpleging en heling Geen verzekering of niet geïdentificeerde verzekeringsonderneming Ingetrokken toelating of faillissement van de verzekeraar II. Gedekte schade III. Uitgesloten benadeelden HOOFDSTUK IV DE LEVENSVERZEKERING Afdeling 1. Aard van de levensverzekering Afdeling 2. Toepasselijke wetgeving Afdeling 3. Geldigheidsvoorwaarden Afdeling 4. Totstandkoming, inwerkingtreding en duur van de overeenkomst Afdeling 5. De verzekerde risico's I. De verzekering bij overlijden A. De verzekering voor het hele leven B. De tijdelijke overlijdensverzekering C. De overlevensverzekering II. De verzekering bij leven A. De verzekering op uitgesteld kapitaal B. De verzekering op lijfrente Onmiddellijke lijfrente Uitgestelde lijfrente III. De gemengde verzekering IV. Specifieke levensverzekeringen A. De volksverzekering B. De schuldsaldoverzekering C. De rekeningverzekering D. De groepsverzekering Niet-betaling van de premies Beëindiging van de arbeidsovereenkomst xiii

8 Handboek bijzonder gereglementeerde verzekeringscontracten E. De fondsenverzekering of unit-linked levensverzekering (tak 23) V. Uitsluitingen A. Oorlog en gelijkaardige feiten B. Zelfmoord C. Doodstraf en deelneming aan een misdaad of wanbedrijf D. Andere uitsluitingen E. Bewijslast F. Lot van de gekapitaliseerde premies Afdeling 6. De begunstigde I. Aanduiding van de begunstigde A. De echtgenoot B. De kinderen C. Geen of vooroverleden begunstigde II. Beding ten gunste van een derde en aanvaarding III. Tegenwerpelijke excepties IV. Herroeping van de begunstiging Afdeling 7. De verplichtingen van de verzekeringnemer I. Juiste opgave van het risico A. Spontane mededelingsplicht B. Sanctionering C. Aids D. Erfelijkheidsonderzoek (Genetic screening) E. Het onbetwistbaarheidsbeding II. Mededeling van risicoverzwaringen III. Betaling van de premie Afdeling 8. De premie en de wiskundige reserve I. De premieberekening A. De verzekering bij overlijden B. De verzekering bij leven C. De gemengde verzekering II. De rechten op de wiskundige reserve A. Recht van afkoop B. Recht van reductie C. Recht van voorschot D. Recht van inpandgeving E. Recht van overdracht F. Winstdeling Afdeling 9. Echtgenoten en levensverzekering I. Bekwaamheid van onder een gemeenschapsstelsel gehuwde echtgenoten 277 * De mede-echtgenoot is begunstigde * Een derde is begunstigde xiv

9 Inhoudsopgave II. Verzekeringsprestatie: eigen of gemeenschappelijk goed? III. Gevolgen van een scheiding op de uit de overeenkomst voortspruitende rechten en op de handhaving van de begunstiging A. De rechten voortspruitend uit de polis B. De begunstiging Afdeling 10. De vervanging en de overname van de levensverzekeringsovereenkomst Afdeling 11. De verjaring van de verzekeringsprestatie HOOFDSTUK V DE RECHTSBIJSTANDSVERZEKERING Afdeling 1. Aard van de rechtsbijstandsverzekering Afdeling 2. Toepasselijke wetgeving I. KB van 12 oktober 1990 en wet van 25 juni 1992 op de landverzekeringsovereenkomst II. Toepassingsgebied KB 12 oktober 1990 uitsluitingen Geschillen of risico s in verband met het gebruik van zeeschepen (art. 2, 1 KB) Verzekeraar van de burgerrechtelijke aansprakelijkheid (art. 2, 2 KB) Verzekeraar van hulpverlening (art. 2, 3 KB) III. Overgangsrecht IV. Wettelijkheidsvraagstuk Afdeling 3. De verzekerde risico s a. Verzekerde is verwerende partij b. Verzekerde is eisende partij Afdeling 4. De dekkingswaarborgen I. Gerechtelijke kosten II. Buitengerechtelijke kosten III. Andere diensten IV. Verleende dekking en goede trouw V. De objectiviteitsclausule A. Meningsverschillen B. De objectiviteitsclausule Informatieplicht Procedure Afdeling 5. Beschermingsbepalingen ten gunste van de verzekerden I. Afzonderlijke overeenkomst of hoofdstuk en afzonderlijke premie II. Beheerformules inzake schaderegeling A. Ratio legis xv

10 Handboek bijzonder gereglementeerde verzekeringscontracten B. Gescheiden beheer C. Schaderegelingskantoor D. Aanstelling van een vrij gekozen advocaat E. Algemene beoordeling F. Vrije dienstverlening en vrijheid van vestiging III. Belangenconflictenregeling IV. Rechtsbijstandsverzekering als bijkomend risico Afdeling 6. De verhouding tussen de rechtsbijstandsverzekeraar en de advocaat Afdeling 7. De duur van de verzekeringsovereenkomst SELECTE BIBLIOGRAFIE TREFWOORDENREGISTER xvi