Jezus en de Samaritaanse vrouw

Transcriptie

1 Jezus en de Samaritaanse vrouw Ds. W. Harinck Johannes 4:29 Zingen: Psalm 139: 1 Lezen: Johannes 4: 1-30 Zingen: Psalm 6: 2, 3, 4 Zingen: Psalm 65: 2 Zingen: Psalm 75: 1 Gemeente, we vragen in deze dienst uw aandacht voor Gods Woord zoals we dat lezen in Johannes 4 vers 29: Komt, ziet een Mens, Die mij gezegd heeft alles wat ik gedaan heb; is Deze niet de Christus? We willen letten op: Jezus en de Samaritaanse vrouw. Dit bepaalt ons bij: 1. Een ongevoelige zondares 2. Een ontdekte zondares 3. Een geredde zondares 1. Een ongevoelige zondares Tijdens Zijn omwandeling op aarde heeft de Heere Jezus met veel verschillende mensen gesprekken gevoerd. Het is opmerkelijk dat de evangelist Johannes aan het begin van zijn evangelieboek ons juist verscheidene gesprekken doorgeeft, die Jezus met verschillende mensen gehouden heeft. In hoofdstuk 3 horen we van dat indringende gesprek dat Jezus heeft gehad met Nicodemus, de deugdzame farizeeër, een overste uit de Joden, een eerbiedwaardig en zeer rechtzinnig mens. En in het vierde hoofdstuk, waar we een gedeelte van gelezen hebben, horen we van nog een gesprek, een gesprek dat de Heere Jezus heeft gehad met een vrouw uit Samaria, een vrouw met een zeer bedenkelijke reputatie. Twee verschillende gesprekken dus, met twee heel verschillende mensen. En toch: Nicodemus en de Samaritaanse vrouw, hoe verschillend ze ook zijn, ze hebben allebei hetzelfde nodig: ze zijn beide nakomelingen van Adam. De kerkmens en de wereldse mens hebben hetzelfde nodig, gemeente, want voor ieder mens geldt: Die in de Zoon gelooft, die heeft het eeuwige leven; maar die de Zoon ongehoorzaam is, die zal het leven niet zien, maar de toorn Gods blijft op hem (Joh.3:36). Daarom: de rechtzinnige farizeeër moet het horen: Tenzij dat iemand wederom geboren worde, hij kan het koninkrijk Gods niet zien (Joh.3:3). En de Samaritaanse vrouw moet het horen: Alleen als je van dit water drinkt ontvang je het eeuwige leven! 1/11

2 Nicodemus moet horen van de wedergeboorte, van de noodzaak van het waarachtige geloof. En ook de Samaritaanse vrouw moet het horen. Er staat in het vierde vers van ons hoofdstuk: En Hij - dat is de Heere Jezus - móest door Samaria gaan. Het zijn maar enkele woorden en toch zo heel belangrijk. Als Johannes ons gaat vertellen dat de Heere Jezus Judea en Jeruzalem heeft verlaten en Zich weer terugtrekt in het noorden, in Galilea, dan zegt hij: En Jezus gaat door Samaria. Dat was behoorlijk grensverleggend voor die dagen. Want de meeste Joden, als ze vanuit Judea naar Galilea reisden, gingen met een grote boog om dat land van Samaria heen. Ze wilden zich niet verontreinigen door ook maar één voet in het land van dat bastaardvolk van de Samaritanen te zetten. Maar Jezus gaat niet met een boog om Samaria heen. Hij trekt Zich van menselijke grenzen niets aan. Grensverleggend gaat Hij door Samaria heen. Er staat zelfs: Hij móest door Samaria gaan. Van Wie moest dat? Wel, gemeente, dat moest van Zijn Vader. God wil dat Jezus door Samaria gaat. God is niet alleen een God der Joden, maar ook een God van de Samaritanen. Hij móest door Samaria gaan. Want in dat zondaarsland van Samaria, daar in dat stadje Sichar, daar zijn er die liggen onder het zegel van Gods eeuwige verkiezing. Nu wentelen ze zich nog in het slijk van de zonde. Maar ze moeten er uit gehaald worden. Ze moeten als parels worden gehecht aan de middelaarskroon van deze Zaligmaker. Hij móest door Samaria gaan. Zo komt de Heere Jezus bij het stadje Sichar aan. Daar zien we Hem zitten bij een bron, bij een waterput. De Heere Jezus zit daar alleen. De discipelen zijn dat stadje ingegaan om boodschappen te gaan doen, om wat eten te gaan kopen. Jezus is vermoeid van de lange reis. Zo zit Hij daar als een vermoeide reiziger bij die bron. Het is een bijzondere plaats, die bron. Die plaats roept oude herinneringen op. Het is de Jakobsbron waar Jezus zit. Het is het eerste stukje land dat Jakob in Kanaän in bezit gekregen had. Daar had Jakob samen met zijn knechten een bron ontdekt. Daar was levend water. Dat vloeide zomaar. Ze hoefden zomaar wat te graven en dat water een beetje te kanaliseren en ze hadden daar een levende bron van water gevonden. En tot in de dagen van Jezus omwandeling op aarde was daar nog diezelfde bron. Die bron gaf levend, helder, goed drinkbaar water. En daar zit Jezus. Hij rust. Hij is vermoeid. Hij was ons in alle dingen gelijk. Ook Hij kende vermoeidheid. Ook Hij was wel eens aan het eind van Zijn krachten. Zo zit Jezus daar. Dan komt daar een vrouw aan. Ze heeft een kruik bij zich, want ze komt om water te halen. We horen van Johannes dat het de zesde ure was. In onze tijdrekening is dat precies twaalf uur, dus midden op de dag. Dan staat de zon het hoogst aan de hemel. Dan is het op het allerheetst. De meeste mensen zijn op dat uur weggescholen in hun huizen. Ze nemen dan wat rust. Het is buiten veel te warm om te werken, te reizen of om bezig te zijn. En dan toch juist op dat tijdstip komt deze vrouw. Op dat zo ongebruikelijke tijdstip komt ze met haar kruik naar de Jakobsbron. Waarom juist op dat tijdstip? Misschien deed ze het wel om de blikken van de mensen te mijden, die verachtelijke blikken, spottende blikken. Misschien wilde ze die wel 2/11

3 ontlopen. Daarom komt ze juist op dat ongebruikelijke uur om van de stilte gebruik te maken en water te putten. Maar anderzijds mogen we ook Gods hand daar wel in zien. Hij regeert alle dingen, Hij regeert zelfs onze voetstappen, al zouden ze naar een waterput gaan. Zo is het de Heere, Die de voetstappen van deze vrouw op dit uur richt naar die waterput. Want er zal een grote ontmoeting in haar leven gaan plaatsvinden. Wie is toch die vrouw met die kruik, die daar Sichar verlaat en naar die put gaat? Het is een vrouw met een slechte naam. Ze heeft zich laten drijven door de begeerten van het vlees. Gulzig heeft ze gedronken uit de bronnen van de zonde, erotiek en zingenot. De ene na de andere man heeft ze versleten. Een vrouw met een slechte naam Met zo n vrouw begint Jezus een gesprek. Want als ze bij de bron komt, dan spreekt de Heere Jezus haar aan. In vers 7 lezen we: Jezus zeide tot haar: Geef Mij te drinken. Het hindert Jezus niet dat zij een Samaritaanse is. Het hindert Jezus niet dat ze een vrouw is. Het hindert hem ook helemaal niet dat ze een zeer bedenkelijke reputatie heeft. Ondanks al die regeltjes die de Joden hadden gemaakt, begint Jezus toch een gesprek met haar. De Joden hadden vanwege die Samaritaanse kwestie de regel dat je als Jood met een Samaritaan geen gemeenschap hebben mocht. En ze hadden ook nog een regel dat een rabbi, een Joodse man, een vreemde vrouw zomaar niet aan mocht spreken. Dat was zeer onbehoorlijk voor die tijd. Maar van al die menselijke regeltjes heeft de Heere Zich niets aangetrokken. Hij sprak die vrouw aan: Geef Mij te drinken. Hier zien we, gemeente, wat de opdracht van de Zaligmaker is, wat Zijn grote zending in deze wereld is: Hij is gekomen om te zoeken en zalig te maken wat verloren is. Hij kwam niet om te roepen de rechtvaardigen, maar de zondaars tot bekering. Daarom spreekt Hij deze vrouw aan. Niets staat Hem in de weg. Op de diepst gevallen zondaar ziet Hij niet uit de hoogte neer. Nee, Hij spreekt haar aan. Ongedwongen, op een eenvoudige manier spreekt Jezus deze vrouw aan: Geef Mij te drinken. Hij vraagt haar om een gunst. Hij roept haar hulp in. Jezus maakt Zich van die vrouw afhankelijk. Geef Mij te drinken. De vriendelijke vraag van die dorstige Reiziger. Wat antwoordt die vrouw? We horen haar zeggen in vers 9: Hoe begeert Gij, Die een Jood zijt, van mij te drinken, die een Samaritaanse vrouw ben? Want de Joden houden geen gemeenschap met de Samaritanen. De Samaritaanse vrouw is verwonderd. En haar reactie is duidelijk ook afwerend. Dat deze Joodse Man haar om water vraagt, dat verwondert haar. Joden en Samaritanen gaan niet met elkaar om. Die gaan met een grote boog om elkaar heen. Die hebben geen gemeenschap met elkaar. En eigenlijk denkt ze bij zichzelf: zo moet dat maar blijven ook. Haar houding, haar reactie is afwerend: Joden en Samaritanen hebben met elkaar geen gemeenschap. Laat dat maar zo blijven, dan hoeven we ook geen moeite te doen om elkaar te ontmoeten. Het is wel veilig, ieder op zijn eigen terrein, langs elkaar heen levend, je niet bemoeien met eikaars zaken... Herkennen wij die gedachtegang, die gedachtewereld die daar achter zit ook, gemeente, jongens en meisjes? Ze is zo afwijzend, zo weerhoudend. Is dat bij ons ook zo? 3/11

4 Maar Jezus keerde Zich, ondanks dat wat botte antwoord, niet van haar af. Hij spreekt haar verder aan en gaat zeggen: Vrouw, als u wist wie Ik was, dan zou u water van Mij begeren en Ik zou het u geven. Ik zou u beter water geven dan dat u ooit met uw kruikje putten kunt uit deze zo eerbiedwaardige bron. Met verbazing, ja zelfs met enige ergernis heeft de vrouw deze wonderlijke woorden van Jezus aangehoord. Ik denk dat ze er niets van snapte. Wat verbeeldt die Vreemdeling Zich wel? Is Hij meer dan Jakob? Kan Hij water geven dat beter is dan water uit deze bron? Hij heeft niet eens een kruik, waarmee zal Hij putten? Laten wij maar niet al te verbaasd zijn over die reactie van deze Samaritaanse vrouw, gemeente. Wat snappen wíj van het evangelie? Wat vatten wij van dat water des levens om niet? Van nature zijn we immers allemaal even blind voor de heerlijkheid en de noodzakelijkheid van Christus Jezus. Dan is ons bestaan ook zo ongevoelig en zo onwetend, ja zelfs zo vijandig voor God en voor Zijn Woord. Dan zijn wij van huis uit als een gesloten vesting. Dan begrijpen we het niet. Dan heerst duisternis in ons verstand, duisternis vooral ook in ons hart. Dat is onze val, die ongevoeligheid, die onwetendheid. De Samaritaanse vrouw had meer op met vaststaande tradities, ze had meer op met vader Jakob en zijn eerbiedwaardige bron, dan met Jezus en Zijn evangelie. En hoe is dat bij ons, gemeente? Ongevoelig is die vrouw, zelfs wat geërgerd is ze. En toch, hoe ongevoelig, hoe bot en afwerend in haar houding, Jezus is geduldig. Rustig en ernstig spreekt Hij verder met haar. Hij gaat het haar uitleggen. Hij gaat haar vertellen van dat water des levens, vers 13 en 14: Een ieder die van dit water drinkt, zal wederom dorsten. Maar zo wie gedronken zal hebben van het water dat Ik hem geven zal, die zal in eeuwigheid niet dorsten; maar het water dat Ik hem zal geven, zal in hem worden een fontein van water, springende tot in het eeuwige leven. Wat denkt u, zegt de Heere Jezus hier te veel? Zegt Hij te veel als Hij die vrouw wijst op dat levende water uit de Jakobsbron; als Hij tot haar zegt: Vrouw, van dit water drinken, dat lest uw dorst maar even, de dorst komt weer terug en u moet opnieuw drinken. Maar Ik heb water en wie daarvan drinkt zal nooit weer dorsten. Ik heb water dat uw levensdorst lessen kan! En wat een levensdorst had die Samaritaanse vrouw! Hoe gulzig had ze gedronken uit de vuile bronnen van de zonde. En haar dorst was gebleven. Leeg en ongelukkig was ze gebleven. Nee, jongens en meisjes, het water van de wereld, hoe veel je er ook van drinkt, kan nooit verzadigen. Levensvreugde, levensvrede is er alleen in Jezus Christus. Hij is het water des levens om niet. En wie van dat water drinkt, dat water zal in hem worden een nooit opdrogende fontein, die springt tot in het eeuwige leven. Zo heeft de Heere Jezus het evangelie aan die vrouw gepredikt in dat gesprek bij die bron. En wat een rijk, wat een heerlijk evangelie, gemeente! Ik heb water wat je levensdorst lessen kan! Ik heb water wat het eeuwige leven schenken kan! Hoe vaak is de Heere met ons al in gesprek geweest? Nee, niet bij die bron, maar hier in de kerk, bij Zijn geopend Woord? Hoe vaak is Zijn lokkend Woord in het evangelie al tot 4/11

5 ons gekomen? In allerlei toonaarden heeft Jezus al met ons willen spreken. Hij heeft met ons willen spreken: Ik ben het water des levens, het Brood des levens, Ik ben de Weg, de Waarheid en het Leven. En die Mij vindt, die vindt het leven en trekt een welgevallen van de Heere. Hoe vaak heeft Hij al voor ons gestaan in het gewaad van Zijn Woord en ons toegeroepen: In uw dood heb Ik geen lust; wendt u naar Mij en wordt behouden, want Ik ben God en niemand meer. O, komt herwaarts tot Mij, allen die vermoeid en belast zijt, en Ik zal u rust geven. Zo heel vaak al heeft deze Zaligmaker in Zijn Woord met ons willen spreken. Hij heeft ons gewezen op die fontein die nooit opdroogt, op dat levende water dat Hij om niet aan dorstende zondaren aanbiedt. Zijn wij ondanks al die gesprekken nog ongevoelig, nog onbewogen, nog steeds blind, nog steeds doof voor de heerlijkheid van de Zaligmaker en voor de rijkdom van Zijn evangelie? Nog onbekeerd, nog ongetroost, uw ziel nog ongered, ondanks al de gesprekken die Jezus met ons vanuit Zijn Woord hebben wilde? Wordt het dan geen tijd, gemeente, om van zoveel ongevoeligheid, zoveel onbekeerlijkheid, vreselijk te schrikken? Dan wordt het daar echt wel eens tijd voor. Als we al jaren een kerkbank aan het verslijten zijn, al jaren dat evangelie van vrije genade horen mogen, en dan nog onbekeerd, dan nog ongetroost, bij dat alles nog onbewogen en niet gered, schrik er maar eens van, gemeente! Jezus ontmoette een ongevoelige zondares. Als Hij tot ons spreekt, dan ontmoet hij van nature ongevoelige zondaren. Maar Jezus weet ingang te maken in het hart van ongevoelige zondaren! Dat is Zijn majesteit, dat is nu Zijn heerlijkheid! Hij breekt open wat wij gesloten hebben. Hij legt open waar wij niet in willen kijken. Zien we dat in onze tweede gedachte, als we letten op: 2. Een ontdekte zondares De Samaritaanse vrouw is betrekkelijk ongevoelig en onbewogen gebleven onder al de woorden die Jezus tot haar sprak. Maar dat veranderde toen Jezus de vinger ging leggen bij de wond, bij de zere plek in haar leven. Ze kende zichzelf niet, ze zag de schuld van haar zonde niet. De Engelse prediker J.C. Ryle zegt: Onbewustheid van zonde gaat onveranderlijk samen met verwaarlozing van Christus. Die vrouw moet zich van haar zonde bewust worden. Dan zal ze dat levende water, de grote Zaligmaker, niet langer meer kunnen verwaarlozen. En zonder omwegen, heel direct en strikt persoonlijk, stelt de Heere Jezus deze vrouw een vraag, waarmee Hij zo haar hart, haar leven binnenstapt. We lezen het in vers 16: Jezus zeide tot haar: Ga heen, roep uw man en kom hier. Plotseling wordt ze gesteld voor deze zo ontdekkende vraag. Als een pijl moet die vraag haar doorstoken hebben. Hier krijgt ze met een alwetend God te doen, gemeente. Door dit ontdekkend vragen van de Heere wordt haar schuldregister opengelegd! Dan moet ze het belijden, zoals ze antwoord geeft in vers 17: Ik heb geen man. Ze heeft het gevoeld: Hij weet alles. Niets is verborgen voor Zijn gezicht. De Heere Jezus heeft die indruk in haar hart nog verdiept, want Hij heeft tot haar gezegd: Gij hebt wèl gezegd: ik heb geen man, want gij hebt vijf mannen gehad en die gij nu hebt 5/11

6 is uw man niet; dat hebt gij met waarheid gezegd. Nee, ze had geen man. Ze had geen vaste, goede, liefdevolle levensgezel. Jezus legt haar leven open: U hebt er vijf gehad. Wat een wereld van ellende ligt er in die paar woorden, gemeente. Ze had er vijf gehad. Misschien was ze wel vijf keer gescheiden. En nu, nu leefde ze met iemand die haar man niet was, een minnaar, een relatie. Dat zondaarsbestaan legt Jezus helemaal voor haar open met die ontdekkende vraag: Ga heen, roep uw man. Hij heeft haar hart geraakt, zó geraakt, dat ze uitriep: U bent een Profeet! Weet u wat ze daar eigenlijk mee zei? U zegt de waarheid omtrent mezelf. Zo boog ze onder dat ontdekkende woord des Heeren. En daarmee veroordeelde ze zichzelf. Zijn wij ook al zo eerlijk voor God gemaakt? Weten wij van dat ontdekkend vragen van God in ons leven? Vragen, waar we voor vallen moeten. Een waarheid die zo confronterend wordt, dat we er onder buigen moeten en er onder buigen wíllen. Zo handelt God met de zijnen. God handelt eerlijk met zondaren. Dan spreekt Hij met Zijn Woord in ons oor en met Zijn Geest draagt Hij het ons hart in en het ontdekt ons aan onszelf. De blinddoek wordt afgerukt, het masker komt naar beneden en we zien al die zwarte rook van ons leven, al die vuile zonden van ons bestaan. Gij zijt een Profeet! Het waren ontdekkende dingen, die Jezus tot die Samaritaanse vrouw zei. En daarmee heeft Hij niet alleen bressen geschoten in haar verdediging, maar daarmee is die vrouw helemaal van haar voetstuk gegaan. Want tenslotte lezen we in onze tekst in vers 29 dat ze heeft uitgeroepen: Komt, ziet een Mens Die mij gezegd heeft alles wat ik gedaan heb; is Deze niet de Christus? Alles wat ik gedaan heb heeft Hij mij gezegd. Daar heeft dat ontdekkend spreken van de Heere haar gebracht. Ze voelde het: Hij, Die mij zeggen kon dat ik vijf mannen heb gehad en dat ik nu in zonde met een andere man leef, Hij weet alles! Als Hij dat kan zeggen, dan weet Hij alles! Ze ziet Hem als de grote Hartenkenner, voor Wie alle dingen naakt en geopend zijn. Eén van de Erskines zegt over die ware ontdekking: Als Christus de spiegel van Zijn Woord voor ons brengt, om ons een bijzondere zondevlek te tonen, dan zien we in diezelfde spiegel al de vlekken en al de onreinheden van ons hart en van onze wandel. Jezus sprak die vrouw maar over één bepaalde zonde in haar leven. Die ontdekking bracht zoveel licht met zich mee, dat ze niet alleen díe zonde zag, maar ze kreeg heel haar leven te zien. Heel haar bestaan kreeg ze onder ogen, zodat ze zeggen moest: Hij heeft mij alles gezegd wat ik gedaan heb. O gemeente, dan zien we overal zonde in ons leven, hoe ver we dan ook teruggaan in onze gedachten. En we belijden het met David: Ik ben een zondaar en overtreder van de baarmoeder af. Ja, dan krijgen we ons leven terug; dat zonderegister komt terug, als dat ontdekkend voor ons open wordt gelegd. En we zien het: met al mijn vermogens heb ik hartstochtelijk gezondigd. Ik heb gezondigd tegen de hemel en voor U. Zelfs in mijn gedachten heb ik gezondigd en het bedenken van het vlees is vijandschap tegen God. En mijn hart is zo ongelovig en mijn wil zo aan de zonde gebonden. Hebben we zo ons leven al eens terug gekregen, gemeente? En heeft u het toen ook zoals Job ervaren, die niets meer kon zeggen dan: Ik ben te gering, wat zou ik U antwoorden? (Job 39:37) 6/11

7 Het schijnt als we dit hoofdstuk lezen dat die Samaritaanse vrouw nog een uitvluchtpoging heeft aangewend. Want nadat de Heere haar die ontdekkende vraag heeft gesteld en zij heeft uitgeroepen: U bent een Profeet, dan gaat ze die vraag stellen over dat aanbidden. Dan is het net alsof ze in een uitvluchtpoging die Samaritaans- Joodse kwestie aan de orde wil stellen. Calvijn zegt in zijn verklaring dat we het echter niet als een uitvluchtpoging moeten zien. Ze is echt aan haar zonde ontdekt. De Heere heeft haar laten zien wat haar zonde is en nu verlangt ze te horen wat het ware dienen van de Heere is. Ze wil niet meer wegvluchten en ze kán ook niet meer wegvluchten. Jezus heeft haar gevangen. En wie zal dan nog kunnen vluchten? Ontdekt aan haar zonde is er nu een nieuw verlangen in haar hart gekomen: de zonde wil ze niet meer dienen, maar Hem, God wil ze dienen. Maar ze weet niet hoe het moet. Ze ziet zichzelf als zo n blinde, als zo n onwetende en daarom vraagt ze het Hem: Heere, hoe moet ik U dan dienen en wat is dat ware aanbidden van God? Onze vaders zeggen: Je moet naar de berg Gerizim. En de Joden zeggen: Je moet naar Jeruzalem. Hoe moet dat? Wat is dat een mooie trek van het nieuwe leven, gemeente. Als we ontdekt zijn aan de zonde, willen we de zonde niet meer dienen, maar uit een nieuw hartstochtelijk verlangen begeren we de Heere te dienen. Dan worden we zo begerig naar onderwijs uit de hemel. Dan zien we zo uit naar de prediking van het Woord, opdat het Woord van God ons leren mag en onderwijzen mag. We kunnen onze Bijbel niet meer dicht laten, maar gedrongen door een verlangen om geleerd en onderwezen te worden, onderzoeken we het Woord. En wie Hem zo nederig te voet valt, wie Hem zo nederig om dat onderwijs gaat vragen, die zal van Hem ook de wegen leren. Die grote Profeet daar bij die bron is die vrouw gaan onderwijzen. Hij heeft haar de weg van dat ware en dat geestelijke aanbidden gewezen. En in dat onderwijs dat Jezus aan die Samaritaanse vrouw gaf, nam Hij haar eigenlijk alles af. Want de Samaritanen, inclusief deze vrouw, worden er helemaal buiten gezet. Hoor maar wat Jezus tot haar zegt in vers 22: Gijlieden aanbidt wat gij niet weet. Hij zet haar er buiten. Hij zet ook Jeruzalem er buiten, al is de zaligheid dan uit de Joden. Het ware aanbidden is een aanbidden van God in geest en in waarheid. Is dat in ons leven ook al eens gebeurd, dat wij er buiten werden gezet? Is het voor ons ook al eens waar geworden: Gij zult de HEERE niet kunnen dienen, want Hij is een heilig God; Hij is een ijverig God (Joz.24:19). Waarom zette de Heere Jezus die Samaritaanse vrouw er zo totaal buiten door tegen haar te zeggen: Gijlieden aanbidt wat gij niet weet? Waarom deed Hij dat? O, dat deed Hij om plaats te maken voor dat absolute, dat soevereine en de zondaar-reddende woord: Ik, Ik ben de Christus, waarop we willen letten in onze derde gedachte. Maar eerst willen we zingen uit Psalm 65 vers 2: Een stroom van ongerechtigheden Had d overhand op mij. Maar ons weerspannig overtreden 7/11

8 Verzoent en zuivert Gij. Welzalig, dien Gij hebt verkoren, Dien G uit al t aards gedruis Doet naad ren, en Uw heilstem horen, Ja, wonen in Uw huis. 3. Een geredde zondares Komt, ziet een Mens Die mij gezegd heeft alles wat ik gedaan heb; is Deze niet de Christus? Stap voor stap had de Heere Jezus deze vrouw onderwezen en tenslotte het volle licht in haar hart op doen gaan. Toen het woord Messias viel, toen is er zo n heerlijk vermoeden in het hart van die vrouw opgekomen. Toen maakte Jezus Zich aan haar bekend: Ik ben het, Die met u spreek! Nergens in het evangelie zult u zo n heerlijke en rijke openbaring van Christus ooit terug kunnen vinden, als juist hier bij de Jakobsbron. Zo openbaarde Hij Zich niet aan de farizeeën en aan de schrifgeleerden, aan die verrijkte Joden in Jeruzalem. Nee, aan deze vrouw met die slechte reputatie, aan zulk één maakte Jezus Zich bekend. In Zijn zondaarsliefde, in Zijn eeuwig ontfermen maakte Hij Zich daar aan haar hart bekend. Aan dat verbrijzelde hart van die vrouw verscheen Hij, toen Hij haar toeriep: De Messias, dat ben Ik, Die met u spreek! De schellen vielen van haar ogen en ze zag niemand meer dan Jezus alleen. En ze riep het even later uit: O, kom en ziet een Mens, Die mij gezegd heeft alles wat ik heb gedaan; is Deze niet de Christus? Gods gouden genadeklok deed het uur der minne slaan voor deze Samaritaanse vrouw. Het was de zesde ure. Johannes is het zijn leven lang niet vergeten dat het de tiende ure was toen Jezus tot hem zei: Kom en zie! (Joh.1:40) De vrouw hier in Samaria heeft nooit dit zesde uur vergeten toen Jezus tot haar zei: Ik ben het. Want de openbaring van Christus in het hart is een gevoelige openbaring, dat is een reddende openbaring, dat is een openbaring die ons kennis geeft van Christus. Want ze zegt het: Hij heeft mij gezegd alles wat ik heb gedaan; is Hij niet de Christus? We kunnen omtrent de openbaring van Christus in het zondaarshart uit de woorden van deze vrouw in onze tekst veel leren, gemeente. We leren eruit dat de ontdekking van Christus aan het hart het eigen ik neerlegt in het stof. Want dan worden wij op het allerdiepst vernederd en tegelijkertijd wordt Hij op het allermeest verhoogd. De zondaar in de schuld en Jezus heerlijk op de troon van dat zondaarshart. Want ze zegt het: Hij heeft mij gezegd alles wat ik heb gedaan. Maar ze zegt ook: Hij is de Christus. Als Christus Zich in ons hart openbaart, dan brengt Hij altijd licht met Zich mee. Als de zon opgaat brengt de zon haar eigen licht mee. Zo geeft ook Christus, als Hij in het hart geopenbaard wordt, licht. Met het ene oog zien we dan Zijn heerlijkheid en met het andere oog onze onwaardigheid. Als Hij Zijn licht op doet gaan in ons hart, dan zien we aan de ene kant Zijn oneindige verdienste en aan de andere kant onze oneindige schuld en zonde. 8/11

9 Twee dingen heeft die Samaritaanse vrouw aan die ontmoeting en aan dat gesprek met Jezus overgehouden: ze is ontdekt aan zichzelf. Haar diepste levensnood is blootgelegd, haar doopceel is gelicht. En ze is niet verloren gegaan. Ze is tóch gered, hoeveel zonden haar ook aanklagen moesten. Hoe ze er ook buiten werd gezet in haar afkomst en in haar godsdienst, ze is tóch gered! Want die dierbare Zaligmaker heeft haar in haar verlorenheid toegeroepen: Ik ben het, Ik ben uw Heiland, uw Zaligmaker, uw Redder, uw Verlosser. Ik ben de Christus. En daarom roept ze het uit: Is Hij niet de Christus? Het klinkt als een vraag, maar het is geen vraag meer voor haar. Het is een wondere belijdenis die leeft in haar hart: Is Hij niet de Christus? De openbaring van Christus aan het hart vervult altijd met een vurige, met een brandende liefde. Als Hij in ons leven komt met Zijn Woord, met Zijn evangelie, als Hij de genade die redt van de dood ons bekendmaakt, gemeente, dan kan het niet anders of deze grote Zaligmaker loopt met ons hart en met ons leven weg. Dan worden we zo heilig verliefd op deze Jezus. Dan brandt er een nieuw vuur, een liefdevuur in ons hart. Dat maakt ook gunnend naar andere mensen toe. Zie het maar bij deze Samaritaanse vrouw. De kruik die ze bij zich had om water te putten is ze helemaal vergeten. Ze gaat terug naar de stad, naar Sichar. Ondertussen komen de discipelen ook weer terug. Misschien heeft de vrouw die discipelen niet eens gezien, want ze haast zich voort naar Sichar. Ze moet het kwijt, ze moet het uitroepen: Komt, ziet een Mens Die mij gezegd heeft alles wat ik gedaan heb; is Deze niet de Christus? Ze kan er niet meer van zwijgen. Ze gunt Hem aan iedereen. Ze praat niet over zichzelf; het enige wat ze van zichzelf zegt is: Hij heeft mijn leven blootgelegd; Hij heeft mij gezegd alles wat ik gedaan heb. Maar: Hij is de Christus! Ze gunt Hem aan iedereen. Ze zegt niet bij zichzelf: Vroeger keken jullie mij niet aan; nu kijk ik jullie niet meer aan. Nee, wie zelf genade vond, gemeente, leert ook genadig met anderen omgaan. Wiens ziel gered is kan er niet van zwijgen, maar moet van dat wonder spreken en begeert ook anderen voor deze Zaligmaker te winnen. Daarom: wie nog nooit bewogen was over het zielenheil van de naaste, die moet ernstig twijfelen aan het heil van zijn eigen ziel. De openbaring van Christus aan de ziel vervult met liefde. En die liefde brengt ook vreugde en vrede mee. Het zal van haar afgestraald hebben, denkt u ook niet? Het zal in haar gehuppeld hebben van zielenvreugd. We lezen van de discipelen dat ze verblijd waren toen ze de Heere zagen. Kent u ook die blijdschap bij het zien van de Heere? Is dat ons één en ons al geworden? Dan kan heel de wereld je gestolen worden hoor jongelui, als je Jezus maar hebben mag, want dan heb je genoeg voor tijd en voor eeuwigheid! In Hem de vreugde, in Hem het leven, ja een welgevallen van de Heere trekken, vrede met God en vrede met de mensen hebben En tenslotte: de openbaring van Christus aan het hart is een openbaring die de zonde doodt. Want in een mensenhart is altijd slechts plaats voor één ding. Als Christus op de troon van ons hart gekomen is, dan krijgt de zonde niet zoveel ruimte meer. Daarom is de openbaring van Christus een zondedodende openbaring. Als Zijn glans in je hart valt, 9/11

10 dan gaat de wereld zijn glans verliezen en de dienst van de zonde eveneens. En een nieuw doel gaat ons beheersen: Zijn Naam moet eeuwig eer ontvangen! Zo was het ook bij die vrouw. Daar gaat ze naar Sichar. Zijn Naam moet eer ontvangen! Komt, ziet een Mens Die mij gezegd heeft alles wat ik gedaan heb; is Deze niet de Christus? En ze zijn gekomen en hebben het gezien. Velen uit Sichar, uit dat zondaarsland van Samaria, zijn op het woord van deze vrouw gekomen om het te zien. In vers 39 lezen we het: En velen der Samaritanen uit die stad geloofden in Hem, om het woord der vrouw, die getuigde: Hij heeft mij gezegd alles wat ik gedaan heb. Twee dagen is de Heere Jezus met Zijn discipelen in dat stadje geweest. Het zijn goede dagen geweest. Velen geloofden in Hem. Een opwekking in Sichar! Eén vrouw riep het uit: Kom en zie! en een opwekking vindt er plaats in Sichar. Maar zo mag ik ook u thans de Zaligmaker nog aanprijzen: Kom en zie! Volk des Heeren, zeg het haar na! Roep het anderen toe: Kom en zie! Kom en zie een Mens Die mij gezegd heeft alles wat ik heb gedaan. In Zijn ogen ben ik de voornaamste van de zondaren geworden. Maar... dit is een getrouw woord, en alle aanneming waardig, dat Christus Jezus in de wereld gekomen is, om de zondaren zalig te maken, van welke ik de voornaamste ben (1 Tim.1:15). Is Deze niet de Christus? Kom en zie! En ze heeft het verteld wat ze gehoord en gezien had in deze Zaligmaker. Ze had één begeerte: dat die Samaritanen daar in Sichar met deze Christus gemeenschap zouden mogen krijgen. En dat is ook onze begeerte, gemeente. Daarom: Kom en zie! Zie toch wie Jezus is! Hij is een Zaligmaker, Die alle ongerechtigheid dempen kan. Hij is een Zaligmaker, Die de macht van de zonde en de satan verbreken kan. Hij is een Zaligmaker, Die uit louter genade de diepste zondewonden helen kan. Kom en zie! Zie Hem in Zijn Woord, in het evangelie, in de beloften van vrije genade. Kom en zie! Laat al die watervaten nu maar eens achter, al die zorgvuldigheden van het leven, al die beslommeringen die ons zo opeisen. Kom en zie! Kom maar met al uw zonden, met al uw ongevoeligheid. Kom maar, onwetend misschien, ongevoelig misschien. Kom maar, blind en schuldig. Kom maar, naakt en vol van schande. Kom en zie! Hij zal u zeggen alles wat u hebt gedaan. Maar Hij zal u ook zeggen: Ik ben het. Hij is de Christus. Gescheurde harten heelt Hij. Samaritaanse zondaren redt Hij. We zagen de Samaritaanse vrouw als een ongevoelige zondares, als een ontdekte zondares en als een geredde zondares. Maar wat zijn wij? Wat ben ik? Begeer toch dat water des levens om niet. En Hij - het is Zijn eigen Woord - Hij zal het u geven! Amen. 10/11

11 Slotzang: Psalm 75:1 U alleen, U loven wij; Ja wij loven U, o HEER ; Want Uw naam, zo rijk van eer, Is tot onze vreugd nabij; Dies vertelt men in ons land, Al de wond ren Uwer hand. Deze preek is eerder gepubliceerd in de prekenserie Een zaaier ging uit (deel 12) 11/11