Uitvoeringsnota Horeca 2014 Vergunningverlening, toezicht en handhaving

Transcriptie

1 Uitvoeringsnota Horeca 2014 Vergunningverlening, toezicht en handhaving Afdelingen ROV en VKH, 20 januari 2014

2 1 Uitvoeringsnota Horeca 2014 Inhoud Inleiding 2 1. Nieuwe Drank- en Horecawet 3 2. Wet- en regelgeving en beleidskader 3 3. Speerpunt jeugd en alcohol 4 4. Horeca in Amstelveen 5 5. Vergunningverlening Drank- en Horecawet Bibob Proces vergunningverlening 6 6. Toezicht en handhaving Overzicht toezichtstaken Strategieën en instrumenten Handhavingsstrategie Organisatie van toezicht en handhaving 9 7. Klachten en handhavingsverzoeken Automatisering Planning en programmering 2014 ROV en VKH Vergunningverlening Toezicht en handhaving 10 Bijlage 1 Handhavingsstrategie 12 Bijlage 2 Besluit bestuurlijke boete Drank- en Horecawet 13

3 2 Uitvoeringsnota Horeca 2014 Inleiding De wijziging van de Drank- en Horecawet (DHW) per 1 januari 2013 heeft grote gevolgen voor de gemeente Amstelveen: zo zijn de toezichthoudende taken van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) overgegaan op de gemeente, ligt het bevoegd gezag bij de burgemeester en is de gemeente verplicht om een verordening op te stellen met speciale regels voor de paracommerciële horeca. De nieuwe taken hebben ook tot gevolg dat er een geheel nieuwe handhavingsstrategie is opgesteld. Het grote aantal nieuwe taken en bevoegdheden op het terrein van toezicht en handhaving heeft ook gevolgen voor de interne organisatie van toezicht en handhaving binnen de afdeling Veiligheid, Kabinet en Handhaving (VKH). Ook op het terrein van vergunningverlening verandert het een en ander. Dit heeft vooral te maken met de deregulering en de vermindering van de administratieve lasten ten gunste van de ondernemers. Om invulling te geven aan de uitvoering van de nieuwe wettelijke taken en de integraliteit daarbij te waarborgen, hebben de afdelingen Ruimtelijke Ordening en Vergunningen (ROV) en VKH deze uitvoeringsnota opgesteld. De uitvoeringsnota heeft betrekking op drank en horeca in brede zin; naast de commerciële en de paracommerciële horeca komen ook slijterijen, supermarkten en overige detailhandel aan bod. Daarnaast gaat speciale aandacht uit naar het speerpunt jeugd en alcohol.

4 3 Uitvoeringsnota Horeca Nieuwe Drank- en Horecawet Op 1 januari 2013 is de nieuwe Drank- en Horecawet (DHW) in werking getreden. De belangrijkste wijzigingen zijn de overdracht van de toezichthoudende taken van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) naar de gemeente, het aanwijzen van de burgemeester als het bevoegde gezag (voorheen was het college bevoegd m.b.t. de handhaving) en de verplichting om een verordening op te stellen met speciale regels voor de paracommerciële horeca. De gewijzigde DHW heeft de volgende doelstellingen: Effectiever tegengaan van schadelijk alcoholgebruik door jongeren. Terugdringen van alcoholgerelateerde overlast en verstoring van de openbare orde. Vermindering van de administratieve lasten. De nieuwe DHW stelt de gemeente Amstelveen beter in staat om lokaal beleid te ontwikkelen en zelf uit te voeren dat goed aansluit op de lokale situatie en problematiek rondom drankverstrekking en drankgebruik/misbruik. Met de nieuwe DHW in de hand kunnen wij beter uitvoering geven aan één van de speerpunten van het gemeentelijke jeugdbeleid, namelijk de aanpak van (overmatig) alcoholgebruik onder jongeren. Per 1 januari 2014 treedt nog een belangrijke wetswijziging in, namelijk de verhoging van de leeftijdsgrens om alcohol te mogen kopen. Deze leeftijd gaat van 16 naar 18 jaar. Vooruitlopend op deze wetswijziging wordt in deze uitvoeringsnota al gesproken over de minimale leeftijd van 18 jaar. 2. Wet- en regelgeving en beleidskader Voor de horecasector worden de meeste regels bepaald door de DHW en de APV. Alle horecabedrijven binnen de gemeente Amstelveen, van alcoholschenkende cafés en restaurants, tot alcoholvrije zaken, van sportkantines tot de culturele sector, voor al deze gevallen geldt de exploitatievergunning op grond van de APV. Daarnaast dienen alcoholschenkende horeca-inrichtingen ook een DHW vergunning te hebben en zich te houden aan de inrichtingseisen van het Besluit eisen inrichtingen Drank- en Horecawet. Voor slijterijen bevat de DHW aparte bepalingen en inrichtingseisen. Binnen de detailhandelsector wordt geen alcohol geschonken voor consumptie ter plaatse zodat een DHW vergunning niet nodig is, maar deze bedrijven dienen zich wel te houden aan de regels van de DHW zoals de naleving van de leeftijdsgrenzen bij de verkoop van alcohol. Naast de DHW voorziet de APV in regels voor de horeca sector, deze zijn gericht op de invloed van de horeca op de woon- en leefomgeving en op de openbare orde en veiligheid. Hieronder vallen onder meer bepalingen over terrassen en openingstijden. Sinds de inwerkingtreding van de nieuwe DHW zijn gemeenten verplicht om een verordening op te stellen voor de paracommerciële horeca. Deze verordening bevat aanvullende bepalingen voor de horeca bij sportverenigingen, culturele instellingen, jeugdorganisaties, educatieve en recreatieve instellingen, wijkcentra en kerkelijke instellingen. Bij besluit van 25 september 2013 heeft de gemeenteraad van Amstelveen de Verordening Paracommercie vastgesteld. Ook de bestemmingsplannen zijn van invloed op de (paracommerciële) horeca. Niet overal wordt (paracommerciële) horeca toegestaan en per bestemmingsplan kan de regeling met betrekking tot de horeca verschillen. In het Oude Dorp is de aanwezige horeca als geheel bijvoorbeeld gebonden aan een maximaal aantal vierkante meters. Het beleidskader voor deze uitvoeringsnota bestaat in de eerste plaats uit de Horecanota waarin de beleidskeuzes zijn opgenomen op het gebied van drank en horeca in brede zin. Daarnaast zijn het Strategisch Meerjarenprogramma Integrale Handhaving en het Uitvoeringsprogramma Toezicht en Handhaving (wordt jaarlijks vastgesteld) van belang voor deze uitvoeringsnota.

5 4 Uitvoeringsnota Horeca Speerpunt jeugd en alcohol Het merendeel van de Amstelveense jongeren heeft gelukkig geen alcoholproblemen. Toch is het (overmatig) gebruik van alcohol door een kleine groep jongeren binnen onze gemeente een punt van zorg. Het jongerenwerk ziet in contacten met jongeren op straat, dat er op straat in Amstelveen sprake is van een zorgelijke alcoholconsumptie door jongeren in de leeftijd van 12 tot 23 jaar. Opvallend voor Amstelveen is de verschuiving in het gebruik van soft naar sterke drank onder de jeugd op straat. Bevindingen van het gemeentelijke jongerenwerk worden ingebracht in het integrale overleg alcohol en drugs overlast Amstelveen (hang)jongeren. In het eerste kwartaal van 2014 zal dit overleg resulteren in een integraal plan (preventie en handhaving alcohol en drugs straatcultuur). Maatwerk is uitgangspunt met zowel de zorgkant als de overlastkant als invalshoek. Om uitvoering te geven aan het speerpunt van het college om het alcoholgebruik door jongeren aan te pakken, wordt ingezet op drie punten: 1. Beperken beschikbaarheid alcohol Door het beperken van de beschikbaarheid beginnen jongeren op latere leeftijd met drinken en als ze drinken, drinken ze minder. Minder beschikbaarheid betekent letterlijk minder aanwezig (op feestjes of in de sportkantine), maar ook dat alcoholhoudende drank op minder plaatsen wordt verkocht of minder makkelijk voorhanden is. Concrete vertaling van het speerpunt wordt uitgewerkt in het beleid en de Verordening Paracommercie, waarin bepalingen zijn opgenomen die onder meer de schenktijden in sportkantines vastleggen (1 uur voor de eerste, tijdens en 1 uur na de laatste activiteit) en sterke drank in sport, jeugd- en onderwijsinstellingen verbieden. Bovendien zijn happy hours binnen paracommerciële instellingen niet toegestaan. 2. Handhaving leeftijdsgrenzen alcohol Sinds de wijziging van de DHW is de gemeente ook verantwoordelijk voor het toezicht op supermarkten en overige detailhandel. De nieuwe wetgeving geeft de burgemeester een extra sanctiemogelijkheid, de zogenaamde three strikes out regeling. Alcoholverkopende detailhandelaren die 3 keer in 12 maanden de wet overtreden door alcoholverkoop aan minderjarigen, kunnen een verkoopverbod van alcohol opgelegd krijgen variërend van 1 tot 12 weken. Uit mysteryshop-onderzoeken blijkt dat de naleving van de leeftijdsgrens van 16 jaar bij alcoholverstrekking met name in supermarkten onder de maat is. In Amstelveen is vastgesteld dat in 59% van de aankooppogingen de verkoper de wettelijke leeftijdsgrens van 16 jaar voor verkoop van alcohol niet correct naleeft. Er zijn signalen van het gemeentelijk jongerenwerk over veelvuldige inkoop van alcohol door jongeren voor consumptie op straat en het kopen voor of doorgeven aan (doorverkoop) andere (16 min) jeugd. De gemeente Amstelveen zet in op het handhaven van de leeftijdsgrenzen door controles uit te (laten) voeren bij supermarkten, slijterijen, cafetaria s en cafés, maar ook bij school- en hockeyfeesten, ter voorkoming van verkoop van alcohol aan minderjarigen. Per 1 januari 2014 verbiedt de nieuwe DHW jongeren onder de 18 jaar om alcoholhoudende drank bij zich te hebben op voor publiek toegankelijke plaatsen. De gemeente heeft de bevoegdheid om handhavend op te treden en jongeren te beboeten. De wetgever legt hier duidelijk ook de verantwoordelijkheid bij de jongeren zelf en niet alleen meer bij de drankverstrekkers. In paragraaf 6.2 wordt toegelicht hoe de handhavers hier uitvoering aan geven. 3. Bewustwording en preventie Het meest effectief is bewustwording door confrontatie met de gevolgen van alcohol voor de gezondheid (hersenschade), schoolprestaties en daarmee het carrièreperspectief van jongeren. De gemeente zet in op preventie door preventieprojecten onder meer in het voortgezet en primair onderwijs. Concrete maatregelen ter uitvoering van het gemeentelijk beleid ten aanzien van de preventie van alcoholgebruik door jongeren worden opgenomen in het preventie- en handhavingsplan alcohol. De nieuwe DHW stelt dit plan verplicht in artikel 43a.

6 5 Uitvoeringsnota Horeca Horeca in Amstelveen Om uitvoering te geven aan de nieuwe taken en deze zo efficiënt en integraal mogelijk op te pakken, heeft er een inventarisatie plaatsgevonden van de gehele horeca sector. De nieuwe DHW is aanleiding geweest om het totale vergunningenbestand te actualiseren. Met name binnen de paracommerciële sector bleken diverse vergunningen niet meer actueel. Er is veel verloop in leidinggevenden die op de vergunning staan en ook hebben er veranderingen plaatsgevonden binnen paracommerciële instellingen die inmiddels een commerciële exploitant hebben. Hoewel het de verantwoordelijkheid van de betrokken ondernemer/vereniging zelf is om wijzigingen bij de gemeente aan te geven en een aanpassing op de vergunning dan wel een nieuwe vergunning aan te vragen, blijkt dit in veel gevallen niet te gebeuren. In de loop der jaren is daardoor het vergunningenbestand verouderd. Daarnaast vindt sinds 2010 een gefaseerde invoering van de exploitatievergunning plaats. Alle horecainrichtingen zijn/worden aangeschreven om een exploitatievergunning aan te vragen. Hierbij wordt ook een evt. terras meegenomen. Begonnen is met het aanschrijven van de commerciële inrichtingen. In het laatste kwartaal van 2013 worden, na inwerkingtreding van de Verordening Paracommercie, ook de paracommerciële instellingen aangeschreven. De bestemmingsplantoets maakt integraal onderdeel uit van de toetsing op de aanvraag voor een exploitatievergunning. Dit in tegenstelling tot de aanvraag voor een DHW-vergunning. Bij bestaande ondernemingen die worden aangeschreven om een exploitatievergunning aan te vragen, kan blijken dat sprake is van strijd met het bestemmingsplan. Per geval wordt onderzocht of legalisatie te realiseren is. De gemeente Amstelveen heeft momenteel (telling 15 december 2013) 214 alcoholverkopende bedrijven (horeca, supermarkten, slijterijen, sportkantines, cafetaria s, etc.) en 23 alcoholvrije bedrijven: 109 commerciële horecabedrijven (waarvan 23 alcoholvrije horeca bedrijven); 69 paracommerciële rechtspersonen; 10 slijterijen/wijnwinkels; 19 supermarkten; 30 detailhandel. 5. Vergunningverlening 5.1. Drank- en Horecawet De nieuwe DHW leidt op een aantal punten tot vereenvoudiging van het vergunningenstelsel en vermindering van administratieve lasten: De Verklaring Sociale Hygiëne is niet langer verplicht bij het verstrekken van alcohol bij bijzondere gelegenheden van zeer tijdelijke aard. De burgemeester heeft de bevoegdheid gekregen om hiervan af te wijken. Aangezien voldoende kennis over gebruik van alcohol en sociale hygiëne bijdragen aan alcoholmatiging en beperking van overlast van de openbare orde stelt de burgemeester de Verklaring Sociale Hygiëne verplicht. Niet operationele leidinggevenden hoeven niet langer in het bezit te zijn van een Verklaring Sociale Hygiëne. Het is niet langer noodzakelijk om een nieuwe Drank- en Horecavergunning aan te vragen wanneer er een wijziging van de leidinggevende plaatsvindt. Voortaan kan door middel van een melding een nieuwe leidinggevende worden gemeld. Hiervoor is één landelijk meldingformulier ontwikkeld. De opbouw van de vergunning zelf is hiermee ook gewijzigd aangezien de leidinggevende(n) niet langer in de vergunning zelf maar in een apart aanhangsel bij de DHW-vergunning worden weergegeven. Voor jaarlijks terugkerende feesten kan worden volstaan met één ontheffing (artikel 35 DHW), op voorwaarde dat de verstrekking van zwak alcoholische drank elke keer onder leiding van dezelfde persoon geschiedt.

7 6 Uitvoeringsnota Horeca 2014 De beslistermijn op een aanvraag om een Drank- en Horecavergunning is verkort van drie maanden naar acht weken. Voor nieuwe paracommerciële instellingen geldt de uniforme openbare voorbereidingsprocedure van maximaal zes maanden (artikel 6 DHW) Bibob De Wet bevordering integriteitsbeoordelingen door het openbaar bestuur (Bibob) geeft gemeenten de mogelijkheid om de integriteit van houders en/of aanvragers van vergunningen te toetsen. Door het uitvoeren van de Bibob-toets wordt de achtergrond van het bedrijf en de aanvrager(s) onderzocht. Als er vermoedens zijn van een crimineel verleden, kan de gemeente een uitgebreid onderzoek (een Bibobadvies) aanvragen bij het Bureau Bibob (onderdeel van het Ministerie van Veiligheid en Justitie). Het Bibob-advies kan vervolgens worden gebruikt om een besluit te nemen op de aanvraag. Op 1 juli 2013 is de Wet Bibob gewijzigd. Hieronder volgen de belangrijkste wijzigingen met betrekking tot de vergunningverlening: bij ministeriële regeling is per branche een nieuw standaard Bibob-vragenformulier vastgesteld dat bestuursorganen kunnen gebruiken bij het instellen van het eigen onderzoek; aan de betrokkene kan een afschrift van het Bibob-advies worden verstrekt; de termijn voor het Bureau Bibob om een advies te geven, is uitgebreid van 4 naar 8 weken. De extra verlengingsmogelijkheid van 4 weken blijft bestaan. Het bestuursorgaan heeft meer instrumenten gekregen om zelf een diepgaandere Bibob-toets te kunnen doen, zonder daarvoor het Bureau Bibob te hoeven benaderen: bestuursorganen kunnen bij het Bureau Bibob nagaan of een bedrijf of persoon al eerder is gescreend en wat de uitkomst daarvan was; bestuursorganen kunnen op naam van een natuurlijke persoon zoeken in het Handelsregister van de Kamer van Koophandel; bestuursorganen kunnen justitiële en strafvorderlijke gegevens van de betrokkene opvragen bij de Justitiële informatiedienst van het Ministerie van Veiligheid en Justitie en het Openbaar Ministerie; het Regionaal Informatie- en Expertisecentrum en de lokale driehoek (politie, burgemeester en Openbaar Ministerie) krijgen inzage in het Bibob-advies, voor zover de gegevens noodzakelijk zijn voor het ondersteunen van het bestuursorgaan bij het toepassen van deze wet. Voor het uitvoeren van de Bibob-toets hanteert de gemeente Amstelveen de volgende werkwijze: bestaande ondernemingen waarvoor in het verleden een Bibob-toets is uitgevoerd worden niet opnieuw getoetst; alle nieuwe aanvragen voor een exploitatie- en/of drank- en horecavergunning krijgen een zogeheten lichte Bibob-toets, waarbij een vragenformulier ingevuld dient te worden en verschillende documenten overhandigd dienen te worden zoals een kopie van de koopovereenkomst en jaarrekeningen. Indien uit deze toets zaken aan het licht komen die nader onderzocht dienen te worden dan wordt een uitgebreidere toets uitgevoerd; op aanwijzing van de politie of het Openbaar Ministerie kan een Bibob-onderzoek worden gestart Proces vergunningverlening Het huidige proces van vergunningverlening voor DHW- en exploitatievergunningen ziet er in hoofdlijnen als volgt uit: binnenkomst aanvraag; registratie in InProces, aanmaak digitaal dossier, toekenning zaaktype en zaaknummer; controle zaaktype, bijschrijven op postlijst, aanmaken ontvangstbevestiging; uitvoeren pretoets waarbij wordt gekeken of de aanvraag compleet is ingediend, welke adviseurs noodzakelijk zijn; uitreksel KvK, BRP, curateleregister opvragen; evt. opstellen brief verzoek om aanvullende gegevens; opstellen ontvankelijkheidsbrief bij complete aanvraag; uitzetten adviezen in- en extern;

8 7 Uitvoeringsnota Horeca 2014 uitvoeren levensgedragtoets; uitvoeren Bibob-toets; inhoudelijke beoordeling aanvraag; maken besluit verlenen/afwijzen vergunning. Bovenstaand overzicht kan, indien noodzakelijk, uitgebreid worden met aanvullende stappen in het kader van onder andere de Bibob-toets en eventuele verlenging van de beslistermijn op de aanvraag. 6. Toezicht en handhaving De DHW geeft de gemeente een groot aantal nieuwe bevoegdheden, taken en verantwoordelijkheden om de problematiek rondom drankverstrekking en drankgebruik/misbruik aan te pakken. Dat vraagt ook om aandacht voor de interne organisatie van toezicht en handhaving en het borgen van de nieuwe werkzaamheden. Hieronder volgt een overzicht van de nieuwe DHW toezichtstaken en een toelichting bij de wijze waarop de gemeente Amstelveen hieraan uitvoering geeft Overzicht toezichtstaken Toezicht en handhaving op het gebied van horeca in brede zin (DHW en APV) omvat de volgende werkterreinen: reguliere horeca (alcoholschenkend en alcoholvrij) paracommerciële horeca slijterijen supermarkten overige detailhandel evenementen tapontheffingen APV (exploitatievergunning, terras, speelautomaten, alcoholverbodsgebied etc.) bezit van alcohol door jeugdigen onder 18 jaar op voor het publiek toegankelijke plaatsen Naast bovengenoemde taken zijn er toezichtstaken, specifiek gericht op het alcoholgebruik en de verstrekking aan jeugdigen onder de 18 jaar. Het toezicht op de naleving van artikel 45 DHW, dat luidt dat het verboden is op voor publiek toegankelijke plaatsen alcoholhoudende drank aanwezig te hebben of voor consumptie gereed te hebben als degene de leeftijd van 18 jaar nog niet heeft bereikt, zal veelal worden uitgevoerd door de BOA s van de afdeling VKH, team Buitenruimte. In 2013 was het nog mogelijk om ondersteuning te vragen van het leeftijdgrenzenteam van de NVWA om te controleren of er geen alcohol verstrekt wordt aan personen die de vereiste leeftijd nog niet hebben bereikt. Verder zal er in 2014 wederom gewerkt worden met de zogenaamde mysteryshoppers om met name het naleefgedrag van de supermarkten te controleren. Met uitzondering van de controles die in opdracht van de gemeente uitgevoerd worden door de NVWA en de mysteryshoppers worden de bovengenoemde controles uitgevoerd door gemeentelijke toezichthouders DHW. Dat geldt ook voor de controles op de naleving van de Wet op de kansspelen (Wok), die als integraal onderdeel zijn meegenomen in de horecacontroles en de handhavingsstrategie. Deze controle is gericht op drie aspecten: er zijn maximaal twee kansspelautomaten (met aanwezigheidsvergunning) toegestaan in een hoogdrempelige inrichting; er wordt voldaan aan de voorschriften uit de aanwezigheidsvergunning speelautomaten; jeugdigen jonger dan 18 jaar worden niet aan kansspelautomaten toegelaten.

9 8 Uitvoeringsnota Horeca Strategieën en instrumenten Het reguliere handhavingsinstrumentarium bestaat uit de last onder dwangsom, de last onder bestuursdwang en de intrekking van de vergunning (artikel 31 DHW). Ter aanvulling hierop introduceert de nieuwe DHW diverse nieuwe instrumenten, zowel bestuursrechtelijk als strafrechtelijk, voor handhaving van de naleving van DHW voorschriften. Hieronder worden de nieuwe maatregelen kort toegelicht. Bestuurlijke boete Op grond van artikel 44a, eerste lid DHW kan voor de in dit artikel genoemde overtredingen een bestuurlijke boete worden opgelegd. Voor het sanctiemiddel bestuurlijke boete wordt alleen gekozen bij overtredingen die onomkeerbaar zijn, omdat deze in principe de volksgezondheid in gevaar hebben gebracht of gebracht kunnen hebben. Dit is in de lijn met de bedoeling van de gewijzigde DHW om het alcoholgebruik door jongeren terug te brengen. Het toepassen van de bestuurlijke boete vraagt veel capaciteit van de toezichthouders. Omdat het werkveld en het instrument bestuurlijke boete nieuw zijn, het opstellen van een bestuurlijke boete bewerkelijk is en de toezichthouders hier nog ervaring mee op moeten doen (bovendien zijn nog niet alle toezichthouders hiervoor opgeleid), is ervoor gekozen om in beginsel alleen gebruik te maken van de bestuurlijke boete bij overtreding van het verbod om bedrijfsmatig, of anders dan om niet, alcoholhoudende drank te verstrekken aan personen die nog niet onmiskenbaar de leeftijd van 18 jaar hebben bereikt (artikel 20, lid 1 DHW). De hoogte van de op te leggen bestuurlijke boete is vastgelegd in de bijlage bij het Besluit bestuurlijke boete Drank- en Horecawet. Dit besluit is opgenomen als bijlage 2 bij deze uitvoeringsnota. Bij de toepassing van deze bevoegdheid wordt uitvoering gegeven aan het speerpunt jeugd en alcohol. Schorsen vergunning Artikel 32, lid 1 DHW bepaalt dat de burgemeester bij overtreding van artikel 31, tweede en derde lid DHW in plaats van intrekking van de vergunning, deze kan schorsen voor een periode van ten hoogste 12 weken. Zie voor de toepassing van dit instrument de bijgevoegde handhavingsstrategie, paragraaf 3.3. Tijdelijk stilleggen alcoholverkoop in de detailhandel Ingevolge artikel 19a DHW kan de burgemeester een bedrijf de bevoegdheid ontzeggen zwakalcoholhoudende drank te verkopen voor ten minste een week en ten hoogste 12 weken. Deze sanctie kan worden toegepast als er binnen één jaar tijd sprake is van drie overtredingen van de leeftijdsgrens. Ontzeggen toegang De burgemeester kan, indien in strijd met de DHW alcoholhoudende drank wordt verstrekt, de toegang tot die ruimte ontzeggen op grond van artikel 36 DHW. Strafrechtelijk optreden (proces-verbaal) Op grond van artikel 45 DHW wordt strafrechtelijk opgetreden wanneer degene die de leeftijd van 18 jaar nog niet heeft bereikt in voor publiek toegankelijke plaatsen in het bezit is van alcohol. Het gaat hierbij ook om gesloten verpakkingen. Van dit verbod gaat in ieder geval al een preventieve werking uit. De toezichthouders hebben hiermee ook een goed instrument in handen om tegen alcoholgebruik door jongeren op straat (veelal in samenhang met overlast) op te kunnen treden. Weliswaar geldt op grond van de APV in enkele speciaal aangewezen gebieden reeds een verbod op het bezit van alcoholische drank op straat, maar het algemene karakter van het landelijk geldende verbod in artikel 45 DHW zal voor jongeren onder de 18 jaar effectiever zijn. Indien op voor het publiek toegankelijke plaatsen een persoon onder de 18 jaar wordt aangetroffen die alcoholhoudende drank aanwezig heeft of voor consumptie gereed heeft, wordt deze gestraft met een geldboete van de eerste categorie. Daarnaast krijgen de ouders een brief met een alcoholtest en bij een tweede overtreding volgt een huisbezoek. Bij de sanctiestrategie t.a.v. het huisbezoek staat maatwerk op basis van integrale samenwerking altijd voorop om effectiviteit te borgen.

10 9 Uitvoeringsnota Horeca 2014 Verder wordt strafrechtelijk opgetreden wanneer: de aanwezigheid van een persoon wordt toegelaten die in kennelijke staat van dronkenschap of kennelijk onder invloed van andere psychotrope stoffen verkeert (artikel 20, lid 5 DHW); in kennelijke staat van dronkenschap of kennelijk onder invloed van andere psychotrope stoffen dienst wordt gedaan in een slijtlokaliteit of horecalokaliteit (artikel 20, lid 6 DHW); bedrijfsmatig of anders dan om niet alcoholhoudende drank wordt verstrekt terwijl redelijkerwijs moet worden vermoed, dat dit tot verstoring van de openbare orde, veiligheid of zedelijkheid zal leiden (artikel 21 DHW) Handhavingsstrategie Door de nieuwe toezicht- en handhavingstaken is een geheel nieuwe en integrale handhavingsstrategie noodzakelijk. In de handhavingsstrategie drank en horeca zijn de sanctie stappenplannen uitgewerkt inzake overtreding van de DHW, APV en Wok. De overtredingen zijn verdeeld over drie categorieën, van lichte overtredingen naar zware overtredingen. Aangegeven is welke maatregel volgt op welke overtreding. Ook de hoogte van de dwangsom of bestuurlijke boete is hierin uitgewerkt. Zo is het voor een ieder duidelijk wat men kan verwachten bij overtreding van de DHW, APV en Wok. De handhavingsstrategie is opgenomen in bijlage 1 bij deze nota en wordt gelijktijdig met deze nota vastgesteld. De handhavingsstappenplannen in de Horecanota 2008 komen hiermee te vervallen. Voorlichting en communicatie Zoals ook is benadrukt in het Meerjarenbeleid Integrale Handhaving , is voorlichting en communicatie een belangrijk middel om te komen tot gedragsverandering en de beëindiging van overtredingen maar ook om eventuele overtredingen in de toekomst te voorkomen. Zeker nu de DHW is gewijzigd en de gemeente nieuwe taken en bevoegdheden heeft, is voorlichting en communicatie richting ondernemers en bewoners erg belangrijk Organisatie van toezicht en handhaving Door de overgang van de toezichthoudende taken van de NVWA naar de gemeente zijn deze nieuwe taken toebedeeld aan de toezichthouders/handhavers van de Afdeling VKH, team Objectgebonden Toezicht en Handhaving (VKH-O) en team Buitenruimte (VKH-B). De werkzaamheden worden over beide teams verdeeld. Heel globaal gezegd is er een scheiding aan te brengen in toezicht binnen horecainrichtingen en toezicht buiten op straat. Team Buitenruimte concentreert zich op het DHW/APV toezicht op straat met nadruk op het bezit en gebruik van alcohol door jeugdigen (speerpunt van het college). Hoewel per 1 januari 2013 de toezichthoudende taken van de NVWA zijn overgedragen aan de gemeente, bepaalt de nieuwe DHW een overgangstermijn van 1 jaar (tot 1 januari 2014) waarin de gemeente nog gebruik kan maken van het leeftijdsgrenzenteam van de NVWA en met vragen bij de NVWA terecht kan. Ook na die overgangsfase blijft de NVWA vraagbaak voor gemeenten. Voor de uitvoering van het toezicht op grond van de DHW geldt als vereiste dat de toezichthouder beschikt over BOA-bevoegdheid en bovendien de opleiding Toezichthouder DHW succesvol heeft afgerond. Enkele BOA s van VKH-O en VKH-B hebben in 2013 deze opleiding gevolgd. De aangewezen BOA s die nog in opleiding zijn, kunnen tijdens het overgangsjaar (2013) al wel handhavend optreden. Naast het DHW toezicht zijn alle aangewezen toezichthouders binnen de afdeling VKH (ook degenen zonder BOA bevoegdheid) bevoegd om toezicht uit te oefenen op naleving van de APV. Een aantal keer per jaar organiseren de politie, de Arbeidsinspectie en de gemeente integrale horecacontroles. Onregelmatigheden die hierbij naar voren komen en op het terrein van de gemeentelijke bevoegdheden liggen, worden opgepakt conform de handhavingsstrategie (zie bijlage 1). De politie is aangewezen om op grond van de APV toezicht te houden op de horeca sector.

11 10 Uitvoeringsnota Horeca Klachten en handhavingsverzoeken Binnen de horecasector komen relatief veel klachten voor, deze hebben vaak te maken met geluidsoverlast, zowel veroorzaakt door muziek als door luidruchtige bezoekers (bijv. binnen in de zaak, op het terras en bij aankomst en vertrek) en troep op straat (sigarettenpeuken, gebroken glas, buiten urineren). Zeker als de nachtrust van omwonenden in het gedrang komt, wordt geluidsoverlast als een groot probleem ervaren. Voor muziek vanuit de horecazaak stelt het Activiteitenbesluit normen. Voor andere vormen van geluidsoverlast is de APV bepalend. In eerste instantie adviseert de gemeente omwonenden om in goed overleg met de horeca ondernemer tot een oplossing te komen. Als men er samen niet uit komt, is het mogelijk om een klacht of handhavingsverzoek bij de gemeente in te dienen. Voor de behandeling hiervan geldt dat anonieme klachten en handhavingsverzoeken niet in behandeling worden genomen, uitzonderingen daargelaten (ernstige spoed, direct gevaar en/of ernstige bedreiging). De aard en omvang van de overlast klachten zullen in kaart worden gebracht. De teams VKH-O en VKH- B werken in verband met de aspecten van openbare orde en veiligheid (OOV) nauw samen met team Veiligheid en Kabinet van de Afdeling VKH en met de politie. Indien er sprake blijkt van een bepaald patroon kan dit leiden tot het opzetten van een project dat integraal wordt opgepakt. Aangezien voor de wetswijziging niet de gemeente maar de NVWA belast was met klachten in relatie tot de naleving van de DHW, bleven deze veelal buiten het zicht van de gemeentelijke toezichthouders. Het gaat hierbij bijvoorbeeld om meldingen over de verkoop van alcohol aan jeugdigen, zowel in horecagelegenheden maar ook in supermarkten en slijterijen. In 2014 zal blijken wat de aard en omvang is van deze klachten. 8. Automatisering Vergunningaanvragen voor horeca-inrichtingen worden nog niet ondersteund door een geautomatiseerd werkproces. Deze procesondersteuning is noodzakelijk, omdat daarmee een rechtmatige en doelmatige vergunningverlening mogelijk wordt. Ook het toezicht en de handhaving met betrekking tot horecainrichtingen wordt daarmee eenvoudiger en duidelijker. In 2012 is onderzocht welk systeem invulling kan geven aan een goede procesondersteuning. Gekozen is voor het Vergunningen Informatie Systeem (VIS). Dit systeem is ontwikkeld door deskundigen binnen het werkveld en wordt al door een groot aantal gemeenten gebruikt. Via de Kadernota 2013 is geld beschikbaar gesteld voor de aanschaf en inrichting van het systeem, alsmede de benodigde koppelingen met bestaande systemen zoals InProces. Eind 2013 is gestart met de implementatie van dit systeem. 9. Planning en programmering 2014 ROV en VKH 9.1. Vergunningverlening Naast de reguliere werkvoorraad zullen 150 bedrijven (zowel commercieel als paracommercieel) aangeschreven worden voor het aanvragen van een exploitatievergunning. In de eerste helft van 2013 zijn de commerciële bedrijven gefaseerd aangeschreven. Na inwerkingtreding van de Verordening Paracommercie is gestart met de aanschrijving van paracommerciële bedrijven. Daarnaast zal er vanaf 2014 een start gemaakt worden met het actualiseren van de reeds verleende DHW-vergunningen Toezicht en handhaving De gemeente Amstelveen heeft momenteel (telling 15 december 2013) 214 alcoholverkopende bedrijven (horeca, supermarkten, slijterijen, sportkantines, cafetaria s, etc.) en 23 alcoholvrije bedrijven: 109 commerciële horecabedrijven (waarvan 23 alcoholvrije horeca bedrijven); 69 paracommerciële rechtspersonen;

12 11 Uitvoeringsnota Horeca slijterijen/wijnwinkels; 19 supermarkten; 30 detailhandel. Voor het Uitvoeringsprogramma Toezicht en Handhaving 2014 worden bij bovengenoemde bedrijven de volgende aantallen controles (per jaar) opgenomen: Reguliere controles commerciële (incl. alcoholvrije) en paracommerciële horeca en slijterijen: 1 Leeftijdsgrenzencontroles supermarkten en overige detailhandel: 2 Leeftijdsgrenzencontroles evenementen en sport/culturele feesten: totaal 10 evenementen/feesten Integrale controles met Arbeidsinspectie en politie: 4 (ongeveer 10 horecabedrijven per controle) Klachten/ad hoc zaken: 20 dossiers Alle reguliere horecabedrijven (alcoholvrij en alcoholschenkend), slijterijen en paracommerciële instellingen worden in 2014 eenmaal gecontroleerd op de naleving van de bepalingen van de DHW en de APV. Voor supermarkten en overige detailhandel staan twee controles gepland en worden zogenaamde mysteryshoppers ingezet om de naleving van de leeftijdsgrenzen te controleren. Het toezicht op alcoholverstrekking bij evenementen wordt ingepland op basis van de evenementenkalender. (In aansluiting op het objectgebonden toezicht bij evenementen geldt dat horecacontroles bij kleine evenementen niet onder de reguliere taken vallen.) De inschatting is dat in 70% van de reguliere controles handhaving nodig is. Dit kan juridische procedures met bezwaar, beroep en hoger beroep tot gevolg hebben. Voor klachten en ad hoc zaken zijn 20 dossiers met 20 uur per dossier begroot. Aangezien 2014 een overgangsjaar is en het gehele werkterrein nog in kaart gebracht moet worden en het toezicht nog vorm moet krijgen, is het aantal benodigde uren met enige terughoudendheid begroot. Vanaf 2015 zal een beter beeld bestaan van de benodigde inzet.

13 12 Uitvoeringsnota Horeca 2014 Bijlage 1 Handhavingsstrategie

14 13 Uitvoeringsnota Horeca 2014 Bijlage 2 Besluit bestuurlijke boete Drank- en Horecawet Besluit van 1 december 2004, houdende vaststelling van boetetarieven voor overtredingen van de Drank- en Horecawet (Besluit bestuurlijke boete Drank- en Horecawet) Wij Beatrix, bij de gratie Gods, Koningin der Nederlanden, Prinses van Oranje-Nassau, enz. enz. enz. Op de voordracht van Onze Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport van 11 oktober 2004, kenmerk VGB/GB , gedaan in overeenstemming met Onze Minister van Justitie; Gelet op artikel 44b, eerste lid, van de Drank- en Horecawet; De Raad van State gehoord (advies van 9 november 2004, nr. W /III); Gezien het nader rapport van Onze Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport van 25 november 2004, VGP/GB , gedaan in overeenstemming met Onze Minister van Justitie; Hebben goedgevonden en verstaan: Artikel 1 Als bijlage bedoeld in artikel 44b, eerste lid, van de Drank- en Horecawet wordt vastgesteld de bij dit besluit behorende bijlage. Artikel 2 Voor in de bijlage omschreven overtredingen van voorschriften gesteld bij of krachtens de Drank- en Horecawet, bepaalt het in de kolommen I en II opgenomen bedrag de bestuurlijke boete die opgelegd kan worden. Artikel 3 1. Het in kolom I van de bijlage genoemde bedrag geldt voor de natuurlijke persoon of rechtspersoon die op de dag waarop de overtreding is begaan minder dan vijftig werknemers telde. 2. Het in kolom II van de bijlage genoemde bedrag geldt voor de natuurlijke persoon of rechtspersoon die op de dag waarop de overtreding is begaan vijftig of meer werknemers telde. 3. Het in de kolommen I en II opgenomen bedrag van de bestuurlijke boete wordt met 50% verhoogd indien aan de natuurlijke of rechtspersoon aan wie de overtreding kan worden toegerekend door Onze Minister een bestuurlijke boete is opgelegd wegens overtreding van hetzelfde artikel van de Drank- en Horecawet en er nog geen twaalf maanden zijn verlopen sinds die eerdere bestuurlijke boete onherroepelijk is geworden. 4. Het in de kolommen I en II opgenomen bedrag van de bestuurlijke boete wordt met 100% verhoogd indien aan de natuurlijke of rechtspersoon aan wie de overtreding kan worden toegerekend door Onze Minister twee maal of vaker een bestuurlijke boete is opgelegd wegens overtreding van hetzelfde artikel van de Drank- en Horecawet en er nog geen twaalf maanden zijn verlopen sinds de eerste van die

15 14 Uitvoeringsnota Horeca 2014 bestuurlijke boetes onherroepelijk is geworden. 5. De in het derde en in het vierde lid bedoelde verhogingen kunnen lager worden gesteld dan in de bijlage is bepaald, ingeval het bedrag van de bestuurlijke boete op grond van bijzondere omstandigheden onevenredig hoog moet worden geacht. Artikel 4 Dit besluit treedt in werking met ingang van de eerste dag van de derde kalendermaand na de datum van uitgifte van het Staatsblad waarin zij wordt geplaatst. Artikel 5 Dit besluit wordt aangehaald als: Besluit bestuurlijke boete Drank- en Horecawet. Lasten en bevelen dat dit besluit met de daarbij behorende nota van toelichting in het Staatsblad zal worden geplaatst. 's-gravenhage, 1 december 2004 De Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, J. F. Hoogervorst Beatrix Uitgegeven de zestiende december 2004 De Minister van Justitie, J. P. H. Donner Bijlage bij het Besluit bestuurlijke boete Drank- en Horecawet Overtreding Boetebedrag ( ) I II Categorie A Artikel 3 (als de vergunning nog niet is verleend) Artikel 4, vijfde lid Artikel 9, derde lid Artikel 9, vierde lid Artikel 20, vijfde lid Artikel 29, derde lid Artikel 35, vierde lid

16 15 Uitvoeringsnota Horeca 2014 Overtreding Boetebedrag ( ) I II Categorie B Artikel 4, eerste lid Artikel 12, eerste lid Artikel 12, tweede lid Artikel 14, eerste lid Artikel 14, tweede lid Artikel 15, eerste lid Artikel 15, tweede lid Artikel 16 Artikel 17 Artikel 18, derde lid Artikel 19, eerste lid Artikel 19, tweede lid Artikel 24, eerste lid Artikel 24, tweede lid Artikel 24, derde lid Artikel 25a, eerste lid Artikel 25b, eerste lid Artikel 25c, eerste lid Artikel 25d, eerste lid, onder a Artikel 25d, eerste lid, onder b Artikel 35, tweede lid Categorie C Artikel 2, tweede lid Artikel 3 (als de vergunning niet is aangevraagd of is geweigerd) Artikel 13, eerste lid Artikel 13, tweede lid Artikel 18, eerste lid Artikel 20, eerste lid Artikel 20, tweede lid Artikel 20, derde lid Artikel 22, eerste lid, onder a Artikel 22, eerste lid, onder b Artikel 22, eerste lid, onder c Artikel 22, tweede lid, onder a Artikel 22, tweede lid, onder b Artikel 25, eerste lid, onder a Artikel 25, eerste lid, onder b Artikel 25, tweede lid Artikel 25, derde lid