Nr. Doel. ! Zienswijzen / wensen en bedenkingen. I Peilen van gevoelens. X lnformatíe. op Zoam. Gemeente. lnleiding. Uitwerking

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Nr. Doel. ! Zienswijzen / wensen en bedenkingen. I Peilen van gevoelens. X lnformatíe. op Zoam. Gemeente. lnleiding. Uitwerking"

Transcriptie

1 Gemeete op Zoam ilililir ilil ilililt ilililililflilil[ ililililil ilililt RMDO Datum 21 september 2009 Nr. RMD09-0'178 Va Aa Het college va B&W De raads- e duoburgerlede Cotactpersoo: Mevr. mr. A.C. Spidler A.C.Spidler@bergeopzoom.l Tel: Kopie aa 0deruerp J. Habibuw C. Jacobs ltegratie Doel X lformatíe! Zieswijze / wese e bedekige I Peile va gevoeles Mededelig Met toepassig va artikel 169, tweede lid, va de Gemeetewet, dele wij u het volgede mede. lleidig l de commissie Mes e Maatschappijva 18 mei 2009 is de raadsmededelig ltegratie (Nr. RMD ) aa de orde geweest. De commissie heeft i tweede termij aagegeve blij te zij met het betoog va wethouder Veraart waari zij heeft aagegeve dat de otitie "Kase Krijge kase grijpe" gee beleidsota is maar ee otitie waarmee de raad wordt geïformeerd over zowel de eerste resultate va de Lokale ltegratiekaart va Berge op Zoom als over de wijze waarop het college aakijkt tege de rol va de migrateorgaisaties. Ook heeft zij toegezegd dat het college i september 2009 met ee herschreve otitie komt die meer recht doet aa de izet va het college op dit oderwerp e mider afstadelijk is e duidelijkheid geeft over de rol va de migrateorgaisaties. Ook heeft de commissie bepleit om op weg aar de ieuwe otitie meer aadacht te bestede aa de commuicatie. l de raadsmededelig va 28 julijl. (Nr. RMD ) bet u geïformeerd over het feit dat het "ikleure" va de otitie e de commuicatie meer tijd vraagt waardoor de otitie op z' vroegst i de 2' helft va september aa de commissie verstuurd ka worde. Uitwerkig Het college heeft zich de oproep vauit de commissie om meer aadacht te bestede aa de commuicatie ter harte geome e heeft t.b.v. het ikleure va de itegratieotitie twee kriggesprekke georgaiseerd met als thema ltegratie. Tijdes deze bijeekomste, waarvoor alle migrate orgaisaties, de ltegratie adviesraad, alle raadsfracties e (ervarigs)deskudige zij uitgeodigd, is er opehartig gesproke over de vrage: wat gaat er met betrekkig tot het itegratievraagstuk goed, wat vraagt aadacht c.q. verbeterig e wat veruachte wij va elkaar e wat is hierbij ieders rol. Vauit het college zij hierbij betrokke geweest de beide wethouders A. Veraart (als coördiered wethouder ltegratievraagstukke) e wethouder M. va Eekele i de hoedaigheid va poftefeuillehouder Welzijsbeleid e veratwoordelijk voor de uitvoerig va het

2 -: Gemeete op Zoom ilililililililll iltililrilllllllllllllllllllllllllllllll RMD participatiebeleid e de iburgerig. Burgemeester H. Polma heeft tijdes de twee bijeekomste de rol als gespreksleider op zich geome. Voor u ligt de herschreve otitie Actief ltegrere i Berge op Zoom. l deze otitie is meer aadacht besteed aa datgee wat het college i de afgelope periode heeft gedaa i relatie tot het itegratievraagstuk. Ook de resultate va de kriggesprekke zij i deze otitie veruerkt. De atwoorde op de vrage: wat gaat er goed, wat vraagt og aadacht e wat ve rachte wij hierbij va elkaar e wat is ieders rol i het geheel, geve daardoor ook ee beter beeld va de itegratie i Berge op Zoom. De otitie Doel va de herschreve otitie is tweeledig. Zo wordt er i de otitie beschreve welke visie achter het itegratiebeleid va de gemeete schuilt, e tot welke speerpute deze visie leidt. Met ame op de beleidsoderdele oderuijs, arbeid e veiligheid. Daaraast wordt er i de otitie duidelijkheid gegeve over de rol va migrateorgaisaties i het itegratieproces. Bijlage De volgede bijlage zij, als oderdeel va deze raadsmededelig, bijgevoegd:. De otitie Actief ltegrere i Berge op Zoom De volgede bijlage zij, als achtergrodiformatie voor deze raadsmededelig, ter izage gelegd:. N.v.t. Hoogachted, het college va burgemeester e wethouders va Berge op Zoom,

3 Gemeete Berge Í;:;:: \ ü ctief itegrere i erge op zoom rticipatie e diversiteit - visie op het itegratiebeleid Gemeete Berge op Zoom t I I a: I'!T,[f ry.:...h..-_1-;-r=_-4

4 o o o Lì Ít IJ IJ l,l U u u u r LJ U TJ U u u u Actlef itegrere i Berge op Zoom Participatie e diversiteft - visie op het itegratlebelefd gêmêètê Berge op Zoom, ceptember 2O09

5 Ihoudsopgave Voorwoord Samevattig e beleidskeuzes 1. Ileidig Nieuwe Nederladers 1.2. Het overheidsbeleid veradeft 1.3. Itegratiebeleid 2. Visie op itegratie Actief participerede burgers 2.2. Beleid basere op de burger 3. Speerpute va het beleid - Participatie e Sociale Cohesie 3.1. Bevordere va de participatie 3.2. Bevordere va de sociale cohesre 4. Nadere uitwerkig 4.1. Oderwijs 4.2. Jeugdzorg e opvoedi gsodersteuig Arbeidsmarktbeleid 4.4. Veiligheid 5. Visie op migrateorgaisaties

6 Voorwoord Berge op Zoom is ee samelevig met ee zeer diverse bevolkigssamestellig. Ee deel va oze iwoers heeft zij roots amelijk ligge buite de gemeetegreze, zelfs buite Nederlad. Sameleve met elkaar i ee veelkleurige maatschappij vraagt va iederee dat me zich opestelt voor ee ader, echt geïteresseerd is i elkaars levesstijl e achtergrode. Dat maakt diversiteit waardevol voor oze samelevig i plaats va ee probleem. Om goed met elkaar same te leve is itegratie ee belagrijke voorwaarde. I weze geeft itegrere ee geweste situatie aa. Het is als het ware ee succeswerkwoord. Het geeft ee geweste situatie aa die door allerlei activiteite wordt bereikt, et als wte. E et als wie gaat itegrere ook iet vazelf. Soms ligge er barrières voor bepaalde (groepe) mese om volwaardig same te kue leve e mee te kue doe. Die barrières moete geslecht worde. Aa de adere kat heeft iederee zeer zeker ook ee eige veratwoordelijkheid e moet me de'wil'hebbe om te itegrere. Het moet, koftom, va twee kate kome. Actief Om volwaardig mee te doe is het iet odig, zelfs iet weselijk, om je eige idetiteit op te geve. Het is juist belagrijk dat iederee vauit zij eige idetiteit e de daarbij behorede talete e mogelijkhede participeert i oze Bergse gemeeschap. Maar da wel actief. Allee zo kue we met elkaar bouwe aa ee prettige Bergse samelevig die zich steeds verder otwikkelt. Nota De ota die voor u ligt geeft oder meer aa wat we al doe om mese volwaardig te late itegrere bie de gemeetegreze va Berge op Zoom e waar juist extra ispaig odig is e voor wie. Ook kut u leze hoe wij de rol e positie va migrateorgaisaties zie i het stimulere va itegratie i de samelevig. Afgelope maade zij er gesprekke gevoerd met migrateorgaisaties, de Itegratie Adviesraad e adere betrokkee om het itegratievraagstuk met elkaar te belichte. Deze gesprekke zij i ope e costruct eve sfeer gevoerd. Goede dige, maar ook verbeterpute zij de revue gepasseerd. De uitkomst va deze gesprekke zij verwerkt i de ota die voor u ligt. Terzijde Allochtoe, autochtoe het zij igeburgerde begrippe, maar ze beadrukke met ame de verschille. Ze worde toch i de ota gebruikt, omdat ee deel va de gegeves i de ota voortkome uit de itegratiekaaft, die deze begrippe hateert. Oze voorkeur gaat er echter aar uit om deze terme te vermijde e als het odig is groepe mese te beoeme als Turkse Bergeaar, Bosische Bergeaar, etc.

7 Samevattig e beleidskeuzes Samevattig Zoals i de ileidig staat aagegeve, ket deze otitie twee doelstellige. Te eerste is i deze otitie aagegeve welke visie de gemeete heeft op itegratie e welke speerpute daaruit voortvloeie voor u e de komede jare. Te tweede heeft de gemeete haar visie op de rol va de migrateorgaisaties geformu leerd. Visie e speerpute itegratiebeleid Met de meeste allochtoe Bergeare gaat het goed. Zij vide zelf hu weg i de Nederladse e Bergse samelevig, Wel zij er og steeds achterstade i te hale te opzichte va de autochtoe bevolkig. De gemeete Berge op Zoom heeft de afgelope jare al flik geïvesteerd i itegratie, zoals het verzorge va de iburgerig, het voorkome va schooluitval e het verbetere va de toegag tot de arbeidsmarkt. Zowel het bestrijde va discrimiatie als het tegegaa va de crimialiteit oder allochtoe jogere behore tot de 'hardere' oderdele va het itegratiebeleid. Goed itegratiebeleid is gee 'allochtoebeleid' maar vooral goed algemee beleid:. het aabiede va ee effectieve publieke sector: hoogwaardig oderwijs; goede jeugdzorg (opvoedodersteu i g); activered arbeidsma rktbeleid (tegegaa va werkloosheid) e ee goed veiligheidsbeleid.. het bevordere va de pafticipatie va alle burgers aa de samelevig e het vergrote va de leefbaarheid i de wijke.. het versterke va de sociale cohesie tusse de iwoers va de gemeete Berge op Zoom. De gemeete gaat de komede jare verder op de igeslage weg om deze speerpute te realisere, oder meer i samewerkig met het Veiligheidshuis, door de start va het project Ruimte voor Cotact, met het tegegaa va polarisatie e het wegwerke va de achterstade als het gaat om de i bu rgerig. Rol migrateorgaisaties Het tweede doel va de otitie was om de visie va de gemeete te aazie va de migrateorgaisaties vast te legge. De gemeete waardeert de maier waarop de migrateorgaisaties steeds meer bijdrage aa de itegratie. Hu rol als bruggebouwer e gespreksparter is essetieel voor het welslage va het itegratiebeleid, Activiteite va migra teorgaisaties, die bijdrage aa het realisere va de hierbove geoemde speerpu te, kue daarom i aamerkig kome voor subsidiërig. Migrateorgaisaties worde echter iet meer gesubsidieerd louter omdat ze bestaa. Hetzelfde geldt voor adere orgaisaties die de belage behaftige va ee bepaalde achterba (dek aa patiëtevereigige, platforms voor seiore, ezovoort). Deze werkwijze komt voort uit de herijkig va het welzijsbeleid, dat gestoeld is op het idee dat de zelfstadige burger zelf vorm geeft aa zij of haar deelame aa de samelevig. Beleidskeuzes De uitwerkig va bovestaade twee doele heeft het college gebracht tot de volgede beleidskeuzes:. Goed oderwijs- e arbeidsmarktbeleid Bijvoorbeeld het verder wegwerke va oderwijsachtersta de, door het aabiede va voor- e vroegschoolse educatie e het tegegaa va spijbele. E het aabiede va begeleidigstrajecte aar de arbeidsmarkt.. Versterke va de sociale cohesie Waeer mese lags elkaar hee leve otstaat er watrouwe e obegrip. Om polarisatie e discrimiatie tege te gaa zet de gemeete vooral i

8 op'otmoete': het bevordere dat iwoers met elkaar i cotact kome: op school, op het werk e i de wijk. Daaraast zal og itesiever worde samegewerkt met zowel het Veiligheidshuis als het Meldput Discrimiatie. Migrateorgaisaties als zelfstadige parter De gemeete schrijft migra teorga isaties iet voor wat zij wel of iet moete doe voor het itegratieproces. De migrateorgaisaties kue e moge vauit hu eige vera twoordelijkheid zelf bepa le met welke iitiatieve/ activiteite zij ee bijdrage wille levere aa het realisere va de eerder geoemde speerpu te. Migrateorgaisaties worde dus iet lager gesubsidieerd omdat ze bestaa, maar otvage evetueel subsidie voor de activiteite die zij uitvoere. Bij de beoordelig va de su bsidieaavrage zu I le dezelfde spelregels worde gehateerd als voor adere orgaisaties i de gemeete Berge op Zoom. Subsidieverleig Voor het jaar 2009 is beslote om het subsidiebedrag, zoals dat i 2008 voor de m igra teorga isaties beschikbaar is gesteld, te reservere. Mig rateorgaisaties kue ee subsidieaavraag idiee voor activiteite die de orgaisaties wille uitvoere om de itegratie te bevordere. Per 1 jauari 2010 wordt de oude subsidierelatie met de migrateorga isaties beëidigd. Vaaf deze datum wordt allee subsidie verstrekt aa migrateorgaisaties op basis va de activiteite die zij uitvoere e de aavrage die zij daarvoor hebbe igedied, Structureel overleg met mig ra teorga isaties De commuicatie tusse de migrateorgaisaties e de gemeete diet gewaarborgd te zij. I oderlig overleg zal, afhakelijk va de ageda, ee ambteaar aasluite bij het overleg met de migrateorgaisaties. De gemeete wil i gesprek blijve met de orgaisaties e adere deskudige,gelet op de positieve ervarige met de kriggesprekke zoals die i juli jl. plaatsvode, zulle er vaker va deze bijeekomste worde belegd. Iburgerig De gemeete blijft de komede jare werke aa de iburgerig va allochtoe. Deze iburgerig bestaat oder meer uit het bevordere va etisch oderemerschap, de brachegewijze iburgerig (i sectore zoals zorg e schoomaak) e de wijkgerichte iburgerig. De gemeete heeft de ambitie om bie vijf jaar de achterstade qua iburgerìg (ogeveer 900 mese) te hebbe weggewerkt. Arbeid e participatie De verschille tusse autochtoe e allochtoe op de arbeidsmarkt zij og steeds te groot. Om deze verschille te verkleie wordt oder adere uitvoerig gegeve aa de aabevelige uit de ota Arbeids- e participatiebeleid. Ook het iburgerigsbeleid zal de participatìe va allochtoe versterke. Gemegde wijke - Gageldok-West De gemeete Berge op Zoom ket ee aatal zwarte buurte zoals i Fort Zeekat, Gageldok- West, Warade-Oost e Borgvliet/Lageweg. Mometeel wordt voor Gageldok-West ee ISV-pla geschreve waari staat hoe de wijk de komede jare wordt opgekapt, Bij het opstelle e uitvoere va deze plae worde allochtoe gemeeschappe volop betrokke, juist om 'same leve, same doe'te bevordere. I het kader va dit lsv-project e i relatie tot het

9 iburgerigsbeleid zal w'rjkgerichte iburgerig worde gestimuleerd door het opstafte va verschillede projecte. Persoeelssa mestell i g gemeete De gemeete streeft eraar om de persoeelssamestellig iter bij de gemeete Berge op Zoom og beter ee afspiegelig te late zij va de samelevig. De verhoudig autochtoo / allochtoo, maar ook jog I oud e ma / vrouw diet gewaarborgd te zij. 6

10 1 fleidig 1.1 Nieuwe Nederladers Nederlad veradert. Ee groeied aatal Nederladers is iet hier gebore, of heeft (groot)ouders die uit ee ader lad kome. Ook zij er de afgelope jare veel ieuwe immigrate bijgekome. De overheid heeft het itegratievraagstuk (te) lag opgevat als ee toleratievraagstuk. 'Begrip toe voor de adere cultuur, da zou itegrere wel vazelf gaa.' Maar autochtoe e allochtoe leefde lags elkaar hee, ieder i hu eige groep. Hoe ku je Nederlads lere als je bure ook allemaal uit Marokko kome? De verwachtig is dat i 2O5O ee derde va de Nederladers hu geschiedeis i ee ader lad heeft ligge - zelf, via ouders of via grootouders. Er gaat heel veel goed! Imiddels is het de grootste groep immigrate prima gelukt te itegrere i de Nederladse samelevig, E i Berge op Zoom. De schakelklas, dit is ee aparte klas voor kidere met ee oderwijsachterstad is ee succes. De kidere krijge extra odersteuig e strome weer terug aar de eige school, Het idee va de verlegde schooldag, bedoeld om leerlige huiswerkbegeleidig aa te biede is door de ladelijke overheid ethousiast opgepakt. Jogere die hu schoolcarrière begoe op het VMBO vawege hu taalachterstad studere u aa de Erasmus Uiversiteit. Steeds mider allochtoe vrouwe zitte thuis e hebbe ee baa of zij actief als vrijwilliger. Nieuwkomers slage voor de iburgerigscursus, vide werk e eme deel aa de samelevig. Op schole, oder kidere, verloopt i tegratie vazelfspreked e spotaa, Dit geldt ook voor de kleitjes: op peuterspeelzale zij allochtoe kidere u et zo sterk veftegewoordigd als autochtoe. Dat is ee belagrijke factor i het voorkome va ee taalachterstad. De derde geeratie ka zich overweged prima redde i Nederlad, Itegratie gaat gedeeltelijk dus iderdaad vazelf, maar heeft gewoo zij tijd odig gehad. Maar veel ka ook beter... Qua opleidig e werk zij allochtoe bezig ee achterstad i te hale, waarbij allochtoe meisjes beter score da joges. Het opleidigsiveau stijgt e bijvoorbeeld het aatal succesvolle allochtoe oderemers eemt toe. Maar vergeleke met autochtoe zij er og steeds verschille. Allochtoe worde soms og achtergesteld, discrimiatie speelt og steeds ee rol. Veel allochtoe é autochtoe leve i hu eige culturele groep, i ee kleie cirkel. Er zij allochtoe Nederladers die weiig houvast i de samelevig hebbe. Vaker da autochtoe jogere valle ze uit op school e rake betrokke bij crimialiteit e overlast. Probleme moete worde aagepakt Vroeger was het iet politiek correct om het te hebbe over Ìtegratieprobleme. De laatste jare leek de balas door te slaa aar de adere kat e ware allochtoe hagjogere e crimialiteit dagelijks ieuws i alle media. Daar lijkt u weer wat balas i te kome. Ee kleie crimiele miderheid ka e mag iet het maatschappelijk debat beheerse. Feit is wel dat va die kleie miderheid ee relatief groot deel va allochtoe afkomst is. Feit is ook dat autochtoe é allochtoe oudere eesgezid vrage om ee 'harde aapak' va overlastgevede jogere. (Marokkaase) ouders vrage zelf om hulp bij de opvoedig, sommige i wahoop: hoe houde we oze joges op het rechte pad? De gemeete heeft hier duidelijk vera twoordelijkhede : daadkrachtig optrede va de politie, zorge voor veiligheid zowel voor allochtoe als autochtoe burgers,

11 eveals het biede va opvoedigsodersteu ig, Wat opvoede blijft ee veratwoordelijkheid va ouders. 1.2 Het overhe dsbeleid veradert Ook de overheid veradert. Het geloof i de maakbare samelevig is afgeome; de verzorgigsstaat - va de wieg tot het graf - is gee ideaal meer. Omdat het iet te betale is e omdat het gee recht doet aa de zelfstadige e modige burger die zelf vorm geeft aa 'sameleve'. De burger ka, mag, wil e moet zelf keuzes make. Zelf iitiatieve otplooie e zelf veratwoordelijkheid drage. Zo is het motto va de Wet maatschappelijke odersteuig (Wmo)'meedoe', Meedoe aa de samelevig. De overheid faciliteert e odersteut waar odig, maar de burger participeeft zelf i de samelevig. Goede burgeriitiatieve, of het gaat om oudere, gehadicapte of migrate, kue i aamerkig kome voor subsidie. Maar de vooraamste taak va de overheid is de voorwaarde te scheppe waarbie burgers hu eige veratwoordelijkhede kue eme e keuzes kue make. Bijvoorbeeld door het hadhave va de wette e regels, zodat iederee zich beschermd weet door de rechtsstaat, Allochtoo e autochtoo, jog e oud. Gastarbeiders e verzuilig I de jare zestig e zevetig (toe de meeste, wat toe og heette, 'gastarbeiders' aar Nederlad kwame) was Nederlad og steeds sterk verzuild, Wie aar ee katholieke kerk gig, was lid va ee katholieke voetbalclub e had op ee katholieke school gezete. Wie op de PvdA stemde, was ook lid va de VARA. Het leek vazelfspreked dat'de Turke', 'de Marokkae' e 'de Atilliae' ook op die maier i Nederlad zoude itegrere. Subsidies werde verleed voor het vertegewoordige va ee bepaalde achterba. Als iedere culturele miderheid voldoede vertegewoordigd zou zij zou de itegratie geslaagd zij. Me werd geholpe de eige cultuur i stad te houde e te beware. Achteraf zie we dat als betutteled: de eige cultuur beware was iets wat immigrate prima zelf kode. Nederlads lere, met de Nederladse regels e orme lere omgaa, bleek ee veel grotere uitdagig. 1.3 Itegratiebeleid Imiddels is er sprake va ee meer samehaged itegratiebeleid. Zo is op 1 jauari 2007 de Wet iburgerig va kracht geworde. I Berge op Zoom staat de itegratie hoog op de politieke ageda, Va de iwoers va de gemeete Berge op Zoom zij er ogeveer va allochtoe afkomst (westers e iet-westers). Oder die 14,000 ieuwe Bergeare zij bija hoderd verschillede atioaliteite vertegewoordigd, al zij degee va Turkse of Marokkaase komaf wel duidelijk i de meerderheid. Volges de Itegrat ekaart Berge op Zoom (ajaar 2OOB) ket de gemeete i totaal iwoers. Va dit aatal hebbe mese ee autochtoe achtergrod e mese ee allochtoe achtergrod. Va deze laatste groep hebbe er ee westerse achtergrod, e ee iet-westerse achtergrod. Gee doelgroepebeleid Itegratiebeleid is gee 'allochtoebeleid'. Zo zij er bijvoorbeeld ook autochtoe die worstele met aalfabetisme. Hierop moet oderwijsbeleid ispele. Voor het itegratiebeleid is gee aparte portefeuille beschikbaar gesteld i het collegeprogramma, maar is er sprake va ee coördiered wethouderschap. Itegratiebeleid is oderdeel va algemee beleid op het gebied va oderwijs (opheffe achterstade,

12 tegegaa va schooluitval), arbeid (werkgelege heid), woe (leefbaarheid), veiligheid e opvoedodersteuig. Ook sport- e cultuurbeleid hebbe raakvlakke met itegratie. Waar het om draait, is het bevordere va pafticipatie, het scheppe va radvoorwaarde waarbie alle burgers volwaardig kue meedraaie i de samelevig, De rol va de gemeete De gemeete is veratwoordelijk voor de uitvoerig va verschillede aspecte va het ladelijk itegratiebeleid, zoals het verzorge va de iburgerigscu rsusse e het oderwijsachterstadebeleid, De rol va de rijksoverheid is met ame het beschikbaar stelle va fiaciële middele e het bevordere va iformatie-u itwisseli g tusse gemeete. Doel va het itegratiebeleid is te bereike dat álle burgers actief mee doe aa de samelevig e daar zelf vera twoordelijkheid voor eme. Bijvoorbeeld zelf je eige buurt leefbaar houde, of gaa helpe op de school va je kid. Teslotte heeft de gemeete ee taak de polarisatie tege te gaa; of het u gaat om rechts-extremisme of moslim-fudametalisme, beide soorte radicaliserig hore iet thuis i ee rechtsstaat e zij ogewest i Berge op Zoom. De gemeete wil wel graag het debat aagaa met mig ra teorgaisaties,autochtoe e adere belaghebbede. Wat het met elkaar oees zij is gee probleem, zolag me met elkaar i gesprek blijft. Doel va deze otitie Het doel va deze otitie is tweeledig:. Weergeve welke visie achter het itegratiebeleid va de gemeete schuilt e tot welke speerpute deze visie leidt. Specifiek voor de oderdele oderwijs, arbeid e veiligheid.. Duidelijkheid te geve over de rol va migrateorgaisaties i het iteg ratieproces.

13 2 Visie op tegratie De multiculturele samelevig speelt zich af op straat, i de buurt, op het sportveld, i het café e op de werkvloer. Soms is itegrere leuk e gezellig - lekkere exotische hapjes, kleurrijke zomefestivals! Soms ook leidt het tot obegrip e misverstade. Meestal kome burgers daar zelf wel uit. Pas als dat iet zo is, als er coflicte otstaa of als er sprake is va achterstad, da heeft de overheid ee taak, Itegratie is iets wat ('ieuwe' e 'oude') Bergeare zelf moete, kue e wille doe. De overheid - de gemeete - is veratwoordelijk voor de radvoorwaarde waa rbie bu rgers zelf itegrere: zorge voor oderwijs bijvoorbeeld e ee goed werkgelege heidsbeleid. Va ee specifiek Itegratiebeleid is dus gee sprake, Zo staat het ook i het collegeprogramma 'Same werke aa ee sterker Berge'. Uitgagsput va al het beleid dat itegratie aagaat, is dat de Nederladse rechtstaat er voor iederee is. Ogeacht religie, afkomst, sekse of seksuele geaardheid. 2. I Actief participerede burgers De Nederladse rechtstaat is er voor iederee De gemeete is er veratwoordelijk voor dat alle Bergeare zich beschermd wete door de Nederladse rechtstaat. I artikel 1 va de Grodwet zij het recht op gelijke behadelig e het verbod op discrimiatie vastgelegd, Ook de gelijke toegag tot oderwijs e zorg ligt i oze rechtsstaat verakerd. Iederee moet zich houde aa de wette e de regels va oze rechtsstaat e de overheid is verplicht om hierop cosequet te hadhave, Aftikel 1 va de Grodwet luidt "Alle die zich i Nederlad bevide, worde i gelijke gevalle gel jk behadeld. Discrimiat e weges godsdiest, levesovertu gig, politieke gez dheid, ras, geslacht of op welke grod da ook, is iet toegestaâ." Het scheppe va kase e het bestrijde va achterstellig e achterstad Ee tweede uitgagsput va het itegratiebeleid vloeit eigelijk vazelf voort uit artikel 1 va de Grodwet. De gemeete vidt dat iederee ee eerlijke kas moet krijge om zij of haar leve vorm te geve. De gemeete ziet het als haar taak kase te scheppe voor iederee e achterstellig e achterstad zoveel mogelijk weg te eme. Niemad wordt aa zij lot overgelate, Wie moeite heeft mee te draaie i de samelevig wordt ee helpede had gebode. Ieder kid verdiet goed oderwijs, Iedere Nederlader verdiet ee baa, de kas om zich te otplooie, zij of haar talete te beutte e uitzicht op ee goede toekomst te hebbe. Discrimiatie, of het u gaat om discrimiatie op grod va huidskleur, geloof, sekse of seksuele geaardheid, moet cosequet worde bestrede e veroordeeld. Volwaardig burgerschap Net als bijvoorbeeld bij de Wet maatschappelijke odersteuig (Wmo) draait het bij itegratie toch vooral om de burger zelf. De gemeete ka taallesse aabiede e de i bu rgerigscu rsus verzorge, maa r uiteidelijk is het de ieuwe Bergeaar zelf die de taal leeft spreke, zij bure otmoet, ee sociaal etwerk opbouwt e ee baa vidt. De gemeete treedt op bij discrimiatie e bij achterstellig, maar verwacht dat zowel de autochtoe 10

14 als de allochtoe burger zelf ka omgaa met ieuwe collega's e bure, Dat mese elkaar otmoete e met elkaar i gesprek blijve wil de gemeete aamoedige. Hoe of waar mese dat doe - op het schoolplei, de sportclub, of i de kroeg - is gee zaak va de gemeete. Rechte e plichte Volwaardig burgerschap houdt meer i da keuzevrijheid e zelfstadigheid. Volwaardig burgerschap komt met rechte e plichte. Het opvoede va kidere bijvoorbeeld. Respectvol met adere meige omgaa. Iedere iwoer va deze gemeete is veratwoordelijk voor de Bergse - samelevig, Ee volwaardig burger houdt zich aa de wette e regels va de Nederladse rechtsstaat e draagt actief bij aa de samelevig. Ee volwaardig burger deelt mee i de veratwoordelijkheid voor kidere e oudere, voor zieke of gehadicapte. Volwaardig burgerschap gaat ook om respect voor vrijheid e voor elkaars rechte, voor gelijkheid e democratie e voor de gezamelijke e gedeelde veratwoordelijkheid voor (de toekomst va) Nederlad. 2.2 Beleid basere op de burger Burgers participere e itegrere zelf. Maar de gemeete moet de radvoorwaarde creëre waa rbie burgers dat kue doe. Door ee effectieve publieke sector te garadere. Goed oderwijs e ee gedege arbeidsmarktbeleid, het zij de twee belagrijkste istrumete als het gaat om het wegwerke va achterstade. Prevetie is daarbij belagrijk. Zo heeft het peuterspeelzalebeleid voor hele joge kidere er toe bijgedrage dat oderwijsachtersta de worde igelope. Maar ook veiligheid e bijvoorbeeld de leefbaarheid i wijke spele ee rol bij het itegratiebeleid. Voorwaarde voor succes Ook het stimulere va maatschappelijke e sociale participatie va burgers is ee taak va de gemeete. Daaroder valt bijvoorbeeld het odersteue va burgeriitiatieve, De gemeete voert daarom overleg met allerlei belagevereigige, waaroder migrateorgaisaties. Dit heeft de afgelope jare al tot veel positieve resultate geleid. De gemeete heeft ee aatal voorwaarde e uitgagspute geformuleerd die zij als oodzakelijk ziet om de itegratie i Berge op Zoom og verder te doe slage:. Gemeete: het bestrijde va achterstellig e achterstad. Wederkerigheid, verdraagzaamheid, toleratie e het bevordere va respect zij oodzakelijk om participatie e gelijke kase voor iederee te realisere. Belemmerige zoals vooroordele, discrimiatie e racisme bij burgers worde bestrede.. Iederee: volwaardig burgerschap. Ieder moet de wíl hebbe om ee volwaardig burger te zij. Hierbij diet hij of zij zich te houde aa de wette e de regels e diet hij of zij mee te doe aa de samelevig (participatie). Meedoe aa de samelevig ka voorkome dat burgers i ee sociaal isolemet terechtkome.. Iederee: mese zij zelf veratwoordel ij k voor de irichtig va hu leve e de wijze waarop zij zich ee plaats wille verwerve i de Nederladse samelevig, Oriëtatie op de Nederladse samelevig e participatie is de eige veratwoordelijkheid va alle burgers,. Istaties: veratwoordelijkhede met betrekkig tot het itegratievraagstuk moete daar worde eergelegd waar ze thuishore. Dit beteket dat va istaties e orgaisaties mag worde verwacht dat zij hu vera twoordel ij khede actief oppa kke. ll

15 . Allochtoe: het eige make va de Nederladse rechtsstaat e de daari beslote orme e waarde. Het verwerue va de Nederladse taal, het oriëtere op de Nederladse samelevig e het beschikke over sociale vaardighede passed i Nederlad. De veratwoordelijkhede va de gemeete Er is al veel bereikt e de gemeete wil dat verder uitbouwe. Wat veel ka beter. De gemeete Berge op Zoom heeft daartoe ee aatal speerpute geformuleerd waar zij de komede jare verder op wil izette: o het aabiede va ee effectíeve publieke sector: hoogwaardig oderwijs (tegegaa va schooluitval), goede jeugdzorg (opvoedodersteuíg i de Cetra voor Jeugd e Gezi), activered a rbeidsma rktbeleid (tegegaa va werkloosheid) e ee goed veiligheidsbeleid (tegegaa va crimialiteit); o het bevordere va de pafticipatie va alle burgers aa de samelevig e het vergrote va de leefbaarheid i de wijke;. het versterke va de sociale cohesie tusse burgers, ogeacht etische achtergrod. I het volgede hoofdstuk worde deze speerpute uitgebreider toegelicht. 12

16 3 Speerpute va het beleid - Participatie e Sociale Cohesie 3.1 Bevordere va de participatie De gemeete stelt zich tot doel om de participatie va iwoers aa de Bergse samelevig verder te bevordere e daarmee de leefbaarheid i de wijke te vergrote. Dat wil zegge: actief deeleme aa de samelevig, of dat u op het werk is, op het schoolplei of i de eige wijkvereigig, Het wettelijk kader I de Wet maatschappelijke odersteuig (Wmo) is'meedoe' aa de samelevig de hoofddoelstellig. Deze wet is ook va groot belag voor het gemeetelijk itegratiebeleid. De Wmo vervagt bovedie de welzijswet, die voorhee het wettelijke kader vormde va ee groot deel va de lokale itegratie-ispaige. De Wmo biedt kase voor het itegratiebeleid, Om deze kase te verhoge heeft de gemeete ervoor gekoze om de Wmo i samehag te brege met de Wet Werk e Bijstad (WWB) e de Wet Iburgerig (Wi). Subsidiemogelijkhede voor burgeriitiatieve Zo heeft het college i het kader va de Wmo extra subsidiemogelijkhede gecreëerd waarmee burgers gestimuleerd worde om met goede burgeriitiatieve te kome, om zo de pafticipatie aa de samelevig te verhoge. Dek hierbij ook i het kader va itegratie aa succesvol igeburgerde die ee project opzette om ieuwe iburgeraars op weg te helpe. Of projecte op het gebied va arbeidsmarktitegratie, het versterke va de sociale cohesie, ezovoort. Doelstellige gemeete Wat is er al bereikt op het gebied va participatie e wat zij de doelstellige va de gemeete die zij i 2Ol2 gerealiseerd wil hebbe?. De iburgerig sids 2007 is succesvol verlope. Berge op Zoom scoort ook ladelijk gezie goed. Het miisterie voor Woe, Wijke e Itegratie heeft dit ook erked. Nieuwkomers blijke blij met de iburgerigscursusse, het biedt he veel houvast i hu ieuwe omgevig. De gemeete wil verder voortbordure op dit succes, oder meer door het aabiede va duale i bu rgerigstrajecte, H ierbij worde de taal- e cultuurlesse gecombieerd met begeleidig richtig de arbeidsmarkt. Deze e adere maiere om de iburgerig aar ee hoger pla te tille, zij olags vastgelegd i de iburgerigsageda. De iburgerigsageda koppelt het werkgelegeheids-, het participatie- e het iburgerigsbeleid, zodat iburgere leidt tot volwaardig itegrere i alle aspecte va de Bergse samelevig. Ee aatal voormalige uìtkeri gsgerechtigde e iburgeraars zìj met succes geactiveerd. De gemeete wil he stimulere u als ambassadeur te fugere voor de adere u itkerigsgerechtigde of ieuwkomers. I oktober 2008 is de ota Arbeidsmarkt- e Participatiebeleid vastgesteld door de gemeeteraad. Daari is speciale aadacht besteed aa de iwoers die ee grote afstad hebbe tot de arbeidsmarkt. Op basis va die ota gaat de gemeete zich izette om ook deze groep te stimulere deel te eme aa de arbeidsmarkt. Het bevordere va de participatie va allochtoe is e blijft adrukkelijk oderdeel va het bevordere va pafticipatie va álle iwoers, zoals gehadicapte, jogere, etcetera. Zo is bijvoorbeeld ook de kaderota Jeugd'Jog@Berge' relevat voor het pa rticipatiebeleid. Leefbaarheid is ee belagrijk speerput va de gemeete, al da iet i samehag met itegratie, Om de leefbaarheid te 13

17 bevordere wordt auw samegewerkt met parters als woi gcorporaties, schole, wijkcom missies, wijktafels, politie e diverse welzijsistellige,. De taakstellige voor de iburgerig i 2007 e 2008 zij behaald. I 2OO7 gig het om ee groep va 150 mese, i 2008 om ee groep va 200 mese, Het streve is om bie vijf jaar de achterstade helemaal weg te werke, dat wil zegge dat og 900 mese moete begie aa hu iburgerig.. Het realisere va het partìcipatiebudget, waarmee er ee koppelig wordt gelegd tusse de educatìemiddele voor volwassee e het i bu rge ri gsbudget, 3.2 Bevordere va soc ale cohes e Polarisatie e egatieve beeldvormig otstaa waar mese elkaar iet kee e te weiig met elkaar i cotact kome. De gemeete spat zich daarom i om de betrokkeheid e otmoetig tusse iwoers oderlig te stimulere. Iwoers met elkaar i gesprek brege, ook e vooral als ze verschille va meig, voorkomt deke i tegestellige als allochtoo versus autochtoo, moslim versus ietmoslim, jog versus oud. Tegegaa va egatieve beeldvormig Autochtoe bewoers zie het diverser worde va de samelevig qua eticiteit, culturele achtergrod e levesbeschouwig soms als ee bedreigig. Agst e owetedheid spele hierbij ee rol. Dit soort egatieve setimete werde i de jare egetig vooral geegeerd; de laatste jare leek de balas aar de adere kat te zij doorgeslage. Met ame de berichtgevig i de media over crimialiteit e moslimterrorisme gaf ee verteked beeld va hoe de multiculturele samelevig i de wereld va alledag, e i Berge op Zoom fuctioeert, Ladelijk is er u ee tred te zie dat de opvattige te aazie va allochtoe weer wat milder worde (Sociaal Cultureel Plabureau). Hagjogere e oudere met elkaar i cotact brege De gemeete stelt zich adrukkelijk op het stadput dat ee kleie groep raddraaiers hard aagepakt moet worde e vooral iet de discussie rodom itegratie mag bepale. Ee groot deel va de hagjogere is redelijk goed te bereike. Bijvoorbeeld i de wijk Oost e de wijk Borgvliet waar het project Ruimte voor Cotact verschillede groepe elkaar laat otmoete. Sociale iterveties als deze, die allochtoe jogere met oudere i cotact brege, lijke veel te kue betekee voor itegratie e participatie, Het haalt beide groepe uit hu isolemet, e verbeteft het imago va kasarme allochtoe jogere. Doelstellige gemeete De gemeete Berge op Zoom stelt zich tot doel om de sociale cohesie, via werk, opleidig of vereigig tusse de verschillede bevolkigsgroepe i de gemeete te bevordere. De doelstellige die de gemeete heeft i het kader va gemeetelijk itegratiebeleid, zij :. Het vermidere va racistische opvattige e het tegegaa va discrimiatie e vooroordele oder jogere e volwassee. Dit doel is oder meer afgeleid va artikel 1 i de grodwet, het gelijkheidsbegisel e het d iscrim iatieverbod.. Het creëre va wederzijds begrip bij verschillede bevolkigsgroepe,. Het vermidere va de polarisatie.. Het late keismake va autochtoe bewoers met adere levesbeschouwige. Voor het versterke va de sociale cohesie wordt ee relatie gelegd met het gemeetelijk jeugdbeleid, het wijkgericht werke e de aapak va overlastgevede jogere e'harde Ker jogere' i het Veiligheidshuis, 14

18 Wat gebeurt er al? Zowel gemeetelijk istaties als idividuele burgers zij al gestart met activiteite zoals:. Persoeelsbeleid gemeete Berge op Zoom De gemeete vidt het belagrijk dat de persoeelssamestellig bij de gemeete zelf ee afspiegelig is va de samelevig. De gemeete streeft aar diversiteit oder haar persoeelslede. Het gaat hierbij. Vrouwe Itegratie Vadaag iet allee om de verhoudig (VIV) Dit is ee iitìatief va vrouwe i Berge op Zoom zelf. Zij zette zich i om de pafticipatie va allochtoe vrouwe aa de autochtoo/ allochtoo, maar ook om de verhoudig ma/ vrouw e de verhoudig jog/ oud. Die diversiteit is de afgelope jare al toegeome e de gemeete cotiueert dat beleid. samelevig te bevordere.. Ruimte voor Cotact. Voorlichtigscampage Oder deze oemer wordt gewerkt aa het verbetere va de relatie tusse de verschillede bevolkigsgroepe i de wijk, zoals het verbetere va het imago va kasarme allochtoe jogere. Hieroder valle verschillede projecte, waarbij de buurtbewoers worde betrokke. Dit moet uiteidelijk leide tot duurzame cotacte tusse burgers oderlig.. Eé tege discrimiatie Moskee). De gemeete heeft op 13 ovember 2008 (de iteratioale Dag va Respect) same met RADAR (ee orgaisatie vóór gelijke behadelig e tege discrimiatie) zich i het kader va de campage'1 tege discrimiatie - Make A Differece' uitgesproke tege discrimiatie e de gemeetelijke betrokkeheid gepreseteerd aa de iwoers va Berge op Zoom. De campage heeft tot doel de bereidheid te vergrote iets te odereme tege discrimiatie va alle miderheidsgroepe, waaroder dus ook homo's, vrouwe e oudere.. MeldputDiscrimiatie Om discrimiatie e vooroordele tege te gaa is de gemeete aageslote bij het Meldput Discrimiatie (raadsbesluit 27 maaft 2008), waarop alle burgers i de gemeete Berge op Zoom ee beroep op kue doe. Om polarisatie tege te gaa is ee voorlichtigscampage gestart om rechts-extremistische jogere op adere gedachte te brege. Dit gebeurt i auwe samewerkig met de allochtoe orgaisaties e het Marokkaas Beraad Berge op Zoom (ee samewerkigsverbad va het Marokkaas Comité Berge op Zoom, de Islamitische basisschool El Feth e de Marokkaase. Basisschole De jaarlijkse Iteratioale Kiderdag laat basisschoolleerlige keismake met adere culture, Schole bestede zelf ook veel aadacht aa diversiteit. l5

19 4 Nadere uitwerkig Ee effectieve publieke sector is de belagrijkste bijdrage die de gemeete aa het welslage va itegratie ka e moet levere. Hierbij gaat het om hoogwaardig oderwijs (ihale va achterstade, voorkome va schooluitval), goede jeugdzorg (opvoedodersteuig i de Cetra voor Jeugd e Gezi), activered a rbeidsma rktbeleid (werkloosheid tegegaa) e ee goed veiligheidsbeleid (tegegaa va crimialiteit). 4.1 Oderwijs Oderwijs vervult ee sleutelrol als het gaat om itegratie: ee goede opleidig leidt tot ee betere baa, die weer leidt tot ee betere woig, meer sociale cotacte, ee hogere deelame aa het culturele leve, ezovoort. Vadaar dat dit speerput ummer 1 is va het gemeetelijk beleid te aazie va iteg ratie. Achtersta de voorkome Schooluitval, werkloosheid e crimialiteit zij probleme die ook oder gebore e getoge Bergeare spele, maar relatief vaker oder allochtoe. Dat is voor ee groot deel terug te voere op ee taal- of opleidigsachterstad die al voor de staft va de basisschool aawezig is. Autochtoe kleuters die als baby worde voorgeleze e toegezoge i het Nederlads hebbe al ee voorsprog voordat ze aar school gaa. Het aabiede va voorschoolse educatie blijkt ee goede maier om die achterstad te bestrijde. Wat is er al bereikt? Op dit momet gaa 60 tot 70 procet va de allochtoe peuters aar de peuterspeelzaal, ee percetage et zo hoog als oder autochtoe, Joge ouders zij zich steeds meer bewust va het belag va taalotwikkelig bij hu kidere, ook migrateorgaisaties hebbe sterk igezet om het belag erva duidelijk te make aa hu achterba. De Lokale Itegratiekaart laat zie dat dit vruchte afwerpt:. Het blijkt dat leerlige die ee peuterspeelzaal hebbe bezocht over het algemee hoger score op de taaltoetse die zij afgeome i groep 1 e 2.. Het verschil i taalachterstad tusse autochtoe- e allochtoe leerlige is i de periode 2002 tot e met 2006 met 23 o/o afgeome.. Het Piramide programmal levert ee positieve bijdrage aa de taalverwervig e de leerprestaties va a I lochtoe kidere. Dit programma wordt vauit de gemeete sids 2002 aagebode als voor- e vroegschoolse educatie.. Het percetage basisschoolleerlige dat oder het gemiddelde scoort bij de CITO-toets, is i vijf jaar gedaald va 35,4o/o aar 29,60/o. Opvalled is dat het percetage a derstalige basisschool leerli ge dat bovegemiddeld scoort, i dezelfde periode is gestege va 37,5o/o aar 47,8o/o. Autochtoe kidere i de gemeete Berge op Zoom voldoe al jare ruimschoots aa de ladelijke orme2. Allochtoe kidere lope og wel achter maar hebbe duidelijk ee deel va de achterstad igehaald. Het Piramide programma richt zich op leidsters va peuterspeelzale e leerkrachte va de groepe 1 e 2 va de basisschool. Dit programma is gericht op het stimulere va de totale otwikkelig va het kid. Voor de ClT0 toets gelde de volgede lade 1ke orme: bij ee score bove de 50% (A of B score), scoort ee leerlig bove het gemiddelde, bij ee score beede de 25% (D of E score) scoort ee leerlig beede het gemiddelde l6

20 Wat moet er og gebeure? De taalachterstad bij allochtoe kidere is og steeds hoog, Uit de ladelijke rapportage blijkt dat ogeveer ee kwart tot ee derde va de Turke e Marokkae i de thuissituatie gee Nederlads spreekt. De gemeete zet daarom verder i op voorschoolse educatie, i goede peuterspeelzale maar i de toekomst ook i kiderdagverblijve, Het streve is ee 100o/o bereik op ee peuterspeelzaal, om zo evetuele taalachterstade tijdig te kue bestrijde. Schole De gemeete zorgt voor goede schole e voor zo hoogwaardig mogelijk oderwijs, Ze vidt het belagrijk om segregatie op schole tege te gaa e schooluitval te voorkome. I gemegde klasse lere kidere leeftijdsgeote kee e respect te hebbe voor adere etische achtergrode, tradities e religies, Schole hore et als wijke ee afspiegelig te zij va de Nederladse samelevig. Verder is er ladelijk ee tedes te zie dat het aatal allochtoe jogere dat de school verlaat zoder diploma oeveredig groot is i vergelijkig met het aatal autochtoe uitval lers. Wat gaat er goed?. De tweede geeratie Turkse e Marokkaase jogere overstijgt het overweged zeer lage opleidigsiveau va hu ouders.. Ee aatal leerlige dat op het VMBO is begoe, heeft imiddels zij weg aar de uiversiteit gevode. Ook stijgt het aatal allochtoe leerlige op HAVO e VWO.. Voor leerlige is itegratie iets vazelfsprekeds, zowel de schole als de jogere geve aa dat culturele verschille spotaa geaccepteerd worde.. De gemeete heeft leerplichtambtea re aa gesteld, die de leerplichtwet hadhave bemiddele i schoolcofl ictsituaties e methodisch doorverwijze aar hulpverleig. Daarmee levere zij ee belagrijke bijdrage aa het voorkome va voortijdige schooluitval. Wat moet er og gebeure? De school moet ee belagrijker plek krijge i het dagelijks leve va allochtoe jogere. Met ame voor de joges, wat de meisjes streve he voorbij qua schoolprestaties. Vier va de 23 basisschole i de gemeete Berge op Zoom hebbe meer da 50o/o ietwesterse leerlige, Volges de defiitie va het Cetraal Bureau voor de Statistiek (CBS) valle zij hierdoor oder de categorie 'zwarte schole'. Het betreft de schole El Feth, 't Fort, Het Kompas e De Verrekijker. Daar tegeover staat ee aatal schole waar gee of auwelijks allochtoe leerlige staa igeschreve. De meeste va deze'witte schole' zij gevestigd i Halstere e Lepelstraat. De gemeete zorgt i de eerste plaats voor goed oderwijs, op witte é zwarte schole. Bovedie doet de gemeete datgee wat bie haar mogelijkhede ligt om te kome tot ee betere afspiegelig op schole. Daarbij is het belagrijk dat ook het oderwijs zij veratwoordelijkheid eemt. Leerplichtambtea re moete hadhave op de leer- e kwa I ificatieplicht. Daa rbij bestede zij extra aadacht aa het voorkome va vroegtijdige uitval va allochtoe leerlige. 4.2 Teugdzorg e opvoedodersteuig Zoals ook i de kaderota Jeugd 'Jog@Berge' is beschreve, is het opvoede va kidere i de eerste plaats ee veratwoordelijkheid va de ouders zelf. Allochtoe ouders geve zelf aa dat ze worstele met de opvoedig, bijvoorbeeld dat ze dolgraag hu puberzoe op het rechte pad wille houde, maar iet wete hoe. De gemeete vidt dat ouders e opvoeders 11

21 altijd ee beroep moete kue doe op opvoedodersteuig. Vaaf de babytijd tot adolescetie. Wat gaat er goed?. Ee positieve otwikkelig is dat (allochtoe) ouders vaker zelf de probleme erkee e om hulp durve te vrage,. Voor allochtoe ouders was al opvoedo dersteu i g beschikbaar, bijvoorbeeld via het project Kid aa huis, Speled opvoede e het steuput opvoedig. Vaaf herfst 2009 is er éé loket waar me terecht ka met allerlei vrage: het Cetrum voor Jeugd e Gezi (CJG). Bie het CJG zal speciale aadacht zij voor kwetsbare groepe e hu vrage over opvoedig,. Er zij twee Life Coaches i diest va de gemeete die multiprobleem gezìe odersteuig biede, oder adere bij de opvoedig. De geïtegreerde aapak blijkt ee succes. Wat moet er og gebeure? Vauit de rijksoverheid is beslote dat er ee Cetrum voor Jeugd e Gezi (CJG) komt, waari alle betrokke istaties op het gebied va Jeugdzorg, gezodheid, geziszorg, ezovoort samewerke. I het CJG is opvoedodersteuig laagdrempelig e voor iederee beschikbaar. Er is speciaal aadacht voor "kwetsbare" opvoeders, oder wie ook allochtoe ouders met hu opvoedigsvrage, I de gemeete Berge op Zoom kome er meerdere ilooppute va het CJG, dicht bij de woo- e leefomgevig va ouders e opvoeders. I de loop va 2009 wordt duidelijk waar de ilooppute va het Cetrum voor Jeugd e Gezi worde gerealiseerd. 4.3 Arbeidsmarktbeleid Werk is ee belagrijke pijler voor itegratie, Door werk worde mese mider afhakelijk, otmoete ze adere e kue ze hu idividuele talete otwikkele. Met ame ietwesterse allochtoe jogere e allochtoe vrouwe hebbe og steeds ee achterstad op de arbeidsmarkt. De gemeete Berge op Zoom streeft eraar om achterstade op de arbeidsmarkt weg te werke e discrimiatie op de arbeidsmarkt tege te gaa. Mese hebbe wel de plicht om zich beschikbaar te stelle voor de arbeidsmarkt e om zich de Nederladse taal eige te make. Allee zo kue mese hu toekomst i eige had eme e deel uit make va de Nederladse/ Bergse samelevig. Werk beteket immers ecoomische zelfstadigheid e dat is voor het emaci patieproces cruciaal. Wat gaat er goed?. I het bedrijfsleve, e ook i de gemeete zelf, zij allochtoe werkemers steeds beter vertege woo rd igd.. De werkgelegeheid oder allochtoe is toegeome de laatste jare.. Ee grote groep allochtoe vrouwe zit iet meer thuis, maar is actief op de arbeidsmarkt of als vrijwilliger. Het aadeel autochtoe zelfstadige is i de periode 1999 tot e met 2005 vrijwel stabiel gebleve, Va de vier grootste, iet-westerse allochtoe groepe, heeft de Marokkaase ee ihaalslag gemaakt. Het percetage Turke e Marokkae met ee eige bedrìjf is u vrijwel gelijk (6,2o/o). Wat moet og gebeure? Vergeleke met autochtoe ligt de werkloosheid oder allochtoe og steeds hoger, zo blijkt uit de Lokale Itegratiekaart: oder de Nederladse beroepsbevolkig werkt 80o/o va de mae e 62,90/o va de vrouwe. Oder de iet-westerse allochtoe ligt dit percetage i de gemeete Berge op Zoom bij de mae op 57,2o/o e bij de vrouwe op 35,5olo. Dit beeld komt overee met de ladelijke cijfers. De gemeete wil dit verbetere, i samewerkig met werkgevers- e werkemersorgaisaties. Zo worde uitkerigsgerechtigde gestimuleerd e begeleid bij het zoeke aar ee baa. 18

22 4.4 Veiligheid De meeste joge, allochtoe Bergeare gaa aar school of hebbe ee baa. Ee kleie groep veroorzaakt overlast, e slechts ee deel va die groep verzeilt i de echte crimialiteit. Daarbij moet aageteked worde dat allochtoe jogere beduided vaker i de crimialiteit belade da autochtoe e da betreft het met ame Marokkaase jogere, Dit komt overee met het ladelijk beeld. De gemeete treedt hier tege sterk op, waarbij de adruk ligt op prevetie. Zowel autochtoe als allochtoe Bergeare hebbe hier eesgezid om gevraagd. Doel va de harde aapak is tweeledig: het bescherme va autochtoe e allochtoe burgers e het voorkome dat overlastgevede jogere verder afglijde aar de crimialiteit. Wat ìs er al bereikt?. We hebbe goed i kaart wie de raddraaiers zij, wij wete waar ze zich doorgaas ophoude, kee de samestellig va de groep e wete wat hu dagelijkse bezighede zij. Daar waar odig trede we stevig op. Bijvoorbeeld met ee samescholigsverbod. Er worde drìe groepe oderscheide: de hiderlijke jeugdgroep. Deze hagt wat rod i de buurt e veroorzaakt soms wat overlast, maar ka goed aagesproke worde op zij gedrag, De overlastgevede jeu gd g roep. Deze is wat adrukkelijker aa wezig, veroorzaakt regel matig overlast e is wat mider goed te corrigere. Tot slot ee kleie harde ker: ee crimiele jeu gdgroep waartege stevig wordt opgetrede door polìtie e justitie. Bij het beleid te aazie va de hiderlijke- e de overlastgevede jeu gd g roep worde iet allee politie e justitie, maar ook Jeugdzorg betro kke. De afgelope tijd trad de gemeete Berge op Zoom i samewerkig met het Veiligheidshuis sterk op tege (allochtoe) jogere die overlast veroorzake. Ook het spijbele wordt tegegegaa, wat de gemeete hecht veel belag aa prevetie, Schole, maar ook de ouders hebbe hieri ee belagrijke taak. Wat ka er og beter?. De gemeete wil doorgaa op de igeslage weg: cosequet igrijpe bij overlast e bij oveftredige va de wet. Hadhave va de wette e regels va de Nederladse rechtsstaat. Wie zich iet aa de regels houdt moet daar de cosequeties va drage. Wie zich wél aa de regels houdt moet zich veilig kue voele, op straat e i huis. I het Veiligheidshuis treft me voorbereidige om ouders uit te odige als hu kid ter zittig wordt voorgeleid.. Tegelijkertijd wil de gemeete de sociale cohesie bevordere i wijke e egatieve beeldvormig tegegaa. Wat ee kleie g roep overlastgevede jogere mag iet het beeld va ee hele bevolkigsgroep bepale, Door jog e oud, allochtoo e autochtoo, met elkaar i cotact te brege wordt de leefbaarheid e oderlìge samehag bevorderd i ee wijk. Het rijk stelt daarvoor middele beschikbaar via de stimulerigsmaatregel'ruimte voor cotact'. Hiermee kue op lokaal iveau activiteite worde georgaiseerd, zodat mese elkaar lere kee. Het doel is dat hierdoor duurzame cotacte otstaa e dat mese elkaar zelf wete te vide, l9

23 5 Visie op m g ra teorga isaties Bruggebouwers e gesprekparters I de uaiem aageome motie 'Migrateorgaisaties' va mei 2008 zij ee aatal vrage gesteld door de Bergse gemeeteraad aa het college. Om hierop atwoord te geve e om ee (mede va rijkswege) veradered subsidiebeleid toe te lichte, wil de gemeete graag haar visie op de rol va e de samewerkig met de migra teorga isaties du idelijk ma ke. Va cultuurbewaarder tot bruggebouwer Sommige migrateorgaisaties i Berge op Zoom hebbe al ee lage geschiedeis i oze stad. Oorsprokelijk ware ze opgericht om de eige cultuur e de belage va de eige achterba te bewake e behaftige. Het overheidsbeleid vaaf de jare zestig stimuleerde migrate hu eige 'zuil' i te richte, Goed bedoeld toe, maar misschie wat aïef e zelfs ee beetje arrogat: alsof de Nederladse cultuur, e de Nederladse regels e wette, zo ormaal e vazelfspreked zij dat deze vazelf wel overgeome zoude worde. De tijde zij veraderd e de migrateorgaisaties ook. De gemeete is blij dat de migrateorgaisaties zich otwikkele tot zelfstadige e volwaardige gesprekspafters i het itegratiedebat. Hu rol als bruggebouwer tusse de Nederladse samelevig e de allochtoe achterba is essetieel voor het bevordere va itegratie. Of het u gaat om Turkse Bergeare die zich ispae om schooluitval te voorkome door huiswerkbegeleidig te orgaisere, Marokkaase iwoers die de joge ouders uit hu gemeeschap stimulere hu kidere aar de peuterspeelzaal te brege, of ee Suriaamse vereigig die vrouwe helpt de arbeidsmarkt op te gaa. Activiteite voor itegratie odersteue Bovegeoemde activiteite wil de gemeete graag stimulere e idie odig odersteue. Dit ligt ook te grodslag aa het gewijzigde su bsidiebeleid. Migrateorgaisaties kue i aamerkig kome voor subsidiërig voor allerlei activiteite e iitiatieve die zij zelfstadig otplooie e die overeestemme met de gemeetelijke speerpute te aazie va iteg ratie. Migrateorgaisaties moete daarvoor izichtelijk make welke activiteite zij uitvoere e hoe deze activiteite ee bijdrage levere aa de participatie e itegratie e het tegegaa va polarisatie, Hiervoor gelde de gemeetelijke beleidsregels die beschreve zij i de Subsidieverordeig. Op basis va deze beleidsregels wordt getoetst of ee aavraag al da iet voor subsidie i aamerkig komt. Deze werkwijze is i overeestemmig met de visie die te grodslag ligt aa de herijkig va het welzijsbeleid. Zelfstadig e oafhakelijk Gee subsidie meer voor wie je bet, maar voor wat je doet. Dat is simpelweg waar het ieuwe beleid op eer komt. E dat ka ook, wat de Bergse migrateorgaisaties hebbe hu bestaasrecht als zelfstadige e oafhakelijke (gespreks)parter ruimschoots beweze. M ig ra teorgaisaties beslisse zelfstadig welke doelstellige zij astreve, zoder hulp of ispraak va de gemeete, De Bosische vereigig, bijvoorbeeld, zet zich i voor mese die door hu oorlogstrauma vastlope i hu itegratieproces, De Suriaamse orgaisatie zet zich i voor de Suriaamse oudere. E de stichtig Turkse Ouders va Schoolgaade Kidere (TVOSK) richt haar activiteite op het voorkome va oderwijsachtersta de bij Tu rkse kidere. Ee aatal orgaisaties heeft zich ook de wederopbouw va hu lad te doel gesteld. De gemeete vidt al deze doelstellige va de verschillede orgaisaties erg waardevol e oderschrijft ze ook. Iitiatieve die voortkome uit ee aatal va deze 20

www. POspiegel.nl Online Instrument voor CB Het Talent schooljaar februari DigiDoc

www. POspiegel.nl Online Instrument voor CB Het Talent schooljaar februari DigiDoc POspiegel.l Olie Istrumet voor CB Het Talet schooljaar 2009-2010 februari 2010 2010 DigiDoc www. Algemee Algemee. pagia 1 Eigeschappe Equête Nummer ENQ60536 Naam schooljaar 2009-2010 Istellig CB Het Talet

Nadere informatie

DE PASSER. Een nieuw Strategisch Beleidsplan: Samen beter, beter samen! RESPONZ Passend antwoord op speciaal onderwijsvragen

DE PASSER. Een nieuw Strategisch Beleidsplan: Samen beter, beter samen! RESPONZ Passend antwoord op speciaal onderwijsvragen JANUARI 2016, NUMMER 7 DE PASSER RESPONZ Passed atwoord op speciaal oderwijsvrage Ifobulleti over relevate otwikkelige voor medewerkers Ee ieuw Strategisch Beleidspla: Same beter, beter same! THEMANUMMER

Nadere informatie

Verbeterbeleid. Avonturijn

Verbeterbeleid. Avonturijn Verbeterbeleid Avoturij 2 Als u ee keer mider tevrede over os bet... Ee verbeterput Odaks dat wij os best doe de opvag va uw kid zo goed mogelijk te verzorge, ka het voorkome dat u ees wat mider tevrede

Nadere informatie

Eindrapport Leerlingtevredenheidsonderzoek Floracollege Eindexamenklassen 2013

Eindrapport Leerlingtevredenheidsonderzoek Floracollege Eindexamenklassen 2013 Eidrapport Leerligtevredeheidsoderzoek Floracollege Eidexameklasse 2013 Juli 2013 Ihoudsopgave Samevattig 3 Vrage over schoolwerk 5 Vrage over jezelf 6 Vrage over docete 8 Vrage over de metor 11 Vrage

Nadere informatie

Hoe los ik het op, samen met Thuisvester? Ik heb een klacht

Hoe los ik het op, samen met Thuisvester? Ik heb een klacht Klachte? Hoe los ik het op, same met Thuisvester? Ik heb ee klacht Thuisvester doet haar uiterste best de beste service te verlee aa haar huurders. We vide ee goede relatie met oze klate erg belagrijk.

Nadere informatie

Schatgraven. Werken aan de zelfstandigheid van kinderen

Schatgraven. Werken aan de zelfstandigheid van kinderen Werke aa de zelfstadigheid va kidere 2 Ileidig Werke aa zelfstadigheid is ee oderwerp dat al vele jare ee belagrijk oderdeel is va het oderwijsaabod op OBS De Spiegel. I 2008 is beslote om Zelfstadig werke

Nadere informatie

RAADS IN FORMATIE BRIE F

RAADS IN FORMATIE BRIE F RAADS IN FORMATIE BRIE F gemeete WOERDEN Va: college va burgemeester e wethouders Datum: 1 december 2011 Portefeuillehouder(s): Titia Cosse Portefeuille(s): portefeuille Moumete e Archeologie Cotactpersoo:

Nadere informatie

Evaluatierapport. Tevredenheidsonderzoek NMV Nederlandse Montessori Vereniging 2005. Eindrapportage. BvPO

Evaluatierapport. Tevredenheidsonderzoek NMV Nederlandse Montessori Vereniging 2005. Eindrapportage. BvPO Evaluatierapport Tevredeheidsoderzoek NMV Nederladse Motessori Vereigig 2005 Eidrapportage BvPO Bureau voor praktijkgericht oderzoek, Groige BvPO BUREAU VOOR PRAKTIJKGERICHT ONDERZOEK POSTBUS 9505, 9703

Nadere informatie

Evaluatie pilot ipad onder docenten

Evaluatie pilot ipad onder docenten Evaluatie pilot ipad oder docete Oderwerp equête Geëquêteerde Istellig Evaluatie pilot ipad Docete OSG Sigellad locatie Drachtster Lyceum Datum aamake equête 19-06-2012 Datum uitzette equête 21-06-2012

Nadere informatie

Geen taken naast lesgeven. Beperkt aantal verschillende

Geen taken naast lesgeven. Beperkt aantal verschillende Draaiboek 2013-2014 Scala College Alphe aa de Rij maatregele werksituatie doel i werk cocretiserig va doele Werkdruk vermidere optimaliserig va orgaisatorische radvoorwaarde e werksituatie maatregel die

Nadere informatie

Tabellenrapportage CQ-index Kraamzorg

Tabellenrapportage CQ-index Kraamzorg Tabellerapportage CQ-idex Kraamzorg Jauari 2011 Ihoud Pagia Algemee uitleg 1 Deelame e bevalmaad 1 De itake 2 3 Zorg tijdes de bevallig 3 4 Zorg tijdes de kraamperiode 4 10 Samewerkig e afstemmig 11 Algemee

Nadere informatie

strategie en schoolplan voorjaar 2015 Amersfoort Barneveld Ede Hoevelaken Kesteren richtinggever

strategie en schoolplan voorjaar 2015 Amersfoort Barneveld Ede Hoevelaken Kesteren richtinggever strategie e schoolpla voorjaar 2015 Amersfoort Bareveld Ede Hoevelake Kestere richtiggever 2015-2020 www.valodestei.l s tr ategie e Schoolpla Te geleide D it boekje bevat de strategische doele e de hoofdlije

Nadere informatie

Wijzigingsformulier Ziektekostenverzekering

Wijzigingsformulier Ziektekostenverzekering De Amersfoortse Verzekerige Stadsrig 15, postbus 42 3800 AA Amersfoort Tel. (033) 464 29 11 Fax (033) 464 29 30 Wijzigigsformulier Ziektekosteverzekerig Gegevesverwerkig Bij deze wijzigig worde persoosgegeves

Nadere informatie

Strategic Workforce Management

Strategic Workforce Management Strategic Workforce Maagemet Ee strategische focus op persoeelsplaig is belagrijker da ooit. Itroductie Het is aa de orde va de dag; persoeel wordt otslage e de werkloosheid stijgt, maar tegelijkertijd

Nadere informatie

OBS 't Gijmink Oudertevredenheid ods 't Gijmink Online Evaluatie Instrument maart 2016

OBS 't Gijmink Oudertevredenheid ods 't Gijmink Online Evaluatie Instrument maart 2016 Oudertevredeheid ods 't Gijmik Pagia 1 va 7 www. Olie Evaluatie Istrumet OBS 't Gijmik Oudertevredeheid ods 't Gijmik maart 2016 Alle rechte voorbehoude. CopyRight 2016 DigiDoc Pagia 1 va 7 Oudertevredeheid

Nadere informatie

Wij helpen slachtoffers vandaag verder

Wij helpen slachtoffers vandaag verder Wij helpe slachtoffers vadaag verder Jaarlijks wordt 1 op de 5 Nederladers gecofroteerd met ee misdrijf, verkeersogeval, vermissig of calamiteit. Deze slachtoffers hebbe baat bij odersteuig op verschillede

Nadere informatie

Een toelichting op het belang en het berekenen van de steekproefomvang in marktonderzoek.

Een toelichting op het belang en het berekenen van de steekproefomvang in marktonderzoek. 006 Wolters-Noordhoff bv Groige/Houte De steekproefomvag Ee toelichtig op het belag e het berekee va de steekproefomvag i marktoderzoek. Ihoud 1 Ileidig Eerst ekele defiities 3 Steekproefomvag e respose

Nadere informatie

Buren en overlast. waar je thuis bent...

Buren en overlast. waar je thuis bent... Bure e overlast waar je thuis bet... Goed wooklimaat HEEMwoe vidt het belagrijk dat bewoers prettig woe i ee fije buurt. De meeste buurtbewoers kue het goed met elkaar vide. Soms gaat het sameleve i ee

Nadere informatie

Elke leerling een nieuwe kans. Tijdelijk naar onderwijsopvang om uitval te voorkomen

Elke leerling een nieuwe kans. Tijdelijk naar onderwijsopvang om uitval te voorkomen Elke leerlig ee ieuwe kas Tijdelijk aar oderwijsopvag om uitval te voorkome 0 Samewerkigsverbad Koers VO werkt met de schole voor voortgezet oderwijs aa ee passede plek voor elke leerlig. Soms wijkt de

Nadere informatie

Welkom bij Avonturijn

Welkom bij Avonturijn Hoofdkatoor Ruurlo: Nieuwe Weg 5-01 7261 NL Ruurlo Telefoo (0573) 760 200 ifo@avoturij.l www.avoturij.l Welkom bij Avoturij Uitgave: oktober 2015 Niets i deze uitgave mag gekopieerd of gebruikt worde zoder

Nadere informatie

Sponsoring Best Vooruit sportief en ondernemend

Sponsoring Best Vooruit sportief en ondernemend Sposorig Best Vooruit sportief e oderemed Sposorpakkette Stersposorpakket RKVV Best Vooruit is ee voetbalvereigig waar het sportieve elemet wordt verbode met ee sociaal maatschappelijk gezie belagrijke

Nadere informatie

Enquête social media gebruik ROC West-Brabant

Enquête social media gebruik ROC West-Brabant Equête social media gebruik ROC West-Brabat Jauari / februari 2012 I jauari 2012 is ee studeteequête geoped, met als thema social media i het oderwijs. De equête is door 514 mbo-studete igevuld. Afhakelijk

Nadere informatie

Overlijden: uw rechten in Duitsland en Nederland

Overlijden: uw rechten in Duitsland en Nederland Regelige e voorzieige CODE 1.1.3.46 Overlijde: uw rechte i Duitslad e Nederlad brochure broe Bureau voor Duitse Zake, www.svb.l/bdz Ihoudsopgave Overlijde Uw rechte i Duitslad e Nederlad Deskudig e betrouwbaar

Nadere informatie

Wijzigingsformulier Ziektekostenverzekering

Wijzigingsformulier Ziektekostenverzekering De Amersfoortse Verzekerige Stadsrig 15, postbus 42 3800 AA Amersfoort Tel. (033) 464 29 11 Fax (033) 464 29 30 Gegevesverwerkig Wijzigigsformulier Ziektekosteverzekerig Bij deze wijzigig worde persoosgegeves

Nadere informatie

www.hbospiegel.nl Hogeschool Utrecht Enquete project Cross Your Borders Faculteit Educatie Online Evaluatie Instrument juli 2014

www.hbospiegel.nl Hogeschool Utrecht Enquete project Cross Your Borders Faculteit Educatie Online Evaluatie Instrument juli 2014 Equete project Cross Your Borders Pagia 1 va 7 www.hbospiegel.l Olie Evaluatie Istrumet Hogeschool Utrecht Faculteit Educatie Equete project Cross Your Borders juli 2014 Alle rechte voorbehoude. CopyRight

Nadere informatie

Effectief document- en risicobeheer

Effectief document- en risicobeheer Tekee voor efficiecy Effectief documet- e risicobeheer Met KOVO s techisch iformatiecetrum (TIC) altijd toegag tot actuele tekeige e documete é voldoe aa de eise va wet- e regelgevig. Succesvol documetbeheer

Nadere informatie

Klanten binden door excellente dienstverlening

Klanten binden door excellente dienstverlening Klate bide door excellete diestverleig Customer excellece als oderscheided vermoge De wijze waarop cosumete aar diestverleig kijke, veradert met hoge selheid. Steeds meer cosumete gebruike de digitale

Nadere informatie

Burgerpeiling Hoogeveen. Waarstaatjegemeente.nl Beleidsthema s

Burgerpeiling Hoogeveen. Waarstaatjegemeente.nl Beleidsthema s Burgerpeilig Hoogevee Waarstaatjegemeete.l Beleidsthema s Burgerpeilig Hoogevee Waarstaatjegemeete.l Beleidsthema s drs. Kari du Log Loet Verhoeve MSc Het PON Colofo Het PON heeft dit oderzoek verricht

Nadere informatie

Naar SKOFV GMR 2.0! eindrapport GMR werkgroep 8 Mei 2012

Naar SKOFV GMR 2.0! eindrapport GMR werkgroep 8 Mei 2012 Naar SKOFV GMR 2.0! eidrapport GMR werkgroep 8 Mei 2012 Pagia 1 va 22 Ihoudsopgave 1. Ileidig... 3 2. Equêtes... 4 2.1 Aalyse equête GMR lede... 4 2.2 Aalyse equête school MR-e... 4 3. Voorbeelde uit de

Nadere informatie

Ziekteprotocol. Avonturijn: Nieuwe Weg 5-01 n 7261 NL Ruurlo. info@avonturijn-ruurlo.nl www.avonturijn-ruurlo.nl

Ziekteprotocol. Avonturijn: Nieuwe Weg 5-01 n 7261 NL Ruurlo. info@avonturijn-ruurlo.nl www.avonturijn-ruurlo.nl Ziekteprotocol Avoturij: Nieuwe Weg 5-01 7261 NL Ruurlo Telefoo (0573) 45 81 35 Fax (0573) 45 81 33 ifo@avoturij-ruurlo.l www.avoturij-ruurlo.l KvK 41040789 Rabobak 35.67.59.865 Ziekteprotocol Op verzoek

Nadere informatie

Stand van zaken, april 2008. bibliotheekvernieuwing in Noord-Holland

Stand van zaken, april 2008. bibliotheekvernieuwing in Noord-Holland Stad va zake, april 2008 bibliotheekverieuwig i Noord-Hollad P R O V I N C I E N O O R D - H O L L A N D Ihoudsopgave 5 1 Voorwoord 7 2 Ileidig 2.1 Rapport va commissie Meijer e start bibliotheekverieuwigsproces

Nadere informatie

SYMPOSIUM BETERE ZORG? MIJN IDEE!

SYMPOSIUM BETERE ZORG? MIJN IDEE! SYMPOSIUM BETERE ZORG? MIJN IDEE! 6 maart 2015, Proviciehuis Lelystad Het etwerkplatform voor iovaties, treds e otwikkelige i zorg e welzij. Voor iformatie e registratie: www.beterezorgmijidee.l Op vrijdag

Nadere informatie

Waarstaatjegemeente.nl Beleidsthema s

Waarstaatjegemeente.nl Beleidsthema s Waarstaatjegemeete.l Beleidsthema s Gemeete Emme 2016 C. Beye MSc M. Tuider MSc B. va Dale MSc het PON, keis i uitvoerig Tilburg, maart 2017 Colofo Het PON heeft dit oderzoek verricht i opdracht va Gemeete

Nadere informatie

www.hbospiegel.nl Hogeschool Utrecht Faculteit Educatie Enquete studenten Farel College Instituut Archimedes Online Evaluatie Instrument juli 2014

www.hbospiegel.nl Hogeschool Utrecht Faculteit Educatie Enquete studenten Farel College Instituut Archimedes Online Evaluatie Instrument juli 2014 Equete studete Farel College Pagia 1 va 11 www.hbospiegel.l Olie Evaluatie Istrumet Hogeschool Utrecht Faculteit Educatie Istituut Archimedes Equete studete Farel College juli 201 Alle rechte voorbehoude.

Nadere informatie

Examen HAVO. wiskunde A. tijdvak 2 woensdag 19 juni 13.30-16.30 uur. Bij dit examen hoort een uitwerkbijlage.

Examen HAVO. wiskunde A. tijdvak 2 woensdag 19 juni 13.30-16.30 uur. Bij dit examen hoort een uitwerkbijlage. Exame HAVO 2013 tijdvak 2 woesdag 19 jui 13.30-16.30 uur wiskude A Bij dit exame hoort ee uitwerkbijlage. Dit exame bestaat uit 21 vrage. Voor dit exame zij maximaal 80 pute te behale. Voor elk vraagummer

Nadere informatie

Semi-orthopedische schoenen (OSB)

Semi-orthopedische schoenen (OSB) Semi-orthopedische schoee speciaal voor uw voete gemaakt Om i aamerkig te kome voor vergoedig zij gemachtigd voor te schrijve: Eerste verstrekkig: Revalidatieartse Orthopedische chirurge Reumatologe AWBZ

Nadere informatie

Monitor Convenant Professionalisering en begeleiding onderwijspersoneel in primair en voortgezet onderwijs. Nulmeting bij besturen en directeuren

Monitor Convenant Professionalisering en begeleiding onderwijspersoneel in primair en voortgezet onderwijs. Nulmeting bij besturen en directeuren Moitor Coveat Professioaliserig e begeleidig oderwijspersoeel i primair e voortgezet oderwijs Nulmetig bij besture e directeure Jos va Kuijk Gerrit Vrieze Tessa Marx Jauari 2008 Moitor Coveat Professioaliserig

Nadere informatie

Meedoen door taal. Uitvoeringsprogramma Inburgering en Educatie (2007 2010) Gemeente Rotterdam

Meedoen door taal. Uitvoeringsprogramma Inburgering en Educatie (2007 2010) Gemeente Rotterdam Meedoe door taal Uitvoerigsprogramma Iburgerig e Educatie (2007 2010) Gemeete Rotterdam Meedoe door taal Uitvoerigsprogramma Iburgerig e Educatie (2007 2010) Gemeete Rotterdam Colofo Meedoe door taal

Nadere informatie

OV-Taxi Zuid-Kennemerland/IJmond

OV-Taxi Zuid-Kennemerland/IJmond P r o v i c i e N o o r d - H o l l a d jaarverslag OV-Taxi Zuid-Keemerlad/IJmod 2007 jaarverslag OV-Taxi Zuid-Keemerlad/IJmod 2007 1 jauari 2007 t/m 31 december 2007 P R O V I N C I E N O O R D - H O

Nadere informatie

We vertrekken vanuit gedeeld en participatief leiderschap. De cirkels representeren de diverse overlegorganen en functies binnen onze school.

We vertrekken vanuit gedeeld en participatief leiderschap. De cirkels representeren de diverse overlegorganen en functies binnen onze school. Same voor kwaliteitsvol oderwijs Op de volgede pagia s ka u het competetieprofiel voor adjuct-directeur GO! Lyceum Get vide. Deze adjuct-directeur zie we als gelijkwaardig lid bie ee directieteam. Het

Nadere informatie

SCHELDETHEATER. Terneuzen. Het ideale decor voor iedere ontmoeting, voor elk evenement,zakelijk en particulier

SCHELDETHEATER. Terneuzen. Het ideale decor voor iedere ontmoeting, voor elk evenement,zakelijk en particulier SCHELDETHEATER Tereuze Het ideale decor voor iedere otmoetig, voor elk eveemet,zakelijk e particulier 1 Meer da ee mooi gebouw Elk eveemet ee succes Het multifuctioele gebouw is uitermate geschikt voor

Nadere informatie

Burgerpeiling Gemeente Emmen - wijk Angelslo. Waarstaatjegemeente.nl Beleidsthema s

Burgerpeiling Gemeente Emmen - wijk Angelslo. Waarstaatjegemeente.nl Beleidsthema s Burgerpeilig Gemeete Emme - wijk Agelslo Waarstaatjegemeete.l Beleidsthema s Burgerpeilig Gemeete Emme - wijk Agelslo Waarstaatjegemeete.l Beleidsthema s Loet Verhoeve MSc drs. Kari du Log Het PON Colofo

Nadere informatie

OINFOINF I O NFOINFOINFOINFOINFO OINFOINF I O NFOINFOINFOINFOINF

OINFOINF I O NFOINFOINFOINFOINFO OINFOINF I O NFOINFOINFOINFOINF Bloedtrasfusie NFOINFOINFOIN FOINFOINFOINF 2 Ileidig Biekort odergaat u of uw kid ee behadelig, waarbij de kas bestaat dat u of uw kid bloed toegedied moet krijge (bloedtrasfusie). Ieder jaar otvage zo

Nadere informatie

Dollard College leerlingen 3 MAVO Dollard College Bellingwedde Online Evaluatie Instrument april 2015

Dollard College leerlingen 3 MAVO Dollard College Bellingwedde Online Evaluatie Instrument april 2015 leerlige 3 MAVO Pagia 1 va 7 www.vospiegel.l Olie Evaluatie Istrumet Dollard College Dollard College Belligwedde leerlige 3 MAVO april 2015 Alle rechte voorbehoude. CopyRight 2015 DigiDoc VOspiegel.l Pagia

Nadere informatie

Gegevensverstrekking. aan gemeenten. Toestemmingsverklaring, informatieblad en toelichting

Gegevensverstrekking. aan gemeenten. Toestemmingsverklaring, informatieblad en toelichting Gegevesverstrekkig aa gemeete Toestemmigsverklarig, iformatieblad e toelichtig Toestemmigsverklarig voor gegevesverstrekkig Ik vraag odersteuig va de gemeete bij de voorbereidig op mij terugkeer i de

Nadere informatie

Hogeschool Utrecht Faculteit Educatie Schoolscan Unic Instituut Archimedes Online Evaluatie Instrument juni 2015

Hogeschool Utrecht Faculteit Educatie Schoolscan Unic Instituut Archimedes Online Evaluatie Instrument juni 2015 Schoolsca Uic Pagia 1 va 9 www.hbospiegel.l Olie Evaluatie Istrumet Hogeschool Utrecht Faculteit Educatie Istituut Archimedes Schoolsca Uic jui 2015 Alle rechte voorbehoude. CopyRight 2015 DigiDoc HBOspiegel.l

Nadere informatie

Periodiciteit bij breuken

Periodiciteit bij breuken Periodiciteit bij breuke Keuzeodracht voor wiskude Ee verdieede odracht over eriodieke decimale getalle, riemgetalle Voorkeis: omrekee va ee breuk i ee decimale vorm Ileidig I deze odracht leer je dat

Nadere informatie

Mexicaanse griep: A/H1N1 griep

Mexicaanse griep: A/H1N1 griep Mexicaase griep: A/H1N1 griep Wat is de Mexicaase griep? De zogeaamde Mexicaase of varkesgriep is ee ieuwe variat va het griepvirus, met ame A/H1N1. Weiig mese hebbe immuiteit voor dit virus. Hierdoor

Nadere informatie

Inzicht in voortgang. Versnellingsvraag 9 Inzichten periode maart t/m juni

Inzicht in voortgang. Versnellingsvraag 9 Inzichten periode maart t/m juni Izicht i voortgag Verselligsvraag 9 Izichte periode maart t/m jui Terugblik Ee idicatie hoe ee leerlig zich otwikkeld per vakgebied Ee referetieiveau waarmee elke leerlig vergeleke ka worde 2 Terugblik

Nadere informatie

OV-Taxi Noord-Holland Noord

OV-Taxi Noord-Holland Noord P r o v i c i e N o o r d - H o l l a d jaarverslag OV-Taxi Noord-Hollad Noord 2006 jaarverslag OV-Taxi Noord-Hollad Noord 2006 September 2007 P R O V I N C I E N O O R D - H O L L A N D Ihoudsopgave

Nadere informatie

Pedicure bij Rameau. Verzorgde voeten lopen het prettigst. Om in aanmerking te komen voor vergoeding zijn gemachtigd voor te schrijven:

Pedicure bij Rameau. Verzorgde voeten lopen het prettigst. Om in aanmerking te komen voor vergoeding zijn gemachtigd voor te schrijven: Verzorgde voete lope het prettigst Pedicure behadelige worde bij diabetes e reuma patiëte door ekele zorgverzekeraars vergoed. Om i aamerkig te kome voor vergoedig zij gemachtigd voor te schrijve: Huisartse

Nadere informatie

Veiligheidsschoenen. Veilig èn comfortabel werken met aangepaste veiligheidsschoenen. Met behoud van CE-NEN keurmerk

Veiligheidsschoenen. Veilig èn comfortabel werken met aangepaste veiligheidsschoenen. Met behoud van CE-NEN keurmerk Veiligheidsschoee Veilig è comfortabel werke met aagepaste veiligheidsschoee Met behoud va CE-NEN keurmerk Om i aamerkig te kome voor vergoedig zij gemachtigd voor te schrijve: Eerste verstrekkig: Revalidatieartse

Nadere informatie

Haal het maximale uit jezelf. valkenburg. m a s t e r e x p e r i e n c e. p r o g r a m m a 2012-2015 1

Haal het maximale uit jezelf. valkenburg. m a s t e r e x p e r i e n c e. p r o g r a m m a 2012-2015 1 Haal het maximale uit jezelf valkeburg m a s t e r e x p e r i e c e p r o g r a m m a 2012-2015 1 Maximaal redemet voor mes e orgaisatie De Valkeburg Master Experiece is bedoeld voor mese die het maximale

Nadere informatie

Hogeschool Utrecht Faculteit Educatie Enquete studenten Revius Instituut Archimedes Online Evaluatie Instrument juli 2014

Hogeschool Utrecht Faculteit Educatie Enquete studenten Revius Instituut Archimedes Online Evaluatie Instrument juli 2014 Equete studete Revius Pagia 1 va 9 www.hbospiegel.l Olie Evaluatie Istrumet Hogeschool Utrecht Faculteit Educatie Istituut Archimedes Equete studete Revius juli 2014 Alle rechte voorbehoude. CopyRight

Nadere informatie

Schoenen voor diabetes en reuma

Schoenen voor diabetes en reuma Schoee voor diabetes e reuma Comfortschoee gemaakt voor de extra kwetsbare voet Officieel gee vergoedig via zorgverzekeraar. Echter bij ekele zorgverzekeraars is door middel va idividuele aavraag vergoedig

Nadere informatie

Kwaliteitshandboek 3. Gebruikersgerichte processen 3.3 Het beëindigen van de individuele dienstverleningsovereenkomst

Kwaliteitshandboek 3. Gebruikersgerichte processen 3.3 Het beëindigen van de individuele dienstverleningsovereenkomst De Meader Kwaliteitshadboek 3. Gebruikersgerichte processe 3.3 Het beëidige va de idividuele diestverleigsovereekomst 1/7 Beoordeeld: Stuurgroep Kwaliteit Geldig vaaf: 26/06/2013 Procedurehouder: Sociale

Nadere informatie

Waarstaatjegemeente.nl Beleidsthema s

Waarstaatjegemeente.nl Beleidsthema s Waarstaatjegemeete.l Beleidsthema s Gemeete Waddixvee 2016 B. va Dale MSc drs. K. du Log het PON, keis i uitvoerig Tilburg, mei 2016 Colofo Het PON heeft dit oderzoek verricht i opdracht va Gemeete Waddixvee

Nadere informatie

De vernieuwing van Slotjes-Midden. Sociaal Statuut

De vernieuwing van Slotjes-Midden. Sociaal Statuut De verieuwig va Slotjes-Midde Sociaal Statuut Ihoudsopgave Sociaal Statuut voor de verieuwig va Slotjes-Midde 3 Artikel 1: Overwegige 4 Artikel 2: Algemee 4 Artikel 3: Procedure bij sloop 4 Artikel 4:

Nadere informatie

Veiligheidsschoenen. Veilig èn comfortabel werken met aangepaste veiligheidsschoenen. Met behoud van CE-NEN keurmerk. Veiligheidsschoenen

Veiligheidsschoenen. Veilig èn comfortabel werken met aangepaste veiligheidsschoenen. Met behoud van CE-NEN keurmerk. Veiligheidsschoenen Veiligheidsschoee Veilig è comfortabel werke met aagepaste veiligheidsschoee Met behoud va CE-NEN keurmerk Veiligheidsschoee 1 Veilig è comfortabel werke met aagepaste veiligheidsschoee Veel beroepe vereise

Nadere informatie

STUDIEKEUZESTAPPENPLAN

STUDIEKEUZESTAPPENPLAN STUDIEKEUZESTAPPENPLAN www.uva.l/studie-kieze Hoe kies je ee studie? studiekeuzestappepla Weet je og iet wat je wilt studere? Begeleidig bij het studiekeuzestappepla Misschie ka dit studiekeuzestappepla

Nadere informatie

Burgerpeiling Gemeente Emmen. Waarstaatjegemeente.nl Beleidsthema s

Burgerpeiling Gemeente Emmen. Waarstaatjegemeente.nl Beleidsthema s Burgerpeilig Gemeete Emme Waarstaatjegemeete.l Beleidsthema s Burgerpeilig Gemeete Emme Waarstaatjegemeete.l Beleidsthema s Loet Verhoeve MSc drs. Kari du Log Het PON Colofo Het PON heeft dit oderzoek

Nadere informatie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. STAATSCOURANT Officiële uitgave va het Koikrijk der Nederlade sids 1814. Nr. 6416 10 maart 2015 Regelig va de Miister va Oderwijs, Cultuur e Weteschap va 27 februari 2015, r. FEZ/732697 houdede wijzigig

Nadere informatie

Indaver bedrijfscode. Missie, kernwaarden en gedragsregels voor duurzaam ondernemen

Indaver bedrijfscode. Missie, kernwaarden en gedragsregels voor duurzaam ondernemen Idaver bedrijfscode Missie, kerwaarde e gedragsregels voor duurzaam odereme Vooraf Oze missie, kerwaarde e waardegebode gedragige: basis va os duurzaam odereme Idaver is ee waardegedreve orgaisatie. Idaver

Nadere informatie

Aanvraag voor een woning in de gemeente(n)... 1. Personalia aanvrager huurwoning

Aanvraag voor een woning in de gemeente(n)... 1. Personalia aanvrager huurwoning Aavraagformulier Huurwoig Hoofdkatoor: J.L. va Rijweg 20, Postbus 612 2700 AP Zoetermeer Tel. : 079-329 66 66 Fax : 079-329 66 00 Iteret : www.hof-rijlad.l E-mail : ifo@hof-rijlad.l Regiokatore: Groeewoudsedijk

Nadere informatie

Steekproeftrekking Onderzoekspopulatie Steekproef

Steekproeftrekking Onderzoekspopulatie Steekproef Steekproeftrekkig I dit artikel worde twee begrippe beschreve die va belag zij voor het uitvoere va ee oderzoek. Het gaat om de populatie va het oderzoek e de steekproef. Voor wat betreft steekproeve lichte

Nadere informatie

Waar moet je aan denken? Verhuizen. Stap 1: Hoe zeg ik de huur op?

Waar moet je aan denken? Verhuizen. Stap 1: Hoe zeg ik de huur op? Verhuize Waar moet je aa deke? Verhuize Bij verhuize komt heel wat kijke. Naast het ipakke va spulle e doorgeve va adreswijzigige, is het ook belagrijk dat u same met Thuisvester ee aatal zake regelt.

Nadere informatie

Hoe werkt het? Zelf uw woning aanpassen

Hoe werkt het? Zelf uw woning aanpassen Woig aapasse Hoe werkt het? Zelf uw woig aapasse Prettig woe beteket woe i ee huis aar uw smaak. Om og fijer te kue woe, wille veel huurders kleie of grote veraderige aabrege i hu huis. Thuisvester begrijpt

Nadere informatie

Hogeschool Utrecht. Standaard Rapport. Online Rapport. Faculteit Educatie. HBOspiegel.nl 10-9-2013

Hogeschool Utrecht. Standaard Rapport. Online Rapport. Faculteit Educatie. HBOspiegel.nl 10-9-2013 Olie Rapport Hogeschool Utrecht Faculteit Educatie Stadaard Rapport HBOspiegel.l 10-9-2013 Dit rapport is automatisch gegeereerd: 11-9-2013 14:0:03 DigiDoc Web Hostig Aalyse: Aalyse: ROCMN - Tech College

Nadere informatie

Doe er iets aan! Internet ontdekken in de klas met OnderStroom

Doe er iets aan! Internet ontdekken in de klas met OnderStroom DIDACTIEK & INTERNET 1 & 1 Doe er iets aa! Iteret otdekke i de klas met OderStroom Ie Callebaut Weteschappelijk medewerker verbode aa het Cetrum voor Taal e Migratie / Steuput NT2 (K.U.Leuve) 1. Het iteretproject

Nadere informatie

Sloopbesluit en verhuizen

Sloopbesluit en verhuizen Sloopbesluit e verhuize waar je thuis bet... Wat kut u verwachte als uw woig wordt gesloopt Op verschillede plaatse werkt HEEMwoe aa de verbeterig va de wijk. Soms heeft dat grote gevolge voor u als huurder.

Nadere informatie

Meer waarde. met PIA. Evaluatie Project Professioneel Inkopen en Aanbesteden (PIA)

Meer waarde. met PIA. Evaluatie Project Professioneel Inkopen en Aanbesteden (PIA) Meer waarde met PIA Evaluatie Project Professioeel Ikope e Aabestede (PIA) Meer waarde met PIA Evaluatie Project Professioeel Ikope e Aabestede (PIA) Voorwoord De Stuurgroep PIA heeft i maart 2006 aa

Nadere informatie

evaluatie in de goede toon

evaluatie in de goede toon P r o v i c i e N o o r d - H o l l a d evaluatie i de goede too Tusse raad e burgemeester Hadreikig evaluatiegesprek gemeeteraad e burgemeester evaluatie i de goede too Tusse raad e burgemeester P R

Nadere informatie

TAF Overlijdensrisicoverzekering

TAF Overlijdensrisicoverzekering TAF Overlijdesrisicoverzekerig Ee overlijdesrisicoverzekerig zoals ú het wilt TAF biedt u uitstekede overlijdesrisicoverzekerige die uw abestaade bescherme tege de ogeweste fiaciële gevolge va overlijde.

Nadere informatie

Project levenskast Project levenskast. 1 Levensgeschiedenis. 2/ Nood: 3/ Doelstellingen 4/ Project levenskast 5/ Evaluatie

Project levenskast Project levenskast. 1 Levensgeschiedenis. 2/ Nood: 3/ Doelstellingen 4/ Project levenskast 5/ Evaluatie Project leveskast WZC Markizaat Ergotherapeute - Karlie Puttema 1 Project leveskast 1/ Levesgeschiedeis 2/ Nood: ð project met levesgeschiedeisse ð visie demetie 3/ Doelstellige 4/ Project leveskast 5/

Nadere informatie

Hogeschool Utrecht Faculteit Educatie Schoolscan Vathorst Online Evaluatie Instrument mei 2013

Hogeschool Utrecht Faculteit Educatie Schoolscan Vathorst Online Evaluatie Instrument mei 2013 www. Olie Evaluatie Istrumet Hogeschool Utrecht Faculteit Educatie Schoolsca Vathorst mei 2013 Alle rechte voorbehoude. CopyRight 2013 DigiDoc Schoolsca Vathorst: Algemee Pagia 1 va 11 Algemee Eigeschappe

Nadere informatie

JOGG-Noordwest: positieve resultaten bieden kansen voor de toekomst

JOGG-Noordwest: positieve resultaten bieden kansen voor de toekomst JOGG-Noordwest: positieve resultate biede kase voor de toekomst Ee evaluatieoderzoek va de pilotfase va ee wijkgerichte aapak i de Utrechtse aadachtswijk Noordwest Gôkky Zeistra, Naah Tak, Moique de Koig,,

Nadere informatie

Deel I. Kenmerken van ADHD. Hoofdstuk 1. Wat we weten over de stoornis ADHD. 1.1 De basiskenmerken

Deel I. Kenmerken van ADHD. Hoofdstuk 1. Wat we weten over de stoornis ADHD. 1.1 De basiskenmerken Deel I hoofdstuk 1 Deel I Wat we wete over de stooris ADHD Hoofdstuk 1 Kemerke va ADHD Altijd druk? De letters ADHD staa volges sommige vooral voor: Alle Dage Heel Druk. Dat klopt lag iet altijd. Niet

Nadere informatie

imtech Arbodienst (versie 2.0) imtech arbodienst

imtech Arbodienst (versie 2.0) imtech arbodienst imtech Arbodiest (versie 2.0) veilig e gezod werke imtech arbodiest Wat is legioella? Legioella is ee bacteriefamilie die voorkomt i alle mogelijke waters: riviere, mere e ook i leidigwater. Waeer waterdruppeltjes

Nadere informatie

Wennen op Avonturijn

Wennen op Avonturijn WWW.AVONTURIJN.NL Wee op Avoturij 2 3 Weprocedure Kideropvag Avoturij Kideropvag Avoturij hateert bij plaatsig va de kidere ee weprocedure: ee oderdeel va het Kwaliteitshadboek va Avoturij. De wijze waarop

Nadere informatie

Naar een werkbare verhouding tussen gemeenten en corporaties. Lessen uit het SEV-experiment Bod op de woonvisie

Naar een werkbare verhouding tussen gemeenten en corporaties. Lessen uit het SEV-experiment Bod op de woonvisie Naar ee werkbare verhoudig tusse gemeete e corporaties Lesse uit het SEV-experimet Bod op de woovisie Dit is ee publicatie uit het SEV-programma: Woe e Orgaisatie U kut SEV-publicaties vide op www.sev.l

Nadere informatie

Veilige voornemens voor 2018

Veilige voornemens voor 2018 Veilige vooremes voor 2018 Axel Eisses, Keiset 8 februari 2018 Itroductie Persoosgegeves zij iet weg te deke uit het oderwijs. Je ka iet zoder ze e ze make ieuwe otwikkelige als gepersoaliseerd oderwijs

Nadere informatie

Duaal of deeltijd? Een onderzoek naar de duale en de deeltijdopleidingsvariant tot docent. Arjan Woord (08WO2009L)

Duaal of deeltijd? Een onderzoek naar de duale en de deeltijdopleidingsvariant tot docent. Arjan Woord (08WO2009L) Duaal of deeltijd? Ee oderzoek aar de duale e de deeltijdopleidigsvariat tot docet Arja Woord (08WO2009L) Mior Leidiggeve (cursusjaar 2011/2012) Begeleider: Chris Flikweert jui, 2012 Arja Woord (08WO2009L)

Nadere informatie

Bindend advies. Stichting Klachten en Geschillen Zorgverzekeringen. c. d. Partijen. : A te B, in deze vertegenwoordigd door C vs.

Bindend advies. Stichting Klachten en Geschillen Zorgverzekeringen. c. d. Partijen. : A te B, in deze vertegenwoordigd door C vs. c. d. Stichtig Zorgverzekerige f I- I J /' Bided advies Partije, Zaak Zaakummer Zittigsdatum : A te B, i deze vertegewoordigd door C vs. D te E : Hulpmiddelezorg, MOTOmed : 2006,02175 : 2 mei 2007 Geschillecommissie

Nadere informatie

Committee / Commission ECON. Meeting of / Réunion du 31/08/2011 BUDGETARY AMENDMENTS / AMENDEMENTS BUDGÉTAIRES. Rapporteur: Olle LUDVIGSSON

Committee / Commission ECON. Meeting of / Réunion du 31/08/2011 BUDGETARY AMENDMENTS / AMENDEMENTS BUDGÉTAIRES. Rapporteur: Olle LUDVIGSSON Committee / Commissio ECON Meetig of / Réuio du 31/08/2011 BUDGETARY AMENDMENTS / AMENDEMENTS BUDGÉTAIRES Rapporteur: Olle LUDVIGSSON NL NL Otwerpamedemet 6802 === ECON/6802 === igedied door Commissie

Nadere informatie

Alles wat u moet weten over asbest in en om uw woning

Alles wat u moet weten over asbest in en om uw woning Alles wat u moet wete over asbest i e om uw woig is meestal iet gevaarlijk. Maar waeer da wel? Dat kut u leze i deze folder. We legge uit wat asbest precies is, welke soorte er zij, welke gezodheidsrisico

Nadere informatie

Toelichting bij Opbrengstgegevens VAVO 2011-2013

Toelichting bij Opbrengstgegevens VAVO 2011-2013 Toelichtig bij Opbregstgegeves VAVO 2011-2013 Ihoud Ileidig Aatal deelemers exame Kegetalle toezicht exames CE-cijfer alle vakke CE-cijfer alle vakke - tred SE-cijfer mius CE cijfer alle vakke Percetage

Nadere informatie

Formaliteiten bij overlijden Informatie voor nabestaanden

Formaliteiten bij overlijden Informatie voor nabestaanden Formaliteite bij overlijde Iformatie voor abestaade NFOINFOINFOIN FOINFOINFOINF 2 Ileidig Omdat ee aaste uit uw familie of vriedekrig is overlede e het u moeilijk valt u uw aadacht te richte op de formaliteite

Nadere informatie

PaVEM-pilots in Rotterdam

PaVEM-pilots in Rotterdam De PaVEM-pilots i Rotterdam Publieksversie eidrapport Serife Aytemir: ambassadrice bij Sezer Cosult 1 portret Het geeft ee goed gevoel als je ee vrouw zover krijgt dat ze ee cursus gaat volge. Veel vrouwe

Nadere informatie

Kwaliteit van de persoonsgegevens. Resultaten Gemeente Alpen aan den Rijn

Kwaliteit van de persoonsgegevens. Resultaten Gemeente Alpen aan den Rijn Kwaliteit va de persoosgegeves Resultate Gemeete Alpe aa de Rij Klik Ted om Dicks, de titelstijl Hek-Ja va Wieseekker het model te bewerke Ageda Doel va het oderzoek Irichtig va het oderzoek Resultate

Nadere informatie

Op zoek naar een betaalbare starterswoning? Koop een eigen huis met korting

Op zoek naar een betaalbare starterswoning? Koop een eigen huis met korting Op zoek aar ee betaalbare starterswoig? Koop ee eige huis met kortig Op zoek aar ee betaalbare starterswoig? Koop ee eige huis met kortig Pagia Ee eige huis waar u zich helemaal thuis voelt. Dat wil iederee!

Nadere informatie

Leerlingtevredenheidsonderzoe ek

Leerlingtevredenheidsonderzoe ek Leerligtevredeheidsoderzoe ek 2017-2018 februari 2018 Havo de Hof Leerligtevredeheidsoderzoek 2017-2018: Algemee Pagia 1 va 5 Algemee Eigeschappe Equête Nummer ENQ156484 Naam Leerligtevredeheidsoderzoek

Nadere informatie

De kracht van de ondernemer in Zoetermeer en Leidschendam-Voorburg. Thema: Het roer om op de regionale arbeidsmarkt

De kracht van de ondernemer in Zoetermeer en Leidschendam-Voorburg. Thema: Het roer om op de regionale arbeidsmarkt De kracht va de oderemer i Zoetermeer e Leidschedam-Voorburg Thema: Het roer om op de regioale arbeidsmarkt De Kracht va de Oderemer i Zoetermeer e Leidschedam-Voorburg Het roer om op de regioale arbeidsmarkt

Nadere informatie

DEFINITIEF RAPPORT VAN BEVINDINGEN ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING BIJ. PC SBO De Sleutel

DEFINITIEF RAPPORT VAN BEVINDINGEN ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING BIJ. PC SBO De Sleutel DEFINITIEF RAPPORT VAN BEVINDINGEN ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING BIJ PC SBO De Sleutel Plaats : Vroomshoop BRIN-ummer : 01KZ Arragemetsummer : 77559 Oderzoek uitgevoerd op : 26 ovember 2009 Rapport

Nadere informatie

we willen graag zelf klussen in onze nieuwe woning.

we willen graag zelf klussen in onze nieuwe woning. ZELF AANGEBRACHTE VOORZIENINGEN we wille graag zelf klusse i oze ieuwe woig. ECHT WEL. Zelf uw woig aar wes veradere De woig die u va os huurt, wilt u atuurlijk aar uw eige smaak irichte. U kiest zelf

Nadere informatie

VAIO-Link Online Service Gids

VAIO-Link Online Service Gids VAIO-Lik Olie Service Gids "Wij behadele iedere idividuele klacht met zorg, aadacht e respect e we zorge ervoor dat iedere klat ee goed gevoel heeft over de ervarig die hij had of zal hebbe met het VAIO-Lik

Nadere informatie

Draagt het Ondernemersfonds Pijnacker-Nootdorp bij aan een gezonde locale economie?

Draagt het Ondernemersfonds Pijnacker-Nootdorp bij aan een gezonde locale economie? Evaluatie va pilot periode 2012-2014 Draagt het Oderemersfods Pijacker-Nootdorp bij aa ee gezode locale ecoomie? Met deze publicatie iformere wij u over het Oderemersfods Pijacker-Nootdorp. U leest hoe

Nadere informatie

ZZZ92VSLHJHOQO. Huygens College. VO Vensters voor verantwoording Leerlingen Online Evaluatie Instrument. april 2017

ZZZ92VSLHJHOQO. Huygens College. VO Vensters voor verantwoording Leerlingen Online Evaluatie Instrument. april 2017 VO Vesters voor veratwoordig Leerlige 2016 Pagia 1 va 6 ZZZ92VSLHJHOQO Olie Evaluatie Istrumet Huyges College VO Vesters voor veratwoordig Leerlige 2016 april 2017 Alle rechte voorbehoude. CopyRight 2017

Nadere informatie

Hogeschool Utrecht Faculteit Educatie

Hogeschool Utrecht Faculteit Educatie Olie Rapport Hogeschool Utrecht Faculteit Educatie Istellig Stadaard Rapport HBOspiegel.l 21--2013 Dit rapport is automatisch gegeereerd: 22--2013 09:46:09 DigiDoc Web Hostig Aalyse: Aalyse: Vathorst -

Nadere informatie

KIEZEN VOOR DIVERSITEIT

KIEZEN VOOR DIVERSITEIT KIEZEN VOOR DIVERSITEIT Bart De Wever draait plaatjes op de 'Homo Top 100' i de Atwerpse club Red & Blue. Aders durve deke & doe Ee holebi- e trasgeder-folder, is dat vadaag og wel odig? Die vraag stelle

Nadere informatie