DEELNEMERSBUNDEL VORMING FUIVEN EN CONCERTEN

Transcriptie

1 DEELNEMERSBUNDEL VORMING FUIVEN EN CONCERTEN Wat vind je in deze bundel? 1. Chiro en fuiven 1 2. Sabam en Billijke Vergoeding 2 3. Promo/affiche maken 4 4. Geluidsnormen en geluidshinder 6 5. Maak een tijdslijn voor je fuiven Openlucht & tent jarigen Alcohol Risico s Verwittigen Meer informatie Chiro en fuiven Vanuit de Chiro zijn er enkele wensen die we graag verwezenlijkt zien op fuiven en concerten. De fuiven die door een Chirogroep georganiseerd zijn, kunnen hier dan ook een toonaangevende rol in spelen. We lijsten hier al even drie wensen op. Gratis water De Chiro is een grote voorstander van gratis water uitdelen op fuiven. Kraantjeswater is geen grote kost voor de organisatie. Dat uitdelen zorgt ervoor dat er gezond en goedkoop gedronken kan worden op fuiven. Prijsverschil tussen alcoholische en niet-alcoholische dranken Om het alcoholgebruik niet te promoten, zou de Chiro graag hebben dat alcoholische dranken duurder zijn dan niet-alcoholische. Gehoorschade De Chiro is absoluut begaan met het thema gehoorschade, wat erg actueel is. Op café en tijdens festivals en fuiven worden de laatste jaren toenemende geluidssterktes waargenomen. De Chiro pleit er dan ook voor om (gratis) oordopjes te voorzien, te voldoen aan de wetgeving op gehoorschade en de muziek niet overdreven luid te zetten. Meer info over de nieuwe wetgeving vind je verderop in deze bundel en in de veiligheidsfiche Evenementen (te downloaden op chiro.be/veiligheid). p. 1 van 18

2 2. Sabam en Billijke Vergoeding Wat is Sabam? Sabam is de Belgische Vereniging van Auteurs, Componisten en Uitgevers. Zij int en verdeelt (in de ruimste zin van het woord) auteursrechten in België en een aantal andere landen. Sabam is een collectieve beheersvereniging en voor alle duidelijkheid een privébedrijf. Het is dus geen ministerie of een semi-overheidsbedrijf. Wanneer je als Chirogroep voor een fuif, feest of show muziek, teksten of beelden gebruikt, dan moet je via een bedrijf als Sabam een vergoeding betalen aan de auteurs. De kostprijs is afhankelijk van de oppervlakte van de zaal, de inkomprijs en de prijs van de consumpties die je aanbiedt. Wanneer moet je Sabam betalen? Je moet Sabam betalen als je op een fuif of op een feestje muziek laat horen (live of opgenomen) die behoort tot het beschermd wereldrepertorium, en als je beelden of teksten gebruikt die auteursrechtelijk beschermd zijn. Zelfs als het om een privéfuif gaat en ook al vraag je geen inkom. Alleen als alle genodigden familie zijn, moet je niet betalen en het gaat wel degelijk letterlijk over 'enkel en alleen familieleden'. Meer info vind je op sabam.be. Wat is Billijke Vergoeding? De Billijke Vergoeding lijkt wel wat op Sabam. Het verschil is dat Sabam naar de auteurs (tekstdichters en componisten) van de nummers gaat, en de Billijke Vergoeding naar de uitvoerders (muzikanten, zangers, producenten, enz.) van muziek. Voor een fuif moet je dus beide betalen! Wanneer moet je Billijke Vergoeding betalen? Voor je gewone werking betaal je niets, ook al gebruik je daarbij regelmatig een streepje muziek. Laat dat duidelijk zijn. Als je een fuif organiseert, of een quiz, of een eetfestijn, of een bonte avond, of... kortom, als je muziek draait en je nodigt mensen uit moet je wel een Billijke Vergoeding betalen. Het kan wel zijn dat de zaaluitbater al een jaarvergoeding betaalde. Als dat niet het geval is, betaal je per activiteit. Informeer dus even voor je je activiteit organiseert. Meer info over de Billijke Vergoeding vind je op of Tips - Betaal geen dubbele factuur! Bij een combinatie van fuif en optreden betaal je maar één factuur, wel de duurste. - Controleer je factuur! Met vragen kun je altijd terecht bij Sabam via contact@sabam.be of Doe je aanvraag ten laatste tien dagen op voorhand! Boetes kunnen oplopen tot minstens 15% boven op het bedrag dat je al moet betalen. - Beter 1,40 voor een drankje dan 1,50. Als de prijs van de meest gevraagde drank (meestal cola of pils) hoger ligt dan 1,40 wordt het verschil bij de inkomprijs gevoegd om je Sabam-factuur te berekenen. Hou de prijs van je drank dus laag genoeg. - Geen gratis toegang! 0 euro telt niet meer mee om het gemiddelde entreegeld te berekenen. - Beter 2,50 entreegeld dan 3. Zo kom je in een lagere betalingsschijf terecht. - Gebruik enkel de ruimte die je nodig hebt. - Voor onbeschermde muziek moet je niet betalen! Je kun het repertoire van Sabam raadplegen via sabam.be/nl/sabam/repertoire. Maak altijd een afweging. Hogere kosten voor Sabam en Billijke Vergoeding kunnen soms gecompenseerd worden door de extra inkomsten uit een hogere inkom- of drankprijs. p. 2 van 18

3 Sabam & Billijke vergoeding Sabam Billijke Vergoeding Auteursrechten Om degene die het nummer schreef te betalen Uitvoerdersrechten Om de uitvoerder van het nummer te betalen Afhankelijk van oppervlakte, inkomprijs en consumptieprijs Afhankelijk van binnen/openlucht, oppervlakte, inkomprijs, aantal lopende meter toog Zowel te betalen voor optredens als voor afgespeelde muziek Enkel te betalen voor afgespeelde muziek p. 3 van 18

4 3. Promo/affiche maken Wat moet er op een affiche? Een affiche moet goed leesbare, ondubbelzinnige informatie bevatten waarvan je in een oogopslag ziet waar het over gaat. Als organisator weet je vaak heel veel over je evenement, en de mensen in je omgeving kennen het waarschijnlijk ook wel. Toch kennen veel van de mensen die de affiche lezen je evenement niet. Echt niet! Probeer niet expres mysterieus, ingewikkeld, sarcastisch of vaag te doen. Veel mensen zullen het niet begrijpen, en er ook niet lang over nadenken. Als de informatie op een poster niet duidelijk is, ben je geld en tijd aan het verspillen. Zet nooit iets op een poster alleen omdat anderen het ook zo doen. Zeker niet als die anderen grote succesvolle internationale bedrijven zijn: zij gebruiken posters vaak met een heel ander doel dan mensen op een specifieke tijd naar een specifieke plaats te lokken. Dingen mogen best een dubbele betekenis hebben, zolang beide betekenissen kloppen. Affiches en reclame voor alcohol Om problemen te vermijden, maak je best geen reclame over alcohol. Er zijn immers afspraken gemaakt tussen reclamemakers en de overheid: - Reclame mag niet aanzetten tot onverantwoordelijke of overmatige consumptie van alcohol. - De reclame mag niet gericht zijn op minderjarigen, noch door inhoud, noch door communicatiemiddel. - Er mag geen verband aangetoond worden tussen alcoholconsumptie en: gunstige psychische of fysieke effecten, sociaal of seksueel succes, verkeersdeelname. - De reclame mag niet suggereren dat alcoholhoudende dranken een noodzakelijke voorwaarde zijn om het dagelijks leven gelukkiger te maken of om een feestelijke sfeer te creëren. Zaken die ophef kunnen veroorzaken, zijn 'gratis vat' of happy hour', omdat je dan alcoholgebruik aanmoedigt. Probeer dus eens op een andere manier mensen naar je fuif te lokken. Bij een klacht (en enkel bij een klacht) kan er gevraagd worden om de affiches te verwijderen. Meer info op jep.be. Naam en logo van het evenement De belangrijkste aandachtstrekker op een poster is de naam van het evenement. Daaruit moet meteen blijken om wat voor iets het gaat. Maak de naam zo groot mogelijk, zodat hij nog maar net op de poster past. Als je een logo hebt voor het evenement, zet dat er dan ook bij. Een logo dient als herkenningsmiddel als je het eenmaal gebruikt, moet je het vaker gebruiken. Opgelet: als je met je Chirogroep een evenement in elkaar bokst, zorg dan dat je duidelijk zegt dat dit van jouw Chirogroep is. Chirofuiven hebben een goede naam, zorg ook dat je daar trots op bent. En kunt blijven. Datum en tijd De meeste evenementen hebben een begin- en een einddatum. Posters kunnen soms maanden ergens blijven liggen, of mensen kunnen ervan uitgaan dat zo'n poster er al maanden hangt. Vermeld daarom de volledige datum: helemaal met de naam van de dag, de naam van de maand en het jaartal. Een goede datum is 'zaterdag 8 juni 2014', een slecht voorbeeld is: 'za 08-06'. Voor tijden is dezelfde duidelijkheid nodig: 'vanaf 8 uur' is niet goed genoeg, 'vanaf 8 uur 's avonds' is beter. Of schrijf 20 uur. Tenzij het woord ochtend, middag, avond of nacht letterlijk in de naam van het evenement voorkomt, moet het dagdeel er altijd bij vermeld worden. p. 4 van 18

5 Vertrouw er niet op dat de lezers wel Engels of een andere taal dan Nederlands kunnen. Een verrassend groot aantal mensen weet niet op welke dag en in welk dagdeel een 'Friday Night Skate' wordt gehouden. Plaats Gebruik een duidelijke beschrijving van de plaats. Bij een omschrijving als 'voor de Oostkerk' of 'achter winkel X' ga je ervan uit dat iedereen al weet waar de kerk of winkel is, maar niet iedereen weet dat. Ook mensen die een gps gebruiken, zullen het niet kunnen vinden. Vermeld dus altijd ten minste de naam van de straat, en natuurlijk de plaatsnaam. Met die informatie kan iedereen zelf de plaats opzoeken. Omschrijving De titel, afbeeldingen, datum en plaats (het moet binnenkort en in de buurt zijn) trekken de aandacht. In de omschrijving kunnen voorbijgangers meer info vinden. Hier kun je meer achtergrondinformatie over het evenement kwijt. Website en sociale media Als je een website over het evenement hebt, zet dat adres dan ook op je promo, maar zorg wel dat het makkelijk te onthouden is. Sociale media zijn ook een goed promokanaal. Een pagina of evenement op Facebook, met een leuk filmpje, is niet zoveel werk. Je kunt er zelfs nog een leuke wedstrijd aan koppelen. Info over zo'n pagina beheren vind je bij Mediaraven: mediahelpdesk.be/vraag/hoe-goed-omgaan-met-facebookevenementen. Leeftijden Wees heel voorzichtig met minimum- en maximumleeftijden vermelden op een poster. Mensen nemen ze vaak letterlijk, ook als je het als richtlijn bedoelt. Het kan je een heleboel bezoekers kosten als je er iets op zet zoals 'voor jongeren van 14 t/m 18 jaar', want dan blijven misschien veel 13- en 19-jarigen thuis, terwijl ze wel in de afdelingen zouden passen waarvoor je je evenement organiseert. Affiches plakken en wildplakken Er zijn maar weinig legale plakplaatsen (meestal plakzuilen of plakborden). Je mag dan ook enkel aanplakken op plaatsen die daar door de gemeente voor bestemd zijn en op privéplaatsen als je de schriftelijke toestemming hebt van de eigenaar of gebruiksgerechtigde. Uiteraard is het strafbaar om bijvoorbeeld affiches te plakken op elektriciteitscabines, privé-eigendommen of bushokjes. Om wegwijzers of wegaanduidingen te plaatsen, heb je de toestemming van het college van burgemeester en schepenen nodig. Voor gewestwegen moet je een schriftelijke aanvraag indienen bij de Provinciale Afdeling Wegen van het ministerie van het Vlaamse Gewest. Je krijgt dan in principe de toestemming, maar daar zijn voorwaarden aan verbonden: grootte van de wegwijzers, plaatsen waar je ze mag hangen, richtlijnen over de zichtbaarheid voor de weggebruikers. TIP: Op de jeugddienst of de algemene gemeentelijke diensten kunnen ze je zeker vertellen welke wegen gemeentelijk, provinciaal of gewestelijk zijn, en welke diensten je moet aanschrijven om toestemming te vragen. p. 5 van 18

6 Strooibriefjes Strooibriefjes mogen overal rondgebracht worden, maar je bent verplicht om de verantwoordelijke uitgever en een adres te vermelden. Sommige gemeenten hebben flyeren in hun politiereglement opgenomen, waardoor je wel een GAS-boete kunt krijgen. Kijk dat dus eerst even na. Om problemen te vermijden is het zeker interessant om de volgende zin te vermelden op je strooibriefje "Bij politiebevel: niet op de openbare weg gooien". Als je overweegt om op privéplaatsen of in privé-eigendommen iets uit te delen, denk er dan aan dat je altijd de toestemming moet vragen aan de eigenaar. Voorbeelden: in een café, op school, op een ander evenement, enz. p. 6 van 18

7 4. Geluidsnormen en geluidshinder Wettelijke grenzen/normen De geluidsnormen zijn objectieve normen (aantal decibel), en ze hebben enkel betrekking op de muziek, die bovendien elektronisch versterkt' moet zijn. Het moet dus niet om nachtlawaai gaan. De straffen voor wie deze geluidsnormen niet respecteert, zijn zeer zwaar. Veel zwaarder dan de straffen voor het verstoren van de nachtrust. Je komt niet voor een politierechtbank maar voor de correctionele rechtbank. De geluidsnormen (verschilt dus van nachtlawaai!) De wetgever heeft in Vlaanderen bepaald dat er grenzen zijn aan hoeveel geluid je mag produceren, enerzijds om de omgeving en het milieu te sparen, en anderzijds om de oren van burgers te sparen. Daarom valt de wetgeving op de gehoorschade onder deze geluidsnormen. Als organisator van een fuif, concert of festival moet je rekening houden met die wetgeving over gehoorschade. Ze vertrekt van het type zaal waarin je iets organiseert. 1. Een evenement in openlucht of in een tent Dan verandert er voor jouw fuif niets. Je mag tot 85 db(a) spelen, gemeten over 15 minuten. Wil je hoger? Dan zul je zoals altijd een uitzondering moeten vragen aan je college van burgemeester en schepenen (CBS of gemeentebestuur). Je bent trouwens altijd verplicht je evenement te melden. Je mag zo luid spelen als afgesproken met de lokale politie, dat is maximum tot 100 db(a), gemeten over 60 minuten. Jullie hebben dan wel de verantwoordelijkheid om gratis oordoppen ter beschikking te stellen en je geluid te meten en te registreren. Het CBS bepaalt de voorwaarden. 2. Een fuif of concert in een zaal Hier zijn verschillende opties mogelijk. Vraag aan de zaaleigenaar in welke VLAREM-klasse de zaal valt. Normaal is dat altijd vermeld in het huurcontract. 2.1 De zaal heeft een milieuvergunning klasse 3 De zaal heeft een melding gedaan aan het CBS en kan zo zonder problemen tot 95 db(a) spelen, gemeten over 15 minuten. Jij moet als organisator wel altijd het geluid meten of begrenzen. Controleer altijd het contract! Je moet je altijd houden aan de afspraken die je maakt met de eigenaar. 2.2 Maar 95 db(a)? Dat vinden we toch te weinig! Als je in een zaal toch hoger dan 95 db(a) wilt gaan, vraag je een uitzondering aan het gemeentebestuur. Let wel: die uitzondering is beperkt tot twaalf muziekactiviteiten per jaar per zaal. Afspreken met andere jeugdverenigingen is de boodschap. In het beste geval ben je een van die twaalf uitzonderingen, in het slechtste geval weet je ten minste waar je aan toe bent. 2.3 De zaal heeft een milieuvergunning klasse 2 Dat betekent dat de zaal zodanig aangepast is dat er meer db(a) gehaald kan worden zonder gehoorschade. Vaak kun je dan tot 100 db(a) gaan, gemeten over 60 minuten. Ook hier moet je altijd het geluidsniveau meten en het wordt ook geregistreerd. Je moet ook altijd gratis oordopjes ter beschikking stellen. Check altijd het contract voor het toegestane plafond! p. 7 van 18

8 Enkele richtlijnen en tips - De Vlaamse overheid controleert regelmatig en ook de politie kan vaststellingen doen. De boetes lopen hoog op voor organisatoren die zich niet aan de maximumnorm houden. - Het heeft geen enkele zin om de schuld af te schuiven op de dj die de muziek draait, jij bent en blijft als organisator verantwoordelijk voor het volume. Zet enkele afspraken duidelijk op papier: aan welke geluidsnorm moet de dj zich houden, en wat gebeurt er als hij of zij zich daar niet aan houdt? - Als jij als organisator verantwoordelijk bent, maak dan goede afspraken met de zaaluitbater. Zorg dat je weet dat hij of zij in orde is met deze wetgeving. - Probeer je gemeente te overtuigen om geluidsmeters aan te kopen. Die zijn namelijk zeer duur, en als je goede afspraken maakt, kan iedereen hetzelfde toestel gebruiken. - Meten in zalen moet volgens bepaalde regels gebeuren. Je vindt ze op chiro.be/veiligheid, in de veiligheidsfiche over evenementen. In openlucht of op tentfuiven mag het om het even waar. - De wetgeving over gehoorschade is niet dezelfde als die over geluidsoverlast. Het kan zijn dat de politie jouw evenement stillegt wegens de overlast voor de buurt en niet omdat je te hard speelt voor de oren van de bezoekers. Hoe dan ook vraag je best aan een politieagent waarom de fuif wordt stilgelegd. Het argument gehoorschade kan alleen als er volgens de regels wordt vastgesteld. Zalen die ingedeeld zijn in de VLAREM-wetgeving kunnen niet zomaar stilgelegd worden wegens geluidsoverlast of op basis van geluidsnormen. Om de oren van je publiek te sparen - Voorzie een chill-outzone waar er enkel achtergrondmuziek is en waar bezoekers even kunnen bekomen van de luide muziek. - Zorg voor oordopjes die je gratis ter beschikking stelt, ook al verplicht de wet je daar niet toe. - Probeer de boxen wat te spreiden zodat ze niet op één punt gericht staan. Wie kan overtredingen vaststellen? Alleen bevoegde personen kunnen vaststellingen doen. Dat zijn onder andere de politie en bepaalde milieuambtenaren die een speciale opleiding volgden en daarvoor een specifieke bevoegdheid gekregen hebben. Het onderzoek moet gebeuren met erkende en geijkte toestellen (sonometers). Als achteraf blijkt dat de vaststelling niet door een bevoegd ambtenaar gebeurde, kan de zaak niet als misdrijf behandeld worden. Noteer dus wie de vaststeller was, en vraag desnoods een legitimatiebewijs. Normaal zal de politie niet overgaan tot inbeslagname of verzegeling van de voorwerpen die tot het misdrijf hebben gediend. In de praktijk zal dat pas na een tweetal aanmaningen gebeuren. Wie kan er gestraft worden? - De personen die inrichtingen of toestellen 'onder zich hebben'. Als het om een vereniging gaat, gaat het over de verantwoordelijke die op dat moment aanwezig was, en eventueel de verantwoordelijke die niet aanwezig was en die niet voldoende voorzorgen heeft genomen. - De persoon die de toestellen heeft bediend, bijvoorbeeld de dj of de geluidstechnicus achter de P.A. - Iemand die zich verzet heeft tegen de controle. p. 8 van 18

9 Geluidshinder Verstoring van de nachtrust - Als organisator ben je natuurlijk niet rechtstreeks verantwoordelijk voor het geroep en gezang van fuifbezoekers die zich buiten de fuifzaal bevinden. Hoewel de politie daar vaak een schuldige voor zoekt, kun je op dat vlak als organisator nooit in de fout gaan. Toch moet je de nodige maatregelen nemen om te voorkomen dat de fuif de nachtrust van de buren verstoort. Anders is er sprake van een gebrek aan voorzorg. - Omwonenden van zalen kunnen altijd een beroep doen op de politie op grond van art. 561 van het strafwetboek. Dat artikel dreigt met straffen tegen zij die zich schuldig maken aan nachtgerucht of nachtrumoer waardoor de rust van de inwoners kan worden gestoord. Dat laat een zeer subjectieve beoordeling toe. Wat moet je verstaan onder nachtgerucht of nachtrumoer? Of zelfs onder nacht? De uren zijn immers niet precies bepaald. De politie hoeft trouwens niet op een klacht te wachten, ze kan ook op eigen initiatief optreden. - Het is belangrijk dat je de bovenstaande zaken niet verwart. Geluidsoverlast kan gaan over nachtlawaai, maar ook over geluidsnormen en gehoorschade. Voor beide kun je beboet worden, maar voor het ene wat meer dan voor het andere. Wat kun je als organisator concreet doen? Je kunt aan de uitgang een affiche hangen die bezoekers erop attent maakt dat wie zich schuldig maakt aan de verstoring van de nachtrust geverbaliseerd kan worden. Opgelet! Sinds de invoering van de gemeentelijke administratieve sanctie (GAS) kunnen gemeenten de verstoring van de nachtrust beboeten via hun politiereglement. De gemeente is wel verplicht het origineel van de vaststelling uiterlijk binnen de maand naar de procureur des Konings te sturen. Anders kan ze geen enkele administratieve sanctie opleggen. De gemeente kan enkel een administratieve boete opleggen als het parket niet vervolgt. Het parket moet de GAS-ambtenaar daar binnen de twee maanden na de ontvangst van het originele procesverbaal van op de hoogte brengen. Beslist het parket niet te vervolgen, of stuurt het de GAS-ambtenaar niet binnen de twee maanden een reactie, dan kan de gemeente een administratieve boete opleggen. p. 9 van 18

10 5. Maak een tijdslijn voor je fuiven Wanneer je een fuif organiseert, is het erg belangrijk dat je een goede planning opmaakt. Een tijdslijn kan je hierbij helpen. 1. Werkingsbudget vastleggen 2. Zaal/terrein huren 3. Artiesten boeken 4. Takenlijst medewerkers opstellen 5. Sponsoring zoeken 6. Affiches ontwerpen 7. Sabam aanvragen 8. Veiligheidsoverleg met politie en brandweer 9. Briefing medewerkers 10. Drank inventariseren p. 10 van 18

11 6. Openlucht & tent Verstoring van de nachtrust Omwonenden kunnen altijd een beroep doen op de politie op grond van art. 561 van het strafwetboek. Dat artikel dreigt met straffen tegen zij die zich schuldig maken aan nachtgerucht of nachtrumoer waardoor de rust van de inwoners kan worden gestoord. Als het parket niet vervolgt, kan de gemeente een administratieve boete uitschrijven (als dat in het politiereglement opgenomen is). Klachten van buurtbewoners voorkomen, kan bijvoorbeeld door blaadjes met uitleg en een contactnummer in de bussen te posten. Vraag de buurtbewoners om bij problemen eerst contact op te nemen met jullie (de organisatie) in plaats van onmiddellijk naar de politie te stappen. (Een mooie geste is een uitnodiging/ gratis toegangsticket voorzien voor de buren). Opgelet! Het college van burgemeester en schepenen kan altijd een sluitingsuur opleggen voor je openluchtfuif, ook al staat ze een uitzondering op de geluidsnormen toe. Die twee zaken staan los van elkaar. Een uitzondering op de geluidsnormen impliceert ook niet dat je de muziek zo luid mag zetten als je kan. Zelfs als er op de toelating van de gemeente geen nieuwe maximumgeluidsnorm vermeld wordt, hou je het best binnen de perken. Een uitzondering op de geluidsnormen biedt je geen garanties. Als er een klacht komt over nachtlawaai of de politie treedt op, dan kan het parket beslissen te vervolgen of de gemeente kan een administratieve boete opleggen. fuifpunt.be/pagina/ondersteuning-en-milieuvriendelijk-fuiven-en-feesten Je vindt er tips over wat je als organisator zelf kunt doen om geluidsoverlast te beperken. Bij fuiven op een perceel van een ingedeelde inrichting (bv. het terrein dat bij de zaal hoort) kan de uitzondering geweigerd worden omdat de milieuvergunning van de zaal ook geldig is voor het perceel (= specifiek geluid van een inrichting). Voortaan geen mopperende buren meer op je Fiesta Tropical of Night of the Blacklight! p. 11 van 18

12 jarigen Identiteitskaart Als je achter de bar staat, dan heb je niet het recht om iemands identiteit te controleren. Je mag met andere woorden nooit iemands identiteitskaart vragen. Het gaat hier trouwens niet over de identiteit, maar enkel de leeftijd die je wilt controleren. Als je twijfelt over de leeftijd van mensen die een drankje willen bestellen, kun je vragen of ze hun leeftijd willen bewijzen. Je leeftijd bewijzen kan op andere manieren dan met de identiteitskaart: je kunt ook je treinkaart, bibliotheekkaart, rijbewijs of andere kaarten tonen. Het kan natuurlijk wel zijn dat iemand daar spontaan zijn of haar identiteitskaart voor gebruikt. Mogen -16-jarigen achter de bar staan op een fuif van de jeugdbeweging? Als er minderjarigen helpen op de fuif van de jeugdbeweging geldt de wetgeving op het vrijwilligerswerk. Minderjarigen mogen dus tappen als er een volwassen eindverantwoordelijke aanwezig is. In het geval dat er iets fout loopt, wordt die volwassene verantwoordelijk gesteld. Min-16- jarigen mogen dus wel alcohol tappen, maar geen alcohol drinken. Let wel: onder de 15 jaar mag er niet gewerkt worden. Dat valt onder kinderarbeid, tenzij de opdracht een pedagogisch doel heeft. Wat als een -16-jarige dronken thuiskomt? Als jeugdvereniging kun je je niet voor de volledige 100% indekken om te vermijden dat er alcohol geschonken wordt aan -16-jarigen. Jongeren zijn ook zelf verantwoordelijk voor hun gedrag en als organisatie kun je niet alle problemen vermijden, zelfs met een goede voorbereiding. Wat je als organisatie wel kunt doen, is optreden als een zorgvuldig en voorkomend persoon. Dat wil zeggen dat je vooruit denkt, mogelijke problemen vooraf inschat en daarop probeert in te spelen. Dat kan door een degelijk barbeleid uit te werken en op voorhand na te denken over de verkoop en het schenken van alcohol aan jongeren. Van de wet mag er enkel alcohol geschonken en verkocht worden aan +16-jarigen. Praktisch kun je dat bijvoorbeeld opvolgen door leeftijdscontroles in te voeren. Wanneer jongeren binnenkomen op je fuif vraag je hun leeftijd, en werk bijvoorbeeld met een andere kleur polsbandjes voor -16-jarigen. Zo is voor de barmensen duidelijk wie -16 jaar is. Als je zulke initiatieven neemt, kun je als vereniging aantonen dat je voldoende voorzorgsmaatregelen genomen hebt en dat je je ingedekt hebt tegen mogelijke problemen. Op die manier probeer je te vermijden dat je een organisatiefout aangerekend wordt of dat je burgerlijk aansprakelijk gesteld wordt. Je hebt als vereniging een aantal initiatieven genomen om alcoholgebruik bij -16-jarigen te beletten. Als ze er toch aan geraakt zijn, ligt het niet aan jullie. Concreet moet je rekening houden met het volgende: - Alcoholische dranken mogen niet geschonken, verkocht of aangeboden worden aan jongeren onder de 16 jaar. Dat geldt zowel voor fuiven als op activiteiten, vormingsweekends en kampen. - Gegiste dranken zoals bier en wijn mogen geschonken en verkocht worden aan +16 (als ze minder dan 22% alcohol bevatten). - Sterkedrank (gedistilleerd) blijft verboden voor -18. Ook alcopops (bijvoorbeeld Bacardi Breezer) worden beschouwd als sterkedrank en mogen dus niet aan -18-jarigen worden geschonken, verkocht of uitgedeeld. - Je kunt op fuiven aan jongeren vragen om te bewijzen dat ze 16 of 18 jaar oud zijn. Als ze niet voldoen aan de leeftijdseisen kun je de verkoop van alcohol weigeren. p. 12 van 18

13 Pak de juiste personen aan! Dat het beleid -16-jarigen en andere fuifbezoekers wil beschermen tegen zogenaamde 'criminogene factoren' is natuurlijk geen slechte zaak. Maar dan moet de politie wel de juiste personen aanpakken! Regels moeten er zijn om de veroorzakers van eventuele overlast aan te pakken, niet om het fuifgebeuren te beknotten, bepaalde bevolkingsgroepen te viseren of het organisatoren moeilijker te maken. Hierbij ook nog eens discriminerende maatregelen opleggen die geen rechtsgrond hebben, is helemaal uit den boze. Als er in de regio veel problemen zijn op fuiven, dan moeten organisatoren in samenspraak met de politie, de gemeente en eventueel het parket kunnen bekijken hoe er opgetreden wordt tegen individuen die in de fout gaan. Het is daarbij belangrijk dat de juiste verantwoordelijkheden bij de juiste personen zitten en dat de organisatoren zich gesteund weten. Een probleem bestrijden vraagt een gezamenlijke aanpak en geen eenzijdige maatregel of een verbod! p. 13 van 18

14 8. Alcohol Wat met fuivers en feesters die duidelijk dronken zijn? Volgens art. 1 (Besluitwet van 14 november 1939) is er sprake van openbare dronkenschap "als je op een openbare plaats zo onder de invloed van drank bent dat je niet meer beschikt over de bestendige beheersing van je daden, zelfs zonder er noodzakelijk het besef van te hebben verloren". We willen er wel op wijzen dat die wet in de eerste plaats van toepassing is op cafébazen, die met een beperkt publiek werken en hun pappenheimers kennen. Op een massa-evenement als een fuif, waar verschillende tappers aan het werk zijn en meestal zelfs in verschillende ploegen, is die wet veel moeilijker hard te maken. Het kan nuttig zijn dat de organisator op voorhand eens nadenkt over de te volgen strategie bij gevallen van zware dronkenschap. Mogelijke denkpistes zijn: begeleiding en/of vervoer naar huis voorzien leg een fuifbus in om bezoekers veilig thuis te brengen of een plaats voorzien waar de ergste gevallen kunnen ontnuchteren. Opmerking: té dronken mensen ontzeg je best de toegang tot je fuif. Cocktailbar? - De verantwoordelijkheid voor de sterkedrankvergunning ligt bij de gemeente: het is de gemeente die beslist of en onder welke vorm ze die aflevert. Er is geen vergunning nodig voor bieren, wijnen, mousserende en andere al dan niet gegiste dranken en tussenproducten: porto, sherry en martini, bijvoorbeeld. Voor zaken als alcoholpops, pisang, campari, whisky-cola, gin-tonic en jenevers kan een vergunning vereist zijn. Je gaat best eens langs bij de jeugddienst in je gemeente om je te informeren over hoe dat in jullie gemeente geregeld is. - Als je op je fuif een cocktailbar wilt, is een strikte scheiding van de rest van het fuifgebeuren sterk aan te raden. Op de fuif zullen immers ook minderjarigen aanwezig zijn, en wettelijk mag je hen geen sterkedrank schenken, anders ben je strafbaar. Als je een cocktailbar inricht in een aparte ruimte kun je verplichten de dranken in die ruimte te verbruiken zodat er een betere controle mogelijk is. Als je dan ook nog duidelijk afficheert dat sterkedrank verboden is voor de -18-jarigen en als er ook niet-alcoholische cocktails voorzien worden, kun je veel problemen vermijden. Bovendien laat je best geen -16-jarigen achter de cocktailbar staan om te helpen. p. 14 van 18

15 9. Risico's Verzekering - Voor Chiroleden en leiding geldt de Chiropolis. - Voor niet-aangesloten vrijwilligers die een handje toesteken, kun je een gemeenrecht-voorvrijwilligerspolis afsluiten bij de Chiromakelaar (IC-verzekeringen) of bij een plaatselijke verzekeringsmakelaar (dat doe je ook bij bouwwerken, bijvoorbeeld). - Losse vrijwilligers kun je ook verzekeren via de gratis verzekering van de provincies. - Voor groot materiaal kun je een allriskverzekering afsluiten bij een makelaar. - Een objectieve aansprakelijkheidsverzekering moet je afsluiten om bepaalde letsels bij de bezoekers te dekken. Vraag dat eerst na bij de eigenaar van de zaal, misschien heeft hij of zij dat al. In Chirolokalen en jeugdhuizen moet dat niet. Voor een feesttent doe je dat het beste sowieso. - Ga na of de eigenaar van de zaal al een volledige brandverzekering genomen heeft of dat jullie er ook een moeten nemen. - Tegenwoordig kun je bij vele verzekeringsmakelaars een evenementenverzekering afsluiten. Die kan onder andere bestaan uit verschillende van de bovenstaande elementen (brand, allrisk, en objectieve aansprakelijkheid). - Meer info op chiro.be/verzekeringen. Hoe kun je een fuifverzekering afsluiten? De gewone familiale verzekering (je privéverzekering) dekt een aantal dingen niet die je in verenigingsverband doet. Je doet er goed aan een verzekering burgerlijke aansprakelijkheid af te sluiten voor de schade die door een fout, een onvoorzichtigheid of een nalatigheid van een of meerdere van je vrijwilligers werd toegebracht aan derden. In de meeste gevallen wordt die schade immers niet gedekt door de klassieke 'familiale' polis van de betrokkene, als die er al is. Zonder bijkomende verzekering burgerlijke aansprakelijkheid kan de organisator opdraaien voor schade die voortvloeit uit het evenement. Bij een feitelijke vereniging zal dat altijd op de verantwoordelijke persoon worden verhaald. Heeft de organisatie een vzw-structuur, dan zal de schade normaal op de vereniging verhaald worden. Wat die bijkomende verzekering betreft, heb je twee mogelijkheden: - Je sluit een dagverzekering af, boven op de bestaande verenigingspolis. Dat is het meest raadzame als je maar af en toe iets organiseert. - Als je regelmatig evenementen op poten zet, sluit je best een BA exploitatie of uitbating af op jaarbasis. Een verzekering BA is echter geen ontlasting van mogelijke schuld. Je moet er dus altijd voor zorgen dat de organisatie goed opgezet is en dat het risico dat er iets fout loopt zo klein mogelijk is. De schade mag dus niet te wijten zijn aan eigen schuld, een actieve daad of nalatigheid. Meestal zijn enkel de organisator en zijn of haar 'afgevaardigden' (de personen betrokken bij de organisatie) gedekt door zo n verzekering. De verzekering burgerlijke aansprakelijkheid dekt twee soorten schade: o Materiële schade aan derden o Lichamelijke schade: voor de terugbetaling van medische kosten tot een invaliditeitsuitkering Als je alleen met leden en leiding werkt, ben je al verzekerd voor burgerlijke aansprakelijkheid via de Chiroverzekering. Check de polis via chiro.be/verzekeringen. Opgelet! Niet alles wat je ter beschikking hebt gehuurde zaal, materialen, enz. wordt dus gedekt door de verzekering burgerlijke aansprakelijkheid. Voor de zaken die je huurt, zoals de p. 15 van 18

16 zaal, sluit je best een contractuele aansprakelijkheidsverzekering af. TIP! Veel gemeentelijke zalen hebben een abonnementenpolis die zowel burgerlijke als contractuele aansprakelijkheid dekt. Vraag dat na als je een zaal huurt. - Ga na of de eigenaar van de zaal al een volledige brandverzekering genomen heeft of dat jullie er ook een moeten nemen. Zeker doen! Wie is er verantwoordelijk voor wat er in de zaal en op het fuifterrein gebeurt? Het is de organisator die verantwoordelijk is voor al wat er gebeurt op het fuifterrein of binnen in de zaal. Als er zich problemen voordoen die je had kunnen vermijden of die te wijten zijn aan een gebrekkige organisatie, dan kan de organisator daarvoor verantwoordelijk gesteld worden. Op grond van artikels 1382 (foutief handelen) en 1383 (schuldig verzuim) van het Burgerlijk Wetboek kan degene die schade of hinder ondervindt naar aanleiding van een fuif of bal niet alleen de eigenlijke veroorzaker van de schade laten dagvaarden, maar ook de organisator van het evenement. Die laatste moet het evenement namelijk organiseren als een goede huisvader, zodat het geen aanleiding geeft tot schade aan derden. Als er zich een geval van overmacht voordoet, of als je de veiligheid niet meer kunt garanderen, moet de organisator uiteraard altijd een beroep doen op de politie om tussen te komen. Opgelet! De zaal of het fuifterrein waarvoor de organisator verantwoordelijk is, omvat alle ruimte die ingenomen wordt door de organisatoren van de fuif, het optreden, het bal, enz. dus niet alleen de dansruimte. Het omvat dus ook de backstage, de vestiaire, eventueel de plaats waar er eetkraampjes staan, enzovoort. Als je een speciaal parkeerterrein aanlegt, ben je ook verantwoordelijk voor wat daar gebeurt. TIP - De organisator van een fuif of optreden draagt grote verantwoordelijkheden. Je kunt immers aansprakelijk gesteld worden als er iets misgaat. Daarom kan er in zalen waar er regelmatig problemen zijn, gewerkt worden met een draaiboek of een gedragscode voor de organisator of een afsprakennota met het gemeentebestuur. Een dergelijke gedragscode volgen, kan een aantal positieve gevolgen hebben. Als het een goede gedragscode is, zal in ieder geval het aantal ernstige problemen verminderen. Daarnaast kan het in een rechtszaak zo niet het bewijs dan toch een aanduiding zijn dat de organisator als een goede huisvader alles heeft gedaan wat binnen zijn of haar mogelijkheden lag om de schade te voorkomen, en dat er met andere woorden geen sprake is van schuldig verzuim. - De organisatie is niet verantwoordelijk voor diefstallen en ongelukken. Zulke affiches, zeker als het gaat over diefstal, hebben geen enkel nut als je met een betalende vestiaire werkt. Dan ben je altijd verantwoordelijk. Ze hebben wel nut als je ze schrijft in de trant van "De vestiaire is gratis, maar er is geen bewaking voorzien. Je jas ophangen gebeurt dan ook op eigen verantwoordelijkheid." p. 16 van 18 De vestiaire is onbewaakt, maar gratis. Er gebruik van maken is op eigen risico!

17 10. Verwittigen Buren Zorg altijd voor een goed contact met de buren van je evenement. Zij zijn wellicht degenen die het meeste last ondervinden van lawaaihinder of misschien zelfs vandalisme. Klachten van buurtbewoners voorkomen, kan bijvoorbeeld door blaadjes met uitleg en een contactnummer in de bussen te posten. Vraag de buurtbewoners om bij problemen eerst contact op te nemen met jullie (de organisatie) in plaats van onmiddellijk naar de politie te stappen. Om hun begrip voor de situatie te vergroten, kun je hen een uitnodiging bezorgen of hen zelfs een inkomkaart of drankbonnetjes cadeau doen. Politie Breng de politie altijd op de hoogte van je fuif (meldingsplicht). Wanneer er zich dan moeilijkheden voordoen, weten zij op z'n minst dat er een fuif aan de gang is, waar die plaatsvindt en wie ze kunnen contacteren. Gemeentebestuur Zeker van belang bij openlucht- en tentfuiven. Het gemeentebestuur moet je immers de toestemming geven voor een uitzondering op de geluidswetgeving. Ook als je evenement op openbaar domein plaatsvindt, is een uitgebreid contact met het gemeentebestuur wenselijk. Voor de rest geldt zowat hetzelfde als bij de politie. Vraag ook eens na of je gemeente een expliciet uitgewerkt fuifbeleid heeft en waar je dat kunt vinden. Op die manier raak je op de hoogte van het fuifbeleid in de gemeente en kun je niet snel voor verrassingen komen te staan. p. 17 van 18

18 11. Meer informatie Concerten/fuiven/festivals organiseren: een praktische gids Samenwerking van Poppunt, Formaat en Fuifpunt. Vernieuwd in 2012! Bestellen kan via formaat.be/informatie/publicaties/andere Gratis online te bekijken op issuu.com/poppunt/docs/evenementen_organiseren Feestwijzer voor het jeugdwerk Uitgave van VAD Bestellen of gratis te downloaden op drugsinbeweging.be/materiaal/feestwijzer-voor-het-jeugdwerk Fuiven organiseren Uitgave van De Ambrassade Te bestellen of gratis te downloaden op ambrassade.be/publicaties/fuiven-organiseren Fuifpunt's Checklist Uitgave van Fuifpunt Te bestellen of gratis te downloaden op fuifpunt.be/product/fuifpunts-checklist-1 Extra informatie: - fuifpunt.be: hét platform voor al je vragen over fuiven, concerten en festivals organiseren. - fuifpunt.be/uploads/documents/handleiding_def_lowres.pdf: een handleiding bij de workshop 'Feestles' voor het organiseren van je fuif - chiro.be/info-voor-leiding/jeugdbeleid/fuiven: de site van de Chiro, met een klein hoofdstuk over fuiven. - fuifpunt.be/nieuws/het-fuifklimaat-onderzocht-eindrapport-beschikbaar: resultaten van het fuifonderzoek dat in 2012 in Vlaanderen werd uitgevoerd. - vlaamsejeugdraad.be/advies/1407-fuiven-vlaanderen: advies over fuiven in Vlaanderen, geformuleerd door de Vlaamse Jeugdraad, naar aanleiding van het fuifonderzoek. - formaat.be: de jeugdhuiskoepel, die heel wat expertise heeft op het gebied van fuiven, concerten en festivals organiseren. p. 18 van 18