ONTWERPADVIES. NL In verscheidenheid verenigd NL 2011/0339(COD) van de Begrotingscommissie

Transcriptie

1 EUROPEES PARLEMENT Begrotingscommissie /0339(COD) ONTWERPADVIES van de Begrotingscommissie aan de Commissie milieubeheer, volksgezondheid en voedselveiligheid inzake het voorstel voor een verordening van het Europees Parlement en de Raad tot vaststelling van het programma Gezondheid voor groei, het derde meerjarig actieprogramma van de EU op het gebied van gezondheid voor de periode (COM(2011)0709 C7-0399/ /0339(COD)) Rapporteur voor advies: Angelika Werthmann PA\ doc PE v01-00 In verscheidenheid verenigd

2 PA_Legam PE v /12 PA\ doc

3 BEKNOPTE MOTIVERING De gezondheidszorg is een van de grootste economische sectoren in de Europese Unie. Deze sector neemt ongeveer 10% van het bruto binnenlands product van de EU voor zijn rekening en biedt werk aan een tiende van de gehele actieve bevolking, daaronder een bovengemiddeld percentage academici. Gezondheid in de vorm van meer levenskwaliteit is voor de mensen niet alleen een waarde op zich, maar ook een stuwende kracht voor groei. Vanuit deze optiek stelt de Commissie in het kader van het komende meerjarig financieel kader (MFK) het derde EU-programma "Gezondheid voor groei" ( ) voor, waarin het verband tussen economische groei en volksgezondheid centraal staat. Het programma wordt centraal uitgevoerd door DG SANCO en het Uitvoerend Agentschap voor gezondheid en consumenten (EAHC) en op bepaalde onderdelen samen met de VN, de WHO, de Raad van Europa en de OESO. "Gezondheid voor groei" richt zich op vier specifieke doelstellingen met een groot potentieel voor economische groei door een betere gezondheid: (1) innoverende en duurzame gezondheidszorgstelsels; (2) vergroting van de toegang tot een betere en veiligere gezondheidszorg voor burgers; (3) ziektepreventie en gezondheidsbevordering, met name ten aanzien van de belangrijkste risicofactoren, namelijk roken, alcoholmisbruik, obesitas en hiv/aids; (4) bescherming van de burgers tegen grensoverschrijdende gezondheidsbedreigingen. Om een en ander te realiseren, is volgens de Commissie vooral meer directe actie van de lidstaten op nationaal vlak nodig. Daarom heeft zij in het nieuwe programma de uitvoering en administratie vereenvoudigd: De medefinanciering door de Unie wordt geharmoniseerd op 60% van de subsidiabele kosten, en op maximaal 80% in gevallen van uitzonderlijk nut. Tot 2020 zal het tekort aan personeel in de gezondheidszorg oplopen tot 1 miljoen mensen. Daarom moeten van "Gezondheid voor groei" ook impulsen voor de arbeidsmarkt uitgaan. Verder is het programma er o.a. op gericht strenge veiligheids-, kwaliteits- en prestatienormen voor medische hulpmiddelen vast te stellen, de economische effecten van de steeds verder toenemende levensverwachting tegen te gaan en met name chronische aandoeningen de belangrijkste oorzaak van sterfte en geringe levenskwaliteit in Europa te voorkomen. Het programma bouwt voort op de resultaten van het eerste en tweede programma op het gebied van de volksgezondheid ( en ). Voor de uitvoering in de periode van 1 januari 2014 tot en met 31 december 2020 wordt een bedrag van 446 miljoen euro (lopende prijzen) uitgetrokken. Tegen de achtergrond van de op lange termijn krimpende bevolking in de Europese Unie en de geleidelijke vergrijzing die daarmee gepaard gaat, wordt het thema gezondheid economisch gezien steeds belangrijker. Om die reden verdient het door de Commissie voorgestelde programma "Gezondheid voor groei", voorzien van de onderstaande PA\ doc 3/12 PE v01-00

4 amendementen, onze instemming. AMENDEMENTEN De Begrotingscommissie verzoekt de ten principale bevoegde Commissie milieubeheer, volksgezondheid en voedselveiligheid onderstaande amendementen in haar verslag op te nemen: 1 Ontwerpwetgevingsresolutie Paragraaf 1 bis (nieuw) 1 bis. wijst erop dat het financiële referentiebedrag in het wetgevingsvoorstel slechts een indicatie voor de wetgevingsautoriteit is en dat dit bedrag pas kan worden vastgelegd wanneer overeenstemming is bereikt over de verordening betreffende het meerjarig financieel kader; Or. en 2 Ontwerpwetgevingsresolutie Paragraaf 1 ter (nieuw) 1 ter. verwijst naar zijn resolutie van 8 juni 2011 over investeren in de toekomst: een nieuw meerjarig financieel kader (MFK) voor een concurrerend, duurzaam en integratiegericht Europa 1 ; herhaalt dat, ongeacht haalbare bezuinigingen en verschuivingen, in het volgende MFK voldoende extra middelen nodig zijn om de Unie in staat te stellen de bestaande beleidsprioriteiten en de uit het Verdrag van Lissabon voortvloeiende nieuwe taken uit te voeren en daarnaast op onvoorziene gebeurtenissen te PE v /12 PA\ doc

5 reageren; vraagt de Raad, indien hij deze benadering niet deelt, duidelijk aan te geven welke van zijn politieke prioriteiten of projecten geheel opgegeven kunnen worden, ondanks de bewezen Europese meerwaarde daarvan; 1 Aangenomen teksten, P7_TA(2011)0266. Or. en 3 Overweging 2 (2) Teneinde aan de voorschriften van artikel 168 van het Verdrag te voldoen, zijn permanente inspanningen vereist. Een goede gezondheid op EU-niveau bevorderen maakt onlosmakelijk deel uit van "Europa 2020: een strategie voor slimme, duurzame en inclusieve groei". Mensen langer gezond en actief houden heeft positieve gevolgen voor de productiviteit en het concurrentievermogen, en zal de druk op de nationale begrotingen doen afnemen. Innovatie in gezondheid draagt bij tot duurzaamheid in de sector in de context van de demografische veranderingen, en een vermindering van de ongelijkheden op gezondheidsgebied is belangrijk om inclusieve groei te verwezenlijken. In deze context is het passend een programma "Gezondheid voor groei" in te stellen, het derde actieprogramma van de EU op het gebied van gezondheid ( ) (hierna "het programma" genoemd).. (2) Teneinde aan de voorschriften van artikel 168 van het Verdrag te voldoen, zijn permanente inspanningen vereist. Een goede gezondheid op EU-niveau bevorderen maakt onlosmakelijk deel uit van "Europa 2020: een strategie voor slimme, duurzame en inclusieve groei". Mensen langer gezond en actief houden heeft een positief gevolg voor hun levenskwaliteit, productiviteit en concurrentievermogen, en zal de druk op de nationale begrotingen doen afnemen. Innovatie in gezondheid draagt bij tot duurzaamheid in de sector in de context van de demografische veranderingen, en een vermindering van de ongelijkheden op gezondheidsgebied is belangrijk om inclusieve groei te verwezenlijken. In deze context is het passend een programma "Gezondheid voor groei" in te stellen, het derde actieprogramma van de EU op het gebied van gezondheid ( ) (hierna "het programma" genoemd). PA\ doc 5/12 PE v01-00

6 4 Overweging 4 (4) Overeenkomstig de doelstellingen van de strategie Europa 2020 moet het programma zich toespitsen op een reeks goed gedefinieerde doelstellingen en acties met een duidelijke, bewezen Europese toegevoegde waarde, en moet het de ondersteuning concentreren op een kleiner aantal activiteiten op prioritaire gebieden. Overeenkomstig het evenredigheidsbeginsel zal de nadruk worden gelegd op gebieden waar de lidstaten alleen niet kosteneffectief kunnen optreden, waar er duidelijk grensoverschrijdende of internemarktaspecten zijn, of waar samenwerking op EU-niveau aanzienlijke voordelen oplevert en de efficiëntie aanzienlijk verhoogt. (4) Overeenkomstig de doelstellingen van de strategie Europa 2020 moet het programma zich toespitsen op een reeks duidelijk gedefinieerde en controleerbare doelstellingen en acties met een duidelijke, bewezen Europese toegevoegde waarde, en moet het de ondersteuning concentreren op een kleiner aantal activiteiten op prioritaire gebieden. Overeenkomstig het evenredigheidsbeginsel zal de nadruk worden gelegd op gebieden waar de lidstaten alleen niet kosteneffectief kunnen optreden, waar er duidelijk grensoverschrijdende of internemarktaspecten zijn, of waar samenwerking op EU-niveau aanzienlijke voordelen oplevert en de efficiëntie aanzienlijk verhoogt. 5 Overweging 10 (10) Gezien de vergrijzing van de bevolking kunnen doelgerichte investeringen ter bevordering van de gezondheid en het voorkomen van ziekten het aantal gezonde levensjaren verhogen en het ouderen aldus mogelijk maken tot op hogere leeftijd te blijven werken. Chronische ziekten zijn verantwoordelijk voor meer dan 80% van de voortijdige sterfte in de EU. Het programma zal (10) Gezien de vergrijzing van de bevolking kunnen doelgerichte investeringen ter bevordering van de gezondheid en het voorkomen van ziekten het aantal gezonde levensjaren verhogen en het ouderen aldus mogelijk maken tot op hogere leeftijd te blijven werken. Chronische ziekten zijn verantwoordelijk voor meer dan 80% van de voortijdige sterfte in de EU. Het programma zal PE v /12 PA\ doc

7 gevalideerde optimale werkwijzen inventariseren, verspreiden en de toepassing ervan bevorderen voor kosteneffectieve preventiemaatregelen die gericht zijn op de aanpak van belangrijke risicofactoren zoals roken, alcoholmisbruik en obesitas, alsook hiv/aids, en zal aldus ziekten helpen voorkomen en een goede gezondheid helpen bevorderen, rekening houdend met onderliggende sociale en milieufactoren. gevalideerde optimale werkwijzen inventariseren, verspreiden en de toepassing ervan bevorderen voor kosteneffectieve preventiemaatregelen die gericht zijn op de aanpak van belangrijke risicofactoren zoals roken, alcohol- en drugsmisbruik en door de voeding veroorzaakte obesitas, alsook hiv/aids, en zal aldus ziekten helpen voorkomen en een goede gezondheid helpen bevorderen, rekening houdend met onderliggende sociale en milieufactoren. 6 Overweging 12 (12) Overeenkomstig artikel 114 van het Verdrag moet een hoog niveau van bescherming van de gezondheid worden gegarandeerd in de wetgeving die de Unie aanneemt met het oog op de totstandbrenging en de werking van de interne markt. Overeenkomstig deze doelstelling moet het programma bijzondere inspanningen doen om acties te ondersteunen die verplicht zijn bij of bijdragen aan de doelstellingen van de EUwetgeving op de gebieden geneesmiddelen, medische hulpmiddelen, menselijke weefsels en cellen, bloed, menselijke organen, besmettelijke ziekten en andere gezondheidsbedreigingen, de rechten van patiënten bij grensoverschrijdende gezondheidszorg en tabaksproducten en - reclame. (12) Overeenkomstig artikel 114 van het Verdrag moet een hoog niveau van bescherming van de gezondheid worden gegarandeerd in de wetgeving die de Unie aanneemt met het oog op de totstandbrenging en de werking van de interne markt. Overeenkomstig deze doelstelling moet het programma bijzondere inspanningen doen om acties te ondersteunen die verplicht zijn bij of bijdragen aan de doelstellingen van de EUwetgeving op de gebieden geneesmiddelen, medische hulpmiddelen, menselijke weefsels en cellen, bloed, menselijke organen, besmettelijke ziekten en andere gezondheidsbedreigingen, de rechten van patiënten bij grensoverschrijdende gezondheidszorg en rookpreventie en het tegengaan van tabaksreclame. PA\ doc 7/12 PE v01-00

8 7 Overweging 24 (24) De waarde en het effect van het programma moeten geregeld worden gemonitord en geëvalueerd. Bij de evaluatie van het programma moet rekening worden gehouden met het feit dat het verwezenlijken van de doelstellingen van het programma langer kan duren dan de looptijd van het programma. (24) De Commissie dient jaarlijks de uitvoering van het programma te monitoren met behulp van kernindicatoren voor de beoordeling van resultaten en effecten. De indicatoren, met inbegrip van relevante basisgegevens, moeten een minimale basis opleveren om te kunnen beoordelen in hoeverre de doelstellingen van het programma zijn gehaald. Or. en 8 Artikel 3 lid 3 alinea 1 (3) Gevalideerde optimale werkwijzen voor kosteneffectieve preventiemaatregelen inventariseren, verspreiden en de toepassing ervan bevorderen door de belangrijkste risicofactoren, namelijk roken, alcoholmisbruik en obesitas, alsook hiv/aids, aan te pakken en daarbij de nadruk leggen op de grensoverschrijdende dimensie, teneinde ziekten te voorkomen en een goede gezondheid te bevorderen. (3) Gevalideerde optimale werkwijzen voor kosteneffectieve preventiemaatregelen inventariseren, verspreiden en de toepassing ervan bevorderen door de belangrijkste risicofactoren, namelijk roken, alcohol- en drugsmisbruik en door de voeding veroorzaakte obesitas, alsook hiv/aids, aan te pakken en daarbij de nadruk leggen op de grensoverschrijdende dimensie, teneinde ziekten te voorkomen en een goede gezondheid te bevorderen. PE v /12 PA\ doc

9 9 Artikel 4 punt optimale werkwijzen voor belangrijke gezondheidsthema's zoals de bestrijding van tabaksgebruik, alcoholmisbruik en obesitas uitwisselen; 3.1. optimale werkwijzen voor belangrijke gezondheidsthema's zoals de bestrijding van tabaksgebruik, alcohol- en drugsmisbruik en door de voeding veroorzaakte obesitas uitwisselen; 10 Artikel 4 punt acties die zijn opgelegd door of die bijdragen tot de doelstellingen van de EUwetgeving inzake tabaksproducten en tabaksreclame; 3.3. acties die zijn opgelegd door of die bijdragen tot de doelstellingen van de EUwetgeving inzake rookpreventie en tegen tabaksreclame; 11 Artikel 7 lid 2 letter b (b) acties met een duidelijke toegevoegde waarde van de EU die worden medegefinancierd door andere publieke of private organen, zoals bedoeld in artikel 8, lid 1, met inbegrip van internationale organisaties die actief zijn op het gebied van gezondheid, voor deze laatste in voorkomend geval zonder oproep tot het indienen van voorstellen wanneer dat in de (b) acties met een duidelijke toegevoegde waarde van de EU die worden medegefinancierd door andere publieke of private organen, zoals bedoeld in artikel 8, lid 1, met inbegrip van officieel erkende internationale organisaties die actief zijn op het gebied van gezondheid, voor deze laatste in voorkomend geval zonder oproep tot het indienen van voorstellen wanneer PA\ doc 9/12 PE v01-00

10 jaarlijkse werkprogramma's naar behoren is gemotiveerd; dat in de jaarlijkse werkprogramma's naar behoren is gemotiveerd; 12 Artikel 11 lid 1 letter g (g) de acties die naar behoren gemotiveerd zonder voorafgaande oproep tot het indienen van voorstellen worden medegefinancierd door internationale organisaties die actief zijn op het gebied van gezondheid. (g) de acties die naar behoren gemotiveerd zonder voorafgaande oproep tot het indienen van voorstellen worden medegefinancierd door officieel erkende internationale organisaties die actief zijn op het gebied van gezondheid. 13 Artikel 13 lid 1 1. De Commissie houdt in nauwe samenwerking met de lidstaten toezicht op de uitvoering van de acties in het kader van het programma met het oog op de doelstellingen en indicatoren van het programma, inclusief informatie over het bedrag aan klimaatgerelateerde uitgaven. De Commissie brengt daarover verslag uit aan het in artikel 13 bedoelde comité en houdt het Europees Parlement en de Raad op de hoogte. 1. De Commissie houdt in nauwe samenwerking met de lidstaten toezicht op de uitvoering van de acties in het kader van het programma met het oog op de doelstellingen en indicatoren van het programma, inclusief informatie over het bedrag aan klimaatgerelateerde uitgaven. De Commissie brengt daarover verslag uit aan het in artikel 16, lid 1, bedoelde comité en stelt gelijktijdig eenmaal per jaar het Europees Parlement en de Raad op de hoogte. PE v /12 PA\ doc

11 14 Artikel 13 lid 3 3. Uiterlijk midden 2018 stelt de Commissie een evaluatieverslag op over de realisatie van de doelstellingen van alle maatregelen (op het niveau van resultaten en gevolgen), de doeltreffendheid van de aanwending van de middelen en de Europese toegevoegde waarde, met het oog op een besluit over de verlenging, wijziging of schorsing van de maatregelen. In de evaluatie zal bovendien aandacht worden besteed aan mogelijkheden tot vereenvoudiging, de interne en externe samenhang, de vraag of alle doelstellingen nog steeds relevant zijn, alsook de bijdrage van de maatregelen tot de prioriteiten van de Unie inzake slimme, duurzame en inclusieve groei. De evaluatie houdt rekening met evaluatieresultaten inzake het effect op lange termijn van het vorige programma. De effecten op lange termijn en de duurzaamheid van de effecten van het programma Gezondheid voor groei moeten worden geëvalueerd en de resultaten van die evaluatie moeten de grondslag vormen voor een besluit betreffende een eventuele verlenging, wijziging of schorsing van een volgend programma. 3. Uiterlijk midden 2018 stelt de Commissie een evaluatieverslag op over de realisatie van de doelstellingen van alle maatregelen (op het niveau van resultaten en gevolgen), de doeltreffendheid van de aanwending van de middelen en de Europese toegevoegde waarde, met het oog op een besluit over de verlenging, wijziging of schorsing van de maatregelen. In de evaluatie zal bovendien aandacht worden besteed aan mogelijkheden tot vereenvoudiging, de interne en externe samenhang, de vraag of alle doelstellingen nog steeds relevant zijn, alsook de bijdrage van de maatregelen tot de prioriteiten van de Unie inzake slimme, duurzame en inclusieve groei. De evaluatie houdt rekening met evaluatieresultaten inzake het effect op lange termijn van het vorige programma. De effecten op lange termijn en de duurzaamheid van de effecten van het programma Gezondheid voor groei moeten worden geëvalueerd en de resultaten van die evaluatie moeten de grondslag vormen voor een eventueel besluit tot verlenging, wijziging, schorsing of beëindiging van het programma. 15 Bijlage I punt Kosteneffectieve voorlichtings en 3.1. Kosteneffectieve voorlichtings en PA\ doc 11/12 PE v01-00

12 preventiemaatregelen: waaronder acties met het oog op het opzetten van pan- Europese netwerken en partnerschappen waarbij een grote verscheidenheid aan actoren wordt betrokken op het gebied van bewustmaking en essentiële gezondheidsthema's zoals de bestrijding van tabaksgebruik, alcoholmisbruik en obesitas, met bijzondere aandacht voor de grensoverschrijdende dimensie en voor lidstaten die op deze gebieden weinig of geen actie ondernemen. preventiemaatregelen: waaronder acties met het oog op het opzetten van pan- Europese netwerken en partnerschappen waarbij een grote verscheidenheid aan actoren wordt betrokken op het gebied van bewustmaking en essentiële gezondheidsthema's zoals de bestrijding van tabaksgebruik, alcohol- en drugsmisbruik en door voeding veroorzaakte obesitas, met bijzondere aandacht voor de grensoverschrijdende dimensie en voor lidstaten die op deze gebieden weinig of geen actie ondernemen. 16 Bijlage I punt Acties die zijn opgelegd door of die bijdragen tot de implementatie van de wetgeving van de Unie inzake tabaksproducten en tabaksreclame. Die acties kunnen activiteiten omvatten die zijn gericht op het garanderen van de tenuitvoerlegging, toepassing, monitoring en herziening van die wetgeving Acties die zijn opgelegd door of die bijdragen tot de implementatie van de wetgeving van de Unie inzake rookpreventie en tegen tabaksreclame; Die acties kunnen activiteiten omvatten die zijn gericht op het garanderen van de tenuitvoerlegging, toepassing, monitoring en herziening van die wetgeving. PE v /12 PA\ doc