10 pensioentips voor DGA s.

Transcriptie

1 10 pensioentips voor DGA s.

2 Inhoud. 1. Overweeg kritisch hoe uw pensioenpot aangevuld moet worden Voor- en nadelen van werkgeverspensioen via een verzekeraar Voor- en nadelen van het werkgevers pen sioen in eigen beheer Voor- en nadelen van het combineren van werkgeverspensioen in eigen beheer en bij een verzekeraar De pensioenbrief Pensioenpolis op basis van PW of LB? Waardeoverdracht Zakelijk karakter van pensioenkeuzen De streefregeling Ziekte en arbeidsongeschiktheid. 19

3

4 Het is lastig indelen, zo n DGA. Moet u nu als werknemer worden gezien of als ondernemer/werkgever? U moet u als DGA regelmatig heroriënteren als het om de opbouw en bescherming van uw pensioenpot gaat. Advisering is ook een vak apart, dus zoek ervaren en deskundige adviseurs om u heen. We geven een aantal tips en aandachtspunten.

5 1. Overweeg kritisch hoe uw pensioenpot aangevuld moet worden. Meestal hebben DGA s een verleden als werknemer of ondernemer. Inventariseer dus eerst welke voorzieningen u al heeft opgebouwd en eventueel kunt voortzetten. Werkgeverspensioen is een prima middel om uw pensioenpot te laten groeien, maar er zijn meer mogelijkheden. Heeft u al heel veel werkgeverspensioen opgebouwd en zoekt u niet naar liquiditeitsvoordeel voor uw BV? Overweeg dan ook bijvoorbeeld de gewone spaarrekening of een bancaire lijfrente. En zet dat af tegen de voor- en nadelen van werkgeverspensioen voor een DGA. Als DGA heeft u de mogelijkheid het werkgeverspen sioen voor uzelf: op te bouwen via een pensioenverzekeraar; op te bouwen in eigen beheer via een eigen BV; gedeeltelijk in eigen beheer en gedeeltelijk via een pensioenverzekeraar op te bouwen. Een verzekeraar of tussenpersoon vergroot nog wel eens de argumenten waarom u uw werkgeverspensioen zoveel mogelijk moet verzekeren. De nadelen van eigen beheer worden daarbij soms ongenuanceerd vergroot. Op dezelfde wijze zien wij wel eens een accountant allerlei argumenten opsommen waarom u uw pensioen in eigen beheer moet opbouwen. De nadelen van verzekeren worden dan uitvergroot. Maar wat is voor u de beste keuze? Er wordt steeds beter omgegaan met een objectief advies hierover, maar denk daar zelf ook over na. 5

6 2. Voor- en nadelen van werkgeverspensioen via een verzekeraar. Laten wij maar beginnen met de nadelen, vanwege onze achtergrond hebben wij de schijn namelijk tegen dat we een promotieverhaal voor verzekeraars schrijven. Wij zien ook echt wel voordelen voor een verzekerde constructie, dus daarna sommen wij de voordelen van werkgeverspensioen die worden ondergebracht bij een verzekeraar op. Wij proberen daarbij de nuances aan te geven. Het meest belangrijke nadeel is dat u gedurende de opbouwfase niet meer over het geld kunt beschikken nadat u het heeft ingelegd bij een verzekeraar. Dat argument is bij werkgeverspensioen extra belangrijk omdat het een lange termijn afspraak betreft. U kunt niet zomaar de hoogte van uw premie-inleg wijzigen. Een ander belangrijk nadeel is dat verzekeraars beleid en voorwaarden hanteren waar u aan gebonden wordt als u het werkgeverspensioen gaat verzekeren bij een verzekeraar. Dat beleid beperkt u in uw mogelijkheden en kan ook nog eens wijzigen. Denk daarbij aan: keuze beleggingsfondsen soorten indexatie gezondheidswaarborgen nu en in de toekomst kosten verplichtingen afkoopmogelijkheid lang leven risico, vooral het tarief mogelijkheid pensioenopbouw te verhogen of te verlagen Groot voordeel van het werkgeverspensioen volledig bij een verzekeraar onderbrengen is de maximale belastingaftrek. Er bestaan een aantal oorzaken waarom de maximale aftrek bij een verzekeraar groter is dan bij een eigen beheerconstructie. Ga na of die voor u ook van belang zijn. 6

7 Pensioengrondslag: een groter deel van uw inkomen mag meetellen voor het berekenen van uw jaarlijkse opbouw en bescherming van uw werkgeverspensioen. Dat wordt veroorzaakt door een lager minimum dat u moet inbouwen aan AOW-franchise. Ook het mogen meetellen van variabele inkomensbestanddelen kan daar een oorzaak van zijn. In eigen beheer mag u variabele inkomensbestanddelen niet meetellen voor het bepalen van de pensioengrondslag. Indexatie: u kunt in eigen beheer een geïndexeerd pensioen toezeggen aan uzelf, maar u mag er niet voor reserveren. Een verzekeraar brengt wel een premie in rekening voor indexatie en die mag u als pensioenpremie aftrekken. Arbeidsongeschiktheid: u kunt in eigen beheer een premievrijstelling bij arbeidsongeschiktheid en een arbeidsongeschiktheidspensioen toezeggen aan uzelf, maar u mag er niet voor reserveren. Een verzekeraar brengt wel premie in rekening voor het afdekken van financiële gevolgen van arbeidsongeschiktheid, die premie mag u als pensioenpremie aftrekken. Overlijden: u kunt in eigen beheer wel een partnerpensioen toezeggen, maar alleen als u ook echt een partner hebt. Bij een verzekeraar kunt u kiezen (dat hoeft niet) voor een systeem van onbepaalde partner. Dan bouwt u wel op voor een partnerpen sioen en betaalt u ook meer premie. Voordeel is dat u door de mogelijkheid van uitruil geen gebruik moet maken van deze dekking, maar wel veel premieaftrek hebt genoten. Eigen bijdrage: in eigen beheer is de bijdrage maximaal vijftig procent, in een verzekerde regeling mag u ook meer aan werknemersbijdrage afspreken. Dat kan een belastingvoordeel opleveren, maar in eigen beheer is dat dus afgetopt. Bij een verzekeraar heeft u meer bescherming tegen de risico s overlijden, arbeidsongeschiktheid en lang leven. In eigen beheer moet u daar zelf voorzieningen voor treffen. In de uitkeringsfase kan blijken dat uw pensioenpot leeg is. Bij een werkgeverspensioen ondergebracht bij een verzekeraar is dat niet het geval. Daar heeft u weinig aan als u niet oud wordt, maar ook dat risico (overlijdensrisico gedurende de uitkeringsfase) kunnen u of uw partner en kinderen bij een verzekeraar afdekken. Overweeg dus goed welke risico s u loopt en welke risico s u op welke wijze wilt afdekken. Ander voordeel van uw werkgeverspensioen via een verzekeraar opbouwen is de bescherming tegen schuldeisers: bij een verzekeraar kunnen extra stappen nodig zijn voor schuldeisers om uw werkgeverspensioen leeg te plukken. In eigen beheer kunt u ook door een juiste juridische structuur en opstellen van bepaalde voorwaarden de weg naar uw pen sioenpot bemoeilijken, maar de drempels bij een verzekeraar zijn hoger. Dat geldt overigens niet als uw schuldeiser uw ex-partner is. 7

8 3. Voor- en nadelen van het werkgevers - pen sioen in eigen beheer. Het meest belangrijke voordeel is dat u gedurende de opbouwfase wel mag reserveren voor uw werkgeverspensioen, maar niet per se het geld daarvoor apart moet zetten. U kunt met het geld dat uit de belastingaftrek ontstaat ook iets voor uw BV doen, een mooie investering in een machine doen bijvoorbeeld. U hoeft dus in eigen beheer ook niet jaar in jaar uit exact de toename van de eigen beheer reserve apart te zetten op een rekening waar u niet meer aan kan komen. Dit voordeel kan de liquiditeitspositie van uw BV aanzienlijk verbeteren gedurende een periode waarin dat wenselijk is. Maar houd er rekening mee dat u uiteindelijk wel de pensioentoezegging moet nakomen, ook in eigen beheer. Bouwt u werkgeverspensioen in eigen beheer op, dan heeft u veel meer grip op de voorwaarden waaronder u dat doet. U heeft wel altijd te maken met de belastingdienst, daar waarschuwen wij 8

9 verderop voor, maar in ieder geval met een partij minder (de verzekeraar). U stelt zelf een pensioenbrief op. Dat document hebben wij niet eerder genoemd, maar zie dat als een soort pensioenreglement voor DGA s. Verderop geven wij ook nog wat aandachtspunten mee over die pensioenbrief. Nadelen zijn er ook. Allereerst het politieke risico. De vraag is of in de toekomst de politiek deze vorm van fiscale aftrek nog wil handhaven. De eigen beheerconstructie is een vreemde eend in het pensioenstelsel. Stel dat deze mogelijkheid vervalt, dan is het de vraag hoe een overgangsregime wordt vormgegeven. Ander nadeel is het beleid van de belastingdienst. Vooral bij eigen beheer bestaan tal van interne en gepubliceerde beleidsregels. Ook daar kunnen wijzigingen optreden, terwijl het voor adviseurs al moeilijk is alle huidige regels bij te houden en juist te interpreteren. Groot nadeel van eigen beheer is dat de opbouw en bescherming van uw pensioenpot niet echt is geregeld. Dat moet u nog doen. Dat vereist dus discipline, kennis, advies en regelmatig een evaluatie. 9

10 4. Voor- en nadelen van het combineren van werkgeverspensioen in eigen beheer en bij een verzekeraar. De voor- en nadelen zoals wij die hiervoor omschreven gelden ook bij de combinatie van eigen beheer en verzekeren. Maar niet ten aanzien van de fiscale voordelen veroorzaakt door de pensioengrondslag (AOW-franchise, variabele loonbestanddelen) en uw eigen bijdrage. Die voordelen vervallen als u voor uw werkgeverspensioen een combinatie van eigen beheer en verzekeren kiest. Wij vinden het zelf belangrijk dat u bij een verzekeraar meer risico s kunt afdekken. Vooral lang leven, overlijden en arbeidsongeschiktheid moet u goed regelen. Dat hoeft niet per se in een werkgeverspen sioen. Maar kiest u daar wel voor, dan is verzekeren van werkgeverspensioen een goede keuze. Dat kan ook als u eigen beheer combineert met verzekeren. Heeft u bijvoorbeeld het liquiditeitsvoordeel echt nodig in uw BV, maar wilt u zekerheid ten aanzien van de risico s overlijden en arbeidsongeschiktheid? Kies er dan voor de opbouw van pensioen in eigen beheer te doen en de bescherming via een verzekeraar. Ook kunt u een deel van de opbouw via een verzekeraar doen en een ander deel in eigen beheer. Niet alle verzekeraars bieden deze soort mogelijkheid aan. Laat u daarom goed begeleiden als de keuze van een combinatie u aanspreekt. Groot nadeel van een combinatie is dat u waarschijnlijk de hoogste advieskosten betaalt. In eigen beheer heeft u te maken met extra uren die een accountant in rekening brengt. Bij een verzekeraar heeft u te maken met administratiekosten en dergelijke en eventueel met provisie van een tussenpersoon. Maar bij de combinatie heeft u wellicht al deze kosten. Let daar op als u een afweging maakt. 10

11

12 Tip. Laat een pensioenbrief altijd (mede) opstellen door een ervaren en deskundig adviseur, liefst meerdere adviseurs die onderling sparren over jouw pensioenbrief. Ga op alle punten in uw pensioenbrief na of u ook echt van plan bent dat punt uit te voeren. Begrijpt u het niet of kunt u de gevolgen slecht overzien, schrap dan zo n punt als dat mogelijk is.

13 5. De pensioenbrief. Of u als DGA nu kiest voor een werkgeverspensioen in eigen beheer, verzekerd werkgeverspensioen of een combinatie van die twee: u ontkomt niet aan de formaliteiten. Regelt u die niet goed, dan kan de belastingdienst uw werkgeverspensioen als onzuiver bestempelen en krijgt u mogelijk te maken met negatieve fiscale gevolgen. Een belangrijk document dat uw werkgeverspen sioen formaliseert, is de pensioenbrief. Maar ga eerst na wat de statuten van uw BV bepalen over werk geverspensioen. Vaak is een Algemene Vergadering van Aandeelhouders (AVA)-besluit nodig voordat u met de opbouw en bescherming via werkgeverspen sioen kunt beginnen. Neemt u zo n besluit, leg dat dan goed in notulen vast en bewaar dat bij de andere spullen van uw pensioenpot. Vervolgens stelt u een pen sioenbrief op. Daarin legt u onder andere vast: welke pensioenvormen u toezegt; hoeveel premie beschikbaar is of welk opbouwpercentage geldt; wat uw pensioendatum is; of u in eigen beheer alles regelt, alles verzekert of dat u een combinatie heeft gekozen; of u wel of niet pensioenuitkeringen indexeert en zo ja, hoe. Op kunt u allerlei voorbeeld pensioenbrieven downloaden en overnemen. Dat kost niets. Maar het kan u later wel veel geld kosten als u daarin zaken verkeerd, te ruim of niet regelt! Of u regelt zaken waar u later spijt van krijgt omdat u onvoldoende middelen hebt om ze uit te voeren. Tip. Is de pensioenbrief gereed, leg deze dan - voordat u start met uw werkgeverspensioen - ter goedkeuring voor aan de belastingdienst. Dat is zeker van belang als u kiest om werkgeverspensioen in eigen beheer te doen. Bij constructies met een verzekeraar is het mogelijk zonder sancties met terugwerkende kracht zaken aan te passen, in ieder geval als u een zogenaamde fiscale glijclausule hebt laten opnemen. Maar dat geldt niet voor werkgeverspensioen dat geheel of gedeeltelijk in eigen beheer wordt uitgevoerd. 13

14 6. Pensioenpolis op basis van PW of LB? Een DGA kan pensioen opbouwen met een polis in de PW-sfeer of in de LB-sfeer. PW staat voor PensioenWet en LB voor de Wet op de Loonbelasting Dit onderscheid is waarschijnlijk af te leiden van de polis, informeer anders bij de betreffende pensioenuitvoerder. Het onderscheid tussen PW en LB is van belang bij een aantal onderwerpen. Bij echtscheiding regelt onder andere de PW het recht op bijzonder partnerpensioen. Een DGA met een LB-polis heeft daar niet direct mee te maken, maar is daar via een andere wet wel weer aan gebonden. Voor regels over pensioenverdeling van OP is ook die andere wet van toepassing, daar is een DGA dus ook altijd aan gebonden. Verdeling van pensioen geldt zowel voor pensioen in eigen beheer als voor pensioen dat is verzekerd. Een ex-partner kan daardoor in een eigen beheersituatie de financiële positie van uw BV beïnvloeden. De PW kent een specifiek afkoopverbod. Voor een DGA kan dat van belang zijn bij faillissement, een curator kan niet zomaar aan dit deel van uw pensioenpot komen. Heeft u een LB-polis, dan kunt u zich niet beroepen op het afkoopverbod in de PW. 14

15 Tip. Om het pensioen toch te beschermen, kunt u op de LB-polis een fiscale pensioenclausule laten plaatsen met een duidelijk afkoopverbod. Dat beperkt u zelf ook wat meer. Maar aangenomen wordt dat een contractuele beperking op een pensioenpolis van het afkooprecht ook aan de curator kan worden tegengeworpen. Laat u goed adviseren hierover. Let op bepaalde flexibiliseringelementen die u kunt hebben als u met pensioen gaat en let op indexatie. Dat is voor werknemers net wat anders geregeld dan voor DGA s met een LB-polis. Een DGA kent minder afdwingbare rechten, maar aan de andere kant heeft u als DGA wel vergelijkbare en soms zelfs meer mogelijkheden. Maak daar dan duidelijke afspraken over als u niet alleen invloed heeft op uw pensioentoezegging, dus als er meerdere DGA s zijn betrokken bij uw bedrijf. Heeft u een PW-polis, dan valt u onder de informatievoorziening die ook op gewone werknemers van toepassing is. In het boek Arbeidsongeschiktheid voor Dummies wordt het keuringsrecht van verzekeraars omschreven. Voor nu is van belang te realiseren dat u met een PW-polis niet door een verzekeraar mag worden gevraagd naar uw gezondheid. Heeft u een LB-polis, dan mag een verzekeraar daar wel naar vragen. Dat kunt u beperken in het verhogen van arbeidsongeschiktheids- of partnerpensioen. Verder gelden nog wat afwijkingen ten aanzien van het berekenen van pensioenaanspraken na ontslag en gevolgen bij premieachterstand, maar de belangrijkste aandachtspunten hebben wij nu wel duidelijk omschreven. Op waardeoverdracht na, dat verdient extra aandacht. 15

16 7. Waardeoverdracht. Een DGA kan (afhankelijk van de periode en eventueel in het verleden gemaakte keuze) pensioen opbouwen met een polis in de PW-sfeer of in de LB-sfeer. Het wettelijk recht van waardeoverdracht geldt in beginsel niet voor DGA s. Wel kunt u te maken krijgen met de bevoegdheid tot waardeoverdracht. Dan heeft u een verzekeraar nodig die daaraan wil meewerken. Belangrijke aandachtspunten zijn daarbij uw gezondheid, eventuele kosten die in rekening worden gebracht en de gevolgen voor uw partner. Let ook op dat de belastingdienst de overdracht niet ziet als een handeling waar vervelende consequenties aan worden verbonden. Informeer daarom altijd de belastingdienst hierover en vraag uitdrukkelijk toestemming. Overdracht van pensioen tussen verschillende eigen beheer lichamen of van een verzekeraar naar eigen beheer en omgekeerd, is wel mogelijk. Voor dat laatste is wel de medewerking van de verzekeraar noodzakelijk. Belangrijk om te onthouden is dat pensioen opgebouwd in de PW-sfeer en pensioen opgebouwd in de LB-sfeer nooit kunnen vermengen. 16

17 8. Zakelijk karakter van pensioenkeuzen. Er zijn allerlei mogelijkheden om met uw pensioenpot te variëren. Deeltijdpensioen, parttime werken, demotie, dat zijn allemaal onderwerpen waarbij een werknemer met een werkgever moet onderhandelen. Ook verlof kan reden zijn om met de werkgever te praten over voortzetting van uw werkgeverspensioen. Andersom kan een werkgever ook zaken wijzigen, denk aan het eenzijdig wijzigingsbeding. En vergeet de pensioenuitvoerder niet; bij financiële problemen kan een pensioenfonds indexaties verlengen of afstempelen (korten van uitkeringen en/of aanspraken). U heeft als DGA twee petten op, zowel de pet van werknemer als die van werkgever. Daarom zal de belastingdienst bij uw afspraken over het werkgeverspensioen toetsen of de resultaten een zakelijk karakter hebben. Let daar dus op. U heeft veel grip op uw werkgeverspensioen, zowel in de opbouwfase als in de uitkeringsfase. Maar de belastingdienst kan altijd toetsen of u wijzigingen doorvoert die een normale werknemer onder vergelijkbare omstandigheden niet voor elkaar zou krijgen. Dan kan er een streep door de wijziging worden gezet of sancties van kracht worden. Stem daarom altijd goed af met de belastingdienst over dit soort wijzigingen. 17

18 9. De streefregeling. Wij hebben nog geen aandacht besteed aan een verzekeringsvorm die juist bij DGA s vaak voor komt: de streefregeling. Dit is een pensioenverzekering waarbij wordt opgebouwd naar een gegarandeerd kapitaal op pensioendatum. Met het te verzekeren kapitaal wordt beoogd een vooraf bepaald en uit de toezegging blijkende pensioenaanspraak in de vorm van middelloon of eindloon te halen. Een soort mix dus van verschillende pensioensystemen. Voorbeeld: Het werkgeverspensioen is een streefregeling op basis van een beoogde eindloonregeling. In de opbouwfase wordt de eindloontoezegging in euro s als rekenkundige grootheid gebruikt om een pensioenkapitaal te bepalen. In principe wordt dit kapitaal steeds herberekend aan de hand van het jaarlijkse salaris van de DGA en de op dat moment actuele tarieven en rekenrente. Op de pensioendatum (of bij eerder overlijden) wordt echter met het daadwer kelijk aanwezige verzekerde kapitaal tegen de dan geldende tarieven een pensioenuitkering aangekocht. Bij een streefregeling loopt u dus wel deflatierisico. De streefregeling is niet uitgewerkt in de wet LB, maar vraag een deskundig adviseur naar de mogelijkheden en voorwaarden als u daar interesse in heeft. Weinig verzekeraars bieden deze vorm nog aan, vroeger was dit meer populair. Heeft u een streefregeling, let dan goed op dat de verzekeraar de polis correct administreert. DGA s hebben vaak een stabiel inkomen, veroorzaakt door het feit dat ze zelf hun inkomen bepalen en wellicht vanwege de gebruikelijk loon regeling (een soort voorgeschreven minimum inkomen voor DGA s). Voor werknemers wordt het loon vaak geïndexeerd, ondernemers en freelancers zijn afhankelijk van inkomsten en uitgaven per jaar. Het stabiele in komen van een DGA kan veroorzaken dat er jarenlang niets verandert aan de streefregeling. Dan kan het karakter van de pensioentoezegging anders worden. In het ergste geval stelt de belastingdienst zich op het standpunt dat de streefregeling geen zuiver pensioen is. Ga daarom periodiek zelf na of u het werkgeverspensioen in de vorm van een streefregeling nog wel correct gebruikt, zo niet, dan wordt het wellicht tijd de pensioenpolis bijvoorbeeld om te zetten naar een beschikbare premieregeling. 18

19 10. Ziekte en arbeidsongeschiktheid. Oorspronkelijk was ons doel alles over arbeidsongeschiktheid in dit stuk op te nemen, maar dat werd erg veel en onoverzichtelijk. Het is wel heel belangrijk te lezen hoe het risico van arbeidsongeschiktheid uw financiële positie kan raken. Voor werknemers, ondernemers en freelancers bestaan allerlei aandachtspunten en oplossingsrichtingen. De ene keer kunt u daar als DGA wel gebruik van maken, de andere keer weer niet. Wij wijzen u in Arbeidsongeschiktheid voor Dummies (2011) precies op alle punten. Bent u DGA, dan kunt u profiteren van de twee petten die u op heeft. Maar let ook op als u in eigen beheer een enorme reserve opbouwt zonder liquide middelen daar tegenover te stellen. Door het wegvallen van uw persoon kan een BV in problemen komen, de eigen beheerreserve kan dan een blok aan uw been worden. 19

20 Burgemeester Rijnderslaan 7, 1185 MD Amstelveen. Telefoon