Factsheet: NL33DA Drentse Aa

Transcriptie

1 Factsheet: NL33DA Drentse Aa -DISCLAIMER- De informatie die in deze factsheet wordt weergegeven is bijgewerkt tot en met het moment van het aanmaken van deze factsheet, zoals vermeld in de voettekst. Deze factsheet is een werkversie ten behoeve van eigen gebruik door de waterbeheerder. Hoewel waterbeheerders en Informatiehuis Water alles in het werk gesteld hebben om de meest actuele gegevens in deze factsheet te verwerken, kan niet worden uitgesloten dat de factsheet onjuiste of onvolledige informatie bevat. 1. Basisgegevens Dit onderdeel beschrijft de kenmerken van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden, die een relatie met het waterlichaam hebben. Naam: Drentse Aa Code: NL33DA Deelstroomgebied: Waterbeheerder: Provincies: Gemeenten: Eems Waterschap Hunze en Aa's Provincie Groningen, Provincie Drenthe Type: R5 (Langzaam stromende middenloop/benedenloop op zand) Status: Sterk Veranderd Wateronttrekking t.b.v. menselijke consumptie: Aa en Hunze, Assen, Haren, Midden-Drenthe, Tynaarlo Ja Factsheet KRW Naam waterlichaam: Drentse Aa Code waterlichaam: NL33DA aangemaakt: om 15:22 u. pagina 1 van 216

2 Karakterschets: Een langzaam stromende, meanderende laaglandbeek met zandbanken en overhangende oevers die voor het overgrote deel in Drenthe ligt. Een klein benedenstrooms deel, dat in 2004 deels in oorspronkelijke staat is hersteld, ligt in Groningen. De beek ligt in een gevarieerd landschap van open oeverlanden en boomwallen en kent plaatselijk een beek begeleidende vegetatie met bomen waardoor beschaduwing optreedt. De beek wordt gevoed door regen- en kwelwater en kent géén aanvoer van gebiedsvreemd water. Het beeksysteem van de Drentse Aa is grotendeels nog intact en wordt binnen Nederland beschouwd als een van de hydrologisch meest gave beekdalsystemen. De Drentse Aa ligt in een uniek gebied vanwege de grote mate van landschappelijke gaafheid, cultuurhistorie en archeologische waarden en de aanwezigheid van relatief grote oppervlakken waardevolle natte natuur. Het waterlichaam van de Drentse Aa ligt deels in, en beïnvloedt het Natura2000 gebied Drentse Aa. Het proces voor het beheerplan voor dit Natura2000 gebied is gestart en er ligt een ontwerp aanwijzingsbesluit. Het definitieve beheerplan en de begrenzing is dus nog niet beschikbaar. Het Natura2000 gebied Witterveld ligt in het stroomgebied van de Drentse Aa, maar het waterlichaam doorkruist dit gebied niet. (zie Het beekdal van de Drentse Aa is ook aangewezen als Nationaal beek en esdorpenlandschap en deels als Nationaal park Drentsche Aa, het waterlichaam van de Drentsche Aa is hier onderdeel van (zie Provinciale Omgevingsverordening prov. Drenthe) Het waterlichaam Drentse Aa is voor het grootste deel aangewezen als waterwingebied voor de onttrekking van oppervlaktewater ten behoeve van de bereiding van drinkwater. Daarnaast stroomt het waterlichaam langs het waterwingebied in Assen. (Bron: Provinciale Omgevingsverordening prov. Drenthe). De KRW eist een specifieke bescherming van oppervlaktewaterlichamen waaruit water wordt onttrokken ten behoeve van bereiding van water dat bestemd is voor menselijke consumptie. Richtwaarden voor de kwaliteitsnormen en verantwoordelijkheden zijn vastgesteld in het BKMW (beleidskader monitoring en kwaliteitseisen water). Het waterschap moet er naar streven dat de waterkwaliteit geleidelijk wordt verbeterd. We kunnen geen garantie geven dat er in nabije toekomst geen normoverschrijdingen van gewasbeschermingsmiddelen meer zullen optreden. Hiertoe zijn we volgens artikel 4 van de KRW ook niet toe verplicht, omdat de maatregelen deels van derden of van het rijk moeten komen. Samen met het Waterbedrijf en de Provincie doen we al het mogelijke om het optreden van normoverschrijdingen te verlagen. Beschermde gebieden: - Habitatrichtlijn Drentsche Aa-gebied (NL_HAB_25) Factsheet KRW Naam waterlichaam: Drentse Aa Code waterlichaam: NL33DA aangemaakt: om 15:22 u. pagina 2 van 216

3 2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten Dit onderdeel beschrijft de significante belastingen op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan op het waterlichaam. Menselijke activiteiten en effecten Hoofdgroep Belasting Functie Effect diffuse bronnen door landbouwgronden Landbouw Nutriënten, bestrijdingsmiddelen diffuse bronnen door run-off (afstromend wegwater en regenwaterriolen) Veiligheid, Verkeer en vervoer Bestrijdingsmiddelen / Zware metalen / Nutrienten diffuse bronnen door verkeer (weg/rail) en infrastructuur Veiligheid, Verkeer en vervoer Bestrijdingsmiddelen / Zware metalen / Nutrienten regulering waterbeweging regulering waterbeweging regulering waterbeweging regulering waterbeweging regulering waterbeweging regulering waterbeweging omleiden piekafvoer Landbouw Kunstmatige waterhuishouding en verandering afvoerkarakterisitiek stuw: verschil waterstand : verhogen waterstand (peilbeheersing) kanalisatie c.q. normalisatie van de waterloop verlies oeverzones en overstromingsvlaktes versnelde waterafvoer barrières (niet of moeilijk (vis)passeerbare gemalen, stuwen, dammen etc.) Waterbeheer afgestemd op gebiedsfuncties Veiligheid, Landbouw Veiligheid, Landbouw Voorkomen wateroverlast Peilbeheer (grond)water Kunstmatige waterhuishouding Verandering afvoerkarakteristiek Vermindering natuurlijke processen en leefgebied voor aquatische flora en fauna. Verandering afvoerkarakteristiek en vermindering bergingscapaciteit Vermindering natuurlijke beekprocessen Continuum doorbroken Toelichting belastingen: De belastingen zijn bepaald in de watersysteemanalyse die is uitgevoerd ten behoeve van het gebiedsproces. De belastingen komen vanuit de landbouw (belangrijkste, zowel nutriënten als gewasbeschermingsmiddelen), stedelijk gebied (gewasbeschermingsmiddelen), industrie en verkeer (gewasbeschermingsmiddelen, diverse stoffen). Daarnaast is door regulering waterbeweging en morfologische aanpassing de waterhuishouding kunstmatig en verandering in afvoerkarakteristiek en vermindering bergingscapaciteit opgetreden. Als gevolg hiervan vermindering natuurlijke processen en leefgebied voor aquatische flora en fauna. 3. Status, doelen en toestand Dit onderdeel beschrijft status en doelen van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien: de status sterk veranderd of kunstmatig is; de doelen afwijken van doelen die nationaal zijn vastgelegd via het Besluit Kwaliteitseisen en Monitoring Water. Verder wordt hier aangegeven hoe de toestand van het waterlichaam zich verhoudt tot die doelen en de toestand in de periode tot Status: Sterk Veranderd Hydromorfologische herstelmaatregelen die niet uitgevoerd kunnen worden vanwege significante negatieve effecten aan gebruiksfuncties en/of milieu in bredere zin: Factsheet KRW Naam waterlichaam: Drentse Aa Code waterlichaam: NL33DA aangemaakt: om 15:22 u. pagina 3 van 216

4 Maatregelen wel beschouwd, niet uitvoerbaar gebruiksfuncties Milieu in brede zin Scheepvaart, havens, recreatie Activiteiten waarvoor water wordt opgeslagen Waterhuishouding en bescherming tegen overstromingen Overige duurzame activiteiten Anders, zie toelichting False False False True False False Beperken piekafvoeren in bovenlopen agrarisch gebied False False False True False False Hanteren natuurlijk waterpeil in agrarisch gebied False False False True False False Motivering per gebruiksfunctie Gebruiksfunctie: Waterhuishouding, bescherming tegen overstromingen, afwatering Motivering: Beschouwde alternatieven Een deel van de benedenloop van de Drentsche Aa kent een gestuwd waterpeil omdat deze in open verbinding staat met de boezem. Dit zorgt voor een sterke afname van de stroming bij lagere waterafvoeren. Door de uitgevoerde waterhuishoudkundige aanpassingen in de bovenlopen van de Drentsche Aa t.b.v. de landbouw is het afvoerregime van de beek veranderd. Met name de piekafvoeren zijn hierdoor toegenomen. Dit heeft o.a. geleid tot de aanleg van verdeelwerk Loon waarmee piekafvoeren vanuit het beeksysteem naar het Havenkanaal/Noord-Willemskanaal worden afgevoerd. Dit heeft het natuurlijke afvoerpatroon van de beek tijdens hoogwatersituaties (inundaties) sterk beïnvloed. Alternatieven voor de ingrepen die hebben geleid tot het sterk veranderde karakter van het waterlichaam zijn beschouwd, maar deze zijn verworpen om de volgende reden(en): - Ja, onevenredig hoge kosten - Ja, technisch onhaalbaar - Ja, alternatieven hebben meer negatieve effecten op het milieu Motivering: (Er is geen motivering gegeven) Chemie en chemische stoffen ecologie Normoverschrijding bij beoordeling in rapportagejaar Prioritaire stoffen (KRW) (geen normoverschrijdingen) Specifieke verontreinigende stoffen (KRW) (geen normoverschrijdingen) Prognose normoverschrijding toestand 2021 Prioritaire Stoffen (KRW) (geen normoverschrijdingen) Motivering chemische toestand: Er is geen toelichting beschikbaar. Factsheet KRW Naam waterlichaam: Drentse Aa Code waterlichaam: NL33DA aangemaakt: om 15:22 u. pagina 4 van 216

5 Biologie Beoordeling periode GEP Toestand 2009 Toestand Prognose toestand 2021 Macrofauna (EKR) 0,60 E-matig Overige waterflora (EKR) 0,53 E- matig Vis (EKR) 0,35 E-matig matig Fytoplankton (EKR) Algemeen fysische chemie Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l) 0,10 E-matig Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l) 2,20 E- DIN (winterperiode) (mg N/l) Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l) 30 E- Temperatuur (max. waarde) (gr.c) 25,0 E- Zuurgraad (zomergemiddelde) (-) 5,5-8,5 E- Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%) E- Doorzicht (zomergemiddelde) (m) Legenda: blauw = zeer, groen =, geel = matig, oranje = ontoereikend, rood = slecht, leeg = geen gegevens : deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam dat gebruikt is voor de toestandsbeoordeling (het doeltype, hier R5) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze maatlatten zijn met in de toestandskolommen gemarkeerd. Motivering ecologische toestand: Er is geen toelichting beschikbaar. Voor drinkwater gebruikt water (beoordeling 2015) Normoverschrijding in periode : Toename zuiveringsinspanning: Nee Nee Eindoordeel Chemie Totaal C-voldoet niet Ecologie Totaal E-matig Biologie Fysische chemie E-matig E-matig Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet niet Legenda: - Chemie: blauw = /voldoet, rood = niet /voldoet niet - Ecologie: blauw = zeer, groen = /voldoet, geel = matig, oranje = ontoereikend, rood = slecht/voldoet niet Factsheet KRW Naam waterlichaam: Drentse Aa Code waterlichaam: NL33DA aangemaakt: om 15:22 u. pagina 5 van 216

6 : deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Toestand is gebaseerd op beoordeling met Aquo-kit, rapportagejaar <Standaardindeling> Factsheet KRW Naam waterlichaam: Drentse Aa Code waterlichaam: NL33DA aangemaakt: om 15:22 u. pagina 6 van 216

7 4. Maatregelen Hier worden de maatregelen opgesomd die specifiek zijn voor het waterlichaam. Deze maatregelen vormen een aanvulling op de generieke maatregelen die zijn beschreven in het stroomgebiedbeheerplan. Bij de maatregelen uit de plannen van 2009 is de status aangegeven. Ook andere maatregelen die tot 2015 worden uitgevoerd kunnen worden vermeld. De nieuwe maatregelen zijn opgedeeld naar periode van uitvoering ( en na 2021). Verder is aangegeven wanneer een maatregel uitsluitend is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied. De vermelde voortgang per maatregel betreft gegevens die begin 2014 zijn bijgewerkt t/m 31 december Maatregelen opgevoerd in SGBP 2009 voor de periode t/m 2015 afkoppelopgave gemeente Assen afkoppelen verhard oppervlak Gemeente Assen Voortgang: ha Motivering: Uitgevoerd: 0,65 baggeren Nijlands loopje (gemeente Assen) Verwijderen verontreinigde bagger Gemeente Assen Voortgang: m3 Motivering: Uitgevoerd: < 2015 herinrichting Deurzerdiep - Amelterbos overige inrichtingsmaatregelen Waterschap Hunze en Aa's Voortgang: stuks Motivering: Uitgevoerd: 1 < 2015 hermeandering beektrajecten Anreeperdiep. Deurzerdiep. Zeegser loopje (3 km) verbreden / hermeanderen / nvo; (snel) stromend water Waterschap Hunze en Aa's Voortgang: km Motivering: Planvoorbereiding: 2 In uitvoering: 1 < 2015 onderzoek naar beekpeilverhogende maatregelen en inrichting uitvoeren onderzoek Waterschap Hunze en Aa's Voortgang: stuks Motivering: In uitvoering: 1 < 2015 saneren riooloverstort HBDA (gemeente Tynaarlo) aanpakken riooloverstorten Gemeente Tynaarlo Voortgang: stuks Motivering: Uitgevoerd: 1 < ,65 ha m3 1 stuks 3 km 1 stuks 1 stuks Factsheet KRW Naam waterlichaam: Drentse Aa Code waterlichaam: NL33DA aangemaakt: om 15:22 u. pagina 7 van 216

8 verdrogingsbestrijding 2000 ha Drentse deel overige inrichtingsmaatregelen Waterschap Hunze en Aa's Voortgang: stuks Motivering: Planvoorbereiding: 1 Uitgevoerd: 2 3 stuks was 11st, 8 st vervallen als opgave oppervlaktewaterlichaam, bestuursvoorstel De opgave is teruggebracht van 11 st. naar 3 st. 8 st. vervallen als opgave voor het oppervlaktewaterlichaam, bestuursvoorstel , voorstel opnemen bij opgave grondwaterlichaam Motivatie: voor 8 st. geen directe relatie met oppervlaktewaterlichaam aantoonbaar. verdrogingsbestrijding. 200 ha Groninger deel (Westerlanden. Lappenvoort, Besloten venen) overige inrichtingsmaatregelen Waterschap Hunze en Aa's Voortgang: stuks Motivering: Planvoorbereiding: 1 De opgave is teruggebracht van 2 st. naar 1 st. 1 stuks De opgave is teruggebracht van 2 st. naar 1 st. 1 st. vervallen als opgave voor het oppervlaktewaterlichaam, bestuursvoorstel , voorstel opnemen bij opgave grondwaterlichaam < 2015 Motivatie: voor 1 st. geen directe relatie met oppervlaktewaterlichaam aantoonbaar. Factsheet KRW Naam waterlichaam: Drentse Aa Code waterlichaam: NL33DA aangemaakt: om 15:22 u. pagina 8 van 216

9 Maatregelen gepland voor de periode Aanpak gewasbeschermingsmiddelen Gebiedsdossier drinkwaterwinning (onderzoek en maatregelen) verminderen emissie gewasbescherming- / bestrijdingsmiddelen Waterschap Hunze en Aa's Betreft emissies vanuit landbouw en stad 1 stuks > 2015 hermeandering beektrajecten delen van Witterdiep (1 km) verbreden / hermeanderen / nvo; (snel) stromend water Waterschap Hunze en Aas 1 km inrichting Rolderdiep 3 km verbreden / hermeanderen / nvo; (snel) stromend water Waterschap Hunze en Aa's Habitatrichtlijn Inrichtingsplan Hermeandering Amerdiep 1 stuks overige inrichtingsmaatregelen Waterschap Hunze en Aa's Onderzoek fosfaat nalevering uit de bodem door doorslag van gronden uitvoeren onderzoek Waterschap Hunze en Aa's 1 stuks Opheffen visbarrières o.a. Rolderdiep 3 stuks vispasseerbaar maken kunstwerk Waterschap Hunze en Aa's verhoging beekpeillen. verhoging grondwaterstanden. vermindering grondwaterwinning aanpassen waterpeil Waterschap Hunze en Aas 3 stuks Vergroten afvoer verdeelwerk Loon i.c.m. beekpeilverhoging Loonerdiep en Taarloosche diep,anloerdiep, Zeegserloopje Maatregelen gepland voor de periode inrichting Amerdiep 2,8 km Factsheet KRW Naam waterlichaam: Drentse Aa Code waterlichaam: NL33DA aangemaakt: om 15:22 u. pagina 9 van 216

10 verbreden / hermeanderen / nvo; (snel) stromend water Waterschap Hunze en Aas 5. Toepassing uitzonderingen De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van deze uitzonderingen en de motivatie dient hier te worden gegeven. Fasering van doelbereik tot na 2021 Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "" is, is fasering aan de orde. Motiveringsgrond Natuurlijke omstandigheden Onevenredig kostbaar Technisch onhaalbaar Kwaliteitselement Overige waterflora, Vis-kwaliteit Overige waterflora, Vis-kwaliteit Overige waterflora, Vis-kwaliteit Motivering per motiveringsgrond Natuurlijke omstandigheden Een aanzienlijk deel van de inrichtingsmaatregelen wordt in de eerste en tweede planperiode uitgevoerd. Uit onderzoek is gebleken dat het in veel gevallen een aantal jaar kan duren voordat het ecosysteem zich volledig heeft aangepast aan een nieuwe situatie, bijvoorbeeld omdat het tijd kost voor bepaalde soorten om nieuw habitat te koloniseren. Om deze redenen zijn de effecten van maatregelen in de eerste en tweede planperiode pas in de derde planperiode volledig van kracht. Onevenredig kostbaar Waterschap Hunze en Aa s ontvangt jaarlijks ongeveer 85 miljoen aan inkomsten (stand van zaken 2015). Voor het KRW maatregelenpakket van de periode wordt jaarlijks gemiddeld 3.77 miljoen uitgetrokken, waarmee de kosten binnen de randvoorwaarde blijven van beperkte lastenstijging voor de burger zoals afgesproken met het bestuur. De overige maatregelen staan gepland na 2021, omdat het eerder uitvoeren van meer maatregelen als disproportioneel kostbaar wordt beschouwd. Technisch onhaalbaar Vanwege het maatschappelijke draagvlak, vindt grondverwerving vrijwel altijd plaats op vrijwillige basis. Een gefaseerde uitvoering is dan in veel gevallen voordeliger, omdat hiermee het opdrijven van grondprijzen kan worden tegengegaan. Bovendien is het niet aannemelijk dat alle benodigde gronden voor herinrichting tijdig verworven zijn, want er is vervolgens ook nog tijd nodig voor realisatie van maatregelen. Kansen om grond te verwerven zijn vaak gebonden aan bepaalde gebeurtenissen (ruilverkaveling, bedrijfsovernames), die zich lang niet op alle locaties binnen de komende periode zullen voordoen. Dergelijke grootschalige gebiedsprocessen kennen mede als gevolg van juridische procedures een doorlooptijd die de planperiode overschrijdt. Dit heeft als consequentie dat fasering nodig is. Doelverlaging Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging. Tijdelijke achteruitgang Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.6 KRW. Factsheet KRW Naam waterlichaam: Drentse Aa Code waterlichaam: NL33DA aangemaakt: om 15:22 u. pagina 10 van 216

11 Nieuwe ontwikkelingen Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden van het waterlichaam? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW. Factsheet KRW Naam waterlichaam: Drentse Aa Code waterlichaam: NL33DA aangemaakt: om 15:22 u. pagina 11 van 216

12 Factsheet: NL33HU Hunze -DISCLAIMER- De informatie die in deze factsheet wordt weergegeven is bijgewerkt tot en met het moment van het aanmaken van deze factsheet, zoals vermeld in de voettekst. Deze factsheet is een werkversie ten behoeve van eigen gebruik door de waterbeheerder. Hoewel waterbeheerders en Informatiehuis Water alles in het werk gesteld hebben om de meest actuele gegevens in deze factsheet te verwerken, kan niet worden uitgesloten dat de factsheet onjuiste of onvolledige informatie bevat. 1. Basisgegevens Dit onderdeel beschrijft de kenmerken van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden, die een relatie met het waterlichaam hebben. Naam: Hunze Code: NL33HU Deelstroomgebied: Waterbeheerder: Provincies: Gemeenten: Eems Waterschap Hunze en Aa's Provincie Groningen, Provincie Drenthe Type: R5 (Langzaam stromende middenloop/benedenloop op zand) Status: Sterk Veranderd Wateronttrekking t.b.v. menselijke consumptie: Aa en Hunze, Borger-Odoorn, Haren, Hoogezand-Sappemeer, Tynaarlo Nee Factsheet KRW Naam waterlichaam: Hunze Code waterlichaam: NL33HU aangemaakt: om 15:22 u. pagina 12 van 216

13 Karakterschets: Een langzaam stromende meanderende laaglandbeek die sterk genormaliseerd is. Ligging hoofdzakelijk in Drenthe, alleen het deel tussen het Zuidlaardermeer en het Winschoterdiep bevindt zich in de provincie Groningen. De beek wordt hoofdzakelijk gevoed door regenwater. Daarnaast is er nog enige aanvoer door kwel. De Hunze ligt aan de voet van de Hondsrug, waar de infiltratie en kwel de motor is van het beeksysteem. Karakteristiek is het enkelzijdig beekdal met aan de westzijde de hellingen van de Hondsrug en aan de oostzijde de reeds verdwenen hoogveenvlakte als brongebied. Het waterlichaam Hunze heeft een nauwe relatie met het waterlichaam Zuidlaardermeer omdat de Hunze door het meer stroomt (zie ook factsheet NL33ZM, Zuidlaardermeer). In het stroomgebied van de Hunze liggen 4 drinkwaterwingebieden. nl. Gasselte, Breevenen, de Groeve en Onnerpolder(Omgevingsverordening Drenthe en Groningen, gebiedsdossiers drinkwaterwinningen Drenthe). Daarnaast is een strategische drinkwaterwinning aangewezen ( Kastelenakkers. Rondom het Zuidlaardermeer stroomt het waterlichaam de Hunze (benedenloop Hunze en Drentse Diep) door het N2000 gebied Zuidlaardermeer (ontwerp beheerplan N2000 Zuidlaardermeer). Beschermde gebieden: - Vogelrichtlijn Zuidlaardermeergebied (NL_VOG_20) Factsheet KRW Naam waterlichaam: Hunze Code waterlichaam: NL33HU aangemaakt: om 15:22 u. pagina 13 van 216

14 2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten Dit onderdeel beschrijft de significante belastingen op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan op het waterlichaam. Menselijke activiteiten en effecten Hoofdgroep Belasting Functie Effect puntbronnen rioolwaterzuiveringsinstallaties Zuivering afvalwater Nutrienten, bestrijdingsmiddelen en hormoonverstorende stoffen diffuse bronnen door landbouwgronden Landbouw Nutriënten, bestrijdingsmiddelen wateronttrekkingen voor publieke (drink)watervoorziening Drinkwatervoorziening Verdroging regulering waterbeweging stuw: verschil waterstand : verhogen waterstand (peilbeheersing) Waterbeheer afgestemd op gebiedsfuncties Kunstmatige waterhuishouding regulering waterbeweging kanalisatie c.q. normalisatie van de waterloop Waterbeheer afgestemd op gebiedsfuncties Verandering afvoerkarakteristiek, Vermindering natuurlijke processen en verlies van natuurlijke paaiplaatsen en natuurlijke vegetaties/ en leefgebieden regulering waterbeweging verlies oeverzones en overstromingsvlaktes Veiligheid, Landbouw Vermindering natuurlijke processen en leefgebied voor aquatische flora en fauna. Verandering afvoerkarakteristiek en vermindering bergingscapaciteit regulering waterbeweging versnelde waterafvoer Voorkomen wateroverlast Vermindering natuurlijke beekprocessen regulering waterbeweging barrières (niet of moeilijk (vis)passeerbare gemalen, stuwen, dammen etc.) Peilbeheer (grond)water Continuum doorbroken regulering waterbeweging ontwatering (veenoxidatie en bodemdaling) Waterbeheer afgestemd op gebiedsfuncties Kunstmatige waterhuishouding,belasting met nutrienten Toelichting belastingen: De belastingen zijn bepaald in de watersysteemanalyse die is uitgevoerd ten behoeve van het gebiedsproces. De belasting wat betreft stoffen wordt in belangrijke mate gevormd door de RWZI Gieten, de landbouw en het stedelijk gebied. De nutriënten vormen geen belemmering voor het doelbereik van de Hunze. Mogelijk vormen gewasbeschermingsmiddelen nog wel een belemmering voor de Hunze. De normalisatie van de beek is een belangrijke belemmering voor de biologie. De inrichtingsmaatregelen worden als cruciaal gezien voor het herstel van de Hunze inclusief de mogelijkheid om het water niet alleen door de hoofdloop te laten lopen, maar ook door de meanders. 3. Status, doelen en toestand Dit onderdeel beschrijft status en doelen van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien: de status sterk veranderd of kunstmatig is; de doelen afwijken van doelen die nationaal zijn vastgelegd via het Besluit Kwaliteitseisen en Monitoring Water. Verder wordt hier aangegeven hoe de toestand van het waterlichaam zich verhoudt tot die doelen en de toestand in de periode tot Factsheet KRW Naam waterlichaam: Hunze Code waterlichaam: NL33HU aangemaakt: om 15:22 u. pagina 14 van 216

15 Status: Sterk Veranderd Hydromorfologische herstelmaatregelen die niet uitgevoerd kunnen worden vanwege significante negatieve effecten aan gebruiksfuncties en/of milieu in bredere zin: Maatregelen wel beschouwd, niet uitvoerbaar gebruiksfuncties Milieu in brede zin Scheepvaart, havens, recreatie Activiteiten waarvoor water wordt opgeslagen Waterhuishouding en bescherming tegen overstromingen Overige duurzame activiteiten Anders, zie toelichting False False False True False False Flexibel peilbeheer in boezemwateren False False False True False False Verwijderen waterkeringen False False False True False False Motivering per gebruiksfunctie Gebruiksfunctie: Waterhuishouding, bescherming tegen overstromingen, afwatering Motivering: Beschouwde alternatieven Het afkoppelen van de RWZI Gieten is ongewenst omdat het debiet een significante bijdrage levert aan de afvoer van de beek gedurende het zomerhalfjaar. Door het grotendeels verdwijnen van de oorspronkelijke veengebieden als gevolg van veenafgraving en veenoxidatie is de oorspronkelijke sponswerking van het brongebied verdwenen. De uitgevoerde optimalisaties van de waterafvoer hebben geleid tot hogere afvoerpieken in de winter en het vrijwel afwezig zijn van waterafvoer gedurende droge zomers. Het afvoerregime van de beek is hiermee sterk veranderd. De benedenloop van de Hunze kent een boezempeil waardoor hier minder sprake is van beekspecifieke stromingsomstandigheden. Alternatieven voor de ingrepen die hebben geleid tot het sterk veranderde karakter van het waterlichaam zijn beschouwd, maar deze zijn verworpen om de volgende reden(en): - Ja, onevenredig hoge kosten - Ja, technisch onhaalbaar - Ja, alternatieven hebben meer negatieve effecten op het milieu Motivering: (Er is geen motivering gegeven) Chemie en chemische stoffen ecologie Normoverschrijding bij beoordeling in rapportagejaar Prioritaire stoffen (KRW) (geen normoverschrijdingen) Specifieke verontreinigende stoffen (KRW) (geen normoverschrijdingen) Prognose normoverschrijding toestand 2021 Prioritaire Stoffen (KRW) (geen normoverschrijdingen) Motivering chemische toestand: Er is geen toelichting beschikbaar. Factsheet KRW Naam waterlichaam: Hunze Code waterlichaam: NL33HU aangemaakt: om 15:22 u. pagina 15 van 216

16 Biologie Beoordeling periode GEP Toestand 2009 Toestand Prognose toestand 2021 Macrofauna (EKR) 0,60 E-ontoereikend matig Overige waterflora (EKR) 0,59 E- matig Vis (EKR) 0,25 E-ontoereikend matig Fytoplankton (EKR) Algemeen fysische chemie Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l) 0,10 E-ontoereikend Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l) 3,50 E-matig DIN (winterperiode) (mg N/l) Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l) 30 E- Temperatuur (max. waarde) (gr.c) 25,0 E- Zuurgraad (zomergemiddelde) (-) 5,5-8,5 E- Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%) E- Doorzicht (zomergemiddelde) (m) Legenda: blauw = zeer, groen =, geel = matig, oranje = ontoereikend, rood = slecht, leeg = geen gegevens : deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam dat gebruikt is voor de toestandsbeoordeling (het doeltype, hier R5) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze maatlatten zijn met in de toestandskolommen gemarkeerd. Motivering ecologische toestand: Er is geen toelichting beschikbaar. Eindoordeel Chemie Totaal C-voldoet niet Ecologie Totaal E-ontoereikend Biologie E-ontoereikend Fysische chemie E-ontoereikend Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet niet Legenda: - Chemie: blauw = /voldoet, rood = niet /voldoet niet - Ecologie: blauw = zeer, groen = /voldoet, geel = matig, oranje = ontoereikend, rood = slecht/voldoet niet : deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Toestand is gebaseerd op beoordeling met Aquo-kit, rapportagejaar <Standaardindeling> Factsheet KRW Naam waterlichaam: Hunze Code waterlichaam: NL33HU aangemaakt: om 15:22 u. pagina 16 van 216

17 4. Maatregelen Hier worden de maatregelen opgesomd die specifiek zijn voor het waterlichaam. Deze maatregelen vormen een aanvulling op de generieke maatregelen die zijn beschreven in het stroomgebiedbeheerplan. Bij de maatregelen uit de plannen van 2009 is de status aangegeven. Ook andere maatregelen die tot 2015 worden uitgevoerd kunnen worden vermeld. De nieuwe maatregelen zijn opgedeeld naar periode van uitvoering ( en na 2021). Verder is aangegeven wanneer een maatregel uitsluitend is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied. De vermelde voortgang per maatregel betreft gegevens die begin 2014 zijn bijgewerkt t/m 31 december Maatregelen opgevoerd in SGBP 2009 voor de periode t/m 2015 afkoppelopgave gemeente Borger-Odoorn afkoppelen verhard oppervlak Gemeente Borger-Odoorn Voortgang: ha Motivering: Uitgevoerd: 1 afkoppelopgave gemeente Haren afkoppelen verhard oppervlak Gemeente Haren Voortgang: ha Motivering: Uitgevoerd: 0,99 1 ha 0,99 ha randenbeheer (exacte wijze van uitvoering afhankelijk van uitkomsten lopende pilot) uitvoeren actief vegetatie- / waterkwaliteitsbeheer Waterschap Hunze en Aa's Voortgang: km Motivering: 20 km Vervangen: 20 De gewenste reductie in nutriëntenbelasting kon op een meer efficiënte manier worden bereikt door een optimalisatie van de RWZI < 2015: Vervangen door een alternatieve maatregel. Motivatie: Bij de opgave van de maatregel akkerrandenbeheer is aangegeven dat de uitvoering afhankelijk zou zijn van de resultaten van het onderzoek. In de periode 2006 tot 2009 is een pilot project uitgevoerd met akkerrandenbeheer. De resultaten van het onderzoek gaven aan dat de resultaten wat betreft nutriënten reductie tegenvielen. Bij de keuze voor de maatregelen was berekend welke reductie in de nutriëntenbelasting gewenst was. De gewenste reductie in nutriëntenbelasting kon op een meer efficiënte manier worden bereikt door een optimalisatie van de RWZI Gieten. Daarom is de maatregelen akkerranden vervangen door de maatregel optimalisatie van de RWZI Gieten. realiseren overstromingsvlakten, Tusschenwater, Torenveen, Mandelanden, Lofar, Achterste Diep, Oude verbreden / hermeanderen / nvo; (snel) stromend water Waterschap Hunze en Aa's Voortgang: km Motivering: Planvoorbereiding: 2,6 In uitvoering: 0,7 Uitgevoerd: 11,7 < 2015 stimuleren preciese bemesting landbouw verminderen emissie nutriënten landbouw Waterschap Hunze en Aa's Voortgang: stuks Motivering: 15 km 1 stuks Factsheet KRW Naam waterlichaam: Hunze Code waterlichaam: NL33HU aangemaakt: om 15:22 u. pagina 17 van 216

18 In uitvoering: 1 < 2015 verdrogingsbestrijding Gronings deel. Onnerpolder. Oostpolder, polder WolfsbargeII overige inrichtingsmaatregelen Waterschap Hunze en Aa's Voortgang: stuks Motivering: Uitgevoerd: 3 < 2015 Maatregelen gepland voor de periode stuks Beekherstel, overstromingsvlakten o.a. Bronnegermaden, de Branden, Duunschelanden, Breevenen verbreden / hermeanderen / nvo; (snel) stromend water Waterschap Hunze en Aa's 17,2 km Onderzoek fosfaat nalevering uit de bodem door doorslag van gronden uitvoeren onderzoek Waterschap Hunze en Aa's 1 stuks Opheffen vismigratieknelpunten Hunze 7 stuks vispasseerbaar maken kunstwerk Waterschap Hunze en Aa's Maatregelen gepland voor de periode Beekherstel, overstromingsvlakten Noordma, Bronnegermaden, Achterste Diep verbreden / hermeanderen / nvo; (snel) stromend water Waterschap Hunze en Aas 8 km Opheffen Vismigratiekenelpunten Hunze 4 stuks vispasseerbaar maken kunstwerk Waterschap Hunze en Aa's Factsheet KRW Naam waterlichaam: Hunze Code waterlichaam: NL33HU aangemaakt: om 15:22 u. pagina 18 van 216

19 5. Toepassing uitzonderingen De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van deze uitzonderingen en de motivatie dient hier te worden gegeven. Fasering van doelbereik tot na 2021 Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "" is, is fasering aan de orde. Motiveringsgrond Natuurlijke omstandigheden Onevenredig kostbaar Technisch onhaalbaar Kwaliteitselement Macrofauna-kwaliteit, Overige waterflora, Vis-kwaliteit Macrofauna-kwaliteit, Overige waterflora, Vis-kwaliteit Macrofauna-kwaliteit, Overige waterflora, Vis-kwaliteit Motivering per motiveringsgrond Natuurlijke omstandigheden Een deel van de inrichtingsmaatregelen wordt in de tweede en derde planperiode uitgevoerd. Uit onderzoek is gebleken dat het in veel gevallen een aantal jaar kan duren voordat het ecosysteem zich volledig heeft aangepast aan een nieuwe situatie, bijvoorbeeld omdat het tijd kost voor bepaalde soorten om nieuw habitat te koloniseren. Om deze redenen zijn de effecten van maatregelen pas later zichtbaar. Onevenredig kostbaar Waterschap Hunze en Aa s ontvangt jaarlijks ongeveer 85 miljoen aan inkomsten (stand van zaken 2015). Voor het KRW maatregelenpakket van de periode wordt jaarlijks gemiddeld 3.77 miljoen uitgetrokken, waarmee de kosten binnen de randvoorwaarde blijven van beperkte lastenstijging voor de burger zoals afgesproken met het bestuur. De overige maatregelen staan gepland na 2021, omdat het eerder uitvoeren van meer maatregelen als disproportioneel kostbaar wordt beschouwd. Technisch onhaalbaar Vanwege het maatschappelijke draagvlak, vindt grondverwerving vrijwel altijd plaats op vrijwillige basis. Een gefaseerde uitvoering is dan in veel gevallen voordeliger, omdat hiermee het opdrijven van grondprijzen kan worden tegengegaan. Bovendien is het niet aannemelijk dat alle benodigde gronden voor herinrichting tijdig verworven zijn, want er is vervolgens ook nog tijd nodig voor realisatie van maatregelen. Kansen om grond te verwerven zijn vaak gebonden aan bepaalde gebeurtenissen (ruilverkaveling, bedrijfsovernames), die zich lang niet op alle locaties binnen de komende periode zullen voordoen. Dergelijke grootschalige gebiedsprocessen kennen mede als gevolg van juridische procedures een doorlooptijd die de planperiode overschrijdt. Dit heeft als consequentie dat fasering nodig is. Doelverlaging Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging. Tijdelijke achteruitgang Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.6 KRW. Nieuwe ontwikkelingen Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden van het waterlichaam? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW. Factsheet KRW Naam waterlichaam: Hunze Code waterlichaam: NL33HU aangemaakt: om 15:22 u. pagina 19 van 216

20 Factsheet: NL33HV_2 Kanalen Hunze / Veenkolonien -DISCLAIMER- De informatie die in deze factsheet wordt weergegeven is bijgewerkt tot en met het moment van het aanmaken van deze factsheet, zoals vermeld in de voettekst. Deze factsheet is een werkversie ten behoeve van eigen gebruik door de waterbeheerder. Hoewel waterbeheerders en Informatiehuis Water alles in het werk gesteld hebben om de meest actuele gegevens in deze factsheet te verwerken, kan niet worden uitgesloten dat de factsheet onjuiste of onvolledige informatie bevat. 1. Basisgegevens Dit onderdeel beschrijft de kenmerken van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden, die een relatie met het waterlichaam hebben. Naam: Kanalen Hunze / Veenkolonien Code: NL33HV_2 Deelstroomgebied: Waterbeheerder: Provincies: Gemeenten: Eems Waterschap Hunze en Aa's Provincie Groningen, Provincie Drenthe Type: M6a (Grote ondiepe kanalen zonder scheepvaart) Status: Kunstmatig Wateronttrekking t.b.v. menselijke consumptie: Aa en Hunze, Bellingwedde, Emmen, Hoogezand-Sappemeer, Menterwolde, Oldambt, Pekela, Stadskanaal, Veendam, Vlagtwedde Nee Factsheet KRW Naam waterlichaam: Kanalen Hunze / Veenkolonien Code waterlichaam: NL33HV_2 aangemaakt: om 15:22 u. pagina 20 van 216

21 Karakterschets: Afwateringskanalen in zand- en laagveengebied. De kanalen worden gevoed door regen, grondwater en/of instromend oppervlaktewater. In tijden van watertekort wordt via de kanalen IJsselmeerwater aangevoerd. Het profiel van de kanalen is rechthoekig of trapeziumvormig met abrupte overgangen van land naar water. Het overgrote deel van de aangewezen kanalen, hebben hun oorsprong in de veenontginning. De ontsluiting van het veenkoloniale gebied was tijdens de ontginning ook via deze kanalen. Naast de kanalen ontstonden de dorpen (karakteristieke lintbebouwing) en de wegen evenwijdig aan de kanalen. Door de aanwezigheid van de bebouwing en wegen langs veel van de kanalen is de ruimte niet of zeer beperkt voor aanpassingen in het bestaande profiel van de kanalen. De typering van dit waterlichaam is gecorrigeerd naar kanaaltype (in plaats van het eerder gebruikte meertype) Beschermde gebieden: - Vogelrichtlijn Zuidlaardermeergebied (NL_VOG_20) 2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten Dit onderdeel beschrijft de significante belastingen op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan op het waterlichaam. Menselijke activiteiten en effecten Hoofdgroep Belasting Functie Effect puntbronnen IPPC industrieën puntbronnen rioolwaterzuiveringsinstallaties Zuivering afvalwater Nutrienten, bestrijdingsmiddelen en hormoonverstorende stoffen diffuse bronnen door landbouwgronden Landbouw Nutriënten, bestrijdingsmiddelen diffuse bronnen door verkeer (weg/rail) en infrastructuur Ontsluiting en verbindingen Afspoeling stoffen naar bodem en oppervlaktewater regulering waterbeweging regulering waterbeweging regulering waterbeweging regulering waterbeweging sluis (ook gemaal): verlagen waterstand (peilbeheersing) stuw: verschil waterstand : verhogen waterstand (peilbeheersing) oeververdediging, duikers, overkluizing, kribben barrières (niet of moeilijk (vis)passeerbare gemalen, stuwen, dammen etc.) Peilbeheer (grond)water Peilbeheer (grond)water Veiligheid, Peilbeheer Handhaving peilen Beïnvloeden water- en oevermilieu's Beïnvloeden water- en oevermilieu's Onnatuurlijke oevermilieus Compartimentering in leefgebieden, geen uitwisseling soorten Toelichting belastingen: De belastingen zijn bepaald in de watersysteemanalyse die is uitgevoerd ten behoeve van het gebiedsproces. Het waterlichaam Kanalen Hunze-Veenkoloniën is een systeem van kanalen, bedoeld voor de aan- en afvoer van water voor het omliggende landbouwgebied. Er vindt ook onttrekking van water door de industrie plaats. In het voorjaar begint de aanvoer van water uit het IJsselmeer. De belasting wat betreft stoffen is vooral afkomstig uit de landbouw (veeteelt, akkerbouw en glastuinbouw) en de aanvoer via aanvoerwater. De niet-natuurvriendelijke inrichting van de oever en de niet-natuurlijke peilen zijn belemmerend voor de biologie. Factsheet KRW Naam waterlichaam: Kanalen Hunze / Veenkolonien Code waterlichaam: NL33HV_2 aangemaakt: om 15:22 u. pagina 21 van 216

22 3. Status, doelen en toestand Dit onderdeel beschrijft status en doelen van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien: de status sterk veranderd of kunstmatig is; de doelen afwijken van doelen die nationaal zijn vastgelegd via het Besluit Kwaliteitseisen en Monitoring Water. Verder wordt hier aangegeven hoe de toestand van het waterlichaam zich verhoudt tot die doelen en de toestand in de periode tot Status: Kunstmatig Het waterlichaam is door mensen gegraven op een plaats waar voorheen geen water was. Chemie en chemische stoffen ecologie Normoverschrijding bij beoordeling in rapportagejaar Prioritaire stoffen (KRW) (geen normoverschrijdingen) Specifieke verontreinigende stoffen (KRW) (geen normoverschrijdingen) Prognose normoverschrijding toestand 2021 Prioritaire Stoffen (KRW) (geen normoverschrijdingen) Motivering chemische toestand: Er is geen toelichting beschikbaar. Biologie Beoordeling periode GEP Toestand 2009 Toestand Prognose toestand 2021 Macrofauna (EKR) 0,60 E-matig Overige waterflora (EKR) 0,51 E-matig matig Vis (EKR) 0,60 E-matig Fytoplankton (EKR) 0,60 E-matig Algemeen fysische chemie Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l) 0,15 E-matig Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l) 3,00 E-matig DIN (winterperiode) (mg N/l) Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l) 100 E- Temperatuur (max. waarde) (gr.c) 25,0 E- Zuurgraad (zomergemiddelde) (-) 5,5-8,5 E- Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%) E- Doorzicht (zomergemiddelde) (m) 0,40 E-matig Legenda: blauw = zeer, groen =, geel = matig, oranje = ontoereikend, rood = slecht, leeg = geen gegevens Factsheet KRW Naam waterlichaam: Kanalen Hunze / Veenkolonien Code waterlichaam: NL33HV_2 aangemaakt: om 15:22 u. pagina 22 van 216

23 : deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam dat gebruikt is voor de toestandsbeoordeling (het doeltype, hier M6a) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze maatlatten zijn met in de toestandskolommen gemarkeerd. Motivering ecologische toestand: Er is geen toelichting beschikbaar. Eindoordeel Chemie Totaal C-voldoet Ecologie Totaal E-matig Biologie Fysische chemie E-matig E-matig Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet niet Legenda: - Chemie: blauw = /voldoet, rood = niet /voldoet niet - Ecologie: blauw = zeer, groen = /voldoet, geel = matig, oranje = ontoereikend, rood = slecht/voldoet niet : deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Toestand is gebaseerd op beoordeling met Aquo-kit, rapportagejaar <Standaardindeling> Factsheet KRW Naam waterlichaam: Kanalen Hunze / Veenkolonien Code waterlichaam: NL33HV_2 aangemaakt: om 15:22 u. pagina 23 van 216

24 4. Maatregelen Hier worden de maatregelen opgesomd die specifiek zijn voor het waterlichaam. Deze maatregelen vormen een aanvulling op de generieke maatregelen die zijn beschreven in het stroomgebiedbeheerplan. Bij de maatregelen uit de plannen van 2009 is de status aangegeven. Ook andere maatregelen die tot 2015 worden uitgevoerd kunnen worden vermeld. De nieuwe maatregelen zijn opgedeeld naar periode van uitvoering ( en na 2021). Verder is aangegeven wanneer een maatregel uitsluitend is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied. De vermelde voortgang per maatregel betreft gegevens die begin 2014 zijn bijgewerkt t/m 31 december Maatregelen opgevoerd in SGBP 2009 voor de periode t/m 2015 aanleg natuurvriendelijke oevers: 2 km Vaarverbinding Erica-Ter Apel. 5 km Veendam-Musselkanaal verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water Waterschap Hunze en Aa's Voortgang: km Motivering: Planvoorbereiding: 3,8 In uitvoering: 1,2 Uitgevoerd: 2 < 2015 afkoppelopgave gemeente Pekela afkoppelen verhard oppervlak Gemeente Pekela Voortgang: ha Motivering: Uitgevoerd: 4,4 afkoppelopgave gemeente Winschoten afkoppelen verhard oppervlak Gemeente Winschoten Voortgang: ha Motivering: Uitgevoerd: 4,5 onderzoek voedselrijkdom slib uitvoeren onderzoek Waterschap Hunze en Aa's Voortgang: stuks Motivering: Uitgevoerd: 1 < 2015 oplossen 5 tal migratieknelpunten vispasseerbaar maken kunstwerk Waterschap Hunze en Aa's Voortgang: stuks Motivering: Planvoorbereiding: 1 In uitvoering: 2 Uitgevoerd: 2 < km 4,4 ha 4,5 ha 1 stuks 5 stuks Factsheet KRW Naam waterlichaam: Kanalen Hunze / Veenkolonien Code waterlichaam: NL33HV_2 aangemaakt: om 15:22 u. pagina 24 van 216

25 Maatregelen gepland voor de periode aanleg 8 km natuurvriendelijke oevers verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water Waterschap Hunze en Aa's 8 km in de periode en 9 km na 2021 Maatregelen gepland voor de periode km aanleg natuurvriendelijke oevers (9 km) 9 km verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water Waterschap Hunze en Aa's 5. Toepassing uitzonderingen De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van deze uitzonderingen en de motivatie dient hier te worden gegeven. Fasering van doelbereik tot na 2021 Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "" is, is fasering aan de orde. Motiveringsgrond Natuurlijke omstandigheden Onevenredig kostbaar Technisch onhaalbaar Kwaliteitselement Overige waterflora Overige waterflora Overige waterflora Factsheet KRW Naam waterlichaam: Kanalen Hunze / Veenkolonien Code waterlichaam: NL33HV_2 aangemaakt: om 15:22 u. pagina 25 van 216

26 Motivering per motiveringsgrond Natuurlijke omstandigheden Een deel van de inrichtingsmaatregelen wordt in de tweede planperiode uitgevoerd. Uit onderzoek is gebleken dat het in veel gevallen een aantal jaar kan duren voordat het ecosysteem zich volledig heeft aangepast aan een nieuwe situatie, bijvoorbeeld omdat het tijd kost voor bepaalde soorten om nieuw habitat te koloniseren. Om deze redenen zijn de effecten van maatregelen in de tweede planperiode pas in de derde planperiode volledig van kracht. Onevenredig kostbaar Waterschap Hunze en Aa s ontvangt jaarlijks ongeveer 85 miljoen aan inkomsten (stand van zaken 2015). Voor het KRW maatregelenpakket van de periode wordt jaarlijks gemiddeld 3.77 miljoen uitgetrokken, waarmee de kosten binnen de randvoorwaarde blijven van beperkte lastenstijging voor de burger zoals afgesproken met het bestuur. De overige maatregelen staan gepland na 2021, omdat het eerder uitvoeren van meer maatregelen als disproportioneel kostbaar wordt beschouwd. Technisch onhaalbaar Vanwege het maatschappelijke draagvlak, vindt grondverwerving vrijwel altijd plaats op vrijwillige basis. Een gefaseerde uitvoering is dan in veel gevallen voordeliger, omdat hiermee het opdrijven van grondprijzen kan worden tegengegaan. Bovendien is het niet aannemelijk dat alle benodigde gronden voor herinrichting tijdig verworven zijn, want er is vervolgens ook nog tijd nodig voor realisatie van maatregelen. Kansen om grond te verwerven zijn vaak gebonden aan bepaalde gebeurtenissen (ruilverkaveling, bedrijfsovernames), die zich lang niet op alle locaties binnen de komende periode zullen voordoen. Dergelijke grootschalige gebiedsprocessen kennen mede als gevolg van juridische procedures een doorlooptijd die de planperiode overschrijdt. Dit heeft als consequentie dat fasering nodig is. Doelverlaging Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging. Tijdelijke achteruitgang Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.6 KRW. Nieuwe ontwikkelingen Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden van het waterlichaam? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW. Factsheet KRW Naam waterlichaam: Kanalen Hunze / Veenkolonien Code waterlichaam: NL33HV_2 aangemaakt: om 15:22 u. pagina 26 van 216

27 Factsheet: NL33NW_2 Noord-Willemskanaal -DISCLAIMER- De informatie die in deze factsheet wordt weergegeven is bijgewerkt tot en met het moment van het aanmaken van deze factsheet, zoals vermeld in de voettekst. Deze factsheet is een werkversie ten behoeve van eigen gebruik door de waterbeheerder. Hoewel waterbeheerders en Informatiehuis Water alles in het werk gesteld hebben om de meest actuele gegevens in deze factsheet te verwerken, kan niet worden uitgesloten dat de factsheet onjuiste of onvolledige informatie bevat. 1. Basisgegevens Dit onderdeel beschrijft de kenmerken van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden, die een relatie met het waterlichaam hebben. Naam: Noord-Willemskanaal Code: NL33NW_2 Deelstroomgebied: Waterbeheerder: Provincies: Gemeenten: Eems Waterschap Hunze en Aa's Provincie Groningen, Provincie Drenthe Type: Assen, Groningen (Gr), Haren, Tynaarlo M7b (Grote diepe kanalen met scheepvaart) Status: Kunstmatig Wateronttrekking t.b.v. menselijke consumptie: Nee Karakterschets: Afwateringskanaal met scheepvaartfunctie. Het kanaal wordt gevoed door regen, grondwater en/of instromend oppervlaktewater. De bodem bestaat uit zand. Het profiel is rechthoekig of trapeziumvormig met abrupte overgangen van land naar water. De typering van dit waterlichaam is gecorrigeerd naar kanaaltype (in plaats van het eerder gebruikte meertype) Beschermde gebieden: Er zijn geen beschermde gebieden vermeld. Factsheet KRW Naam waterlichaam: Noord-Willemskanaal Code waterlichaam: NL33NW_2 aangemaakt: om 15:22 u. pagina 27 van 216

28 2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten Dit onderdeel beschrijft de significante belastingen op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan op het waterlichaam. Menselijke activiteiten en effecten Hoofdgroep Belasting Functie Effect puntbronnen rioolwaterzuiveringsinstallaties Zuivering afvalwater Nutrienten, bestrijdingsmiddelen en hormoonverstorende stoffen diffuse bronnen door run-off (afstromend wegwater en regenwaterriolen) Veiligheid, Verkeer en vervoer Door afstroming kunnen specifiek verontreinigende stoffen in het oppervlaktewater terecht komen. regulering waterbeweging oeververdediging, duikers, overkluizing, kribben Peilbeheer vaarweg Beïnvloeden water en oevermilieus, kunstmatige waterhuishouding regulering waterbeweging baggeren c.q. verdiepen (incl. zandvang) Vaarweg Beïnvloeding watermilieu Toelichting belastingen: De belastingen zijn bepaald in de watersysteemanalyse die is uitgevoerd ten behoeve van het gebiedsproces. Het Noord-Willemskaanaal is een afwateringskanaal met scheepvaartfunctie. Het kanaal wordt gevoed door regen, grondwater en instromend oppervlaktewater. Het profiel is rechthoekig of trapeziumvormig met abrupte overgangen van land naar water. De niet-natuurlijke inrichting van de oever en de niet-natuurlijke peilen zijn belemmerend voor de biologie. De grootste belastingen wat betreft stoffen komen vanuit de puntbronnen de RWZI bij Assen en bij Eelde (Bestrijdingsmiddelen, geneesmiddelen en hormoonverstorende stoffen). Daarnaast beïnvloeding vanuit verkeer (door run-off (afstromend wegwater en regenwaterriolen), en door baggeren c.q. verdiepen (incl. zandvang) waardoor het watermilieu wordt beïnvloed. 3. Status, doelen en toestand Dit onderdeel beschrijft status en doelen van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien: de status sterk veranderd of kunstmatig is; de doelen afwijken van doelen die nationaal zijn vastgelegd via het Besluit Kwaliteitseisen en Monitoring Water. Verder wordt hier aangegeven hoe de toestand van het waterlichaam zich verhoudt tot die doelen en de toestand in de periode tot Status: Kunstmatig Het waterlichaam is door mensen gegraven op een plaats waar voorheen geen water was. Chemie en chemische stoffen ecologie Normoverschrijding bij beoordeling in rapportagejaar Prioritaire stoffen (KRW) (geen normoverschrijdingen) Specifieke verontreinigende stoffen (KRW) (geen normoverschrijdingen) Prognose normoverschrijding toestand 2021 Prioritaire Stoffen (KRW) (geen normoverschrijdingen) Factsheet KRW Naam waterlichaam: Noord-Willemskanaal Code waterlichaam: NL33NW_2 aangemaakt: om 15:22 u. pagina 28 van 216