B en W. nr d.d

Transcriptie

1 B en W. nr d.d Onderwerp Evaluatie proef met blauwe zone Besluiten: 1. De brief aan de raad, waarmee het rapport Evaluatie proef met blauwe zone Leiden wordt aangeboden, vast te stellen. Behouden s advies van de commissie Perssamenvatting: B en W hebben aan de raad het rapport Evaluatie proef met blauwe zone Leiden toegestuurd.

2 Retouradres: Postbus 9100, 2300 PC Leiden Gemeente Leiden Bezoekadres Stadhuis Aan de gemeenteraad van Leiden Stadhuisplein 1 Postadres Postbus PC Leiden Telefoon sleutel@leiden.nl Website Datum Ons kenmerk Onderwerp 26 maart 2013 Aanbieding rapport Evaluatie proef blauwe zone Contactpersoon Doorkiesnummer R. van Gulick 5820 Geachte raad, Hierbij bieden wij u de door ons toegezegde evaluatie van de proef met de blauwe zone aan. Het rapport gaat hierbij. De evaluatie behelst onder meer de resultaten van parkeerdrukmetingen en van een internetenquête onder belanghebbenden. De ervaringen bij de gemeentelijke handhaving worden vermeld, alsmede de financiële consequenties voor de gemeente. Mede op basis van deze evaluatie zullen wij u later dit kwartaal een voorstel doen toekomen voor de parkeersituatie in wijken buiten de binnenstad en het stationsgebied, voor de periode na afloop van de proef met de blauwe zone. Hoogachtend, Burgemeester en Wethouders van Leiden, de Secretaris, de Burgemeester, 2

3 Evaluatie proef met blauwe zone Leiden Gemeente Leiden, 2 april

4 4

5 Dit evaluatierapport kwam tot stand in samenwerking met de afdelingen Realisatie/Verkeer, VAG/Parkeermanagement, BOA (Statistieken) en Ruimte- en Milieubeleid van de gemeente Leiden 5

6 6

7 7

8 Inhoud 8

9 9

10 Samenvatting en conclusies Sinds 1 januari 2012 wordt een proef gehouden met parkeerregulering door middel van een blauwe zone in verschillende wijken van Leiden. De proef loopt tot en met 31 december De gemeenteraad besloot tot het reguleren van het parkeren in deze wijken, omdat er sinds lange tijd veel klachten over parkeeroverlast werden gehoord. Parkeerders die geen bestemming hebben in deze wijken en die er toch langdurig parkeren, veroorzaken die parkeeroverlast. Doel van de parkeerregulering is daarom om de vreemde langparkeerders te weren uit de woonwijken. Sinds de invoering van de blauwe zone klonken opnieuw klachten, maar nu van bewoners van de gebieden die net buiten de blauwe zones liggen. Naar aanleiding hiervan is besloten de proef begin 2013 te evalueren over de periode In dit hoofdstuk worden de belangrijkste resultaten van de evaluatie (parkeertellingen, tevredenheid burgers, handhavingsaspecten en financiën) samengevat. A. Het effect van het invoeren van de blauwe zone op de parkeerdruk in de betreffende wijken en erbuiten Er zijn drie metingen van de parkeerdruk verricht door het bureau Delft Infra Advies. Een zg. nulmeting vond plaats voordat de blauwe zone werd ingevoerd (maart 2011), de eerste meting tijdens de proef vond plaats enkele maanden nadat de blauwe zone van kracht was (april 2012), en de derde meting vond plaats in het kader van de evaluatie van de proef met de blauwe zone (februari 2013). De metingen vonden plaats in: de gebieden met een blauwe zone woongebieden die grenzen aan de gebieden met een blauwe zone Transvaal en Haagwegkwartier-noord, in verband met de invoering van betaald parkeren in Transvaal I (valt buiten het bestek van de evaluatie van de blauwe zone). De belangrijkste constateringen luiden als volgt. Ten opzichte van de nulmeting daalde de bezetting in bijna alle blauwe-zonewijken. Enkele meest opvallende dalingen: o o o o o o o o o o Burgemeesters- en Professorenwijk noord, op een zaterdagmiddag van 95% naar 61% Burgemeesters- en Professorenwijk noord, op een donderdagavond van 87% naar 57% Burgemeesters- en Professorenwijk noord, op een dinsdagmiddag van 91% naar 56% Burgemeesters- en Professorenwijk zuid, op een dinsdagmiddag van 69% naar 52% Tuinstad-Staalwijk noord, op een zaterdagmiddag van 83% naar 67% Tuinstad-Staalwijk noord, op een donderdagavond van 90% naar 75% Tuinstad-Staalwijk noord, op een dinsdagmiddag van 84% naar 59% Houtkwartier, op een dinsdagochtend van 91% naar 56% Bockhorst en de flats van Muiderkring, Jan Luykenlaan en Cruquiuslaan, op een dinsdagochtend van 71% naar 54%. Lammenschansweg-oost, op een dinsdagochtend van 95% naar 60%. De bezetting in Groenoord en Noorderkwartier-west bleef op donderdagavond gelijk ten opzichte van de nulmeting, namelijk 79%. Op een zaterdagmiddag, een 10

11 dinsdagavond en (het meest) op een dinsdagmiddag daalde de bezetting wel. Op dinsdagmiddag is de bezetting gedaald van 77% naar 65%. Ten opzichte van de nulmeting steeg de bezetting in bijna alle aangrenzende gebieden. Enkele meest opvallende stijgingen begin 2013: o Fruitbuurt, op een dinsdagmiddag van 72% naar 86% o Noorderkwartier-oost, op een dinsdagmiddag van 58% naar 68% o Groenoord-noord, op een dinsdagavond van 43% naar 69% In het aangrenzende gebied Noorderkwartier-oost daalde de bezetting ten opzichte van de nulmeting op donderdagavond van 73% naar 68%. Het aangrenzende gebied Burgemeesters- en Professorenwijk-oost kent volgens de totaalmeting geen bijzonder grote stijgingen, behalve op zaterdagmiddag van 66% naar 76%. Voor alle aangrenzende gebieden geldt: de straten die het dichtst bij een blauwe zone liggen, kennen de grootste parkeerdruk. De buurtgemiddelden geven een te zonnig beeld. De parkeertellingen tonen de parkeerdruk op straatniveau. Ter illustratie worden in de volgende tabel enkele drukke straten vermeld. De parkeerdruk is hier soms hoger dan. Dat betekent dat er op stoepen en op andere verboden plaatsen wordt geparkeerd. Straat Dinsdagmiddag Dinsdagavond Dinsdagavond laat Donderdag avond Hans Flustraat 142% Harmen Doumastraat Zaterdagmiddag 115% 127% 135% 146% 50% 88% 138% 75% 88% Vrijheidslaan 180% 110% 80% 90% Lammenschansw.-west 90% 77% 79% 77% 67% Zoeterwoudseweg 97% 106% 97% 112% 97% Pompoenweg 137% 103% 113% 60% 87% Meloenstraat 89% 167% 111% 133% 189% Kersenstraat 83% 130% 130% 113% Tomatenstraat 89% 122% 111% 111% V. d. Brandelerkade1 91% 170% 178% 161% 157% P.J. Blokstraat 122% 108% 108% 75% Molenstraat 83% 89% 89% 83% Maresingel 107% 88% 75% Julianastraat 137% 168% 200% 174% 74% Waldeck Pyrmontstraat 127% 118% 109% 109% 1 De cijfers van de Van den Brandelerkade gaan ervan uit dat alleen aan de huizenkant geparkeerd mag worden. Formeel mag er ook aan de singelkant worden geparkeerd, maar de rijbaan is daarvoor te smal. In de praktijk wordt aan deze zijde geparkeerd, maar deels in het gras, wat verboden is. 11

12 Spoorlaan 122% 133% 122% 111% Herensingel 82% 82% 91% 109% 82% Tabel met de parkeerdruk in enkele straten net buiten de blauwe zones. Wachtlijst parkeervergunning in zone A binnenstad Als gevolg van de invoering van de blauwe zone is er een toename van het aantal verleende parkeervergunningen voor bewoners en bedrijven te zien in de binnenstad. Hierdoor is een wachtlijst ontstaan in zone A, het binnenstadsgebied ten zuiden van de Rijn. Eind 2012 was de lijst gekrompen van 56 naar 29 wachtenden. De lijst voor een tweede parkeervergunning bleef steken op 31 wachtenden. B. De mening van de belanghebbenden over de blauwe-zoneregeling Uitslag enquête De gemeente heeft in de gebieden met een blauwe zone en in de aangrenzende gebieden per adres geënquêteerd naar de mening van bewoners en bedrijven/instellingen over de blauwe zone. De (acceptabele) respons bedroeg 2.810, wat neerkomt op 22% van de adressen waar gevraagd is deel te nemen aan de enquête. De belangrijkste resultaten volgen hieronder. Van de bewoners in de blauwe zone is 59% tevreden met de nieuwe parkeersituatie en 24% ontevreden. In de aangrenzende gebieden is 20% van de bewoners tevreden en 62% ontevreden. Over het straatbeeld is ook 59% van de blauwezonebewoners tevreden, terwijl 54% van de bewoners daarbuiten ontevreden is. Van de bedrijven en instellingen in de blauwe zone is 33% ontevreden over de parkeersituatie en 47% tevreden. In de aangrenzende gebieden is 63% ontevreden en 18% tevreden. 60% van de bewoners in de blauwe zone zegt de auto makkelijker te kunnen parkeren sinds de invoering van de blauwe zone (het meest in het Houtkwartier, 75%). In de aangrenzende gebieden zegt 77% meer problemen te ondervinden met parkeren dan voorheen (het meest in het oostelijk deel van de Burgemeesters- en Professorenwijk, 90%). In de blauwe zone parkeert 90% van de bewoners de auto op minder dan 100 meter afstand van het huis, en 10% op grotere afstand. In de aangrenzende gebieden parkeert 73% van de bewoners dichterbij huis dan 100 meter, en 27% op grotere afstand. Woonplezier neemt af De gemeente heeft verschillende berichten ontvangen over bewoners die zo geïrriteerd raken door het gebrek aan parkeergelegenheid, dat zij met afvalcontainers of zelfs met verf parkeerplekken op straat afzetten. Dit veroorzaakt weer boosheid bij buren. Ergernis ontstaat ook: als afvalcontainers door geparkeerde auto s worden geblokkeerd en de containers daarom niet kunnen worden geleegd; als geparkeerde auto s een week of langer niet van hun plaats afkomen; als werkers uit de binnenstad dagelijks een gratis parkeerplaats in de niet-blauwe woonwijken opzoeken, terwijl in het centrum met een goedkope werknemersvergunning geparkeerd kan worden; als fietsen aan een paal worden vastgeketend, welke fietsen dagelijks als natransportmiddel door langparkeerders worden gebruikt, enzovoort. 12

13 Sommigen ervaren verhoogde agressiviteit onder buurtgenoten. Iemand trof een briefje onder de ruitenwisser aan met de tekst Rot op naar je eigen straat. Diverse mensen spreken over een dagelijkse irritatie en verzuchten uit de grond van hun hart: Het woonplezier neemt hierdoor echt af. Geparkeerde auto s verhinderen dat vuilniscontainers worden geleegd in de De Laat de Kanterstraat (foto februari 2012 van C. De ervaring bij de handhaving van de blauwe zone Handhavingscapaciteit gering Destijds is besloten 4.2 fte handhavingscapaciteit in te zetten voor parkeerplaatsen in blauwe zones. Met deze capaciteit kan niet intensief en alleen tijdens de venstertijden waarbinnen de blauwe zone van kracht is, worden gehandhaafd. Dat betekent dat automobilisten die hun auto vóór die periode parkeren (bijvoorbeeld 8.00 uur) en hun parkeerschijf op de begintijd van de blauwe zone zetten (bijvoorbeeld uur), niet worden bekeurd. Alle parkeerplaatsen worden wekelijks ten minste een keer gecontroleerd. Regeling ontdoken Volgens de ervaring van de afdeling Handhaving wordt de parkeerregulering door middel van een blauwe zone in de praktijk stelselmatig ontdoken. Zo staan er in Groenoord en Noorderkwartier-west nog steeds auto s van werkers uit het gebied rondom de Langegracht. En in de Bockhorst en het omliggende gebied staan nog auto s van werkers uit het gebied langs de Plesmanlaan en de Leeuwenhoek. Op bepaalde tijden, zoals rond uur, lopen kantoormedewerkers met bosjes autosleutels een aantal auto s af om parkeerschijven te verzetten. Alleen als zij op heterdaad worden betrapt, kan daarvoor een boete worden gegeven. Ook komt het geregeld voor dat mensen bij het begin van de tijd dat de blauwe zone ingaat een parkeerschijf neerleggen in hun eerder geparkeerde auto of dat ze bij het arriveren s ochtends vroeg hun schijf al op uur zetten. 13

14 Onduidelijkheid over regeling De afdeling Handhaving is van mening dat auto s met een parkeerschijf, die op een vroeger tijdstip staat ingesteld dan de venstertijd van de blauwe zone, niet beboet kunnen worden, omdat de wettelijke regeling van de parkeerschijf daar onduidelijk over zou zijn. Daarom is men daar terughoudend in geweest. D. De financiële aspecten van de blauwe zone voor de gemeente Opbrengst boetes naar rijk De handhaving in blauwe zones vindt plaats op basis van de Wet Administratiefrechtelijke Handhaving Verkeersvoorschriften (Wet Mulder). Onder het regime van de Wet Mulder wordt het overtreden van de beperking van de parkeerduur administratiefrechtelijk afgedaan. De opbrengsten van deze administratieve boetes worden geïnd door het Ministerie van Justitie. De gemeente maakt dus wel de kosten van de handhaving, maar hier staan geen dekkende baten tegenover. De gemeente ontvangt een rijksbijdrage van 25,- per bekeuring. Twee administratieve systemen Naast het al lang bestaande systeem van parkeervergunningen voor belanghebbenden in de binnenstad en het stationsgebied is een extra administratief systeem van ontheffingen voor het parkeren in een blauwe zone ingericht. Zo n extra systeem brengt kosten met zich. Negatieve balans De structurele lasten voor 2012 bedroegen ,-, onder te verdelen in: Inzet handhaving 4.2 fte schaal 7: Uitgifte ontheffingen en verwerking beschikkingen: Bijhouden van verkeersborden en blauwe verflijnen: , , ,- De structurele baten voor 2012 bedroegen ,-, onder te verdelen in: Ontheffingen: ,Beschikkingen (bijdrage van rijk 25,- per beschikking) ,Bezoekerskraskaarten: ,Als er van wordt uitgegaan dat deze structurele baten en lasten jaarlijks terug zullen keren als de blauwe zone in de huidige omvang (6200 parkeerplaatsen) gehandhaafd wordt, betekent dat de lasten de baten overstijgen met ca ,-. Globaal kan hieruit de rekeneenheid worden gedestilleerd, dat elke parkeerplaats die gereguleerd wordt met een blauwe zone voor de gemeente een verliespost oplevert van een kleine 50,- per jaar. Voor eventuele uitbreiding van blauwe zones kunnen de structurele tekorten globaal worden uitgerekend met deze eenheid. E. Conclusies De evaluatie van de proef met de blauwe zone betreft niet alleen de zes gebieden waar een blauwe-zoneregeling van kracht is, maar ook de aangrenzende gebieden erbuiten, waar de blauwe zone direct gevolgen heeft voor de parkeersituatie. In het ambtelijke voorstel aan B en W met betrekking tot het ontwerpverkeersbesluit blauwe zone (besloten door B en W op 18 januari 2011) worden de volgende criteria voor het slagen van de proef genoemd. 1. Als de parkeerbezetting op het drukste moment overdag lager is dan 80% en s nachts lager dan 85% of als de parkeerbezetting overdag minimaal 15% en s avonds minimaal 10% lager is ten opzichte van de situatie vóór invoering van de blauwe zone 14

15 2. Als de bewoners en andere belanghebbenden in meerderheid tevreden zijn 3. Als de kosten voor de gemeente acceptabel zijn. Deze criteria zijn eigenlijk te algemeen. In de geest van deze algemene criteria is in de evaluatie van de proef getracht antwoord te geven op de volgende vragen. a. Wat is het effect van het invoeren van de blauwe zone op de parkeerdruk in de betreffende wijken en erbuiten? b. In hoeverre draagt de invoering van de blauwe zone bij aan verbetering van de leefbaarheid en aan een voldoende oplossing van het parkeerprobleem volgens de mening van de bewoners en ondernemers in de betreffende wijken en erbuiten? c. Wat is de mening van belanghebbenden over de onderdelen van de regulering in hun gebied: uren/dagen, tarief van ontheffing, bezoekersregeling, blauwe strepen op straat, handhaving? d. Wat is de ervaring bij de handhaving? e. Wat zijn de financiële gevolgen voor de gemeente? Is binnen het door de raad verstrekte budget gebleven? De antwoorden op bovenstaande vragen luiden als volgt. a. Effect invoering blauwe zone op parkeerdruk De parkeerdrukmetingen voorafgaand aan de proef, en tweemaal tijdens de proef geven hier op straatdeelniveau antwoord op. De hoofdzaken zijn samengevat op pagina 3, paragraaf A. b. Parkeeroverlast bewoners opgelost? De parkeeroverlast is verschoven naar aangrenzende gebieden, waar nu klachten gehoord worden. De ontevredenheid van veel burgers is weggenomen, maar dat gaat ten koste van het woonplezier van veel andere burgers. De oplossing lijkt te liggen in een keuze tussen geen parkeerregulering of wel parkeerregulering in een gebied waar het risico op verplaatsing van het parkeerprobleem kleiner is. Een gebied waar het parkeren wordt gereguleerd moet worden begrensd door zo hoog mogelijke psychische en fysieke barrières. Te denken valt aan het Rijn- en Schiekanaal, de Tuin van Noord en de Churchilllaan. Invoering werknemersvergunning had geen effect Noch de invoering van de werknemersvergunning per 1 maart 2012, waardoor langparkerende werknemers voor een laag tarief lang kunnen parkeren op een aantal terreinen in de binnenstad, noch die van de verruiming van de mogelijkheid voor bedrijven en verenigingen om ontheffingen te verkrijgen voor parkeren in de blauwe zone, hebben een merkbare verlichting gegeven van de hoge parkeerdruk in de aangrenzende gebieden. c. Mening belanghebbenden over de onderdelen van de parkeerregulering In de enquête onder bewoners en bedrijven in en buiten de blauwe zones zijn vragen gesteld over de onderdelen van de blauwezone-regeling (tarief ontheffing, bezoekerskaarten, venstertijden, enz.). In het algemeen worden hier geen knelpunten uit geconcludeerd. d. Ervaring van handhaving Het doel van de blauwe zone in Leiden is om vreemdparkeerders annex langparkeerders te weren uit woonwijken, zodat bewoners en andere belanghebbenden voldoende parkeergelegenheid bij hun woning, respectievelijk onderneming aantreffen. Dit doel wordt ondermijnd nu vreemdparkeerders toch 15

16 een groot deel van de dag in de blauwe zone kunnen parkeren zonder te worden beboet. Er bestaat een kleinere kans op onduidelijkheden en ontduiking als de regeling voor de blauwe zone ononderbroken gedurende het grootste deel van de dag geldt, bijvoorbeeld van uur tot uur, en dat binnen die periode maximaal twee uur mag worden geparkeerd. Het nadeel hiervan ligt bij de hogere gemeentelijke kosten voor de handhaving, omdat de handhaving flink geïntensiveerd zou moeten worden. Verwachting van de parkeerder De blauwe zone is door het rijk ooit ingesteld als maatregel om kortparkeren te stimuleren in winkelstraten. Als zodanig staat die regeling het best bekend bij het grote publiek. In Leiden heeft de maatregel ten doel langparkeerders te weren, welk doel net een ander accent heeft. De parkeerder kent de blauwe zone en het gebruik van de parkeerschijf van oudsher van de winkelstraten. Slechts weinig gemeenten zetten de maatregel in op een vergelijkbaar grote schaal als Leiden. De verwachting bij de parkeerder is daarom vaak anders dan bij het zien van parkeerautomaten en parkeerzones voor vergunninghouders. In het verlengde hiervan valt te begrijpen dat de boete voor een overtreding in de blauwe zone ter grootte van 92,- door de parkeerder (vaak ook een bewoner waarvan de ontheffing van het dashboard is gegleden) als onrechtvaardig hoog beschouwd, zeker in relatie tot de legeskosten voor een ontheffing ( 30,-). Ter vergelijking: de kosten van een naheffingsaanslag bij betaald parkeren bedragen 54,-. e. Kosten voor gemeente De berekende jaarlijkse kosten voor de gemeente ter grootte van 50,- per parkeerplaats in een blauwe zone, zijn in verhouding tot de soliditeit en de maatschappelijke voordelen van de maatregel aan de hoge kant. 16

17 17

18 Inleiding Wat is een blauwe zone? Parkeerregulering door middel van een blauwe zone wordt vooral toegepast in en om winkelstraten waar bewoners en winkelmedewerkers lang parkeren, terwijl klanten van de winkels daar kort willen parkeren. In enkele gemeenten, waaronder Leiden, wordt de blauwe zone ook ingezet om langparkeerders uit woonwijken te weren. Alternatieve vormen van parkeerregulering zijn betaald parkeren met behulp van parkeerautomaten, en parkeren voor vergunninghouders, waarbij in aangewezen gebieden uitsluitend belanghebbenden (en hun bezoekers) kunnen parkeren. Het begin van een parkeerschijfzone (= blauwe zone) wordt aangeduid met bord E10 en het einde met bord E11. Het parkeren op plaatsen die niet met een blauwe streep zijn aangegeven is verboden. Daar waar een blauwe streep is aangebracht mag een motorvoertuig met meer dan twee wielen slechts parkeren wanneer een parkeerschijf is geplaatst achter de voorruit. Deze moet handmatig zijn ingesteld op het tijdstip van aankomst (afgerond naar het eerstvolgende hele of halve uur). De parkeerschijfzone kan gelden op bepaalde dagen en uren; dit wordt dan middels een onderbord aangegeven. Men is in overtreding als het voertuig er staat op een tijd die te lang na de ingestelde tijd ligt (men parkeert te lang). Men is ook in overtreding als het voertuig er staat op een tijd die, afgezien van toegestane afronding, ligt vóór de ingestelde tijd (men heeft de schijf niet juist ingesteld, waardoor niet te controleren is of men niet te lang parkeert). Het is ook niet toegestaan de parkeerschijf tussentijds te verstellen zonder eerst weer aan het rijdende verkeer deel te nemen. Wat is het doel van een blauwe zone in Leiden? In Leiden is het doel van parkeerregulering door middel van een blauwe zone: overlast door langparkeerders, die geen bestemming hebben in de wijk waar ze parkeren (werknemers en bezoekers van binnenstadswinkels, bedrijven en ziekenhuizen, P+R, bewoners uit gebieden met betaald parkeren), terug te dringen tot een niveau waarbij belanghebbenden in de wijken (bewoners, werkers en hun bezoekers) dichtbij hun huis respectievelijk bestemming kunnen parkeren, en waarbij de openbare ruimte aantrekkelijker wordt. Voor de bedrijven langs de Lammenschansweg geldt dat klanten dichtbij moeten kunnen parkeren. 18

19 Situatie De blauwe zones liggen in de volgende wijken (zie kaartje op pagina 13) en zijn van kracht op de volgende tijden. Zone 1: Tuinstad-Staalwijk tussen Zoeterwoudsesingel, Schelpenkade, het spoor en Lammenschansweg, maandag t/m zaterdag van uur en van uur Voorafgaand aan de proef was de parkeerdruk in deze wijk hoog, evenals het aandeel vreemdparkeerders, vooral overdag. Uit de vele reacties die de gemeente ontving uit het zuidelijke deel van Tuinstad-Staalwijk bleek, dat de bewoners veel overlast ervoeren van parkeerders die een bestemming in Vreewijk hebben. Vooral de bewoners van de buurt, die begrensd wordt door de Herenstraat, Andries Schotkade, Schelpenkade en Stadhouderslaan, ondervonden hier overlast van. Verder parkeerden veel mensen de auto in het zuidelijke deel van Tuinstad-Staalwijk om verder te reizen met de trein. Zone 2: Burgemeesterwijk Professorenwijk tussen Lammenschansweg, Zoeterwoudsesingel, Thorbeckestraat, Lorentzkade, Kanaalweg en het spoor, maandag t/m zaterdag van uur en van uur Voorafgaand aan de proef was de parkeerdruk in deze wijk hoog als gevolg van vreemdparkeerders. Vooral bezoekers van de binnenstad en reizigers met de trein (via NS-station Leiden Lammenschans) zorgden voor parkeeroverlast. Zone 3: De Bockhorst, Muiderkring, Vossiusplein, Jan Luykenlaan, Cruquiuslaan, maandag t/m vrijdag van uur Voorafgaand aan de proef werd hier parkeeroverlast ondervonden als gevolg van bezoekers en werkers van bedrijven aan de Verbeekstraat die de auto voor langere tijd in de woonwijk parkeerden. Zone 4: Houtkwartier tussen Houtlaan (beide zijden), Zweilandlaan, het spoor en Rijnsburgerweg, maandag t/m vrijdag van uur Voorafgaand aan de proef werd hier een hoge parkeerbezetting overdag geconstateerd en een lage parkeerbezetting in de nacht. Dit duidt op een groot aandeel vreemdparkeerders. Dit werd ondersteund door het kentekenonderzoek dat hier in 2007 is gehouden. In deze wijk parkeren veel bezoekers en werkers van het Diaconessenhuis, het LUMC, en een groot aantal scholen. Forenzen en vliegtuigpassagiers (Schiphol) stalden hier hun auto om verder te reizen per trein (NS station Leiden Centraal). Vooral de goede verbinding met Schiphol zorgt ervoor dat auto s hier soms dagen/weken geparkeerd stonden. Zone 5: Groenoord-Zuid en Noorderkwartier-West tussen Haarlemmerweg, Maresingel, Marnixstraat (beide zijden) en W. de Zwijgerlaan (zuidzijde), maandag t/m vrijdag uur en van uur Parkeertellingen uit 2007 geven aan dat de parkeerdruk in dit gebied erg hoog was, ook in de nacht. Vooral het zuidwestelijke deel dat grenst aan de Maredijkbuurt kende een hoge bezettingsgraad van soms meer dan. Uit het kentekenonderzoek komt tevens naar voren dat het aandeel vreemdparkeerders hoog was. Deze vreemdparkeerders bestonden overdag vooral uit werkers en bezoekers van de binnenstad. In de avonduren was het aandeel eigen bewoners groter, maar er stond nog steeds een behoorlijk aantal auto s dat niet toebehoorde aan de eigen bewoners, maar aan bewoners uit de binnenstad, die niet willen betalen voor een vergunning. Zone 6: Lammenschansweg (oostzijde) tussen het spoor en Plantijnstraat (alleen langs de westkant van de ventweg, maandag t/m vrijdag uur. 19

20 De bedrijven langs dit deel van de Lammenschansweg klaagden voor de proef veel over parkeerders die vanaf het NS-station Leiden Lammenschans verder reisden met de trein. Klanten van de bedrijven konden geen parkeerplaats vinden. Voor alle zones geldt het volgende. Maximale parkeerduur: 2 uur Bewoners, bedrijven, verenigingen, huisartsen, verloskundigen en andere mensen met een zorgverlenend beroep, die gevestigd zijn binnen een van de gebieden die zijn aangewezen als 'blauwe zone', komen in aanmerking voor een ontheffing. Daarmee kan worden geparkeerd in de eigen zone. Per adres kunnen twee ontheffingen worden aangevraagd. Eigenaren van twee auto's kunnen voor beide auto's dezelfde ontheffing gebruiken. Er kan altijd maar één van de twee auto's, met gebruik van de ontheffing, in de blauwe zone parkeren. Het tarief van de ontheffing bedraagt 30,- (geldt voor de proefperiode 2012 tot en met 2013). Per adres worden maximaal vijftig bezoekerskraskaarten per jaar verstrekt à 1,75 per stuk. Een kraskaart is geldig voor de hele dag en in alle blauwe zones. Van belang voor de evaluatie is het gegeven dat sinds de openstelling van de Morspoortgarage in oktober 2012, er in Transvaal 1 (tussen Morssingel en Utrechtse spoor) betaald parkeren en vergunninghoudersparkeren is ingevoerd. De parkeereffecten van deze maatregel zijn wel meegenomen bij de parkeerdrukmeting, maar verder in deze evaluatie over de blauwe zone buiten beschouwing gelaten. 20

21 21

22 Voorgeschiedenis Besluitvorming Na burgerinitiatieven van Bockhorst en Tuinstad-Staalwijk, en na vele mondelinge en schriftelijke wensen van burgers in wijken buiten het centrum om de zeer hoge parkeerdruk in hun straten terug te dringen, heeft de raad in de op 26 mei 2009 vastgestelde Kadernota Bereikbaarheid Leiden besloten in diverse wijken een voorstel voor te bereiden voor een experiment met parkeerregulering door middel van een blauwe zone gedurende twee jaar. Na consultatie van bewoners en wijkorganisaties is hiertoe een ontwerpverkeersbesluit opgesteld. De begrenzing van de gebieden wijkt in dit ontwerpbesluit af van de begrenzing zoals vastgesteld in de Kadernota Bereikbaarheid. Op 2 november 2010 heeft de gemeenteraad een voorkeur uitgesproken voor de begrenzing zoals verwoord in het ontwerpbesluit. In september 2012 stelden B en W een verruiming van de ontheffingsregeling voor de blauwe zone vast waardoor ook medewerkers van bedrijven en instellingen die gevestigd zijn in de blauwe zone, in aanmerking komen voor een ontheffing. Daarmee werd beoogd de toegenomen parkeerdruk buiten de blauwe zone te verlichten. Al eerder, namelijk sinds 1 maart 2012, was het mogelijk een werknemersvergunning aan te vragen voor werknemers in de binnenstad. Deze mogelijkheid heeft mede ten doel om alternatieve en betaalbare parkeermogelijkheid te bieden voor langparkeerders die eerder buiten de singels gratis parkeerden. Eind 2011 werd de capaciteit van het Haagwegterrein vergroot. Voor langparkeerders zijn daar betaalbare abonnementen verkrijgbaar. Deze extra parkeergelegenheid en die van de in oktober 2012 geopende Morspoortgarage kwamen ook ten goede aan bezoekers van de binnenstad. De volgende besluiten zijn genomen met betrekking tot de proef met de blauwe zone. (Gewijzigde) Ontheffingsregeling blauwe zone na inspraak (B en W nr d.d ) (Gewijzigde) Ontheffingsregeling blauwe zone voor inspraak (B en W nr d.d ) Verkeersbesluit blauwe zone (incl. ontheffingsregeling) (B en W nr , d.d ) Ontwerpverkeersbesluit blauwe zone (B en W nr , d.d ) Krediet invoering blauwe zone diverse woonwijken (experiment) en betaald parkeren Transvaal I (raadsvoorstel van 2011, raadsbesluit ) Opties begrenzing blauwe zone (raadsvoorstel van 2010, raadsbesluit ) Kadernota Bereikbaarheid Leiden (raadsvoorstel van 2009, raadsbesluit ) Beantwoording schriftelijke vragen van raadslid D. Sloos (LL) inzake voortgang blauwe zone in Leiden (ingekomen 28 februari 2012, B en W nr d.d ) Beantwoording schriftelijke vragen van raadslid P. Kos (GL) inzake blauwe zone (ingekomen 5 december 2011, B en W nr d.d ) Vaststellen brief aan ondernemers binnenstad in verband met beroep tegen verkeersbesluit blauwe zone (B en W nr d.d. 20 december 2011) 22

23 Uitspraak rechtbank s-gravenhage. Op 7 november 2012 heeft de rechtbank uitspraak gedaan inzake een beroep dat door een bewoner van de Zoeterwoudsesingel tegen het verkeersbesluit van 27 september 2011 (invoering blauwe zone) was ingesteld. De bewoner woont net buiten de blauwe zone, vreesde toename van de parkeeroverlast en bepleitte uitbreiding van de blauwe zone met de buurt tussen Zoeterwoudsesingel, Hoge Rijndijk, Burggravenlaan en Fruinlaan. De proeftijd van twee jaar vond de bewoner te lang. De rechtbank verklaarde het beroep ongegrond. Wethouder Strijk heeft tweemaal een brief gestuurd aan de raadscommissie Leefbaarheid en Bereikbaarheid, namelijk d.d. 6 maart en 13 november In die brieven wordt bericht over de stand van zaken van de proef met de blauwe zone. Ook mondeling heeft hij de raadscommissie geïnformeerd. Eind 2012 heeft de gemeente overwogen de maximaal toegestane parkeerduur met een parkeerschijf uit te breiden van twee uur naar drie uur met als doel de parkeerdruk in en buiten de blauwe zones beter te spreiden. Daar is uiteindelijk niet voor gekozen. De proceduretijd zou tot medio 2013 lopen en de verruiming van de venstertijd zou de parkeerregulerende werking van de blauwe zone en dus van de proef ondermijnen. Leiden werkt aan bereikbaarheid Nieuwsbrief december 2011 Proef met blauwe zone op 1 januari van start Via deze nieuwsbrief willen we graag nogmaals de aandacht vestigen op de invoering van de blauwe zones vanaf het nieuwe jaar. Om de hoge parkeerdruk in woonwijken rondom de binnenstad te verminderen wordt er op 1 januari in zes wijken een blauwe zoneregeling ingevoerd. Alleen wijkbewoners kunnen in deze delen van de stad dan nog langdurig parkeren. Lees verder 23

24 Afbeelding van website gemeente Leiden, december Via diverse kanalen is gecommuniceerd over de proef met de blauwe zone. 24

25 Communicatie Eind 2011 en begin 2012 zijn in de blauwe zones flyers verspreid met informatie over de invoering van de blauwe zone, de mogelijkheid van ontheffing voor bewoners, de bezoekerskraskaart, etc. In de Stadskrant, op de gemeentelijke website en in de gemeentelijke nieuwsbrief over bereikbaarheid is aandacht gegeven aan de blauwe zone en de ontheffingsmogelijkheden. Naar aanleiding van schriftelijke vragen van het raadslid P. Kos van GroenLinks van 5 december 2011, heeft de gemeente een gesprek gevoerd met het bestuur van de Leidse KorfbalVereniging Sporting Trigon. Deze vereniging heeft haar accommodatie op het sportpark Zoeterwoudsesingel, met een ingang aan de Cronesteinkade. Op 29 februari 2012 heeft wethouder Strijk overlegd met de wijkvereniging Burgemeesters- en Professorenwijk. Naar aanleiding van dat gesprek is het eerste parkeeronderzoek vervroegd. Wethouder Strijk is op 8 september 2012 door bewoners mevrouw R. Scholten en de heer C. Roest rondgeleid door de Burgemeester- en Professorenwijk. Eerst bij brief van 27 september 2012 en daarna als herinnering bij brief van 13 december 2012 zijn werkgevers, en besturen van verenigingen en zorginstellingen in de blauwe zones geïnformeerd over de verruiming van de mogelijkheid ontheffingen te verlenen aan medewerkers. De gemeente heeft diverse gesprekken gevoerd met belanghebbenden naar aanleiding van individuele klachten (bijvoorbeeld bij een school aan de Anthonie Duycklaan). De gemeente heeft de vele s en brieven per omgaande beantwoord. De adressen van de behandelend ambtenaar van de afdeling Verkeer, en ook van de wethouder, zijn bij veel burgers bekend. Ook telefonisch en via het Servicepunt Parkeren zijn vragen beantwoord. Overleg met ondernemers over blauwe zone D.d. 20 december 2011 hebben B en W een brief verzonden aan ondernemers van de binnenstad. Hieraan was op 7 december een overleg met wethouder Strijk voorafgegaan. De ondernemers waren van mening dat door de blauwe zone honderden parkeerplaatsen voor bezoekers van de binnenstad verdwijnen en dat daarmee hun omzet afneemt. B en W wezen er op dat de blauwe zone de langparkeerders weert ten gunste van de kortparkeerder. Volgens tellingen zijn er op alle momenten van de week nog parkeerplaatsen beschikbaar op de parkeerterreinen en in garages. De blauwe zone wordt als proef ingevoerd. Voor de langparkerende werknemer wordt een alternatief geboden in de vorm van een werknemersvergunning. Verder zou op korte termijn het parkeerareaal worden uitgebreid op het Haagwegterrein en met de Morspoortgarage. De gemeente en de ondernemers kwamen vervolgens overeen dat een onderzoek zou worden gehouden naar de effecten van de blauwe zone op de omzet van de binnenstadsondernemers. Daartoe zou de gemeente door het bureau Locatus passantentellingen laten uitvoeren, terwijl de ondernemers gegevens over omzetten zouden aanleveren. De passantentrend zou worden vergeleken met de ontwikkelingen in Nederlandse binnensteden. Een eventuele afwijkende trend kan hierdoor met enige voorzichtigheid worden toegewezen aan de blauwe zone. Uit de passantentelling van het voorjaar van 2012 blijkt dat het aantal passanten ten opzichte van het voorjaar van 2011 is gestegen met 15%. De telling in het najaar van 2012 laat een 25

26 daling zien ten opzichte van het najaar van 2011 met 6%. Leiden volgt hiermee globaal de landelijke trend. 26

27 Blauwezoneruzie Leiden gesust Door Redactie Leidsch Dagblad. Gepubliceerd op 08 maart 2012, 17:14 uur LEIDEN - Tien Leidse ondernemersclubs gaan toch niet naar de rechter om de proef met blauwe zones in de stad gestopt te krijgen. Dit na de belofte van wethouder Robert Strijk dat het effect op de middenstand wordt onderzocht.,,eigenlijk is het een verschil van mening over mijn belangenafweging'', zegt Strijk.,,Zij willen dat hun klanten ergens kunnen parkeren, zelfs als dat voor iemands huis is. Ik heb ook te maken met het belang van die bewoner.'' De ondernemers vrezen omzetverlies door het wegblijven van klanten. Daarom laat Strijk nu onderzoeken of dat echt zo is. De resultaten verwacht hij voor de zomer. De Stichting Ondernemend Leiden heeft in een brief van 12 maart 2013 aan wethouder Strijk gereageerd op de evaluatie van de proef met de blauwe zone. Een citaat uit die brief luidt als volgt. Uit onderzoek van Locatus, dat onder meer bestond uit een passantentelling, blijkt dat er geen significante omzetdaling heeft plaatsgevonden onder de binnenstadbedrijven sinds de invoering van de Blauwe Zones begin Graag benadrukken wij dat het niet bestaan van aanwijsbare omzetderving, niet automatisch betekent dat de invoering van de Blauwe Zones geen negatief effect heeft gehad op de bezoekersaantallen in de stad. Graag zien we onderzocht of het mogelijk is dat een daling in bezoekersaantallen wellicht onzichtbaar wordt door de initiatieven die onder andere vanuit Centrummanagement Leiden en Leiden Marketing zijn georganiseerd, zoals de Verrassend Winkel Weekenden. Verder vraagt de stichting aan de gemeente het volgende te onderzoeken. Welke soort parkeerders zorgen voor parkeeroverlast in de aangrenzende gebieden van de blauwe zone? Als het werknemers betreft, waar werken deze? Als het ondernemers betreft, waarom parkeert men buiten de blauwe zone? Waar parkeren de klanten van ondernemingen sinds de invoering van de blauwe zone? Wat is het gemiddeld aantal uur dat bezoekers nodig hebben bij een bezoek aan de binnenstad? De brief is door B en W beantwoord bij brief d.d. 19 maart Zij schrijven dat zij het goed nieuws vinden dat het Locatusonderzoek de angst voor omzetdaling als gevolg van de blauwe zone heeft weggenomen, en dat zij geen aanleiding zien voor nader onderzoek. 27

28 Parkeeronderzoeken Parkeeronderzoek, nulmeting van maart 2011, rapport 24 juni 2011 Op basis van de resultaten van het parkeeronderzoek (door Delft Infra Advies) van 2011, dus voordat de proef met de blauwe zone startte, zijn de volgende conclusies te trekken. De parkeerbezetting op een werkdagochtend is in de wijken Bockhorst en Lage Mors, de Vogelwijk en op het bedrijventerrein Lammenschansweg-zuid 71% en lager. In het Houtkwartier en langs de Lammenschansweg is een hoge parkeerbezetting geconstateerd van 91% en 95%. Lokaal zijn er parkeerproblemen in wijk Bockhorst nabij de Verbeekstraat en op de bedrijfsparkeerterreinen langs de Lammenschansweg. Op een werkdagmiddag is de parkeerbezetting in alle onderzochte wijken met uitzondering van het zuidelijke deel van de Burgemeesters- en Professorenwijk (wijk 2a) onder de 85%. Over het algemeen zijn de wijken rondom de binnenstad drukker dan de wijken die verder van de binnenstad af liggen. Op een werkdagavond is de parkeerbezetting over het algemeen iets hoger dan in de middag, maar er is nog voldoende plaats aanwezig (de parkeerbezetting zit onder de 85%). De wijken 2a (Burgemeesters- en Professorenwijk zuid) en 7a (Transvaal II en III) zijn wat drukkere woonwijken. Op een koopavond is een hoge bezetting geconstateerd in Transvaal en in iets mindere mate in Tuinstadwijk-noord en de Burgemeesters- en Professorenwijk noord. In Transvaal I wordt de verzadigingsgraad bijna bereikt (99%). Op zaterdagmiddag is de parkeerbezetting in Transvaal I en de Burgemeesters- en Professorenwijk noord zeer hoog te noemen, respectievelijk 98% en 95%. Over het algemeen kan gesteld worden dat de combinatie van de functies winkelen en wonen (koopavond en zaterdagmiddag) voor de wijken Transvaal I en de Burgemeesters- en Professorenwijk noord en in mindere mate Tuinstadwijk-noord hoge parkeerbezettingen opleveren. 28

29 Parkeeronderzoek eind maart / begin april 2012, rapport 19 juni 2012 Op basis van de resultaten van het parkeeronderzoek (door Delft Infra Advies) tijdens het begin van de proef met blauwe zone, in het voorjaar van 2012, zijn de volgende conclusies te trekken. Binnen de gebieden waar de blauwe zone is ingevoerd, is op geen enkel meetmoment een hogere bezetting dan 85% geconstateerd (vanaf 85% wordt een parkeergelegenheid als vol ervaren, en moet men langer zoeken naar een vrije plaats). De aangrenzende gebieden 1b, 3a, 4a, 5b, 6a en 7b hebben eveneens op geen enkel meetmoment een bezettingsgraad van meer dan 85%. In gebied 7 (Transvaal I), waar geen blauwe zone is ingevoerd maar betaald parkeren, is op koopavond en zaterdagmiddag een zeer hoge parkeerbezetting geconstateerd van 95% tot 99%. Op de (koop)avond en in de nacht is er een hoge parkeerbezetting in de wijken 2b (Burgemeesters- en Professorenwijk oost) van 87% en 7a (Transvaal II en III) van 87% tot 96%. Op dinsdagnacht is er ook een hoge bezetting in wijk 5a (Noorderkwartier oost) van 87%. Ook op straatniveau zijn er probleempunten aan te wijzen. Aan de noordkant van gebied 1b (Cronestein-west/Fruitbuurt), met name de Hans Flustraat, is op elk gemeten dagdeel overbezet. Aan de zuidkant van gebied 5a (Noorderkwartier oost) en de noord- en westkant van gebied 2b (Burgemeesters- en Professorenwijk oost) zijn ook veel straten druk en/of overbezet. Het gebruik van de parkeerschijf varieert per wijk en per dagdeel. Het hoogste aandeel is op dinsdagochtend 10:00 uur langs de Lammenschansweg (wijk 6) met 50% en het Houtkwartier (wijk 4) met 26%. Op dinsdagmiddag 13:00 uur zijn ook in wijk 2 en 5 relatief hoge percentages auto s met parkeerschijf geconstateerd (beide 23%). In de nacht is het kleinste aantal parkeerschijven geconstateerd (tussen 3% en 14%). Een parkeerschijf is dan echter ook niet nodig, omdat de blauwe zone tot 21:00 uur geldig is. 29

30 Conclusies na vergelijking met de nulmeting van maart Wijk 1 en 1a (Tuinstadwijk) hebben een vermindering van de parkeerbezetting (in wijk 1 op dinsdagmiddag een afname van 25%). Gedeeltelijk wordt de parkeerbezetting verschoven naar wijk 1b (Fruitbuurt / Cronestein-west), waar een toename van maximaal 12% wordt geconstateerd. In deze wijk leidt dit (op lokale probleempunten na) niet tot een erg hoge parkeerdruk. In wijk 2 (Burgemeesters- en Professorenwijk noord) is een daling van de parkeerdruk gemeten van ca. 24%, tot 37%. In wijk 2a (Burgemeesters- en Professorenwijk zuid) is de daling minder groot: tussen de 5% en 14%. In de aangrenzende wijk 2b (Burgemeesters- en Professorenwijk oost) is een toename te zien tussen de 7% en 19%. Hierdoor loopt met name in de avond en nacht de parkeerbezetting op tot boven de 85% (vanaf 85% wordt een parkeergelegenheid als vol ervaren, en moet men langer zoeken naar een vrije plaats). De werkgerelateerde gebieden 3, 4 en 6 laten tijdens een werkdagochtend een forse verlaging zien in de gebieden waar de blauwe zone is ingevoerd (respectievelijk -18%, -28% en -51%), terwijl er nauwelijks toename is in de aangrenzende gebieden (respectievelijk +6%, +1% en +2%). Wijk 5 (Groenoord en Noorderkwartier-west) heeft in de avond en zaterdagmiddag geen grote afname van de bezettingsgraad (tot 6%). Op een werkdagmiddag is de afname wel groter: -22%. De toenames in de wijk 5b (Groenoord noord) zijn met 15% tot 25% wel wat groter. Deze toename is bij nadere analyse het gevolg van een verkleining van het parkeerterrein van de Groenoordhallen. Doordat de capaciteit afneemt van ca. 270 naar 100 parkeerplaatsen neemt de bezettingsgraad toe, zonder dat het aantal geparkeerde auto s toeneemt. Als dat parkeerterrein buiten beschouwing wordt gelaten is de verhoging van de bezettingsgraad in wijk 5b 3% tot 14%. Wijk 5a (Noorderkwartier-oost) laat een wisselend beeld zien: op zaterdag en dinsdagmiddag is er een toename van ca. 12%. Op dinsdagavond is er een afname van 10%, terwijl de bezetting op koopavond gelijk blijft. Wijk 7, 7a en 7b (Transvaal en Haagwegkwartier noord) laat over het algemeen kleine variaties zien. Dit is logisch, aangezien hier (nog) geen ingreep is gepleegd in het parkeerregime. Opvallend is wel dat er op de dinsdagmiddag en dinsdagavond een wat grotere toename is in wijk 7a (Transvaal II) van 12% en 8%. Parkeeronderzoek februari 2013, conceptrapport 1 maart 2013 Op basis van de resultaten van het parkeeronderzoek (door Delft Infra Advies) begin 2013, zijn de volgende conclusies te trekken. In de wijken 1, 3, 4, 5 en 6 (inclusief de aangrenzende gebieden, aangeduid met a en/of b ) is een continue lijn waar te nemen tussen het eerste en tweede onderzoek tijdens de proef. Met uitzondering van wijk 1b, dinsdag uur, is er nergens in genoemde wijken een bezetting hoger dan 85% geconstateerd. In wijk 2a (op zaterdag uur) en in de wijken 2 en 2b (op dinsdag uur) is een bezetting geconstateerd van meer dan 85%. Dat eerste gegeven heeft te maken met een open dag van het ROC op de dag van het onderzoek. In wijk 7 (Transvaal I), waar betaald parkeren is ingevoerd, is op geen enkel telmoment de bezetting hoger dan 50%. De wijken 7a (Transvaal II en III) en 7b (Haagwegkwartier-noord) hebben met uitzondering van dinsdag uur en zaterdag uur (voor wijk 7b) een hoge bezetting van meer dan 85%. Op straatniveau zijn er zeer hoge bezettingen aan de noordkant van wijk 1b (Hans Flustraat en de Fruitbuurt), aan de zuidkant van wijk 5a (Noorderkwartier-oost) en in delen van wijk 2b (Burgemeesters- en Professorenwijk oost). Het gebruik van de parkeerschijf varieert per wijk en per dagdeel. De wijken direct rondom het centrum hebben over het algemeen een parkeerschijfgebruik van tussen 15% en 20% (dinsdag uur: circa 30%). 30

31 In vergelijking met de eerste meting tijdens de proef (voorjaar 2012) is het parkeerschijf-gebruik in de wijken 3, 4 en 6 (Bockhorst e.o., Houtkwartier rond het Diaconessenhuis, Lammenschansweg-oost) op dinsdag uur toegenomen. Dit kan duiden op meer bekendheid en meer acceptatie van de parkeerzones. Conclusies na vergelijking met de nulmeting van maart Wijk 1 en 1a (Tuinstad-Staalwijk) tonen zowel in de eerste als de tweede meting een gelijke trend, namelijk een verlaging van de bezetting. Wijk 1b (Fruitbuurt) geeft een verhoging van de parkeerdruk. Wijk 2, 2a en 2b (Burgemeesters- en Professorenwijk) tonen over het algemeen eenzelfde trend, waarbij de blauwe zones 2 en 2a een verlaging laten zien en 2b een verhoging van de parkeerdruk. Deze verhoging is bij de tweede meting echter minder hoog dan bij de eerste meting. Op zaterdag uur is in wijk 2a een verhoging te zien die zelfs hoger is dan in de voormeting, maar dit werd veroorzaakt door een open dag van ROC Lammenschans. De werkgerelateerde gebieden 3 (Bockhorst), 4 (Houtkwartier) en 6 (Lammenschansweg-oost) laten tijdens een werkdagochtend in de aangrenzende gebieden een hogere bezetting zien in de tweede meting tijdens de proef dan in de eerste meting. De blauwe zones van deze gebieden laten een wisselend beeld zien van stabilisatie (wijk 3), verdere afname van de bezettingsgraad (wijk 4) en verhoging van de bezettingsgraad (wijk 6). Ten opzichte van de nulmeting blijft er een afname te zien in deze blauwe zone-wijken. Wijk 5, 5a en 5b (Groenoord/Noorderkwartier-west, Noorderkwartier-oost en Groenoord-noord) laten een consistent beeld zien tussen de eerste en tweede meting. Alleen tijdens koopavond is de bezetting in wijk 5 weer terug op het niveau van de nulmeting (79%), terwijl er een afname was tijdens de eerste meting tijdens de proef. Wijk 7 (Transvaal I) laat door de invoering van betaald parkeren een forse daling van de parkeerbezetting zien op alle telmomenten van de week. In de wijken 7a (Transvaal II en III) en 7b (Haagwegkwartier-noord) is daarentegen juist een toename geconstateerd ten opzichte van de nulmeting en op veel momenten ook ten opzichte van de eerste meting. Dit is duidelijk uitwijkgedrag vanwege het instellen van het betaald parkeren. 31

32 Reacties belanghebbenden Reacties tijdens de proef, algemeen Sinds de proef met de blauwe zone enkele maanden van kracht was, hebben de gemeente vele honderden reacties bereikt, telefonisch, per en per brief. In kranten en op internet verschenen berichten. Klachten hebben vooral betrekking op toegenomen parkeerdruk in de gebieden buiten de blauwe zones. Het wordt vaak als hinderlijk ervaren als in de buurt lang wordt geparkeerd, en als anderen voor het huis van de klager parkeren. Men moet dan een parkeerplaats op afstand van de woning zoeken. Daarom stellen velen voor de blauwe zone uit te breiden met de straat waarin zij wonen. Anderen vragen een ontheffing te kunnen aanschaffen om binnen de blauwe zone te mogen parkeren, hoewel zij zelf buiten de blauwe zone wonen. Klachten uit de aangrenzende gebieden hebben verder betrekking op door geparkeerde auto s geblokkeerde aanbiedplaatsen van huisvuil, op geparkeerde auto s op straathoeken en in het groen, op wrakkige voertuigen die wekenlang staan geparkeerd, enzovoort. Uit de gebieden met blauwe zones klonken bijna uitsluitend positieve reacties. Daar is ruim voldoende parkeergelegenheid en is de ruimtelijke kwaliteit sterk verbeterd. Er komen verder geregeld klachten van forenzen die gewend waren hun auto in de omgeving van de NS-stations Leiden Lammenschans of Leiden Centraal te parkeren om vervolgens per trein naar hun werk te reizen. Vooral de Lammenschansweg, het Houtkwartier en Transvaal I ontvingen die parkeerders. De straten werden ook gebruikt door reizigers die vanaf Schiphol per vliegtuig vertrekken, en tijdens hun afwezigheid de auto gratis in Leiden parkeerden. Er zijn enkele verzoeken om de mogelijkheid van meer dan 50 bezoekerskraskaarten in te voeren. Vooral mensen die afhankelijk zijn van mantelzorg en dergelijke, stellen dat de maximale parkeertijd van twee uur met een parkeerschijf onvoldoende is. Mensen die thuis mantelzorg ontvangen en in de gebieden buiten de blauwe zone wonen, zien door de hoge parkeerdruk een barrière opgeworpen voor frequent bezoek. Gevraagd wordt om parkeervergunningen op naam van hulpbehoevenden of bezoekerspassen die op internet kunnen worden aangevraagd. Iemand vraagt om een tijdelijke ontheffing voor aannemers en dergelijke in de blauwe zone mogelijk te maken, die gebruikt kan worden tijdens de verbouwklus. Er zijn veel verzoeken om meer borden in de blauwe zones te plaatsen (en niet alleen bij de entree van de wijk) waarop de tijdstippen staan vermeld wanneer de parkeerschijf moet worden gebruikt. Vooral bezoekers kunnen die informatie onvoldoende op straat achterhalen. Ook wordt gevraagd om makkelijker vindbare informatie hierover op internet. Enkele klachten betreffen de intensiteit van de handhaving, die als te laag wordt ervaren. Sommigen schrokken van de hoogte van de boete ( 92,-), die zij ontvingen omdat de ontheffing niet achter de voorruit was te zien door de handhavers (want van het dashboard afgevallen). De verhouding tot de legeskosten van de ontheffing ( 30,-) komt wreed over. De aan de gemeente gerichte reacties zijn binnen enkele dagen beantwoord. 32

33 Reacties tijdens de proef per zone inclusief de gebieden buiten de blauwe zone 1. Tuinstad-Staalwijk Er zijn nauwelijks reacties uit deze wijk ontvangen. Een bewoner van de Leuvenstraat stelt dat er zonder en met blauwe zone geen parkeeroverlast werd/wordt ondervonden. Een bewoner van de Resedastraat had geen moeite met vreemdparkeerders overdag en nam de problemen op koopavond en zaterdag voor lief onder het motto hoort bij wonen vlakbij de binnenstad. In de Smederijstraat, aan de zuidwestkant van het Utrechtse spoor, wordt een verhoogde parkeerdruk gemerkt. 2. Burgemeesters- en Professorenwijk Een bewoonster van de Van de Brandelerkade, wijdt sinds de invoering van de blauwe zone een website aan de parkeeroverlast. Haar straat valt net buiten die blauwe zone, dus de bewoners ondervinden hier de grootst denkbare parkeerproblemen. Foto van de Van de Brandelerkade, afkomstig van de website over de parkeeroverlast 33

34 Een bewoner van de Van de Brandelerkade mailt naar aanleiding van de enquête op 15 februari 2013 aan de gemeente de in deze omgeving veel gehoorde klachten: Ik kan zelden mijn auto kwijt in de buurt van mijn huis. Er staan weekenden lang busjes en aanhangers voor mijn deur. Als gevolg van het dubbele parkeren op de smalle kade en in de groenvoorziening, ontstaat een ontsierende en gevaarlijke situatie. Automobilisten kunnen elkaar niet passeren, moeten achteruit en fietsers en voetgangers (veelal schoolkinderen) raken in de knel. Ik houd mijn hart vast voor de veiligheid van mijn dochters van zeven. Deze geluiden heeft de gemeente van meerdere mensen gehoord. Vanuit de Burgravenlaan e.o. (net buiten de blauwe zone) wordt parkeeroverlast gemeld van wegbrengende en ophalende ouders van de kinderen van de Lorentzschool en de Roomburgerschool. Ook bezoekers van de sportschool, de thuiszorgwinkel, de sportvelden en de kerk zorgen voor veel autobewegingen. Daarbij zijn nu de langparkeerders gekomen die met een opvouwbare fiets naar de binnenstad gaan. Ook staan er s nachts vaker busjes van bedrijven geparkeerd. Citaat uit de brief van de wijkvereniging d.d. 1 februari 2012: Ons bereiken van diverse bewoners binnen het nieuwe Blauwe Zonegebied tevreden signalen over de effecten: eindelijk is er een einde gekomen aan de parkeeroverlast in hun straat. Veel bewoners hebben al ruim tien jaar gepleit voor dit restrictiebeleid. (-) Nu de proef met de Blauwe Zone in onze wijken inmiddels is ingevoerd, worden we onmiddellijk geconfronteerd met klachten vanwege het al eerder gevreesde waterbedeffect. De klachten betreffen parkeeroverlast als gevolg van bedrijfs- en gewone auto s uit de blauwe zone en van auto s van middenstanders en bewoners uit de binnenstad. Men moet zijn auto ver weg van zijn huis parkeren. Inspraakreactie van de wijkvereniging d.d. 31 augustus 2012 naar aanleiding van de aanpassing van de ontheffingsregeling. De vereniging noemt de situatie in de overloopgebieden naar de mening van ons en van betrokken bewoners onleefbaar, onveilig en dus onhoudbaar. De optie om betaald parkeren in te voeren moet volgens de wijkvereniging serieus worden uitgewerkt. Uitbreiding van de blauwe zone heeft onze grootste voorkeur, als blijkt dat de andere korte termijn opties onvoldoende positief effect hebben op de parkeerdruk. In een brief van 27 augustus 2012 spreekt een bewoonster van de Zoeterwoudsesingel haar vrees uit dat de aanpassing van de ontheffingsregeling medio 2012 tot grotere parkeerdruk zal leiden als gevolg van zorgpersoneel in dat deel van de blauwe zone. Zij vraagt of het niet beter is om langs de Lammenschansweg en de waterzijde van de Cronesteinkade de parkeerregulering op te heffen, zodat onder meer personeel van zorginstellingen daar vrij kan parkeren. De wijkvereniging voerde het woord tijdens de raadscommissie Leefbaarheid en Bereikbaarheid op 13 december Voorzitter Thomas van Duin vertelde dat een deel van de wijk is verlost van parkeeroverlast, maar een ander deel heeft te maken met een sterk verhoogde parkeerdruk, namelijk het deel dat buiten de zone ligt. Hij bepleit de grens van de blauwe zone zo snel als dat mogelijk is uit te breiden tot een natuurlijker barrière, namelijk de Kanaalweg. Ook een bewoonster van de Van de Brandelerkade sprak in tijdens de raadscommissie op 13 december Zij stelde dat elke vrije plek in de straten buiten de blauwe zone ogenblikkelijk wordt ingenomen door een vreemdparkeerder die geen gebruik wil maken van een tussenoplossing. Volgens haar is de kern van het probleem dat niemand voor het parkeren wil betalen. Het probleem kan opgelost worden door de grens van de blauwe zone te verleggen. Het kanaal is daartoe een natuurlijke grens. 34

35 Foto van de Roodenburgerstraat, gemaakt door een bewoner op zaterdag 28 januari 2012 rond het middaguur. Hij klaagt in een van 28 januari 2012 over de toegenomen parkeerdruk. Er zijn ook andere bewoners uit deze straat die deze klacht laten horen. In diverse reacties wordt gewezen op het feit dat parkeerders in drukke straten plaatsen van huisvuilcontainers blokkeren, waardoor deze containers niet kunnen worden geleegd. Het gaat zowel om de minicontainers als de wijkcontainers. Een bewoner van de Du Rieustraat (net buiten blauwe zone) stelt dat er geen reden was voor invoering van een blauwe zone in de Burgemeesterswijk (met uitzondering van de omgeving van het station Lammenschans), omdat er voldoende parkeergelegenheid was. Een bewoner van het Professorenpad (binnen de blauwe zone) had voor de proef evenmin een parkeerprobleem. Zij stelt voor de blauwe zone s avonds op te heffen. 3. Bockhorst, Lage Mors Er wordt In de Lage Mors geklaagd (Lage Morsweg e.o., Jacob Catslaan e.o., Gerard Brandtstraat) over een toegenomen parkeerdruk als gevolg van invoering van de blauwe zone in de omgeving. Er wordt ook een verschuiving van parkeerders geconstateerd als gevolg van invoering van betaald parkeren in Transvaal I (tussen Morssingel en spoor) in oktober Er zijn waarnemingen over werknemers van bedrijven langs de Plesmanlaan (waaronder UWV) die parkeerschijven van reeksen auto s verzetten. Stond de parkeergelegenheid Vossiusplein voorheen op werkdagen vol, sinds opname van dit terrein in een blauwe zone staat het voor ca. 60 % leeg. Iemand wijst er op dat bezoekers van de schaatsbaan, medewerkers van Teekens advocaten, Heerema en LUMC in de Lage Mors parkeren. Voorgesteld wordt daarom het Vossiusplein uit de blauwe zone te halen. Sommige bedrijfsvoertuigen staan wekenlang op dezelfde plaats in de straten in de Lage Mors waar het vrij parkeren is. 35

36 Bewoners van het blauwe zonegebied, in het bezit van meerdere auto's, en hun bezoekers, zoeken vooral s avonds parkeerruimte in het vrije gebied van de Lage Mors. Het straatbeeld wordt volgens een bewoner van de Catslaan gedomineerd door drie rijen aaneengesloten geparkeerde auto's. Enkele bewoners van de Jan Luyckenlaan en de Cruqiuslaan stellen dat er daar overdag nooit een parkeerprobleem is geweest en dat een blauwe zone daarom geen nut heeft. s Avonds is het nu lastig een parkeerplek te vinden. Iemand stelt voor het aantal parkeerplaatsen uit te breiden ten koste van groen. Ook in de Louis Elsevierstraat (Bockhorst) bestrijdt iemand dat er ooit sprake was van een parkeerprobleem. 4. Houtkwartier e.o. Een bewoner van de Rijnsburgerweg schreef op 14 februari 2013: Over het doordeweekse regime ben ik zeer te spreken, echter, het weekendregime zonder parkeerbeperking maakt dat het opnieuw onmogelijk is om te parkeren aan de Rijnsburgerweg. Met name Europeanen uit alle windstreken die waarschijnlijk bij het Bioscience park werken, zetten hun auto hier van vrijdag tot maandag neer wanneer zij een weekend naar huis vliegen. Gevolg is dat wij nu nog steeds eindeloos met de weekendboodschappen moeten zeulen. Weekendbezoek moet honderden meters lopen. Ook een andere bewoner van de Rijnsburgerweg klaagt over parkeeroverlast in weekenden en s avonds. Op het gedeelte van de Rijnsburgerweg dat net buiten de blauwe zone ligt (het noordelijke deel) parkeren nu veel forenzen die per trein verder reizen. Een inspreker sprak tijdens de raadscommissie Leefbaarheid en Bereikbaarheid van 13 december 2012 in namens de ouders en het personeel van de Leidse Houtschool en kinderdagverblijf Krullevaar aan de Antonie Duycklaan, even buiten de blauwe zone. Men maakt zich zorgen over de veiligheid van de kinderen, omdat er sinds de invoering van de blauwe zone ten oosten van de Houtlaan veel te weinig parkeerplaatsen zijn om de kinderen te halen en te brengen. In een brief van 13 december 2012 van de oudercommissie en de locatiemanager wordt gevraagd om een kiss- en ride-voorziening, tijdelijk parkeren langs de sloten bij de Leidse Houtschool en een gebod om stapvoets te rijden ter hoogte van de scholen. Geconstateerd wordt verder dat het parkeerterrein van Lugdunum aan de Oegstgeesterweg meer en meer wordt gebruikt als parkeergelegenheid voor langparkeerders, zowel werkers in het Stationsgebied als mensen die doorreizen met de trein. 5. Groenoord en Noorderkwartier Een bewoner mailt erg blij te zijn met de blauwe zone, met name overdag. s Avonds is het nog wel druk. Maar de tweede auto s zonder vergunning van mensen uit de binnenstad zijn vertrokken. In een andere reactie wordt gevraagd de blauwe zone ook tussen en uur te laten gelden, terwijl enkelen de regulering ook na uur bepleiten. Een andere bewoner constateert ook veel ruimte overdag, maar weinig s avonds en s nachts. Er wordt dan ook op stoepen geparkeerd. Zijn voorstel is om meer 36

37 parkeerplaatsen in bepaalde straten aan te leggen en anti-parkeerpaaltjes op straathoeken te plaatsen. Bewoners ten oosten van de Marnixstraat hebben klachten laten horen over het feit dat zij hun auto pas vijf straten verderop kunnen parkeren sinds de invoering van de blauwe zone ten westen van de Marnixstraat. Zij stellen dat de nabijheid van hun straten tot de binnenstad er de reden van is dat veel werkers in en bezoekers aan de binnenstad in hun buurt een gratis parkeerplaats opzoeken. Dezelfde klachten over grote parkeeroverlast komen van de Herensingel. Geconstateerd wordt dat mensen parkeerschijven verzetten zonder de auto te verplaatsen. Er wordt op gewezen dat in het gebied Spoorlaan, Bufferkade, Bielsenstraat e.o. de bodem gesaneerd wordt. Het aantal parkeerplaatsen is om die reden afgenomen waardoor de parkeeroverlast toenam. Ook in Groenoord-noord (ten noorden van de Willem de Zwijgerlaan, buiten de blauwe zone), waaronder de woonbuurt in aanbouw op het terrein van de Groenoordhallen, wordt een toenemende schaarste van parkeerplaatsen gesignaleerd. Auto s die zeer lange tijd in deze straten parkeren (waaronder met Poolse, Slowaakse, Franse en Italiaanse kentekens) krijgen van buurtbewoners pamfletten bevestigd waarin gevraagd wordt hun auto niet in deze buurt te parkeren. 6. Lammenschansweg (oostzijde) tussen het spoor en Plantijnstraat, Fruitbuurt Zowel van bewoners van de oostzijde van de Lammenschansweg als van de woonwijk die erachter ligt (Fruitbuurt) komen klachten over parkeeroverlast. Er worden veel langparkeerders ( soms een week lang ) gesignaleerd die vanaf station Lammenschans per trein verder reizen, of met een vouwfiets naar de binnenstad fietsen. Ook ROC-leerlingen en medewerkers van bedrijven aan de Lammenschansweg parkeren in de woonstraten. Op kruisingen worden auto s geparkeerd die vrachtwagens blokkeren. Buurtbewoners vinden geen plaats voor hun auto. Er wordt een toename geconstateerd van geparkeerde bedrijfsauto s (waaronder die van marktkooplui op woensdag en zaterdag), oude auto s, aanhangwagens, en dergelijke. Men vindt het moeilijk te verkroppen dat de parkeerruimte aan de overkant van de Lammenschansweg, waar de bedrijven liggen, grotendeels leeg staat. Ook wordt de leegstand van de ROC-parkeergarage genoemd. 37

38 Lammenschansweg westzijde, nabij Tomatenstraat, net buiten blauwe zone: geparkeerde auto verhindert dat wijkcontainers worden leeggehaald (foto van bewoner) Enquête bewoners en ondernemers, februari 2013 In de periode februari 2013 zijn door Post.nl en Businesspost ca brieven bezorgd op even zoveel adressen in de gebieden waar een blauwe zone aanwezig is, en in aanliggende gebieden (zie kaartje op pagina 28). In de brief wordt bewoners en ondernemers gevraagd deel te nemen aan een digitale enquête naar bevindingen over de blauwe zone. Met behulp van een gebruikersnaam en een wachtwoord konden zij op de website inloggen en de enquête invullen. Tot en met zondag 3 maart liep de termijn om de enquête in te vullen. Er viel een week schoolvakantie in de ruim twee weken dat men de enquête kon invullen. De meeste enquêtes zijn in die week ingevuld. In diverse media is aandacht gegeven aan deze enquête. In die berichten viel ook te lezen dat als men geen brief had ontvangen, dat men dan contact kon opnemen met het servicepunt Parkeren. Enkele tientallen mensen die geen toegang hadden tot een computer, hebben telefonisch hun antwoorden doorgegeven, die door de gemeente zijn ingevoerd in de enquête. In de enquête was tot teleurstelling van velen bewust geen ruimte gelaten voor open vragen. De tijdsdruk was hier debet aan. Het verwerken van reacties zou te veel tijd hebben gekost. Toch wisten tientallen mensen de gemeente te vinden, telefonisch of per , als zij de dringende behoefte hadden te reageren naar aanleiding van de enquête. Alle s zijn door de gemeente beantwoord. Ook reacties via internetsites en tweets bleven bij de gemeente niet onopgemerkt. De reacties zijn verwerkt in het wijksgewijze overzicht in paragraaf 5.2. De enquête kent respondenten, 22% van het aantal benaderde huishoudens. In totaal zijn er enquêtes ingevuld door bewoners van de blauwe zones en 867 door bewoners van aangrenzende gebieden. Verder zijn 271 enquêtes ingevuld door bedrijven en instellingen van binnen en buiten de blauwe zone; sommigen van hen wonen ook in de wijk. Uit Leidsch Dagblad 12 februari

39 Uit Dichtbij 13 februari 2013 In de blauwezonegebieden (blauw) en de aangrenzende gebieden (groen) is geënquêteerd op alle adressen van woningen en bedrijven. 39