Goa Hans im Glück, 2004 DORN Rüdger 2-4 spelers vanaf 12 jaar ± 90 minuten

Transcriptie

1 Goa Hans im Glück, 2004 DORN Rüdger 2-4 spelers vanaf 12 jaar ± 90 minuten

2 In 1498 bereikte één van de door Vasco da Gama geleide Portugese expedities Calcutta in India. Het was de eerste keer dat een schip er in was geslaagd om rondom de Afrikaanse kust te varen. De lokale heersers gaven de toelating aan de Portugezen om met de kruiden en specerijen handel te drijven. Om dit doel te bereiken werden opslaghuizen en fabrieken gebouwd. De handel werd in die tijd gecontroleerd door de Arabische kruidenhandelaars. Aangezien de Portugezen slechts uitsluitend onaantrekkelijke goederen konden aanbieden was het dus zeer moeilijk om met de Arabieren te concurreren. Als reactie besloot Albuquerque om de Arabieren aan te vallen om zo hun positie in het handeldrijven te breken en zelf de controle over de specerijenhandel over te nemen. In 1510 werd Goa veroverd, een grote en welvarende stad op het eiland met een prachtige en goed toegankelijke haven. Vanaf dat moment beschikte Portugal over een vlootbasis die het totale bereik van Malabar en de westelijke kusten van India controleerde. Andere belangrijke steunpunten, zoals de stad Diu, werden eveneens veroverd. Na enige tijd beschikte Portugal over een reeks van kleine maar sterke vestingen aan de kusten. Zelfs dan waren de Portugezen nog lang niet in een voordelige positie, maar waren zij een maar kleine groep van handelaars die met vele anderen in concurrentie gingen. Vooral de plaatselijke mohammedaanse prinsen waren uitermate machtig omdat de meeste gebieden onder de heerschappij stonden van de oppermachtige Mughal Kaiser. Van de westkust uit verlegden de Portugezen hun interesse naar Oost-India. Zij veroverden in de jaren 1511 tot en met 1513 de regio Malacca wat hun de controle gaf over de zee-engte waardoor alle handel van het verre Oosten naar India moest passeren. Uiteindelijk bereikten zij de Molukken, het eigenlijke specerijeneiland, waar ze een verdrag met de sultan van Ternate sloten die hun het monopolie bezorgden van de handel in kruiden en specerijen en hen bovendien toeliet om een versterkt pakhuis te bouwen. De spelers kruipen in de rol van Portugese kooplui die een specerijenhandel drijven over de handelsroute Molukken-Malacca-Goa-Lissabon. Elke speler probeert om zijn medespelers de loef af te steken in de scheepsbouw, de opbrengsten van de oogst, het heffen van de belastingen, het leiden van succesvolle expedities, de stichting van kolonies en het ontwikkelen van deze kolonies om zo aan het einde van het spel de meeste zegepunten te behalen. BELLEKENS Herman GOA - 2 / 24 -

3 Spelmateriaal 55 speeltegels Er zijn 27 tegels met op de rugzijde een A, 27 tegels met op de rugzijde een B en een tegel 'startspeler' met de afbeelding van een vlag. 18 kolonietegels Er zijn 5 tegels Quilo, 5 tegels Madras, 4 tegels Cochin en 4 tegels Calicut. 18 kolonistenkaarten In de waardes 1 en 3. De kaarten zijn steeds inruilbaar. 17 scheepskaarten In de waardes 1 en 3. De kaarten zijn steeds inruilbaar. BELLEKENS Herman GOA - 3 / 24 -

4 10 kaarten 'Extra actie' 45 dukatenkaarten Telkens in de waardes 1, 2, 5 en 10. De kaarten zijn steeds inruilbaar. 30 expeditiekaarten 4 magazijnborden in de kleuren rood, blauw, groen en geel BELLEKENS Herman GOA - 4 / 24 -

5 4 ontwikkelingsborden in de kleuren rood, blauw, groen en geel 20 veilingmarkers met de getallen 1 tot en met 5 in de kleuren rood, blauw, groen en geel 20 grijze succesmarkers 50 specerijenzakken 1 speelbord BELLEKENS Herman GOA - 5 / 24 -

6 Doel van het spel De speler met de meeste zegepunten wint het spel. Zegepunten ontvangt een speler bij de vooruitgang op zijn ontwikkelingsbord, voor het stichten van kolonies, voor speciale kaartjes, voor het meeste geld en voor expeditiekaarten die hij aan het einde van het spel nog in de hand heeft. Spelvoorbereiding Het speelbord wordt in het midden van de tafel gelegd. voorraad van de specerijen aflegveld voor de tegels De kolonies worden in open stapels gelegd. Het speelvlak Plaats voor de kaartenvoorraad extra actie kolonisten de bank schepen aflegveld voor de expeditiekaarten een willekeurig gekozen uitgangspositie van de startspeler expeditiekaarten 4 schepen 2 kolonisten 10 dukaten Het magazijnbord met de veilingmarkers. Het ontwikkelingsbord met de succesmarkers. In het voorbeeld hierboven vindt u een mogelijke uitgangspositie van het spel GOA voor de rode speler, die niet de startspeler is. De tegels worden naar hun rugzijde A en B gesorteerd. De 27 A-tegels worden zeer grondig geschud en vervolgens open op het 5 x 5 rasterveld op het speelbord gelegd. De twee overgebleven kaartjes worden terug in de doos gelegd. De scheepskaarten, de kolonistenkaarten, de dukatenkaarten en de extra actiekaarten worden op de overeenkomstige velden op het speelbord gelegd. De expeditiekaarten worden geschud en als een verdekte stapel op het speelbord gelegd. BELLEKENS Herman GOA - 6 / 24 -

7 De kolonies worden per naam gesorteerd en open op het speelbord gelegd (Quilon en Madras worden willekeurig gesorteerd). De kruiden worden naast het speelbord gelegd en vormen de algemene voorraad. Iedere speler neemt een magazijnbord, een ontwikkelingsbord en de veilingstenen in dezelfde kleur. De veilingstenen legt hij onderaan zijn magazijnbord. In een spel met 4 spelers worden alle 5 fiches gebruikt, in een spel met 3 spelers worden enkel de fiches 1 tot en met 4 gebruikt en in een spel met 2 spelers worden enkel de fiches 1 tot en met 3 gebruikt. De niet gebruikte fiches worden in de doos gelegd. Iedere speler legt 5 grijze successtenen op de bovenste rij van zijn ontwikkelingsbord. Iedere speler ontvangt 4 schepen en 2 kolonisten. De jongste speler draait de bovenste expeditiekaart om. De andere spelers volgen met de wijzers van de klok mee. Van zodra een van de spelers een kaart met het tijgersymbool omdraait, stopt men met het omdraaien van de kaarten. Deze speler wordt de startspeler. Hij krijgt de vlag (symbool van de startspeler) en 7 dukaten. De overige spelers ontvangen elk 10 dukaten. Het geld wordt tijdens het spel geheim gehouden. De oudste speler neemt de rol van bankier op zich. Spelverloop Om te beginnen wordt het eerste onderdeel afgewerkt (met de A-tegels), daarna het tweede onderdeel (met de B-tegels). Elk spelonderdeel bestaat uit 4 rondes. Na beëindiging van het onderdeel met de A-tegels worden de overgebleven tegels van het speelbord verwijderd en wordt het speelvlak gevuld met de B-tegels. Daarna begint het tweede onderdeel met deze B-tegels. Als het spelonderdeel met de B-tegels is beëindigd, volgt de waardering. Elke ronde verloopt als volgt: 1. Veilingmarkers plaatsen 2. Tegels veilen 3. Actiefase 1. Veilingmarkers plaatsen De speler die de vlag heeft, begint. Hij legt zijn vlag op het speelvlak en plaatst daarop zijn marker met het nummer 1. Vervolgens legt de volgende speler, met de wijzers van de klok mee, zijn marker met het nummer 2 op een tegel. Deze tegel moet onmiddellijk horizontaal, verticaal of diagonaal aan de vlag grenzen. De volgende speler legt zijn marker met het nummer 3 op een tegel die onmiddellijk horizontaal, verticaal of diagonaal aan de tegel met de marker 2 moet grenzen. Dit gaat zo verder tot de speler met de vlag opnieuw aan de beurt komt. Hij legt opnieuw een marker met de volgende getallenwaarde op een tegel die onmiddellijk horizontaal, verticaal of diagonaal aan de vorige ligt. De veilingmarkers vormen nu een stijgende getallenreeks in een spel met 4 spelers, in een spel met 3 spelers en in een spel met 2 spelers. BELLEKENS Herman GOA - 7 / 24 -

8 De vlag mag op de rand of op een vrij veld van het speelbord worden gelegd. In elk geval moet er minstens 1 tegel horizontaal of verticaal aan de vlag grenzen. Op één van de tegels plaatst de volgende speler zijn veilingmarker met het nummer 2. Als een veilingmarker niet onmiddellijk verticaal, horizontaal of diagonaal aangrenzend geplaatst kan worden omdat op de in aanmerking komende plaatsen geen vrije tegels meer liggen dan mag de speler een willekeurig vrije tegel kiezen en zijn veilingmarker daarop plaatsen. Vanaf deze tegel wordt de getallenreeks verder gezet. 2. Tegels veilen De vlag wordt altijd het eerst geveild. Om de veiling te starten geeft de voorlopige bezitter (= de eerste veilingmeester) van de vlag een 'nul' bod. Vervolgens is elke speler om de beurt, met de wijzers van de klok mee, éénmaal aan de beurt en kan hij het bod van zijn voorgangers verhogen of passen. De persoon die het kaartje veilt, mag nog een laatste bod doen of passen. De hoogstbiedende ontvangt de vlag en krijgt bovendien nog één kaart extra actie. Hij betaalt het geld aan de veilingmeester. Als de veilingmeester zelf het hoogste bod heeft gedaan dan betaalt hij het geld aan de bank. Als het bod op 'nul' blijft dan ontvangt de veilingmeester de vlag gratis. De veilingmarker met het getal 1 komt terug op het magazijnbord van de veilingmeester te liggen. Daarna is de volgende speler aan de beurt en hij veilt de tegel met zijn veilingmarker 2 (= de 2de veilingmeester). Deze veiling verloopt op dezelfde wijze als de veiling van de vlag. Dit gaat zo verder tot alle tegels waarop zich veilingmarkers bevinden, zijn geveild zijn. De verschillend tegels worden later verklaard. 3. Actiefase Iedere speler beschikt over 3 acties. De startspeler (dit is altijd de speler die de vlag bezit) voert zijn eerste actie uit. Vervolgens voeren om beurt de andere medespelers hun eerste actie uit. Daarna voert de startspeler zijn tweede actie uit gevolgd door de andere spelers. Dit geldt eveneens voor de derde actie. TIP Om de actierondes beter te kunnen bijhouden, plaatst de startspeler na het uitvoeren van zijn eerste actie een willekeurige specerij uit de algemene voorraad op zijn vlag. Na zijn tweede actie een tweede specerij en na zijn derde actie een derde specerij. BELLEKENS Herman GOA - 8 / 24 -

9 De mogelijke acties zijn : 1. Vordering op het ontwikkelingsbord 2. Scheepsbouw 3. Oogst 4. Belasting 5. Expeditie 6. Kolonie stichten 1. Vordering op het ontwikkelingsbord Als een speler voor de actie 'vordering' kiest, mag hij één grijze successteen naar keuze op zijn ontwikkelingsbord naar de volgende rij schuiven. Hiervoor moet hij echter eerst specerijen en schepen afgeven. Welke specerijen en hoeveel schepen moet de speler afgeven? Tussen de twee rijen, de rij waar de successteen voorlopig staat en de daaropvolgende rij, staan 1, 2, 3 of 4 specerijen afgebeeld. Het zijn net deze specerijen die de speler moet afgeven. Daarenboven moet elke specerij worden vervoerd met 1 schip. De speler neemt de betreffende specerijen uit zijn eigen plantages respectievelijk kolonies en legt deze samen met de benodigde schepen terug in de algemene voorraad. Speler rood mag zijn succesmarker (in de zone van de belastingen) van de tweede rij naar de derde rij schuiven. Speler rood legt één peper, één kaneel en twee schepen in de algemene voorraad. De vordering met de successteen op het ontwikkelingsbord heeft 2 belangrijke redenen : 1. Aan het einde van het spel ontvangt de speler bij de waardering meer zegepunten naar gelang de successteen verder is geschoven. 2. De speler verhoogt hierdoor zijn opbrengsten die hij al bij de volgende acties kan gebruiken 2. Scheepsbouw Als een speler de actie scheepsbouw kiest, ontvangt hij schepen uit de voorraad. Hoeveel schepen de speler krijgt, wordt aangegeven door de plaats van zijn successteen in de betreffende kolom. De successteen staat in de tweede rij in de kolom 'scheepsbouw'. De speler ontvangt 2 schepen uit de voorraad als hij voor de actie scheepsbouw kiest. 3. Oogst Als een speler de actie oogst kiest, ontvangt hij specerijen uit de voorraad en legt hij deze op de betreffende vrije velden op zijn plantages en/of kolonies. Hoeveel specerijen de speler krijgt, wordt aangegeven door de plaats van de successteen in de betreffende kolom. Als de oogst groter is dan het aantal vrije plaatsen dan vervallen de overtollige specerijen. De speler ontvangt 4 specerijen uit de voorraad. BELLEKENS Herman GOA - 9 / 24 -

10 4. Belasting Als een speler de actie belasting kiest, ontvangt hij dukaten uit de voorraad. Hoeveel dukaten een speler krijgt, wordt aangegeven door de plaats van de successteen in de betreffende kolom. De speler ontvangt 6 dukaten van de bank. 5. Expeditie Als een speler de actie expeditie kiest, ontvangt hij expeditiekaarten uit de voorraad. Hoeveel expeditiekaarten de speler krijgt en hoeveel kaarten hij in de hand mag houden, wordt aangegeven door de plaats van de successteen in de betreffende kolom. Het linker getal geeft aan hoeveel kaarten de speler mag nemen, het rechter getal geeft aan hoeveel kaarten de speler op dat ogenblik in de hand mag houden. 1 De speler heeft 1 expeditiekaart in de hand en hij staat op de vierde rij in de kolom expeditie. Hij neemt de 2 kaarten die hij mag bekijken en hij heeft nu 3 kaarten in zijn hand. Hiermee heeft hij de toegelaten limiet van 4 handkaarten niet overschreden. 2 De speler heeft 3 expeditiekaarten in de hand en staat op de vierde rij in de kolom expeditie. Omdat hij nu 2 expeditiekaarten mag nemen maar hierdoor wel boven zijn toegelaten limiet aan handkaarten zou komen moet hij vóór het nemen een expeditiekaart uitspelen of wegleggen. Hij kan ook beslissen om slechts één kaart te nemen. Als de speler de hierboven beschreven acties scheepsbouw, oogst, belasting of expeditie heeft gekozen dan ontvangt hij schepen, specerijen, geld respectievelijk expeditiekaarten, die hij in de hand neemt of op zijn magazijnbord plaatst. Dit geldt echter niet voor het stichten van een kolonie. De speler kan geen actie kolonisten kiezen waarbij hij kolonistenkaarten uit de voorraad in de hand kan nemen. Een speler kan enkel kolonistenkaarten verkrijgen in de veilingfase ofwel respectievelijk door de tegel kolonisten. Wat betekenen dan de kolonisten in de laatste kolom op het ontwikkelingsbord? Deze kolonisten vormen een vast getal aan kolonisten die de speler telkens hij de actie kolonie stichten kiest ter beschikking heeft om te gebruiken. BELLEKENS Herman GOA - 10 / 24 -

11 6. Kolonie stichten Als een speler de actie kolonie stichten kiest dan probeert hij 1 kolonie op te richten. Om een kolonie te kunnen oprichten, moet de speler een bepaald aantal kolonisten afgeven. Bij Quilon zijn dit er 6, bij Cochin 8, bij Madras 10 en bij Calicut 12 kolonisten. Hoe verloopt een afzonderlijke stichting van een kolonie? Eerst geeft de speler aan welke kolonie hij wil stichten. Het mag geen kolonie zijn die hij al heeft opgericht. Heeft hij bijvoorbeeld al een Madras-kolonie gesticht dan mag hij Madras niet noemen. Daarna telt hij zijn kolonisten samen op : 1. De kolonisten die hij op zijn ontwikkelingsbord heeft staan. 2. De kolonisten die hem zullen volgen. Om dit te bepalen draait de speler 2 expeditiekaarten van de stapel om en telt de aangegeven kolonisten samen op. 3. Als de speler met 1 en 2 nog niet aan het gewenste aantal komt dan moet hij de eventuele ontbrekende kolonisten met zijn kolonistenkaarten aanvullen als hij de kolonie wil stichten. (a) (b) (c) (d) Speler rood geeft aan dat hij Madras wil stichten (a). Hij bezit 3 kolonisten op zijn ontwikkelingsbord (b). Op de 2 expeditiekaarten, die hij heeft omgedraaid, staan 2 en 3 kolonisten (c). Samen heeft hij nu 8 kolonisten (b + c). Om de kolonie Madras te stichten geeft hij nog 2 kolonistenkaarten af (d). Nu heeft hij in totaal 10 kolonisten en kan hij de kolonie Madras op zijn magazijnbord plaatsen. Als de speler de kolonie heeft gesticht, legt hij de kolonie op de betreffende lege kolonieplaats op zijn magazijnbord. De kolonies Quilon en Madras bestaan elk uit 5 tegels met verschillende combinaties van specerijen. De speler mag hiervan één willekeurige tegel uitkiezen. De kolonies Cochin en Calicut zijn allen gelijk. De specerijvelden van een nieuwe opgerichte kolonie worden onmiddellijk met specerijen uit de algemene voorraad gevuld. Bij de kolonies Quilon en Madras heeft de speler de keuze uit 2 specerijen. Bij de kolonies Cochin en Calicut kan de speler uit alle specerijen kiezen. 1 specerij gember of kaneel 1 willekeurige specerij of BELLEKENS Herman GOA - 11 / 24 -

12 2 specerijen peper en/of nootmuskaat 2 willekeurige specerijen of of De poging om een kolonie te stichten, kan ook mislukken. Dit is het geval als de speler de vereiste kolonisten niet kan afgeven. Dit is ook het geval als een speler de ontbrekende kolonisten niet wil aanvullen met zijn kolonistenkaarten niettegenstaande hij dit wel kan. In de beide gevallen is de kolonie niet gesticht en ontvangt de speler 1 kolonistenkaart uit de voorraad als schadevergoeding. Einde van een ronde Nadat alle spelers hun 3 acties hebben uitgevoerd, kunnen of moeten ze hun extra actiekaarten inzetten voor zover ze deze in hun bezit hebben. De startspeler begint, de andere spelers volgen met de wijzers van de klok mee. Hierbij geldt : 1. De speler die aan de beurt komt, mag om te beginnen 1 extra actiekaart uitspelen. 2. De speler die eenmaal heeft gepast, mag in deze ronde geen extra actiekaarten meer uitspelen. 3. Iedere speler mag slechts 1 extra actiekaart overhouden. Een speler die meer dan 1 extra actiekaart bezit, moet om die reden verder spelen tot hij nog hoogstens 1 kaart overhoudt. De ingezette extra actiekaarten worden in de voorraad teruggelegd. De actiefase eindigt als alle spelers na elkaar hebben gepast. Hiermee eindigt ook deze ronde. Einde van het spel Het spel eindigt na de 4de ronde van het tweede onderdeel (met de B-tegels). Dan volgt de waardering. De speler met de meeste zegepunten wint het spel. Bij een gelijke stand wordt van die spelers de speler met het meeste geld de winnaar. De waardering Zegepunten (ZP) voor de positie van de successteen 1ste rij 0 ZP 2de rij 1 ZP 3de rij 3 ZP 4de rij 6 ZP 5de rij 10 ZP Speler Rood ontvangt de volgende zegepunten : - scheepsbouw 6 ZP - oogst 10 ZP - belasting 3 ZP - expeditie 6 ZP - kolonies stichten 6 ZP ZP BELLEKENS Herman GOA - 12 / 24 -

13 Zegepunten voor het aantal gestichte kolonies 1 kolonie 1 ZP 2 kolonies 3 ZP 3 kolonies 6 ZP 4 kolonies 10 ZP Speler Rood heeft 2 kolonies gesticht. Zegepunten 3 ZP Zegepunten voor de expeditiekaarten 1 symbool 1 ZP 2 gelijke symbolen 3 ZP 3 gelijke symbolen 6 ZP 4 gelijke symbolen 10 ZP 5 gelijke symbolen 15 ZP 6 gelijke symbolen 20 ZP Speler Rood ontvangt de volgende zegepunten : - 1 symbool tijger 1 ZP - 2 symbolen palmboom 3 ZP ZP Zegepunten voor de speler met het meeste geld De speler met het meeste geld ontvangt 3 ZP. Als er meerdere spelers zijn met het meeste geld dan ontvangt ieder speler 3 ZP We nemen aan dat speler Rood het meeste geld bezit. Zegepunten 3 ZP BELLEKENS Herman GOA - 13 / 24 -

14 Zegepunten voor de plantages met één specerijveld Per plantage met één specerijveld ontvangt de speler 1 ZP. We nemen aan dat speler Rood één plantage met één specerijveld bezit. Zegepunten 1 ZP Zegepunten voor de tegel 'Verkoop' (Abgaben) Als de opdracht wordt vervuld ontvangt de speler 4 ZP. Rood heeft deze tegel niet. Zegepunten 0 ZP Zegepunten voor de tegels 'Missie' (Mission) Per tegel ontvangt de speler 2 respectievelijk 3 ZP. Rood heeft geen van deze tegels. Zegepunten 0 ZP In totaal behaalt speler Rood De expeditiekaarten Alle expeditiekaarten zijn driedelig. Het bovenste gedeelte heeft betrekking op het gebruik tijdens het spel. Het onderste gedeelte toont links 1, 2 of 3 kolonisten en rechts een eiland met een symbool dat enkel bij de waardering aan het einde van het spel belang heeft. De speler kan tijdens het spel expeditiekaarten inzetten (na het uitspelen worden ze op de aflegstapel gelegd) of ze verzamelen voor de waardering (hou wel rekening met de limiet aan handkaarten!). 42 ZP BELLEKENS Herman GOA - 14 / 24 -

15 Om een expeditiekaart te bemachtigen, heeft een speler drie mogelijkheden: 1. Hij kiest de actie expeditie en krijgt naargelang zijn status op het ontwikkelingsbord een aantal expeditiekaarten. 2. Hij koopt op de veiling de kaart 'expeditie' en ontvangt hiervoor 2 respectievelijk 3 expeditiekaarten. 3. Hij bereikt als eerste speler in een willekeurige kolom de voorlaatste rij en ontvangt hiervoor één expeditiekaart. Hetzelfde geldt voor de eerste speler die in een willekeurige kolom de laatste rij bereikt. Het inzetten van de expeditiekaarten tijdens het spel Een speler kan zowel voor, tijdens als na een actie (ook een extra actie) precies één expeditiekaart uitspelen. Wanneer precies kan deze expeditiekaart worden gespeeld? Belangrijk om weten is dat er twee soorten expeditiekaarten zijn : Expeditiekaarten die een bepaalde actie veranderen (deze kaarten zijn met een A in de bovenste hoek gemerkt). Deze kaart kan enkel samen met een bepaalde actie door een speler worden ingezet. Expeditiekaarten die onafhankelijk van een bepaalde actie kunnen worden gespeeld. Deze kaart kan om het even wanneer door een speler worden ingezet op voorwaarde dat hij aan de beurt is en dit zowel voor, gedurende of na een willekeurige actie De expeditiekaarten en hun inzetmogelijkheden tijdens het spel De expeditiekaarten die onafhankelijk van een bepaalde actie kunnen worden ingezet. De expeditiekaarten die een actie wijzigen. De speler ontvangt 2 schepen. Actie oogst De speler ontvangt in plaats van specerijen een mengeling naar eigen keuze uit schepen, kolonisten en/of specerijen. De speler ontvangt 2 kolonisten Actie kolonie stichten De speler draait een extra expeditiekaart om en verhoogt hiermee het aantal kolonisten. De speler ontvangt 5 dukaten. Actie vordering op het ontwikkelingsbord De speler moet enkel de schepen afgeven en geen specerijen om één van zijn eigen succesmarkers naar de volgende rij te schuiven. BELLEKENS Herman GOA - 15 / 24 -

16 De speler ontvangt tot 2 specerijen naar keuze en legt deze op de passende vrije plaatsen op zijn plantages en/of kolonies. Actie vordering op het ontwikkelingsbord De speler moet enkel de aangegeven specerijen afgeven en geen schepen om één van zijn succesmarkers naar de volgende rij te schuiven. De speler kan een willekeurig aantal specerijen in de voorraad terugleggen en ontvangt hiervoor 3 dukaten voor elke teruggelegde specerij. Belangrijke opmerking Het inzetten van een expeditiekaart wordt niet beschouwd als een actie! Het is altijd toegelaten om een willekeurig aantal expeditiekaarten af te leggen! Actie vordering op het ontwikkelingsbord De speler moet enkel de aangegeven dukaten betalen en geen specerijen of schepen afgeven om met zijn succesmarker naar de volgende rij te schuiven (hij mag slechts één marker één rij naar beneden schuiven). Het inzetten van expeditiekaarten voor de waardering De speler ontvangt zegepunten voor de expeditiekaarten die hij aan het einde van het spel nog in de hand heeft. De grootte van de zegepunten hangt af van het aantal expeditiekaarten die een zelfde symbool tonen in het onderste deel van de kaart. De volgende vijf symbolen zijn telkens 6 maal voorhanden. tijger vis palm schelp beeld Verklaring van de tegels Tussen haakjes wordt het spelonderdeel vermeld waarin deze tegels voorkomen. Vlag (A + B) Plantage (A + B) De speler die de vlag op de veiling heeft veroverd, legt deze open voor zich neer en ontvangt onmiddellijk een extra actiekaart. Deze speler is vanaf het begin van de actiefase de startspeler. Een plantage wordt open op een vrij veld in de bovenste rij op het magazijnbord gelegd. De plantages hebben plaats voor 1-3 specerijen. Deze worden onmiddellijk opgevuld met de betreffende specerijen uit de algemene voorraad. BELLEKENS Herman GOA - 16 / 24 -

17 Als een speler al 4 plantages heeft liggen dan moet hij vóór het plaatsen van een vijfde plantage één van de vier andere plantages op de aflegstapel leggen. Specerijen die op deze verwijderde plantage liggen, worden in de algemene voorraad teruggelegd. Plantages met slechts 1 specerijveld worden, na het vervangen door een vijfde plantage, niet op de aflegstapel gelegd maar worden verdekt naast de speler gelegd. Deze plantages tellen aan het einde van het spel voor 1 zegepunt net zoals de nog openliggende plantages met één specerijveld op het magazijnbord. Missie (B) De speler legt deze tegel verdekt voor zich neer. Aan het einde van het spel ontvangt de speler de afgedrukte zegepunten (2 of 3). Ruil (B) De speler legt de ruiltegel voor zich neer. In een van zijn volgende actiefasen neemt de speler 1 willekeurige tegel van het speelbord en vervangt dit door zijn ruiltegel. De nieuwe tegel wordt natuurlijk uitgevoerd. In het verdere spelverloop kan de ruiltegel opnieuw worden geveild. De speler ontvangt onmiddellijk de aangegeven opbrengsten voor de volgende 6 tegels. Deze tegels kan de speler op de veiling aankopen. Nadien wordt de tegel op de desbetreffende aflegstapel A of B gelegd. Schepen (A + B) De speler ontvangt 4 schepen. Kolonisten (A + B) De speler ontvangt 4 kolonisten. BELLEKENS Herman GOA - 17 / 24 -

18 Schepen / Kolonisten (A + B) De speler kiest ofwel voor 3 schepen ofwel voor 3 kolonisten. Kolonie (A + B) De speler ontvangt 1 schip, 1 extra actiekaart en 1 kolonist. Extra actie (A + B) De speler ontvangt 2 kaarten extra actie. Expeditie (A + B) De speler met deze tegel ontvangt 2 respectievelijk 3 expeditiekaarten. De speler ontvangt deze kaarten ook zelfs als hij zijn limiet aan handkaarten volgens de kolom expeditie heeft overschreden. Als de speler later opnieuw voor de actie expeditie kiest dan moet hij weer rekening houden met zijn limiet aan handkaarten. De volgende tegels worden door de spelers bijgehouden en worden ofwel voor, tijdens of na een van zijn acties ingezet. De eerste vier tegels (met rode kleur) kan de speler vanaf de volgende actiefase gedurende het ganse spel in elke ronde eenmaal gebruiken. Om dit aan te geven draait de speler de tegel op een willekeurig tijdstip in zijn actiefase om en ontvangt daarvoor de respectievelijke opbrengsten. Voor het begin van een volgende ronde worden deze tegels weer met de voorkant naar boven gelegd. Schepen (A) De speler ontvangt elke ronde 1 schip. BELLEKENS Herman GOA - 18 / 24 -

19 Kolonist (A) De speler ontvangt elke ronde 1 kolonist. Specerij (A) De speler ontvangt elke ronde 1 specerij naar keuze. Voor deze specerij moet er een passende vrije plaats zijn in één van zijn plantages of kolonies. Dukaten (A) De speler ontvangt elke ronde 4 Dukaten van de bank. De volgende vijf tegels kan de speler maar één keer in het volledige spel gebruiken. Nadien worden deze tegels op de aflegstapels A of B gelegd (met uitzondering van de tegel 'verkoop'). Spionage (B) De speler ontvangt ofwel schepen ofwel specerijen ofwel dukaten ofwel kolonisten bij het stichten van een kolonie. Hiervoor kiest hij een medespeler en maakt hij gebruik van de positie van de successteen van de medespeler op diens ontwikkelingsbord. De kolom 'Expeditie' kan echter niet worden gekozen. Extra oogst (B) De speler mag maximaal drie van zijn plantages en/of kolonies volledig met specerijen vullen. BELLEKENS Herman GOA - 19 / 24 -

20 Bevoorrading (B) Vice-koning (B) De speler draait 2 expeditiekaarten om en telt de beide afgebeelde kolonisten op. Hij ontvangt naar keuze de verkregen som ofwel aan specerijen ofwel aan schepen ofwel aan kolonisten. De speler moet pas beslissen na het blootleggen van de kaarten. De beide expeditiekaarten worden op de aflegstapel gelegd. De speler schuift de successteen die het verst bovenaan zijn ontwikkelingsbord staat kosteloos 1 rij naar beneden. Als er meerder succesmarkers het verst bovenaan staan dan mag de speler kiezen. Verkoop (A + B) De speler kan vier zegepunten ontvangen als hij zes willekeurige specerijen uit zijn magazijnbord afgeeft. De speler draait de tegel om en behoudt hem tot bij de waardering. BELANGRIJKE OPMERKING Het inzetten van een tegel is GEEN actie! Twee bijzonderheden bij het oprukken met de succesmarkers Als een speler met zijn succesmarker als eerste de voorlaatste respectievelijk de laatste rij in een kolom bereikt (bijvoorbeeld de kolom scheepsbouw) dan krijgt hij hiervoor 1 expeditiekaart (ook als zijn limiet aan handkaarten hierdoor wordt overschreden). Speler Rood bereikt als eerste de voorlaatste rij in de kolom 'scheepsbouw' en ontvangt hiervoor 1 expeditiekaart. Blauw bereikt als eerste de laatste rij in de kolom 'oogst' en ontvangt hiervoor 1 expeditiekaart. BELLEKENS Herman GOA - 20 / 24 -

21 Elke speler die met al zijn succesmarkers minstens de tweede rij bereikt, ontvangt hiervoor 1 kaart extra actie. Dit geldt eveneens als een speler met al zijn succesmarkers de derde, de vierde of de vijfde rij bereikt. Speler Groen heeft de actie vordering op het ontwikkelingsbord in de kolom 'oogst' gekozen en zijn succesmarker naar de 2de rij geschoven. Hij heeft nu met al zijn stenen minstens de 2de rij bereikt en ontvangt hiervoor onmiddellijk een kaart extra actie. Spelregels voor gevorderden Na de spelvoorbereiding en voor het uiteindelijke begin van het spel mag iedere speler (beginnend met de startspeler) ofwel 2 van zijn succesmarkers op het ontwikkelingsbord naar de tweede rij schuiven ofwel 10 dukaten uit de bank nemen. BELLEKENS Herman GOA - 21 / 24 -

22 Het verloop van een volledige eerste ronde (voorbeeld) 1. Het plaatsen van de veilingmarkers Speler Geel heeft bij de spelvoorbereiding de vlag verkregen. Hij begint het spel en hij plaatst de vlag aan de rand van het speelvlak. Op de vlag plaatst hij zijn veilingmarker met het nummer 1. Speler Rood is de volgende speler en hij zet zijn veilingmarker met het nummer 2 op het veld van de kolonisten dat diagonaal grenst aan de vlag. Speler Groen plaatst zijn veilingmarker met het nummer 3 op het veld erboven op de plantage 'Nelken'. Speler Blauw plaatst zijn veilingmarker met het nummer 4 op het veld dat diagonaal grenst aan het vorige veld op de plantage 'Ingwer'. Speler Geel plaatst als laatste nu de veilingmarker met het nummer 5 op het veld eronder met de kolonist. 2. Tegels veilen Nadat alle veilingmarkers zijn geplaatst, wordt de vlag als eerste geveild. De veilingmeester (speler Geel) doet zelf een bod van 0 dukaten, Speler Rood doet een bod van 4 dukaten, speler Groen past en speler blauw biedt 6 dukaten. Speler Geel past en ontvangt van speler Blauw de geboden 6 dukaten. Speler Blauw legt de vlag voor zich neer en ontvangt nog 1 kaart extra actie. Op deze wijze worden alle overige tegels geveild. Na de veiling beschikken de spelers over dit materiaal : Speler Blauw heeft: - de vlag inclusief de kaart extra actie - de kolonist Speler Geel heeft: - de plantage 'Nelken' (kruidnagel) en tevens 2 kruidnagels op zijn magazijnbord Speler Rood heeft: - de kolonisten die hij onmiddellijk heeft geruild voor kolonistenkaarten Speler Groen heeft: - de plantage 'Ingwer' (gember) en tevens 1 gember op zijn magazijnbord 3. Actiefase De eerste actie van iedere speler. Speler Blauw die de vlag bezit, begint. Speler Blauw: Kolonie stichten Vooraf (dit is nog niet de eigenlijke actie): Speler Blauw bezit de kolonist. Dit maakt het mogelijk om in elke ronde (niet bij elke actie!) op een tijdstip naar keuze 1 kolonistenkaart te nemen. Dat doet speler Blauw nu op dit moment en dan gaat hij naar zijn gekozen actie, het stichten van een kolonie. uit de voorraad BELLEKENS Herman GOA - 22 / 24 -

23 1. Hij noemt Quilon. 2. Hij heeft 0 kolonisten op zijn ontwikkelingsbord. 3. Hij legt 2 expeditiekaarten bloot. 4. Hij bezit 3 kolonisten als kaarten. In totaal beschikt speler Blauw nu over 5 kolonisten. De kolonie Quilon vereist echter 6 kolonisten om gesticht te kunnen worden. Speler Blauw is dus mislukt in het stichten van een kolonie. Hij behoudt zijn 3 kolonistenkaarten en ontvangt 1 kolonistenkaart erbij omdat hij de kolonie Quilon niet heeft gesticht. Speler Geel: Vordering op het ontwikkelingsbord in het bereik 'kolonie stichten' Speler Geel moet eerst 1 kruidnagel en 1 schip afgeven om de marker naar de tweede rij te kunnen schuiven. 1. In de voorraad. 2. Verschuiven van de marker. Speler Rood: Kolonie stichten 1. Hij noemt Cochin en heeft 8 kolonisten nodig; 2. Hij heeft 0 kolonisten op zijn ontwikkelingsbord. 3. Hij legt 2 expeditiekaarten bloot. 4. Hij bezit 6 kolonisten als kaarten. Speler Rood geeft een kolonistenkaart met de waarde 3 af om in totaal aan 8 kolonisten te komen. Met deze 8 kolonisten heeft de speler de kolonie Cochin succesvol gesticht. Hij legt de kolonie (bij Cochin zijn ze allen gelijk) op zijn magazijnbord. Aangezien hij een willekeurige specerij mag uitzoeken, kiest hij voor kaneel en legt deze specerij op deze kolonie. Speler Groen: Expeditie Hij mag 1 expeditiekaart trekken en 1 expeditiekaart in de hand houden. Hij trekt deze kaart. De tweede actie van iedere speler. Speler Blauw die de vlag bezit, begint. Speler Blauw: Kolonie stichten Hij noemt opnieuw Quilon. Ditmaal lukt het hem wel om de kolonie te stichten. Hij kiest de Quilon kolonie met de combinatie van peper en muskaat en hij legt 1 muskaat op deze kolonie. Speler Geel: Kolonie stichten Speler Geel noemt Quilon. Ook speler Geel lukt erin om de kolonie te stichten. Hij kiest uit de Quilon kolonie met de combinatie van gember en kaneel en hij legt 1 gember op deze kolonie. BELLEKENS Herman GOA - 23 / 24 -

24 Speler Rood: Expeditie Hij mag 1 expeditiekaart trekken en 1 expeditiekaart in de hand houden. Hij trekt deze kaart. Speler Groen: Vordering op het ontwikkelingsbord in het bereik 'scheepsbouw' 1. In de voorraad. Om de succesmarker in de tweede rij te kunnen schuiven, moet hij 1 gember en 1 schip afgeven. 2. Marker verschuiven. De derde actie van iedere speler. Speler Blauw die de vlag bezit, begint. Speler Blauw: Belastingen Hij ontvangt 4 dukaten. Speler Geel: Vordering op het ontwikkelingsbord in het bereik 'kolonie stichten' Om de succesmarker in de volgende rij te kunnen schuiven, moet hij 1 gember, 1 kruidnagel en 2 schepen afgeven. 1. In de voorraad. 2. Marker verschuiven. Speler Rood: Vordering op het ontwikkelingsbord in het bereik 'belastingen' Dit verloopt zoals al eerder werd aangegeven. Aanvullend speelt hij zijn expeditiekaart. Hij neemt 2 schepen en legt de kaart op het aflegveld. Speler Groen: Vordering op het ontwikkelingsbord in het bereik 'scheepsbouw' Om de succesmarker in de volgende rij te kunnen schuiven, moet hij 1 gember, 1 kaneel en 2 schepen afgeven. Op dit moment zet hij zijn expeditiekaart in. Deze kaart geeft hem de mogelijkheid om enkel de schepen te moeten afgeven maar geen specerijen. 1. In de voorraad. 2. Marker verschuiven. Nu hebben alle spelers 3 acties gedaan. Speler Blauw heeft nog 1 kaart extra actie, maar hij zet deze kaart nog niet in (één kaart kan bewaard worden). De ronde is ten einde. De volgende ronde begint opnieuw met het plaatsen van de veilingmarkers. Aangezien speler Blauw de vlag heeft, plaatst hij de vlag samen met zijn marker met het nummer 1 op het speelvlak... enzovoort. 16 augustus 2005 BELLEKENS Herman GOA - 24 / 24 -