VORMING plus OPVOEDING INFOBROCHURE: Opvoedingsondersteuning onderdeel van levenslangleren

Transcriptie

1 VORMING plus OPVOEDING INFOBROCHURE: Opvoedingsondersteuning onderdeel van levenslangleren

2

3 VORMING plus OPVOEDING Infobrochure: opvoedingsondersteuning onderdeel van levenslangleren

4

5 Inleiding In deze brochure vindt u informatie over opvoedingsondersteuning vanuit een educatieve invalshoek. Vormingplus Midden en Zuid West-Vlaanderen, als organisator en stimulator van niet-formele educatie, is ook actief rond het thema opvoeding. Wij namen dan ook het initiatief om het terrein van opvoedingsondersteuning te verkennen en na te gaan wat de specifieke bijdrage kan zijn van het volkshogeschoolwerk. We konden hiervoor beroep doen op de medewerking van Ellen Debeer, stagiaire socio cultureel werk IPSOC. Samen met Opvoedingswinkels Roeselare en Kortrijk, Brede School Tielt en het Agentschap Jongerenwelzijn West-Vlaanderen biedt Vormingplus deze themabrochure Opvoedingsondersteuning en vorming aan, aan individuen en instanties die op de één of andere manier actief zijn op het vlak van vorming en/of opvoedingsondersteuning. We hopen dat ze helpt u te oriënteren in het veld van opvoedingsondersteuning en u een zicht geeft op de diverse instanties die in de regio Midden en Zuid West-Vlaanderen op dit vlak actief zijn. We willen ook concrete ondersteuning bieden bij doorverwijzing van ouders naar vorming, door middel van een overzicht van organisaties die informatiesessies, cursussen en ontmoeting aanbieden. Wie zelf vorming wil organiseren kan zich laten inspireren door de resultaten van een eigen en een Vlaamse bevraging van ouders én kan beroep doen op een lijst van docenten/vormingsinstellingen die aanbod hebben rond opvoeding of kan zelf aan de slag met vormingspakketten van het Agentschap Jongerenwelzijn. Om de leesbaarheid te verhogen staan alle websites en contactgegevens gebundeld in hoofdstuk 4. In de tekst verwijzen we: (zie 4). Els Vanhecke, Stafmedewerker Vormingplus september

6 6

7 INHOUD 1. Wat is opvoedingsondersteuning en wie is er betrokken bij de organisatie ervan? Opvoedingsondersteuning een gezamenlijke opdracht Organisatiestructuur van opvoedingsondersteuning in Midden en Zuid West-Vlaanderen Organisatiestructuur opvoedingsondersteuning Lokaal Beleid Opvoedingsondersteuning in onze regio De Opvoedingswinkels in de centrumsteden Kortrijk en Roeselare Het West-Vlaamse team Vlaamse Coördinatoren Opvoedingsondersteuning Ondersteuning door het Provinciebestuur West-Vlaanderen Vlaams Expertisecentrum Opvoedingsondersteuning Waar hebben ouders nood aan? Welke behoeftes signaleren diensten en organisaties die met ouders werken? Enquête van Vormingplus bij ouders Waar kunnen ouders vorming volgen? Het bestaande aanbod: Organisaties die een vormingsaanbod voor open publiek hebben in de regio Midden en Zuid West-Vlaanderen Overzichtschema van de organisaties die voordrachten, cursus, training aanbieden voor leeftijdscategorieën Gegevens per organisatie Zelf vorming organiseren: overzicht van vormingsinstellingen, freelance docenten en vormingspakketten Gespecialiseerde vormingsinstellingen Vormingplus docenten Docenten uit de regio: Vormingspakketten voor (ouder) bijeenkomsten: Contact informatie Websites voor meer informatie Instanties en contactpersonen in onze regio

8

9 1. Wat is opvoedingsondersteuning en wie is er betrokken bij de organisatie ervan? 1.1. Opvoedingsondersteuning een gezamenlijke opdracht. Vlaams decreet opvoedingsondersteuning. Sinds juli 2007 is er een Vlaams decreet opvoedingsondersteuning. (zie 4.1) Een van de grote doelstellingen van dit nieuwe decreet is samenwerking en bundeling van de krachten. Actoren uit diverse sectoren (welzijn, onderwijs, thuiszorg, vormingssector, verenigingen, ) moeten een gezamenlijk doel te realiseren: ouders en andere opvoeders ondersteunen in hun opvoedkundige taak. De lokale besturen (steden en gemeenten) zijn trekker van de samenwerkingsverbanden. Zo komt opvoedingsondersteuning dichtbij de mensen te staan. Wat is opvoedingsondersteuning. Opvoedingsondersteuning onderscheidt zich van opvoedingshulp(-verlening) omdat het zich richt tot alle ouders en andere opvoeders. Het gaat hier niet om mensen die in een problematische opvoedingssituaties zitten, maar om mensen zoals u en ik die behoefte hebben aan informatie over een bepaald thema in de opvoeding, die een workshop willen volgen om hun ouderlijke vaardigheid te versterken, die graag contact willen leggen met andere ouders om ervaringen te delen en van elkaar te leren, of die behoefte hebben aan een of enkele adviesgesprekken. Het gaat dus om folders en brochures, informatiegesprekken, voordrachten en/of cursussen, ontmoetingsgroepen en adviesgesprekken. De educatieve invalshoek. Een belangrijk onderdeel van opvoedingsondersteuning is niet-formele educatie onder de vorm van voordrachten, cursussen, workshops, trainingen, ontmoetingsgroepen. Deze opdracht staat in het decreet ook uitdrukkelijk vermeld als een van de taken van de opvoedingswinkels. In die zin is opvoedingsondersteuning onderdeel van levenslang en levensbreed leren en kunnen organisaties die op dit terrein actief zijn hier een belangrijke bijdrage leveren. Een onderdeel van vorming houdt ook kansen in tot ontmoeting en uitwisseling onder de deelnemende ouders en andere opvoeders. Deze kansen tot netwerkvorming en informeel leren zijn een heel belangrijk element in opvoedingsondersteuning. Het is ons inziens een uitdaging voor iedereen die met vorming en opvoedingsondersteuning bezig is om ook hier expliciet aandacht aan te geven. 9

10 1.2. Organisatiestructuur van opvoedingsondersteuning in Midden en Zuid West- Vlaanderen Organisatiestructuur opvoedingsondersteuning. Opvoedingsondersteuning is lokaal georganiseerd met een ondersteuning op provinciaal en Vlaams niveau. Vlaams Expertisecentrum Opvoedingsondersteuning Vlaamse Coördinatoren Preventieteams Agentschap Jongerenwelzijn Steunpunten opvoedingsondersteuning opgericht door de Provinciebesturen Opvoedingswinkels in de 13 centrumsteden lokale Coördinatoren en Lokale Overlegorganen Opvoedingsondersteuning gemeentelijk of intergemeentelijke samenwerking Voor onze regio betekent dit 1 Alle lokale besturen worden gevraagd een Lokale Coördinator aan te stellen. Deze persoon start dan een Lokaal Overleg Opvoedingsondersteuning. De taken van de lokale coördinator en de samenstelling en doelstellingen van het overlegplatform zijn in het decreet vermeld. Hier staan vanuit de overheid geen financiële middelen tegenover. 2 De centrumsteden worden gevraagd om in de schoot van hun Lokaal Overleg Opvoedingsondersteuning een samenwerkingsverband op te richten dat een Opvoedingswinkel opstart. In onze regio komt er een opvoedingswinkel in Kortrijk en in Roeselare. Hiervoor is vanuit de overheid wel een enveloppensubsidie voorzien. 3 Op provinciaal niveau zijn er de Vlaamse coördinatoren opvoedingsondersteuning (a) en Provinciale steunpunten opvoedingsondersteuning (b) (a) Preventieteam West-Vlaanderen van het Agentschap Jongerenwelzijn van de Vlaamse Overheid. De preventieteams krijgen de functie van Vlaamse Coördinatoren Opvoedingsondersteuning. Hun opdracht is het ondersteunen, stimuleren en coördineren tav de diverse actoren opvoedingsondersteuning. Hiertoe kregen ze een drieledig takenpakket: het bevorderen dat gemeentes een lokale coördinator aanstellen, samen met de lokale coördinatoren het bovenlokaal overleg organiseren en het ondersteunen van de opvoedingswinkels. 10

11 (b) Provinciaal Steunpunt opvoedingsondersteuning West-Vlaanderen. De oprichting van een provinciaal Steunpunt is door het decreet niet verplicht. Voor onze provincie is het nog niet duidelijk of de provincie de Steunpuntfunctie zal uitbouwen. Vanaf september 2009 wordt er wel een ambtenaar aangeworven die verantwoordelijk wordt voor opvoedingsondersteuning en die activiteiten rond opvoedingsondersteuning zal organiseren. 4 Overkoepelend voor heel Vlaanderen is er het Vlaams Expertisecentrum Opvoedingsondersteuning in oprichting die deskundige begeleiding voorziet. De nieuwe dienst wordt gehuisvest bij Kind en Gezin in Brussel. Het is een samenwerking van de agentschappen Kind en Gezin en Jongerenwelzijn Lokaal Beleid Opvoedingsondersteuning in onze regio. Lokale Coördinatoren en Lokaal Overleg Opvoedingsondersteuning: Het is onmogelijk om informatie te geven over de stand van zaken in iedere gemeente uit onze regio Midden en Zuid West-Vlaanderen. De meeste gemeenten zijn ook nog zoekende en de ondersteuning door de West-Vlaamse Coördinatoren komt nu pas goed op gang. Wil je de stand van zaken kennen in je gemeente dan neem je best contact op met de coördinator van het Lokaal Sociaal Beleidsplan. Wil je als lokaal bestuur meer informatie over de andere besturen dan kan je best contact opnemen met de West-Vlaamse Coördinatoren Opvoedingsondersteuning. (zie 4.2) 11

12 Bevraging: Het West-Vlaamse team Vlaamse Coördinatoren Opvoedingsondersteuning heeft in februari 2009 bij 60 gemeenten die een lokaal beleid opvoedingsondersteuning moeten opstarten gepeild naar hun noden en behoeften op dit vlak én naar hun plannen om een lokale coördinator aan te stellen. We geven hier enkele vaststellingen. Deze hebben betrekking op gans de provincie West- Vlaanderen, het was niet haalbaar om de besluiten te distilleren enkel voor onze regio Midden en Zuid West-Vlaanderen. Vaststelling: Meer dan de helft van de gemeentelijke coördinatoren Lokaal Sociaal Beleid kent het decreet opvoedingsondersteuning niet. Eén vierde van de gemeenten hebben opvoedingsondersteuning wel vermeld en opgenomen in hun Lokaal Sociaal Beleidsplan. De invulling ervan is heel divers, gaande van het realiseren van concrete zaken zoals een opvoedingssteunpunt, een onderzoek naar noden en behoeften, de uitbouw van dienstverlening, oprichten van een netwerk, sensibiliseren, aandacht voor opvoedingsvaardigheden, inventariseren van diensten. Opvoedingsondersteuning wordt ten onrechte gelijk gesteld aan opvoedingshulp(verlening). Eén vierde van de gemeenten heeft een groot aantal kwetsbare inwoners, in de meest kwetsbare gebieden is er nood aan buurtwerk. Beleidsopties van het West-Vlaamse team Vlaamse Coördinatoren Opvoedingsondersteuning: De Vlaamse Coördinatoren Opvoedingsondersteuning hebben onder andere als taak de gemeentelijke coördinatoren te ondersteunen in hun lokaal beleid opvoedingsondersteuning. In West-Vlaanderen willen zij rekening houden met de volgende conclusies uit hun onderzoek. Gemeenten signaleren de nood aan samenwerking. Daarom wil het preventieteam aansluiting vinden bij bestaand bovenlokaal overleg zoals de Regionale Welzijnsraad en het Welzijnsconsortium. Gemeenten in de periferie van de centrumsteden verwachten ondersteuning van de opvoedingswinkels. Jongerenwelzijn zal hiervoor aandacht hebben in hun begeleidingsopdracht van de opvoedingswinkels. Omdat diverse bronnen aangeven dat ervaringsuitwisseling tussen ouders over opvoeding één van de meest efficiënte vormen van opvoedingsondersteuning is, zullen de Vlaamse Coördinatoren netwerken en het ontmoeten tussen ouders als een van de aandachtspunten nemen in hun ondersteuning voor lokale besturen. 12

13 Brede School Tielt : Werkgroep opvoedingsondersteuning Brede School Tielt is partner in het tot stand komen van deze brochure. Brede School Tielt is een overlegplatform van de Tieltse scholen en dieverse Tieltse diensten en organisaties. Brede School Tielt wordt daarin ondersteund door de gemeente en de Katho PHO (hogeschool voor kleuter en lager onderwijs). Hun algemene ambitie is om door een intense samenwerking borg te staan voor de brede ontplooiing van alle Tieltse inwoners, in het bijzonder de kinderen en de jongeren in en rond Tielt. Het beter afstemmen van het aanbod van en de dienstverlening vanuit de verschillende Tieltse organisaties moet ertoe leiden dat er beter kan ingespeeld worden op de behoeften en wensen van de Tieltse kinderen, jongeren en volwassenen. Brede School Tielt werkt in de vorm van werkgroepen die ad hoc evolueren. Ook rond het thema opvoedingsondersteuning wordt een werkgroep opgericht die in samenwerking met het gemeentebestuur, het OCMW, het Sociaal Huis Tielt en in nauwe samenwerking met het CAW, het lokale overleg opvoedingsondersteuning vorm zal geven. Het illustreert hoe in de niet centrumsteden opvoedingsondersteuning kan ingeschakeld worden in de bestaande overlegstructuren en samenwerkingsverbanden. (zie 4.2) Opstarten van een lokaal overleg opvoedingsondersteuing. Voor meer informatie over het opstarten van een LOO verwijzen we naar de handleiding voor het lokaal overleg opvoedingsondersteuing (zie 4.1). De overheid kan een opvoedingswinkel die het resultaat is van een samenwerkingsverband binnen een niet-centrumstad erkennen door een kwaliteitslabel toe te kennen. Hierdoor kan de opvoedingswinkel beroep doen op ondersteuning maar er is geen financiële steun voorzien De Opvoedingswinkels in de centrumsteden Kortrijk en Roeselare. De Pluim Opvoedingswinkel te Kortrijk. Stad Kortrijk opent in 2010 De Pluim. Het nieuwe pand komt in de Sint-Janslaan. In de opvoedingswinkel krijgen ook andere opvoedingsondersteunende diensten onderdak. Ook kinderopvang maakt deel uit van het project. De opvoedingswinkel wordt dé plaats bij uitstek voor ouders met hun kinderen en iedereen die met zorg en opvoeding bezig is. Vanaf de zwangerschap tot en met kinderen van achttien jaar. Iedereen kan er terecht voor informatie en advies over de opvoeding van de kinderen. Er liggen folders, brochures, boeken, educatief materiaal,... en mensen kunnen bij de medewerkers terecht met concrete vragen. Ook voor ontmoeting met andere ouders, ontspanning en vormingsactiviteiten biedt de opvoedingswinkel heel wat mogelijkheden. (zie 4.2) 13

14 Infopunten Opvoeding te Roeselare. Roeselare organiseert de opvoedingswinkel niet in één locatie maar kiest voor 6 Infopunten Opvoeding. In ieder Infopunt kunnen ouders en andere opvoeders terecht voor een luisterend oor voor vragen over opvoeding, informatie over allerlei opvoedingsthema s, advies over opvoeding, activiteiten die je helpen bij de opvoeding, De 6 Infopunten zijn: Centrum Algemeen Welzijnswerk Midden West-Vlaanderen (ambulante deelwerking), Kind en Gezin Regio Roeselare, Centrum voor Opvoedingsondersteuning (dienst van het OCMW Roeselare), Sociaal Huis welwel (Stad Roeselare), Vrij Centrum voor Leerlingenbegeleiding Roeselare, Centrum voor Leerlingenbegeleiding Mandel en Leie. (zie 4.2) Het West-Vlaamse team Vlaamse Coördinatoren Opvoedingsondersteuning. Preventiewerkers en opvoedingsondersteuning. De preventieconsulenten van het Agentschap Jongerenwelzijn worden de nieuwe Vlaamse Coördinatoren Opvoedingsondersteuning. Voor het Agentschap Jongerenwelzijn kadert dit binnen het Globaal Plan Jeugdzorg en vormt zo binnen opvoedingsondersteuning een brug tussen opvoedingsondersteuning en opvoedingshulp. De Vlaamse Coördinatoren hebben een ondersteunende, stimulerende en coördinerende rol ten aanzien van diverse actoren opvoedingsondersteuning. Hun takenpakket is drieledig: - het bevorderen dat gemeentes een lokale coördinator aanstellen, - samen met de lokale coördinatoren het bovenlokaal overleg organiseren - het ondersteunen van de opvoedingswinkels. Zij zullen extra aandacht besteden aan kansengroepen en de leefwereld van jongeren. (zie 4.2) Ondersteuning door het Provinciebestuur West-Vlaanderen De ondersteuning van de provincie zal zichten op het middenveld : organisaties, initiatieven of groepen die op de een of andere manier actief zijn op gebied van opvoedingsondersteuning o.a. begeleiders in de bijzondere jeugdzorg, leerkrachten, socio-culturele organisaties, adviesraden, regionale welzijnsraden, netwerken, Zodra de nieuwe ambtenaar operationeel is worden volgende opdrachten verder uitgewerkt en/of aangevuld: E-zine O² voor OO : we gaan actief op zoek naar initiatieven op het terrein van opvoedingsondersteuning. We bundelen deze en informeren het werkveld hierover. Iedereen is vrij zich in te schrijven maar men kan ook tekst insturen voor publicatie Inschrijven op E-zine 'O2 voor OO' zie (zie 4.2.). 14

15 Een jaarlijkse campagne die zeer eigentijds kan ingevuld worden. Afhankelijk van opportuniteiten, verwachtingen en middelen wordt, in het kader van de week van de opvoeding, een gezamenlijk initiatief over de Provincie heen genomen waardoor opvoedingsondersteuning duidelijk in de kijker wordt gesteld. Het aanleggen van een database met sprekers, deskundigen, het aanbod van initiatieven en raadpleegbaar materiaal e.d. ten behoeve van elke West-Vlaamse opvoedingsgroep. Een halfjaarlijks overlegforum van instanties die een actief aanbieden/ontwikkelen inzake opvoedingsondersteuning in de provincie, zoals de opvoedingswinkels en infopunten, de regionale welzijnsraden, de centrumsteden, e.d. met een luik uitwisseling van ervaringen en vragen, aangevuld door een vormingssessie met een extern deskundige Vlaams Expertisecentrum Opvoedingsondersteuning. Het Vlaams Expertisecentrum is bij het verschijnen van deze infobrochure nog niet officieel opgericht en geïnstalleerd. Dit centrum zal bij Kind en Gezin gehuisvest worden. In afwachting komen de oprichtende agentschappen Kind en Gezin en Jongerenwelzijn op een pragmatische wijze tegemoet aan de behoeften van het werkveld. Een vraaggericht open netwerk opdrachten van het expertisecentrum zijn o.a. - ontwikkelen van basisinformatie over het opvoeden van kinderen en jongeren - tekstueel en audiovisueel materiaal aanmaken en verspreiden - een documentatie- en informatiecentrum uitbouwen - telefonische dienstverlening aanbieden in samenwerking met een of meer relevante partners - de voortgangsbewaking van het Vlaamse en internationale wetenschappelijk onderzoek - participatieve en wetenschappelijk onderbouwde methodieken ontwikkelen en verspreiden - opleiding en permanente vorming organiseren voor lokale coördinatoren - trainingen van professionelen in opvoedingsondersteuning organiseren - gegevens verzamelen en rapporteren aan de Vlaamse Regering (zie 4.2) 15

16 16

17 2. Waar hebben ouders nood aan? 2.1. Welke behoeftes signaleren diensten en organisaties die met ouders werken? We contacteerden diverse diensten en organisaties om een zicht te krijgen op wie een aanbod aan vorming voor ouders heeft. (zie ). Hieronder leest u wat deze diensten signaleren als behoeften die zij bij ouders horen en/of zelf vaststellen. Als vertrekpunt van de educatieve activiteiten is het belangrijk om de boodschap te geven u bent goed bezig, positieve signalen uitsturen. Er ligt al heel veel druk op ouders. - Algemeen: Basisvaardigheden praktijkgerichte vorming Info rond ontwikkelingsmijlpalen van kinderen: wat kan je verwachten op bepaalde leeftijd en wat niet? Samenkomsten en netwerkverruiming met als doel te weten wat er normaal is. Uitwisseling rond opvoedingsproblemen met pubers. Concrete vragen rond eet- en slaapproblemen. - Belangrijke thema s: o o o Grenzen stellen in de opvoeding: ouders hebben veel vragen en onzekerheden hieromtrent. Assertiviteitstrainingen voor ouders. Belang van structuur en dagindeling. Ouders die geen raad weten met probleemgedrag: geld, reacties van de kinderen, chantage, geweld. - specifieke thema s: o o o Ouderschap bij echtscheiding / nieuw samengestelde gezinnen. Opvoedingsondersteuning bij allochtone gezinnen. Professionelen: ouders en kindjes uit andere culturen Enquête van Vormingplus bij ouders. Wat wilden we weten? Allereerst stelden we ouders vragen over hun ouderlijke vaardigheden, hun twijfels en vragen in opvoedingskwesties, hun netwerken waar ze opvoedingsthema s bespreken en waar ze informatie over opvoeding zoeken. We vroegen ook naar hun vertrouwdheid met het volgen van voordrachten/cursussen. We peilden daarbij naar hun voorkeurthema s voor vorming en welke de concrete belemmeringen en stimulansen kunnen zijn voor het volgen van voordrachten en cursussen. 17

18 Meer gedetailleerde resultaten kan u consulteren via internet (zie 4.1.), we geven hier enkele grote lijnen weer. Wie? In totaal reageerden 138 ouders op de enquête. Overwegend vrouwen én ouders uit de leeftijdsgroep 28 tot 47 jaar. 23 onder hen zijn alleenstaande ouder, de anderen wonen in een of andere vorm van gezinsverband. De antwoorden gaan over 305 kinderen telkens ongeveer 1/3 van pre-schoolleeftijd, 1/3 lagere schoolleeftijd en 1/3 middelbare schoolleeftijd. Opvoedingsondersteuning is welkom. Meer dan drie kwart van de ouders vinden dat ze als ouder goed hun plan trekken. Toch vinden slechts 7 ouders dat het helemaal niet nodig is om heisa te maken rond opvoedingsondersteuning. Driekwart van de mensen gaat zelfs niet akkoord met deze uitspraak en bekijkt opvoedingsondersteuning positief. De helft van de ouders zijn akkoord met de stelling dat opvoeden nu minder vanzelfsprekend is dan in de tijd van hun ouders. Slechts 9 ouders signaleren dat ze geen vragen hebben over opvoeding en dus ook geen behoefte hebben om vorming te volgen. Bijna de helft van de ouders zegt dat ze andere ouders nodig hebben om informatie uit te wisselen. De mening van deskundigen blijkt voor velen een belangrijke bron van informatie te zijn. Zo is 42% niet akkoord met de stelling dat ouders meer hun eigen intuïtie moeten volgen i.p.v. deskundigen, voor slechts 14% van de ouders klopt deze uitspraak wel. Ouderlijke vaardigheden. We lieten ouders hun ouderlijke vaardigheden scoren. Blijkt dat ouders beter kunnen koesteren dan kaderen Ter illustratie het percentage mensen die zichzelf redelijk goed tot goed scoren in bepaalde ouderlijke vaardigheden. 85%: Ruimte creëren voor gesprek / Je kind iets gunnen / 75%: Jezelf durven verontschuldigen /Zelfredzaamheid en verantwoordelijkheid stimuleren / Weten met wie je kind omgaat /Opbouwende kritiek geven / 70%: Kijken naar wat goed loopt / Tijd maken voor je kind / Belonen 65%: Stimuleren om zelf problemen op te lossen / Consequent zijn / Complimenten geven / Grenzen stellen / 55%: Kijken of regels nageleefd worden / Onderhandelen Slechts de helft van de mensen volgt de internetactiviteiten goed op en slechts iets meer dan een kwart van de ouders kan goed straffen. Dat ouders zich comfortabeler voelen in hun zorgende, ondersteunende of gevende rol dan in de corrigerende, begrenzende of structurerende rol is ook duidelijk in hun antwoorden op 18

19 de vraag waar ze vragen en twijfels bij hebben én de thema s waar ze vorming zouden rond volgen. De thema s waar mensen vragen en twijfels bij hebben zijn: 19

20 De thema s waar ze mogelijk vorming zouden rond volgen zijn: 20

21 Ondersteuning sociale netwerken. Het belang van sociale netwerken, informele contacten en steun van vrienden en familie blijkt ook uit onze bevraging. Zo gaat ongeveer de helft van de ouders akkoord en helemaal akkoord met de stelling dat ze andere ouders nodig hebben om informatie uit te wisselen. Minder dan 10% van de ouders stippen aan dat ze nergens praten over opvoeding. Ondersteuning via organisaties of verenigingen die vormingsactiviteiten organiseren Ruim een kwart van de ouders kennen geen enkele organisatie die vorming organiseert rond opvoeding. Drie kwart van de ouders kennen dus wel vormingsaanbieders. Daarvan zijn de meest vernoemde: de Gezinsbond (35%) en de school (25%). 20% van de ouders kende Vormingplus maar hier zijn de resultaten enigszins vertekend gezien de enquête ook verspreid werd via Vormingplus publiek. Bijna de helft van de ouders ging nog nooit naar een voordracht rond een opvoedingsthema. Anderzijds zijn er ook een kleine helft van de mensen die al meerdere voordrachten volgden. Het aantal ouders die nog nooit een vormingsactiviteit van meerdere dagdelen volgden (cursus) ligt vrij hoog nl. 80%. 40% van de ouders ouders zegt dat er voldoende informatie is over cursussen en voordrachten in verband met vorming, slechts een kwart bevestigt uitdrukkelijk de stelling dat er te weinig informatie is over cursussen en voordrachten. Positief t.a.v. vorming. Ruim 40% van de ouders waardeert de inbreng van deskundigen. Minder dan een kwart van de mensen zou individueel advies verkiezen boven cursussen volgen. 21

22 Slechts voor 3 mensen betekent het volgen van cursussen en voordrachten toegeven is dat je niet goed bezig bent. Bijna 90% van de mensen vinden dat helemaal niet zo. Er kleeft blijkbaar geen negatief imago aan het volgen van vorming rond opvoeding. Randvoorwaarden die het volgen van vorming belemmeren en stimuleren. Tijdsgebrek Absolute koploper in de hinderpalen is tijdsgebrek, meer dan de helft van de ouders! 22

23 Vorming s avonds 5 tot 10 maximum voor 3u vorming. Voorkeur voor kortlopende programma s. 23

24 Samenwerking met school/kinderopvang/gemeente is een stimulans. Omdat het soms moeilijk is om mensen te bereiken voor voordrachten en cursussen peilden we ook naar welke andere formules het voor ouders mogelijk aantrekkelijker zou maken om in te schrijven. Heel wat ouders zien vorming het liefst georganiseerd in hun leefwereld: meer dan de helft van de ouders geeft aan dat een samenwerking met de school of de kinderopvang het hen makkelijker zou maken om deel te nemen. Ook het feit dat de gemeente de vorming organiseert wordt door een kleine helft van de ouders als stimulerend aangevoeld. 20% vindt een combinatie met opvang voor de kinderen belangrijk. Dit komt ongeveer overeen met het percentage alleenstaande ouders die de enquête invulden. De meer informele formules zoals home-party en praatcafé worden half zo belangrijk ervaren als stimulans om deel te nemen dan de samenwerking met school/opvang en de gemeente. 24

25 25 VORMINGplusOPVOEDING

26

27 3. Waar kunnen ouders vorming volgen? 3.1. Het bestaande aanbod: Organisaties die een vormingsaanbod voor open publiek hebben in de regio Midden en Zuid West-Vlaanderen. Vooraf. Voor het overzicht van vormingsinitiatieven rond opvoedingsondersteuning hebben we met de opvoedingswinkel van Kortrijk, Infopunten Opvoeding Roeselare, Brede School Tielt en Vormingplus een lijst gemaakt van instanties waarvan we wisten of vermoeden dat zij, hoewel het vaak niet hun core-business is, toch occasioneel of op regelmatige basis, voordrachten, trainingen, workshops organiseren rond opvoedingsthema s die open staan voor iedere ouder/ opvoeder. We geven een overzicht van de categorieën organisaties die we contacteerden met daarbij een korte bedenking t.a.v. hun educatief aanbod. Kind en Gezin biedt ondersteuning aan ouders. Behalve de voordrachten voor toekomstige ouders i.s.m. de materniteiten hebben zij geen vormingsaanbod. Zij zijn wel mogelijke partners om lokaal in samenwerking vormingsinitiatieven te organiseren en /of mee bekend te maken. Basis en Secundaire Scholen organiseren al dan niet via oudercomité s voordrachten rond opvoedingsthema s voor ouders van leerlingen van hun school. Dit wordt ook via de leerlingen bekendgemaakt. Zij zijn lokaal wel mogelijke partners om gezamenlijk een voordracht/reeks te organiseren, uit de enquête blijkt immers het feit dat de school/kinderopvang vorming organiseert een stimulerende factor. Kinderopvanginitiatieven organiseren soms voor eigen cliënten oudercontactavonden rond een opvoedingsthema. Zij zijn zeker partners om lokaal in samenwerking vorming aan ouders wil aanbieden. Uit de enquête blijkt immers dat het feit dat de school/kinderopvang vorming organiseert een stimulerende factor is. Een Federatie van Oudercomité s heeft een schooloverkoepelend vormingsaanbod voor de regio. Revalidatiecentra en regionale initiatieven voor kinderen met een handicap hebben ook vaak een beperkt vormingsaanbod voor breed publiek. De Centra Leerlingen Begeleiding hebben allen in meer of mindere mate een aanbod aan voordrachten en/of trainingen voor ouders. De Centra Algemeen Welzijnswerk hebben binnen hun preventieve opdracht ook een aanbod voor ouders die open staat voor iedereen of voor specifieke doelgroepen. Afhankelijk van het C.A.W. is dit aanbod al dan niet uitgebreid. De verschillende Mutualiteiten hebben ook een aanbod voor hun leden dat vaak ook open staat voor niet leden. Het omvat gezondheidsthema s bij kinderen, babymassage, zindelijkheidstraining, 27

28 De Gezinsbond is zeker aanbieder van vorming aan ouders. Zij hebben een werking vanuit hun plaatselijke afdelingen en zijn voor samenwerking op gemeentelijk niveau belangrijke partners. Ook op gewestniveau organiseren zij vorming rond specifieke thema s die met opvoeding te maken hebben. Regionale vormingsinitiatieven (gesubsidieerde of private vzw s) die een specifiek vormingsaanbod hebben naar ouders en andere opvoeders, al dan niet voor een specifieke doelgroep. O.a. Kraamzorgcentrum De Wieg, v.z.w. Zit Stil, Autisme Centraal, Plaatselijke initiatiefnemers. Bij de Pluim Kortrijk, Infopunten Opvoedings Roeselare, Brede School en Provinciebestuur West-Vlaanderen kan u een digitale activiteiten kalender raadplegen. (zie 4.2) Overzichtschema van de organisaties die voordrachten, cursus, training aanbieden voor leeftijdscategorieën. Oproep!!! We willen het aanbod van vormingsactiviteiten zo volledig en zo actueel mogelijk houden. Ken je organisaties die regelmatig een educatieve activiteit organiseren rond opvoedingsondersteuning algemeen en toegankelijk voor iedere ouder/opvoeder laat het ons weten. We nemen die op in de elektronische versie van het overzichtsschema. (zie 4.1 of check of mail els.vanhecke@vormingplus.be ) Alvast bedankt! Lijst van verklaringen van afkortingen CAW CGG CKO CLB ECK OCMW RC VCLB Centrum voor Algemeen Welzijnswerk Centrum Geestelijke Gezondheidszorg Centrum voor Kinderopvang Centrum voor Leerlingen Begeleiding Expertisecentrum Kraamzorg Openbaar Centrum voor Maatschappelijk Welzijn Revalidatiecentrum voor taal- en ontwikkelingsproblemen Vrij Centrum voor Leerlingen Begeleiding 28