TU/e. School of Medical Physics and Engineering Eindhoven. Jaarverslag SMPE/e Datum

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "TU/e. School of Medical Physics and Engineering Eindhoven. Jaarverslag 2012. SMPE/e 013-001 Datum 08-04-2013"

Transcriptie

1 SMPE/e Datum TU/e School of Medical Physics and Engineering Eindhoven Jaarverslag 2012 Ward Cottaar, Applied Physics Ivonne Lammerts, Applied Physics Frans van de Vosse, Biomedical Engineering

2 Samenvatting Voor de School of Medical Physics and Engineering Eindhoven was 2012 een goed jaar. De post-master ontwerpersopleiding Qualified Medical Engineer is in de nieuwe opzet van start gegaan met de eerste twee trainees. De post-master ontwerpersopleiding voor Klinische Informatica heeft haar accreditatie ontvangen. In 2012 zijn de eerste zes trainees afgestudeerd en negen nieuwe trainees begonnen. Het cursuspakket is uitgebreid met een cursus Klinische Informatica, voor Klinisch Fysici. De beoordeling van de cursus blijft goed en licht stijgend. Met een lichte uitbreiding van begeleiders bij Klinische Informatica waren de personele wijzigingen klein. Door de opzet van de opleidingen als ontwerpersopleidingen wordt de financiële basis nu gezond.

3 Inhoud 1 Inleiding Tweejarige opleidingen Inleiding Qualified Medical Engineer (QME) Klinisch Informaticus (Clinical Informatics) Healthcare System Design Ondersteuning opleiding Klinisch Fysicus Certificatie Cursus aanbod Inleiding De Kunst van het Presenteren Klinische Informatica Management en Organisatie in de Gezondheidszorg Medische Ethiek Medische Statistiek en Biostatistische Data-analyse Stralingsbescherming en Dosimetrie, niveau Toegepaste Fysiologie Veiligheidskunde en Risicoanalyse Zelfreflectie en Communicatie Samenvatting, conclusies en toekomst Overige activiteiten QMiddagen SMPE/e event Organisatie Bestuur Personeel Externe adviesraad Financiën Lange termijn... 27

4 1 Inleiding De doelstelling van SMPE/e is het leveren van post-master onderwijs aan technologie professionals die werkzaam zijn in de gezondheidszorg (van kliniek tot thuiszorg). Dit vanuit de visie dat deze professionals een belangrijke bijdrage kunnen leveren aan de gezondheidszorg. Met de toename van het gebruik van (complexe) technologie zal deze bijdrage steeds relevanter worden. Deze visie wordt ondersteund door vele analyses van de gezondheidszorg De kennis en vaardigheden van deze technologie professionals bestaan daarbij uit een beheersing van de eigen (technische) expertise, kennis van het (medische) werkveld en een set van professionele en engineering vaardigheden (communicatie, projectmatig werken, statistische, ontwerp- en verbetervaardigheden). Gezien de complexiteit van de problematiek in de gezondheidszorg is post-master onderwijs op dit vlak relevant, zowel voor pas afgestudeerden (in de vorm van een tweejarige post-master opleiding), voor mensen die een carrièreswitch naar de gezondheidszorg willen maken (eveneens middels deze tweejarige opleiding), als voor mensen die al werkzaam zijn in de gezondheidszorg (in de vorm van nascholingscursussen). Een leven lang leren is in dit veld absolute noodzaak. Hoofdstuk 2 beschrijft de tweejarige post-master opleidingen. Het aanbod van post-master cursussen is beschreven in hoofdstuk 3. Hoofdstuk 4 beschrijft de andere activiteiten die SMPE/e ontplooit ter ondersteuning van technologie professionals in de zorg. Hoofdstuk 5 bevat de organisatiestructuur van SMPE/e en geeft een overzicht van de financiële situatie. De lange termijn visie wordt geschetst in hoofdstuk 6. 1 Medische Technologie at Risk, Expertgroep Medische Technologie, april 2011, Ministerie VWS 2 Arts is machine niet altijd de baas, R.J.H. Crommentuyn, Medisch Contact 65(2010) Ziekenhuis is één groot apparaat, A.W. Boeke, M.D.I. Lansbergen, R.J. den Adel, E.C.M. van der Wilden-van Lier, Medisch Contact 41(2010) Jaarverslag IGZ 2010

5 2 Tweejarige opleidingen 2.1 Inleiding Binnen SMPE/e draaiden in 2012 twee zelfstandige, tweejarige post-master trajecten om ingenieurs voor te bereiden op het werken in de klinische praktijk: Qualified Medical Engineer (gestart in 2006, bij de oprichting van SMPE/e, zie 2.2) en Klinisch Informaticus (gestart in 2010, zie 2.2.1) 5. De opleiding en eisen worden in deze opleidingen bepaald door SMPE/e. Daarnaast ondersteunde SMPE/e in 2012 een aantal Klinisch Fysici in opleiding (zie 2.5). De bijbehorende opleiding en eisen worden bepaald vanuit de Nederlandse Vereniging voor Klinische Fysica (NVKF). 2.2 Qualified Medical Engineer (QME) Inleiding De post-master opleiding QME draaide in 2012 onder drie varianten: In de eerste variant werd de opleiding gevolgd in combinatie met een promotietraject dat zich afspeelde in of zeer dicht bij de klinische praktijk. Organisatorisch en inhoudelijk blijkt dit meestal niet te werken: de doelstellingen voor de promotie krijgen (terecht) voorrang boven de doelstellingen voor het QME traject (d.w.z. als ingenieur in de klinische praktijk een bijdrage leveren). In deze variant was er (op één geval na) geen dekking voor de kosten van de opleiding. Eind 2012 is er nog één trainee in opleiding in deze variant. In de tweede variant was de opleiding een traject binnen de ontwerpersopleiding Design and Technology of Instrumentation (DTI, SAI), waarbij het jaarproject geheel of gedeeltelijk in de klinische praktijk werd uitgevoerd. Hoewel in deze variant de ingenieursvaardigheden wel goed aan bod komen, is de onderdompeling in de klinische praktijk beperkt. De financiering voor de opleiding komt van de uitstroomfinanciering van de ontwerpersopleiding DTI. De laatste kandidaat in deze variant is in 2012 uitgestroomd. In 2012 zijn twee kandidaten gestart in een variant waarbij deze opleiding een nieuwe ontwerpersopleiding is bij Biomedische Technologie: er is een goede link naar de klinische praktijk én naar de ingenieurs/ontwerpvaardigheden. Voor deze opleiding is in 2012 certificatie aangevraagd bij de CCTO 6, die (hopelijk) begin 2013 verleend gaat worden Inhoud Het werk van de QME kent twee hoofdgebieden: Het eerste gebied is het verbeteren van het gebruik van medische technologie in de dagelijkse praktijk. Hierbij gaat de QME uit van een (technologische) vraag uit de dagelijkse klinische praktijk. Via een inventarisatie van behoefte en mogelijkheden komt hij/zij tot een duidelijke specificatie van de verbetering. Vervolgens ontwikkelt de QME de verbetering en voert haar in de praktijk in, waarbij introductie en nazorg een belangrijk aspect is (om een goede inbedding te realiseren). Het belangrijkste aspect van de verbetering is daarbij niet hoe revolutionair de verbetering is, maar vooral de robuustheid: het werkt, het blijft werken en de zorgverleners en patiënten zijn er echt mee geholpen. Dit gebied kenmerkt zich door een projectmatige aanpak met een tijdelijk karakter. Het tweede werkgebied is de (continue) ondersteuning van clinici bij diagnose en interventie middels adequate kwantificering van meet-data en het uitvoeren van (complexe) analyses. Via (fysische) modelvorming worden patiëntmetingen (soms uit verschillende modaliteiten) 5 De opleiding Health Care System Design van de faculteit Electrical Engineering is een track binnen de ontwerpersopleiding ICT van deze faculteit. De volledige verantwoordelijkheid van de opleiding ligt ook bij deze faculteit. Wel nemen trainees van deze track deel aan verschillende cursussen en activiteiten van SMPE/e. 6 CCTO: (Nederlands) Certificatiecommissie voor opleiding tot Technologisch Ontwerper. De CCTO certificeert twee-jarige postacademische opleidingen die na behalen van het diploma recht geven op het voeren van de titel PDEng: Professional Doctorate in Engineering (tot 2004 was dit MTD: Master of Technological Design).Certificering van opleidingen gebeurt periodiek, op basis van de bevindingen van door de CCTO ingestelde beoordelingscommissies. Deelnemers daarin zijn op het betreffende gebied deskundigen en hoofdzakelijk afkomstig uit het bedrijfsleven. Toetsing van de opleidingen betreft onder andere studieprogramma, niveau, omvang en examinering. De CCTO beheert een register waarin alle afgestudeerden van gecertificeerde opleidingen staan geregistreerd. In de CCTO zijn vertegenwoordigd: Technische Universiteit Delft, Technische Universiteit Eindhoven, Universiteit Twente, Raad van de Centrale Ondernemingsorganisaties, landelijke ingenieursvereniging KIVI NIRIA.

6 gekoppeld en uitgewerkt. Dit leidt voor de behandelend arts tot een inzicht op een hoger niveau en helpt de arts derhalve bij het stellen van de juiste diagnose c.q. bij het opstellen van adequate interventie en behandelingstrajecten. De standplaats van de QME-trainee is het ziekenhuis: hier moet het leerproces plaatsvinden. Globaal bestaat het opleidingsprogramma uit: Curriculaire deel van 1300 uur (vakinhoudelijke kennis en persoonlijke ontwikkeling: middels cursussen, kleine projecten/casussen in de klinische praktijk, workshops met andere trainees) Een jaarproject van 1700 uur Een (buitenlands) traineeship van 400 uur Cijfers Qualified Medical Engineer (QME) instroom uitstroom De achtergrond van de trainees is vrijwel altijd Biomedische Technologie. Dit komt door een goede aansluiting van de noodzakelijke (voor)kennis en omdat de aanwezigheid van enige klinische ervaring (middels stages en/of afstuderen) als instroomeis wordt gehanteerd Staf De staf van QME bestaat uit de volgende personen: Ivonne Lammerts, coördinator en begeleider trainees, 0.3 FTE Ineke Fondse, office manager, 0.2 FTE Ward Cottaar, directeur, 0.2 FTE Frans van de Vosse, mede-directeur, 0.0 FTE Toekomst De beperking in de aantallen trainees in de komende jaren wordt bepaald door de financiële ruimte. Het mechanisme van de uitstroomfinanciering zorgt ervoor dat er bij het opbouwen van een nieuwe ontwerpersopleiding een zeer lange periode van voorfinanciering nodig is. Met de beroepsvereniging BMT-Z (biomedische technologen in de zorg) is de discussie voortgezet over een heldere formulering van het beroepsprofiel. In 2012 is dit verder uitgewerkt middels een aantal bijeenkomsten. Uiteindelijk doel is de opleiding nog beter af te stemmen op de praktijk. Hierbij is uitgebreid gebruik gemaakt van de zich verder ontwikkelende visie in het veld (aan deze visie is ook vanuit SMPE/e bijgedragen) 7. Een heldere lijst van criteria voor instroom en uitstroom van de opleiding is opgesteld, gebruikmakend van het in de zorg alom gebruikte CanMEDS 8 model. Vanuit de beroepsvereniging BMT-Z wordt een registratie overwogen van professionals die, al dan niet via de opleiding, aan de gestelde eisen voldoen. 7 Taakprofiel coördinator Medische Technologie, drs. M.H.G.A. van Woerkom, mr. R. de Graaff, september

7 2.3 Klinisch Informaticus (Clinical Informatics) Inleiding De 2-jarige opleiding tot Klinisch Informaticus (Clinical Informatics) is gestart met een eerste lichting in september Een derde lichting is gestart in oktober De opleiding vindt steeds samen met ziekenhuizen/zorginstellingen plaats: de trainees zijn vanaf de start al voor 0.8 FTE aangesteld bij de instelling Inhoud De opleiding leidt mensen op die moeten kunnen functioneren op het snijvlak van zorg, ICT en het bestuurlijke proces. Het doel is dat ze daarbij in staat zijn de zorg te transformeren middels analyse, ontwerp, implementatie en evaluatie van (configuraties van) informatiesystemen (via een projectmatige aanpak). De noodzakelijke competenties liggen daarbij op de gebieden van basiskennis van (zorg-)ict, klinische en bedrijfskundige processen, leiderschap en verandermanagement. De opleiding is expliciet een ontwerpersopleiding: het ontwerpen en implementeren van werkende systemen is het doel. De indeling van de opleiding is: 500 uur curriculair onderwijs en zelfstudie 300 uur opdrachten gekoppeld aan het onderwijs 500 uur opdrachten in de instelling met als doel het veld te leren kennen 1700 uur jaarproject 400 uur extern traineeship (3 maanden in andere instellingen of industrie met andere inhoudelijke eisen) Het curriculum is in 2012 grotendeels stabiel gebleven. De opdrachten zijn gestructureerder aangepakt en op basis van feedback van het veld zijn een aantal modules toegevoegd Cijfers Klinisch Informaticus (QMI) instroom uitstroom In 2012 zijn de eerste zes kandidaten uitgestroomd. Van de 8 trainees die in 2010 begonnen zijn voldeden er twee nog niet aan de uitstroomeisen. Zij ronden de opleiding zo mogelijk af in Eén van de trainees die gestart is in 2011 is ontslagen. De instroom van de kandidaten in 2012 is iets minder divers dan in eerdere jaren. Op basis van ervaring is gelet op kandidaten die voldoende achtergrond in informatica hebben (typisch

8 vergelijkbaar met een minor in die richting). Overigens blijft de achtergond van de groep breed, ook in leeftijd Staf De staf van Klinische Informatica bestaat uit de volgende personen: Michiel Sprenger, begeleider trainees en docent, 0.4 FTE Guido Zonneveld, begeleider trainees en docent, 0.25 FTE Hettie Laarakker, begeleider trainees en docent, 0.2 FTE, begonnen in april 2012 Jacques Kroon, coördinator en begeleider trainees, 0.4 FTE Karlijn Hillekens, office manager, 0.8 FTE Ward Cottaar, directeur, 0.2 FTE De eerste drie medewerkers zijn voor de rest van tijd actief binnen de praktijk van ICT in de zorg Toekomst De opleiding is in een stabiele situatie gekomen. Grote veranderingen in de structuur worden op dit moment niet voorzien. Via een aantal activiteiten zal de kwaliteit continu bewaakt worden en waar nodig zullen kleine aanpassingen plaatsvinden. Deze zijn: Vanuit de onderwijs service organisatie van de TU/e (STU) wordt een onderzoek gedaan naar de gekozen vorm van onderwijs (is de gekozen vorm en inhoud optimaal?). Dit is gestart in 2012 en zal begin 2013 worden afgerond. Met de trainees is een onderwijscommissie opgezet voor een nauwgezette terugkoppeling over het onderwijs (en daaruit voorkomende verbeteracties). De opleiding heeft een eigen (externe) adviesraad die twee maal per jaar bijeenkomt. In 2013 zal een formele audit uitgevoerd worden om de voorlopige accreditatie om te zetten in een definitieve accreditatie (geldigheidsduur: 5 jaar). Trainees en alumni van deze opleiding zijn bezig met het opzetten van een eigen beroepsvereniging.

9 2.4 Healthcare System Design In 2012 is besloten Healthcare System Design (HSD) onder te brengen bij de ontwerpersopleiding Information and Communication Technology (ICT) van de faculteit Electrical Engineering. HSD wordt gepresenteerd als track binnen deze opleiding. Trainees binnen HSD volgen daarmee ook een deel van het programma van ICT. De afstand tot SMPE/e is daarmee toegenomen. Trainees vanuit HSD volgen evenwel ook nog altijd een deel van het cursuspakket van SMPE/e.

10 aantal k 2.5 Ondersteuning opleiding Klinisch Fysicus Inleiding Vanuit de historische achtergrond van de opleiding van Klinisch Fysici aan het Stan Ackermans Instituut worden vanuit SMPE/e nog altijd Klinisch Fysici in opleiding mede opgeleid/ondersteund. De eindverantwoordelijkheid voor de opleiding ligt bij de opleider in het ziekenhuis. Algemene regels voor de opleiding worden bepaald door de NVKF. Toetsing van opleidingsplan etc. ligt volledig in handen van de stichting OKF (Opleiding Klinisch Fysicus) Inhoud De ondersteuning vanuit SMPE/e bestaat voornamelijk uit: Het geven van cursussen (zie 3). Coaching. Begeleiding bij het uitvoeren van projecten. (Logistieke) ondersteuning bij congresbezoek en mogelijk buitenlandse stages. Het precieze pakket wordt steeds volledig afgestemd op de kandidaat en de behoeftes van het ziekenhuis Cijfers ondersteuning opleiding Klinisch Fysicus aantal contracten waarde contracten In de eerste jaren werd vaak nog korting gegeven. Sinds 2010 worden de contracten voor ondersteuning alleen nog kostendekkend aangeboden. Het aantal contracten vertoonde in 2012 een flinke daling. Met de steeds beter georganiseerde opleidingen van klinisch fysici in de ziekenhuizen (mede door de oprichting van de Stichting OKF) is er geen/zeer weinig behoefte meer aan structurele ondersteuning vanuit SMPE/e bij het opleiden van klinisch fysici (anders dan middels cursussen). Binnen een aantal jaar zal dit zeer waarschijnlijk geheel verdwijnen en zullen enkel nog cursussen bij SMPE/e worden afgenomen.

11 2.6 Certificatie In 2012 is de gezamenlijke aanvraag van de drie tracks QME, QMI en HSD binnen één ontwerpersopleiding PDEng Health and Well Being door de CCTO afgewezen. Het advies bij de afwijzing was om de drie tracks separaat als drie afzonderlijke ontwerpersopleidingen in te dienen: er was te weinig overlap binnen de tracks voor één certificatie. In 2012 is een aanvraag ingediend voor de opleiding Klinische Informatica (QMI). Deze aanvraag is gehonoreerd met een voorlopige accreditatie van twee jaar (volgens de standaard procedure). In 2013 zal de audit volgen voor de accreditatie voor een periode van vijf jaar. Eind 2012 is ook een aanvraag ingediend voor de opleiding tot Qualified Medical Engineer (QME). Deze aanvraag is nog niet behandeld door de CCTO. De derde track, Health Care System Design (HSD), gaat door als track binnen de bestaande ontwerpersopleiding ICT van de faculteit Electrical Engineering. Een certificatie biedt de volgende voordelen: De opleidingen en het diploma krijgen een formele status. Dit maakt de communicatie naar het veld toe helderder. De (kwaliteits)eisen worden helder en extern getoetst. Voor afgeronde opleidingen wordt een uitstroomfinanciering verkregen. Hiermee ontstaat een solide financiële basis.

12 3 Cursus aanbod 3.1 Inleiding SMPE/e organiseert 9 post-master cursussen, welke minstens eens in de twee jaar worden aangeboden: 1. De Kunst van het Presenteren 2. Klinische Informatica 3. Management en Organisatie in de Gezondheidzorg 4. Medische Ethiek 5. Medische Statistiek en Biostatistische Data-analyse 6. Stralingsbescherming en Dosimetrie, niveau 3 7. Toegepaste Fysiologie 8. Veiligheidskunde en Risicoanalyse 9. Zelfreflectie en Communicatie Doelgroep van deze cursussen zijn Klinisch Fysici in opleiding, (bio)medisch ingenieurs en andere technologie professionals in de zorg. De meeste cursussen zijn inmiddels geaccrediteerd door de NVKF voor nascholing van Klinisch Fysici. Enkele van deze cursussen zorgen voor verdieping in een bepaald vakgebied (5, 6), andere cursussen zorgen juist voor verbreding met het oog op de ziekenhuisbrede werkzaamheden van de betreffende professionals (2, 3, 7, 8,), overige cursussen zijn gericht op professionele ontwikkeling (1, 4, 9). De cursussen zijn interactief, d.w.z. worden afgewisseld door theorie en praktijk (discussies, werken aan opdrachten, e.d.) en worden verzorgd door TU/e-docenten en door professionals uit het betreffende werkveld (Klinisch Fysici, medisch specialisten, managers in ziekenhuizen, professionele trainers, e.d.). Speciaal voor de doelgroep (de deelnemers zijn afkomstig uit geheel Nederland) worden de cursussen in hele dagen gegeven (en als het kan in blokken van meerdere aaneengesloten dagen). De deelnemers worden naderhand (anoniem) geënquêteerd. De docenten worden geïnformeerd over de enquêteresultaten (incl. verslag) en er vindt na elke cursus een evaluatiegesprek plaats tussen de SMPE/e-coördinator en de cursuscoördinator/(hoofd)docent(en). De afspraken die gemaakt zijn voor de volgende cursus worden eveneens genoteerd. Een compacte samenvatting van de evaluatie wordt tevens op de website van SMPE/e bekend gemaakt (apart bij elke cursus). Op de SMPE/e-website staat altijd de meest actuele informatie over de post-master cursussen. Tevens zorgt de SMPE/e-coördinator ervoor dat de cursussen tijdig aangekondigd worden via de NVKF- (en KLIFOP-) website, alsmede bij andere organisaties zoals KIVI-NIRIA, BMT-Z, EFOMP, e.d. In de volgende paragrafen worden de SMPE/e-cursussen elk afzonderlijk besproken. Dit hoofdstuk wordt afgesloten met een korte samenvatting, conclusies en aanbevelingen.

13 3.2 De Kunst van het Presenteren Inhoud Technologie professionals in de zorg verkeren in een communicatief intensieve omgeving, waarbij het op de juiste manier overdragen van informatie aan de beoogde doelgroep (patiënten, verpleegkundigen, specialisten, zorg managers, medisch technici, ICT ers, e.d.) essentieel is, zeker als het gaat om het introduceren en doorvoeren van veranderprocessen in een ziekenhuis. In de post-master cursus De Kunst van het Presenteren leren de cursisten om hun manier van communiceren af te stemmen op de ontvanger(s) én op de boodschap. Daarbij leren ze gebruik te maken van theatertechnieken, die zinvol kunnen worden ingezet bij zowel het geven van presentaties als het voeren van één-op-één gesprekken. Duur: drie dagen. Afsluiting: presentatie over casus uit eigen ziekenhuis. Deelnemers: min. 8, max. 12. Coördinator: dr.ir. Ivonne Lammerts. De cursus wordt verzorgd door professionele trainers van een extern bureau (Gijs Meeusen) Getallen Evaluatie De Kunst van het Presenteren , 26 januari, 9 februari 2012 (3 dagen) 13 deelnemers (11 QMI, 2 QME), 7 respondenten: gemiddelde beoordeling 7,7 de respondenten zijn tevreden over de cursus en vinden deze cursus erg relevant voor hun opleiding/werk de opzet, organisatie en uitvoering van de cursus is prima, goede en professionele trainers de cursus is erg leerzaam, met genoeg afwisseling tussen theorie en praktijk de tijd-kwaliteit verhouding van deze cursus kan wellicht wat beter, misschien kan de cursus ook wat compacter de afronding van de cursus middels een presentatie is heel zinvol Analyse en verbeteringen In de gegeven antwoorden zien we een zelfde positieve beeld terug als bij eerdere evaluaties(o.a. dat 100% de cursus aanbeveelt bij collega s). Volgens de cursus-coördinator Gijs Meeusen zitten er overigens wel bruikbare tips in de enquêteresultaten, welke hij heeft teruggekoppeld naar de beide trainers. Volgens een enkele deelnemer kan de cursus misschien compacter, maar dat is volgens Gijs Meeusen echt niet mogelijk (cursus is al compact). Derhalve zal deze cursus op dezelfde wijze worden voortgezet.

14 3.3 Klinische Informatica Inhoud Deze cursus verschaft de deelnemer de benodigde basiskennis en vaardigheden om strategisch te kunnen meedenken op het gebied van de klinische informatica, m.b.t. informatievoorziening, informatieprocessen en informatiebeleid in de zorg. Duur: vier dagen. Afsluiting: scriptie over casus uit eigen ziekenhuis. Deelnemers: min. 10, max. 20. Coördinatoren: dr. Michiel Sprenger en ir. Guido Zonneveld Getallen Evaluatie Klinische Informatica , maart 2012 (4 dagen) 16 deelnemers (10 extern, 6 intern), 12 respondenten: gemiddelde beoordeling 7 (nieuwe cursus) men is redelijk tevreden over deze cursus en vindt deze cursus zeker relevant voor de eigen beroepspraktijk men waardeert het dat deze cursus speciaal is opgezet voor deze doelgroep, maar de inhoud mag nog meer worden afgestemd op de beroepspraktijk de docenten worden verschillend beoordeeld, bovendien varieert de diepgang, is er af en toe overlap en de samenhang is niet altijd duidelijk de afronding middels een casus uit het eigen ziekenhuis ervaart men als positief Analyse en verbeteringen Klinische Informatica heeft dit jaar voor het eerst gedraaid en is daarom ook elke dag afzonderlijk geëvalueerd: van de resultaten van de (schriftelijke) dag-enquêtes en van de (digitale) eind-enquête is een verslag gemaakt en met de cursus-coördinatoren Michiel Sprenger en Guido Zonneveld besproken. Aan de hand daarvan zijn afspraken gemaakt voor 2013 en is het programma herzien (vnl. andere volgorde en clustering van onderwerpen).tevens is terugkoppeling gegeven naar de docenten toe; voor enkele onderwerpen worden andere docenten gezocht.

15 3.4 Management en Organisatie in de Gezondheidszorg Inhoud Voor een succesvolle carrière als technologie professional in de gezondheidszorg is het essentieel om te leren participeren in het management van een technische afdeling en de organisatie van een ziekenhuis in het algemeen. De post-master cursus Management en Organisatie in de Gezondheidzorg is opgezet in samenwerking met TiasNimbas Business School Tilburg en Brabant Medical School (BMS). De cursus wordt in drie aaneengesloten dagen verzorgd; aan de afzonderlijke dagen doen ook deelnemers vanuit BMS mee (met name artsen in opleiding). De hoofdonderwerpen zijn: Financieel Management Intern en Extern Management Gezondheidsrecht Duur: drie dagen. Afsluiting: scriptie over casus uit eigen ziekenhuis. Deelnemers: min. 10, max. 20. Coördinator: dr.ir. Maurice Janssen Getallen Management & Organisatie in de Gezondheidszorg juni 2012 (3 dagen) 13 deelnemers (5 extern, 8 intern), 8 respondenten: gemiddelde beoordeling 8 de deelnemers vonden de cursus leerzaam, de inhoud was op het juiste niveau afwisseling tussen theorie/praktijk is goed, wel lange dagen (dag 2 kan compacter) deelname ook van artsen in opleiding tot specialist heeft toegevoegde waarde tijd-kwaliteit verhouding is goed en de cursus voldoet bij alle deelnemers aan de verwachtingen Analyse en verbeteringen Deze cursus is tot dusverre georganiseerd i.s.m. TiasNimbas Businees School en Brabant Medical School (BMS). Omdat BMS ophoudt te bestaan zal SMPE/e de organisatie van deze cursus, ook in de vorm van afzonderlijke modules voor AIOS, overnemen van BMS. Ook is besloten de cursus niet meer in samenwerking met TiasNimbas te organiseren (gezien de zeer hoge tarieven die door TiasNimbas gerekend werden). Tevens wordt nog eens goed naar de inhoudelijke invulling van de modules gekeken en worden professionals uit het betreffende werkveld en met de juiste expertise benaderd als mogelijke nieuwe docenten voor deze modules.

16 3.5 Medische Ethiek Inhoud Ook klinisch fysici (i.o.) en andere technologie professionals in de zorg dienen te handelen naar ethische standaarden. In de post-master cursus Medische Ethiek worden actuele debatten in de medische ethiek bediscussieerd om een reflectieve attitude te creëren bij de deelnemers richting ethische dilemma s in de dagelijkse klinische praktijk. De hoofdonderwerpen zijn: Wat is medische ethiek? Ethiek van de klinisch fysicus Ethiek van diagnostiek Onderzoeksethiek Levensverlenging en levensverkorting m.b.v. technologie Ethische dilemma s van een medisch specialist en een ziekenhuis Rantsoenering in de zorg Neuro-ethiek Duur: drie dagen. Afsluiting: scriptie over casus uit eigen ziekenhuis. Deelnemers: min. 10, max. 20. Coördinator: dr.ir. Maurice Janssen Getallen Evaluatie Medische Ethiek dec (3 dagen) 14 deelnemers (6 intern, 8 extern), 5 respondenten: gemiddelde beoordeling 7,6 cursus dit jaar zonder congres en met vervangende hoofddocent Spahn (i.p.v Kraemer) positief: voldoende afwisseling, interessante casussen, veel interactie en discussies verbeterpunt: meer ethiek, minder filosofie bij discussies, meer technische voorbeelden docenten worden verschillend beoordeeld; programma volgend jaar nog optimaliseren Analyse en verbeteringen De cursus was dit jaar niet gekoppeld aan een congres (wat de vorige keer negatief was beoordeeld). Ook dit jaar was het weer een goede, afwisselende en zeer interactieve cursus, met dynamische discussies en interessante casussen. De volgende keer zal de focus weer terugverschuiven van de filosofie naar de ethiek. Verder zal het programma aan de hand van de enquêteresultaten worden geoptimaliseerd en zal de focus nog iets meer komen te liggen op de techniek in een ziekenhuis.

17 3.6 Medische Statistiek en Biostatistische Data-analyse Inhoud In de afgelopen jaren is het gebruik van statistische methoden bij het analyseren van beschikbare (onderzoeks-) gegevens enorm toegenomen. De post-master cursus Medical Statistics and Biostatistical Data Analysis speelt hier op in door een aantal gangbare methoden voor het analyseren van experimentele data te behandelen en inzicht te geven in de achterliggende principes. Tijdens de cursus is er aandacht voor het gebruik van statistische software voor het analyseren van data, terwijl deelnemers de gelegenheid hebben om hier zelf praktische ervaring mee op te doen. Ook wordt ingegaan op de manier om verkregen resultaten adequaat te rapporteren. De hoofdonderwerpen zijn: Exploratory Data Analysis Basic Statistics Revisited Inference for Continuous Data, Inference for Categorical Data Simple Linear and Nonlinear Regression, Multiple Linear Regression One-Way ANOVA, Factorial ANOVA, Repeated-Measures ANOVA Longitudinal Data Analysis Logistic Regression Duur: Afsluiting: 7 dagen. scriptie en presentatie over een casus uit het eigen ziekenhuis (indien niet voorhanden: casus op basis van realistische biomedische onderzoekdata). Deelnemers: min. 10, max. 20. Coördinator: dr.ir. Koo Rijpkema Getallen Evaluatie Medische Statistiek de cursus Medische Statistiek wordt in het academische jaar in het voorjaar van 2013 gegeven (voorheen in het najaar, dus deze keer zit er 1½ jaar tussen) Analyse en verbeteringen De eerstvolgende cursus in 2013 zal uit 6 volle dagen zal bestaan: 5 dagen colleges en werken aan opdrachten, op de laatste dag afronding & presentaties van de deelnemers. De inhoud blijft verder hetzelfde, op wat kleine aanpassingen na.

18 3.7 Stralingsbescherming en Dosimetrie, niveau Inhoud De post-master cursus Stralingsbescherming en Dosimetrie, niveau 3 wordt verzorgd door SMPE/e in samenwerking met UMC St. Radboud / Radboud Universiteit Nijmegen en met de Stralingsbeschermingdienst van de TU/e. Deze cursus is door de betrokken ministeries erkend als opleiding op deskundigheidsniveau-3 volgens de wettelijke richtlijnen voor erkenning van opleidingen op het gebied van stralingsbescherming. De leergang voldoet ook aan de desbetreffende opleidingseisen van de Nederlandse Vereniging voor Klinische Fysica, voor registratie als Klinisch Fysicus. De cursus beslaat 18 hele dagen voor hoor- en werkcolleges, practicum bij Philips HealthCare Academy (Best) en rondleiding bij GE Apotheek/ Cyclotron (TUe). De hoofdonderwerpen zijn: Stralingsfysica Afscherming van ioniserende straling Stralingsdetectie & instrumentatie Dosimetrie voor uitwendige blootstelling Dosimetrie voor inwendige besmetting Biologische effecten Internationale en nationale wet- en regelgeving Natuurlijke straling Risico management Stralingsbescherming in het ziekenhuis. De formele bevoegdheid voor deze cursus ligt bij SMPE/e 9. Duur: 18 dagen. de cursus vergt tevens een ruime inzet voor zelfstudie en tussentijdse tentamenopdrachten Afsluiting: scriptie over casus uit eigen ziekenhuis; vanaf 2012 ook deelname aan het landelijk examen Deelnemers: min. 8, max. 12. Coördinator: mevr. Dr. Martina Kunze-Busch Getallen Evaluatie Stralingsbescherming en Dosimetrie , 17-18, september, oktober, 1-2, 8-9, november, 3-4, december 2012 (18 dagen) 12 deelnemers (4 intern, 8 extern), 7 respondenten: gemiddelde beoordeling 7,9 voldoende variatie en goede afwisseling van verschillende onderwerpen en activiteiten (daardoor niks saai) de nadruk op de klinische praktijk vindt men erg prettig, doch pas op voor doorschieten (focus op leerdoelen) het programma van de gehele cursus was erg krap, daardoor o.a. weinig tijd voor maken van oefensommen, leren voor examen en schrijven scriptie zeer enthousiaste en bereidwillige cursusleiding, de organisatie kan nog iets beter Analyse en verbeteringen De cursus is verzet naar het najaar om deelname van de cursisten aan het landelijke examen in december mogelijk te maken. Omdat de cursus pas na de zomervakantie in september van start kon gaan is de beschikbare tijd voor de gehele cursus erg kort. Derhalve is besloten om voor de volgende cursus meer tijd in te plannen: de cursus start in november en zal worden afgesloten met het landelijke examen in mei. 9

19 3.8 Toegepaste Fysiologie Inhoud In de post-master cursus Toegepaste Fysiologie komen clinici en fysici aan het woord die direct betrokken zijn bij diagnostiek, bewaking en behandeling. De hoofdonderwerpen zijn: Vasculaire functie Inzicht in het elektrocardiogram Pacemakers als elektronisch medicijn Patient-monitoring op de OK en op de ICU Identificatie van het functioneren van de hersenen Longfunctie en beademing Anesthesiologie Foetale en perinatale monitoring Neonatale intensive care Duur: vijf dagen (in één blokweek), incl. bezoek aan Máxima Medisch Centrum Veldhoven en Philips Medical Systems, Best Afsluiting: scriptie over casus uit eigen ziekenhuis. Deelnemers: min. 10, max. 20. Coördinator: prof.dr.ir. Pieter Wijn Getallen Evaluatie Toegepaste Fysiologie april 2012 (5 dagen) 13 deelnemers (9 extern, 4 intern), 13 respondenten: gemiddelde beoordeling 8,1 alle deelnemers zijn erg tevreden over de cursus, vonden de inhoud interessant en leerzaam goede balans tussen de verschillende onderwerpen, volgorde kan nog worden geoptimaliseerd de afwisseling tussen theorie en praktijk is prima, ook leuke excursies afsluiting met presentaties door de deelnemers over uitgewerkte casus is erg leerzaam Analyse en verbeteringen Deze cursus is als vanouds goed ontvangen door de deelnemers, interessante sprekers uit het werkveld en goede afwisseling tussen theorie en praktijk.

20 3.9 Veiligheidskunde en Risicoanalyse Inhoud De post-master cursus Veiligheidskunde en RisicoAnalyse biedt een theoretische en praktische basis ter bevordering van de veiligheid in de gezondheidszorg. De deelnemers worden voorzien van tools en concepten om risico analyses uit te voeren en te interpreteren. De hoofdonderwerpen zijn: Basisprincipes van veiligheidskunde en menselijk falen Risicoanalysetechnieken uit de industrie Risicoanalysetechnieken in de zorg Veiligheids Management Systeem Organisational learning Elektrische veiligheid Veiligheidszorg en management instrumenten voor de lerende organisatie Duur: drie dagen. Afsluiting: scriptie over casus uit eigen ziekenhuis. Deelnemers: min. 10, max. 20. Coördinator: dr.ir. Maurice Janssen Getallen Evaluatie Veiligheidskunde & RisicoAnalyse april 2012 (3 dagen) 15 deelnemers (8 extern, 7 intern), 9 respondenten: gemiddelde beoordeling 7,4 de deelnemers vonden de cursus kwalitatief goed en leerzaam, zeker relevant voor de beroepspraktijk afwisseling tussen theorie en praktijk is goed, focus mag nog iets meer op de beroepspraktijk organisatie, opzet en uitvoering van de cursus is prima, informatie over opdrachten eerder aanleveren alle respondenten zouden deze cursus aan een ander aanbevelen Analyse en verbeteringen Bovengenoemde punten zullen worden meegenomen. De bijdragen van de meeste docenten was goed, maar bij een enkele docent had het beter gekund: dit is teruggekoppeld naar de betreffende docenten.

21 3.10 Zelfreflectie en Communicatie Inhoud De post-master cursus Zelfreflectie en Communicatie is speciaal opgezet voor klinisch fysici (in opleiding) en andere technologie professionals in de zorg. Tijdens de eerste twee dagen verblijft de groep gezamenlijk in een groepsaccommodatie en is er tevens een avondprogramma (locatie: regio Eindhoven); de derde dag (terugkomdag) vindt plaats op de TU/e campus. Na afloop van deze training hebben de deelnemers: van professionele trainers en mededeelnemers feedback gekregen op hun waarneembaar gedrag; door middel van een MBTI vragenlijst zicht gekregen op eigen sterktes en zwaktes; zelf geoefend in het adequaat geven en ontvangen en vragen van feedback; een persoonlijk ontwikkelingsplan geformuleerd; meer zicht op hun rol, voorkeursgedrag en hun invloed in taakgerichte teams; vaardigheid opgedaan in het doen van effectieve zelfreflectie; ervaren hoe belangrijk dit is voor het bijsturen van hun gedrag in het dagelijks werk; kennis opgedaan die ze in hun eigen dagelijkse praktijk kunnen toepassen; tools gekregen om effectief te communiceren en te beïnvloeden; meer zelfvertrouwen in hun onderhandelingsvaardigheid. Duur: drie dagen. Afsluiting: terugkomdag (dan wordt ondermeer teruggekomen op persoonlijk ontwikkelingsplan) Deelnemers: min. 10, max. 16. Coördinator: dr.ir. Ivonne Lammerts. De cursus wordt verzorgd door professionele trainers van een extern bureau (Leeuwendaal) Getallen Evaluatie Zelf-Reflectie & Communicatie november, 13 december 2012 (3 dagen + 1 avond) 11 deelnemers (11 intern), 7 respondenten: gemiddelde beoordeling 8,1 uitstekend trainersduo en goede balans tussen theorie en praktijk ( genoeg mogelijkheden om te oefenen ) graag nog meer aandacht besteden aan effectief communiceren terugkomdag erg nuttig voor recapitulatie van wat men heeft geleerd en in de praktijk heeft gebracht de tijd-kwaliteit verhouding kan wellicht nog beter (meer efficiëntie) Analyse en verbeteringen De cursus wordt positief beoordeeld. Dit jaar is aan deze cursus een extra dag toegevoegd met als thema: onderhandelen en beïnvloeden. Bij de eindevaluatie zal worden besloten of deze extra dag standaard zal worden opgenomen in het cursusaanbod

22 3.11 Samenvatting, conclusies en toekomst Beoordeling cursussen en kwaliteitszorg-systeem Over de kwaliteitsborging van de SMPE/e-cursussen is een intern verslag verschenen, waarvan een compacte versie extern te vinden is via de SMPE/e-website van de cursussen. De 9 beschikbare cursussen die t/m december 2012 hebben gedraaid zijn intussen allemaal minstens 1 keer geëvalueerd. Voor een overzicht van de (gemiddelde) beoordeling van de cursussen door de deelnemers, zie bijgaand grafiek (de gekleurde kolommen representeren de achtereenvolgende jaren waarin een cursus heeft gedraaid; de meest rechtse kolom bij elke cursus representeert de meest recente beoordeling). De conclusie is dat de SMPE/e-cursussen over het algemeen goed beoordeeld worden, bovendien volgt uit de enquêtes dat de meeste deelnemers de cursussen zouden aanbevelen bij collega s. Voor een verdergaande optimalisatie zal het proces van evalueren en verbeteren structureel worden voortgezet Aanbod cursussen In 2012 zijn een aantal cursussen in een andere periode van het jaar aangeboden. Ook voor 2013 zal dat weer het geval zijn. In beide gevallen komt dat vooral doordat de relatief grote cursus Stralingsbescherming en Dosimetrie (SBD) verzet is naar een periode waarin aan het einde kan worden deelgenomen aan het landelijke examen. Om overlap met andere cursussen te voorkomen zijn daarop ook enkele andere cursussen verschoven. Wat de frequentie in het aanbod van cursussen betreft zal e.e.a. moeten worden herbezien vóór de zomer van 2013, als de meeste cursussen van dit academische jaar weer hebben gedraaid (op Toegepaste Fysiologie na, deze staat nl. ingepland voor najaar 2013). Uiteraard zal hierin moeten worden meegenomen of er een financieel break even kan worden gedraaid met deze cursussen, ondanks de relatief kleine aantallen deelnemers.

23 Modules voor AIOS Omdat Brabant Medical School (BMS) einde 2012 ophoudt te bestaan is besloten dat SMPE/e voortaan zelf de drie modules van Management en Organisatie in de Gezondheidszorg (M&O) aanbiedt aan AIOS (artsen in opleiding tot specialist). Daarnaast zullen ook delen van de cursussen Medische Statistiek (dag 1) en Veiligheidskunde en RisicoAnalyse (dag 2) worden opengesteld voor AIOS. Het SMPE/e-aanbod van één-daagse cursussen (modules) voor AIOS en medisch specialisten ziet er voor 2013 als volgt uit: Financieel Management voor de arts Gezondheidsrecht Intern en extern management voor de arts Medische statistiek in de praktijk Risicoanalyse technieken in de zorg Deze modules zullen dus gezamenlijk worden gevolgd door zowel medici als technologen, wat volgens eerdere deelnemers aan M&O een duidelijke toegevoegde waarde heeft (o.a. door de onverwachte vragen en opmerkingen uit de andere doelgroep en interessante onderlinge discussies). Voor de modules zijn een aparte cursusfolder en 5 korte cursusbeschrijvingen gemaakt, met in de bijlage de inschrijvingsvoorwaarden (zoals gebruikelijk bij BMS). Deze informatie staat inmiddels op de SMPE/e-website en is per mail en met de post verstuurd naar alle zorginstellingen in Brabant en Limburg, naar alle top-referente ziekenhuizen (aangesloten bij STZ) en alle UMC s Accreditatie SMPE/e-cursussen Het streven van SMPE/e om (één van de) vaste hofleverancier (s) te zijn van cursussen voor klifio s zit nog in de wacht. De NVKF is momenteel nog bezig met het opzetten van een nieuw accreditatiesysteem voor cursussen voor klifio s. Voor de nascholing van klinisch fysici heeft de NVKF wel een commissie die intussen alle cursussen van SMPE/e heeft geaccrediteerd. Bij 1 cursus bestond twijfel over academisch niveau ervan (Voor deze cursus, De Kunst van het Presenteren, is opnieuw accreditatie aangevraagd, ditmaal met in een aparte bijlage een wetenschappelijke onderbouwing).

24 aantal diploma's aantal bezoekers 4 Overige activiteiten 4.1 QMiddagen De QMiddagen worden door-en-voor de SMPE/e-trainees georganiseerd (ondersteund vanuit SMPE/e) en vinden 4 keer per jaar plaats. Deze middagen zijn erop gericht om kennis uit te wisselen, te discussiëren over interessante onderwerpen en om de onderlinge band te versterken. Tijdens een QMiddag vinden de volgende activiteiten plaats: korte presentaties door trainees workshop verzorgd door professionele trainer over een onderwerp op het vlak van professional ontwikkeling presentatie door externe gastspreker Soms wordt een QMiddag geheel gewijd aan een bepaald thema en worden daarvoor meerdere externe sprekers uitgenodigd. Een enkele keer vindt er een excursie plaats. De hoofd-onderwerpen van de QMiddagen in 2012 waren: excursie naar Skills & Simulatie Lab UMC St. Radboud workshop "getting things done" workshop "onderhandelen & overtuigen" gast-sprekers Virus Alert! workshop over kledingadvies 4.2 SMPE/e event Jaarlijks wordt een SMPE/e-event georganiseerd met als doel om trainees van de huidige opleidingen, alumni en professionals uit het werkveld bij elkaar brengen. Tijdens het event vinden de volgende activiteiten plaats: algemeen verhaal over de stand van zaken bij SMPE/e uitreiking van diploma s en certificaten externe spreker(s). In 2012: Leonard Witkamp met een zeer inspirerend en leerzaam verhaal over E-health Solutions uitreiking van de prof. Herman C.W. Beijerinck Award (sinds 2011): doel van de prijs is het stimuleren en zichtbaar maken van innovatieve projecten in de klinische praktijk op het terrein van instrumentatie, meetmethodes, informatica en diagnostiek. Uiteraard is er ook ruimte voor informeel netwerken tijdens dit event. SMPE Event aantal diploma's aantal bezoekers

25 5 Organisatie Advisory Board: Prof.mr.dr. Bas de Mol, hoofd afdeling Cardio-thoracale chirurgie AMC,hoogleraar BMT Drs. Gita Gallé, Raad van Bestuur Jeroen Bosch Ziekenhuis Dr. Richard Kamman, voorzitter NVKF Prof.dr.ir. Wil van der Putten, Klinisch Fysicus, Dublin, Ierland Ir. Herman van Kleffens, Klinisch Fysicus Prof.dr.ir. Klaas Kopinga, Hoogleraar N Prof.dr.ir. Hessel Wijkstra, hoofd van het urologische onderzoek binnen het AMC, hoogleraar EE, Carel-Jan van Driel, Divison Head Information and Cognition, Philips Research TU/e Board: Ward Cottaar (N) Frans van de Vosse (BMT) Uzay Kaymak (IE&IS) Harold Weffers (W&I) Marion Matters (EE) Healtcare SystemDesign Marion Matters <NN> <NN> Clinical Informatics Jacques Kroon Guido Zonneveld Michiel Sprenger Karlijn Hillekens Hettie Laarakker Ward Cottaar Qualified Medical Engineer Ivonne Lammerts Ineke Fondse Ward Cottaar Frans van de Vosse External courses Ivonne Lammerts Martina Kunze Maurice Janssen Ineke Fondse Ward Cottaar 5.1 Bestuur Het bestuur vergadert in principe viermaal per jaar, samen met de vaste medewerkers. Doel is het waarborgen van de kwaliteit en inbedding in de TU/e. 5.2 Personeel Na zeer vele wijzigingen (en met name uitbreiding in 2010/2011) waren er in 2012 beperkte personele wijzigingen. Per 1 april is Hettie Laarakker voor 0.2 FTE in dienst getreden. In 2012 onbezoldigd. Hettie is programmamanager/informatieadviseur in het Canisius in Nijmegen. Zij is ook basisarts.

26 5.3 Externe adviesraad De externe adviesraad heeft vergaderd op 17 april De algemene voortgang van SMPE/e werd besproken en per onderdeel warden een aantal mogelijke, kleinere punten naar voren gebracht, die overgenomen zijn. Wat algemenere punten zijn: Het is herkenbaar dat het moeilijk is opleidingsplaatsen te vinden voor Qualified Medical Engineers, gezien de huidige financiën in de zorg. Op langere termijn zijn deze professionals, met de steeds dominantere rol van technologie in de zorg, onontbeerlijk. De opleiding moet dus zeker doorgezet worden. Zoek ook opleidingsplekken voor projecten die bijmeerdere ziekenhuizen aan de orde zijn, zodat kosten gedeeld kunnen worden en tegelijkertijd ziekenhuizen van elkaar kunnen leren. Denk daarbij ook aan een mogelijke detacheringsconstructie. Zorg ten alle tijde voor voldoende contact tussen trainees en de klinisch praktijk. Zoek ook plekken op het grensvlak van zorg en industrie. 5.4 Financiën [k ] Qualified Medical Engineer ) Klinische Informatica ) Cursussen/ondersteuning Klifio s ) ) 1 Vanaf 2016 komen de uitstroompremies van de diploma s binnen ) 2 Vanaf 2014 komen de uitstroompremies van de diploma s binnen ) 3 In 2012 is 100k van de kosten ondergebracht bij QME (hier staan vanaf 2016 uitstroompremies tegenover). De overige 100k is een verbeterd resultaat door meer cursussen, betere deelname aan cursussen en kostenbesparingen. De financiën zijn in 2012 verbeterd. Hoewel nog altijd een stevige negatieve cashflow gedraaid wordt, gebeurt dit alleen op de ontwerpersopleidingen, waar t.z.t. uitstroompremies voor ontvangen zullen worden. Gezien het gat van 2.5 jaar tussen diploma en financiering is er een groot tijdgat, maar het lange termijnplaatje is positief. Het cursusdeel, met in 2011 nog een negatief resultaat van 100k, heeft in 2012 vrijwel quitte gedraaid. Met de nog verder ingezette intensivering en uitbreiding van de doelgroep moet dit deel op lange termijn quitte kunnen blijven spelen.

27 6 Lange termijn In 2013 zullen de volgende activiteiten prioriteit hebben: Definitieve certificatie van de tweejarige post-masteropleidingen. Voortzetting kwaliteitszorgsysteem van de cursussen voor Klinisch Fysici in opleiding en andere technologie professionals in de zorg Extra aandacht voor de werving van deelnemers aan de modules voor AIOS Analyse van de mogelijkheden voor nascholingscursussen, ook voor eigen trainees. Uitbreiding van het netwerk waarin de opleidingen bekend zijn en waarin de toegevoegde waarde gezien wordt. Met name de STZ ziekenhuizen 10 zullen hierin een belangrijke plaats innemen. Met andere universiteiten zal overlegd worden opdat er één beeld uitgedragen wordt. Op de langere termijn zal ook internationalisering aandacht krijgen. Het verder verbeteren van de arbeidsmarkt, bijvoorbeeld door middel van een ingenieursbureau voor technologie professionals in de zorg, is iets waarbij SMPE/e een rol zou kunnen spelen. In 2012 zijn hiervoor eerste contacten gelegd met een geïnteresseerde detacheerder (TMC). Post-Master Opleidingen Klinisch Informaticus Qualified Medical Engineer Healthcare System Design. < Post-Master cursussen Klinisch Fysici in Opleiding Artsen in Opleiding Nascholingscursussen Netwerk Formalisatie in Nederland Internationalisering 10 Missie van de STZ ziekenhuizen: Achtentwintig grote opleidende ziekenhuizen die hooggespecialiseerde medische zorg kunnen verlenen hebben hun samenwerking geformaliseerd in de vereniging Samenwerkende Topklinische opleidingsziekenhuizen (stz). Kern van het samenwerkingsverband van deze "Teaching Hospitals" vormen de medisch specialistische opleidingen. De stz-ziekenhuizen voelen zich gezamenlijk verantwoordelijk voor: Onderwijs en opleidingen in brede zin Het bevorderen van hoogwaardige patiëntenzorg, topklinische behandeling en topreferente zorg Toegepast wetenschappelijk onderzoek en zorginnovatie

TU/e. School of Medical Physics and Engineering Eindhoven. SMPE/e Februari 2015

TU/e. School of Medical Physics and Engineering Eindhoven. SMPE/e Februari 2015 SMPE/e 015-008 Februari 2015 TU/e School of Medical Physics and Engineering Eindhoven Ward Cottaar Ivonne Lammerts Karlijn Hillekens Frans van de Vosse Jaarverslag 2013 en 2014 Samenvatting Voor de School

Nadere informatie

where innovation starts TU/e Title: Jaarverslag 2010/2011 Date: maart 2012 Uitgave: SMPE/e 2012-002

where innovation starts TU/e Title: Jaarverslag 2010/2011 Date: maart 2012 Uitgave: SMPE/e 2012-002 where innovation starts TU/e Title: Jaarverslag 2010/2011 Date: maart 2012 Uitgave: SMPE/e 2012-002 School of Medical Physics and Engineering Eindhoven Verslag 2010 en 2011 Ward Cottaar, Applied Physics

Nadere informatie

TU/e. evaluatie SMPE/e-cursussen. [t/m juni 2015] where innovation starts

TU/e. evaluatie SMPE/e-cursussen. [t/m juni 2015] where innovation starts where innovation starts TU/e evaluatie SMPE/e-cursussen [t/m juni 2015] SMPE/e streeft naar een aanbod van kwalitatief hoogwaardige post-master cursussen voor klinisch fysici in opleiding, QME-trainees

Nadere informatie

evaluatie SMPE/e post-master cursussen

evaluatie SMPE/e post-master cursussen where innovation starts TU/e evaluatie SMPE/e post-master cursussen [t/m juni 2016] /school of medical physics and engineering eindhoven IL 12/12/16 1 Evaluatie SMPE/e post-master cursussen [t/m juni 2016]

Nadere informatie

TU/e. to advance health care by training academic professionals in medical physics and engineering. Title: Jaarverslag 2009 Uitgave: SMPE/e 2010-07

TU/e. to advance health care by training academic professionals in medical physics and engineering. Title: Jaarverslag 2009 Uitgave: SMPE/e 2010-07 where innovation starts TU/e Title: Jaarverslag 2009 Uitgave: SMPE/e 2010-07 to advance health care by training academic professionals in medical physics and engineering 1 Jaarverslag 2009 School of Medical

Nadere informatie

Algemeen klinisch fysicus in opleiding

Algemeen klinisch fysicus in opleiding Algemeen klinisch fysicus in opleiding ir. Mariken Zijlmans Beroepsoriëntatieavond voor Biomedisch Technologen (in opleiding) 17 september 2012 Curriculum Vitae ir. Mariken Zijlmans 30 jaar Algemeen Klinisch

Nadere informatie

where innovation starts

where innovation starts where innovation starts School of Medical Physics and Engineering Eindhoven to advance health care by training academic professionals in medical physics and engineering Jaarverslag 2006 Inleiding Gelet

Nadere informatie

Tweejarige post-academische opleiding. Qualified Medical Engineer (QME)

Tweejarige post-academische opleiding. Qualified Medical Engineer (QME) Tweejarige post-academische opleiding Qualified Medical Engineer (QME) School of Medical Physics and Engineering Eindhoven De School of Medical Physics and Engineering Eindhoven (SMPE/e) van de Technische

Nadere informatie

klinisch fysicus i.o. radiotherapie

klinisch fysicus i.o. radiotherapie + klinisch fysicus i.o. radiotherapie dr. ir. Ellen Brunenberg UMC St Radboud Beroepsoriëntatieavond Protagoras/Willem Einthoven 23 september 2013 + curriculum vitae n dr. ir. Ellen Brunenberg (29 jaar)

Nadere informatie

MEDIATION IN DE GEZONDHEIDSZORG. Verdiepingstraining

MEDIATION IN DE GEZONDHEIDSZORG. Verdiepingstraining MEDIATION IN DE GEZONDHEIDSZORG Verdiepingstraining Mediation in de gezondheidszorg Introductie De gezondheidszorg is met 1.2 miljoen werkenden de grootste beroepsgroep van Nederland en is volop in beweging.

Nadere informatie

where innovation starts

where innovation starts where innovation starts Jaarverslag 2007 School of Medical Physics and Engineering Eindhoven to advance health care by training academic professionals in medical physics and engineering Inhoudsopgave 1.

Nadere informatie

Evaluatie SamenOud training Anders denken, anders doen Casemanagement

Evaluatie SamenOud training Anders denken, anders doen Casemanagement Evaluatie SamenOud training Anders denken, anders doen Casemanagement Deelprogramma voor wijkverpleegkundigen en ouderenadviseurs die opgeleid worden tot casemanager SamenOud R. Brans April 2013 Inhoud

Nadere informatie

Tweejarige postinitiële opleiding tot KLINISCH INFORMATICUS: Aanvraag voor opleidingsplaats 2011

Tweejarige postinitiële opleiding tot KLINISCH INFORMATICUS: Aanvraag voor opleidingsplaats 2011 Tweejarige postinitiële opleiding tot KLINISCH INFORMATICUS: Aanvraag voor opleidingsplaats 2011 SMPE/e 010-039 \School of Medical Physics and Engineering Eindhoven \School of Medical Physics and Engineering

Nadere informatie

CURRICULUM. Stralingsbescherming en dosimetrie 2012 versie 4

CURRICULUM. Stralingsbescherming en dosimetrie 2012 versie 4 CURRICULUM Stralingsbescherming en dosimetrie 2012 versie 4 Tijdschema 6 colleges à 60 min per dag, met 15 min pauze ertussen, 1h lunchpauze 9:15 10:15 College 1 10:15 10:30 Pauze 10:30 11:30 College 2

Nadere informatie

Passie voor continu verbeteren!

Passie voor continu verbeteren! ID@5 Trainingen Passie voor continu verbeteren! Gecertificeerde Lean Belt trainingen voor individuele professionals én voor organisaties ID@5 is jouw partner op weg naar beter Als Lean specialist verzorgen

Nadere informatie

Qualified Medical Engineer track Clinical Engineering (QME-CE) Opleidingsplaatsen 2016

Qualified Medical Engineer track Clinical Engineering (QME-CE) Opleidingsplaatsen 2016 SMPE/e 15-017 Datum 1 juni 2015 Tweejarige post-master ontwerpersopleiding Qualified Medical Engineer track Clinical Engineering (QME-CE) Opleidingsplaatsen 2016 i.s.m. Beroepsvereniging voor Biomedisch

Nadere informatie

OPLEIDING STRALINGSDESKUNDIGHEID NIVEAU 3

OPLEIDING STRALINGSDESKUNDIGHEID NIVEAU 3 OPLEIDING STRALINGSDESKUNDIGHEID NIVEAU 3 2 februari 2015 tot en met 4 mei 2015 Toelichting PAO Heyendael, organiseert samen met de AMD de opleiding STRALINGSDESKUNDIGHEID NIVEAU 3 De cursus is bedoeld

Nadere informatie

Naar (h)erkende kwaliteit in het mbo. Zelfdiagnose, kwaliteitszorg, analyse en implementatie

Naar (h)erkende kwaliteit in het mbo. Zelfdiagnose, kwaliteitszorg, analyse en implementatie Naar (h)erkende kwaliteit in het mbo Zelfdiagnose, kwaliteitszorg, analyse en implementatie 2 Naar (h)erkende kwaliteit in het mbo Over de kwaliteit van het onderwijs bestaan maar weinig misverstanden.

Nadere informatie

Praktijkgerichte Scholing tot praktijkmanager

Praktijkgerichte Scholing tot praktijkmanager Praktijkgerichte Scholing tot praktijkmanager Leergang voor de praktijkmedewerker/praktijkmanager van de tandarts/huisartsenpraktijk. voor data of voor in-company verzoeken 1 De praktijkmanager kan een

Nadere informatie

Tweejarige post-academische opleiding. Qualified Medical Engineer (QME)

Tweejarige post-academische opleiding. Qualified Medical Engineer (QME) Tweejarige post-academische opleiding Qualified Medical Engineer (QME) School of Medical Physics and Engineering Eindhoven De School of Medical Physics and Engineering Eindhoven (SMPE/e) van de Technische

Nadere informatie

PRAKTISCHE STRALINGS- DESKUNDIGHEID 4A. Voor Laboranten /MBB ers

PRAKTISCHE STRALINGS- DESKUNDIGHEID 4A. Voor Laboranten /MBB ers PRAKTISCHE STRALINGS- DESKUNDIGHEID 4A Voor Laboranten /MBB ers 5, 12, 19 en 26 maart 2015 2 en 9 april 2015 Toelichting In samenwerking met de Arbo- en Milieudienst van het Radboudumc, de afdelingen Radiologie

Nadere informatie

Beroepsvereniging voor Biomedisch Technologen in de Zorg

Beroepsvereniging voor Biomedisch Technologen in de Zorg 7 juni 2012, Utrecht Beroepsvereniging voor Biomedisch Technologen in de Zorg Ir. Jolanda van Eijden Hoofd Medische Techniek Ir. Dirk Theunissen Bestuursadviseur Zorgtechnologie, Hoofd Zorgtechnologie

Nadere informatie

Stralingsbescherming en Dosimetrie

Stralingsbescherming en Dosimetrie programma SMPE/e-cursus Stralingsbescherming en Dosimetrie deskundigheidsniveau 3 2013-2014 (versie 6, dd. 22-11-2013) 1 / 19 SMPE/e-cursus Stralingsbescherming en Dosimetrie (deskundigheidsniveau 3) locatie

Nadere informatie

Kim van de Ven kimvdven@gmail.com

Kim van de Ven kimvdven@gmail.com Kim van de Ven kimvdven@gmail.com September, 2012 BioMedische Technologie BMT 7 jaar gestudeerd (2000-2007) Begonnen met 5 jarige opleiding, uiteindelijk 6 jaar bachelor / 3 jaar master (2 jaar overlap)

Nadere informatie

Qualified Medical Engineer (PDEng) voor verbetering van zorgprocessen

Qualified Medical Engineer (PDEng) voor verbetering van zorgprocessen Qualified Medical Engineer (PDEng) voor verbetering van zorgprocessen De post- master opleiding Qualified Medical Engineer (QME) van de Technische Universiteit Eindhoven (TU/e) is een tweejarige ontwerpersopleiding.

Nadere informatie

PEOPLE INVESTMENT LEIDERSCHAP ONTPLOOIING INDIVIDUELE TRAINING PERSOONLIJKE COACHING MENTORING GROEPSSESSIES SIMULATIE COUNSELING

PEOPLE INVESTMENT LEIDERSCHAP ONTPLOOIING INDIVIDUELE TRAINING PERSOONLIJKE COACHING MENTORING GROEPSSESSIES SIMULATIE COUNSELING PEOPLE INVESTMENT INDIVIDUELE TRAINING GROEPSSESSIES PERSOONLIJKE COACHING MENTORING COUNSELING SIMULATIE LEAD YOUR TEAM SUCCESSFULLY INTO THE FUTURE INDIVIDUELE TRAINING TELEFONISCHE SUPPORT PRAKTISCHE

Nadere informatie

Coaching en coachend leiderschap

Coaching en coachend leiderschap S.E. Booij Consultancy Coaching en coachend leiderschap voor leidinggevenden in de zorg in samenwerking met drs Joep Choy prof dr Jan Moen prof dr Willem van der Does Burgemeester Ketelaarstraat 29 2361

Nadere informatie

Veilige toepassing van medische technologie. Lessons (to be) learned

Veilige toepassing van medische technologie. Lessons (to be) learned Veilige toepassing van medische technologie Lessons (to be) learned Inhoud 1. Belangrijkste resultaten 2. Op welke wijze kunnen ziekenhuizen een verbeterslag maken? Tabel 1: Nederlandse documenten veilig

Nadere informatie

Stralingsbescherming en Dosimetrie

Stralingsbescherming en Dosimetrie SMPE/e-cursus Stralingsbescherming en Dosimetrie deskundigheidsniveau 3 cursusinformatie S&D 2015-2016 (versie 3, dd. 05-10-2015) 1 / 26 SMPE/e-cursus Stralingsbescherming en Dosimetrie (deskundigheidsniveau

Nadere informatie

Qualified Medical Engineer track Clinical Engineering (QME- CE)

Qualified Medical Engineer track Clinical Engineering (QME- CE) SMPE/e 17-006 Datum 1 maart 2017 Tweejarige post- master ontwerpersopleiding Qualified Medical Engineer track Clinical Engineering (QME- CE) Opleidingsplaatsen 2018 i.s.m. Beroepsvereniging voor Biomedisch

Nadere informatie

MEDIATION IN DE GEZONDHEIDSZORG. Verdiepingstraining

MEDIATION IN DE GEZONDHEIDSZORG. Verdiepingstraining MEDIATION IN DE GEZONDHEIDSZORG Verdiepingstraining Mediation in de gezondheidszorg Introductie De gezondheidszorg is met 1.2 miljoen werkenden de grootste beroepsgroep van Nederland en is volop in beweging.

Nadere informatie

Verbeteren van processen in industriële organisaties

Verbeteren van processen in industriële organisaties Verbeteren van processen in industriële organisaties met Lean Six Sigma Black Belt voor de Industrie Praktische opleiding van The Lean Six Sigma Company Wat doet een Black Belt voor de Industrie? Een goed

Nadere informatie

Q&A nummer 4; 19 juni 2014 en is een aanvulling op Q&A nr 3, mei 2014, Q&A nr 2, februari 2014; Q&A nr 1, november 2013.

Q&A nummer 4; 19 juni 2014 en is een aanvulling op Q&A nr 3, mei 2014, Q&A nr 2, februari 2014; Q&A nr 1, november 2013. Q&A nummer 4; 19 juni 2014 en is een aanvulling op Q&A nr 3, mei 2014, Q&A nr 2, februari 2014; Q&A nr 1, november 2013. IPMA NL wil u regelmatig door middel van deze Q&A's informeren over de voorbereiding

Nadere informatie

Aios goed voorbereid op beroepspraktijk

Aios goed voorbereid op beroepspraktijk Home no. 6 December 2017 Eerdere edities Verenso.nl Aios goed voorbereid op beroepspraktijk Overwegend positief over curriculum ouderengeneeskunde 2012-2016 Eveline Bets eveline@tekstvanbets.nl Het NIVEL

Nadere informatie

Highlights Nationale Studenten Enquête 2015

Highlights Nationale Studenten Enquête 2015 Highlights Nationale Studenten Enquête 2015 De Nationale Studenten Enquête (NSE) is een grootschalig landelijk onderzoek waarin jaarlijks alle Bachelor en Master studenten in het hoger onderwijs gevraagd

Nadere informatie

PRAKTISCHE STRALINGSHYGIENE. Voor UOI

PRAKTISCHE STRALINGSHYGIENE. Voor UOI PRAKTISCHE STRALINGSHYGIENE Voor UOI 18 en 19 april 2013 Toelichting PRAKTISCHE STRALINGSHYGIËNE VOOR UOI, DESKUNDIGHEID 4A/M Het werken met ioniserende straling voor medische doeleinden is een voorbehouden

Nadere informatie

Kennis is de norm. KAM Opleidingen. ISO trainingen. Telefoon:

Kennis is de norm. KAM Opleidingen. ISO trainingen. Telefoon: KAM Opleidingen ISO 14001 trainingen Brochurewijzer Welkom bij KAM Opleidingen Waarom KAM Opleidingen Locaties InCompany training Training op maat Training on the job ISO 14001 opzetten en implementeren

Nadere informatie

KAM Consultants- workshops

KAM Consultants- workshops KAM Consultants- workshops Welkom bij KAM Consultants B.V. Waarom KAM Consultants B.V. Workshop Continue Verbetering Workshop Procesmanagement Workshop Risicomanagement Waar kun je onze trainingen volgen?

Nadere informatie

FACULTEIT DER NATUURWETENSCHAPPEN, WISKUNDE EN INFORMATICA. ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING Masterschool Life and Earth Sciences studiejaar 2008-2009

FACULTEIT DER NATUURWETENSCHAPPEN, WISKUNDE EN INFORMATICA. ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING Masterschool Life and Earth Sciences studiejaar 2008-2009 UNIVERSITEIT VAN AMSTERDAM FACULTEIT DER NATUURWETENSCHAPPEN, WISKUNDE EN INFORMATICA ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING Masterschool Life and Earth Sciences studiejaar 2008-2009 DE MASTEROPLEIDING BIOMEDICAL

Nadere informatie

Specifiek beoordelingskader accreditatie van de NVK Herziene versie [Vastgesteld in de algemene leden vergadering van de NVK dd 4 november 2010]

Specifiek beoordelingskader accreditatie van de NVK Herziene versie [Vastgesteld in de algemene leden vergadering van de NVK dd 4 november 2010] Specifiek beoordelingskader accreditatie van de NVK Herziene versie 2010. [Vastgesteld in de algemene leden vergadering van de NVK dd 4 november 2010] Inhoudsopgave Inleiding Binnenlandse nascholing Buitenlandse

Nadere informatie

Rapportage Evaluator

Rapportage Evaluator Rapportage Evaluator Schrijftherapie voor getraumatiseerde kinderen en jeugdigen Docent: mevrouw drs. S.J.M. Lucassen Locatie: Regardz La Vie te Utrecht STK100309 Vertrouwelijk 20-05-2010 Dit rapport is

Nadere informatie

Opleiding. Praktijkmanagement in de huisartsenzorg Dé opleiding voor en door praktijkmanagers van morgen. www.huisartsvanmorgen.nl.

Opleiding. Praktijkmanagement in de huisartsenzorg Dé opleiding voor en door praktijkmanagers van morgen. www.huisartsvanmorgen.nl. Opleiding Periode maart t/m juni 2016 11 modules verdeeld over 6 lesdagen Locatie Bergse Bossen in Driebergen www.huisartsvanmorgen.nl P R A K T I J K M A N A G E M E N T De opleiding tot praktijkmanager

Nadere informatie

Opleiding. Praktijkmanagement in de huisartsenzorg Dé opleiding voor en door praktijkmanagers van morgen. www.huisartsvanmorgen.nl.

Opleiding. Praktijkmanagement in de huisartsenzorg Dé opleiding voor en door praktijkmanagers van morgen. www.huisartsvanmorgen.nl. Opleiding Praktijkmanagement in de huisartsenzorg Dé opleiding voor en door praktijkmanagers van morgen Periode September t/m december 2016 11 modules verdeeld over 6 lesdagen Locatie Bergse Bossen in Driebergen

Nadere informatie

HIV/HCV FARMACOLOGIE VOOR APOTHEKERS MASTERCLASS OKTOBER 2016 - MAART 2017 UTRECHT MEETING PROSPECTUS www.virology-education.nl CONTENT Introductie... 3 Masterclass beschrijving... 4 Achtergrond... 4 Leerdoelen...

Nadere informatie

Roadmap Institute for Positive Health. April 2016 Stichting IPH

Roadmap Institute for Positive Health. April 2016 Stichting IPH Roadmap Institute for Positive Health April 2016 Stichting IPH INTRODUCTIE VAN DE IPH ROADMAP De IPH roadmap schetst de resultaten die IPH de komende jaren wil realiseren. De weg naar de resultaten toe

Nadere informatie

Keuzedeel mbo. Zorg en technologie. gekoppeld aan één of meerdere kwalificaties mbo. Code K0137

Keuzedeel mbo. Zorg en technologie. gekoppeld aan één of meerdere kwalificaties mbo. Code K0137 Keuzedeel mbo Zorg en technologie gekoppeld aan één of meerdere kwalificaties mbo Code K0137 Penvoerder: Sectorkamer zorg, welzijn en sport Gevalideerd door: Sectorkamer Zorg, welzijn en sport Op: 26-11-2015

Nadere informatie

Balans werk en privé. Hoe blijf ik baas over mijn eigen tijd?

Balans werk en privé. Hoe blijf ik baas over mijn eigen tijd? Balans werk en privé Hoe blijf ik baas over mijn eigen tijd? dinsdag 30 oktober 2012 dinsdag 4 december 2012 Toelichting PAO Heyendael organiseert in samenwerking met het Servicebedrijf productgroep HRM

Nadere informatie

POST-CROI MEETING PROSPECTUS SYMPOSIUM JAARBEURS UTRECHT 2 APRIL

POST-CROI MEETING PROSPECTUS SYMPOSIUM JAARBEURS UTRECHT 2 APRIL POST-CROI SYMPOSIUM JAARBEURS UTRECHT 2 APRIL 2019 MEETING PROSPECTUS INTRODUCTIE Met trots kondigen wij het Post-CROI Symposium 2019 aan, welke plaats zal vinden op 2 april in de Jaarbeurs in Utrecht.

Nadere informatie

VERDIEPINGSTRAINING VAARDIGHEDEN VERTROUWENSPERSOON. Geaccrediteerd door de Landelijke Vereniging van Vertrouwenspersonen VERTROUWENSPERSOON

VERDIEPINGSTRAINING VAARDIGHEDEN VERTROUWENSPERSOON. Geaccrediteerd door de Landelijke Vereniging van Vertrouwenspersonen VERTROUWENSPERSOON VERDIEPINGSTRAINING VAARDIGHEDEN VERTROUWENSPERSOON Geaccrediteerd door de Landelijke Vereniging van Vertrouwenspersonen VERTROUWENSPERSOON VERDIEPINGSTRAINING VAARDIGHEDEN VERTROUWENSPERSOON Introductie

Nadere informatie

Over de NVKF. Richard Kamman, voorzitter. Nederlandse Vereniging voor Klinische Fysica

Over de NVKF. Richard Kamman, voorzitter. Nederlandse Vereniging voor Klinische Fysica Over de NVKF Richard Kamman, voorzitter. Nederlandse Vereniging voor Klinische Fysica NVVK, 13 december 2012 NVKF algemeen Opgericht in 1973, 40 jarig lustrumfeest 2013 Circa 500 leden, 335 geregistreerd

Nadere informatie

PROFESSIONAL LEARNINg & DEvELOPMENT. MASTERCLASS Open InnOvatIemanagement. de maakindustrie

PROFESSIONAL LEARNINg & DEvELOPMENT. MASTERCLASS Open InnOvatIemanagement. de maakindustrie PROFESSIONAL LEARNINg DEvELOPMENT MASTERCLASS Open InnOvatIemanagement In de maakindustrie MASTERCLASS Open InnOvatIemanagement In de maakindustrie AMBITIE, ACTIE EN RESULTAAT IN INNOvATIE De Universiteit

Nadere informatie

BALANS WERK EN PRIVÉ VOOR AIOS. Hoe blijf ik baas over mijn eigen tijd?

BALANS WERK EN PRIVÉ VOOR AIOS. Hoe blijf ik baas over mijn eigen tijd? BALANS WERK EN PRIVÉ VOOR AIOS Hoe blijf ik baas over mijn eigen tijd? Toelichting PAO Heyendael organiseert in samenwerking met het Servicebedrijf productgroep HRM van het de workshop: BALANS WERK EN

Nadere informatie

Herregistratie-eisen EIF en voor ICT groepen

Herregistratie-eisen EIF en voor ICT groepen Herregistratie-eisen EIF en voor ICT groepen A L G E M E N E I N F O R M A T I E D O O R A L E T T E B R U N E T D E R O C H E B R U N E + T H E S R A H I L T E - O L D E S C H E P E R, B E I D E N A R

Nadere informatie

REGELGEVING EN ETHIEK IN DE MEDISCHE PRAKTIJK

REGELGEVING EN ETHIEK IN DE MEDISCHE PRAKTIJK REGELGEVING EN ETHIEK IN DE MEDISCHE PRAKTIJK Medische fouten, incidenten en meldingsplicht voor specialisten en AIOS Vrijdag 8 juni 2012 Toelichting PAO Heyendael organiseert op 8 juni 2012 de cursus

Nadere informatie

Qualified Medical Engineer track Clinical Engineering (QME-CE)

Qualified Medical Engineer track Clinical Engineering (QME-CE) SMPE/e 18-021 Datum 1 maart 2018 Tweejarige post-master ontwerpersopleiding Qualified Medical Engineer track Clinical Engineering (QME-CE) Opleidingsplaatsen 2019 i.s.m. Beroepsvereniging voor Biomedisch

Nadere informatie

Workshop Het Ontwerpen van Onderwijs The Engineering of Engineering Education. dr.ir. Otto Rompelman. Het ontwerpen van onderwijs.

Workshop Het Ontwerpen van Onderwijs The Engineering of Engineering Education. dr.ir. Otto Rompelman. Het ontwerpen van onderwijs. Het ontwerpen van onderwijs Workshop KIVI-NIRIA Afdeling Hoger Onderwijs Techniek (H.O.T.) 27 april 2010 Dr.ir. Otto Rompelman (Em. UHD TU-Delft) Inhoud: Workshop Het Ontwerpen van Onderwijs - KIVI-NIRIA,

Nadere informatie

Tax Control voor Bestuurders

Tax Control voor Bestuurders www.esaa.nl Erasmus School of Accounting & Assurance Executive Program Tax Control voor Bestuurders Erasmus University Rotterdam Make it happen. Erasmus School of Accounting & Header Assurance Erasmus

Nadere informatie

Kennis is de norm. KAM Opleidingen. Procesmanagement. Telefoon:

Kennis is de norm. KAM Opleidingen. Procesmanagement. Telefoon: KAM Opleidingen Procesmanagement Brochurewijzer Welkom bij KAM Opleidingen Waarom KAM Opleidingen Locaties InCompany training Training op maat Training on the job Procesmanagement Contact Welkom bij KAM

Nadere informatie

Kwaliteit van zorg door georganiseerde reflectie en dialoog

Kwaliteit van zorg door georganiseerde reflectie en dialoog Kwaliteit van zorg door georganiseerde reflectie en dialoog Bert Molewijk (RN,MA, PhD) Voorbij de vrijblijvendheid Programmaleider Moreel Beraad, VUmc Associate professor Clinical Ethics, Oslo VWS, Week

Nadere informatie

Qualified Medical Engineer track Clinical Engineering (QME-CE)

Qualified Medical Engineer track Clinical Engineering (QME-CE) SMPE/e 16-004 Datum 1 maart 2016 Tweejarige post-master ontwerpersopleiding Qualified Medical Engineer track Clinical Engineering (QME-CE) Opleidingsplaatsen 2017 i.s.m. Beroepsvereniging voor Biomedisch

Nadere informatie

NEDERLANDSE VERENIGING VOOR KINDERTANDHEELKUNDE 1/6 REGLEMENT VOOR DE TANDARTS-PEDODONTOLOOG

NEDERLANDSE VERENIGING VOOR KINDERTANDHEELKUNDE 1/6 REGLEMENT VOOR DE TANDARTS-PEDODONTOLOOG 1/6 REGLEMENT VOOR DE TANDARTS-PEDODONTOLOOG Uitgave: 7 november 2014 2/6 INHOUDSOPGAVE Reglement voor de Tandarts-Pedodontoloog Paragraaf 1 Inleiding Paragraaf 2 De taken van de Tandarts-Pedodontoloog

Nadere informatie

Opleiding. Praktijkmanagement in de huisartsenzorg Dé opleiding voor en door praktijkmanagers van morgen.

Opleiding. Praktijkmanagement in de huisartsenzorg Dé opleiding voor en door praktijkmanagers van morgen. Opleiding Praktijkmanagement in de huisartsenzorg Dé opleiding voor en door praktijkmanagers van morgen Periode April t/m juni 2017 10 modules verdeeld over 7 lesdagen Locatie Driebergen en Eindhoven www.huisartsvanmorgen.nl

Nadere informatie

Begrippenlijst. Kwaliteitsregister Verpleegkundigen & Verzorgenden. Register Zorgprofessionals. Uitvoeringsregelingen

Begrippenlijst. Kwaliteitsregister Verpleegkundigen & Verzorgenden. Register Zorgprofessionals. Uitvoeringsregelingen Begrippenlijst Kwaliteitsregister Verpleegkundigen & Verzorgenden Register Zorgprofessionals Uitvoeringsregelingen Vastgesteld door het College Kwaliteitsregister V&V en Register Zorgprofessionals op 10

Nadere informatie

NFU-master. Kwaliteit en Veiligheid in de Patiëntenzorg

NFU-master. Kwaliteit en Veiligheid in de Patiëntenzorg NFU-master Kwaliteit en Veiligheid in de Patiëntenzorg 2016-2018 De master Kwaliteit en Veiligheid in de Patiëntenzorg De zorg heeft initiatiefnemers en leiders in kwaliteit en veiligheid van zorg nodig.

Nadere informatie

Kennis is de norm. KAM Opleidingen. OHSAS trainingen. Telefoon:

Kennis is de norm. KAM Opleidingen. OHSAS trainingen. Telefoon: KAM Opleidingen OHSAS 18001 trainingen Brochurewijzer Welkom bij KAM Opleidingen Waarom KAM Opleidingen Locaties InCompany training Training op maat Training on the job OHSAS 18001 opzetten en implementeren

Nadere informatie

Lange cursus beschrijving van de cursus: ITIL basics

Lange cursus beschrijving van de cursus: ITIL basics Lange cursus beschrijving van de cursus: ITIL basics ALGEMEEN Het inrichten van een ICT Beheerorganisatie is een complexe en tijdrovende aangelegenheid. Het resultaat is afhankelijk van veel aspecten.

Nadere informatie

Inhoud. Introductie tot de cursus

Inhoud. Introductie tot de cursus Inhoud Introductie tot de cursus 1 Inleiding 7 2 Voorkennis 7 3 Het cursusmateriaal 7 4 Structuur, symbolen en taalgebruik 8 5 De cursus bestuderen 9 6 Studiebegeleiding 10 7 Huiswerkopgaven 10 8 Het tentamen

Nadere informatie

Nieuws over GHOR en opgeschaalde zorg

Nieuws over GHOR en opgeschaalde zorg Nieuws over GHOR en opgeschaalde zorg In dit nummer: Accreditatie opleiding Officier van Dienst Geneeskundig Nieuwe GHORdiaanse basisopleiding Actualisatie kennispublicatie GHOR Save the date: Relatiemiddag

Nadere informatie

3. Opleidingskader voor de opleiding Informatiecoördinator

3. Opleidingskader voor de opleiding Informatiecoördinator 3. Opleidingskader voor de opleiding Informatiecoördinator In het project GROOTER worden onder andere opleidingskaders ontwikkeld voor drie functiegerichte opleidingen voor Bevolkingszorg. In dit hoofdstuk

Nadere informatie

Klinisch Informaticus

Klinisch Informaticus SMPE/e ref.nr. 014-056 Datum 20-11-2014 Tweejarige postinitiële opleiding tot Klinisch Informaticus Opleidingsplaatsen 2015 \School of Medical Physics and Engineering Eindhoven \School of Medical Physics

Nadere informatie

Gecertificeerde Value Management opleidingen

Gecertificeerde Value Management opleidingen Gecertificeerde Value Management opleidingen Value Management Steeds meer organisaties (her-)ontdekken de kracht van Value Management om te excelleren in hun branche. In branches zoals procesen maakindustrie

Nadere informatie

Page 9 of 15 EVALUATION AND FEEDBACK FOR EFFECTIVE CLINICAL TEACHING De EFFECT is bedoeld om input te geven voor een gesprek tussen A(N)IOS en hun klinisch opleiders en supervisoren over hun kwaliteiten

Nadere informatie

Systeemgericht werken De contextuele benadering SMWF

Systeemgericht werken De contextuele benadering SMWF Systeemgericht werken De contextuele benadering SMWF Periode: Trainer: Bijeenkomsten: Locatie: April t/m September 2013 Drs. Jaco de Rapper Acht dagdelen Groep 3: 09/04(2 dagdelen), 21/05(2 dagdelen),

Nadere informatie

Verdiepingsleergang Geïntegreerde Ouderenzorg in de eerste lijn: De kunst van het verbinden en ontzorgen

Verdiepingsleergang Geïntegreerde Ouderenzorg in de eerste lijn: De kunst van het verbinden en ontzorgen Verdiepingsleergang Geïntegreerde Ouderenzorg in de eerste lijn: De kunst van het verbinden en ontzorgen 2013, code L13-4 Voor huisartsen, managers en bestuurders van gezondheidscentra, managers en bestuurders

Nadere informatie

VIRALE HEPATITIS NA EASL 2 MEI 2019 UTRECHT MEETING PROSPECTUS.

VIRALE HEPATITIS NA EASL 2 MEI 2019 UTRECHT MEETING PROSPECTUS. VIRALE HEPATITIS NA EASL 2 MEI 2019 UTRECHT MEETING PROSPECTUS INTRODUCTIE s Ontwikkelingen van klinisch wetenschappelijk onderzoek Charles Boucher Rob de Knegt Joost Drenth Andy Hoepelman Henk Reesink

Nadere informatie

INSPIRATIE VOOR INNOVATIE Ontwikkelingen in de acute intensieve zorg

INSPIRATIE VOOR INNOVATIE Ontwikkelingen in de acute intensieve zorg INVITATIONAL CONFERENCE 14 november 2013 locatie: Scandic Sanadome, Weg door Jonkerbosch 90, Nijmegen INSPIRATIE VOOR INNOVATIE Ontwikkelingen in de acute intensieve zorg INLEIDING Wij nodigen professionals

Nadere informatie

RESULTAATGERICHT ORGANISEREN

RESULTAATGERICHT ORGANISEREN RESULTAATGERICHT ORGANISEREN Hoe de beste resultaten te halen uit uw organisatie, managers en medewerkers. Wat is resultaatgericht organiseren? Resultaatgericht organiseren heeft als doel om organisaties

Nadere informatie

/school of medical physics and engineering eindhoven 1

/school of medical physics and engineering eindhoven 1 School of Medical Physics and Engineering Technische Universiteit Eindhoven T +(31) 40 247 2134 F +(31) 40 247 2549 E smpee@tue.nl http://www.smpee.tue.nl Address: Department of Applied Physics PO Box

Nadere informatie

Bedrijfsarchitectuur sterker door opleiding

Bedrijfsarchitectuur sterker door opleiding Onderzoek naar het effect van de Novius Architectuur Academy Bedrijfsarchitectuur sterker door opleiding Door met meerdere collega s deel te nemen aan een opleiding voor bedrijfsarchitecten, werden mooie

Nadere informatie

Uitgangspunten voor accreditatie PE NaVU

Uitgangspunten voor accreditatie PE NaVU Uitgangspunten voor accreditatie PE NaVU 1. De individuele uitvaartverzorger is zelf verantwoordelijk, c.q. voert eigen regie voor de bevordering en behoud van zijn/haar deskundigheid 2. Regulier werk

Nadere informatie

NIEUW VOOR OUD. Noviteitencollege rond nieuwe ontwikkelingen voor de ouderenzorg. Vrijdag 2 oktober 2015: Farmacologie en Cardiologie

NIEUW VOOR OUD. Noviteitencollege rond nieuwe ontwikkelingen voor de ouderenzorg. Vrijdag 2 oktober 2015: Farmacologie en Cardiologie NIEUW VOOR OUD Noviteitencollege rond nieuwe ontwikkelingen voor de ouderenzorg Vrijdag 2 oktober 2015: Farmacologie en Cardiologie Vrijdag 4 december 2015: Parkinson, Oogheelkunde en Techniek Toelichting

Nadere informatie

Opleiden voor Public Health. Prof dr Gerhard Zielhuis Epidemiologie, UMC St Radboud

Opleiden voor Public Health. Prof dr Gerhard Zielhuis Epidemiologie, UMC St Radboud Opleiden voor Public Health Prof dr Gerhard Zielhuis Epidemiologie, UMC St Radboud Public Health = alles wat we doen om de volksgezondheid te verbeteren Cellen > individuen -> maatschappij Preventie Effectiviteit

Nadere informatie

ehealth en interoperabiliteit

ehealth en interoperabiliteit ehealth en interoperabiliteit ehealth Implementatie Congres Michiel Sprenger Strategisch Adviseur Nationaal ICT instituut in de Zorg 1 december 2015 Ik Opgeleid als (klinisch) fysicus VUmc 1986-2008 Leidinggevend

Nadere informatie

Begrippenlijst. Kwaliteitsregister Verpleegkundigen & Verzorgenden. Register Zorgprofessionals. Uitvoeringsregelingen

Begrippenlijst. Kwaliteitsregister Verpleegkundigen & Verzorgenden. Register Zorgprofessionals. Uitvoeringsregelingen Begrippenlijst Kwaliteitsregister Verpleegkundigen & Verzorgenden Register Zorgprofessionals Uitvoeringsregelingen Vastgesteld door het College Kwaliteitsregister V&V en Register Zorgprofessionals op 10

Nadere informatie

Master Innovation & Leadership in Education

Master Innovation & Leadership in Education Master Innovation & Leadership in Education Splinternieuwe opleiding voor het bereiken van het hoogste niveau als schoolleider. Daarmee bedoelen we: in staat zijn de ontwikkeling van een school te leiden

Nadere informatie

Functieprofiel: Manager Functiecode: 0202

Functieprofiel: Manager Functiecode: 0202 Functieprofiel: Manager Functiecode: 0202 Doel Zorgdragen voor de vorming van beleid voor de eigen functionele discipline, alsmede zorgdragen voor de organisatorische en personele aansturing van een of

Nadere informatie

Driedaagse Leergang. Kennisintensieve beleidsontwikkeling

Driedaagse Leergang. Kennisintensieve beleidsontwikkeling Driedaagse Leergang Kennisintensieve beleidsontwikkeling 6, 13 en 20 juni 2014 Den Haag Doelstellingen en doelgroep De doelgroep bestaat uit beleidsmedewerkers/stafmedewerkers bij beleidsinstanties (nationaal,

Nadere informatie

Implementatie van het convenant: hoe doe je dat. Datum: woensdag 27 november 2013 Tijdstip: 12.00-17.30 uur Locatie: UMC Utrecht, Groene collegezaal

Implementatie van het convenant: hoe doe je dat. Datum: woensdag 27 november 2013 Tijdstip: 12.00-17.30 uur Locatie: UMC Utrecht, Groene collegezaal Uitnodiging middagsymposium Patiëntveiligheid en Medische Technologie Implementatie van het convenant: hoe doe je dat Datum: woensdag 27 november 2013 Tijdstip: 12.00-17.30 uur Locatie: UMC Utrecht, Groene

Nadere informatie

Training Lean Black Belt. Inclusief Black Belt certificaat

Training Lean Black Belt. Inclusief Black Belt certificaat Training Lean Black Belt Inclusief Black Belt certificaat Een Lean Black Belt certificaat van het LCS is een verrijking, een geweldige mijlpaal. Het geeft niet alleen erkenning van jouw Lean capaciteiten

Nadere informatie

BEOORDELINGSKADER EN -PROCEDURE VOOR DE CERTIFICERING VAN BEDRIJFSOPLEIDINGEN TOURMANAGER

BEOORDELINGSKADER EN -PROCEDURE VOOR DE CERTIFICERING VAN BEDRIJFSOPLEIDINGEN TOURMANAGER BEOORDELINGSKADER EN -PROCEDURE VOOR DE CERTIFICERING VAN BEDRIJFSOPLEIDINGEN TOURMANAGER 1. INLEIDING Het certificeringsonderzoek voor de aanbieders van opleidingen voor tourmanager heeft de vorm van

Nadere informatie

Opleiding. Praktijkmanagement in de huisartsenzorg Dé opleiding voor en door praktijkmanagers van morgen.

Opleiding. Praktijkmanagement in de huisartsenzorg Dé opleiding voor en door praktijkmanagers van morgen. Opleiding Praktijkmanagement in de huisartsenzorg Dé opleiding voor en door praktijkmanagers van morgen Periode April t/m juni 2017 11 modules verdeeld over 6 lesdagen Locatie Driebergen en Eindhoven www.huisartsvanmorgen.nl

Nadere informatie

Evaluatie Kennissessie met en bij Philips Healthcare 25 november 2014

Evaluatie Kennissessie met en bij Philips Healthcare 25 november 2014 Evaluatie Kennissessie met en bij Philips Healthcare 25 november 2014 Verwachting en aanbeveling Heeft de bijeenkomst aan jouw verwachting voldaan? Toelichting: Erg goede sprekers, zoals gebruikelijk.

Nadere informatie

Naam van de opleiding : Freedom from Addiction Naam van de docent (en) : Dr Robert Dee McDonald Henk de Vos

Naam van de opleiding : Freedom from Addiction Naam van de docent (en) : Dr Robert Dee McDonald Henk de Vos Studie plan Naam van de opleiding : Freedom from Addiction Naam van de docent (en) : Dr Robert Dee McDonald Henk de Vos Totale duur van de opleiding 3 dagen Totaal aantal dagen 3 Totaal aantal uren 24

Nadere informatie

College Geneeskundige Specialismen

College Geneeskundige Specialismen KONINKLIJKE NEDERLANDSCHE MAATSCHAPPIJ TOT BEVORDERING DER GENEESKUNST College Geneeskundige Specialismen Besluit van 12 september 2012 houdende de voorwaarden voor het experiment voor de erkenning van

Nadere informatie

Overwegingen voor deelname aan netwerk / samenwerking

Overwegingen voor deelname aan netwerk / samenwerking Overwegingen voor deelname aan netwerk / samenwerking Mede als gevolg van hervormingen en kostenbesparingen in de zorg ontstaan in toenemende mate mono- en multidisciplinaire netwerken en samenwerkingsverbanden.

Nadere informatie

E-HEALTH EN DE OUDERENZORG

E-HEALTH EN DE OUDERENZORG E-HEALTH EN DE OUDERENZORG Donderdag 6 februari 2014 Toelichting PAO Heyendael organiseert, samen met de doelgroepcommissie Ouderengeneeskunde op donderdag 6 februari 2014 de cursus: E-HEALTH EN DE OUDERENZORG

Nadere informatie

Voorlichting minorenonderwijs Vrijdag 9 maart uur. Joke Tulen, Minorcoördinator

Voorlichting minorenonderwijs Vrijdag 9 maart uur. Joke Tulen, Minorcoördinator Voorlichting minorenonderwijs Vrijdag 9 maart 15.15-15.45 uur Joke Tulen, Minorcoördinator Minoronderwijs Minor: Onderwijsperiode van 10 weken in Ba3 (15 ECTS) 3 september 9 november 2018 Minor kiezen:

Nadere informatie

Faculteit der Geesteswetenschappen Cluster Filosofie. Bachelor scriptiereglement voor de opleiding: Wijsbegeerte

Faculteit der Geesteswetenschappen Cluster Filosofie. Bachelor scriptiereglement voor de opleiding: Wijsbegeerte Faculteit der Geesteswetenschappen Cluster Filosofie Bachelor scriptiereglement voor de opleiding: Wijsbegeerte Vastgesteld door de Examencommissie CoH, clustercommissie Filosofie op 1-2-2019 Scriptiereglement

Nadere informatie

ARCADIS Imagine the result E-learning bij de implementatie van een DMS

ARCADIS Imagine the result E-learning bij de implementatie van een DMS ARCADIS Imagine the result E-learning bij de implementatie van een DMS 1 Agenda Korte introductie ARCADIS Document management als pijler van programma Digitaal samenwerken Doelstellingen (opleiding, support,

Nadere informatie

RATIONELE FARMACOTHERAPIE VOOR OUDEREN. als je door de pillen de patiënt niet meer ziet

RATIONELE FARMACOTHERAPIE VOOR OUDEREN. als je door de pillen de patiënt niet meer ziet RATIONELE FARMACOTHERAPIE VOOR OUDEREN als je door de pillen de patiënt niet meer ziet 14 maart 2013 Toelichting PAO Heyendael organiseert in samenwerking met specialisten ouderengeneeskunde, huisartsen,

Nadere informatie