NIBE-SVV, januari Oefenexamen Pensioenvoorzieningen

Transcriptie

1 NIBE-SVV, januari 2013 Oefenexamen Pensioenvoorzieningen

2 De bijlage Pensioenvoorzieningen is op dit examen van toepassing. 1. Anne heeft een belastbaar inkomen van EUR ,- per jaar. Zij betaalt jaarlijks EUR 800,- aan premie voor een gerichte lijfrenteverzekering. Daarmee spaart Anne voor een aanvulling op haar pensioen en op de AOW. Als Anne de uitkeringen uit de lijfrente vanaf haar 65e zal ontvangen dan zal haar belastbaar inkomen nog steeds ongeveer EUR ,- per jaar zijn, zo heeft zij uitgerekend. Wat betekent dit voor haar netto besteedbaar inkomen vanaf haar 65e (AOWingangsleeftijd)? Motiveer uw antwoord. NB: Ga bij de beantwoording van de vraag vanuit dat de 65-jarige leeftijd de AOWingangsleeftijd is. 2. Wat wordt met de term resterende verdiencapaciteit aangeduid? 3. Barbara werkt in de buitendienst bij assurantiekantoor Goed Verzekeren (AKGV). Het brutoloon van Barbara bedraagt EUR ,-. AKGV heeft twee arbeidsongeschiktheidsverzekeringen voor Barbara gesloten: een WGA- gatverzekering en een WIA-excedentverzekering op basis van een 80% aanvulling. Na een auto-ongeluk wordt Barbara volledig en duurzaam arbeidsongeschikt verklaard door het Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen (UWV). Hoeveel bedraagt Barbara s totale inkomen in het eerste jaar dat zij de arbeidsongeschiktheidsuitkering van het UWV ontvangt? Specificeer hoe het inkomen is samengesteld. NB: Ga bij de beantwoording van de vraag uit van het volgende: Maximum dagloon op jaarbasis: EUR ,-. Minimumloon per jaar: EUR ,-. 4 Robert (55 jaar) wordt in 2008 bij zijn indiensttreding opgenomen in de pensioenregeling van Surplex Plastics bv (SP bv). Robert heeft één kind: kind: Frits (32 jaar). Frits woont nog thuis. De pensioenregeling van SP bv voorziet o.a. in een wezenpensioen en een overbruggingspensioen. a. Kan Frits in aanmerking komen voor wezenpensioen als zijn vader Robert komt te overlijden? Motiveer uw antwoord b. Treedt de omkeerregel voor Robert in werking bij het overbruggingspensioen? Motiveer uw antwoord. NIBE-SVV, januari

3 5. Een pensioenreglement bevat de rechten en verplichtingen van de pensioenuitvoerder en de deelnemer op basis van de afspraken die zijn opgenomen in de pensioenovereenkomst. Noem acht (en niet meer dan acht) bepalingen die deel uitmaken van het pensioenreglement. 6. Waarom mag voor parttime-werknemers, die minder dan 50% werken, GEEN andere pensioenregeling worden getroffen dan voor fulltime-werknemers bij dezelfde werkgever en met gelijke functies? 7. Frans is opgenomen in de eindloonregeling van zijn werkgever. De kenmerken van deze regeling zijn: * Pensioengevend salaris: 13,96 x maandsalaris * Ouderdomspensioen: 1,75% van de laatste pensioengrondslag * Nabestaandenpensioen: 1,25% van de laatste pensioengrondslag * Wezenpensioen: 0,25% van de laatste pensioengrondslag * AOW-franchise: EUR ,-. Frans kan maximaal 30 jaar en zeven maanden aan dienstjaren bij zijn werkgever bereiken. Zijn bruto maandsalaris bedraagt EUR 3.750,-. Hij woont sinds vijf jaar samen met Miep. a. Welke pensioenaanspraken zijn voor Frans verzekerd? Geef uw berekening. Vijf jaar nadat Frans in de regeling is opgenomen komt hij te overlijden. b. Hoeveel bedraagt het nabestaandenpensioen waar Miep recht op heeft? Geef uw berekening. 8. Jansen Drukkerij heeft op 1 januari 2006 een VUT-regeling. Welke fiscale gevolgen zijn er voor Jansen Drukkerij, als de VUT-regeling voor het gehele personeel is voortgezet? Motiveer uw antwoord. 9. Joke (40 jaar) heeft in 2010 een levenslooptegoed opgebouwd van EUR 9.500,- waarvan EUR 500,- rendement. Haar vaste bruto jaarloon bedraagt EUR ,-. Hoeveel mag Joke in 2011 maximaal inleggen? Motiveer uw antwoord. NIBE-SVV, januari

4 10. Klaas is deelnemer aan de pensioenregeling van zijn werkgever. De pensioendatum van Klaas is 1 januari De pensioenregeling is een middelloonregeling met indexering. Op 1 januari van elk jaar worden de pensioenen aangepast aan het voor dat jaar geldende salaris. Het tot aan 1 januari 2004 opgebouwde ouderdomspensioen voor Klaas bedraagt EUR ,- bruto per jaar. De pensioengrondslag op 1 januari 2004 is EUR ,-. De loonontwikkeling over 2003 is 4%. In het pensioenreglement is opgenomen: Iedere deelnemer bouwt over ieder deelnemersjaar een gedeelte van het ouderdomspensioen op. Het binnen deze pensioenregeling jaarlijks op te bouwen ouderdomspensioen volgens het gemiddeld salarissysteem bedraagt 2% van de jaarlijks vast te stellen pensioengrondslag. Ieder jaar worden opgebouwde pensioenaanspraken van de deelnemer aangepast aan de loonontwikkeling over het voorafgaande jaar. De aanpassingen zijn jaarlijks per 1 januari. Bereken het per 1 januari 2004 opgebouwde ouderdomspensioen. Geef uw berekening. 11. Jonas (53 jaar) heeft een beschikbare premieregeling met een AOW-franchise van EUR ,-. De jaarpremie bedraagt EUR ,-. De pensioenleeftijd is 65 jaar. Hoeveel bedraagt het pensioengevend salaris van Hanna op basis van de maximale fiscale staffel? Geef uw berekening. 12. Linda (21 april 1949) neemt vanaf 20-jarige leeftijd deel aan de eindloonregeling van haar Twentyfour News bv. De pensioenleeftijd is 60 jaar. Vanaf 50-jarige leeftijd is het mogelijk om versneld overbruggingspensioen op te bouwen. Het jaarlijkse opbouwpercentage voor het overbruggingspensioen is 10,0%. Het maximale overbruggingspensioen bedraagt EUR ,-. Op 45-jarige leeftijd neemt Linda ontslag en treedt op dat moment in dienst bij Journal Actua bv. Linda wordt bij haar indiensttreding direct opgenomen in de eindloonregeling van Journal Actua bv. Bij Journal Activa bv bouwt Linda na haar indiensttreding ook meteen overbruggingspensioen op. Het jaarlijkse opbouwpercentage voor het overbruggingspensioen is 2,5%. Het maximale overbruggingspensioen bedraagt EUR ,-. Hoeveel bedraagt het totale overbruggingspensioen van Linda? NIBE-SVV, januari

5 13. Maria is opgenomen in de eindloonregeling van Thin Watches bv. (TW bv). Tot een pensioengevend salaris van EUR ,- wordt 2% ouderdomspensioen per jaar opgebouwd. Daarboven 1,5% per jaar. De vaste AOW-franchise bedraagt EUR ,-. Maria neemt op 55-jarige leeftijd ontslag bij TW bv. Ze heeft in totaal 20 jaar bij TW bv gewerkt. Toen Maria bij TW bv in dienst kwam, bedroeg haar pensioengevend salaris EUR ,-. Haar pensioengevend salaris is drie jaar later verhoogd naar EUR ,- en op haar 44ste verhoogd naar EUR ,-. Vanaf haar 50ste bedroeg het pensioengevende salaris van Maria EUR ,-. Hoeveel ouderdomspensioen heeft Maria opgebouwd als ze ontslag neemt bij TW bv? Geef uw berekening. 14. Gerard wordt bij indiensttreding opgenomen in de pensioenregeling van Supersystems bv. Na 10 jaar wordt Gerard ontslagen als gevolg van een faillissement van Supersystems bv. Hij is dan 35 jaar. Gerard vindt binnen enkele weken weer een baan. De nieuwe werkgever van Gerard heeft GEEN pensioenregeling. Gerard wil daarom zijn pensioen op hetzelfde niveau vrijwillig voortzetten. Kan Gerard zijn pensioen vrijwillig voortzetten? Ga in op de vier voorwaarden voor vrijwillige voortzetting van pensioen. 15. Henry (48 jaar) heeft twee jaar deelgenomen aan de pensioenregeling van Micropage bv. Henry neemt na twee jaar ontslag om meer tijd te hebben voor het opzetten van een eigen bedrijf. Hij heeft privé een lijfrentepolis gesloten. Hij zoekt naar andere mogelijkheden om pensioenbreuk te beperken. Zo heeft hij vernomen dat het pensioenfonds, waarin de pensioenregeling van Micropage bv is ondergebracht, de mogelijkheid biedt om de pensioenopbouw na ontslag vrijwillig voort te zetten. Kan Henry gebruik maken van de mogelijkheid om vrijwillig de pensioenopbouw bij het pensioenfonds voort te zetten, gezien de wettelijk gestelde eisen? Motiveer uw antwoord. 16. Coen werkt als beleggingsspecialist bij het ondernemingspensioenfonds De Groot nv. Omdat het heel goed gaat met de De Groot nv besluit Coen 12% van het vermogen van het ondernemingspensioenfonds, dat een groot overschot kent, te investeren in aandelen De Groot nv. Is deze voorgenomen investering toegestaan op grond van de PW? Motiveer uw antwoord. NIBE-SVV, januari

6 17. Marieke is opgenomen in de pensioenregeling van Hair Structures bv. Na vijf jaar neemt ze ontslag. Marieke begint voor haar zelf. Haar IB-onderneming Knappe Knippers heeft de wind in de zeilen. Marieke besluit om een arbeidsongeschiktheidsverzekering te sluiten. Mag de verzekeraar Marieke keuren voor deze verzekering? 18. Het in eigen beheer opbouwen van pensioen levert een liquiditeitsverruiming op voor de bv. Leg uit hoe deze verruiming ontstaat en waarom deze tijdelijk is. 19. Op 40-jarige leeftijd wordt Vincent in de middelloonregeling van Berg bv opgenomen. Het te bereiken ouderdomspensioen op 65-jarige leeftijd bedraagt EUR ,-. Het nabestaandenpensioen bedraagt 70% van het te bereiken ouderdomspensioen. Berg bv financiert de pensioenen op basis van het inkoopsysteem. Hoeveel bedraagt de totale inkoopsom voor Vincent in het derde jaar? Geef uw berekening. 20. Herman wordt op 37 jarige leeftijd opgenomen in de middelloonregeling van Derksen bv. Het te bereiken ouderdomspensioen op 65-jarige leeftijd bedraagt EUR ,-. Het partnerpensioen is 70% van het ouderdomspensioen. Het pensioen wordt op basis van het inkoopsysteem gefinancierd. Als Herman 40 jaar is, wordt zijn ouderdomspensioen verhoogd tot EUR ,-. Hoeveel bedraagt de totale inkoopsom over het jaar waarin Herman 40 jaar wordt? Geef de berekening. (Afronden op hele euro's) 21. Joep treedt op 40-jarige leeftijd in dienst bij een assurantietussenpersoon. Zijn nieuwe werkgever heeft de volgende pensioenregeling: Toetredingsleeftijd: 21 Pensioenleeftijd: 65 Opbouwpercentage: 2% per jaar AOW-franchise: EUR ,- (wijzigt NIET) Toezegging: uitsluitend ouderdomspensioen Pensioensysteem: middelloon De pensioenen worden betaald tegen een gelijkblijvende premie. Het jaarsalaris van Joep bedraagt bij indiensttreding: EUR ,-. Bereken de te betalen jaarpremie bij indiensttreding. Geef uw berekening. NIBE-SVV, januari

7 22. Marion (19 jaar) is gehuwd met Ronald. Marion treedt in dienst van Flora bv. Flora bv heeft een pensioenregeling met een toetredingsleeftijd van 21 jaar. Voor jongere deelnemers geldt een voorportaalregeling. Waarom kan Marion haar nabestaandenpensioen NIET uitruilen voor ouderdomspensioen en in welke wet is dit geregeld? 23. Jari Lagerweij heeft een accountancykantoor in de vorm van een eenmanszaak. Sinds kort heeft hij ook een personeelslid waarvoor hij een pensioen gaat regelen. Het personeelslid is 40 jaar. Het benodigde doelkapitaal is EUR ,-. Hiervoor wordt een kapitaalverzekering met pensioenclausule gesloten. Het verzekerd kapitaal bedraagt EUR ,-. Overige gegevens: - Premievrijstelling bij arbeidsongeschiktheid meeverzekerd. - De polisopslag bedraagt EUR 25,- - Het premiepercentage voor de premievrijstelling 5%. - Omvangskorting 3%. De pensioendatum is 60 jaar. Bereken de hoogte van de premie die verschuldigd is. Geef uw berekening. 24. Arwin staakt op 60-jarige leeftijd zijn onderneming. Hij wil de stakingswinst van EUR ,- aanwenden voor een lijfrente. In het verleden heeft hij een paar maal gedoteerd aan de oudedagsreserve. Deze oudedagsreserve bedraagt EUR ,-. Daarnaast heeft hij drie lijfrentekoopsommen gestort bij een levensverzekeraar, waarvoor hij premieaftrek heeft genoten op basis van de jaar- en reserveringsruimte. Deze zijn samen EUR ,-. Hoe hoog is de maximale lijfrentepremieaftrek van Arwin in verband met de omzetting van de stakingswinst? Motiveer uw antwoord en geef uw berekening. 25. Karel is werkzaam als zelfstandig fysiotherapeut en doteert jaarlijks aan de oudedagsreserve. Over het afgelopen jaar heeft hij een winst behaald van EUR ,-. Zijn ondernemingsvermogen bedraagt per 31 december van het afgelopen jaar EUR 50.00,-. De stand van de oudedagsreserve per 1 januari van het afgelopen jaar is EUR ,-. Aan het beroepspensioenfonds is hij in dat jaar een bedrag ter grootte van EUR 3.500,- verschuldigd. Bereken de maximale dotatie aan de oudedagsreserve voor het afgelopen jaar. Geef uw berekening. NIBE-SVV, januari

8 CORRECTIEMODEL 1. Het netto besteedbaar inkomen van Anne zal hoger zijn vanaf 65-jarige leeftijd. Dit wordt veroorzaakt door het feit dat na het bereiken van de 65-jarige leeftijd (AOWingangsleeftijd) aanmerkelijk minder aan sociale premies moet worden betaald. Doordat de percentages van de eerste twee belastingschijven van box 1 aanmerkelijk lager zijn. 4 punten 2. Het brutoloon dat de arbeidsongeschikte werknemer met gangbare arbeid nog kan verdienen. Bij gangbare arbeid gaat het om algemeen geaccepteerde arbeid in loondienst, waartoe verzekerde gezien zijn beperkingen nog in staat is. Met het vroegere beroep en het opleidingsniveau wordt geen rekening gehouden. 4 punten 3. Totaal inkomen is EUR ,-. 0 punten De IVA-uitkering van Barbara bedraagt 75% x = EUR ,-. 2 punten Via de WIA-excedentverzekering is Barbara verzekerd van 80% van haar brutoloon. Ofwel: 80% x = EUR ,-. Haar WIA-excedent bedraagt dus: / (IVA-uitkering) = EUR ,-. 2 punten 4 a. Na het overlijden van de ouder mag wezenpensioen alleen aan het nabestaande kind worden uitgekeerd als deze jonger is dan 30 jaar. In dit geval is zoon Frits al 32 jaar als zijn vader in dienst treedt bij SP bv. Frits komt dus niet in aanmerking voor wezenpensioen. 1 punt b. Op 1 januari 2005 is de omkeerregel vervallen voor nieuwe werknemers die door hun werkgever opgenomen worden in een overbruggingsregeling. Robert is in 2008 in dienst getreden bij SP bv. Hierdoor kan hij niet fiscaal gefacilieerd overbruggingspensioen opbouwen. 1 punt 5. Let op: 8 gevraagd (1 punt per twee bepalingen)! Let op: niet limitatief! * Toetredingseisen. * De gevolgen van beëindiging van deelname. * Pensioendatum; * Karakter pensioenregeling en hoogte van pensioen. * Uitkeringswijze van de pensioenen. * Financieringswijze van de aanspraak. * Deelnemersbijdrage. * De gevolgen van arbeidsongeschiktheid voor de verwerving van de pensioenaanspraken. * Behoud pensioenaanspraken bij beëindiging van de deelneming. * Behoud pensioenaanspraak bij scheiding. * Gelijke behandeling bij toeslagen. * Inwerkingtreding en overgangsbepalingen. Correctievoorschrift: alleen de eerste acht gegeven antwoorden van de kandidaat goed rekenen. NIBE-SVV, januari

9 6. Omdat er alleen een onderscheid tussen werknemers wordt gemaakt op basis van objectieve gronden. Veel vrouwen werken vaak parttime. Een verschil in pensioenregeling tussen parttimers en fulltimers leidt dan tot discriminatie. Dit wordt gezien als een verkapte vorm van verboden ongelijke behandeling. 4 punten Ook goed is: op grond van artikel 7:648 BW (ook goed: de Wet onderscheid naar arbeidsduur) mag er geen onderscheid worden gemaakt tussen parttimers en fulltimers, als hiervoor geen objectieve rechtvaardigingsgrond is. Ook goed is: op grond van art. 8 PW mag er geen onderscheid gemaakt worden tussen parttimers en fulltimers. 7. a. Pensioengrondslag : (3.750 x 13,96) -/ = EUR ,-. 1 punt Ouderdomspensioen : 1,75% x 30 jaar en 7 maanden* x * = EUR ,66. Nabestaandenpensioen : 1,25% x 30 jaar en 7 maanden* x * = EUR ,47. Wezenpensioen : 0,25% x 30 jaar en 7 maanden* x * = EUR 3.085,09. 2 punten (2 of 0 punten, 1 punt met rekenfout). * Let op: doorwerkfout. b x 1,25% x 30 7/12 = EUR ,- 2 punten 8. Voortzetting van de VUT-regeling voor werknemers jonger dan 55 jaar leidt ertoe dat de VUT-aanspraken geheel of gedeeltelijk worden belast. 2 punten Voortzetting van de VUT-regeling voor werknemers die op 1 januari 2005 ouder dan 55 jaar waren, heeft geen fiscale gevolgen voor Jansen Drukkerij. 1 punt 9. EUR 0,-. 0 punten Joke mag in 2011 EUR 1.800,- (12% x EUR ,-) inleggen op haar levenslooprekening. 3 punten 10. * Let op doorwerkfouten! De verhoging per 1 januari 2004 wegens de indexering: 4% x = EUR 920,-. 2 punten De verhoging wegens een dienstjaar: 2% x = EUR 1.000,-. 2 punten Het per 1 januari 2004 opgebouwde ouderdomspensioen is: * * = EUR ,-. 1 punt 11. EUR ,- = 24,9% x PG PG = EUR ,- Pensioengevend salaris = = EUR ,-. 4 punten Afrondingsverschillen niet fout rekenen. NIBE-SVV, januari

10 12. Linda heeft geen overbruggingspensioen bij Twentfour News bv opgebouwd, omdat ze voor haar 50-ste ontslag neemt bij deze werkgever. 2 punten Linda heeft Journal Actua bv wel overbruggingspensioen opgebouwd. Namelijk 15 x 2,5% x = EUR 5.625,-. 4 punten 13. Aanspraak OP: ( / ) x 2% x 20 EUR , x 1,5% x 20 = EUR 7.500,- Totale aanspraak EUR ,- 4 punten Gerard moet al ten minste drie jaar aan de voort te zetten regeling hebben deelgenomen. Dat is bij het Gerard het geval. Hij neemt immers al 10 jaar deel aan de regeling van Supersystems bv. 1 punt - De regeling moet ongewijzigd of op een lager niveau worden voortgezet. 1 punt - Er mag geen cumulatie plaatsvinden met een pensioenregeling bij een nieuwe werkgever. De nieuwe werkgever heeft geen pensioenregeling. Cumulatie kan zich dus niet voordoen. 1 punt - Voortzetting kan niet plaatsvinden binnen een periode van drie jaar voor de ingangsdatum van het pensioen. Gerard is 35 jaar op het moment dat hij het pensioen vrijwillig wil voortzetten. De pensioenrichtleeftijd is nog lang niet in zicht. 1 punt 15. Vrijwillige voortzetting is niet mogelijk. 0 punten Henry heeft slechts twee jaar deelgenomen aan de pensioenregeling bij het pensioenfonds. Wettelijk is bepaald dat de deelname tenminste drie jaar moet hebben geduurd. 3 punten 16. Nee. 0 punten De PW schrijft voor dat maximaal 5% (ook goed: 10%) van de bezittingen van het fonds geïnvesteerd mogen worden in aandelen van en/of leningen van de eigen onderneming (bij voldoende overschot is het maximum 10%). 4 punten 17. Ja. 0 punten De Wet op de medische keuringen (WMK) verbiedt keuringen voor pensioen- en arbeidsongeschiktheidsverzekeringen als bedoeld in de Pensioenwet (PW). Marieke is IB-ondernemer. Haar arbeidsongeschiktheidsverzekering valt niet onder de werking van de PW. 3 punten 18. De verruiming ontstaat doordat het geld binnen de bv blijft en er daarover geen vennootschapsbelasting verschuldigd is. 2 punten Het is van tijdelijke aard, omdat op de pensioendatum het pensioen moet worden uitgekeerd en er dan weer geld uit de onderneming verdwijnt. 2 punten NIBE-SVV, januari

11 19. *Let op: mogelijke doorrekenfout! / 25= EUR 600,-. 600,-* x = EUR 3.849,60 (Ook goed: 3.850,-.) punten (4 of 0 punten, bij rekenfout 3 punten) Afrondingsverschillen niet aanrekenen. 20. Let op mogelijke doorwerkfouten. Inkoopsom in jaar 1: Jaarlijks in te kopen ouderdomspensioen: / 28 = EUR 450,-. 1 punt Na drie jaar aan ouderdomspensioen ingekocht: 3 x 450 = EUR 1.350,-. 1 punt Nog in te kopen: / = EUR ,-. Per jaar is dit / 25 = EUR 546,-. 1 punt Inkoopsom: 546 x (5.932 / 1.000) = EUR 3.238,89. 1 punt punten (4 of 0 punten, bij een rekenfout 3 punten) *Let op mogelijke doorwerkfout Premie: / = EUR , * x 2% x 25 = EUR , * x 287/1000 = EUR 7.892,50, In de voorportaalregeling wordt het nabestaandenpensioen verzekerd op risicobasis en komt dus niet in aanmerking voor uitruil, omdat het geen premievrije waarde heeft. 2 punten Dit is geregeld in de PW. 1 punt 23. Basispremie is 20 x 440 = EUR 8.800,-. 1 punt Toepassing korting 0,97 x = EUR 8.536,-. 1 punt Vermeerderd met polisopslag = = EUR 8.561,-. 1 punt Toepassing premievrijstelling = 1,05 x = EUR 8.989,-. 1 punt 24. De maximale stakingsaftrek bedraagt EUR ,- als de ondernemer 60 jaar of ouder is. 1 punt Van de maximale stakingsaftrek wordt de stand van de oudedagsreserve en de genoten lijfrenteaftrek afgetrokken. 3 punten / / = De maximale lijfrentepremieaftrek in verband met stakingswinst bedraagt EUR , % van is EUR ,-. 1 punt Maximaal fiscaal toelaatbare dotatie: EUR ,-. 1 punt De maximale dotatie bedraagt derhalve / = EUR 7.500,-. 2 punten NIBE-SVV, januari