j a c h t- e n s c h e e p s b o u w

Transcriptie

1 a l u m i n i u m p r o g r a m m a v o o r d e j a c h t e n s c h e e p s b o u w Koper Messing Brons Aluminium Roestvaststaal Staal Specials Kunststof

2 hamel metaal Hamel metaal is als voorraadhoudende groothandel in ferro en nonferro metalen al meer dan 70 jaar toeleverancier aan de Nederlandse industrie. Hamel metaal heeft een uitgebreid voorraadprogramma in koper, messing, brons, aluminium, RVS, staal en kunststof. Daarnaast is voor de scheeps en lue jachtbouw een speciaal leveringsprogramma ontwikkeld met onder meer (Alustar) scheepsbouwplaten en profielen, cunifer, duple en hoogwaardige metalen. Alle producten kunnen eact volgens uw specificaties op maat geleverd worden. Hamel metaal verzorgt snelle levering volgens elke gewenste certificering (EN2042.2,.1,.2, GermanischerLloyd, Lloyd sregister, DNV, RINA etc.) Graag presenteren wij ons aluminium leveringsprogramma voor de lue jachten scheepsbouw. In deze brochure besteden we aandacht aan de volgende onderwerpen: 1. Alustar A ssortiment, chemische samenstelling, mechanische eigenschappen, corrosiebestendigheid en lassen 2. Plaat overig Assortiment, chemische samenstelling, mechanische eigenschappen. Profielen Assortiment, speciaalprofielen 4. Bewerkingen De verschillende bewerkingsmogelijkheden bij plaat en profiel 5. Certificering Toelichting op de verschillende keuringsdocumenten 1. Plaat: en aw 5059 Alustar is in eerste instantie ontwikkeld vanuit de catamaranbouw in NieuwZeeland en Australië. Door de unieke samenstelling van deze nieuwe legering EN AW 5059 is het mogelijk om sterker en toch lichter (ca. 20 %) te construeren dan met andere in de markt verkrijgbare aluminiumlegeringen zoals EN AW 508. Daarnaast heeft deze legering een aanzienlijk hogere sterkte na het lassen (tot ca. 28%) en een zeer hoge corrosiebestendigheid in combinatie met een hogere ductiliteit (rek). Inmiddels heeft Alustar ook zijn weg gevonden in de zeil en lue jachtbouw. Vanwege de hoge eindsterkte na lassen en de e vervormbaarheid is het mogelijk om nog innovatievere en efficiëntere scheepsrompen te ontwerpen, die vervolgens weer zorgen voor een positieve invloed op de snelheid en vorm van een (zeil) jacht alsmede het brandstofverbruik. Alustar is uitstekend geschikt voor het construeren van met name veerboten en andere vaartuigen waarbij het gewicht van de constructie tot een minimum beperkt moet worden. Hierdoor kan men concurrerend blijven met andere vormen van transport en tunnelverbindingen. Door gebruik te maken van dunner materiaal, kan met behoud van de sterkte van dikkere varianten, een forse besparing gerealiseerd worden op de brandstofkosten en tevens een hogere snelheid worden bereikt. Alustar wordt door de sterke ballistische eigenschappen ook toegepast in defensie industrie.

3 Assortiment Alustar EN AW 5059 (AlMg5,5MnZnZr) Dikte: 000*2000 mm 00*2000 mm Andere afmetingen of dikte zijn op aanvraag mogelijk. chemische samenstelling en aw 5059 Alustar (AlMg5,5MnZnZr) Sima 0,45 Fema 0,50 Cuma 0,25 Mn 0,1,2 Mg 5,0,0 Crma 0,25 Zn 0,40,9 Zr Ti 0,050,25 mechanische eigenschappen Volgens EN 4852 toestand dikte mm,0 Alustar 0 / H111,0 EN AW (AlMg5,5MnZnZr),0 H11 /,0 H treksterkte RmMpa RmMpa ma rekgrens Rp0,2Mpa rek buigradius* A 50mm A (%) 1º 24 1,5t 24 4,0t 24,0t,0t * alleen ter informatie Corrosiebestendigheid Het corrosiegedrag van aluminiumlegeringen wordt beïnvloed door de elektrochemische processen van de intermetallische verbindingen. Meer magnesium betekent een hogere sterkte van het materiaal, echter het verhogen van het magnesiumgehalte heeft een nadelig effect op de corrosieweerstand. De oorzaak hiervan ligt in de ongewenste intermetallische verbindingen die zich vormen op met name de korrelgrenzen in het materiaal. Om dit effect tegen te gaan is een hoeveelheid zink toegevoegd, waardoor de corrosiebestendigheid vergroot wordt en de gewenste sterkte behouden blijft. Dit maakt (in combinatie met een speciaal op deze legering afgestemd productieproces) dat Alustar de unieke eigenschappen van diverse legeringen heeft verenigd. De foto s bij de test geven de verschillen weer tussen de corrosiebestendigheid van Alustar ten opzichte van EN AW 508. De specifieke testmethodes staan vermeld bij de afbeeldingen. asset test De test is uitgevoerd volgens ASTM G / LAA 140 en voorziet in een betrouwbare voorspelling ten aanzien van gevoeligheid voor putcorrosie en delamineren van 5XXX legeringen. Geteste materialen: Alustar EN AW 5059 en EN AW 508. Gelast en ongelast (MIGgelast met lasdraad AL 518). Er zijn drie verschillende tests uitgevoerd: 1) Het resultaat na: 24 uur onderdompeling in de voorgeschreven chemische testoplossing op 5 C. PLAAT GELASTE PLAAT EN AW 5059 EN AW 508 EN AW 5059 EN AW 508

4 Visuele weergave van de testresultaten 2) Het resultaat na: 7 dagen verhit op 0 C. 24 uur onderdompeling in de voorgeschreven chemische testoplossing op 5 C. ) Het resultaat na: dagen verhit op 0 C. 24 uur onderdompeling in de voorgeschreven chemische testoplossing op 5 C. De testresultaten van Alustar en EN AW508 zijn zichtbaar op de verschillende foto s LASSEN Het lassen van Alustar kan het beste met onderstaand vermeld lastoevoegmateriaal. De speciaal ontwikkelde legering zorgt ervoor dat de corrosieweerstand en sterkte in de las en de directe omgeving van de las niet nadelig beïnvloed wordt. AL 518 (AlMg4,5Mn0,7) Sima 0,40 Fema 0,40 Cuma 0, Mn 0,5 1,0 Mg 4, 5,2 Cr 0,05 0,25 In de onderstaande tabel staan de mechanische waarden na het lassen met lasdraad in de legering AL 518. toestand EN AW / H111 / H112 / H11 / H21 (AlMg5,5MnZnZr) EN AW / H111 / H112 / H11 / H21 (AlMg4,5Mn0,7) diktemm RmMpa Rp0,2Mpa 145 all De hardheid van de las en de heat affected zone is in schema 1 op de volgende pagina terug te vinden. Hier staan de waardeverschillen tussen EN AW 5059 en EN AW 508. De waarden zijn weergegeven gebaseerd op meting vanaf het midden van de las. Hierin is duidelijk af te lezen dat Alustar significant hogere waarden kent dan de conventionele EN AW 508 legering. Znma 0,25 Zr Tima 0,15

5 Schema 2 geeft een schematisch overzicht van de stressbestendigheidwaarden van Alustar in vergelijking tot EN AW 508 plaat. Alustar heeft een beduidend hogere vermoeiingssterkte dan de conventionele EN AW 508 plaat. Schema 1 Schema 2 FATIGUE OF BUTT WELDED PANELS HARDNESS PROFILE OF MIGWELDED EN AW 5059 H21 AND EN AW 508 H21 15 hardness (HV 5) 115 maimum stress (MPa) Alustar (H21, t = 8 mm) 5 95 AA 508 (H21, t = 8 mm) Alustar / AA518 AA508 / AA518 Loading: aial, constant amplitude Wave form: sinusoidal Endurance: 5 7 cycles Frequency: 40Hz Rratio: 0.1 Tested at: Westmoreland MTR distance to the middle of weld seam (mm) used filler wire alloy: AL 518 (AlMg4,5Mn0,7) number of cycles Naast het speciale Alustar assortiment hebben wij ook de volgende veel in de scheepsbouw toegepaste legeringen op voorraad. Deze worden in de volgende hoofdstukken beschreven. 2. Plaat overig: en aw 508 / en aw 54 / en aw 082 / tranenplaat Assortiment EN AW 508 (AlMg4,5Mn0,7) 2000*00 mm 2500*0 mm 000*1500 mm 000*1500 mm 000*2000 mm 00*2000 mm 00*0 mm 00*2500 mm Dikte (mm) : 2 2,5 4 EN AW 54 (AlMg) 2000*00 mm 2500*0 mm 000*00 mm 000*0 mm 000*1500 mm 4000*1500 mm 4000*2000 mm 000*2000 mm 000*0 mm 00*2000 mm 00*0 mm Dikte (mm) : 2 2,5 EN AW 082 (AlSi1MgMn) 2000*00 mm 2500*0 mm 000*1500 mm Dikte (mm) : 2 2,

6 assortiment Tranenplaat en aw 54 ongebeitst en gebeitst EN AW 54 2 traans ongebeitst EN AW 54 5 traans ongebeitst Afmeting: 1,2/1,7 1,5/2,5 2/,5 2,5/4 /4,5,5/5 5/,5 1,5/2 1,5/2,5 2/,5 2,5/4 /4,5,5/5 5/,5 7/8,5 8/9,5 2000*00 mm 2500*0 mm 000*00 mm 000*0 mm 000*1500 mm 4000*1500 mm 000*2000 mm EN AW 54 2 traans gebeitst EN AW 54 5 traans gebeitst Afmeting: 1,5/2 1,5/2,5 2/,5 2,5/4 /4,5,5/5 5/,5 1,5/2 1,5/2,5 2/,5 2,5/4 /4,5,5/5 5/,5 7/8,5 8/9,5 2000*00 mm 2500*0 mm 000*00 mm 000*0 mm 000*1500 mm 4000*1500 mm chemische samenstelling EN AW 508 (AlMg4,5Mn0,7) EN AW 54 (AIMg) EN AW 082 (AlSi1MgMn) Si ma. 0,40 ma. 0,40 0,7 1, Fe ma. 0,40 ma. 0,40 0,50 Cu ma. 0, ma. 0, 0, Mn 0,4 1,0 ma. 0,50 0,4 1,0 Mg 4,0 4,9 2,, 0, 1,2 Cr ma. 0,20 ma. 0,0 0,25 Zn ma. 0,20 0,20 Zr Ti 0, Mechanische eigenschappen toestand Volgens EN / H111 EN AW 508 (AlMg4,5Mn0,7) H21 EN AW 54 0 / H111 (AlMg) EN AW 082 T / T51 (AlSi1MgMn) Volgens EN 18 toestand Tranenplaat EN AW 54 H114 (AlMg) RmMpa ma dikte (mm) van tot , van 1,2 1,5,0,0 dikte mm tot 1,5,0,0 20,0 Rp 0,2Mpa Rm Mpa ma rek % Rp0,2 buigradius 1º 90º 1,5t 1,5t 2,5t 2,5t 4,0t 2,0t 4,5t,0t Brinell hardheid rek min % A 50mm A (%) buigradius 90º 1,5t 2,0t 2,0t

7 . PROFIELEN Hamel metaal heeft een zeer uitgebreid profiel programma in diverse legeringen en afmetingen, welke toegepast worden in de scheeps en lue jachtbouw. Standaard profielen zoals platstaf, buizen en kokers, alsmede massief rond, vierkant en zeskantstaf. Speciaalprofielen kunnen volgens uw specifieke eisen in de meest uiteenlopende vormen en legeringen worden geproduceerd. Daarnaast zijn alle gangbare profielen specifiek voor de scheepsbouw o.a. dekprofielen Bulb en Tprofiel door ons leverbaar. EN AW 5059 Alustar (AlMg5,5MnZnZr) EN AW 508 (AlMg4,5Mn0,7) EN AW 00 (AlMgSi0,5) EN AW 082 (AlSi1MgMn) hoek plat rond vierkant zeskant T U Zagen (plaat rechthoekig en contoursnijden) Decoilen Frezen (plaat op dikte) Slijpen (plaat) Lassen Foliëren (enkelzijdig / dubbelzijdig) Anodiseren (naturel in diverse laagdiktes) Afkorten (profielen en staven) Coaten (plaat en profielen diverse RALkleuren) In de volgende tabel een schematische weergave van de geschiktheid van de verschillende legeringen met betrekking tot hard / decoratief anodiseren, verspanen en lassen. (AlMg5,5MnZnZr) (AlMg4,5Mn0,7) (AlMg) (AlMgSi0,5) (AlSi1MgMn) koker Voor zowel plaat als profiel hebben wij verschillende bewerkingsmogelijkheden. Afhankelijk van de legering en gewenste materiaalvorm zijn er diverse mogelijkheden. Onze productspecialisten kunnen u hier uitgebreid over informeren. EN AW 5059 EN AW 508 EN AW 54 EN AW 00 EN AW 082 bulb 4. Bewerkingen Z (hard) anodiseren zeer zeer zeer zeer zeer decoratief anodiseren matig matig matig matig verspanen redelijk redelijk lassen buis

8 5. Certificering Alle materialen zijn met verschillende certificaten leverbaar, vanaf een 2.2 fabrieksattest tot een.2 certificaat. Indien een product niet gecertificeerd is volgens de door u vereiste instantie, kunnen wij deze keuring alsnog voor u door gekwalificeerde instanties laten uitvoeren. In het algemeen is een.1 attest leverbaar voor alle platen, staven en profielen. Afhankelijk van de vereiste keuringsinstantie is bij diverse platen en profielen standaard een.2 attest leverbaar. Hieronder volgt een korte uitleg over de betekenis van de verschillende keuringsdocumenten. 2.2 Fabriekscontrole attest Op dit document staat meestal alleen een chemische analyse van het product en soms enkele mechanische waarden. Deze resultaten komen uit willekeurige metingen tijdens de productie in de fabriek en hebben geen betrekking op het materiaal wat uiteindelijk geleverd wordt. Er is geen directe relatie tussen het geleverde product en het keuringsdocument in de vorm van stempels e.d. het document is geldig verklaard door de producent (en aldaar getekend)..1 Keuringsrapport Op dit document staan de in de productnorm voorgeschreven proefresultaten van de partij (charge/productierun) waaruit het uiteindelijke materiaal geleverd wordt. Er is een directe relatie tussen het product en het document. De relatie wordt geborgd door stempeling/verfmerken/labels of iets dergelijks. Het keuringsdocument is ondertekend door een onafhankelijke bevoegde controleur in de fabriek, dit is meestal iemand van de kwaliteitsdienst..2 Keuringsrapport Als bij een.1 certificaat maar aangevuld met de handtekening van een door de koper aangewezen keuringsinstantie (bijvoorbeeld Lloyds/DNV/ABS etc). Dit kan zowel direct bij de productie in de fabriek (.2), als achteraf door zgn. eterne keuring (.1 met aanvullende keuring.2). De controleur van de keuringsinstantie is meestal aanwezig bij monstername en/of beproeving. Het document krijgt veelal een voorblad wat wordt ondertekend door de controleur en verwijst naar het bijgevoegde door de fabriek opgestelde.1 document. Met speciale dank aan Royal Huisman Shipyard en Vitters Shipyard voor het beschikbaar stellen van de foto s in deze folder. Alhoewel Hamel metaal bij het samenstellen van deze uitgave de grootst mogelijke zorgvuldigheid heeft betracht, kan zij geen enkele aansprakelijkheid aanvaarden voor eventuele schade ten gevolge van onvolledigheden of onjuistheden in deze brochure. Niets uit deze uitgave mag op welke wijze dan ook worden verveelvoudigd of openbaar gemaakt, zonder schriftelijke toestemming van Hamel metaal. Copyright Hamel metaal B.V., 2009 Postbus 0255, 10 AG Almere T: F: E: info@hamel.nl