Marktwerking in de zorg
|
|
- Anja Eilander
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Marktwerking in de zorg VIER VOORWAARDEN VOOR SUCCES Het vorige kabinet heeft belangrijke stappen gezet richting marktwerking in de zorg, maar het hervormingsproces is nog lang niet voltooid. Voor de komende jaren staan versterking van kwaliteitsprikkels en uitbreiding van de risicodragendheid van verzekeraars op de agenda. Het bewaken en waar nodig bevorderen van concurrentie tussen zorgverzekeraars en tussen zorgaanbieders blijft een punt van aandacht. Om het momentum te bewaren en om te voorkomen dat de hervormingen halverwege blijven steken, is verdere liberalisering van prijzen een vereiste. Dr. J.M. Pomp is als Programmaleider Mededinging verbonden aan het Centraal Planbureau. Inleiding Het nieuwe zorgstelsel omvat een groot aantal aanpassingen in de wetgeving, maar met een duidelijke rode draad: marktwerking moet gaan leiden tot meer doelmatigheid in de zorg. De economische theorie en de Amerikaanse ervaringen wijzen uit dat dit geen ijdele hoop hoeft te zijn: marktwerking kan bijdragen aan hogere doelmatigheid. Maar de economische theorie en de Amerikaanse ervaringen maken ook duidelijk dat ongebreidelde marktwerking kan leiden tot tweedeling en kwaliteitsverlies. Om deze risico s te verkleinen is het nieuwe zorgstelsel voorzien van een aantal belangrijke checks and balances. In dit artikel ga ik nader in op de verschillende risico s rond marktwerking in de zorg. Daarbij komt de vraag aan de orde of aanvullend beleid wenselijk is om de risico s verder in te dammen. Maar allereerst ga ik in op de rationale van het nieuwe zorgstelsel: waarom wordt gekozen voor marktwerking als hier ook risico s aan kleven? 1. Waarom marktwerking? EEN INTERNATIONALE TREND Het Nederlandse streven naar meer marktwerking in de zorg past binnen een internationale trend. Zo spreekt Cutler over een...third wave of health care 180
2 Kader 1. Het nieuwe zorgstelsel Het nieuwe zorgstelsel Het nieuwe zorgstelsel omvat de volgende elementen: het onderscheid tussen particuliere verzekeraars en ziekenfondsen komt te vervallen iedereen betaalt een nominale premie voor een uniform breed basispakket, met een verplicht eigen risico en een (inkomensafhankelijke) werkgeversbijdrage voor kinderen is geen premie verschuldigd lagere inkomens worden gecompenseerd voor de fors hogere premies het sluiten van een ziektekostenverzekering wordt voor iedereen verplicht de contracteerplicht tussen verzekeraars en zorgaanbieders verdwijnt verzekeraars gaan onderhandelen met zorgaanbieders over prijs en kwaliteit van de zorg, in eerste instantie voor een beperkt deel van de curatieve zorg: fysiotherapeuten en een kleine 10 procent van de ziekenhuiszorg zorgverzekeraars krijgen een acceptatieplicht en mogen de premie niet differentiëren tussen verzekerden er komt een verplicht risicovereveningssysteem voor verzekeraars, naar het voorbeeld van de huidige ziekenfondswet: verzekeraars met een relatief gezonde verzekerdenpopulatie storten in een algemene kas, verzekeraars met een relatief ongezonde verzekerdenpopulatie ontvangen uit de algemene kas reform, focussing on incentives, and in particular competition, as central elements in the medical system (Cutler, 2002, p. 899). Deze derde golf van hervormingen is een reactie op twee eerdere hervormingsgolven. De eerste golf, die aan het einde van de negentiende eeuw begon en rond de Tweede Wereldoorlog eindigde, behelsde de invoering van een verzekering tegen ziektekosten voor grote groepen van de bevolking. De tweede golf, die begon in de jaren zeventig, was vooral gemotiveerd door sterk gestegen kosten en omvatte regulering en rantsoenering met als doel de zorguitgaven in de hand te houden. De negatieve ervaringen met deze maatregelen oplopende wachtlijsten, ontbrekende doelmatigheidsprikkels vormden in een aantal landen de aanleiding tot de huidige derde golf van hervormingen. DE LANGE AANLOOP NAAR IN NEDERLAND Al in 1987 pleitte de commissie-dekker in haar rapport Bereidheid tot Verandering voor een groter vertrouwen in het marktmechanisme in de zorg. De aanleiding vormde het voortwoekerende oerwoud van overheidsvoorschriften en de strakke budgettering in de zorgsector (De Kam en Nypels, 2001, p. 106). De commissie-dekker zag een centrale rol weggelegd voor zorgverzekeraars, die zorgaanbieders zouden moeten aansporen tot grotere doelmatigheid. Ook zou het onderscheid tussen ziekenfonds en particulier moeten verdwijnen. Zo bezien is er dus weinig nieuws onder de zon. Waarom bleven de plannen van de commissie- Dekker dan bijna twintig jaar onuitgevoerd? Twee belangrijke politieke struikelblokken leveren het vermoedelijke antwoord: de omvang van het basispakket en de afschaffing van het onderscheid tussen ziekenfonds- en particuliere verzekering. In beide gevallen was de mate van solidariteit tussen hoge en lage inkomens in de ziektekostenverzekering het achterliggende conflict. De politieke discussie ging niet over de wenselijkheid van concurrentie an sich. Er zijn zelfs vrij snel na de publicatie van het rapport-dekker stappen gezet in de richting van marktwerking. Zo kunnen ziekenfondsverzekerden al sinds 1992 eens per jaar van verzekeraar wisselen. Ook zijn sinds dat jaar ziekenfondsen niet langer verplicht met 181
3 Figuur 1. De Zorgquote, alle huisartsen, tandartsen of fysiotherapeuten in hun werkgebied contracten te sluiten. Hoewel dit alles ontoereikend was om marktwerking echt van de grond te krijgen (prijzen en toetreding bleven sterk gereguleerd, zie hierna), wijst dit er wel op dat ideologische weerstanden tegen concurrentieprikkels niet doorslaggevend waren. Waarom kon eind jaren negentig wel een knoop worden doorgehakt over marktwerking in de zorg? In figuur 1 wordt op deze vraag een antwoord gegeven. De figuur brengt het verloop in beeld van de zogenoemde zorgquote: de zorguitgaven als percentage van het bruto binnenlands product (BBP). In de jaren negentig van de vorige eeuw vertoont de zorgquote een daling. Deze periode wordt gekenmerkt door dagelijkse berichten in de krant over wachtlijsten en oppositiepartijen die protest aantekenden tegen (gepercipieerde) publieke armoede te midden van private rijkdom. In reactie op deze signalen werden in 2001 de ziekenhuisbudgetten gedeeltelijk losgelaten. Vanaf dat jaar leidde extra productie tot extra inkomsten voor het ziekenhuis, het zogenoemde boter-bij-de-visprincipe. Ook werden extra middelen vrijgemaakt om de wachtlijsten bij verpleeg- en verzorgingshuizen en bij de thuiszorg weg te werken. Bij elkaar leidden deze maatregelen tot sterk oplopende zorguitgaven, met als gevolg dat de zorgquote in korte tijd toenam van 9 procent van het BBP tot meer dan 10 procent van het BBP. Deze sterke uitgavengroei maakte de geesten rijp voor gereguleerde concurrentie, waarbij onderling concurrerende verzekeraars zorgaanbieders zouden prikkelen tot grotere doelmatigheid én deze doelmatigheidswinsten zouden doorgeven aan de consument. 1 10,5 10,0 - Regiobudgetten AWBZ - Geneesmiddelenconvenant - Efficiencykorting ziekenhuizen 9,5 9,0 8,5 8,0 7, S Strakke t r a k budgetten, k e b u d g e t w wachtlijsten a c h t l i j s t e n t e n, Boter bij de vis
4 2. Risico s rond marktwerking WAAROM ZORG SPECIAAL IS Voor de zorg geldt in veel sterkere mate dan voor gewone goederen en diensten dat ongebreidelde concurrentie leidt tot maatschappelijk ongewenste uitkomsten. Door een aantal bijzondere kenmerken van de zorg leidt de vrije markt tot maatschappelijk ongewenste uitkomsten: toegang tot een minimumpakket aan zorg is essentieel. Als je verstoken blijft van essentiële zorg, zijn de gevolgen ernstig of zelfs rampzalig; een verkeerde aanschaf van een gewoon product heeft minder vergaande consequenties dan verkeerde zorg. Een foutieve operatie met als gevolg blijvend letsel is vaak vele malen ernstiger dan een miskoop van een gewoon product; betalingen lopen in de zorg grotendeels via verzekeraars. Naast evidente voordelen heeft dit een belangrijk nadeel: patiënten en hun behandelaars houden nauwelijks rekening met de kosten van de geleverde zorg; de verzekerde of de patiënt kan de kwaliteit of de medische noodzaak van de geleverde zorg dikwijls niet goed beoordelen. Dit kan ertoe leiden dat verzekeraars en zorgaanbieders gaan bezuinigen op de kwaliteit van de zorg, of zich vooral gaan richten op zichtbare kwaliteitsaspecten zoals de bejegening van patiënten of de kwaliteit van de maaltijden. Het kan er ook toe leiden dat prijsconcurrentie niet goed van de grond komt, omdat consumenten niet kunnen beoordelen of een lage premie het gevolg is van doelmatige zorginkoop of van bezuinigingen op de kwaliteit van de gecontracteerde zorgaanbieders. VIER VOORWAARDEN VOOR SUCCES VAN HET NIEUWE ZORGSTELSEL Om de marktwerking in de zorg in goede banen te leiden moet voldaan zijn aan de volgende vier voorwaarden: kwaliteitsprikkels: indien consumenten niet (kunnen) kiezen op basis van prijs én kwaliteit, kan marktwerking ongewenst kwaliteitsverlies tot gevolg hebben; concurrentie tussen zorgverzekeraars: indien aan deze voorwaarde niet is voldaan, zullen zorgverzekeraars bij het contracteren van zorgaanbieders onvoldoende rekening houden met de consumentenvoorkeuren en eventuele doelmatigheidswinsten niet doorgeven aan consumenten; concurrentie tussen zorgaanbieders: zonder concurrerend zorgaanbod hebben zorgverzekeraars een zwakke onderhandelingspositie tegenover aanbieders; een goed systeem van risicoverevening: risicoverevening houdt in dat verzekeraars met relatief gezonde verzekerden hun concurrenten met relatief ongezonde verzekerden financieel compenseren. Dit is nodig om te voorkomen dat verzekeraars zich richten op de selectie van goede risico s, met tweedeling als gevolg. Als aan deze voorwaarden is voldaan, dan zijn de perspectieven voor het nieuwe zorgstelsel gunstig. Succes is ook dan echter nog niet gegarandeerd. Vooral de transitie van budgetfinanciering naar vrije prijzen bevat een aantal potentiële val- 183
5 kuilen. In de volgende paragrafen ga ik nader in op de vraag in hoeverre aan de hier genoemde voorwaarden is voldaan. Ook bespreek ik beleidsmaatregelen aan de orde die kunnen bijdragen aan het vervullen van deze voorwaarden. 3. Kwaliteitsprikkels In het ideale geval kunnen consumenten zich in het nieuwe zorgstelsel baseren op informatie over prijs én kwaliteit, inclusief de kwaliteit van het gecontracteerde zorgaanbod. Dit laatste wordt vooral belangrijk als zorgverzekeraars selectief gaan contracteren, wat nu nog nauwelijks het geval is (zie hierna). Kritische consumenten dwingen zorgverzekeraars dan tot concurreren op prijs én kwaliteit en niet op prijs ten koste van kwaliteit. Dat dit laatste scenario zich voor kan doen, blijkt uit de ervaringen in het Verenigd Koninkrijk, waar meer concurrentie in een situatie van ontbrekende kwaliteitsinformatie gepaard ging met een stijging van de sterfte onder patiënten die een hartaanval hadden gehad (Propper et al., 2005). De onderzoekers concluderen dan ook...it may have been a mistake to delay the publication of quality signals until some 10 years after the introduction of a market meant to rely on them. 2 De beschikbaarheid van consumenteninformatie over kwaliteit laat nog veel te wensen over, maar er gebeurt wel al van alles. Zo is de laatste jaren door de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) samen met de meeste ziekenhuizen veel geïnvesteerd in gestandaardiseerde kwaliteitsinformatie over ziekenhuizen. Ziekenhuizen werken hier op vrijwillige basis aan mee. Dit heeft geresulteerd in een basisset van kwaliteitsindicatoren voor ziekenhuizen (IGZ, 2005). De indicatoren hebben betrekking op zorgprocessen (bijvoorbeeld decubitusregistratie, systematische pijnmeting) en uitkomsten (bijvoorbeeld sterfte na een hartinfarct). Deelnemende ziekenhuizen publiceren hun kwaliteitsscores op hun eigen website. Een belangrijke vraag is in hoeverre consumenten zich bij de keuze van een zorgaanbieder baseren op dit soort kwaliteitsinformatie. Op deze vraag is op dit moment geen eenduidig antwoord mogelijk. Enerzijds blijkt uit Amerikaans onderzoek dat kwaliteitsinformatie een rol speelt. Zo hangt de bereidheid van patiënten met hartklachten om naar een verderaf gelegen ziekenhuis te reizen positief samen met objectieve kwaliteitsindicatoren zoals mortaliteit en complicaties (Kessler, 2005). Ook baseren patiënten die een niertransplantatie moeten ondergaan, zich bij hun keuze van ziekenhuis op een belangrijke kwaliteitsindicator, het percentage operaties waarbij de getransplanteerde nier werd afgestoten na de operatie (Howard, 2006). Anderzijds blijkt uit Amerikaans onderzoek dat consumenten zich bij hun feitelijke keuzegedrag vooral laten leiden door kwaliteitsoordelen van andere consumenten en niet zozeer door objectieve kwaliteitscriteria over de gecontracteerde zorg (Dafny en Dranove, 2005). Bovendien blijkt uit dit onderzoek dat de kwaliteitsoordelen van andere consumenten nauwelijks gecorreleerd zijn met zorginhoudelijke kwaliteitsaspecten, maar veel meer met zaken als bejegening en communicatie. De onderzoekers vragen zich dan ook af of consumenteninformatie wel leidt tot de juiste kwaliteitsprikkels voor zorgver- 184
6 zekeraars. Ook onderzoekers in het Verenigd Koninkrijk komen tot de conclusie dat consumenten nauwelijks op kwaliteitsinformatie reageren: Although consumers state they want more information about provider performance, published data has only a small impact on consumer decision-making (Propper et al., 2005). De onzekerheid over het gebruik van kwaliteitsinformatie door patiënten, de gebrekkige beschikbaarheid van goede kwaliteitsinformatie en het risico dat onder deze omstandigheden concurrentie leidt tot kwaliteitsverlies, wijzen allemaal in de richting van dezelfde conclusie: om het risico van kwaliteitsverlies te verkleinen, zijn extra kwaliteitsprikkels wenselijk. Dat kan door het toezicht via de IGZ te intensiveren, maar ook door bonussen voor zorgaanbieders op basis van specifieke kwaliteitscriteria. Ook in het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten zijn dergelijke pay-for-performance in ontwikkeling (Roland, 2004; Rosenthal et al., 2004). 4. Concurrentie tussen zorgverzekeraars Concurrentie tussen zorgverzekeraars is een noodzakelijke voorwaarde voor polissen met een goede prijs-kwaliteitverhouding. Of concurrentie tussen zorgverzekeraars in voldoende mate tot stand komt, hangt af van twee factoren: de marktstructuur van zorgverzekeraars en de bereidheid van consumenten om van zorgverzekeraar te wisselen in reactie op verschillen in prijs en kwaliteit. 3 Wat betreft de marktstructuur: de grootste zes concerns van zorgverzekeraars zijn goed voor bijna 90 procent van de markt (particulier en ziekenfonds gecombineerd). Toch hoeft deze hoge concentratiegraad concurrentie niet in de weg te staan. De nieuwe Zorgverzekeringswet legt concerns met meer dan 850 duizend verzekerden de verplichting op om landelijk te werken. De zes grote concerns voldoen aan dit criterium en werken dan ook landelijk. Ook het overstapgedrag van consumenten lijkt geen belemmering te vormen voor concurrentie. In 2006 is ruim een kwart van alle verzekerden gewisseld van zorgverzekeraar. Niemand had dit voorspeld. Verzekeraars hebben in de concurrentieslag van 2006 hun premies in een aantal gevallen verlaagd tot onder de kostprijs (Douven en Schut, 2006). Eerder onderzoek wees juist op een zeer beperkte geneigdheid tot overstappen in reactie op premieverschillen (Schut en Hassink, 2002). Maar was de concurrentieslag in 2006 een eenmalig verschijnsel of is sprake van duurzame concurrentie? Bij de beantwoording van deze vraag is van belang dat 2006 het jaar was waarin ziekenfondsverzekerden voor het eerst een premiekorting konden krijgen via een collectief contract (in het oude ziekenfondssysteem waren collectiviteitskortingen voor ziekenfondsverzekerden verboden). In de slag om de collectiviteiten zijn zorgverzekeraars bereid geweest tijdelijke verliezen te accepteren, in de kennelijke veronderstelling dat deze in latere jaren weer goedgemaakt zullen worden. Al met al is het van belang de concurrentie op de markt voor zorgverzekeringen zorgvuldig te blijven monitoren. 185
7 5. Concurrentie tussen zorgaanbieders Voldoende (potentiële) concurrentie tussen zorgaanbieders is een voorwaarde om verzekeraars in staat te stellen serieus te onderhandelen over prijs en kwaliteit. Met een monopolist is het immers lastig onderhandelen. 4 Prijsconcurrentie is op dit moment nog slechts toegestaan bij fysiotherapie en een klein deel van de ziekenhuiszorg (volgens de NZa ongeveer 8 procent van het totale ziekenhuisbudget). 5 Bovendien geldt vrije prijsvorming niet voor de tarieven van medisch specialisten: deze blijven vooralsnog gebaseerd op een door de overheid vastgesteld uniform uurtarief. Het nieuwe kabinet wil het vrije segment in 2008 uitbreiden tot 20 procent van de ziekenhuiszorg. Over tijdstip en omvang van volgende liberaliseringstappen zijn nog geen beslissingen genomen. Wel is duidelijk dat de gedeeltelijke prijsliberalisering niet heeft geleid tot prijsexplosies. In 2006 bleef de prijsstijging zelfs achter bij de inflatie. De onderhandelingsmacht van zorgverzekeraars hangt sterk af van hun vermogen om patiëntenstromen te verleggen van de ene naar de andere zorgaanbieder (Sorenson, 2003). De nieuwe Zorgverzekeringswet maakt dit mogelijk via zogenoemde voorkeurspolissen. Bij zo n polis accepteert de verzekerde een inperking van de vrije keuze van zorgverlener, in ruil voor een premiekorting. De Zorgverzekeringswet bevat echter een bepaling die erop neerkomt dat zorgverzekeraars toch een deel van de kosten moeten betalen als een verzekerde met een voorkeurspolis naar een niet-gecontracteerde aanbieder stapt. Hoe hoog dit deel is, is onduidelijk. Mogelijk speelt deze onzekerheid een rol bij de verklaring waarom voorkeurspolissen met een beperkte keuze aan zorgaanbieders nog niet worden aangeboden. Is de huidige marktstructuur bij zorgaanbieders bevorderlijk voor concurrentie? Onderzoekers van het ministerie van VWS kwamen enige jaren geleden tot een ontkennend antwoord (De Bekker en Van den Brink, 2002). Bij deze conclusie speelde de afbakening van de relevante geografische markt een belangrijke rol: zijn ziekenhuizen die 40 kilometer uit elkaar liggen potentiële concurrenten? Op dit moment valt daar nog niet veel zinnigs over te zeggen. Verzekerden hebben immers weinig reden (los van wachtlijsten en kwaliteitsverschillen) om verder te reizen dan strikt nodig is. Pas als verzekeraars voorkeurspolissen gaan aanbieden, of als patiënten meer inzicht hebben in kwaliteitsverschillen, zal blijken in hoeverre verzekerden bereid zijn om elders een behandeling te gaan halen in ruil voor een betere prijs-kwaliteitverhouding. Sommige onderzoekers zijn op grond van de ervaringen in de Verenigde Staten optimistisch (Varkevisser et al., 2004) Een goed systeem van risicoverevening Verzekeraars lopen op dit moment slechts beperkt risico op de zorgkosten van hun verzekerden. Verzekeraars met lagere kosten dan gemiddeld zijn verplicht verzekeraars met bovengemiddelde kosten deels te compenseren. Deze zogenoemde ex-post risicoverevening verzwakt de prikkel om doelmatig in te kopen. Er zijn goede redenen voor verplichte onderlinge verevening, maar dan ex-ante,
8 dat wil zeggen: op basis van (voor verzekeraars) niet-beïnvloedbare kenmerken zoals leeftijd, arbeidsmarktsituatie en (deels) ziektegeschiedenis. Zonder een vorm van verplichte ex-ante verevening kunnen verzekeraars tot op zekere hoogte voorspellen of een bepaalde verzekerde winst of verlies zal opleveren. Zorgverzekeraars kunnen deze informatie gebruiken om bepaalde groepen patiënten te weren of juist te selecteren. De wettelijke acceptatieplicht maakt dit weliswaar minder gemakkelijk, maar omdat de acceptatieplicht alleen geldt voor de basisverzekering en niet voor de aanvullende verzekering blijven er mogelijkheden bestaan tot risicoselectie. Dit kan leiden tot grote premieverschillen tussen gezonde en ongezonde patiënten (averechtse selectie). Verplichte deelname aan een systeem van onderlinge risicoverevening gaat dit tegen. Voor goede risicoverevening is de beschikbaarheid van betrouwbare gegevens over zorgkosten op persoonsniveau een eerste vereiste. Maar door de samenvoeging van ziekenfonds en particulier geven de bestaande gegevensbestanden (die gebaseerd waren op ziekenfondsverzekerden) geen goed beeld van de verwachte kostenverschillen tussen verzekerden. Dit verklaart de beleidsbeslissing om tijdelijk de risicodragendheid van zorgverzekeraars sterk te verkleinen. Met het oog op de versterking van de prikkels bij zorgverzekeraars om doelmatig in te kopen is het echter van belang deze risicodragendheid zo snel mogelijk weer te vergroten. 7. Conclusies Gereguleerde concurrentie kan een belangrijke bijdrage leveren aan uitgavenbeheersing in de zorg, zonder dat dit leidt tot ernstige negatieve bijwerkingen zoals tweedeling en kwaliteitsverlies. Er moet dan wel aan een aantal voorwaarden zijn voldaan. In de aanloop naar het nieuwe zorgstelsel is aan deze voorwaarden al veel aandacht besteed. Zo is een scherpe tweedeling tussen verzekerden en nietverzekerden zoals in de Verenigde Staten uitgesloten. Verplichte deelname aan een uniforme basisverzekering, gekoppeld aan een acceptatieplicht en een systeem van risicoverevening voor verzekeraars, sluit een dergelijk scenario uit. In dit artikel is betoogd dat aanvullende maatregelen op het terrein van kwaliteitsprikkels, voorkeurspolissen en risicoverevening de slaagkans van het nieuwe zorgstelsel verder kunnen vergroten. Maar zelfs dan is succes niet gegarandeerd. Veel hangt af van de mate waarin concurrentie op de verschillende markten van de grond komt. Dit hangt deels weer af van het vertrouwen dat de sector heeft in de politieke koers richting marktwerking. Hierbij speelt een rol dat bij de invoering van vrije prijzen is gekozen voor een stapsgewijze aanpak, met in eerste instantie een zeer beperkte liberalisering van prijzen. Vanuit het oogpunt van risicobeheersing is deze voorzichtigheid begrijpelijk. Aan deze strategie kleven echter ook risico s. Bij te veel voorzichtigheid zal twijfel ontstaan over de koers van het overheidsbeleid: wil de overheid wel verder op het pad naar marktwerking? Die twijfel zal de bereidheid van de sector om te investeren in het nieuwe stelsel verkleinen. Daarom is het van belang helderheid te verschaffen door concrete vervolgstappen te zetten. De aankondiging van het nieuwe kabinet om in 2008 het 187
9 segment met vrije prijzen in de ziekenhuiszorg te verdubbelen is dan ook een belangrijk signaal. Maar of het genoeg is om de sector echt in beweging te krijgen, valt te betwijfelen. Dit pleit ervoor zo snel mogelijk verdere liberaliseringstappen aan te kondigen. In dit artikel is uitgebreid ingegaan op de risico s rond marktwerking in de zorg. Dit roept wellicht de vraag op of invoering van een nieuw zorgstelsel met marktwerking als centrale sturingsfilosofie verstandig is geweest. Een mogelijk antwoord luidt dat elk denkbaar alternatief voor marktwerking eveneens problematisch is. Herinvoering van budgettering leidt weer tot wachtlijsten en een weinig klantgerichte bejegening van patiënten, en lost het probleem van de ontbrekende prikkels voor kwaliteit en doelmatigheid niet op. Invoering van veel hogere eigen bijdragen en afslanking van het basispakket leiden tot verdelings- en toegankelijkheidsproblemen. Marktwerking in de zorg verdient daarom een serieuze kans. Noten 1. Figuur 1 laat zien dat de zorgquote de laatste jaren niet meer stijgt. Dit reflecteert een aantal tijdelijke maatregelen: de invoering van een nieuwe vorm van regionale budgettering in de AWBZ, het afromen van overwinsten bij apothekers en een doelmatigheidskorting bij de ziekenhuizen. In feite dus een (tijdelijke?) herinvoering van de oude beproefde methode van centraal gestuurde uitgavenbeheersing. 2. Met dank aan Marco Varkevisser voor het citaat. 3. Ook het toestaan van uitkeerbare winst is van invloed op de concurrentieprikkels voor zorgverzekeraars. De nieuwe Zorgverzekeringswet staat het uitkeren van winst toe. 4. Kunnen zorgverzekeraars ook te veel onderhandelingsmacht hebben? Zorgaanbieders spreken hierover soms hun bezorgdheid uit, met als argument dat zorgverzekeraars vooral letten op de prijs onder veronachtzaming van de kwaliteit van de zorg. Het achterliggende probleem is dan het ontbreken van kwaliteitsprikkels. 5. Gedoeld wordt op de zorg die deel uitmaakt van het basispakket. Literatuur Bekker, P. de, en R. van den Brink Geconcentreerd dereguleren. Den Haag : VWS, 2002 Cutler, D.M. Equality, Efficiency, and Market Fundamentals : The Dynamics of International Medical Care Reform. In: Journal of Economic Literature (2002) (September) p Dafny, L., en D. Dranove Do report cards tell consumers anything they don t already know? The case of Medicare HMO s. NBER working paper no
10 De Kam, F., en F. Nypels De zorg van Nederland. Amsterdam : Contact, 2001 Douven, R. en F. Schut Premieconcurrentie tussen zorgverzekeraars. In: ESB (2006) (16 juni) p Dranove, D., D. Kessler, M. McClellan en M. Satterthwaite Is more information better? The effects of report cards on health care providers. In: Journal of Political Economy 111 (2003) 3, p Howard, D. Quality and Consumer Choice in Healthcare: Evidence from Kidney Transplantation. In: Topics in Economic Analysis & Policy 5 (2005) 1 IGZ Het resultaat telt. Den Haag : IGZ, 2005 Kessler, D.P. Can ranking hospitals on the basis of patients travel distances improve quality of care? NBER working paper no Propper, C., S. Burgess en D. Wilson Will more choice improve outcomes in education and health care? The evidence from economic research. Bristol : CMPO, 2005 Roland, M. Linking physicians pay to quality of care a major experiment in the United Kingdom. In: New England Journal of Medicine (2004) (30 September) p Rosenthal, M., R. Fernadopulle, H. Song, B. Landon Paying for quality: providers incentives for quality improvement. In: Health Affairs 23 (2004) 2, p Schut, F.T., en W.H.J. Hassink. Managed competition and consumer price sensitivity In social health insurance. In: Journal of Health Economics 21 (2002) p Sorenson, A.T. Insurer-Hospital Bargaining : Negotiated discounts in postderegulation Connecticut. In: Journal of Industrial Economics 51 (2003) 4, p Varkevisser, M., S.A. van der Geest, en F.T. Schut. Concurrentie tussen Nederlandse ziekenhuizen. Rotterdam : Erasmus Universiteit Rotterdam,
De Rijksbegroting voor dokters
Medisch Contact Live 11 december 2013 De Rijksbegroting voor dokters Marco Varkevisser Universitair hoofddocent Economie en Beleid van de Gezondheidszorg Erasmus Universiteit Rotterdam Contact: varkevisser@bmg.eur.nl
Nadere informatieApril 26, 2016 Bernard van den Berg
15-Jul-16 1 Financiële organisatie van het Nederlandse zorgsysteem: Welke gezondheidseconomische principes liggen ten grondslag aan het Nederlandse zorgstelsel? April 26, 2016 Bernard van den Berg Email:
Nadere informatieBetere zorg: een kwestie van kiezen?
Betere zorg: een kwestie van kiezen? VGE Congres Consumer choice: De juiste keuze? 30 november 2006 Erik Schut Instituut Beleid en Management Gezondheidszorg (ibmg) Erasmus Universiteit Rotterdam 1 Populaire
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2013 2014 29 689 Herziening Zorgstelsel Nr. 517 BRIEF VAN DE MINISTER VAN VOLKSGEZONDHEID, WELZIJN EN SPORT Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Nadere informatieEen vijfde van de verzekerden overwoog om te wisselen van zorgverzekeraar, maar zag hier vanaf
Dit factsheet is een uitgave van het NIVEL. De gegevens mogen met bronvermelding (W. van der Schors, A. Brabers & J. de Jong. Een vijfde van de verzekerden overwoog om te wisselen van zorgverzekeraar,
Nadere informatie1 Over de grenzen van de risicoverevening
1 Over de grenzen van de risicoverevening 1.1 APE, 15 februari 2016 Inleiding In dit paper betrekken we de stelling dat het primaire doel van risicoverevening het waarborgen van solidariteit is. Doelmatige
Nadere informatieVan goede zorg verzekerd. Zorgverzekering. Oegstgeest 27 september 2014
1 Van goede zorg verzekerd Zorgverzekering Oegstgeest 27 september 2014 Volksgezondheid Toekomst Verkenningen VTV 2013 Uitgangspunten zorgverzekeraars Zorgverzekeraars: Hanteren solidariteit en voor iedereen
Nadere informatieVrije keuze van zorgaanbieders van belang bij het kiezen van een polis Margreet Reitsma-van Rooijen, Anne E.M. Brabers en Judith D.
Dit factsheet is een uitgave van het NIVEL. De gegevens mogen met bronvermelding (Reitsma-van Rooijen, M., Brabers, A.E.M., Jong, J.D. de. Vrije keuze van zorgaanbieders van belang bij het kiezen van een
Nadere informatieBijna 8% wisselt van zorgverzekeraar. Premie is de belangrijkste reden om te wisselen.
Deze factsheet is een uitgave van het NIVEL. De gegevens mogen met bronvermelding (Margreet Reitsma-van Rooijen, Anne Brabers & Judith de Jong. Bijna 8% wisselt van zorgverzekeraar. Premie is de belangrijkste
Nadere informatie10 jaar Zvw: een evaluatie
10 jaar Zvw: een evaluatie Masterclass NieuweZorg 3.0, 11 februari 2016 Wim Groot Health Services Research Focusing on Chronic Care and Ageing Health Services Research Focusing on Chronic Care and Ageing
Nadere informatieDe zorgverzekeringsmarkt
De zorgverzekeringsmarkt Masterclass NieuweZorg 7 april 2017 Wim Groot Health Services Research Focusing on Chronic Care and Ageing Health Services Research Focusing on Chronic Care and Ageing 1 Onderwerpen
Nadere informatie10 jaar Zvw. Operatie Cure geslaagd? Centraal Planbureau
10 jaar Zvw Operatie Cure geslaagd? 10 jaar Zvw: Resultaten in grote lijnen Werkt het zoals beoogd? Hoe nu verder? Ontwikkeling uitgaven in de curatieve zorg 9 Volumegroei curatieve zorg in % (rechteras)
Nadere informatieFinanciering van het zorgstelsel in historisch perspectief
Financiering van het zorgstelsel in historisch perspectief K.P. Companje Kenniscentrum Historie Zorgverzekeraars Doel van deze presentatie Antwoord op de vraag: Wat was de rol van de ƒ/ in de spreekkamer,
Nadere informatieSelectief contracteren? Prima, maar beperk mijn keuzevrijheid niet! Verzekerden en verzekeraars over selectief contracteerbeleid
Dit factsheet is een uitgave van het NIVEL. De gegevens mogen met bronvermelding (Romy Bes, Anne Brabers, Margreet Reitsma-van Rooijen en Judith de Jong. Selectief contracteren? Prima, maar beperk mijn
Nadere informatiePercentage wisselaars blijft gelijk. Premie net als in eerdere jaren de belangrijkste reden om te wisselen.
Dit factsheet is een uitgave van het NIVEL. De gegevens mogen met bronvermelding (A. Brabers, A. Verleun, R. Hoefman en J. de Jong, Percentage wisselaars blijft gelijk. Premie net als in eerdere jaren
Nadere informatiePercentage overstappers afgenomen; Keuzevrijheid minstens zo belangrijk als premie
Dit factsheet is een uitgave van het NIVEL. De gegevens mogen met bronvermelding (Margreet Reitsma-van Rooijen en Judith de Jong. Percentage overstappers afgenomen; Keuzevrijheid minstens zo belangrijk
Nadere informatieKeuzes in de zorg De rol van de zorgverzekeraar. Theo Langejan Voorzitter Raad van Bestuur
Keuzes in de zorg De rol van de zorgverzekeraar Theo Langejan Voorzitter Raad van Bestuur Inhoud presentatie 1. Aanleiding heroverweging 2. Rol verzekeraar bij zorginkoop 3. Alternatief model: zorgsparen
Nadere informatieDe aanvullende verzekering speelt een grotere rol bij het overstappen in 2012. Stijging van het aantal overstappers zet door.
Dit factsheet is een uitgave van het NIVEL. De gegevens mogen met bronvermelding (Margreet Reitsma- van Rooijen, Anne Brabers en Judith de Jong. De aanvullende verzekering speelt een grotere rol bij het
Nadere informatiePercentage overstappers van zorgverzekeraar 3%. Ouderen wisselen nauwelijks van zorgverzekeraar
Deze factsheet is een uitgave van het NIVEL. De gegevens mogen met bronvermelding (L. Vos & J. de Jong. Percentage overstappers van 3%. Ouderen wisselen nauwelijks van. Utrecht: NIVEL, 2009) worden gebruikt.
Nadere informatieIns en Outs van de Risicoverevening. Dr. Richard van Kleef
Ins en Outs van de Risicoverevening Dr. Richard van Kleef vankleef@bmg.eur.nl Risicoverevening Wat? Waarom? Hoe? Wat betekent het voor u? Wat is risicoverevening? Het risicovereveningssysteem is onderdeel
Nadere informatieWisselen van zorgverzekeraar 25% 20% 2005 (ziekenfondsverzekerden) (voorspelling) 15% 10% 21% 4% 4%
Dit factsheet is een uitgave van het NIVEL. De gegevens mogen met bronvermelding (Judith de Jong & Marloes Loermans. Percentage mensen dat wisselt van blijft 4%, NIVEL, 2008) worden gebruikt. U vindt dit
Nadere informatieFout van CPB bij berekening remgeldeffect eigen risico
Fout van CPB bij berekening remgeldeffect eigen risico Wynand van de Ven en Erik Schut Wederreactie op Douven en Mannaerts In ons artikel in TPEdigitaal (Van de Ven en Schut 2010) hebben wij uiteengezet
Nadere informatieDe Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG. Datum 1 maart 2016 Betreft Kamervragen. Geachte voorzitter,
> Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 2008 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Parnassusplein 5 25 VX Den Haag T 070 340 79 F 070 340 78 34
Nadere informatieHet budgettaire zorgenkind: wat kunnen we doen?
Presentatie VGE Masterclass, 14 april 2011 Het budgettaire zorgenkind: wat kunnen we doen? Erik Schut 2 Vragen Wat is het probleem? Welke oplossingen? Gaan die werken? Zo niet, wat dan? 3 Wat is het probleem?
Nadere informatieDe Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG. Datum 8 december 2014 Betreft Kamervragen. Geachte voorzitter,
> Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 2008 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Rijnstraat 50 255 XP DEN HAAG T 070 340 79 F 070 340 78 34
Nadere informatieDe zorgverzekeringswet
De zorgverzekeringswet De invoering van de Zorgverzekeringswet (ZVW) en de wet op de Zorgtoeslag vanaf 1 januari 2006 is een feit. Hierdoor ontstaat er één zorgverzekering voor iedereen, waarmee het onderscheid
Nadere informatiePercentage overstappers in 2005, 2006, 2007 en 2008 per leeftijdscategorie 4% 2% 4% 2%
Dit factsheet is een uitgave van het NIVEL. De gegevens mogen met bronvermelding (Judith de Jong, Wisselen van zorgverzekeraar, NIVEL, 2008) worden gebruikt.u vindt dit factsheet en alle andere Aanvullende
Nadere informatieMarktwerking in de zorg Zorg of zegen?
Marktwerking in de zorg Zorg of zegen? Symposium Medische Afdeling Thijmgenootschap s- Hertogenbosch, 7 maart 2013 Lid Medische O ja O nee Medische Afdeling Symposia van de afgelopen jaren: Eed van Hippocrates.
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2018 2019 29 689 Herziening Zorgstelsel Nr. 965 BRIEF VAN DE MINISTER VOOR MEDISCHE ZORG Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Den Haag,
Nadere informatieHogere zorgkosten, afvlakking premies basisverzekering, stijging vermogens zorgverzekeraars 2006 2013
Hogere zorgkosten, afvlakking premies basisverzekering, stijging vermogens zorgverzekeraars 2006 2013 09-12-2014 gepubliceerd op cbs.nl CBS 2014 Working Paper 1 1. Hogere zorgkosten, afvlakking premies
Nadere informatie8% wisselt van zorgverzekeraar. Deel verzekerden lijkt steeds vaker inhoudelijke overwegingen mee te nemen bij keuze zorgverzekering.
Dit factsheet is een uitgave van het NIVEL. De gegevens mogen met bronvermelding (W. van der Schors, A.E.M. Brabers, & J.D. de Jong. 8% wisselt van zorgverzekeraar. Deel verzekerden lijkt steeds vaker
Nadere informatieMarktwerking in de zorg
pag.: 1 van 5 Marktwerking in de zorg Bij marktwerking in de zorg komt meer kijken dan menigeen denkt. Wat zijn marktwerking en concurrentie? De markt van zorg is toch niet vergelijkbaar met het kopen
Nadere informatieOpbouw. Zorgverzekeringswet 2006 Redenen voor hervorming. De kern van Zvw. Privaat zorgstelsel met veel publieke randvoorwaarden
Opbouw De visie van zorgverzekeraars Jaarcongres V&VN, 10 april 2015 Marianne Lensink Het stelsel en de rol van zorgverzekeraars Opgaven voor de toekomst: - minder meer zorguitgaven - transparantie over
Nadere informatieVerzekerden bezuinigen op hun zorgverzekering, het aantal overstappers neemt nog steeds toe. Margreet Reitsma-van Rooijen en Anne Brabers
Dit factsheet is een uitgave van het NIVEL. De gegevens mogen met bronvermelding (Margreet Reitsma-van Rooijen en Anne Brabers. Verzekerden bezuinigen op hun zorgverzekering, het aantal overstappers neemt
Nadere informatiePraktische opdracht Maatschappijleer Prinsjesdag miljoenen nota
Praktische opdracht Maatschappijleer Prinsjesdag miljoenen nota Praktische-opdracht door een scholier 1928 woorden 31 mei 2005 5 12 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Miljoenennota, zorg. Wat willen
Nadere informatieI N I T I A T I E F V O O R S T E L
I N I T I A T I E F V O O R S T E L Op de bres voor betaalbare collectieve zorg 1. Inleiding Op 1 januari 2006 treedt de nieuwe zorgverzekeringswet in werking. Nu al is duidelijk dat het nieuwe zorgstelsel
Nadere informatieGelet op artikel 11, eerste lid van de Ziekenfondswet; De Raad van State gehoord (advies van.., nummer..); Hebben goedgevonden en verstaan:
Besluit van houdende vaststelling van de wijze waarop de hoogte van de restitutie, bedoeld in artikel 11 van de Ziekenfondswet, wordt vastgesteld (Vergoedingsbesluit Ziekenfondswet) Op de voordracht van
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2007 2008 29 689 Herziening Zorgstelsel Nr. 215 BRIEF VAN DE MINISTER VAN VOLKSGEZONDHEID, WELZIJN EN SPORT Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Nadere informatieMarktscan Zorgverzekeringsmarkt 2010
Marktscan Zorgverzekeringsmarkt 2010 Een scan van de belangrijkste indicatoren juni 2010 Inhoud Vooraf 4 Samenvatting 5 Inleiding 5 Marktstructuur 5 Marktgedrag 6 Marktaandelen 6 Verzekerdenmobiliteit
Nadere informatieDe totstandkoming van de Zorgverzekeringswet 2006. Geert Jan Hamilton 13 oktober 2011
De totstandkoming van de Zorgverzekeringswet 2006 Geert Jan Hamilton 13 oktober 2011 Naoorlogs Nijmegen, jaren 50 Huisartsenpraktijk Berg- en Dalseweg 3 Ziekenfondspatiënten op spreekuur Particulieren
Nadere informatieTot zover uw rechten en zekerheid. Wat moet u zelf doen? Ten eerste: hoe zit het nu met de kosten?
Uw zorgverzekering Wist u dat de zorgverzekering verplicht is? Wist u dat u altijd geaccepteerd moet worden voor een basisverzekering? Wist u dat een zorgverzekeraar een zorgplicht heeft om u de zorg uit
Nadere informatieDe Zorgverzekering: Enige Verzekeringseconomische Opmerkingen
De Zorgverzekering: Enige Verzekeringseconomische Opmerkingen Prof. dr. Roger J. A. Laeven Amsterdam School of Economics University of Amsterdam, EURANDOM, ACIS, CentER and Netspar KNAW Amsterdam 15 maart
Nadere informatieOntwikkelingen in de zorg en consequenties voor ziekenhuizen en medisch specialisten. Pieter Wijnsma Directeur Academie voor Medisch Specialisten
Ontwikkelingen in de zorg en consequenties voor ziekenhuizen en medisch specialisten Pieter Wijnsma Directeur Academie voor Medisch Specialisten Thema s: Ontwikkelingen in de samenleving Ontwikkeling van
Nadere informatieAvondsymposium HANAV. Zorg voor Zorginkoop. 12 november Dominique Vijverberg / Pieter van de Winckel
Avondsymposium HANAV Zorg voor Zorginkoop 12 november 2015 Dominique Vijverberg / Pieter van de Winckel 1 Inhoud 1. Introductie (Stichting) IZZ, perspectief 2. Zorg in geld 3. Zorginkoop Vraagstukken voor
Nadere informatieIs het zorgstelsel een voorbeeld voor het pensioenstelsel? Rein Halbersma, Theo Langejan & Misja Mikkers
Is het zorgstelsel een voorbeeld voor het pensioenstelsel? Rein Halbersma, Theo Langejan & Misja Mikkers Inleiding De uitgaven aan zorg en pensioenen beslaan een groot gedeelte van ons nationaal inkomen.
Nadere informatieZorgverzekeraars zijn een belangrijke bron voor prijsinformatie Judith de Jong, Anne Brabers en Renske Hoefman
Dit factsheet is een uitgave van het NIVEL. De gegevens mogen met bronvermelding (Judith de Jong, Anne Brabers en Renske Hoefman, Zorgverzekeraars zijn een belangrijke bron voor prijsinformatie. Utrecht:
Nadere informatiePagina 1/5. Leidraad gezamenlijke inkoop geneesmiddelen voor de medischspecialistische. Inleiding
Ons kenmerk: ACM/TFZ/2016/401860 Leidraad gezamenlijke inkoop geneesmiddelen voor de medischspecialistische zorg Juni 2016. Definitieve versie. Inleiding Ziekenhuizen, zorgverzekeraars en andere partijen
Nadere informatieZorgadvies door zorgverzekeraars A. Victoor, A. Potappel & J.D. de Jong
Dit factsheet is een uitgave van het Nivel. De gegevens mogen met bronvermelding (A. Victoor, A. Potappel & J.D. de Jong. Zorgadvies door zorgverzekeraars. Utrecht: Nivel, 2019) worden gebruikt. U vindt
Nadere informatieZienswijze vergunningsaanvraag. stichting Interconfessioneel Spaarne Ziekenhuis en stichting Kennemer Gasthuis
Zienswijze vergunningsaanvraag stichting Interconfessioneel Spaarne Ziekenhuis en stichting Kennemer Gasthuis Juli 2012 Inhoud 1. Inleiding 3 1.1 Melding concentratie 3 1.2 Vergunningaanvraag concentratie
Nadere informatieWat splitst Klink ons in de maag?
Wat splitst Klink ons in de maag? Materiaal om over na te denken Stelling Huisartsen hebben koudwatervrees, want na de vorige herziening zijn ze ook meer gaan verdienen 3 Overheidsbeleid Zorg Nieuwe Bekostiging,
Nadere informatieThe beauty and the beast of hoe behoudt de arts zijn zelfstandigheid in het nieuwe zorgsysteem
The beauty and the beast of hoe behoudt de arts zijn zelfstandigheid in het nieuwe zorgsysteem Mertensdag 22 mei 2012 Achtergrond (i) 12-13% van alle verdiensten in Nederland gaan naar gezondheidszorg
Nadere informatie2006. 1 Delnoij D., van der Schee E. Collectief aanbod nodigt uit tot wisselen van zorgverzekeraar, NIVEL,
Dit factsheet is een uitgave van het NIVEL. De gegevens mogen met bronvermelding (Judith de Jong, Diana Delnoij, Peter Groenewegen, Verzekerdenmobiliteit is hoog. Ook ouderen zijn overgestapt, NIVEL, 2006)
Nadere informatieRemgeldeffecten van het verplichte eigen risico in de zvw
Remgeldeffecten van het verplichte eigen risico in de zvw Rudy Douven en Hein Mannaerts Ingezonden brief naar aanleiding van Is de Zorgverzekeringswet een succes? In TPEdigitaal 4(1) pp. 1-24 Wynand van
Nadere informatieAmbities waargemaakt?
Ambities waargemaakt? In 2016 bestond de Zorgverzekeringswet (Zvw) tien jaar. Reden genoeg om stil te staan bij wat tien jaar marktwerking in de zorg ons gebracht heeft. In dit artikel bieden wij een beknopt
Nadere informatieBehandeld door Telefoonnummer E-mailadres Kenmerk Toezicht & Handhaving 030 296 81 65 109538/153162
De minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Postbus 20350 2500 EJ DEN HAAG Newtonlaan 1-41 3584 BX Utrecht Postbus 3017 3502 GA Utrecht T 030 296 81 11 F 030 296 82 96 E info@nza.nl I www.nza.nl
Nadere informatieTelefoonnummer
' *? -J Nederlandse / Zorgaytoritest Het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Minister mr. drs. BJ. Bruins Postbus 20350 2500 EJ DEN HAAG Newtonlaan 1-41 3584 BX Utrecht Postbus 3017 3502 GA
Nadere informatieMet welke ontwikkelingen en strategische factoren houdt ACM rekening bij toezicht op de ziekenhuiszorg?
Autoriteit Consument & Markt (ACM) en ziekenhuiszorg Kaart 1 Kaart 2 De Autoriteit Consument en Markt (ACM) ziet toe op mededinging zorg in het belang van consumenten. ACM houdt toezicht op zowel zorgaanbieders
Nadere informatieAnalyse. Verhouding tussen de aanvullende verzekering en de basisverzekering bij de sturing van verzekerden
Analyse Verhouding tussen de aanvullende verzekering en de basisverzekering bij de sturing van verzekerden juni 2015 2 1. Inleiding Het zorgverzekeringsstelsel is in Nederland gebaseerd op risicosolidariteit.
Nadere informatieDe zorgverzekeraar: Vriend of vijand?
De zorgverzekeraar: Vriend of vijand? Workshop HEAD Congrens 2016 DSW ZORGVERZEKERAAR Houten, Vrijdag 10 juni 2016 Bas Keijzer 2 3 VWS: De Zvw is een wet die iedere nederlander van een breed basispakket
Nadere informatieHet Nederlandse Zorgstelsel
Het Nederlandse Zorgstelsel Een heldere blik op de regels in de gezondheidszorg Corné Adriaansen 12 september 2012 Door de bomen het bos niet meer te zien? Zorgstelsel Nederland 2012 Financieringsstromen
Nadere informatieDe Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG
> Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Rijnstraat 50 2515 XP Den Haag www.rijksoverheid.nl Bijlage(n)
Nadere informatieVoor- en nadelen van inkoopmacht zorgverzekeraars
Voor- en nadelen van inkoopmacht zorgverzekeraars Zorgvisie congres zorginkoop Lucy Kok Ede, 31 oktober 2012 NMa wijst klachten zorgaanbieders tegen zorgverzekeraars af Rechter: NMa moet klacht mondhygiënisten
Nadere informatieEindelijk marktwerking in de zorg?
239 Eindelijk marktwerking in de zorg? M. Pomp* Samenvatting Het nieuwe kabinet bezuinigt nauwelijks op de zorg, maar zegt vooral in te zetten op meer marktwerking. Toch lijkt ook dit kabinet niet bereid
Nadere informatieZorgstelsel: op weg naar de Triple aim?
SEMH Seminar 2015 Zorgstelsel: op weg naar de Triple aim? 9 maart 2015 Prof. Dr. F.T. Schut Erasmus Universiteit Rotterdam Triple aim 1. Verbeteren ervaren kwaliteit van zorg 2. Verbeteren volksgezondheid
Nadere informatieZORG SPECIAL NIEUWE ZIEKTEKOSTENREGELING PER 2006
ZORG SPECIAL NIEUWE ZIEKTEKOSTENREGELING PER 2006 NIEUWSBRIEF VAN VRIELING ADVIESGROEP Nr. 5 - september 2005 Column Nieuwe zorgverzekering 1 januari van kracht Gerrit Jan Vrieling 1 januari 2006 wordt
Nadere informatieBekostiging & financiering in de cure
Alleen de hoofdzaken 2011 Bekostiging & financiering in de cure Inleiding 2001 2002 Afstudeeronderzoek DBC Ministerie VWS 2002 2004 Lid landelijk projectteam DBC s NVZ vereniging van Ziekenhuizen 2004
Nadere informatieZorguitgaven een zorg?
Prof. C.N. Teulings Zorguitgaven in Nederland en VS % BBP 18 16 14 12 10 8 6 4 Ontwikkeling Zorguitgaven als % GDP (OECD-definities) VS (totaal) Nederland (totaal) VS (publiek) Nederland (publiek) 2 0
Nadere informatieHierbij zend ik u de antwoorden op de vragen van de Kamerleden Leijten (SP) en Van Gerven (SP) over de nieuwe zorgverzekeraar Anno12 (2014Z16670).
> Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Rijnstraat 50 2515 XP DEN HAAG T 070 340 79 11 F 070 340 78
Nadere informatieEvaluatie aspecten verplicht eigen risico 2012 en 2013
Rapportage Evaluatie aspecten verplicht eigen risico 2012 en 2013 - Betalingsregelingen eigen risico Zvw - Sturing met eigen risico 13 mei 2014 Rapport evaluatie aspecten verplicht eigen risico 2012 en
Nadere informatieRisicoverevening in de zorgverzekering
0 Risicoverevening in de zorgverzekering Vera Nieuwland (0583626) Begeleider J. van Rijckevorsel Universiteit van Amsterdam Juli 2008 1 Inhoud 1 Inleiding... 1 2 Het Nederlandse zorgstelsel... 3 2.1 Het
Nadere informatieBijlage: Vragenlijst over toetredings- en groeidrempels op de zorgverzekeringsmarkt
Bijlage: Vragenlijst over toetredings- en groeidrempels op de zorgverzekeringsmarkt Deze vragenlijst is maart 2016 verstuurd naar marktpartijen. Op 16 februari 2016 heeft de ACM een tussenrapportage over
Nadere informatieZorginkoop voor polissen met beperkende voorwaarden
Rapport Zorginkoop voor polissen met beperkende voorwaarden Selectie van gecontracteerde zorgaanbieders februari 2017 Inhoud Vooraf 5 Samenvatting 7 1. Inleiding 9 1.1 Wat is een polis met beperkende
Nadere informatieDe zorgverzekeraar en de ROS. Masterclass zorg op de juiste plaats Bijeenkomst ROSSEN op 4 oktober 2012
De zorgverzekeraar en de ROS Masterclass zorg op de juiste plaats Bijeenkomst ROSSEN op 4 oktober 2012 Agenda De verzekeraar neemt een risico van je over dat jezelf niet kan dragen De zorgverzekeraar is
Nadere informatieRonde Tafel Gesprek / bijzondere procedure - 19 januari 2015 Tweede Kamer
Ronde Tafel Gesprek / bijzondere procedure - 19 januari 2015 Tweede Kamer Dames en heren, Kwalitatief goede, toegankelijke en betaalbare zorg dat is de inzet van de overheid, de verzekeraars en de aanbieders.
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2015 2016 29 689 Herziening Zorgstelsel Nr. 657 BRIEF VAN DE MINISTER VAN VOLKSGEZONDHEID, WELZIJN EN SPORT Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Nadere informatieDe Nederlandse zorg lijkt op een Arubaanse geit
De Nederlandse zorg lijkt op een Arubaanse geit Wie is in Nederland ècht verantwoordelijk voor de zorg? Ik vraag me regelmatig af wie in Nederland nu eigenlijk ècht verantwoordelijk is voor de zorg. En
Nadere informatieDe zorg verandert, het werk van de CRA ook? Paulien Nieuwendijk april 2012
De zorg verandert, het werk van de CRA ook? 1 Paulien Nieuwendijk april 2012 Waar gaan we het over hebben? 1. De zorgmarkt hoe ziet die markt eruit? 2. De stijging van de zorgkosten 3. Kostenbeheersing;
Nadere informatieDe Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG. Datum 15 mei 2013 Betreft Kamervragen. Geachte voorzitter,
> Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 2008 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Rijnstraat 50 255 XP DEN HAAG T 070 340 79 F 070 340 78 34
Nadere informatieZorgautoriteit. Nederlandse. gereguleerde segment. Voor het overige deel, het vrije segment,
770? /. Het ministerie van Volksgezondheid Welzijn en Sport Minister mr. drs. B.J. Bruins Postbus 20350 2500 EJ DEN HAAG Newtonlaan 1-41 3584 BX Utrecht Postbus 3017 3502 GA Utrecht T 030 296 81 11 F 030
Nadere informatieBent u ziekenfonds of particulier?
Uitgave: Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Bezoekadres: Parnassusplein 5 2511 VX Den Haag Postadres: Postbus 20350 2500 EJ Den Haag Juli 2005 Informatie Wilt u na het lezen van deze brochure
Nadere informatiePagina. Leidraad gezamenlijke inkoop geneesmiddelen voor de medischspecialistische. Inleiding
Ons kenmerk: ACM/TFZ/2016/401860 Leidraad gezamenlijke inkoop geneesmiddelen voor de medischspecialistische zorg April 2016. Openbaar concept. Reacties mogelijk tot en met 27 mei 2016. Inleiding Ziekenhuizen,
Nadere informatieZorg en betaalbaarheid - de rol van zorgverzekeraars. AndrØ Rouvoet, Voorzitter Zorgverzekeraars Nederland Zorgseminar AvØro Achmea, 3 september 2013
Zorg en betaalbaarheid - de rol van zorgverzekeraars AndrØ Rouvoet, Voorzitter Zorgverzekeraars Nederland Zorgseminar AvØro Achmea, 3 september 2013 Rode draad De kosten van de zorg: een probleem? Rol
Nadere informatieSamenvatting in het Nederlands (Summary in Dutch)
Samenvatting in het Nederlands (Summary in Dutch) In onze vergrijzende samenleving vormen de stijgende kosten van de gezondheidszorg een steeds groter probleem. Publieke zorgverzekeringsstelsels komen
Nadere informatieIn 2013 verandert het basispakket van de zorgverzekering als volgt:
Zorgverzekering Iedereen die in Nederland woont of werkt moet een basisverzekering hebben. Dit basispakket dekt de standaardzorg van bijvoorbeeld huisarts, ziekenhuis of apotheek. Daarnaast kunt u zich
Nadere informatieperspectief zorgverzekeraar Jeroen Crasborn Senior adviseur zorgstrategie Rvb & Directie Zilverenkruis Achmea
perspectief zorgverzekeraar Jeroen Crasborn Senior adviseur zorgstrategie Rvb & Directie Zilverenkruis Achmea 1 2 3 Zorgkostenstijging is van alle jaren maar extra waakzaamheid geboden Ontwikkeling zorguitgaven
Nadere informatieDe zorgverzekeringsmarkt vraagt om vaardigheden van verzekerden waar niet iedereen in dezelfde mate over beschikt
Dit factsheet is een uitgave van het NIVEL. De gegevens mogen met bronvermelding (Verleun, A., Hoefman, R.J., Brabers, A.E.M., Jong, J.D. de. De zorgverzekeringsmarkt vraagt om vaardigheden van verzekerden
Nadere informatie1 De Jong J., Delnoij D., Groenewegen P. Verzekerdenmobiliteit is hoog. Ook ouderen zijn
Dit factsheet is een uitgave van het NIVEL. De gegevens mogen met bronvermelding (Judith de Jong, Michelle Hendriks, Diana Delnoij, Peter Groenewegen. Massale overstap van in 2006 lijkt eenmalig. Dit jaar
Nadere informatieDe rol van de NZa bij zorginkoop
De rol van de NZa bij zorginkoop Toezicht in het belang van de consument Henk van Vliet Raadadviseur NZa De zorgdriehoek NZa is marktmeester in de zorg Missie: De NZa maakt en bewaakt goed werkende zorgmarkten.
Nadere informatieDe Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG. Datum 19 januari 2016 Betreft Kamervragen. Geachte voorzitter,
> Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Parnassusplein 5 2511 VX Den Haag T 070 340 79 11 F 070 340
Nadere informatieZorgverzekeraars Nederland. Kern-gezond Actieplan Zorgverzekeraars Nederland
Zorgverzekeraars Nederland Kern-gezond Actieplan Zorgverzekeraars Nederland April 2015 2 Kern-gezond - Actieplan Zorgverzekeraars Nederland Het Nederlandse zorgstelsel wordt internationaal tot de beste
Nadere informatieOntwikkelingen in de Zorg voor Ouderen
Ontwikkelingen in de Zorg voor Ouderen Belangenvereniging pensioengerechtigden Politie 21 november 2012 Joop Blom, voorzitter commissie Zorg en Welzijn en Wonen NVOG. Belangenvereniging Pensioengerechtigden
Nadere informatieSPECIAL PZO ZORGCOLLECTIEF Platform Zelfstandige Ondernemers december 2005 (geactualiseerd)
SPECIAL PZO ZORGCOLLECTIEF Platform Zelfstandige Ondernemers december 2005 (geactualiseerd) In deze special: Uw ziektekostenverzekering via PZO 1. PZO sluit collectieve contracten met vier verzekeraars
Nadere informatieDe Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG. Datum 13 februari 2014 Betreft Kamervragen. Geachte voorzitter,
> Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 2008 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Rijnstraat 50 255 XP DEN HAAG T 070 340 79 F 070 340 78 34
Nadere informatieMarktwerking in de zorg. Prof Ruud ter Meulen Director Centre for Ethics in Medicine
Marktwerking in de zorg Prof Ruud ter Meulen Director Centre for Ethics in Medicine Inhoud Wat is marktwerking? Gezondheidszorg: een imperfecte markt Privatisering van de zorg Zorgen over de markt What
Nadere informatieECCVA/U201101749 Lbr: 11/066
Brief aan de leden T.a.v. het college en de raad informatiecentrum tel. (070) 373 8020 betreft ledenraadpleging collectieve zorgverzekering uw kenmerk ons kenmerk ECCVA/U201101749 Lbr: 11/066 bijlage(n)
Nadere informatieOndernemerschap in de zorg. mr. drs. T.W. (Theo) Langejan Voorzitter Raad van Bestuur
Ondernemerschap in de zorg mr. drs. T.W. (Theo) Langejan Voorzitter Raad van Bestuur Ondernemen in de zorg: geven en nemen Wat is er nodig? 1. Nederlandse zorgstelsel is unieke combinatie publiek en privaat
Nadere informatieKaartenboek Gezondheidszorg Editie 2015. Zó werkt de zorg in Nederland. inkijkexemplaar. dr Maaike de Vries en drs Jenny Kossen
Zó werkt de zorg in Nederland Kaartenboek Gezondheidszorg Editie 2015 dr Maaike de Vries en drs Jenny Kossen Inhoudsopgave Voorwoord VvAA 3 Voorwoord De Argumentenfabriek 7 Verantwoording 13 Lijst van
Nadere informatieVerzekerdenmobiliteit en Keuzegedrag 2009
Verzekerdenmobiliteit en Keuzegedrag 2009 Er is rust op de zorgverzekeringsmarkt: 96,5% van de verzekerden blijft bij de huidige zorgverzekeraar en scherpt de polis aan Er is een stabiele mobiliteit van
Nadere informatieVerzekerden bezuinigen vooral door aanpassing van hun lopende zorgverzekering, niet door te wisselen van zorgverzekeraar Samenvatting
Dit factsheet is een uitgave van het NIVEL. De gegevens mogen met bronvermelding (Emiel Kerpershoek, Romy Bes, Emile Curfs en Judith de Jong. Verzekerden bezuinigen vooral door aanpassing van hun lopende
Nadere informatieConcentratie zorgverzekeraars Agis, Menzis en Delta Lloyd
Concentratie zorgverzekeraars Agis, Menzis en Delta Lloyd Directie Cure Inhoud 1. Inleiding 4 2. Conclusie 5 3. Afbakening van de relevante markt 7 3.1 Relevante productmarkt 7 3.2 Relevante geografische
Nadere informatie