De problemen van de oude hen. Algemene gezondheid van hennen op leeftijd. Deel 1. Wat zien we nu eigenlijk het meeste bij de oude hen?

Transcriptie

1 Algemene gezondheid van hennen op leeftijd Robert Jan Molenaar De problemen van de oude hen Deel 1- de ziektes Wat zien we vaak? Extra gevoelig Positief nieuws Deel 2 de risico s Opnieuw gevoelig Afsluitend, conclusie Deel 1 Wat zien we nu eigenlijk het meeste bij de oude hen? Themamiddag Hennen op leeftijd, 25 november

2 Algemene coli-uitval Hoge belasting in de darm Opname veel E. coli Drinkwater Voerlijn Omgeving Snelle passage kliermaag-spiermaag Darmproblemen Haarwormen Clostridium Coccidiose Haarwormen Worden vaker gevonden bij oude dieren dan bij jonge dieren NL, komt nu al voor, en uitloop neemt toe Jampot in huis halen? Vlekziekte Extra gevoelig Erysipelothrix rhusiopathiae Koppelbeeld: acute uitval met sepsisbeeld Uitloophennen groter risico Absoluut niet diersoort specifiek Eerder besmet bedrijf is risico Themamiddag Hennen op leeftijd, 25 november

3 Vogelcholera Pasteurella multocida Overleeft zeer goed in omgeving Gevreesd wegens acute beeld In Nederland bijna altijd: chronisch beeld Vogelcholera - Acuut Plotse sterfte Korte periode van ziek zijn, wordt vaak niet opgemerkt Septische shock, LPS (Gram -) Vogelcholera - Chronisch Lijkt op zeurderig Coli-probleem Vogelcholera - Chronisch Lijkt op zeurderig Coli-probleem Gezwollen lellen, gevuld met pus Themamiddag Hennen op leeftijd, 25 november

4 Vogelcholera - Chronisch Lijkt op zeurderig Coli-probleem Gezwollen lellen, gevuld met pus Reageert slechts tijdelijk op antibiotica Vogelcholera - Besmet bedrijf De volgende koppels enten Vooraleer te ruien, controleren op Pasteurella -> autovaccin tijdig beschikbaar voor volgend koppel Als slechts 1x gevaccineerd in opfok: bescherming van 4 maanden Vogelcholera Eerder getroffen bedrijven vormen een risicogroep Rui versterkt kliniek / gevoeligheid dieren Conclusie: Beter geen dieren ruien op bedrijf met recente Pasteurella-problemen Themamiddag Hennen op leeftijd, 25 november

5 Positief nieuws Chronische darmontsteking Rui als therapie? Zwaar aangetaste koppels knappen op Lymfocytair infiltraat verdwijnt Dieren blijven wel gevoelig aan CE Deel 2 de risico s Opnieuw gevoelig Afsluitend, conclusie Opnieuw gevoelig Vaccinaties zijn vaak slechts 1 ronde goed effectief Opnieuw gevoelig Salmonella, vaccinatie Beperkte duur van bescherming Vac E tgo SG: niet meer op 52 weken SG9R: hervaccinatie nodig om de 12 weken Oude hennen vaker getroffen door SG? Oude hennen vaker positief bij verificatie-onderzoek GD Themamiddag Hennen op leeftijd, 25 november

6 Salmonella, natuurlijke afweer Geruide hennen hebben minder Salmonellae nodig om geïnfecteerd te raken, dan hun ongeruide leeftijdsgenoten Geruide hennen scheiden meer Salmonellae uit na infectie Opnieuw gevoelig Pokken Pokken Avipoxvirus Overleeft goed in de omgeving (jaren) Seizoen (herfst, winter) Pokken / Difterie Produktiedaling Themamiddag Hennen op leeftijd, 25 november

7 Pokken Fabrikant geeft aan 5 weken bescherming aangetoond Herenten direct na de rui Poxvirus komt voor in Nederland Opnieuw gevoelig Pokken Maar er lopen meer vaccinaties op hun einde.. We zien op de bloedtesten 2-3 logstappen van Gumboro, IB, Reo en Mg IB Lage titer = geen boosters door veldinfecties gehad = erg gevoelig aan infectie IB Lage titer; injectie-enting nodig om immuniteit op te krikken Goede titer; eventueel levend enten voor mucosale immuniteit IB Lage titer; injectie-enting nodig om immuniteit op te krikken Goede titer; eventueel levend enten voor mucosale immuniteit Lage titer, en TRT ook laag? IB-multi kan een optie zijn Opnieuw gevoelig - conclusie Bedenk: Pokken en Salmonella vaccinaties vaak niet meer afdoende werkzaam Meet: wat is de afweer tegen IB en TRT? Themamiddag Hennen op leeftijd, 25 november

8 Dieren (lijken) gezond Ziekteverwekker aanwezig Bij rui gebeurt er.. Mycoplasma Marek (visceraal) Coryza SG Mycoplasma Marek (visceraal) Coryza SG Salmonella en de rui Drager + stress = excretie Stress = onderdrukking van immuniteit Vaccinatie uit opfok uitgewerkt? Vaccineren (enkele weken) voor rui vermindert explosie Stilvallen voedselpassage door darm Zachte rui vermindert explosie Themamiddag Hennen op leeftijd, 25 november

9 Salmonella en de rui Eerste 5 productieweken na ruien vormen de absolute eibesmetting piek Mycoplasma Marek (visceraal) Coryza SG Mycoplasma Marek (visceraal) Coryza SG Mycoplasma Marek (visceraal) Coryza SG Themamiddag Hennen op leeftijd, 25 november

10 - conclusie Koop/rui een koppel dat vrij is van Mg SG Coryza (controle?) Afsluitend: Haal geen nieuwe ziektekiemen naar uw bedrijf Zorg er voor dat het koppel noch uw bedrijf drager is van rui-gevoelige ziektes Bedenk waartegen het koppel op uw bedrijf beschermd moet zijn Ruikoppel controleren op: Salmonella Niet ruien op bedrijven met verhoogd risico: Vlekziekte Ruikoppel controleren op: Salmonella Niet ruien op bedrijven met verhoogd risico: Vlekziekte Mg Pasteurella Mg Pasteurella Coryza (controle?) SG Coryza (controle?) SG IB titers AI IB titers AI Bedenk bij overplaatsen: heeft het ruikoppel een vaccinatieschema gehad passend bij mijn bedrijf? Bedankt voor uw aandacht. Vragen? Themamiddag Hennen op leeftijd, 25 november