Hoe verder na de nulmeting?

Transcriptie

1 Hoe verder na de nulmeting? Rekenpiloot 10 december 2010 Monica Wijers Freudenthal Instituut

2 We moeten alleen maar gaan stampen, stampen, stampen: rekenen en taal. Leren zullen ze die leerlingen, tot ze erbij neervallen. En toetsen, heel veel toetsen want daar worden onze leerlingen beter van. Algemene vorming zegt u? Dat is niet van belang voor de kenniseconomie: onnodige ballast die niet meetelt in de PISA toetsen. Met plezier lesgeven en leerlingen vormen uit de tijd! We moeten sommetjes maken en oefenen met d/t daar hebben leerlingen meer aan in hun latere leven.

3 Wat wil u uw leerlingen meegeven op het gebied van rekenen & gecijferdheid?

4 vervolgstappen na de nulmeting rekenen Hoe interpreteer je de uitkomsten en welke consequenties heeft dit voor je curriculum en de didactische aanpak? Mbo: nieuwe instroom scoort heel laag voor rekenen: hoe interpreteer je dat? Is er sprake van gebrek aan onderhoud, gaat het om hiaten, is er sprake van leerproblemen, wanneer kan je mogelijk aan dyscalculie gaan denken? Hoe maak je de inhaalslag zo efficiënt mogelijk? Hoe ga je om met niveau verschillen in de rekenklas differentiatiemodellen, hoe hou je leerlingen die het niveau wel hebben gemotiveerd, hoe bied je verlengde instructie aan leerlingen met achterstanden, wanneer moet je mogelijk door gaan verwijzen naar RT/individuele ondersteuningslessen

5 programma Kort rondje ervaringen en resultaten De toetsen De leerlingen/deelnemers 1F vs 2F en 3F Curriculum en didactiek Rekenen organiseren (oa differentiatie)

6 Kort rondje

7 Welke voor- én nadelen heeft een nulmeting waar doe je het voor? wat wil je eruit krijgen? wat doe je ermee?

8 Voorbeeldvragen uit de toetsen Gecijferd RNT

9 verschillen Open vraag meerkeuze Kale vragen - contextvragen Beeld tekst Rekenmachine geen rekenmachine Welke factoren beïnvloeden het toetsresultaat?

10 Horeca Hoofdrekenen getallen verhoudingen Meten Mtk verbanden 53% 68% 38% 61% 54%

11 kappen Eerste jaars Tweede jaars

12 Kappers grafiek 60.00% 50.00% 40.00% 30.00% 20.00% Lager dan 1f 1f1 1f2 2f.1 2f.2 3f.1 3f % 0.00% getallen verhoudingen meten & meetkunde verbanden N=118

13

14 Verschil 1F, 1S en 2F 1F alle basisschoolonderwerpen concreet oplossingsniveau eenvoudige getallen nu: 75% haalt dit, streven 85% 1S alle basisschoolstof formeel oplossingsniveau nu: bovenste 50%, streven 65% 2F dat wat nodig is voor elke burger om te functioneren in de maatschappij 3F complexer 2F

15 Wat weet je nu? Niveaus zijn niet een geheel, domeinen ook niet Type vragen verschilt Gebruik van rm en/of kladpapier? Wat is de norm: 100%-80% - 50% -? Niveau van lln < > niveau van de vragen

16 TOA onderzoek

17 leerlingen Wat weet je nog meer? Wat kunnen ze wel? Hoe pakken ze het aan?

18 resultaten Zoek eens een ll op die veel hoger/lager scoort dan je verwacht. Wat kan er aan de hand zijn? Deel je leerlingen eens in in drie groepen

19 Andere bronnen over rekenen Gegevens uit verleden Gegevens uit dossiers Overdracht; rapportcijfers (bijv. wiskunde) etc. Docenten andere vakken/bg programma Leerling zelf als bron!

20 Zwakke rekenaars Eerst oorzaak achterhalen Angst Motivatieprobleem Hiaten Weggezakt..

21 Middelen Rekengesprek (zie protocol) Eigen producties

22 Curriculum en didactiek

23 Welke plannen heb je al? Inhoud Functioneel beginnen (2F), daar vanuit zonodig 1F Basis versterken: tafels; rekenen met 10-vouden; getalbegrip (getallenlijn); ankerpunten Didactiek: drijfvermogen

24 Formeel Top van de ijsberg Modelondersteund Pre-formeel Drijf vermogen Informeel Contextgebonden

25

26 Wat te doen? Regelmatig 10 minuten oefenen Klassikaal Speels Productief Betekenisvol Gevarieerd Praten over rekenen Aansluiten bij aanpak lln Leerlingen productief maken

27 Wat niet doen Opnieuw doen wat al jaren niet heeft gewerkt Over de hoofden van de lln heen rekenen Eigen strategieën (te snel) afkeuren Onverwachte vragen stellen

28 organisatie

29 Vmbo - voorbeelden Zeer simpel model : klas 1 en 2 bij wiskunde (extra: hoofdrekenen + zrm), steunuur klas 3 en 4: onderhoud bij alle andere (bg) vakken, steunuur, examentraining Rouleren: Elke vak bij toerbeurt 1 uur rekenen per week Dagopening: 10 minuten rekenen

30 Mbo Drieslag Rekenen versterken in beroepsdeel (of llb) (10%) Samenwerken in teams Uitgaan van het andere vak Zoek het impliciete/verborgen rekenen Rekenen benoemen en maximaliseren Rekenprobleem bespreken/aanbieden Rijke rekenlessen Ondersteuning op maat

31 Differentiatie Via organisatie Niet voor iedereen zelfde aanbod/rooster Parallel roosteren -> homogene groepen Binnen de klas Centraal interactief gesprek rond rijk kernprobleem; Zelfstandig werken op eigen niveau Tempo; hoeveelheid; hulpmiddelen; BHV Natuurlijke differentiatie

32 Tips Zorg voor variatie In werkvorm In type opdrachten Doe het vooral (ook) anders (dan in po) Differentieer! Houd voortgang bij Maak rekenen leuk, zinvol, interessant, Noem het geen rekenen Doe af en toe een rijk probleem (bijv. krant)

33 Problemen en aanpak

34 Rekenangst Gesprek voeren over rekenverleden Rekenen via omweg benaderen Bijv vanuit dagelijkse bezigheden, hobby s Loskoppelen van schoolvak met vaste regels, onbegrepen procedures ( hoe zat het ook al weer ) Opgaven ordenen/indelen Doel: Zelfvertrouwen herstellen Bewust maken van wat lukt Posters rond kernbegrip Hulpmiddelen toestaan bijv. zelf spiekbriefje of hulpschrift maken

35 Motivatiegebrek Nut en betekenis centraal stellen Aansluiten bij opleiding (beroep) Aansluiten bij dagelijks functioneren Impliciet rekenen benoemen In gesprek gaan! Externe motivatie: toets/examen

36 Weggezakt Ophalen met gerichte opdrachten (liefst functioneel) Gerichte uitleg of oefening Productief: hoe zat het ook al weer met..

37 Hiaten Aanbrengen wanneer noodzakelijk, dichtbij beoogd gebruik Laatste kans benutten: ik wil nu eindelijk wel eens leren hoe het met breuken zit

38 Zwakke rekenaars Insteken op concreet contextgebonden niveau Wat kun je allemaal wel Daarbij aansluiten insteken op passend niveau

39 Beetje achtergrond

40 Waar gaat het om bij rekenen? Basisvaardigheden Functioneel gebruik Paraat hebben Tafels tot 10 Rekenen tot 20 Splitsingen van 100 Weetjes als 4 x 25.. Toepassen

41 Onderscheid 2F en 3F Complexiteit Van de situatie meteen duidelijk wat je moet doen geen overbodige of missende informatie Van het rekenen In een of beperkt aantal stappen Geen combinaties uit domein Eenvoudige getallen (bijv. Alleen veelvoorkomende breuken)

42 Niveau s van opgaven en leerlingen Vanuit inhouden referentiekader en kenmerken vraagstelling Vanuit een vastgestelde norm, ijken. Uit: Monitor cito

43 misverstanden Omvatten is alles meenemen Cumulatieve structuur waarin wordt voortgebouwd op. (p.5) Voorbeelden zijn doelen Rekenmachine mag niet F en S passen op één toetsschaal Rekenen is alleen kaal cijferend rekenen

44 twee werelden? schoolwiskunde functioneel rekenen Steen, L.A. (2003). Mathematics and numeracy: two literacies, one language. Steen, L.A. (2003). Mathematics and numeracy: two literacies, one language.

45 Rekenen in de praktijk Wat doe je op school?

46 Haalbaarheid 2F [Inhoud is] over het algemeen gelijk aan het subdomein rekenen van het examenprogramma wiskunde voor vmbo-bb en kb. Analyse van eindtermen en examenopgaven, ook van een aantal relevante examenopgaven van schoolvakken zoals economie en biologie, geeft aan dat 2F rekenen voor alle vmbo-leerlingen, met wiskunde in het eindexamen, haalbaar moet zijn. Een betere afstemming tussen de rekenmethoden die in het vak wiskunde worden onderwezen en het gebruik van die rekenkennis in vakken als biologie en economie helpt leerlingen om het gewenste niveau te bereiken (zie Een studie naar de haalbaarheid van rekenen referentieniveau 2F ). Uit: nadere beschouwing

47 vmbo leerlingen zonder wiskunde Ongeveer 20% van alle leerlingen in het vmbo. In de sector zorg & welzijn 40% tot 60%. Aanvullende en structurele maatregel in de school nodig. Uit: nadere beschouwing

48 Voorbeelden

49 handelen nuttig gebruiken benoemen Praktijk docent Reken docent Geïntegreerd met beroepstaken of andere vakken ICT rekenspecialist RT-er Rijke rekenlessen of workshops structuur & systematiek lijn versterking opbouw repertoire Ondersteuning en oefening Individueel op maat ontwikkelen interactie reflectie basis oefenen consolideren

50 Geintegreerd

51 RekenVOort 3 en 4 BB/KB zorg&welzijn en economie Draaiboekje Ene kant: Functioneel rekenen Starten in een rijke context vanuit praktijk Motivatie en herkenning Korte uitleg Verwijzing Andere kant: oefening Korte uitleg Toets op 2F

52 Oefenen Klassikaal: 10 minuten per dag Speels rekenweb.nl Rekenen uit de krant productief: maak een som met uitkomst 60

53 Bronnen voor oefenen