Sterk wiskundeonderwijs Didactische handvatten

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Sterk wiskundeonderwijs Didactische handvatten"

Transcriptie

1 Sterk wiskundeonderwijs Didactische handvatten 1 2 1

2

3 leeplancommissie 5 Doelen in de focus Zicht krijgen op wat sterk wiskundeonderwijs betekent in ZILL Verkennen van didactische handvatten om sterk wiskundeonderwijs vorm te geven 6 6 3

4 Inhoudstafel 1. Sterk wiskundeonderwijs in ZILL 1.1 Waarom is wiskunde/wiskundig denken belangrijk? 1.2 Hoe krijgt wiskunde vorm in ZILL? 1.3 Wat betekent ZILL voor de leerinhouden van wiskunde? 2. Didactische handvatten Expliciete directe instructie en wiskundige attitude 2.1 Stimuleer wiskundig denken vanuit een groei mindset 2.2 Beschouw fouten als waardevol 2.3 Stel goede denkvragen 2.4 Maak ruimte voor creatief en probleemoplossend denken 2.5 Grijp overal kansen om wiskundig denken te stimuleren 2.6 Durf gaan tot in de diepte 2.7 Zet in op wiskunde leren en niet alleen op presteren Sterk wiskundeonderwijs in ZILL Wat is voor jou herkenbaar? Wat wil je graag weten? 8 4

5 1.1 Waarom is wiskunde/wiskundig denken belangrijk? Omgaan met de werkelijkheid Abstract leren denken 9 9 Visie op goed wiskundeonderwijs in 2 zinnen: Ik bedenk hoe ik mijn wiskundige bagage kan gebruiken om een probleem aan te pakken. Ik doe dit met vertrouwen en plezier. 10 5

6 Uit Onderzoek 11 Behouden wat goed is en verbeteren wat moet! 12 6

7 1.2 Hoe krijgt wiskunde vorm in ZILL? Duidelijke instructie en inzetten op een wiskundige attitude antwoordgericht Probleemoplossend gericht Sober en effectief 13 Ruimte en tijd

8 1.3 Wat betekent ZILL voor de leerinhouden wiskunde? 1) Vertrouwde inhouden 2) Nieuw: Logisch en algoritmisch denken/computationeel denken WDlw7/MEge2 3) Meer nadruk op - Wiskundig probleemoplossend denken (WDlw3) (R v 3) - Verbanden en patronen (WDlw4) - Wiskundige gelijkheid (WDlw6 en WDrv4) - Meest geschikte rekenwijze (WDrv1) - Schatten en schattend rekenen (gk, rv, mm) - Grafische voorstellingen Wat niet in het leerplan staat zoals oppervlakte cirkel (volume cilinder), landmaten, intrest en kapitaal behoort niet tot het gemeenschappelijk curriculum. Deze nieteindtermgerlateerde inhouden kunnen wél worden onderwezen aan bepaalde leerlingen(groepen) als de context zich hiertoe leent Logisch en wiskundig denken Ik kan logisch redeneren en zet wiskunde handig en inzichtelijk in. 16 8

9 Getallenkennis Ik ben thuis in de wereld van getallen. 17 Rekenvaardigheid Ik reken handig en kies de meest geschikte rekenwijze. 18 9

10 Meetkunde Ik verwerf inzicht in de ruimte, in meetkundige objecten en in meetkundige relaties. 19 Behouden wat goed is en verbeteren wat moet! 20 10

11 Visie op goed wiskundeonderwijs in 2 zinnen: Ik bedenk hoe ik mijn wiskundige bagage kan gebruiken om een probleem aan te pakken. Ik doe dit met vertrouwen en plezier. Hoe maken we dit concreet? 21 Zill gisteren, vandaag en morgen 22 11

12 2. Didactische handvatten 23 Expliciete directe instructie Expliciete Directe Instructie (EDI) van John Hollingsworth & Silvia Ybarra -> DOELGERICHT wiskunde ONDERWIJZEN Wat je in de focus zet, evalueer je. Evalueren rapporteren. Kan dit met 25 doelen voor 25 leerlingen in 25 minuten?

13 Het belang van de (smalle)focus. Goed gekozen doelen maken een les/arrangement doelgericht in plaats van activiteitengericht. zorgen ervoor dat alle leerlingen de kans krijgen om succesvol mee te doen. maken het mogelijk om te controleren of alle leerlingen bereikt hebben wat je hun wilde leren. geven leerlingen duidelijkheid. brengen leerlingen naar een haalbaar hoger niveau, omdat deze doelen zich bevinden in de zone van naaste ontwikkeling Lesopbouw Expliciet delen van het doel Activeren van voorkennis Onderwijzen van de inhoud Begeleid inoefenen. De leraar checkt of het concept is begrepen. Zelfstandig verwerken op eigen niveau of verlengde instructie

14 Eindeloos toetsen.. of goed lesgeven? Bij het analyseren van toetsgegevens dragen leerkrachten vaak diverse argumenten aan om tegenvallende prestaties te verklaren vanuit het kind: gedragsproblemen, lage intelligentie, slechte werkhouding, moeilijke thuissituatie. Dat gebeurt ook bij sterke leerlingen. Maar effectieve scholen zien toetsgegevens niet als een vaststaand feit waar ze geen invloed op hebben, maar als uitkomst van de kwaliteit van het gegeven onderwijs. Ze kijken wat beter kan: Het handelen van de leerkracht? De didactiek? Het klassenmanagement? Het omgaan met verschillen? Toetsgegevens, daar kun je van leren en daardoor kun je het onderwijs verbeteren. De leerprestaties verbeter je niet door eindeloos te toetsen, maar door goed les te geven

15 Wiskundige attitude Impliciet: door je didactische aanpak Expliciet: door een ZOROV-doel in de focus te zetten Zelfregulerend vermogen Onderzoekscompetentie Relationele vaardigheden Ondernemingszin Veerkracht Didactische handvatten -> Kies in duo s een poster met een uitspraak waar je je sterk in voelt. Formuleer concrete tips op de groene post-its -> Kies in duo s een poster met een uitspraak waar je je wil in versterken. Formuleer concrete vragen op de roze post-its -> Op welke ontwikkeling zet je in? Formuleer ontwikkelvelden, -thema s op de blauwe post-its 30 15

16 2. Didactische handvatten: bespreken en samenvatten posters Mathematical Mindsets: Unleashing Students' Potential through Creative Math, Inspiring Messages and Innovative Teaching by Jo Boaler, Carol Dweck Stimuleer wiskundig denken vanuit een groei mindset en een wiskundige attitude

17 Beschouw fouten als waardevol; je kan hier veel uit leren! Fouten maken roep tal van negatieve gevoelens op zoals falen en mislukking frustratie ontevredenheid en onvrede onzeker en onzekerheid paniek, overstuur, radeloos schaamte schuldgevoelens of gevoel van falen

18 Wiskundeangst. Hoe komt dat? Wat doe je eraan? fout vriendelijk wiskundeonderwijs Een voorwaarde voor een omgeving waarin van fouten wordt geleerd is veiligheid. -> leerlingen durven ideeën delen -> leerlingen voelen zich comfortabel ook al zitten ze vast -> leraar en leerlingen werken samen -> taken zijn uitdagend met een laagdrempelige opstap -> het oneens zijn mag ->

19 2.3 Stel goede denkvragen 00-vragen-die-wiskundig-denken-bevorderen/ Maak ruimte voor creatief en probleemoplossend denken Klopt dat?

20 Het huis van Eline Dit is Eline. Ze is negen jaar. Eline denkt dat haar huis wel 20 meter hoog is. Wat denken jullie, hoe hoog is het huis van Eline? Waarom denk je dat? Grijp kansen om wiskundig denken te stimuleren, ook buiten de les wiskunde

21 2.6 Durf gaan tot in de diepte, kwaliteit boven kwantiteit! Hoeveel vierkanten zie je? Hoeveel driehoeken zie je? Welke vorm zie je? Hoe zou je dit inkleuren? Waarom? Welke vragen kan je nog stellen? Zet in op wiskunde leren en niet louter op presteren

22 Welk idee kies jij om met je team te groeien?

23 fb.com/katholiekonderwijsvlaanderen twitter.com/kathondvla twitter.com/boevelieven