Civis Mundi. De Europese Unie in de komende jaren. Jean Penders. Aanloop naar een nieuwe beleidsperiode
|
|
- Gerrit Damian van Wijk
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Civis Mundi De Europese Unie in de komende jaren Jean Penders Aanloop naar een nieuwe beleidsperiode Vóór de verkiezingen voor het Europees Parlement (EP) in mei 2014 heerste er in bestuurlijke en ambtelijke EU-kringen nogal wat opwinding over de nabije toekomst. Het EP zou een coup beramen. Bij de keuze van de nieuwe voorzitter van de Europese Commissie zou de volgorde, zoals neergelegd in het Verdrag van Lissabon, worden omgegooid. Dus niet een voordracht door de Europese Raad, de Chefs, te ratificeren door het EP, maar een persoon geselecteerd door het Parlement die aan de Europese Raad gepresenteerd zou worden als de nieuwe Commissievoorzitter. Zou dat lukken? In Nederlandse kabinetskringen viel scepsis te noteren. Afwijken van het Lissabonverdrag? Zover zijn we nog niet, sprak den Haag. Het EP zou, afhankelijk van de verkiezingsuitslag, naar voren schuiven de Luxemburger Juncker (Europese Volkspartij), of de Duitser Schulz (Europese socialisten) dan wel de Belg Verhofstadt (Liberalen). Het werd Juncker en de Europese Raad ging akkoord. Coup gelukt; een formidabele prestatie van het EP. Tevens een precedent voor de toekomst. Andere knopen, zoals een opvolger voor Herman van Rompuy als Voorzitter van de Europese Raad, werden nog even niet doorgehakt. Na de augustusmaand, absoluut doodtij voor Brussel, kwam de machinerie weer op gang. De Poolse premier Donald Tusk zal per 1 december de Europese Raad gaan leiden. Juncker kreeg van het EP goede cijfers voor zijn pogramma en wist een alleszins acceptabele lijst van nieuwe Commissarissen samen te stellen.. Vooral de EVP kan tevreden zijn met 14 van de 28 Commissarissen plus Donald Tusk uit eigen kring. Nederland lijkt uiteindelijk aardig uit het strijdgewoel te voorschijn te komen met minister Timmermans als eerste vice-voorzitter van de Commissie met een voorshands wat mysterieuze functie op het terrein van de Europese regelgeving. Het blijft jammer dat voor Dijsselbloem de positie van financiele tsaar niet haalbaar pagina 1 van 5 -
2 bleek. Hoofdpunten Wat staan voor de Unie als hoofdpunten op de agenda? Dat zijn er drie: de economie, het buitenlands en veiligheidsbeleid en een orientatie op de toekomstige koers voor Europa. In de eerste plaats de sociaal-economische toestand in de Unie. Het herstel is broos, de groei gering, de werkloosheid onaanvaardbaar hoog, de doorvoering van noodzakelijke structurele hervormingen (arbeidsmarkt, verzorgingsstaat) per lidstaat sterk verschillend. Maar de financiele disciplinering is stevig in regels neergelegd (aangescherpt stabiliteits- en groeipact, sixpack, twopack). Een Bankenunie staat in de steigers. Aan de Europese Commissie zijn verreikende sanctiebevoegdheden toegekend. Het komt nu aan op de moed ze toe te passen op staten die niet aan hun verplichtingen voldoen (Frankrijk, Italie). Door creatief werk van de Europese Raad en het Europees Parlement is het raamwerk voor het in toom houden van overheidstekorten goed opgetuigd. Een hoofdrol speelde daarbij Corien Wortmann, CDA-lid van het EP tot afgerlopen mei. Maar nu ligt er de taak van het stimuleren en coordineren van de economie. De interne markt vertoont leemten, de dienstensector is er nog lang niet in geintegreerd, en links en rechts steekt protectionisme de kop op. Een gezamenlijke aanpak van voorwaarden voor economische groei, de??economic governance?, is in 2013 blijven steken. Ideologische tegenstellingen, enigszins verlopend volgens Noord-Zuidlijnen, blokkeren vooruitgang. Het is ook niet makkelijk. De Unie moet vooruit, de integratie heeft verdieping nodig, maar de lidstaten hechten aan eigenheid en eigen beleid. Men klampt zich vast aan het bestaande en mist de moed om verder te gaan dan korte baanschaatsen. Bij sommigen heerst angst dat een echte economische unie? een term gebruikt door van Rompuy? leidt tot rommelig,zuid-europees, financieel gedrag; domweg geld pompen in slecht bestuurde landen. Dat kan niet de bedoeling zijn. Het gaat om beheerst beleid. Het doorvoeren van hervormingen als voorwaarde en grondslag van stabiele en duurzame groei. Voorstander van een ''economic governance? in deze zin is o.a. de Duitse minister Schäuble, toch allerminst een financiele??free rider??. President Tusk zal aan dat concept hard moeten trekken.onmisbaar onderdeel van de??economic governance?? is een energie-unie. Eerste taak is het verminderen van de afhankelijkheid van olie en gas uit Rusland. Dat vergt een grotere spreiding van energiedragers. Kolencentrales zijn uit milieuoogpunt niet aan te raden. Komen pagina 2 van 5 -
3 kernenergie en schaliegas hoger op de agenda? Wegens de steeds maar stijgende vraag naar energie moet er veel nadruk komen op zgn. renewables. Hoofdpijndossier Het buitenlands en veiligheidsbeleid is een hoofdpijndossier. In het Verdrag van Lissabon is een keur aan beleidsdoelstellingen neergelegd, vergezeld van talrijke instrumenten: civiele en militaire missies, een diplomatieke dienst, financieeleconomische steun, ontwikkelingssamenwerking, humanitaire hulp, strategische afspraken met derde landen, militaire organen (comité's, staven), een agentschap voor samenwerking bij materieelaanschaf etc. Maar de besluitvorming is strikt op unanimiteitsbasis en door grote meningsverschillen tussen de lidstaten weinig productief. Terwijl de conflicthaarden in de wereld al maar talrijker worden: Oekraine, Gaza, Islamitische Staat, Libie, Centraal Afrikaanse Republiek, Mali, Zuid- Soedan. Verdragswijziging teneinde meerderheidsbesluitvorming mogelijk te maken is een doodlopende weg. Als de EU tot militaire actie wil overgaan zal men aangewezen zijn op?'coalitions of the willing??. Het optreden van Catherine Ashton als Hoge Vertegenwoordiger voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid was geen succes. Behalve met gebrek aan eensgezindheid in de Unie had zij ook te maken met aarzelende en terugtrekkende bewegingen van President Obama. Die zijn begrijpelijk gezien de ervaringen in Afghanistan en Irak maar ondermijnen het vermogen tot Amerikaans leiderschap. Voeg daarbij de ruim twintig jaar durende bezuinigingsgolf op defensieuitgaven in verreweg de meeste EU-lidstaten en het hoofdpijndossier is afdoende verklaard. Maar nog steeds krijg je te horen??waarom moet de EU aan defensie doen? Wij specialiseren ons toch in soft power???. Vergeten wordt dat voor het innemen van een positie in de wereldpolitiek een drieslag nodig is: diplomatie, financieel-economische macht en een zekere militaire capaciteit. Er is gelukkig een voorzichtige kentering t.a.v. de defensiebudgetten van de lidstaten waar te nemen. De bodem lijkt bereikt. Maar wordt die kentering weer niet weggeblazen bij de eerste tekenen van ontspanning? In december 2013 nam de Europese Raad een aantal besluiten op militair terrein. Vooral belangrijk waren aanzetten om te komen tot een betere samenwerking op defensie-industrieel terrein. Daar is een wereld te winnen. Problemen van de buiten- en de binnenkant pagina 3 van 5 -
4 Ten slotte de orientatie van de Unie op de toekomst. De EU kent problemen aan de buitenkant: landen die graag willen toetreden. De EU kent ook problemen aan de binnenkant: landen met afscheidings?of sterke autonomiebewegingen. Beginnen we met de buitenkant: IJsland heeft (voorlopig?) de handdoek in de ring gegooid. Turkije moet bij zichzelf te rade gaan of het wel lid wil worden. Oekraine en de Kaukasus moeten zich geen illusies maken. Een reeel toekomstperspectief hebben alleen de voormalige deelstaten van Joegoslavie en wellicht Albanie. Maar ook daar moet nog zoveel opbouw- en hervormingswerk worden verzet dat de Commissie- Juncker waarschijnlijk geen nieuwelingen zal kunnen verwelkomen. Jammer voor de Britten, die de EU graag zouden willen uithollen door ruimhartig nieuwe lidstaten binnen te halen. Vervolgens de binnenkant. Schotland blijft binnen het Verenigd Koninkrijk en dus ook in de EU. De aandacht verschuift nu naar de plannen van premier Cameron om nieuwe bevoegdheden te bieden aan Schotland, Wales en Noord-Ierland. Ook voor Engeland zouden aparte arrangementen moeten geconstrueerd worden. Volgens sommige commentaren zou het Verenigd Koninkrijk gaan lijken op een federatie! Wat een gruwel voor Cameron en de Tories. Wat betekent dit allemaal voor een eventueel vertrek van het Verenigd Koninkrijk uit de EU? (Brexit). Natuurlijk moet voorkomen worden dat Londen zich terugtrekt uit de EU. Het zou voor de positie van de Unie in de wereld een enorme dreun zijn. Maar er is geen reden om grote concessies aan Londen te doen. Het blijft nu al buiten een aantal centrale constructies van de Unie: geen euro, geen Schengen maar wel een fikse greep uit de kas, de beruchte??rebate??. Het lidmaatschap van de EU en de toegang tot de interne markt zijn voor de Britten van eminent belang. Dat weten ze zelf heel goed. Dat was ook de reden waarom zij uiteindelijk, na jarenlange dwarsliggerij, tot de (toen) EEG toetraden. Dus, waarde Mark Rutte, er is geen reden om nerveus over je schouder naar Cameron te kijken. In de zestiger en zeventiger jaren spande Den Haag zich reusachtig in om Groot-Brittannie binnen te halen. Kregen we daar ooit iets voor terug? Vóór de eurocrisis en de aansluitende algemene crisis klopte de EU zich trots op de borst dat haar nadruk op soft power een pre was bij het behartigen van de Global Public Goods: klimaatbeleid, armoedebestrijding, duurzame energie, een geordend migratiebeleid o.m. door het bevorderen van ontwikkeling en groei in de landen grenzend aan de Unie. Van die pretentie is thans weinig te bespeuren. De EU maakt de indruk relatief terrein te verliezen ten opzichte van de Verenigde Staten en de BRICS-landen. Toch zijn de onderwerpen van de Global Public Goods te belangrijk om ze te veronachtzamen. Maar de EU kan een leidende rol bij de pagina 4 van 5 -
5 aanpak daarvan eerst weer innemen als zij een krachtige geopolitieke positie kan claimen qua diplomatie, financieel-economische macht en passende militaire capaciteiten. pagina 5 van 5 -
maatschappijwetenschappen pilot vwo 2019-I
Opgave 2 Defensiesamenwerking in Europa Bij deze opgave horen tekst 3, figuur 1 en tekst 4. Inleiding In december 2017 is in de Europese Unie (EU) op het gebied van defensie een Permanente Gestructureerde
Nadere informatie13.1. De geschiedenis van de Europese Unie
Hoofdstuk 13: De Europese Unie 13.1. De geschiedenis van de Europese Unie 1945 V.S. heeft West-Europa versus Sovjet-Unie heeft Oost-Europa - V.S. heeft Marshallplan voor economische steun - Oprichting
Nadere informatieDE BRIEVENBRIGADE HET VERHAAL VAN DE EUROPESE UNIE
DE BRIEVENBRIGADE HET VERHAAL VAN DE EUROPESE UNIE DE INSTELLINGEN: WIE DOET WAT? INTRO VOOR DE LEERKRACHT Op de volgende pagina s vindt u materiaal waarmee u de belangrijkste Europese instellingen op
Nadere informatieInstructie: Quiz EU - Test je kennis!
Instructie: Quiz EU - Test je kennis! Korte omschrijving werkvorm De leerlingen worden ingedeeld in teams. Elk team strijdt om de meeste punten. Er zijn kennisvragen en blufvragen. Bij kennisvragen kiest
Nadere informatieKrachtenveld Europese Unie
Krachtenveld Europese Unie Korte omschrijving De leerlingen plaatsen de begrippen op de juiste plek in de puzzel, waardoor ze een overzicht krijgen van de belangrijkste instellingen binnen de Europese
Nadere informatieAdenauer ( ) De Gaulle ( )
vier punten: 1. veel misverstanden over de Frans-Duitse as: belangrijk om dynamiek te begrijpen 2. marges zijn kleiner geworden binnen de EU: vraag of Frankrijk en Duitsland nog de motor kunnen zijn 3.
Nadere informatieAEG deel 3 Naam:. Klas:.
AEG deel 3 Naam:. Klas:. 1-Video Grensverleggend Europa; Het moet van Brussel. a-in welke Europese stad staat Jan Jaap v.d. Wal? b-beschrijf in het kort waarom een betere Europese samenwerking nodig was.
Nadere informatieVier voorzitters - 1
Vier voorzitters - 1 Op 23 mei 2019 worden er in Nederland weer verkiezingen gehouden voor het Europees Parlement. De Europese burgers kiezen hun vertegenwoordigers in het parlement. Het gekozen Europees
Nadere informatieOntstaan van de EU Opdrachtenblad Schooltv-beeldbank
Ontstaan van de EU Opdrachtenblad Schooltv-beeldbank GROEP / KLAS.. Naam: Ga www.schooltv.ntr.nl Zoek op trefwoord: EU Bekijk de clip Het ontstaan van de EU en maak de volgende vragen. Gebruik de pauzeknop
Nadere informatieKrachtenveld Europese Unie
Krachtenveld Europese Unie Korte omschrijving De leerlingen plaatsen de begrippen op de juiste plek in de puzzel, waardoor ze een overzicht krijgen van de belangrijkste instellingen binnen de Europese
Nadere informatieHet belang van kritiek (en reflectie) op Europese waarden. Bart van Horck
Het belang van kritiek (en reflectie) op Europese waarden Bart van Horck De EU in de wereld: dynamisch Verkiezing Trump isolationistischere koers VS Intensievere samenwerking EU Turkse coup referendum
Nadere informatieKrachtenveld Europese Unie
Krachtenveld Europese Unie Korte omschrijving De leerlingen plaatsen de begrippen op de juiste plek in de puzzel, waardoor ze een overzicht krijgen van de belangrijkste instellingen binnen de Europese
Nadere informatieEuropa en de. Peter van Dalen. Europarlementariër voor de ChristenUnie
Europa en de Peter van Dalen Europarlementariër voor de ChristenUnie Inhoud 1: De ChristenUnie in het EP 2: Europa en de regio s 3: Europa en de Drechtsteden 2 Deel 1: de ChristenUnie in het EP 3 De 3
Nadere informatieMoeilijke besluiten voor de Europese Raad
Moeilijke besluiten voor de Europese Raad Korte omschrijving: Leerlingen gaan aan de slag met actuele Europese dilemma s. Er zijn vijf dilemma s. U kunt zelf kiezen welke dilemma s u aan de orde stelt.
Nadere informatieDE BRIEVEN BRIGADE HET VERHAAL VAN DE EUROPESE UNIE TIJDSLIJN
DE BRIEVEN BRIGADE HET VERHAAL VAN DE EUROPESE UNIE TIJDSLIJN INTRO VOOR DE LEERKRACHT Deze tijdslijn illustreert het verhaal van de Europese Unie. U kunt de tijdslijn in verschillende stukken afdrukken
Nadere informatieKrachtenveld Europese Unie
Krachtenveld Europese Unie Korte omschrijving De leerlingen plaatsen de begrippen op de juiste plek in de puzzel, waardoor ze een overzicht krijgen van de belangrijkste instellingen binnen de Europese
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2012 2013 21 501-20 Europese Raad Nr. 674 BRIEF VAN DE MINISTER VAN BUITENLANDSE ZAKEN Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Den Haag,
Nadere informatieToespraak van de Voorzitter van de Eerste Kamer, Mr. A. Broekers-Knol, bij de Ambassadeursconferentie op donderdag 31 januari 2019
Toespraak van de Voorzitter van de Eerste Kamer, Mr. A. Broekers-Knol, bij de Ambassadeursconferentie op donderdag 31 januari 2019 Dames en Heren, Namens de Eerste Kamer heet ik u van harte welkom op deze
Nadere informatiejaar EEG/EU; Vanaf 1989 mede bezien vanuit Pools perspectief
1957-2017 60 jaar EEG/EU; Vanaf 1989 mede bezien vanuit Pools perspectief Presentatie voor LAVIVO- Seniorenclub 5 april 2017 Toine van Poppel Het startschot 9 mei 1950 Lezing/Verklaring van Robert Schuman
Nadere informatiemaatschappijwetenschappen pilot vwo 2017-I
Opgave 2 De Europese Unie en het vluchtelingenvraagstuk Bij deze opgave horen tekst 2, tekst 3 en tabel 2. Inleiding Deze opgave gaat over de reactie van de Europese Unie, van de EU-lidstaten en van burgers
Nadere informatie5. Protocol tot vaststelling van het statuut van de. Europese Investeringsbank
De Slotakte vermeldt de verbindende protocollen en de niet-verbindende verklaringen Slotakte De CONFERENTIE VAN DE VERTEGENWOORDIGERS VAN DE REGERINGEN VAN DE LIDSTATEN, bijeen te Brussel op 30 september
Nadere informatie20 juni Onderzoek: Brexit, Nexit en Europa
20 juni 2016 Onderzoek: Brexit, Nexit en Europa Over het EenVandaag Opiniepanel Het EenVandaag Opiniepanel bestaat uit ruim 50.000 mensen. Zij beantwoorden vragenlijsten op basis van een online onderzoek.
Nadere informatieDocentenvel opdracht 18 (De grote klimaat- en Europa- quiz)
Docentenvel opdracht 18 (De grote klimaat- en Europa- quiz) Lees ter voorbereiding de volgende teksten en bekijk de vragen en antwoorden van de quiz. De juiste antwoorden zijn vetgedrukt. Wat wil en doet
Nadere informatiegezien het voorstel van de Commissie aan het Europees Parlement en de Raad (COM(2011)0821),
P7_TA(2013)0070 Het monitoren en beoordelen van ontwerpbegrotingsplannen en het garanderen van de correctie van buitensporige tekorten van de lidstaten van de eurozone ***I Wetgevingsresolutie van het
Nadere informatieTRANSATLANTIC TRENDS 2004 NETHERLANDS
TRANSATLANTIC TRENDS 2004 NETHERLANDS Q1. Denkt u dat het voor de toekomst van Nederland het beste is als wij actief deelnemen in de wereldpolitiek of moeten wij ons niet in de wereldpolitiek mengen? 1
Nadere informatieRaad van de Europese Unie Brussel, 2 maart 2015 (OR. en)
Raad van de Europese Unie Brussel, 2 maart 2015 (OR. en) Interinstitutioneel dossier: 2015/0051 (NLE) 6144/15 VOORSTEL van: ingekomen: 3 maart 2015 aan: Nr. Comdoc.: Betreft: SOC 70 EMPL 31 ECOFIN 97 EDUC
Nadere informatiePraktische opdracht Economie Wat voor invloeden heeft de Europese gemeenschap gemaakt op EU.
Praktische opdracht Economie Wat voor invloeden heeft de Europese gemeenschap gemaakt op EU. Praktische-opdracht door een scholier 1949 woorden 8 maart 2003 5,3 19 keer beoordeeld Vak Economie Inleiding
Nadere informatieHerman 1ste president van EU
Herman 1ste president van EU Herman for President Een droom van een grijze muis komt uit uit! Heel het land reageerde positief op de aanstelling van Herman Van Rompuy als Europees president. Velen vonden
Nadere informatie26 december Onderzoek:
26 december 2016 Onderzoek: Verwachtingen 2017 Over het EenVandaag Opiniepanel Het EenVandaag Opiniepanel bestaat uit ruim 50.000 mensen. Zij beantwoorden vragenlijsten op basis van een online onderzoek.
Nadere informatieEconomische vooruitgang
#EURoad2Sibiu Economische vooruitgang Mei 219 NAAR EEN MEER VERENIGDE, STERKERE EN DEMOCRATISCHERE UNIE De ambitieuze EU-agenda voor banen, groei en investeringen en de versterking van de eengemaakte markt
Nadere informatieEUCO XT 20007/19 1 NL
Europese Raad Brussel, 22 maart 2019 (OR. en) EUCO XT 20007/19 BXT 27 NOTA van: aan: Betreft: het secretariaat-generaal van de Raad de delegaties Instemming van het Verenigd Koninkrijk met het ontwerpbesluit
Nadere informatie2014D26661 INBRENG VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK OVERLEG
2014D26661 INBRENG VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK OVERLEG Binnen de vaste commissie voor Europese Zaken bestond bij vijf fracties de behoefte om aan de Minister President en de minister van Buitenlandse
Nadere informatieONTSTAAN VAN DE EUROPESE UNIE
ONTSTAAN VAN DE EUROPESE UNIE Hoe het begon 1870: Frans-Duitse oorlog om Elzas-Lotharingen Elzas-Lotharingen Welke grondstoffen vindt men terug in dit gebied? Hoe het begon 1870: Frans-Duitse oorlog om
Nadere informatieSimulatiespel: Bron: The Economist. Crisisoverleg Rusland en de EU
Simulatiespel: Bron: The Economist Crisisoverleg Rusland en de EU Inleiding: Simulatiespel: crisisoverleg EU en Rusland Dit simulatiespel is gebaseerd op realistische veronderstellingen. Rusland heeft
Nadere informatieKijktip: Nieuwsuur in de Klas
Kijktip: Nieuwsuur in de Klas Korte omschrijving werkvorm De leerlingen beantwoorden vragen over de Europese politiek aan de hand van korte clips van Nieuwsuur in de Klas. Leerdoel De leerlingen leren
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2012 2013 21 501-20 Europese Raad Nr. 675 BRIEF VAN DE MINISTER EN STAATSSECRETARIS VAN BUITEN- LANDSE ZAKEN Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Nadere informatieCOMMISSIE VAN DE EUROPESE GEMEENSCHAPPEN. Voorstel voor een BESCHIKKING VAN DE RAAD
COMMISSIE VAN DE EUROPESE GEMEENSCHAPPEN Brussel, 16.12.2004 COM(2004) 810 definitief Voorstel voor een BESCHIKKING VAN DE RAAD tot vaststelling van de gevolgen van de toetreding van Tsjechië en Polen
Nadere informatieOpbouw van de Europese Monetaire Unie
Opbouw van de Europese Monetaire Unie Seminarie voor leerkrachten, NBB Brussel, 21 oktober 2015 Ivo Maes DS.15.10.441 Construct EMU 21_10_2015 NL Opbouw van de Europese monetaire unie 1. Beschouwingen
Nadere informatieIn deze rubriek brengen we enkele publicaties onder de aandacht van de lezer. KAMER
Publicaties In deze rubriek brengen we enkele publicaties onder de aandacht van de lezer. Parlementaire stukken: KAMER 53 2538/001 (KAMER) 5-1875/1 (SENAAT) VAN 4 DECEMBER 2012 Verslag betreffende de gedachtewisseling
Nadere informatieNederland. EUROBAROMETER 74 De publieke opinie in de Europese Unie. Najaar 2010. Nationaal Rapport
Standard Eurobarometer EUROBAROMETER 74 De publieke opinie in de Europese Unie Najaar 2010 Nationaal Rapport Nederland Representation of the European Commission to Netherlands Inhoud Inleiding Context
Nadere informatieVoorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD
EUROPESE COMMISSIE Brussel, 3.5.2010 COM(2010)195 definitief 2010/0104 (E) Voorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD van [ ] inzake de toewijzing van geannuleerde middelen voor projecten van het negende Europees
Nadere informatieEerste Kamer der Staten-Generaal
Eerste Kamer der Staten-Generaal 1 Vergaderjaar 2013 2014 33 454 Rapportages Voorzitter Europese Raad: «Naar een echte economische en monetaire unie» BF BRIEF VAN DE MINISTER VAN BUITENLANDSE ZAKEN Aan
Nadere informatieAan de Voorzitter van de Eerste Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 22 Den Haag
Aan de Voorzitter van de Eerste Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 22 Den Haag Directie Integratie Europa Bezuidenhoutseweg 67 2594 AC Den Haag Postbus 20061 Nederland www.rijksoverheid.nl Onze Referentie
Nadere informatieGewijzigd voorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD
EUROPESE COMMISSIE Brussel, 23.11.2015 COM(2015) 575 final 2006/0036 (CNS) Gewijzigd voorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD inzake de sluiting van de Multilaterale Overeenkomst tussen de Europese Gemeenschap
Nadere informatieInternationale Spectator 6 2015 (jrg. 69) Item 3 van 16 ARTIKEL
ARTIKEL Vijf mythes over het Britse referendumendum Rem Korteweg De Britse premier David Cameron onderhandelt de komende maanden over het Britse EUlidmaatschap. Medio volgend jaar volgt het EU-referendum.
Nadere informatieTijdvak I. 31 oktober 2013 8: 30-10:00.
1 SCHOOLONDERZOEK Tijdvak I GESCHIEDENIS 31 oktober 2013 8: 30-10:00. Dit onderzoek bestaat uit 38 vragen. Bij dit onderzoek behoort een antwoordblad. Beantwoord de antwoorden uitsluitend op het antwoordblad.
Nadere informatieTRACTATENBLAD VAN HET KONINKRIJK DER NEDERLANDEN. JAARGANG 1994 Nr. 266
15 (1965) Nr. 5 TRACTATENBLAD VAN HET KONINKRIJK DER NEDERLANDEN JAARGANG 1994 Nr. 266 A. TITEL Verdrag tot instelling van één Raad en één Commissie welke de Europese Gemeenschappen gemeen hebben, met
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2009 2010 31 384 (R1850) Goedkeuring van het op 13 december 2007 te Lissabon totstandgekomen Verdrag van Lissabon tot wijziging van het Verdrag betreffende
Nadere informatieCloud adoptie in Europa:
Public Briefing / Maart 2015 Cloud adoptie in Europa: Angst voor onveiligheid en gebrek aan kennis temperen implementaties Door: Maurice van der Woude 1 In december 2014 heeft EuroStat, een orgaan van
Nadere informatieRaad van de Europese Unie DE EUROPESE RAAD. De strategische instelling van de EU
Raad van de Europese Unie DE EUROPESE RAAD De strategische instelling van de EU DE EUROPESE RAAD EEN STRATEGISCHE INSTELLING De Europese Raad is het kloppend hart van de Europese Unie. Hij bepaalt de richting
Nadere informatievaste commissie voor Buitenlandse Zaken Procedurevergadering
Den Haag, 12 Voortouwcommissie: vaste commissie voor Buitenlandse Zaken Volgcommissie(s): BuHa-OS i.v.m. agendapunt 3, 13, 15, 21, 22 DEF i.v.m. agendapunt 4, 13, 15 EU i.v.m. agendapunt 4, 6, 21, 22 EZ
Nadere informatieStemgedrag Tweede Kamer 2006. Allen PVV VVD CDA CU PvdA SP GrLnks. Heel hoog 9% 12% 8% 13% 0% 10% 7% 2%
Inauguratie Obama Obama is vandaag geinaugureerd. Wat is het oordeel over Obama in Nederland en de verwachtingen voor de toekomst? Vandaag wordt Obama ingehuldigd. Hoe zijn uw verwachtingen voor zijn presidentschap?
Nadere informatieZittingsdocument ONTWERPRESOLUTIE. ingediend overeenkomstig artikel 123, lid 2, van het Reglement
Europees Parlement 2014-2019 Zittingsdocument B8-0045/2016 13.1.2016 ONTWERPRESOLUTIE naar aanleiding van een verklaring van de vicevoorzitter van de Commissie/hoge vertegenwoordiger van de Unie voor buitenlandse
Nadere informatieHierbij gaan voor de delegaties de conclusies die de Europese Raad tijdens de in hoofde genoemde bijeenkomst heeft aangenomen.
Europese Raad Brussel, 16 juli 2014 (OR. en) EUCO 147/14 CO EUR 9 CONC 3 BEGEEIDENDE NOTA van: het secretariaat-generaal van de Raad aan: de delegaties Betreft: Bijzondere bijeenkomst van de Europese Raad
Nadere informatieEUCO XT 20013/19 GSC.TFUK. Europese Raad Brussel, 11 april 2019 (OR. en) EUCO XT 20013/19 BXT 38. RECHTSHANDELINGEN Betreft:
Europese Raad Brussel, 11 april 2019 (OR. en) EUCO XT 20013/19 BXT 38 RECHTSHANDELINGEN Betreft: BESLUIT VAN DE EUROPESE RAAD vastgesteld in overeenstemming met het Verenigd Koninkrijk tot verlenging van
Nadere informatieMODULE III BESLISSINGEN NEMEN IN EUROPA? BEST LASTIG!!!
MODULE III BESLISSINGEN NEMEN IN EUROPA? BEST LASTIG!!! De Europese Unie bestaat uit 27 lidstaten. Deze lidstaten hebben allemaal op dezelfde gebieden een aantal taken en macht overgedragen aan de Europese
Nadere informatieBREXIT WAT HEB JE NODIG? LEERDOEL Leerlingen weten waar de Brexit over gaat. HOE LANG DUURT HET? 25 JANUARI 2019 AAN DE SLAG MET #1
BREXIT 25 JANUARI 2019 AAN DE SLAG MET #1 WAT HEB JE NODIG? Een PowerPoint https://prodemos.nl/powerpoint -bij-quiz-aan-de-slag-met-brexit/ Voor ieder team 3 A4 tjes Een stift DE WERKVORM IN HET KORT De
Nadere informatieRaad van de Europese Unie Brussel, 9 december 2016 (OR. en) het Comité van permanente vertegenwoordigers (2e deel)
Raad van de Europese Unie Brussel, 9 december 2016 (OR. en) 15375/16 NOTA van: aan: POLGEN 163 INST 521 CODEC 1849 PE 119 het Comité van permanente vertegenwoordigers (2e deel) Raad nr. vorig doc.: 15145/16
Nadere informatie29 maart 2019 Auteur: Rozemarijn Lubbe. De brexit
29 maart 2019 Auteur: Rozemarijn Lubbe De brexit Samenvatting Meerderheid wil dat GB lid blijft van EU Samenvatting Meeste mensen willen in EU blijven Veel mensen in Nederland zien het liefst dat de brexit
Nadere informatieRaad van de Europese Unie
Raad van de Europese Unie Raad van de Europese Unie Jullie zijn nu de Raad van de Europese Unie. De Raad van de Europese Unie stemt voor of tegen regels die de Europese Commissie heeft bedacht. Samen met
Nadere informatie1. Procedure artikel 50 EU-Verdrag 2. Onderhandelingsproces 3. Na de brexit toekomstige relatie 4. Indicatieve tijdlijn 5. NL voorbereidingen 6.
Brexit 1. Procedure artikel 50 EU-Verdrag 2. Onderhandelingsproces 3. Na de brexit toekomstige relatie 4. Indicatieve tijdlijn 5. NL voorbereidingen 6. Economische relatie NL en VK 1.1 Procedure artikel
Nadere informatieStemmen Verkiezingen Europees Parlement 2019
Stemmen Verkiezingen Europees Parlement 2019 2 Voorwoord Dit boek gaat over de verkiezingen voor het Europees Parlement op 23 mei 2019. Het boek is gemaakt door de medewerkers van Leren & Ontwikkelen Cliënten.
Nadere informatieMODULE I EUROPA: NOOIT MEER OORLOG!
MODULE I EUROPA: NOOIT MEER OORLOG! I.I De geboorte van de Europese Unie Zoals jullie waarschijnlijk wel weten zijn er de vorige eeuwen veel oorlogen in Europa geweest. Vooral de Eerste en de Tweede Wereldoorlog
Nadere informatieEurogroep. 1. Economische situatie in de eurozone
Eurogroep 1. Economische situatie in de eurozone Toelichting: De Eurogroep zal van gedachten wisselen over de economische situatie in de eurozone. De groei van de economie lijkt verder aan te trekken terwijl
Nadere informatieD66: Nederland moet weer een constructieve rol spelen
D66: Nederland moet weer een constructieve rol spelen Hervorming buitenlandbeleid, Defensie, OS en Europa noodzakelijk Wassila Hachchi D66 denkt en handelt internationaal. Internationale samenwerking is
Nadere informatieDe minister-president heeft na het referendum op 6 april gesteld dat de associatieovereenkomst niet zonder meer kon worden geratificeerd.
34 669 Regeling van de inwerkingtreding van de wet van 8 juli 2015, houdende goedkeuring van de op 27 juni 2014 te Brussel tot stand gekomen Associatieovereenkomst tussen de Europese Unie en de Europese
Nadere informatieDE EUROPESE RAAD EN DE RAAD IN EEN NOTENDOP
DE EUROPESE RAAD EN DE RAAD IN EEN NOTENDOP DE EUROPESE RAAD DE STRATEGISCHE INSTELLING VAN DE UNIE De Europese Raad is het kloppend hart van de Europese Unie. Hij bepaalt de richting en de politieke prioriteiten
Nadere informatieAan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag
Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag Bezuidenhoutseweg 67 2594 AC Den Haag Postbus 20061 Nederland www.rijksoverheid.nl Datum 10 maart 2017 Betreft Effectieve
Nadere informatieHet Verdrag van Lissabon, wat heb ik eraan?
Het Verdrag van Lissabon, wat heb ik eraan? De samenwerking tussen de landen in de Europese Unie wordt sinds 60 jaar vastgelegd in Verdragen. Daarin staan de spelregels die gelden voor de lidstaten, de
Nadere informatieTRACTATENBLAD VAN HET KONINKRIJK DER NEDERLANDEN. JAARGANG 2015 Nr. 70
13 (2013) Nr. 2 TRACTATENBLAD VAN HET KONINKRIJK DER NEDERLANDEN JAARGANG 2015 Nr. 70 A. TITEL Euro-mediterrane luchtvaartovereenkomst tussen de Europese Unie en haar lidstaten, enerzijds, en de regering
Nadere informatieActieplan Echte Europese politiek
Actieplan Echte Europese politiek D66 krijgt het voor elkaar Inleiding 2 De Europese politieke verhoudingen zijn de afgelopen tijd aanzienlijk veranderd. Sinds het Britse besluit de EU te verlaten en verder
Nadere informatiePUZZEL (SPEL): PACMAN NEDERLANDERS IN DE EU KORTE OMSCHRIJVING WERKVORM LEERDOEL NIVEAU BRONNEN BENODIGDHEDEN VOOR ÉÉN SET DUUR
PUZZEL (SPEL): PACMAN NEDERLANDERS IN DE EU KORTE OMSCHRIJVING WERKVORM Dit is eigenlijk geen puzzel, maar een bordspel. Het ziet eruit als Pacman. Vier teams gooien om de beurt met een dobbelsteen en
Nadere informatieTwente Wegwijs in Brussel
Twente Wegwijs in Brussel Brussel, 9 en 10 oktober 2018 Scepterstraat 41, 1050 Brussel Team: zes personen Diensten: Public Affairs Werkbezoeken Brussel Monitoren / EU-scan Ogen en oren in Brussel Flexplekken
Nadere informatieDe Europese Unie: 500 miljoen mensen 27 landen
De Europese Unie De Europese Unie: 500 miljoen mensen 27 landen EU-landen Kandidaat-EU-landen Oprichters Nieuwe ideeën voor duurzame welvaart en vrede Konrad Adenauer Alcide De Gasperi Winston Churchill
Nadere informatieInternationale Jongerendag
Martin Schulz: "Wij zijn jongeren goede ideeën, moed en snelle actie verschuldigd" Schulz zei dat er veel beloften waren gemaakt over het waarborgen van financiële producten en markten die opnieuw zouden
Nadere informatieIn deze rubriek brengen we enkele publicaties onder de aandacht van de lezer. KAMER
Publicaties In deze rubriek brengen we enkele publicaties onder de aandacht van de lezer. Parlementaire stukken: KAMER 53 2623/001 VAN 14 JANUARI 2013 Mededeling aan het Parlement - van Conventie nr. 189
Nadere informatie5307/10 VP/mm DG H 2 B
RAAD VAN DE EUROPESE UNIE Brussel, 2 februari 2010 (OR. en) 5307/10 Interinstitutioneel dossier: 2009/0192 (E) JAI 36 COPEN 8 WETGEVINGSBESLUITEN EN ANDERE INSTRUMENTEN Betreft: BESLUIT VAN DE RAAD betreffende
Nadere informatieAan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag
Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag Bezuidenhoutseweg 67 2594 AC Den Haag Postbus 20061 Nederland www.rijksoverheid.nl Uw Referentie 2016Z00246 Datum 13 januari
Nadere informatieHAAGSE VERKLARING INZAKE GEMEENSCHAPPELIJKE PERSPECTIEVEN:
HAAGSE VERKLARING INZAKE GEMEENSCHAPPELIJKE PERSPECTIEVEN: Verklaring van de Ministers van Buitenlandse Zaken van het Koninkrijk der Nederlanden en de Franse Republiek Inleiding DE NEDERLANDS-FRANSE BILATERALE
Nadere informatieFinanciële repressie: twee sleutelwoorden voor elke financieel intermediair in dit decennium. FiDiB, Vught, 17 september 2012
Financiële repressie: twee sleutelwoorden voor elke financieel intermediair in dit decennium FiDiB, Vught, 17 september 2012 Agenda Waar hebben we mee te maken? Structurele gevolgen deze crisis Financiële
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2015 2016 21 501-04 Ontwikkelingsraad Nr. 180 BRIEF VAN DE MINISTER VOOR BUITENLANDSE HANDEL EN ONTWIKKELINGSSAMENWERKING Aan de Voorzitter van de Tweede
Nadere informatieArbeidsmarkt allochtonen
Streekpact 2013-2018 Cijferanalyse Publicatiedatum: 30 september 2013 Contactpersoon: Kim Nevelsteen Arbeidsmarkt allochtonen Samenvatting 1.176 werkzoekende allochtone Kempenaren (2012) vaak man meestal
Nadere informatieWAAR WIJ VOOR STAAN. Socialisten & Democraten in het Europees Parlement. Fractie van de Progressieve Alliantie van
WAAR WIJ VOOR STAAN. Fractie van de Progressieve Alliantie van Socialisten & Democraten in het Europees Parlement Strijden voor sociale rechtvaardigheid, het stimuleren van werkgelegenheid en groei, hervorming
Nadere informatieTRACTATENBLAD VAN HET. Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie; (met Bijlagen) Rome, 25 maart 1957
13 (1957) Nr. 18 TRACTATENBLAD VAN HET KONINKRIJK DER NEDERLANDEN JAARGANG 2010 Nr. 40 A. TITEL 1) Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie; (met Bijlagen) Rome, 25 maart 1957 B. TEKST De Franse
Nadere informatiemaatschappijwetenschappen pilot vwo 2015-I
Opgave 1 Kroatië toegetreden tot de EU Bij deze opgave horen de teksten 1 tot en met 3 en figuur 1. Inleiding Kroatië is een van de staten in de Balkan die voorheen tot Joegoslavië behoorden. In 1991 verklaarde
Nadere informatie2010/06 Structuur van het Publicatieblad - Aanpassing ingevolge de inwerkingtreding van het Verdrag van Lissabon Publicatieblad, L-serie
200/06 Structuur van het Publicatieblad - Aanpassing ingevolge de inwerkingtreding van het Verdrag van Lissabon Publicatieblad, L-serie L I Wetgevingshandelingen a) Verordeningen b) Richtlijnen c) Besluiten
Nadere informatieRaad van de Europese Unie Brussel, 8 juli 2014 (OR. en)
Raad van de Europese Unie Brussel, 8 juli 2014 (OR. en) Interinstitutioneel dossier: 2014/0186 (E) 11290/14 WETGEVINGSBESLUITEN EN ANDERE INSTRUMENTEN Betreft: ACP 109 COAFR 184 PESC 677 RELEX 538 BESLUIT
Nadere informatieKIJK VOOR MEER INFORMATIE EN LESTIPS OP WWW.EUROPAEDUCATIEF.NL HET STARTPUNT VOOR EUROPA IN HET ONDERWIJS. werkvel - 1. Tweede Fase Havo/vwo
werkvel - 1 De Europese Unie (EU). Je hebt er dagelijks mee te maken. Al is het alleen al omdat je niet alleen Nederlander bent, maar ook Europeaan. Of dat er bijvoorbeeld euro s in je portemonnee zitten.
Nadere informatieOpen vragen. De bestuurlijke kaart van de Europese Unie
Open vragen bij De bestuurlijke kaart van de Europese Unie Instellingen, besluitvorming en beleid Anna van der Vleuten (red.) bussum 2012 Deze open vragen horen bij het boek De bestuurlijke kaart van de
Nadere informatieRAAD VAN DE EUROPESE UNIE. Brussel, 3 november 2004 (05.11) (OR. en) 14028/04 EUROPOL 50 JAI 409
RAAD VAN DE EUROPESE UNIE Brussel, 3 november 2004 (05.11) (OR. en) 14028/04 EUROPOL 50 JAI 409 NOTA van: de Franse, de Duitse, de Italiaanse, de Spaanse en de Britse delegatie aan: het Comité van artikel
Nadere informatieKorte omschrijving werkvorm Aan de hand van grafieken bespreekt u met de leerlingen verschillende aspecten van de verkiezingsuitslag.
In beeld: De uitslag Korte omschrijving werkvorm Aan de hand van grafieken bespreekt u met de leerlingen verschillende aspecten van de verkiezingsuitslag. Leerdoel Kennis opdoen over de verkiezingsuitslag
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2011 2012 21 501-08 Milieuraad Nr. 399 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN ECONOMISCHE ZAKEN, LANDBOUW EN INNOVATIE Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der
Nadere informatieRAAD VAN DE EUROPESE UNIE. Brussel, 1 februari 2010 (OR. en) 5306/10 Interinstitutioneel dossier: 2009/0189 (NLE) JAI 35 COPEN 7
RAAD VAN DE EUROPESE UNIE Brussel, 1 februari 2010 (OR. en) 5306/10 Interinstitutioneel dossier: 2009/0189 (E) JAI 35 COPEN 7 WETGEVINGSBESLUITEN EN ANDERE INSTRUMENTEN Betreft: BESLUIT VAN DE RAAD betreffende
Nadere informatieACHTERGRONDINFO WAT JE MOET WETEN OVER MIGRATIE, VLUCHTELINGEN EN ASIEL VLUCHTELINGENWERK VLAANDEREN - EDUCATIEF TRAJECT ROAD OF CHANGE
ACHTERGRONDINFO WAT JE MOET WETEN OVER MIGRATIE, VLUCHTELINGEN EN ASIEL VLUCHTELINGENWERK VLAANDEREN - EDUCATIEF TRAJECT 2 ACHTERGRONDINFO WAT JE MOET WETEN OVER MIGRATIE, VLUCHTELINGEN EN ASIEL VLUCHTELINGENWERK
Nadere informatieHerziene agenda in verband met: - wijziging aanvangstijd - toevoeging nieuwe agendapunten* en - wijziging nummering agendapunten.
Den Haag, 20 Voortouwcommissie: Herziene agenda in verband met: - wijziging aanvangstijd - toevoeging nieuwe agendapunten* en - wijziging nummering agendapunten. vaste commissie voor Europese Zaken Volgcommissie(s):
Nadere informatieEindexamen vwo maatschappijwetenschappen 2013-I
Opgave De eurocrisis Bij deze opgave horen de teksten 9 en. Inleiding De situatie rond de gemeenschappelijke munt, de euro, is tien jaar na de introductie verre van stabiel (mei 2012). In tekst 9 beschrijft
Nadere informatieAan de (plv.) leden van de vaste commissie voor Europese Zaken. Geachte leden,
Aan de (plv.) leden van de vaste commissie voor Europese Zaken. Van Anne Mulder (VVD) en Renske Leijten (SP), Voorbereidingsgroep onderzoek Nederlandse belangenbehartiging in de EU betreft Verslag met
Nadere informatieKRACHTENVELD EUROPESE UNIE KORTE OMSCHRIJVING
KRACHTENVELD EUROPESE UNIE KORTE OMSCHRIJVING De deelnemers plaatsen de begrippen op de juiste plek in de puzzel, waardoor ze een overzicht krijgen van de belangrijkste instellingen binnen de Europese
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2017 2018 21 501-02 Raad Algemene Zaken en Raad Buitenlandse Zaken Nr. 1776 BRIEF VAN DE MINISTER VAN BUITENLANDSE ZAKEN Aan de Voorzitter van de Tweede
Nadere informatie1 Belangrijk in deze periode
1 Belangrijk in deze periode In 1945 eindigt de Tweede Wereldoorlog (1940-1945). Duitsland wil, onder leiding van Adolf Hitler, Europa veroveren. Na vijf jaar strijd en 55 miljoen doden geeft Duitsland
Nadere informatie