Zuiveringsinstallatie KWZI Willebringen Projectnummer: Aanbestedingsdossier Lot : Bouwkundige en elektromechanische werken Rev.

Transcriptie

1 Zuiveringsinstallatie KWZI Willebringen Projectnummer: Aanbestedingsdossier Lot : Bouwkundige en elektromechanische werken Rev.: 06/11/2015 Technum P KWZI Willebringen Lot Bouwkundige en elektromechanische werken 1/168

2 PROVINCIE : GEMEENTE : VLAAMS-BRABANT BOUTERSEM Bouwheer : Dijkstraat AARTSELAAR Tel: 03/ Fax: 03/ BIJZONDER BESTEK PROJECTNUMMER AQUAFIN: PROJECTNUMMER TRACTEBEL ENGINEERING N.V.: P VERSIE DD 06/11/2015 PROJECT : ZUIVERINGSINSTALLATIE KWZI WILLEBRINGEN ONTWERPER : TRACTEBEL ENGINEERING N.V. Ilgatlaan HASSELT Tel. 011/ Fax. 011/ AANNEMER : (X) Opgesteld te Hasselt, 06/11/2015 TRACTEBEL ENGINEERING N.V. Technum P KWZI Willebringen Lot Bouwkundige en elektromechanische werken 2/168

3 OPENBARE AANBESTEDING WERKEN PROJECTNUMMER AQUAFIN: ONDERWERP Lot : Bouwkundige en elektromechanische werken OPDRACHTGEVER Aquafin nv Dijkstraat AARTSELAAR Technum P KWZI Willebringen Lot Bouwkundige en elektromechanische werken 3/168

4 Bijzonder bestek KWZI Willebringen Deel 1: Bijzondere administratieve bepalingen Bijlagen Deel 2: Bijzondere technische bepalingen 2.1. Typebestek ABBR 2.2. Typebestek SB Mechanica 2.4. Elektriciteit 2.5. Instrumentatie 2.6. Automatisatie 2.7. Opleveringsdossier Deel 3: Meetstaat Technum P KWZI Willebringen Lot Bouwkundige en elektromechanische werken 4/168

5 INHOUDSOPGAVE DEEL 1 : BIJZONDERE ADMINISTRATIEVE BEPALINGEN SYNOPSIS Voorafgaande opmerkingen Wet overheidsopdrachten 15 juni ARTIKEL ARTIKEL KB VAN 15 JULI 2011 (PLAATSING) ARTIKEL 6 Plaatsing ARTIKEL 7 Plaatsing Indeling van het bestek: ARTIKEL19 Plaatsing ARTIKEL 40 Plaatsing ARTIKEL 57 Plaatsing ARTIKEL 83 Plaatsing ARTIKEL 92 Plaatsing ARTIKEL 101 Plaatsing KB VAN 14 JANUARI 2013 (Algemene uitvoeringsregels, AUR) ARTIKEL 1 - AUR ARTIKEL 24 AUR ARTIKEL 34 AUR ARTIKEL 36 AUR MIDDELEN VAN OPTREDEN VAN DE AANBESTEDENDE OVERHEID ARTIKEL 44 AUR ARTIKEL 45 AUR ARTIKEL AUR ARTIKEL 74 AUR UITVOERINGSTERMIJNEN ARTIKEL 76 AUR ARTIKEL 77 AUR ARTIKEL 78 AUR Technum P KWZI Willebringen Lot Bouwkundige en elektromechanische werken 5/168

6 ALGEMENE ORGANISATIE VAN DE BOUWPLAATS ARTIKEL 79 AUR ARTIKEL 80 AUR ARTIKEL 95 AUR BIJLAGEN BIJ HET ADMINISTRATIEF BESTEK VERPLICHTE ONDERDELEN VAN DE OFFERTE Bijlage 1: Inschrijvingsbiljet Bijlage 2: Bijzonder project veiligheids- en gezondheidsplan (Zie V&GP) Toepassing ART.30 van KB TMB Bijlage 3: Milieu-hygiënisch onderzoek Bijlage 4: Proevenplan DEEL 2.1. TYPEBESTEK ABBR Deel I : Algemeenheden Hoofdstuk I.1 : Waterdichte en gasdichte constructies Hoofdstuk I.2 : Door de aannemer voor te leggen documenten Deel II: Gewapend beton Vervaardiging, verwerking en keuring Hoofdstuk II.1 : Bestanddelen en hoedanigheden Hoofdstuk II.2 : Wapeningen voor gewapend beton Hoofdstuk II.4 : Het stellen van bekisting en wapening, Uitvoering, controle en toleranties Hoofdstuk II.6 : Nabehandelen, ontkisten en afwerken van het beton Deel III : Funderingen Hoofdstuk III.1 : Paalfundering Hoofdstuk III.2 : Funderingsplaten van beton Deel IV: Allerhande werken Hoofdstuk IV.1 : Uitgravingen, aanvullingen en grondwaterverlaging Hoofdstuk IV.9 : Leveren en plaatsen taatspotten Hoofdstuk IV.10 : Leveren en plaatsen ankerrails Deel V: Meetcode Hoofdstuk V.1 : Meting van beton Hoofdstuk V.2 : Meting van wapening Technum P KWZI Willebringen Lot Bouwkundige en elektromechanische werken 6/168

7 Hoofdstuk V.3 : Meting van grondwerk en bemaling Hoofdstuk V.5 : Meting van muurdoorvoerstukken Bijlage bij ABBR: Grond onderzoek DEEL 2.2. TYPEBESTEK SB SB HOOFDSTUK 1 ALGEMENE ADMINISTRATIEVE VOORSCHRIFTEN HOOFDSTUK 2 ALGEMENE BEPALINGEN HOOFDSTUK 3 MATERIALEN HOOFDSTUK 4 VOORBEREIDENDE WERKEN EN GRONDWERKEN HOOFDSTUK 5 ONDERFUNDERINGEN EN FUNDERINGEN HOOFDSTUK 6 VERHARDINGEN HOOFDSTUK 7 RIOLERINGEN EN AFVOER VAN WATER HOOFDSTUK 8 LIJNVORMIGE ELEMENTEN HOOFDSTUK 9 ALLERHANDE WERKEN DEEL 2.3. MECHANICA ALGEMEEN, KEURINGEN EN TESTEN Tandwielkasten Keuringen en testen Chemische verankering Vermogens van de motoren TURBOMACHINES Algemeenheden LEIDINGEN EN APPENDAGES IN GESLOTEN LEIDINGEN Algemeen Afsluiters Bediening van afsluiters en regelkleppen Terugslagkleppen in gesloten leiding Uitbouwstukken Compensatoren Muurdoorvoeringen Regelsystemen waterpeil rietvelden Technum P KWZI Willebringen Lot Bouwkundige en elektromechanische werken 7/168

8 5. APPENDAGES IN OPEN KANALEN EN PUTTEN Algemeen Wandafsluiters Rioolterugslagklep Wervelventiel OVERSTORTRANDEN, OVERSTORTGOTEN EN DUIKSCHOTTEN Algemeenheden Overstortrand Overstortgoot Duikschot Overstortbakje Keerplaten RAKELBRUGGEN Rakelbrug voor ronde bekkens REINIGINGSYTEEM DOOR MIDDEL VAN SPOELKLEPPEN BIOROTOREN Algemeenheden/ systeembeschrijving Dimensionering / afmeting van biorotor Waterdichte inkuiping Biologische dragers Centrale as Aandrijfgroep Lagers Vetsmering Scheprad Overkapping Veiligheidsvoorzieningen Opmeting BIJLAGEN BIJ HET DEEL MECHANICA Bijlage 1: Apparatenlijst Bijlage 2: Leidingenlijst Technum P KWZI Willebringen Lot Bouwkundige en elektromechanische werken 8/168

9 Bijlage 3: Appendagelijst DEEL 2.4: ELEKTRICITEIT ALGEMEEN, MOTOREN, KEURINGEN EN TESTEN Algemene bedrijfsvoorwaarden Beschermingsmaatregelen ONDERBREKINGSVRIJE VOEDINGEN Algemeen Karakteristieken ALGEMEEN LAAGSPANNINGSBORDEN Opbouw van het ALSB van RWZI's Constructie Motorcircuits Regeling arbeidsfactor Toestellen Lokale aansluit- en bedieningskasten Veiligheidslijnen AARDINGS- EN EQUIPOTENTIAAL INSTALLATIE Aardingsinstallatie Utiliteitsaarding hoofdequipotentiaalverbinding Instrumentenaarding LEIDINGEN EN KABELS Kabels en leidingen Plaatsen van kabels Verdeeldozen Kabeldoorvoeringen Wachtbuizen SCHAKELAARS EN CONTACTDOZEN Algemeen Stopcontacten industrieel gebruik Stopcontacten zwakstroom VERLICHTINGSTOESTELLEN Technum P KWZI Willebringen Lot Bouwkundige en elektromechanische werken 9/168

10 7.1. Algemeenheden Binnenverlichting Noodverlichtingstoestellen Buitenverlichting ELEKTRISCHE VERWARMING Elektrische verwarming in gebouwen Elektrische tracing BLIKSEM- EN OVERSPANNINGSBEVELIGING TOEGANGSCONTROLE Omschrijving: Locatie stuurkast badgesysteem: Omschrijving Elektrische werken: Specificaties bekabeling tussen ALSB en sokkel aan de poort: BIJLAGEN BIJ HET DEEL ELEKTRICITEIT Bijlage A : Motoren en voedingenlijst gecombineerd met elektrische verbruikerslijst (Kabel- en verbruikerslijst) Bijlage B : Standaard elektrische schema s Bijlage C : Tracinglijst Bijlage D : Principe schema toegangscontrole Bijlage E : Richtlijnen stopcontacten DEEL 2.5 : INSTRUMENTATIE Algemeen Algemeenheden Opstelling Niveaumetingen Hydrostatische niveaumeting Niveauwippers DEBIETMETINGEN Elektromagnetische debietmeting PROCESMETINGEN Turbiditeitsmeting Technum P KWZI Willebringen Lot Bouwkundige en elektromechanische werken 10/168

11 4. MONSTERNAMETOESTELLEN TOESTELGEBONDEN APPARATUUR Toerentalbewaking BIJLAGEN BIJ HET DEEL INSTRUMENTATIE BIJLAGE A STANDAARD KRINGSCHEMA'S BIJLAGE B INSTRUMENTATIELIJST DEEL 2.6 : AUTOMATISATIE ALGEMEENHEDEN PLC-HARDWARE PLC-hardware karakteristieken PC- HARDWARE De PC-hardware: karakteristieken PLAATSEN VAN DE HARDWARE Algemeenheden Software-matige proeven op de bekabeling van de PLC SOFTWARE Programmatie van de PLC DEEL 2.7 : OPLEVERINGSDOSSIER OPLEVERINGSDOSSIER VOOR RWZI s DEEL 3 : Meetstaat Technum P KWZI Willebringen Lot Bouwkundige en elektromechanische werken 11/168

12 Bijzonder bestek KWZI Willebringen Deel 1: Bijzondere administratieve bepalingen Bijlagen Deel 2: Bijzondere technische bepalingen 2.1. Typebestek ABBR 2.2. Typebestek SB Mechanica 2.4. Elektriciteit 2.5. Instrumentatie 2.6. Automatisatie 2.7. Opleveringsdossier Deel 3: Meetstaat Technum P KWZI Willebringen Lot Bouwkundige en elektromechanische werken 12/168

13 DEEL 1 : BIJZONDERE ADMINISTRATIEVE BEPALINGEN SYNOPSIS Naam en adres van de bouwheer die voor betaling instaat nv. Aquafin Dijkstraat AARTSELAAR Voorwerp van de opdracht De afvalwaterzuivering KWZI Willebringen gelegen langsheen de straat: Domstraat nr.: zonder numer. Besteknummer: Bouwkundige werken + Elektromechanica. De werken worden aanbesteed in 1 lot: Lot: Bouwkundige en elektromechanische werken De opening van de inschrijving De offertes worden elektronisch verzonden via de e-tendering applicatie zoals omschreven onder de wijzigingen op het K.B. van 15 juli 2011 in Artikel 90 in Artikel, opgenomen in de administratieve bepalingen van dit document. Een papieren offerte wordt niet aanvaard. Wijze van gunnen van de opdracht Openbare aanbesteding voor WERKEN. Wijze van prijsbepaling Gemengd. Vereiste erkenning De inschrijver dient een erkenning te bezitten in de klasse overeenkomstig zijn inschrijving (klasse 5 volgens de raming) voor de categorie E of V. Een VCA**-certificaat is verplicht. Voor pakketten die in onderaanneming worden gegeven, dient de onderaannemer over de gepaste klasse in de betreffende categorie beschikken. Technum P KWZI Willebringen Lot Bouwkundige en elektromechanische werken 13/168

14 Uitvoeringstermijn De uitvoeringstermijn van Lot1 bedraagt 425 kalenderdagen en bestaat uit verschillende deelfasen (zie faseringsplan). P1: 290 kalenderdagen P2: 45 kalenderdagen P3: 90 kalenderdagen De aannemer is gebonden aan het naleven van een planning en bijhorende timing bij het uitvoeren der werken cfr. 76 AUR van de Bijzondere Administratieve Bepalingen op straffe van de, in hetzelfde artikel opgenomen, boetes. Naam en adres van de ontwerper TRACTEBEL ENGINEERING N.V. Ilgatlaan HASSELT Bijkomende inlichtingen over de opdracht kunnen worden verkregen bij de heer Jean-Paul Lousbergh projectverantwoordelijke bij Tractebel Engineering N.V., tel. 011/ Via met de vermelding tav Jean-Paul Lousbergh en vermelding van het dossiernummer en de naam van het project. De opening van de inschrijving Zal plaatshebben op 17/12/2015 om 11 u 30 op het volgende adres: nv. Aquafin Dijkstraat Aartselaar onder het voorzitterschap van: Dhr. Dirk Dewaele of zijn afgevaardigde. Bescheiden Het volledig bestek met betrekking tot de hiervoor vermelde opdracht wordt gevormd door de volgende documenten: Algemeen bestek: Administratief ALGEMENE ADMINISTRATIEVE BEPALINGEN VOOR DE BOUW EN OP-START VAN RWZI'S IN 1 LOT + PS-BBB (Uitgave september 2014) Technisch ALGEMENE ADMINISTRATIEVE BEPALINGEN VOOR DE BOUW EN OP-START VAN RWZI'S IN 1 LOT + PS-BBB (Uitgave september 2014) AQUAFIN BESTEK VOOR HET UITVOEREN VAN BETONCONSTRUCTIES IN RIOOLWATERINFR10/06 ASTRUCTUUR (Uitgave december 2005 rev. 0.0) AQUAFIN BESTEK VOOR HET UITVOEREN VAN BETONCONSTRUCTIES IN RIOOLWATERINFRASTRUCTUUR GOEDGEKEURDE WIJZIGINGEN ALGEMENE BESTEKSBEPALINGEN VAN AQUAFIN VOOR GEBOUWEN (Uitgave augustus 2010 ) HET STANDAARDBESTEK 250 VAN HET MINISTERIE VAN DE VLAAMSE GEMEENSCHAP (uitgave 2010, rev 2.2.) ALGEMENE WIJZIGINGEN EN AANVULLINGEN VAN AQUAFIN AAN HET STANDAARDBESTEK 250 (Uitgave maart 2011, rev 2.2) TYPEBESTEK AQUAFIN ELEKTROMECHANICA (Uitgave 2011, rev. 5.0) De laatste revisie is van toepassing, deze zijn terug te vinden op de website van Aquafin. De algemene bestekken zijn kostenloos af te laden van de kennisbank van Aquafin. Het volledige bijzondere bestek is kostenloos te downloaden op het digitale aanbestedingsplatform. Technum P KWZI Willebringen Lot Bouwkundige en elektromechanische werken 14/168

15 Samenvattende meetstaat (formaat Excel) en inschrijvingsbiljet (formaat Word) zijn gratis af te laden van het digitale aanbestedingsplatform of via verkrijgbaar bij het studiebureau. De offertes worden door de inschrijver opgemaakt in PDF formaat. De aannemer voegt aanvullend een Excel formaat van de meetstaat toe als werkdocument. Hij waarborgt dat beide documenten identiek zijn. Bijzonder bestek: Administratief Deel 1: Bijzondere administratieve bepalingen Bijlagen Technisch Deel 2: Bijzondere technische bepalingen 2.1. Typebestek ABBR 2.2. Typebestek SB Mechanica 2.4. Elektriciteit 2.5. Instrumentatie 2.6. Automatisatie 2.7. Opleveringsdossier Deel 3: Meetstaat Plannenlijst De plannenlijst in bijlage geeft een overzicht van de aanbestedingsplannen. Voorwerp van de opdracht het bouwen van een kleine waterzuiveringsinstallatie met volgende delen: - een influentgemaal uitgerust met 2 dompelpompen; - één debietsmeting per pomp - een voorbezinktank, bestaand uit 3 compartimenten. - een opstelling met 2 biorotoren - nabezinktank of humustank met spuislibpomp, - tertiaire zuivering met horizontaal doorstroomd rietveld. - een bergbezinkingsbekken, nuttig volume 190 m³ - een regenwaterbuffer met wervelventiel - een gebouwtje, uitzicht tuinhuis, met hierin opgesteld de laagspanningsborden. - riolering en procesleidingen - verhardingen en omheining Technum P KWZI Willebringen Lot Bouwkundige en elektromechanische werken 15/168

16 Voorafgaande opmerkingen Onderhavige Bijzondere Administratieve Bepalingen zijn een aanvulling, een gehele of gedeeltelijke wijziging van de Algemene Administratieve Bepalingen van Aquafin NV voor de bouw en opstart van RWZI s in 1 lot + PS-BBB (versie september 2014). Als dusdanig stemt de nummering van de verschillende posten overeen en wordt prioritair verwezen naar de inhoud van de overeenstemmende post in de Algemene Administratieve Bepalingen. Voor de beschrijving van de onderscheiden posten dienen dus de Algemene en Bijzondere Bepalingen samen te worden gelezen met dien verstande dat de Bijzondere Bepalingen voorrang hebben op de Algemene Bepalingen. Technum P KWZI Willebringen Lot Bouwkundige en elektromechanische werken 16/168

17 Wet overheidsopdrachten 15 juni 2006 ARTIKEL 23 De opdracht wordt gegund bij openbare aanbesteding. Er worden geen varianten toegelaten. ARTIKEL 36 Deze aanbesteding bestaat uit 1 lot: - Lot: Bouwkundige en elektromechanische werken Technum P KWZI Willebringen Lot Bouwkundige en elektromechanische werken 17/168

18 KB VAN 15 JULI 2011 (PLAATSING) ARTIKEL 6 Plaatsing Alle vermelde technische en andere bepalingen inclusief de wijzigingen en aanvullingen zijn van toepassing en worden afzonderlijk aangeboden op de kantoren van nv Aquafin en/of zijn digitaal te bekomen via het kennisplatform. ARTIKEL 7 Plaatsing Indeling van het bestek: Algemeen bestek: Administratief ALGEMENE ADMINISTRATIEVE BEPALINGEN VOOR DE BOUW EN OP-START VAN RWZI'S IN 1 LOT + PS-BBB (Uitgave september 2014) Technisch ALGEMENE ADMINISTRATIEVE BEPALINGEN VOOR DE BOUW EN OP-START VAN RWZI'S IN 1 LOT + PS-BBB (Uitgave september 2014) AQUAFIN BESTEK VOOR HET UITVOEREN VAN BETONCONSTRUCTIES IN RIOOLWATERINFRASTRUCTUUR (Uitgave december 2005 rev. 0.0) AQUAFIN BESTEK VOOR HET UITVOEREN VAN BETONCONSTRUCTIES IN RIOOLWATERINFRASTRUCTUUR GOEDGEKEURDE WIJZIGINGEN ALGEMENE BESTEKSBEPALINGEN VAN AQUAFIN VOOR GEBOUWEN (Uitgave augustus 2010 ) HET STANDAARDBESTEK 250 VAN HET MINISTERIE VAN DE VLAAMSE GEMEENSCHAP (uitgave 2010, rev 2.2.) ALGEMENE WIJZIGINGEN EN AANVULLINGEN VAN AQUAFIN AAN HET STANDAARDBESTEK 250 (Uitgave maart 2011, rev 2.2) TYPEBESTEK AQUAFIN ELEKTROMECHANICA (Uitgave 2011, rev. 5.0) De laatste revisie is van toepassing, deze zijn terug te vinden op de website van Aquafin. Bijzonder bestek: Administratief Deel 1: Bijzondere administratieve bepalingen Bijlagen Technisch Deel 2: Bijzondere technische bepalingen 2.1. Typebestek ABBR 2.2. Typebestek SB Mechanica 2.4. Elektriciteit 2.5. Instrumentatie 2.6. Automatisatie 2.7. Opleveringsdossier Deel 3: Meetstaat Plannen + -lijst De plannenlijst in bijlage geeft een overzicht van de aanbestedingsplannen. Technum P KWZI Willebringen Lot Bouwkundige en elektromechanische werken 18/168

19 ARTIKEL19 Plaatsing Verantwoordelijkheid aannemer: De aannemer dient er rekening mee te houden dat er op het terrein diverse ondergrondse leidingen, kabels en mogelijk ongekende massieven aanwezig zijn die de uitvoering bemoeilijken. De kabels en leidingen zijn deze van de nutsmaatschappijen. De uitvoeringsmoeilijkheden, veroorzaakt door de aanwezige kabels, leidingen of andere installaties, kunnen door de aannemer niet ingeroepen worden om een prijsherziening of termijnverlenging te bedingen. Extra kosten voor rendementsverlies ten gevolge van de aanwezigheid van deze kabels, leidingen en/of massieven worden niet aanvaard. 8 De aannemer dient zich rekenschap te geven van de aard en ligging van de terreinen en constructies waarop de werken dienen te worden uitgevoerd en de elementen en/of omstandigheden, en dit zowel op het gebied van termijnen als op kostprijs als op ingezet en omvang van gepaste werkmiddelen. Er wordt in het bijzonder gewezen op de nabijheid van huizen en tuinhuizen e.d.. De aannemer moet alles in het werk stellen om deze contructies te beschermen en schade te voorkomen. Na de inschrijvingen kunnen op basis van bovengenoemde geen voorbehoud of meerkosten worden aanvaard. De aannemer dient als last van de aanneming meetbouten aan te brengen op de nabijgelegen constructies en huizen en dient deze dagelijks op te volgen. 9 Inbegrepen in de aanneming is de verplichting voor de aannemer om d.m.v. een tijdelijke stevige omheining, type heras of gelijkwaardig, minimum hoogte 2m, te voorzien. De werfaansluiting dient voor de verschillende fases van de uitvoering aangepast te worden op een wijze dat de werf te allen tijde volledig afgesloten blijft. 10 Inbegrepen in de aanneming is eveneens de verplichting voor de aannemer om op elke geïnstalleerde bemaling een debietmeter incl. registratie van de opgepompte debieten te plaatsen / te voorzien. Dit o.a. conform het programmadecreet (BS 30/12/2009). Dit decreet luidt als volgt: Elke conform het decreet betreffende de milieuvergunning dd. 28 juni 1985 vergunde of gemelde grondwaterwinning moet uitgerust zijn met een debietmeting en registratie van de opgepompte hoeveelheid grondwater. 11 Indien bij aanvang van de beplantingswerken (buiten deze aanneming) (meestal eerstvolgend plantseizoen en dus na voorlopige oplevering van deze aanneming) stenen en afval worden aangetroffen dan dienen deze alsnog te worden verwijderd. 12 Indien Voor het uitvoeren van alle waterdichtheidsproeven van bekkens, constructies en leidingen is het vullen met water en nadien terug leeglaten t.b.v. de verdere montage een last van de aanneming. Dit geldt eveneens voor het aanbrengen en verwijderen van alle voorlopige afdichtingen onder waterniveau (dichtmetsen, ballon, blindflenzen, ). Op het terrein is geen drinkwateraansluiting aanwezig. Alle kosten en werkzaaheden nodig voor de aanvoer van water zijn een aannemingslast. Technum P KWZI Willebringen Lot Bouwkundige en elektromechanische werken 19/168

20 ARTIKEL 40 Plaatsing Voorwerp van de opdracht Het voorwerp van de opdracht beschreven in dit bestek is de bouw en opstart van de waterzuiveringinstallatie van Willebringen. 1) Het bouwen van nieuwe constructies: - Grondwerk en het geschikt maken van het terrein - Een influentpompput incl electromechanische uitrusting - Drie voorbezinktanks incl electromechanische uitrusting - Constructie met hierin opgeteld twee biorotoren incl electromechanische uitrusting - Een humustank met spuislibpomp incl electromechanische uitrusting - Bergbezinkingsbekken incl uitrusting - Een RWA buffer met wervelventiel - Riolering - Servicegebouwtje, uitzicht tuinhuisje. - Procesleidingen incl appendages - Wegeniswerken, verhardingen en omheining. 2. Leveren, plaatsen en aansluiten van het gedeelte electriciteit - Elektrische bekabeling, utiliteitsvoorzieningen waar van toepassing, ) - Volledig uitgeruste laagspanningsbord - Bekabelingswerken - Frequentieomvormers - Tracing en/of isolatie - Schakelaars en stopcontacten - Buiten- en binneverlichtingstoestellen - LS-borden - Communicatie-installatie, bliksem- en overspanningsbeveiliging, alarmen en diverse uitrustingswerkzaamheden 3. Leveren, plaatsen en aansluiten van het gedeelte instrumentatie - Allerhande meet- en regeltoestellen 4. Automatisatie Het betreft het plaatsen van alle hardware, inclusief levering, plaatsing en aansluiten van alle kabels en verbindingen: - PLC - Telecommunicatie De software, evenals de hardware, wordt geleverd door Aquafin. De programmatie gebeurt door Aquafin. 5. Onderstaande technisch administratieve prestaties dienen uitgevoerd te worden. - Het uitvoeren van diverse testen en proeven, het proefdraaien van de gehele installatie. - Het verlenen van de nodige bijstand bij het uitvoeren van de proeven die door de opdrachtgever uitgevoerd wordt. - Het opstellen en afleveren aan Aquafin van een volledig in orde zijnde opleveringsdossier. Vóór opstart van ieder betreffend onderdeel (timing ed. zie verder in onderhavig bestek). - Verlenen van assistentie bij het opstarten en het onderhoud van de installatie gedurende de termijnen P2 en P3. - Verstrekken van opleiding aan het personeel van Aquafin gedurende de termijnen P2 en P3. Deze opleidingen moeten zodanig zijn dat de door AQUAFIN aangestelde operatoren op het einde van fase P2 in staat zijn om zelfstandig en op een deskundige manier de door de Technum P KWZI Willebringen Lot Bouwkundige en elektromechanische werken 20/168

21 aannemer geleverde en geplaatste installaties te bedienen. In fase P3 worden hieromtrent verdere richtlijnen gegeven en adviezen verstrekt volgens noodzaak en naargelang de situaties die zich zouden voordoen. Het onderhoud, bediening, van de toestellen zal bijgevolg vanaf P3 worden uitgevoerd door Aquafin Operaties op uitdrukkelijk advies en instructies van de aannemer. De hierboven vermelde technisch-administratieve prestaties vormen een aannemingslast (inbegrepen) voor zover de meetstaat hier geen aparte post voor opgeeft. Voor een samenvattende omschrijving van de werken wordt verwezen naar art. 76 AUR. De aanneming omvat de volledige werken, inbegrepen alle leveringen en diensten, om te bekomen tot een afgewerkt werkingsklaar geheel zoals bepaald in bijgevoegde plannen en beschrijven. ARTIKEL 57 Plaatsing De verbintenistermijn wordt verlengd tot 180 dagen ARTIKEL 83 Plaatsing Wordt geschrapt uit de algemene administratieve bepalingen: Verbetering van de vermoedelijke hoeveelheden: De verbetering van de hoeveelheden van de posten van de meetstaat met hoedanigheid vermoedelijke hoeveelheden (V.H.) is NIET toegestaan. ARTIKEL 92 Plaatsing De opening van de inschrijving heeft plaats op datum, de dag en het uur vermeld in de synopsis, te Aquafin onder het voorzitterschap van: Dirk De Waele of zijn afgevaardigde. ARTIKEL 101 Plaatsing Gunningscriteria - laagste regelmatige inschrijving - een VCA**-certificaat is verplicht Technum P KWZI Willebringen Lot Bouwkundige en elektromechanische werken 21/168

22 KB VAN 14 JANUARI 2013 (Algemene uitvoeringsregels, AUR) ARTIKEL 1 - AUR Het door de Bouwheer aangesteld Studiebureau, om de uitvoering van de overeenkomst te leiden en het toezicht en de leiding der werken waar te nemen is TRACTEBEL ENGINEERING N.V. Ilgatlaan HASSELT Tel. 011/ Fax. 011/ De natuurlijke persoon die als leidend ingenieur gemachtigd is de leiding van de werken waar te nemen zal worden aangeduid bij de gunning der werken. Het toezicht op de werken wordt waargenomen door een door Aquafin aangestelde persoon. ARTIKEL 24 AUR Verzekeringen voor (het aandeel van) Aquafin I.4. Schaderegelingen Bij een schadegeval gelieve: Aquafin NV of Allia Insurance Brokers Dienst Verzekeringen Dimitri Peeters Dijkstraat 8 Arenbergstraat Aartselaar 2000 Antwerpen Maddy.cowe@aquafin.be Dimitri.Peeters@allia.be Gerda.willems@aquafin.be Schriftelijk (brief of ) te contacteren. In deze melding wordt een kort relaas van de feiten die aanleiding hebben gegeven tot het schadegeval beschreven. Daarnaast wordt de opgelopen schade omschreven. Daarvoor kan uitzonderlijke ook gebruik gemaakt worden van een in de werfkeet ter beschikking gesteld document. Dergelijke aangifte kan niet gelden als in artikel 52 en 53 AUR bedoelde spoedig, tijdig en schriftelijk inlichten van het bestuur, wat niet uitsluit dat via een afzonderlijk schrijven op dit artikel beroep kan gedaan worden. ARTIKEL 34 AUR Beschrijvingen en plans, alsmede andere bescheiden die op de opdracht toepasselijk zijn. Volgende bescheiden zijn van toepassing: Zie het hiervoor vermelde Art. 7 Plaatsing Lijst der plannen Zie bijlage. De aanbestedingsplannen van de bestaande toestand zijn opgemaakt aan de hand van opmetingen. Deze plannen worden enkel ten titel van inlichting gegeven en geven geen waarborg inzake volledigheid en juistheid. Indien bepaalde elementen of werken wel zijn beschreven in de technische bepalingen en/of in de meetstaat, doch niet voorkomen op de plans of schema, betekent zulks niet er een tegenstrijdigheid bestaat, en is de aannemer gehouden deze elementen of werken uit te voeren. De detailtekeningen Technum P KWZI Willebringen Lot Bouwkundige en elektromechanische werken 22/168

23 overgemaakt na de aanbesteding en gedurende de uitvoering van de werken, hebben bij de uitvoering, voorrang op de tekeningen gevoegd bij het aanbestedingsdossier. Grondonderzoek In bijlage bij TB ABBR zijn de resultaten van het grondmechanisch onderzoek weergegeven, uitgevoerd door NV Geo Measuring & Analysis (rapportnummer ORGMA /1 en 2 uitgevoerd op 30/09/2014). De aannemer wordt verondersteld zichzelf ter plaatse te vergewissen van de aard en toestand van het terrein en de omgeving en eventueel aanvullend grondonderzoek te verrichten. Opmerking: De grondwatermeting, aangegeven in het grondonderzoek, is enkel richtinggevend en niet bindend. Nutsleidingen De onder- en bovengrondse leidingen getekend op de plannen bestaande toestand, zijn enkel ten titel van inlichting. De inschrijver is zich gehouden zelf de nutsmaatschappijen te raadplegen, ook voor nutsleidingen die gelegen zijn op de terreinen van de opdrachtgever. Van zodra hij het bericht heeft ontvangen dat het werk hem toegewezen is, vraagt de aannemer, vooraleer het werk aan te vangen, aan de concessiehoudende diensten die ondergrondse- of bovengrondse leidingen, kabels en andere installaties bezitten in de zone der werken per aangetekende brief, de meest recente plannen van hun installaties aan (KLIP-aanvraag). Milieuhygiënisch grondonderzoek In bijlage bij de administratieve bepalingen zijn het standaard technisch verslag bij grondverzet KWZI Willebringen (23 oktober 2014) van het bodemonderzoek, uitgevoerd door ABESIM (E ) en de conform verklaring technische verslag van de vzw Grondbank weergegeven. Het project veiligheid- en gezondheidsplan (PVGP) Standaard Type Veiligheids- en Gezondheidsplan, versie februari 2013, rev. 2.5 Het veiligheids- en gezondheidsplan maakt integraal deel uit van dit bestek en wordthierna als bijlage toegevoegd. Verdere specificaties inzake het VGP worden beschreven onder artikel 79 AUR. Technum P KWZI Willebringen Lot Bouwkundige en elektromechanische werken 23/168

24 ARTIKEL 36 AUR A. Algemeen B. Door de aannemer te overhandigen documenten Werfdocumenten Technische voorstellen B.1. Algemeen - Een korte termijn detailplanning met de activiteiten van minstens de volgende 2 weken. Op deze planning moeten volgende zaken weergegeven worden: o Alle activiteiten van de aannemers en onderaannemers per dag; (met vermelding van de uitvoerder) - Voor nieuwe en bestaande onderdelen (o.a. bereikbare en onderdelen die pas tijdens de uitvoering bereikbaar worden (bvb. bij bekkens die normaal gevuld zijn met water of waarvoor eerst een uitgraving dient te gebeuren) is het in detail opmeten van de bestaande toestand ten behoeve van de correcte uitvoeringswerkzaamheden een taak van de aannemer. - Het technisch voorstel van de biorotoren met opstellingsplan dient binnen de 6 kalenderweken na de start der werken voorgelegd te worden m.i.v. de elektrische schema s, het hydraulisch verval, de gevens van het scheprad, de diameters van de leidingdoorvoeren en het benodigd vermogen. Het technisch voorstel dient gestaafd te worden met minimaal 3 relevante en recente referenties van het aangeboden systeem (geplaatst na 1/1/2010) B.3. Elektromechanica Bij einde P 2 worden twee exemplaren van een bediening / onderhoud (o.a. smeertabellen, etc.) dossier overgemaakt aan de leidend ingenieur waarvan steeds 1 dossier op de installatie moet aanwezig blijven. Dit dossier dient Aquafin nv toe te laten de installatie op een veilige manier te opereren (uitsluiting van veiligheidsproblemen of mogelijke andere problemen door gebrek aan informatie). Indien kan aangetoond worden dat dit dossier fouten of onvolledige informatie bevat zijn alle kosten die hier een gevolg van zijn ten laste van de aannemer. Zonder een dergelijk dossier kan de installatie niet getest worden en kan de volgende fase niet opgestart worden. C. opleveringsdossier (bouwkunde en elektromechanica) C.1. Algemeen Uitvoeringsplannen Basisdossier: Zodra een installatieonderdeel in bedrijf wordt gesteld (dus ook voor de voorlopige oplevering) dienen de operatoren te beschikken over alle relevante technische documentatie (éénvoud). Deze documentatie wordt tevens digitaal overgemaakt. Uitvoeringsplannen: Dit is de definitieve versie "as built" van alle uitvoeringsplannen betreffende de door hem uitgevoerde werken van de volledige installatie. Alle plannen worden geleverd op CD-ROM (DWG-formaat). De aannemer dient aan het studiebureau een digitaal plan over te maken met de nodige gegevens betreffende : - ondergronds massieven zoals deels afgebroken constructies - buiten dienst gestelde leidingen en kabels waarvan het tracé bekend is. Technum P KWZI Willebringen Lot Bouwkundige en elektromechanische werken 24/168

25 MIDDELEN VAN OPTREDEN VAN DE AANBESTEDENDE OVERHEID ARTIKEL 44 AUR Straf in geval van een verstoring van het zuiveringsproces als gevolg van een fout of nalatigheid van de aannemer. De aannemer moet alle voorzorgen nemen om een verstoring en/of onderbreking, in zoverre niet voorzien in het werkschema van de ombouw, te voorkomen. In geval van verstoring en/of onderbreking ten gevolge van een fout of nalatigheid van de aannemer zal een boete toegepast worden van 250 euro/uur te rekenen vanaf het tweede uur van de onderbreking. Vanaf een verstoring en/of onderbreking groter dan 6 uur bedraagt de boete 750 euro/uur. ARTIKEL 45 AUR Indien de aannemer niet voldoet aan de bepalingen rond de registratieverplichting op werven kan een dagelijkse boete worden toegepast. Een gedetailleerd proevenplan burgerlijke bouwkunde is bijgevoegd als bijlage 3 aan deel II.1 Bijzonder Bestek Bouwkundige werken. ARTIKEL AUR De opdrachtgever voert bij de kwalitatieve selectie van de technische en beroepsbekwaamheden 2 systemen in: 1. toekenning van het getuigschrift goede uitvoering Voor projecten waarvan de opening der biedingen plaats vond na 1 juli 2012 maakt de aanbestedende instantie het getuigschrift van goede uitvoering op met daarin een beoordeling van volgende componenten: o Beoordeling controleplan o Beoordeling uitvoeringstermijn o Beoordeling van de processen verbaal van vaststelling van ingebreke blijven De beoordelingen (zowel positieve als negatieve) worden bijgehouden in een databank. In deze databank worden ook de beoordelingen van andere meewerkende aanbestedende instanties bijgehouden. De gegevens uit deze databank kunnen door de opdrachtgever vanaf augustus 2015 als selectie- of gunningscriterium gebruikt worden. 2. kwaliteitsbeoordeling door Aquafin De technische- en beroepsbekwaamheid van de aannemer zal tijdens de looptijd van de werken (tussen gunning en definitieve oplevering) door de opdrachtgever op regelmatige tijdstippen beoordeeld worden. De beoordeling gebeurt op basis van volgende criteria - Mbt basiskwaliteit: o Algemene kwaliteit van de aannemer gemeten aan de hand van het respecteren van de besteksvoorschriften en/of afleveren van een degelijke productkwaliteit o Respect voor de veiligheid o Respect voor omgeving en publiek o Respect voor het milieu Technum P KWZI Willebringen Lot Bouwkundige en elektromechanische werken 25/168

26 - Mbt samenwerkingskwaliteit: o Oplossingsgerichtheid, flexibiliteit, pro-activiteit, meedenken, samenwerking, inzet en betrouwbaarheid, tijdigheid, respect, een degelijk overleg met de bouwpartners. Deze beoordelingen kunnen door de opdrachtgever vanaf augustus 2015 als selectie of gunningscriterium voor toekomstige werken gebruikt worden. ARTIKEL 74 AUR Toelatingen: De algemene administratieve bepalingen worden als volgt gewijzigd: De bemalingsnota is ten laatste 30 dagen na gunning over te maken. Het aanvragen van de toelating tot bemaling in een niet-kwetsbaar gebied met een jaardebiet <30.000m³ - zoals bedoeld in Vlarem I onder rubriek (welke in dit geval steeds een melding is) - wordt niet beschouwd als een principiële toelating en valt dus ten laste van de aannemer. De meldingsplichtige bemalingen zoals bedoeld in Vlarem I onder rubriek a en a vallen ten laste van de aannemer. Voor iedere bemaling die de aannemer exploiteert, ook diegene waarvoor de milieuvergunning werd bekomen door Aquafin NV, dient Hoofdstuk 5.53 Vlarem II door de aannemer te worden nageleefd, met uitzondering van de voorwaarden uit afdeling Vlarem II waaraan Aquafin (of een door Aquafin aangestelde derde partij) zelf zal voldoen. Hiervoor dient de aannemer steeds toelating tot de werf te verlenen. De aannemer dient wel in te staan voor de debietsregistratie. Eventuele heffingen ten gevolge van deze lozingen zijn een aannemingslast. Aangiftes van heffingen bij de bevoegde instanties dienen tijdig en correct te worden ingediend. Zo is er onder andere een heffingsplicht wanneer het bemalingswater rechtstreeks of onrechtstreeks geloosd wordt in een openbare riolering die is aangesloten op een RWZI gedurende meer dan 6 maanden of gedurende maximaal 6 maanden indien de bemaling een debiet van meer dan 10m³ per uur heeft. UITVOERINGSTERMIJNEN ARTIKEL 76 AUR Uitvoeringstermijnen De totale opdracht bestaat uit 2 delen. Deel 1: Bouwkundige Deel 2: Elektromechanische werken Behoudens andersluidende bepalingen in het bestek, plannen en/of meetstaat zijn alle kosten voor de in dit artikel vermelde bepalingen een aannemingslast. Uitvoeringstermijnen - werkschema De totale termijn voor de uitvoering van de opdracht is 425 (vierhonderdvijfentwintig) kalenderdagen, verdeeld in minstens 3 fasen als volgt. P1 : 290 kalenderdagen P2 : 45 kalenderdagen P3 : 90 kalenderdagen Technum P KWZI Willebringen Lot Bouwkundige en elektromechanische werken 26/168

27 - Ten laatste 6 kalenderweken na de start der werken dient het technisch voorstel van de biorotoren met het opstellingsplan voorgelegd te worden. Hierin dient weergegeven te worden: de elektrische schema s, het hydraulisch verval, de gevens van het scheprad, de diameters van de leidingdoorvoeren en het benodigd vermogen. Het technisch voorstel dient gestaafd te worden met minimaal 3 relevante en recente referenties van het aangeboden systeem (geplaatst na 1/1/ Ten laatste tegen 50% van de eerste deelperiode P1 dienen de volledige elektrische schema s van de wijzigingen / nieuwe borden ter goedkeuring aan het bestuur voor gelegd te worden. De technische voorstellen dienen ten laatste 60 kalenderdagen (vermeerderd met de levertijd) vóór uitvoering van de betreffende werken te worden ingediend. Het is de verantwoordelijkheid van de opdrachtnemer om tijdig alles voor te bereiden en goedkeuring te verkrijgen. De timing volgens de fasering bijzonder bestek heeft steeds voorrang op andere minder strikte timingen. Bvb. elektrische schema s van zaken die vroeger klaar moeten zijn volgens de fasering bijzonder bestek moeten zonodig vroeger worden ingediend dan 50% eerste deelperiode om de timing fasering te halen. Bvb. studie voor zaken die vroeger opgestart/klaar moeten zijn volgens fasering bijzonder bestek moet zonodig vroeger uit gevoerd worden om de timing fasering te halen. De aannemer is verantwoordelijk voor tijdsvertragingen veroorzaakt door het niet tijdig afwerken, het aanbieden ter keuring van onderdelen die niet kunnen goedgekeurd worden door verzuim van de aannemer van welke aard ook, het indienen van technische voorstellen die inhoudelijk niet kunnen goedgekeurd worden door verzuim van de aannemer van welke aard ook. Indien afspraken of planningen (om welke reden dan ook) in het gedrang komen dient de aannemer dit onverwijld en (indien mogelijk) proactief aan de leidend ingenieur te melden en een aanvaardbare oplossing voor te stellen. Voorbereiding: Eerste 60 dagen na gunning: Motivatie: om de korte uitvoeringsfasen niet te hypothekeren dient de voorbereiding te starten vóór de werken i.p.v. bij aanvang der werken Doel (ten laatste te beïndigen 60 dagen na gunning): De uitvoering en afwerking van alle studies en berekeningen eigen aan de aanneming. Studie bemaling Studie fundering De opmaak van een door alle partijen aanvaardbare en geïntegreerde planning. Op datum van de aanvang der werken dient de aannemer een planning voor te leggen. De aanvaarde planning is bindend. De planning dient o.a. volgende zaken te bevatten: een gedetailleerde opsomming van de diverse activiteiten; de in het bestek vermelde timingen; de data van voltooiing van onderdelen; de voorgeschreven volgorde van uitvoering van onderdelen van het werk; de volgorde en periodes die voor iedere aannemer voorbehouden zijn om in de voornaamste bouwzones zijn werkaandeel te realiseren; een duidelijke aanduiding van het kritische pad; raakvlakken met de bij het project betrokken partijen (Aquafin, ontwerper, andere aannemers, nutsmaatschappijen (+aanduiding welke acties verwacht worden)). Technum P KWZI Willebringen Lot Bouwkundige en elektromechanische werken 27/168

28 integratie en afstemming met aangeleverde planning andere aannemers en nutsmaatschappijen. rekening houdend met een gemiddelde winter en andere weersomstandigheden, de planning moet voorzien dat niet alle dagen optimaal kan gewerkt worden rekening houdend met verlofperiodes: verlofperiodes die tijdens een korte periode vallen dienen ingehaald te worden tijdens voorafgaande of achterafkomende fases. Dit dient duidelijk te zijn in de planning Om de maand en bij elke belangrijke wijziging (kritisch pad in het gedrang) dient de aannemer de planning bij te werken; De opmaak en goedkeuring van de werfinrichtingsplannen tijdens de verschillende fases van de werf. Op datum van de aanvang der werken dient de aannemer een plan met aanduiding van de werfinstallaties, opslagruimtes en zones en de nodige toegangswegen voor te leggen. Ten laatste 145 kalenderdagen na gunning dienen de volledige elektrische schema s van de nieuwe borden ter goedkeuring aan het bestuur voor gelegd te worden. Alle nodige afstemming: o.a. met andere aannemers, met het studiebureau, met nutsmaatschap-pijen, met Aquafin: de werken dienen zo afgestemd te worden dat alle mogelijke werken gecombineerd worden uitgevoerd. Verzameling van de nodige uitvoeringsgegevens. De bouwfase 1 kan starten binnen de 60 dagen na gunning. Het overschrijden van de termijnen eerste 60 dagen na gunning (voorbereiding) en 50% eerste deelperiode (indienen elektrische schema s) en indienen technische voorstellen ten laatste 6 kalenderweken na start der werken heeft de boetes berekend op basis van artikel 45 AUR tot gevolg (dagelijkse boete). De aannemer is eveneens gebonden aan het naleven van een planning en bijhorende timing bij het uitvoeren der werken cfr. art. 76 AUR van de Algemene Administratieve Bepalingen op straffe van de, in onderhavig artikel opgenomen, boetes. ARTIKEL 77 AUR Ter beschikking stellen van gronden B. Tijdelijke werkzones Het terrein van de KWZI kan gedeeltelijk door de aannemer gebruikt worden: alle uitgegraven gronden te stockeren materialen te stockeren werfketen te installeren parkeerplaatsen C. Beschikbare werkzones op het terrein van de RWZI Het terrein van de KWZI mag gedeeltelijk door de aannemer gebruikt worden voor de plaatsing van zijn materieel en voor de stockage van materialen. Vooraleer dit terrein in gebruik wordt genomen moet de teelaarde (d = 30 cm) door de aannemer afgegraven en gestockeerd worden. Deze zones zullen bij het beëindigen van de werken terug afgedekt worden met teelaarde. Het is de aannemer op generlei wijze toegelaten buiten deze werkzone te treden voor de stapeling van materialen en gronden, het plaatsen van materieel of een gedeelte van de werfinrichting. Technum P KWZI Willebringen Lot Bouwkundige en elektromechanische werken 28/168

29 ARTIKEL 78 AUR Aanwezigheidsregistratie op werven: Indien verschillende nevenaannemers op de dezelfde werf zullen werken kan slechts 1 aannemer de werf aanmelden. De aannemer met het grootste aandeel (excl. leveringen derden) dient de werf aan te melden. Iedere aannemer heeft de plicht om vóór de start der werken bij de opdrachtgever te informeren of de werf in zijn totaliteit boven het drempelbedrag van (incl. leveringen derden) valt (waarbij de elektronische aanwezigheidsregistratie van toepassing is) en welke aannemer de werf dient aan te melden zal op basis van het hoogste bedrag bij de coördinatievergadering voor aanvang der werken vastgelegd worden. ALGEMENE ORGANISATIE VAN DE BOUWPLAATS ARTIKEL 79 AUR Bij werken achter belaste afsluiters (van de wand weggedrukt), er steeds een 2e veiligheid moet voorzien worden door de aannemer. Dit is een aannemingslast, inbegrepen in de post van de werken waarop deze bijkomende maatregelen betrekking hebben. Indien gewerkt wordt met een waterdichte afbakening t.p.v een opening in een muur of een muurschuif, moet biij een situatie waarbij de waterdruk de plaat van de muur wegdrukt, een tweede plaat aan de andere kant (tegen muur gedrukt en berekend op heersende waterdruk) geplaatst worden. (zonodig te plaatsen door duiker) Indien een leiding afgesloten moet worden dient er een gestabiliseerde ballon volgens Richtlijn opblaasbare rioolafsluiters geplaatst te worden (zie SVGP). Deze is zonodig te plaatsen door duiker. De bereikbaarheid van de smeernippels en de vlotters is te verzekeren van op de loopbordessen. ARTIKEL 80 AUR 5 In de algemene administratieve bepalingen van Aquafin voor RWZI s is een lijst weergegeven van posten welke niet in aanmerking komen voor een forfaitaire vergoeding. Deze lijst dient aangevuld te worden met volgende posten: - Post: Opbraak van hout, metselwerk, ongewapend beton en natuursteen op een diepte van h' tov het maaiveldpeil - Post: Opbraak van gewapend beton op een diepte h' van het maaiveldpeil - Post: Hoekinspectieputten B De motivatie van deze afwijking is dezelfde als de motivatie van de oorspronkelijke lijst, zoals opgenomen in de administratieve bepaling van Aquafin. ARTIKEL 95 AUR Op de factuur zijn het Aquafinprojectnummer en de bedragen voor de vordering van de bouwkundige werken als voor de elektromechanische werken, afzonderlijk te vermelden Technum P KWZI Willebringen Lot Bouwkundige en elektromechanische werken 29/168

30 Bij inbreuk op deze bepaling kan Aquafin zonder ingebrekestelling een boete aanrekenen van 75 euro per inbreuk. Overdracht van schuldvorderingen In geval van overdracht van schuldvordering, dienen de voorwaarden van artikel 43 van de wet op de overheidsopdrachten dd gerespecteerd te worden. De overdracht van schuldvordering dient samen met de nodige bewijsstukken betekend te worden aan de Juridische Dienst van de NV Aquafin. Technum P KWZI Willebringen Lot Bouwkundige en elektromechanische werken 30/168

31 BIJLAGEN BIJ HET ADMINISTRATIEF BESTEK VERPLICHTE ONDERDELEN VAN DE OFFERTE Bijlage 1: Inschrijvingsbiljet Bijlage 2: Bijzonder project veiligheids- en gezondheidsplan (Zie V&GP) Toepassing ART.30 van KB TMB Bijlage 3: Bijlage 4: Milieu-hygiënisch onderzoek - Standaard technisch verslag bodem - Conformverklaring technisch verslag Proevenplan Technum P KWZI Willebringen Lot Bouwkundige en elektromechanische werken 31/168

32 Bijlage 1: Inschrijvingsbiljet Het inschrijvingsbiljet zoals hierna toegevoegd, dient hierna UITGEPRINT en ondertekend tussengevoegd bij inschrijving. Technum P KWZI Willebringen Lot Bouwkundige en elektromechanische werken 32/168

33 INSCHRIJVINGSBILJET * Projectnr./lot: Lot Bouwkundige en elektromechanische werken * Naam van het project: ZUIVERINGSINSTALLATIE KWZI Willebringen * Aanbestedingsdatum: datum 17 decembeer 2015 om 11 u 30 uur A. IDENTITEIT EN VERBINDING 1. Natuurlijke persoon: - De ondergetekende... (naam en voornaam) - Hoedanigheid of beroep:... - Nationaliteit:... - Woonplaats:... (land, gemeente, straat, nummer, telefoonnummer) ofwel 1 2. Rechtspersoon: - De vennootschap:... (handelsvorm of benaming) - Rechtsvorm:... - Nationaliteit:... - Zetel:... - Telefoonnummer:... - Faxnummer:... vertegenwoordigd door de ondergetekende(n): in de hoedanigheid van... ofwel 2 - De ondergetekende(n): (voor elk van hen dezelfde gegevens als hierboven) Doorhalen wat niet van toepassing is 2 Doorhalen wat niet van toepassing is Technum P KWZI Willebringen Lot Bouwkundige en elektromechanische werken 33/168

34 ... die zich tijdelijk hebben verenigd voor deze aanneming, verbindt of verbinden zich op zijn of op haar of op hun roerende en onroerende goederen tot de uitvoering, overeenkomstig de bepalingen en voorwaarden van voornoemd bestek, van de in dit bestek beschreven opdracht met betrekking tot de in hoofding vermelde aanneming van werken. B. PRIJS Tegen de som van 3 : TOTAAL BEDRAG Aquafin Bedrag BTW-plichtige 4 opdrachtgevers Bedrag niet BTWplichtige opdrachtgevers Basis (excl. BTW) BTW - bedrag Totaal Basis Variant 1 (excl. BTW) BTW - bedrag Totaal Variant 1 Variant 2 (excl. BTW) BTW - bedrag Totaal Variant 2 C. IDENTITEITSGEGEVENS - Inschrijving bij de RSZ: nr(s)... - Ondernemingsnr:... - Inschrijving op lijst der erkende aannemers:... nr(s):... categorie(ën), ondercategorie(ën) en klassen:... - Inschrijving op lijst v/d geregistreerde aannemers:... nr(s):... - I.g.v. voorlopige erkenning: datum van toekenning:... D. INLICHTINGEN BETREFFENDE DE ERKENNING (Valse verklaringen betreffende de erkenning kunnen de toepassing tot gevolg hebben van de sancties bepaald in artikel 19 van de wet van 20 maart 1991 houdende regeling van de erkenning van aannemers van werken). 3 Tabel uitbreiden indien nodig 4 BTW-plichtige opdrachtgevers zijn deze die over een BTW-nummer beschikken. Voor hen wordt er geen BTW bijgeteld voor de betrokken werken. Gemeentes hebben vaak een BTW-nummer enkel voor rioleringswerken. Voor de overige werken treden zij dus op als niet BTW-plichtige opdrachtgever. Technum P KWZI Willebringen Lot Bouwkundige en elektromechanische werken 34/168

35 a. Categorie en ondercategorie 1. Deze erkenning(en) stemt (stemmen) overeen met de in het bestek bepaalde voorwaarden betreffende de categorie of ondercategorie. ofwel 5 2. Deze erkenning(en) stemt (stemmen) niet overeen met de in het bestek bepaalde voorwaarden betreffende de categorie of ondercategorie. Deze offerte geldt tevens als de voorgeschreven aanvraag van een afwijking. Een volledig dossier is bij de Erkenningscommissie ingediend om de vereiste erkenning te verkrijgen en een afschrift van het ingevolge artikel 6 par. 2 van het KB van 26 september 1991 afgegeven getuigschrift, is hier bijgevoegd. b. Bedrag van de offerte ofwel 5 1. Het bedrag van de offerte overschrijdt het maximum van de verkregen erkenningsklasse niet. 2. Het bedrag van de offerte overschrijdt het maximum van de verkregen erkenningsklasse. Deze offerte geldt tevens als de voorgeschreven aanvraag van een afwijking. Een volledig dossier is bij de Erkenningscommissie ingediend om de vereiste erkenning te verkrijgen en een afschrift van het ingevolge artikel 6 par. 2 van het KB van 26 september 1991 afgegeven getuigschrift, is hier bijgevoegd. c. Maximumbedrag van gelijktijdig uitgevoerde werken ofwel 5 1. Het totaal bedrag van de werken, zowel openbare als private, die in geval van gunning van de opdracht gelijktijdig zullen moeten worden uitgevoerd, rekening houdend met de stand van de aan de gang zijnde aannemingen, zal het maximum van de verkregen erkenningsklasse niet overschrijden. 2. Het totaal bedrag van de werken, zowel openbare als private, die in geval van gunning van de opdracht gelijktijdig zullen moeten worden uitgevoerd, rekening houdend met de stand van de aan de gang zijnde aannemingen, zal het maximum van de verkregen erkenningsklasse overschrijden. Deze offerte geldt tevens als de voorgeschreven aanvraag om afwijking. Een volledig dossier is bij de Erkenningscommissie ingediend om de vereiste erkenning te verkrijgen en een afschrift van het ingevolge artikel 6 par. 2 van het KB van 26 september 1991 afgegeven getuigschrift, is hier bijgevoegd. Alle nodige gegevens voor het eventueel onderzoek van deze aanvraag door de Commissie voor Erkenning, zullen op eenvoudig verzoek onverwijld worden verstrekt. 5 Doorhalen wat niet van toepassing is Technum P KWZI Willebringen Lot Bouwkundige en elektromechanische werken 35/168

36 E. ONDERAANNEMERS - Mijn buitenlandse onderaannemers zijn: (nationaliteit en woonplaats) - Het bedrag van de werken die zullen worden opgedragen aan mijn onderaannemers: 1. onderdanen van een EU-lidstaat, beloopt...,- (per land) 2. onderdanen van een ander land, beloopt...,- (per land) F. PERSONEEL Mijn personeel belast met de uitvoering van deze opdracht bezit de volgende nationaliteit: G. MATERIALEN ofwel 7 1. Voor de uitvoering van deze opdracht zullen geen producten worden gebruikt die niet afkomstig zijn uit de lidstaten van de Europese Unie Overeenkomstig de bepalingen van artikel 81 van het KB van 15 juli 2011 (met inbegrip van latere wijzigingen), gaat hierbij een afzonderlijke nota, gedateerd en ondertekend, houdende vermelding van de herkomst van de te leveren producten en/of de te gebruiken materialen die niet afkomstig zijn uit de lidstaten van de Europese Unie. - Zij vermeldt per land van oorsprong het bedrag exclusief douanerechten, dat die producten en/of materialen in de inschrijving vertegenwoordigen. - Wanneer het gaat om op het grondgebied van de lidstaten van de Europese Unie af te werken producten en/of materialen vermeldt zij de prijs van de grondstoffen. 8 H. BETALINGEN De betalingen zullen geldig worden uitgevoerd door overschrijving: - op de postchequerekening nr.... geopend op naam van... 6 Geen rekening houdend met de door het bestek opgelegde producten van vreemde oorsprong 7 Doorhalen wat niet van toepassing is 8 De inschrijver die deze aangifte niet heeft gedaan wordt geacht voor de uitvoering van de ganse aanneming geen producten of materialen te gebruiken die niet afkomstig zijn uit lidstaten van de Europese Technum P KWZI Willebringen Lot Bouwkundige en elektromechanische werken 36/168

37 ofwel 9 : - op rekening nr..... van de volgende financiële instelling... geopend op naam van... I. SOCIALE WETTEN 1. Voor de aannemers van vreemde nationaliteit: Bij deze inschrijving voeg ik - of voegen wij - de in artikel 62 2 van het KB. van 15 juli 2011 bedoelde attesten voor buitenlandse inschrijvers Bovendien mag Aquafin alle nodige inlichtingen van financiële en morele aard omtrent de ondergetekende(n) of omtrent de hier inschrijvende vennootschappen inwinnen bij andere instellingen. J. BIJLAGEN Bij deze inschrijving zijn eveneens gevoegd: - de documenten gedateerd en ondertekend, die luidens het bestek van de onderhavige aanneming moeten worden voorgelegd de door het bestek vereiste modellen en monsters. 11 Gedaan te..., de... De inschrijver(s) 9 Doorhalen wat niet van toepassing is 10 Doorhalen wat niet van toepassing is 11 Doorhalen wat niet van toepassing is Technum P KWZI Willebringen Lot Bouwkundige en elektromechanische werken 37/168

38 Bijlage 2: Bijzonder project veiligheids- en gezondheidsplan (Zie V&GP) Toepassing ART.30 van KB TMB Technum P KWZI Willebringen Lot Bouwkundige en elektromechanische werken 38/168

39 Dossiernr.: Blz Project : Aquafin Willebringen RWZI Willebringen Adres bouwplaats: Domstraat, 3370 Willebringen 1/52 Versiedatum: 27/03/2013 PROJECT: KWZI Willebringen Domstraat 3370 Willebringen VEILIGHEIDS- EN GEZONDHEIDSPLAN AQUAFIN NV DIJKSTRAAT AARTSELAAR WIJZIGINGEN: Versie Datum Omschrijving 1 21/10/2014 Openen van het Veiligheids- en gezondheidsplan

40 Dossiernr.: Blz Project : Aquafin Willebringen RWZI Willebringen Adres bouwplaats: Domstraat, 3370 Willebringen 2/52 Versiedatum: 27/03/2013 V&G 00 - INHOUDSTABEL V&G 00 - V&G 01 - V&G 02 - V&G 03 - V&G 04 - V&G 05 - V&G 06 - V&G 07 - V&G 08 - V&G 09 - INHOUDSTABEL... 2 PROJECTGEGEVENS... 3 PROCEDURE VOOR DE INSCHRIJVER - AANNEMER... 5 PROCEDURE VEILIGHEIDSOVERLEG... 7 PROCEDURE ONDERZOEK EN RAPPORTERING PROCEDURE DOCUMENTEN RISICOBEOORDELING RISICOANALYSE ALG PROJECTGEBONDEN PREVENTIEFICHES OVERZICHT BENODIGDE DOCUMENTEN VOOR PID PROJECTGEBONDEN BIJLAGEN BIJLAGEN: Hieronder wordt een algemeen overzicht gegeven van projectgebonden bijlagen dewelke integraal deel uitmaken van dit veiligheids-en gezondheidsplan. Nr. Bijlagen Omschrijving 1 Invuldocument inschrijvers conform art. 30 (*) Invulfiche administratieve gegevens, afzonderlijke prijsberekening en beschrijving van de werkwijze (conform art. 30) 2 Noodplanning werf Noodnummers en noodprocedure te afficheren op de werf 3 Nuttige adressen Lijst met contactgegevens die nuttig kunnen zijn tijdens ontwerp en / of verwezenlijking van het project. (*) BIJ OFFERTE: door de inschrijver in te vullen en terug te bezorgen

41 Dossiernr.: Blz Project : Aquafin Willebringen RWZI Willebringen Adres bouwplaats: Domstraat, 3370 Willebringen 3/52 Versiedatum: 27/03/2013 V&G 01 - PROJECTGEGEVENS KORTE OMSCHRIJVING VAN HET PROJECT: Het project betreft : de aanleg van een kleinschalige rioolwaterzuiveringsinstallatie te Willebringen, Boutersem De werken omvatten in grote lijnen o.a: - Deel stabiliteit: o grondwerken en bouwklaar maken van het terrein o bouw van een influentpompput o bouw van een bergingsbekken o bouw van een voorbezinktank o bouw van een humustank met verdeelkamer o aanleggen van een vloerplaat biorotoren en vloerplaat technisch lokaal o bouw van monsternameput o lozingsconstructie o overstortput o kopmuren RWA- buffer - rioleringswerken en wegeniswerken - gebouwen (technisch lokaal incl deur) - mechanica (oa duikschotten, overstort, biorotor, rioolterugslagklep, ) - elektriciteit (oa hoofdlaagspanningsbord, aardings- en equipotentiaalinstallatie, bekabeling, ) - Instrumentatie (niveaumetingen, debietmetingen, monstername, ) - Automatisatie Dit overeenkomstig het bestek ADRES VAN DE BOUWPLAATS: Domstraat 3370 Willebringen UIT TE VOEREN WERKEN: Op deze bouwplaats worden volgende bouwwerken of werken van burgerlijke bouwkunde uitgevoerd. VT* x x x x x x x Activiteit 1 graafwerken; 2 grondwerken; 3 funderings- en verstevigingswerken; 4 waterbouwkundige werken; 5 wegenwerken; 6 plaatsing van nutsleidingen, inzonderheid, riolen, gasleidingen, elektriciteitskabels, en tussenkomsten op deze leidingen, voorafgegaan door andere in deze paragraaf bedoelde werken; 7 bouwwerken; 8 montage en demontage van, inzonderheid, geprefabriceerde elementen, liggers en kolommen; 9 inrichtings- of uitrustingswerken; 10 verbouwingswerken; 11 vernieuwbouw; 12 herstellingswerken; 13 ontmantelingswerken; 14 sloopwerken; 15 instandhoudingswerken; 16 onderhouds-, schilder- en reinigingswerken; 17 saneringswerken; x 18 afwerkingswerkzaamheden behorende bij één of meer werken bedoeld in de punten 1 tot 17. * VT aan te kruisen indien van toepassing

42 Dossiernr.: Blz Project : Aquafin Willebringen RWZI Willebringen Adres bouwplaats: Domstraat, 3370 Willebringen 4/52 Versiedatum: 27/03/2013 TUSSENKOMENDE PARTIJEN De volgende partijen zijn betrokken bij de uitvoering van het project (intervenanten): Betrokken partij Adres Init. Contactpersoon Functie Telefoon Fax Opdrachtgever Aquafin nv Dijkstraat 8 AQF Bart Van Doorslaer 2630 Aartselaar Profjectmanager GSM 03/ Bart.vandoorslaer@aquafin.be Bouwdirectie(s) belast met het ontwerp Technum Kantoor Hasselt Ilgatlaan Hasselt TKH Bouwdirectie(s) belast met de controle op de uitvoering Jean-Paul Lousbergh, leidend ingenieur 011/ / Jean-paul.lousbergh@ technum-tractebel.be Coördinator inzake veiligheid en gezondheid tijdens de ontwerpfase van het bouwwerk IBEVE vzw Centraal kantoor: IBV Karla Vanacker /46/14.86 Interleuvenlaan 58/2 Vei.Co Karla.vanacker@ibeve.be 3001 Heverlee Regionale zetel: Joerie Vanrusselt 0477/ Coördinator inzake veiligheid en gezondheid tijdens de verwezenlijking van het bouwwerk IBEVE vzw Centraal kantoor: IBV Karla Vanacker /46/14.86 Interleuvenlaan 58/2 Vei.Co Karla.vanacker@ibeve.be 3001 Heverlee Regionale zetel: Bouwdirectie(s) belast met de uitvoering Lot 1 (Bouw) Lot 2 (EM) Aannemers Heden niet gekend PLANNING DER WERKEN: Startdatum De vermoedelijke datum van aanvang der werkzaamheden is:... Uitvoeringstermijn: De vermoedelijke duur voor uitvoering van de werkzaamheden is: 425 kalenderdagen Fasering: Fasering van de werken: Einddatum: De voorlopige oplevering is voorzien voor:... Aantal werknemers: Het vermoedelijk maximum aantal werknemers op de bouwplaats is: < 20? 290 kd P1 (bouw- en EM-werken) 45 kd P2 (testfase) 90 kd P3 (proefperiode)

43 Dossiernr.: Blz Project : Aquafin Willebringen RWZI Willebringen Adres bouwplaats: Domstraat, 3370 Willebringen 5/52 Versiedatum: 27/03/2013 V&G 02 - PROCEDURE VOOR DE INSCHRIJVER - AANNEMER DOELSTELLING Deze procedure beschrijft de stappen die de inschrijver / aannemer die aan het bouwproject zal meewerken achtereenvolgens moet uitvoeren om te voldoen aan de wetgeving betreffende de tijdelijke of mobiele bouwplaatsen. De aannemer kan zich laten bijstaan door de eigen interne preventieadviseur of door zijn externe dienst voor preventie en bescherming op het werk. Definitie van een inschrijver Volgens de wet op overheidsopdrachten verstaat men onder inschrijver: hij die offerte indient. Definitie van een aannemer Volgens de wet op overheidsopdrachten verstaat men onder aannemer: hij aan wie de opdracht is toegewezen. Volgens de wet op het welzijn, artikel 3 1, 11 verstaat men onder aannemer: Iedere natuurlijke of rechtspersoon die activiteiten verricht tijdens de uitvoeringsfase van de verwezenlijking van het bouwwerk, ongeacht of hij werkgever of zelfstandige is of een werkgever die samen met zijn werknemers werkt op de bouwplaats. Dit wil zeggen, zowel een hoofdaannemer, aannemer, onderaannemer of zelfstandige dient deze wetgeving te volgen. Wettelijke bepalingen Welzijnswet, B.S Koninklijk Besluit van 25 januari 2001 betreffende de tijdelijke of mobiele bouwplaatsen, B.S en zijn wijzigingen. WERKWIJZE Stap 1: Opmaken van een offerte Een opdrachtgever gaat bouwen en vraagt een offerte aan. De opdrachtgever geeft het veiligheids- en gezondheidsplan (opgemaakt door de coördinator-ontwerp) als een afzonderlijk en aldus betiteld deel mee met het bestek, de prijsaanvraag of de contractuele documenten. VOLGENDE DOCUMENTEN DIENT DE INSCHRIJVER BIJ ZIJN OFFERTE TE VOEGEN: een document dat verwijst naar het V&G-plan, en waarin zij beschrijven op welke wijze zij het bouwwerk zullen uitvoeren om rekening te houden met dit V&G-plan (Zie projectgebonden bijlagen Invuldocument prijsopgave en werkwijze); een afzonderlijke prijsberekening voor de preventiemaatregelen en middelen, inbegrepen de buitengewone individuele beschermingsmaatregelen en middelen zoals beschreven in het V&G-plan, met bijzondere aandacht voor opmerkingen vermeld in de specifieke risicoanalyse (Zie projectgebonden bijlagen - Invuldocument prijsopgave en werkwijze). Wanneer de coördinator-ontwerp meent dat de maatregelen die de inschrijvers voorzien te nemen onvoldoende zijn of niet conform zijn aan het V&G-plan moet hij de opdrachtgever(s) overeenkomstig artikelen 4sexies,5, en 11, 4 van het K.B. TBMP in kennis stellen van deze niet-overeenstemmingen. Bij de beoordeling van de documenten die de inschrijver bij zijn offerte heeft toegevoegd laat de coördinator ontwerp zich leiden door de richtlijnen zoals die staan beschreven in de Omzendbrief. - Overheidsopdrachten. -Tijdelijke of mobiele bouwplaatsen. - Veiligheids- en gezondheidsplan. Praktische richtlijnen met betrekking tot de documenten die in toepassing van artikel 30, tweede lid, van het koninklijk besluit van 25 januari 2001 betreffende de tijdelijke of mobiele bouwplaatsen bij de offerte moeten worden gevoegd (BS ). Stap 2: De opdracht wordt toegewezen De aannemer bezorgt voor de aanvang der werken volgende gegevens aan de coördinator-verwezenlijking: de risicoanalyse van de eigen werkzaamheden van de aannemer. Deze risicoanalyse is specifiek aangepast aan de uit te voeren werken met betrekking tot dit project en geeft een beschrijving van de werkwijze van de aannemer om tegemoet te komen aan de risico s gemeld in dit veiligheids- en gezondheidsplan. eventueel andere informatie opgevraagd door de coördinator-verwezenlijking indien van toepassing, een document dat een beschrijving geeft van de werkzaamheden van de onderaannemers met bijhorende preventiemaatregelen. De coördinator-verwezenlijking zal de documenten in het veiligheids- en gezondheidsplan voegen. Indien de coördinatorverwezenlijking opmerkingen maakt betreffende de onvolledigheid of de onjuistheid van de documenten, dient de aannemer deze aan te passen.

44 Dossiernr.: Blz Project : Aquafin Willebringen RWZI Willebringen Adres bouwplaats: Domstraat, 3370 Willebringen 6/52 Versiedatum: 27/03/2013 Indien de aannemer met onderaannemers werkt, moet hij ervoor zorgen dat alle informatie van de onderaannemers bij de coördinator-verwezenlijking geraakt en omgekeerd. De aannemer is verantwoordelijk voor de onderaannemers; hij moet zorgen voor een goede informatie-uitwisseling tussen de coördinator-verwezenlijking en de onderaannemers. De bouwheer moet elke aannemer weren waarvan vermoed kan worden dat hij de verplichtingen die de CODEX aan de aannemer oplegt niet naleeft Stap 3: Unieke werfmelding De aannemers van de bouwsector moeten hun werven voor de aanvang der werken verplicht elektronisch melden via de tool UWM (Unieke werfmelding) op het portaal van de sociale zekerheid Via de Unieke werfmelding kunnen onderstaande werkmeldingen worden doorgevoerd: De melding van de werken 30bis aan de Rijksdienst voor Sociale Zekerheid ; De melding van tijdelijke of mobiele bouwplaatsen aan de Federale Overheidsdienst Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg - Administratie van de ArbeidsVeiligheid (AAV) en aan het Nationaal Actiecomité voor Veiligheid en Hygiëne in het Bouwbedrijf (NAVB) ; De melding van asbestverwijderingswerken aan de Federale Overheidsdienst Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg / Medische Inspectie - Administratie van de Arbeidshygiëne en -geneeskunde (AHG) ; De melding van werken in een hyperbare omgeving aan de Federale Overheidsdienst Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg / Medische Inspectie - Administratie van de Arbeidshygiëne en -geneeskunde (AHG) ; De melding van zandstraalwerken aan de Federale Overheidsdienst Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg / Medische Inspectie - Administratie van de Arbeidshygiëne en -geneeskunde (AHG). Een afschrift van de melding moet zichtbaar op de bouwplaats worden aangeplakt op een voor het personeel gemakkelijk toegankelijke plaats. Stap 4: Gedurende de werf De aannemer mag de werkzaamheden op de werf niet starten, indien geen coördinator-verwezenlijking aangesteld is (behalve bij overmacht). De coördinator-verwezenlijking geeft advies betreffende veiligheid en coördineert het geheel. Dit ontlast de andere partijen niet van de eigen verantwoordelijkheden. De aannemer is verantwoordelijk voor zijn eigen veiligheid. De aannemer moet gevaarlijke situaties melden. Stap 5: Einde van de werf Voor de voorlopige opleveringsaanvraag moeten de aannemers de gecontroleerde en goedgekeurde as-built dossiers bezorgen aan de coördinator-verwezenlijking, opdat deze laatste het postinterventiedossier kan opmaken. (Zie ook V&G 08 Overzicht benodigde documenten voor postinterventiedossier)

45 Dossiernr.: Blz Project : Aquafin Willebringen RWZI Willebringen Adres bouwplaats: Domstraat, 3370 Willebringen 7/52 Versiedatum: 27/03/2013 V&G 03 - PROCEDURE VEILIGHEIDSOVERLEG DOELSTELLING Deze procedure heeft tot doel een structureel veiligheidsoverleg en toezicht tijdens het project mogelijk te maken. WERKWIJZE Om tijdens het project het veiligheidsoverleg te garanderen, is een schema opgesteld van verschillende overlegplatformen, die telkens volgens een bepaalde frequentie worden gehouden. - Coördinatiestructuur - Coördinatieoverleg - Werkplekinspecties - Start/werkvergadering - toolboxmeetings De Coördinatievergaderingen en overlegvergaderingen kunnen ontdubbeld worden in functie van de fasen waarbinnen men werkzaam is. COÖRDINATIESTRUCTUUR: enkel indien wettelijk vereist Een coördinatiestructuur wordt opgericht op bouwplaatsen met een vermoedelijk werkvolume van meer dan 5000 mandagen OF een geschatte totale prijs van de werken van meer dan euro (zonder BTW) én waar tenminste 3 aannemers tegelijkertijd aan het werk zijn. Frequentie: Voorzitter: Genodigden: 1x per maand Veiligheidscoördinator Opdrachtgever (projectmanagement + preventieadviseur) Bouwdirectie(s) belast met de controle op uitvoering (projectmanagement + preventieadviseur) Bouwdirectie(s) Uitvoering (projectmanagement + preventieadviseur) Alle aanwezige aannemers en tussenkomende partijen (projectmanagement + preventieadviseur) Een vertegenwoordiger van elk comité voor preventie en bescherming op het werk, of bij ontstentenis, van elke syndicale afvaardiging van de op de bouwplaats aanwezige aannemers Twee vertegenwoordigers van het comité voor Preventie en Bescherming op het werk van de onderneming van de opdrachtgever, wanneer de bouwplaats gelegen is in een instelling of een site waar de opdrachtgever personeel tewerkstelt Iedere andere persoon die door de opdrachtgever wordt uitgenodigd. Opm: Het is aan de tussenkomende partijen om zelf de uitnodiging over te maken aan hun respectievelijke werknemersvertegenwoordiging Doel: Bespreking van alle incidenten en ongevallen van de voorbije maand Bespreking van de werkmethodebeschrijvingen en preventiemaatregelen voor de komende 6 weken Bespreking van te treffen acties op organisatorisch niveau COÖRDINATIEOVERLEG: Overleg op projectniveau, al dan niet samen met verschillende projecten die met elkaar interfereren. Frequentie: Voorzitter: Genodigden: min. 1x per maand Bouwdirectie belast met de controle op uitvoering (projectleiding) Veiligheidscoördinator Opdrachtgever Bouwdirecties Uitvoering (projectleiding werfleiding) Veiligheidstoezicht en veiligheidsverantwoordelijken van het project Relevante aannemers en tussenkomende partijen (werfleiding)

46 Dossiernr.: Blz Project : Aquafin Willebringen RWZI Willebringen Adres bouwplaats: Domstraat, 3370 Willebringen 8/52 Versiedatum: 27/03/2013 Doel: Bespreking van alle incidenten en ongevallen van de voorbije periode Bespreking van alle bemerkingen / adviezen van de voorbije periode Bespreking van de werkmethodebeschrijvingen en preventiemaatregelen voor de komende periode Bespreking van te treffen preventieve maatregelen WERKPLEKINSPECTIES: safety-level inspecties Frequentie: Wie: Doel: min. 1x per 10 werkdagen Veiligheidscoördinator samen met de veiligheidsverantwoordelijke bouwdirectie uitvoering / toezichters Opvolging van de gemaakte afspraken en bijsturing waar nodig Bijsturing van de gegeven richtlijnen in functie van wijzigende omstandigheden Assistentie bij onderzoek van incidenten / ongevallen START/WERK VERGADERING: Top-down communicatie uitvoering Frequentie: Organisatie: Genodigden: Doel: Borging: Voor aanvang van een nieuwe deeltaak en/of in een nieuwe werfzone Bouwdirectie uitvoering Alle betrokken werknemers en die van onderaannemers Toelichten van de specifieke werkmethodebeschrijvingen en de bijzondere kwaliteits-, milieu- en welzijnsregels die van kracht zijn bij de nieuw uit te voeren taak of binnen de werfzone waarbinnen de werken aangevat worden, aan elke persoon die de desbetreffende werken of in de betrokken zone werken zal uitvoeren. De vergadering is te houden in een voor de aanwezige werknemers goed begrijpbare taal. De bouwdirectie uitvoering legt voorafgaandelijk de inhoud voor aan de veiligheidscoördinator. Er wordt een verslag opgemaakt door de bouwdirectie uitvoering en voorgelegd aan veiligheidscoördinator met daarin: de behandelde werkmethodebeschrijvingen de behandelde risico s met bijhorende richtlijnen en instructies de lijst van aanwezigen TOOLBOXMEETING: Top-down communicatie uitvoering Frequentie: Organisatie: Genodigden: Doel: Borging: Min. 1x per maand een grondige toolboxmeeting en min. 1x per week een overzicht van de belangrijkste aandachtspunten (ifv de vaststellingen bij werkplekinspecties en werfopvolging) of telkens dit noodzakelijk blijkt (bv. daags na een ongeval) Bouwdirectie(s) uitvoering Alle betrokken werknemers en die van onderaannemers Toelichten van de belangrijkste aandachtspunten als herinnering van de start/werk vergadering en als middel om de vaststellingen van de afgelopen periode bij te sturen waar nodig. De vergadering is te houden in een voor de aanwezige werknemers goed begrijpbare taal. De bouwdirectie uitvoering maakt een overzicht met de besproken punten en de aanwezigen

47 Dossiernr.: Blz Project : Aquafin Willebringen RWZI Willebringen Adres bouwplaats: Domstraat, 3370 Willebringen 9/52 Versiedatum: 27/03/2013 OVERZICHTSTABEL: VERANTWOORDELIJKE / MIN. FREQUENTIE VAN ACTIEHOUDER OVERLEG COÖRDINATIESTRUCTUUR Veiligheidscoördinator 1x /maand COÖRDINATIEOVERLEG Bouwdirectie controle op uitvoering 1x /maand WERKPLEKINSPECTIES Veiligheidscoördinator 1x /2 weken START/WERK VERGADERING Bouwdirectie uitvoering Voor start deelfase / deeltaak TOOLBOXMEETING Bouwdirectie uitvoering 1x /maand: grondig 1x /week: aandachtspunten telkens de noodzaak zich voordoet Bijkomend zal de projectleiding de veiligheidscoördinator op de hoogte houden van alle overlegmomenten op projectniveau en kan de veiligheidscoördinator in functie van noodzaak tussenkomen op deze overlegmomenten.

48 Dossiernr.: Blz Project : Aquafin Willebringen RWZI Willebringen Adres bouwplaats: Domstraat, 3370 Willebringen 10/52 Versiedatum: 27/03/2013 V&G 04 - PROCEDURE ONDERZOEK EN RAPPORTERING DOELSTELLING Deze procedure heeft tot doel alle veiligheidsobservaties, incidenten, EHBO-interventies en ongevallen te registreren, te onderzoeken en waar nodig de werkwijze en preventiemaatregelen bij te sturen. Definitie van een veiligheidsobservatie: Een vaststelling door eender welke betrokken partij, die kadert in het preventiebeleid van de werf. Dit kunnen zowel inbreuken zijn ten aanzien van de gemaakte afspraken, risico s die nog niet in kaart werden gebracht, gegeven preventiemaatregelen bij aangepaste werkmethoden evenals positieve elementen in het preventiebeleid en -opvolging. Definitie van een incident: Een gebeurtenis die zich op de werf heeft voorgedaan waarbij materiële schade is ontstaan, maar waarbij geen menselijke schade is vast gesteld, maar die onder andere omstandigheden wel had kunnen leiden tot een (al dan niet ernstig) ongeval. Milieuschade wordt ook beschouwd als een incident en als dusdanig behandeld. Definitie van een EHBO-interventie: Een incident mét menselijke schade, dat zich beperkt tot een lichte verwonding zonder werkverlet, maar waarbij wel verzorging noodzakelijk is. Definitie van een ongeval: Een incident mét menselijke schade, waarbij de verwondingen voldoende ernstig zijn waardoor het ongeval tot werkverlet heeft geleid. In functie van de omstandigheden en conform de wettelijke verplichtingen zullen een aantal van die ongevallen beschouwd worden als ernstig ongeval en zal er een omstandig verslag moeten opgemaakt worden. WERKWIJZE VEILIGHEIDSOBSERVATIES: Alle veiligheidsobservaties en de daarbij voorgestelde preventiemaatregelen die tijdens de werfopvolging of de werkplekinspecties naar voor komen, worden gebundeld en door de veiligheidscoördinator in een werfverslag opgenomen. Dit verslag wordt besproken op het coördinatieoverleg. In geval van observaties die kunnen leiden tot een ernstig ongeval, is het de taak van de vaststeller om onmiddellijk in te grijpen en de situatie bij te sturen om het risico op een ernstig ongeval te voorkomen. Bij conflictsituaties is vervolgens de bouwdirectie uitvoering, de bouwdirectie controle op uitvoering, de opdrachtgever en de veiligheidscoördinator te contacteren. Bij de onverwachte ontdekking van asbest of van een materiaal dat ervan wordt verdacht asbest te bevatten, dient de aannemer de werken onmiddellijk stop te zetten. De aannemer dient de bouwdirectie belast met de controle op uitvoering, de opdrachtgever en de veiligheidscoördinator onmiddellijk op de hoogte brengen (telefonisch en bevestiging per mail) en wachten op verdere instructies. INCIDENTEN: Elk incident dat zich voordoet op de werf moet binnen de kortst mogelijke tijd gemeld worden bij de veiligheidscoördinator en het projectmanagement. Bij elk incident wordt er een onderzoek gevoerd door de verantwoordelijke van de bouwdirectie belast met de uitvoering in samenspraak met de tussenkomende partijen. De veiligheidscoördinator, de opdrachtgever en de bouwdirectie belast met controle op uitvoering zullen door de bouwdirectie uitvoering steeds betrokken worden bij het onderzoek. Van elk incident wordt door de bouwdirectie uitvoering een incidentenrapport overgemaakt aan de veiligheidscoördinator, ten laatste op het eerstvolgende coördinatieoverleg. Op deze vergadering wordt het incidentenrapport besproken en worden de conclusies genoteerd in het werfverslag. De voorgestelde maatregelen in het rapport worden in samenspraak met de veiligheidscoördinator en de projectleiding onmiddellijk doorgevoerd. EHBO-INTERVENTIES: Elke interventie is te registreren door de veiligheidsverantwoordelijke van de bouwdirectie uitvoering en op het coördinatieoverleg over te maken aan de veiligheidscoördinator. De lijst met EHBO-interventies wordt, in verhouding met het gewerkt aantal manuren, opgenomen in het verslag van de veiligheidscoördinator. De informatie hiervoor is aan te reiken door de bouwdirectie uitvoering.

49 Dossiernr.: Blz Project : Aquafin Willebringen RWZI Willebringen Adres bouwplaats: Domstraat, 3370 Willebringen 11/52 Versiedatum: 27/03/2013 ONGEVALLEN Bij een ongeval is onmiddellijk de veiligheidscoördinator te verwittigen, zodat deze, samen met de verantwoordelijke van de bouwdirectie uitvoering en de preventieadviseur van de werkgever van het slachtoffer het onderzoek kan voeren. In functie van de wettelijke bepalingen wordt een omstandig verslag opgesteld door de werkgever van het slachtoffer. Wanneer er geen omstandig verslag moet worden opgemaakt, maakt de bouwdirectie uitvoering een ongevallenrapport, analoog aan het incidentenrapport. De voorgestelde maatregelen in het rapport worden in samenspraak met de veiligheidscoördinator en de projectleiding onmiddellijk doorgevoerd. Op het eerstvolgende coördinatieoverleg wordt het ongevallenrapport besproken met de tussenkomende partijen.

50 Dossiernr.: Blz Project : Aquafin Willebringen RWZI Willebringen Adres bouwplaats: Domstraat, 3370 Willebringen 12/52 Versiedatum: 27/03/2013 V&G 05 - PROCEDURE DOCUMENTEN RISICOBEOORDELING DOELSTELLING Deze procedure heeft tot doel een overzicht te geven van de verschillende veiligheidsdocumenten en de te volgen weg bij het indienen van nieuwe documenten / aanvullingen op de bestaande documenten. WERKWIJZE Alle documenten worden opgemaakt in het Nederlands / Frans (ifv. het gewest waar de werken worden uitgevoerd). VEILIGHEIDS- EN GEZONDHEIDSPLAN Dit plan is opgemaakt door de veiligheidscoördinator conform de wettelijke bepalingen van het KB Tijdelijke of Mobiele Bouwplaatsen. Dit veiligheids- en gezondheidsplan schetst het algemeen kader en de procedures en omvat de coördinerende maatregelen die van toepassing zijn op de werf. VEILIGHEIDSPLAN BOUWDIRECTIE UITVOERING Het veiligheidsplan van de bouwdirectie uitvoering vormt een aanvulling op het veiligheids- en gezondheidsplan en omvat, naast een algemene risicoanalyse, de volgende punten, rekening houdend met de voorschriften en procedures uit het algemene veiligheids- en gezondheidsplan: overzicht van de verantwoordelijken van de bouwdirectie uitvoering / aannemer procedures voor communicatie en intern overleg van het projectmanagement tot op de werkvloer procedures voor werkplekinspecties, zoals gevraagd in het veiligheids- en gezondheidsplan uitgewerkte noodplanning uitgewerkt bouwplaatsreglement (gebaseerd op het veiligheids- en gezondheidsplan) werfinrichtingsplan specifieke risicoanalysen en intentieverklaringen van alle onderaannemers WERKMETHODEBESCHRIJVING Als aanvulling op het veiligheidsplan van de bouwdirectie uitvoering kan voor specifieke werfzones of specifieke deeltaken (voor kritieke fasen) door de veiligheidscoördinator een meer gedetailleerde werkmethodebeschrijving worden opgevraagd. Deze beschrijvingen moeten voor de effectieve uitvoering van de werkzaamheden worden voorgelegd door de bouwdirectie uitvoering op het coördinatieoverleg. Een werkmethodebeschrijving geeft een chronologisch overzicht van de uit te voeren werken, en stelt daarbij eveneens de nodige preventiemaatregelen voor, gebaseerd op een de risicoanalyse, om de werken op een veilige wijze te kunnen uitvoeren. De beschrijving omvat steeds volgende hoofdstukken: uit te voeren werkzaamheden in te zetten materieel detailplanning inrichtingsplan van de specifieke werfzone stappenplan werkzaamheden met daaraan per stap gekoppeld: o overzicht van de in kaart gebrachte risico s o overzicht van de vooropgestelde preventiemaatregelen VEILIGHEIDSINSTRUCTIEFICHES Op basis van de werkmethodebeschrijvingen, dient de werkgever voor al de uit te voeren taken de nodige instructiefiches op te stellen voor de werknemers. Van alle gevaarlijke producten die gebruikt worden, moeten veiligheidsinformatiebladen (MSDS) beschikbaar zijn, die via de instructiefiches worden toegelicht aan de werknemers. De veiligheidsinstructiefiches moeten, in geval van anderstaligen op de werf, door de bouwdirectie uitvoering omgezet worden naar de taal van de betrokken werknemers. De verantwoordelijke van de ploeg, dient én de taal van zijn ploeg én het Nederlands / Frans machtig te zijn. PROTOCOL VOOR HET INDIENEN VAN DOCUMENTEN Om een overzicht te behouden, dient een continue nummering te worden gegeven aan alle ingediende documenten. De bouwdirectie uitvoering dient alle documenten te voorzien van eenzelfde type van voorblad. Opmerkingen van de veiligheidscoördinator betreffende de ingediende documenten worden opgenomen in de verslagen PROTOCOL VOOR HET VERSPREIDEN VAN ADVIEZEN VAN DE VEILIGHEIDSCOÖRDINATOR Alle adviezen van de veiligheidscoördinator worden overgemaakt aan de bouwdirectie belast met de controle op uitvoering en de opdrachtgever, die deze dan verder verspreid onder tussenkomende partijen.

51 Dossiernr.: Blz Project : Aquafin Willebringen RWZI Willebringen Adres bouwplaats: Domstraat, 3370 Willebringen 13/52 Versiedatum: 27/03/2013 V&G 06 - RISICOANALYSE Conform het K.B. TMBP bevat het V&G-plan de risicoanalyses en de vast te stellen preventiemaatregelen ter voorkoming van de risico s waaraan de werknemers kunnen worden blootgesteld als gevolg van: de aard van het bouwwerk - de uitvoering van het werk de wederzijdse inwerking van activiteiten van de diverse tussenkomende partijen die tegelijkertijd op de tijdelijke of mobiele bouwplaats aanwezig zijn de opeenvolging van activiteiten van de diverse tussenkomende partijen op een tijdelijke of mobiele bouwplaats wanneer een tussenkomst, na het beëindigen ervan, risico s laat bestaan voor de andere tussenkomende partijen die later zullen tussenkomen de wederzijdse inwerking van alle installaties of alle andere activiteiten op of in de nabijheid van de site waar de tijdelijke of mobiele bouwplaats is gevestigd, inzonderheid het openbaar of privaat goederen- of personenvervoer, het aanvatten of de voortzetting van het gebruik van een gebouw of de voortzetting van eender welke exploitatie de uitvoering van mogelijke latere werkzaamheden aan het bouwwerk (cfr postinterventiedossier) Bij het treffen van de preventiemaatregelen, of de maatregelen voor de beheersing van de omschreven risico s, worden de algemene preventiebeginselen toegepast zoals omschreven in de welzijnswet van 4 augustus De mogelijke maatregelen voor risicobeheersing zijn aldus in volgorde: gevaar elimineren of reduceren collectieve bescherming aanbrengen risicoverhogende factoren verkleinen en risicobeperkende factoren vergroten persoonlijke bescherming dragen blootstelling verminderen (in tijd, ruimte of wijze) potentiële schadedragers waarschuwen schadebeperkende maatregelen voorzien (EHBO) De risicoanalyse werd opgesteld op basis van de volgende gegevens verstrekt tijdens ontwerpfase door: Partij Ontvangen documenten / Bezoek ter plaatse / Coördinatievergadering /... Datum Aquafin Bestek en ontwerpplannen 21/10/2014 IBEVE Plaatsbezoek 20/10/2014 De risicoanalyse bestaat uit 2 delen: Deel A: de algemene risicoanalyse op coördinatieniveau Deel B: de specifieke risicoanalyses van de betrokken aannemers (aan te leveren door de bouwdirectie uitvoering) De algemene projectgebonden preventie- en instructiefiches, zie V&G 07, zijn onlosmakelijk verbonden met de specifieke risicoanalyse in deel A. Wijzigingen aan het V&G-plan gedurende de verwezenlijkingsfase worden opgenomen in de verslagen VC verwezenlijking. De veiligheidscoördinator dient betrokken te worden door de tussenkomende partijen zodat hij aanwezig kan zijn op de bouwplaats tijdens de voor de veiligheid- en gezondheid kritieke fasen (art. 11 van het KB TMBP): bij de startvergadering en telkens voordat een nieuwe bouwdirectie uitvoering zal tussenkomen op de bouwplaats voor aanvang van de in deel A opgenomen bijzondere gevaarlijke werkzaamheden op regelmatige tijdstippen tijdens de uitvoering van de in deel A opgenomen bijzondere gevaarlijke werkzaamheden Na een ernstig arbeidsongeval

52 Dossiernr.: Blz Project : Aquafin Willebringen RWZI Willebringen Adres bouwplaats: Domstraat, 3370 Willebringen 14/52 Versiedatum: 27/03/2013 DEEL A. SPECIFIEKE RISICOANALYSE Aanwezigheid van bijzondere gevaren: Indeling volgens art. 26 van het KB 25/01/2001 betreffende tijdelijke of mobiele bouwplaatsen. Bij onderstaande activiteiten dient de coördinator-verwezenlijking tijdig te worden verwittigd om aanwezig te kunnen zijn vòòr de start van deze activiteiten (= kritieke fasen). VT* x x x x x Activiteit Werkzaamheden die de werknemers blootstellen aan gevaren van bedelving, wegzinken of vallen: het graven van sleuven of putten van meer dan 1.20 m diepte en het werken aan of in deze putten het werken in de onmiddellijke nabijheid van drijfzand of slib het werken met een valgevaar van een hoogte van 5 m of meer Werkzaamheden die de werknemers blootstellen aan chemische of biologische agentia die een bijzonder risico voor de gezondheid en de veiligheid van de werknemers inhouden Werkzaamheden met ioniserende stralingen Werkzaamheden in de nabijheid van elektrische hoogspanningslijnen of kabels of van leidingen onder een inwendige druk van 15 bar of meer Werkzaamheden die de werknemers blootstellen aan een verdrinkingsrisico Ondergrondse werken en tunnelwerken Werkzaamheden met duikuitrusting Werkzaamheden onder overdruk Werkzaamheden waarbij springstoffen worden gebruikt Werkzaamheden in verband met de montage of demontage van geprefabriceerde elementen * VT aan te kruisen indien van toepassing. Aanwezigheid van bijkomende verzwarende factoren: Omschrijving Risico-inventarisatie en coördinerende preventiemaatregelen: De hieronder weergegeven risico s en bijhorende preventiemaatregelen, geven weer welke de kritieke punten zijn, specifiek voor dit project. Tenzij anders vermeld is het steeds de bouwdirectie uitvoering die er moet voor zorgen dat de opgelegde coördinatiemaatregelen worden uitgevoerd. Deze risico-inventaris en de bijhorende preventiefiches geven richtlijnen die over de ganse werf van toepassing zijn. Algemeen geldende richtlijnen zijn opgenomen in de preventiefiches (cfr. V&G 07). Deze fiches zijn onlosmakelijk verbonden met deze specifieke risicoanalyse en zijn dan ook als één geheel te beschouwen. De kostprijs van de opgenomen preventiemaatregelen en -middelen, moet inbegrepen zijn in de posten van de opmetingsstaat waarop zij betrekking hebben. Niettemin, en dit overeenkomstig art 30 van het KB van 25 januari 2001, zijn de inschrijvers gehouden bij hun offerte een afzonderlijke prijsberekening te voegen in verband met de door het veiligheids- en gezondheidsplan bepaalde preventiemaatregelen en -middelen, inbegrepen de buitengewone individuele beschermingsmaatregelen en middelen. Hiervoor is bijlage 1 van dit V&G plan in te vullen en toe te voegen aan de offerte

53 Dossiernr.: Blz Project : Aquafin Willebringen RWZI Willebringen Adres bouwplaats: Domstraat, 3370 Willebringen 15/52 Versiedatum: 27/03/2013 BOUWPLAATSINRICHTING EN -ORGANISATIE DEFINITIE / TOEPASSINGSGEBIED Algemene inrichting en organisatie van de bouwplaats, van toepassing over de ganse werf. RISICO S Bij afwezigheid van de noodzakelijke bouwplaatsvoorzieningen of een gebrekkige werfinrichtingen zijn volgende risico s aanwezig: Verzwaring van de verwondingen bij incidenten door gebrek aan EHBO-materieel of hulpverleners Risico s ten gevolge van een gebrekkige hygiëne (vergiftiging, blootstelling aan bacteriën, zware metalen in de bodem van het havengebied, ) Struikelgevaar Risico s ten gevolge van de blootstelling aan chemische agentia bij slechte opslag Bedelving of verwonding aan omvallend materiaal bij slechte opslag Aanrijding bij gebrek aan afgelijnde circulatiewegen en signalisatie Incidenten ten gevolge van een gebrek aan collectieve preventiemaatregelen ALGEMENE INSTRUCTIES / PREVENTIEMAATREGELEN: Voorzieningen inzake hulpverlening: De bouwdirectie belast met de uitvoering dient een centraal geplaatste EHBO-keet te worden voorzien, die duidelijk gesignaleerd is (groen kruis), waarvan alle op de werf onder zijn toezicht aanwezige werknemers en die van zijn onderaannemers gebruik kunnen maken Deze hulppost is minstens uitgerust met: 1 verbanddoos, 1 draagberrie, 2 dekens. Op de werf dient steeds een hulpverlener aanwezig te zijn (door de bouwdirectie uitvoering onderling af te stemmen). Alle hulpverleners moeten duidelijk herkenbaar zijn aan de hand van een sticker op hun helm of door een bepaalde kleur van helm te gebruiken. De bouwdirectie uitvoering is verantwoordelijk dat iedereen op de werf, in functie van de werfzone, uitgerust wordt met de geschikte en noodzakelijke communicatiemiddelen om in geval van nood gepast te kunnen reageren Werknemers mogen nooit afzonderlijk tewerk gesteld worden Richtlijnen inzake brandpreventie In elke werfzone zijn door de bouwdirectie uitvoering voldoende blustoestellen te plaatsen (Type ABC). Ter hoogte van brandgevaarlijke werken zijn bijkomend gepaste blustoestellen te plaatsen door de betrokken aannemer. De aanwezigheid van brandbare producten is tot een minimum te herleiden en moeten uit de buurt van brandgevaarlijke werken gestockeerd worden. Min. 2 uur na het beëindigen van brandgevaarlijke werkzaamheden, dient een bevoegd persoon na te gaan of er nog brandgevaar aanwezig is: nacontrole. De organisatie van de nacontrole gebeurt door de bouwdirectie uivoering. Sanitaire voorzieningen en verpozingsruimten: De bouwdirectie belast met de uitvoering dient per werfzone volgende installaties te plaatsen en is verantwoordelijk voor het onderhoud er van (i.f.v. het aantal aanwezige werknemers): o Één of meerdere sanitaire modules o Één of meerdere schaftruimten De voorzieningen voldoen aan de bepalingen zoals vermeld in de CAO Humanisering van de arbeid KB 24/09/2006. Alle op de werf aanwezige werknemers en die van onderaannemers moeten gebruik kunnen maken van de voorzieningen. Elke onderaannemer is ertoe gehouden de voorschriften voor het gebruik van de voorzieningen te respecteren. Iedereen op de werf moet over zeep en stromend water kunnen beschikken om hun handen te wassen Werforganisatie - Signalisatie De bouwdirectie belast met de uitvoering dient per werfzone een werfinrichtingsplan op te stellen en ter goedkeuring voor te leggen. Hierbij is rekening te houden met de noden van neven- en onderaannemers. Hierop zijn minstens volgende punten aangeduid: o Werflokalen o EHBO-lokalen o Verzamelpunten bij noodsituaties (rendez-vous punten hulpdiensten) o Werfafsluitingen en -afbakeningen o Circulatiewegen (eenrichtingsverkeer waar mogelijk)

54 Dossiernr.: Blz Project : Aquafin Willebringen RWZI Willebringen Adres bouwplaats: Domstraat, 3370 Willebringen 16/52 Versiedatum: 27/03/2013 o Signalisatie o Stockage zones o Opslagzones puin en afval o Eventueel hef- en hijstoestellen, personenliften en trappentorens De bouwdirectie belast met de uitvoering is verantwoordelijk voor het opstellen van het werfinrichtingsplan. Hou hierbij rekening met: o de mogelijkheden van het transport (leveringen) o de noden inzake werfopslag van neven- en onderaannemers. o Het voorzien van voldoende containers en laat deze tijdig ledigen o Het vrijhouden van doorgangen en toegangswegen o De aanwezigheid van omgevingsfactoren zoals een spoorlijn, in dienst zijnde gebouwen, Om signalisatie aan te brengen op de openbare weg en ter hoogte van in- en uitritten van de werfzones, is contact op te nemen met de bevoegde instanties. Volgens hun richtlijnen en conform het MB van 07/05/99 is de signalisatie te plaatsen. Bijkomende maatregelen en kosten met betrekking tot het bekomen van de nodige vergunningen, zijn ten laste van de bouwdirectie uitvoering. Een verantwoordelijke is aan te duiden als signalisatieverantwoordelijke om dagelijks de staat van de signalisatie te controleren: algemene staat, kleurvastheid en leesbaarheid. Verkeersborden met scherpe randen zijn niet toegestaan. Signalisatie die (tijdelijk) niet van toepassing is, is af te dekken. Het manoeuvreren van het werfverkeer is te beperken door een goede planning en door het installeren van eenrichtingsverkeer waar mogelijk. De bouwdirectie uitvoering zorgt voor de algemene opkuis van de bouwplaats. Onder het opkuisen van de bouwplaats en de afvoer van puin door de bouwdirectie uitvoering dient te worden verstaan het permanente, algemene onderhoud van de bouwplaats. Dit ontslaat de aannemer van geen enkele van zijn bijzondere opkuis- en afvoerverplichtingen die specifiek zijn voor zijn aannemingsopdracht. Elke aannemer blijft verantwoordelijk voor de opkuis van zijn werkposten en de afvoer van het afval dat bij de uitvoering van zijn werken ontstaat. De kost voor de afvoer en het laten verwerken van het afval blijft voor de betrokken aannemer. Bijzondere aandacht moet uitgaan naar het permanent vrijhouden van (nood-)uitgangen en doorgangen (incl vluchtwegen) De bouwplaats is door de bouwdirectie uitvoering uit te rusten met transport- en hefmiddelen die in aantal en vermogen toereikend zijn om een normale uitvoering van al de werken van alle aannemers op de werf mogelijk te maken. Duidelijke afspraken rond gebruik en bediening zijn voorafgaandelijk vast te leggen. Vluchtwegen zijn op passende wijze te bewegwijzeren door de bouwdirectie uitvoering. Zij staan tevens in voor de instandhouding. De bouwdirectie uitvoering staat in voor de bevoorrading van water en elektrische energie, nodig voor alle werken Algemene richtlijnen inzake gebruik van collectieve beschermingsmiddelen Collectieve beschermingsmiddelen zijn te voorzien door de bouwdirectie uitvoering. Hij staat in voor het goed onderhouden en controleren van de beschermingsmiddelen. De bouwdirectie uitvoering duidt hiervoor een bevoegd persoon aan. De verantwoordelijke dient dagelijks een visuele controle te organiseren. Collectieve beschermingsmiddelen mogen niet verwijderd worden voordat het nodige overleg werd gepleegd met alle betrokken partijen Overal waar gewerkt wordt is voldoende licht vereist. Bij afwezigheid van natuurlijk licht is de nodige verlichting te voorzien. Dit is cruciaal om sleuven, putten en andere obstakels zichtbaar te maken. De bouwdirectie uitvoering staat in voor de algemene verlichting, inclusief noodverlichting. Elke aannemer dient de veiligheidsmaatregelen te treffen (zowel plaatsing, instandhouding als verwijdering) die specifiek zijn voor zijn opdracht, in aanvulling op de voorzieningen die door de bouwdirectie uitvoering zijn getroffen. Uitstekende metalen piketten / staven / wachtwapening die aanwezig zijn op de werf / openbare weg zijn af te schermen met speciaal daarvoor ontworpen beschermhulzen (bv bij uitzetten van trajecten e.d.) De bouwdirectie uitvoering zorgt er voor dat rijwegen, voet- en fietspaden vrij zijn van grondresten, slijk en bouwmaterialen: o Dagelijks reinigen van straten en omgeving in functie van het transport en de weersomstandigheden kan noodzakelijk zijn om slijkhinder te beperken. o Afspuiten van de banden vooraleer de werf te verlaten. Algemene richtlijnen inzake gebruik van persoonlijke beschermingsmiddelen Helmdracht en veiligheidsschoenen klasse S3 (hoge hiel) zijn een algemene verplichting op de werf. Herkenbaarheid van volgende personen door sticker op de helm of alternatief: o Hulpverleners o Riggers Algemene richtlijnen inzake inzetten en opslag van materieel / materiaal Alle machines zijn uit te rusten met een oranje flikkerlicht en geluidssignalisatie bij achteruit rijden. Duidt bij het opstellen van het werfinrichtingsplan duidelijke zones aan voor de opslag van materiaal en materieel.

55 Dossiernr.: Blz Project : Aquafin Willebringen RWZI Willebringen Adres bouwplaats: Domstraat, 3370 Willebringen 17/52 Versiedatum: 27/03/2013 Een afzonderlijke stockageruimte is te voorzien voor gevaarlijke producten (toxisch, brandbaar, explosief, ) en gashouders De aannemer die het materieel ter beschikking stelt voor andere aannemers dient er voor te zorgen dat dit materieel steeds in optimale staat is en blijft. De aannemer dient hiervoor een bevoegd persoon aan te duiden. Hij staat in dat de wettelijk verplichte keuringen uitgevoerd worden. Voor het beëindigen van zijn opdracht, maakt hij hierover de nodige afspraken met andere aannemers De gebruikte machines en toestellen zijn onderworpen aan het KB arbeidsmiddelen. Zorg voor veilig materieel: CEgekeurde toestellen, voorzien van een CE-kenteken, veilige bedrading, voldoen aan AREI-wetgeving. Opteer voor gepaste arbeidsmiddelen en hulpstukken in functie van de uit te voeren werkzaamheden. Een EG-verklaring van overeenstemming moet op aanvraag kunnen voorgelegd worden. Gebruik enkel gekeurd hijsmaterieel en zorg dat de te behandelen voorwerpen met het juiste aanslagmaterieel bevestigd worden. Hou rekening met de juiste aanslaghoek (voor een 2-sprongketting is dit 60 ). Graafmachines zijn geen hefwerktuigen, behalve indien deze uitgerust is met een speciaal daartoe voorziene lasthaak. De lasten zijn steeds te begeleiden door een rigger. Deze zijn herkenbaar te maken door een sticker op de helm. Algemene richtlijnen inzake afbakening en toegankelijkheid van de werfzone Elke aannemer ziet er op toe dat hij de veiligheid van zijn eigen personeel en dat van andere aannemers op de werf, evenals bezoekers, passanten, bewoners, onder geen beding in het gedrang brengt. De bouwdirectie uitvoering beheert de toegang tot de werf van alle aanwezige werknemers en de materiaalaanvoer. In dat opzicht is dagelijks een lijst op te stellen van het op de bouwplaats aanwezige personeel en welke activiteiten er uitgevoerd worden. Hiervoor kan gebruik gemaakt worden van het dagboek der werken. De werfzone is overal af te bakenen om ongevallen met onbevoegden te voorkomen. Afbakening is minimaal 2 m hoog en vormt een aaneengesloten of aan elkaar gekoppeld geheel, voorzien van de nodige steunen tegen omvallen. Toegang tot de werf is verboden voor onbevoegden. Duidelijke signalisatie is aan te brengen aan elke toegang tot de werf. Het weren van onbevoegden is een taak voor iedereen. Veilige doorgangen worden eveneens gescheiden van de rest van de werf door middel van hekwerk. De werfafsluiting is mee op te nemen op het werfinrichtingsplan. Voldoende afsluitbare toegangen zijn te voorzien. De bouwdirectie uitvoering doet een voorstel aan de veiligheidscoördinator. De veiligheidscoördinator bepaalt de minimale vereisten waaraan de afbakening moet voldoen. Na de beëindiging van de dagtaak moeten alle gevaarlijke situaties afgeschermd zijn door een afdoende afbakening in functie van het risico (hekwerk signalisatienet). Verhoog de toegankelijkheid bij natte omgeving door bv: o sneller de onderfundering en fundering aan te brengen o rijplaten te voorzien o werken in fasen De bouwdirectie uitvoering zorgt er voor dat het terrein toegankelijk is voor alle tussenkomende partijen én voor de hulpdiensten. Toegankelijkheid aangelanden, hulpdiensten: o De toegankelijkheid van bedrijven, woningen, percelen e.d. dient steeds maximaal te zijn. o De werkzone zo beperkt mogelijk houden, uitgravingen meevolgend opvullen om toegang voor omwonenden en hulpdiensten maximaal te houden. o Werken faseren, een degelijke planning van de werken zodat er steeds een maximale toegankelijkheid is. Algemene richtlijnen inzake onaangepast gedrag Gebruik van drugs en alcoholische drank op de werf is verboden. Personen die onaangepast gedrag vertonen of die onder invloed zijn, moeten de toegang tot de werf geweigerd worden. Algemene richtlijnen inzake planning De bouwdirectie uitvoering dient een uitgebreide planning voor te leggen voor de start der werken. Deze planning is verder uit te werken door de verschillende aannemers op het coördinatieoverleg en aan te passen in functie van wederzijdse risico s. Tijdens sloopwerken mogen geen andere activiteiten uitgevoerd worden binnen de gevarenzone. Bij werken met toxische of hinderlijke stoffen, dienen andere werknemers uit de werkzone te blijven. Wanneer dit niet anders kan, moeten alle op de werf aanwezige werknemers de nodige PBM s dragen, voorzien door de bouwdirectie uitvoering. Werken met lawaai en stofhinder zijn maximaal te scheiden van de rest van de werf

56 Dossiernr.: Blz Project : Aquafin Willebringen RWZI Willebringen Adres bouwplaats: Domstraat, 3370 Willebringen 18/52 Versiedatum: 27/03/2013 SPECIFIEKE INSTRUCTIES / PREVENTIEMAATREGELEN BOUWPLAATSINRICHTING EN -ORGANISATIE RISICO S Geluidsoverlast ten gevolge van de werken PREVENTIEMAATREGELEN Omwonenden informeren. Het werken is toegestaan op werkdagen tussen 7 u en 19 u. Vermijden van doorkruisen dichtbewoonde gebieden Maximaal beladen vrachtwagens om het aantal ritten te minimaliseren Vermijden van slagen op grote stalen oppervlakten, bij sluiten van laadkleppen en neerlaten van kipbak Aanpassen van de werktijden (verstoring nachtrust) Zorg voor aangepaste arbeidsmiddelen die zo weinig mogelijk hinder geven Aanwezigheid van verontreinigde stoffen / werken in verontreinigde bodems Overtrekken of beschadigen van ondergrondse kabels en leidingen SPECIFIEK: Diverse ondergrondse leidingen die de rioleringswerken zouden bemoeilijken zullen vooraf worden verwijderd / verplaatst. Werken in nabijheid van (elektrische) luchtlijnen Zie V&G 07 Werken in nabijheid van ondergrondse kabels en leidingen Zie bouwplaatsinrichting en bouwplaatsorganisatie Sonderingen zijn uit te voeren om zich ervan te vergewissen dat er geen ondergronds kabels en leidingen op het terrein aanwezig zijn. Laatste versie liggingplannen opvragen na aanpassingswerken nutsmaatschappijen. Zie V&G 07 Werken in nabijheid van elektrische luchtlijnen Zie bouwplaatsinrichting en bouwplaatsorganisatie SPECIFIEK: Diverse luchtlijnen die de rioleringswerken zouden bemoeilijken (bv plaatsen van beschoeiing) zullen vooraf worden verwijderd / verplaatst. Zie veiligheidsvoorschriften ELIA

57 Dossiernr.: Blz Project : Aquafin Willebringen RWZI Willebringen Adres bouwplaats: Domstraat, 3370 Willebringen 19/52 Versiedatum: 27/03/2013 GROND- EN FUNDERINGSWERKEN RIOLERINGSWERKEN RISICO S Botsing / aanrijding met werfverkeer Grondverzakking / omkantelen van voertuigen / kraan Val van personen tijdens het verplaatsen langs de rand van de sleuf / putten Val van personen door openliggende putten en sleuven PREVENTIEMAATREGELEN Enkel opgeleid personeel mag manoeuvres uitvoeren. Manoeuvres steeds laten begeleiden. Alle werknemers moeten minimaal 0,80 m buiten de draaicirkel van machines blijven. Zie ook V&G 07 Fiche Graven van en werken in sleuven of putten van meer dan 1,20 m diepte Zie ook V&G 07 Fiche Graven van en werken in sleuven of putten van meer dan 1,20 m diepte Zorg er voor dat alle putten en mangaten worden dicht gelegd met een stevige metalen plaat. Voorzie bijkomende afbakening en / of signalisatie in functie van het risico Plaats loopplatforms over de sleuf waar doorgangen nodig zijn, voorzien van leuningen. Maak platforms en doorgangen regelmatig vrij van slijk. Val van personen bij het betreden van beschoeide sleuven Val van voorwerpen tijdens behandeling Ontstaan van scheuren en grote differentiële zettingen Elektrocutie door het werken met elektrische toestellen of installaties Gebruik nooit de aanwezige stutten als ladder Graafmachines zijn geen hefwerktuigen, behalve indien deze uitgerust is met een speciaal daartoe voorziene lasthaak Helmdracht is verplicht bij werken in en rond sleuven en putten. Een plaatsbeschrijving voor de start der werken is aangewezen Trillingen tijdens het indrijven van de damwanden moeten tot een minimum beperkt worden (hoogfrequent indrijven is aangeraden) Zorg voor veilig materieel: CE-gekeurde toestellen, veilige bedrading, voldoen aan AREI-wetgeving Werk met zeer lage veiligheidsspanning in een natte / geleidende omgeving Vermijd overbelasting van stopcontacten Contact met bewegende onderdelen van bemalingspompen Val van personen in een boorput voor funderingspalen Val van heipalen / damplanken tijdens het heien Omkantelen van de machine tijdens het heien Extreme slijkhinder bij transport van werfverkeer / grondverzet Bewegende delen van bemalingspompen zijn af te schermen Geboorde putten zijn onmiddellijk terug op te vullen Baken een veiligheidszone af Zorg voor gekeurd hijsmaterieel Degelijk bevestigen van de te behandelen voorwerpen met gepast aanslagmaterieel: dubbele bevestiging heiblok Verbod van doorgang onder de werken / verbod van hijsen van lasten boven werkzaamheden Helmdracht is verplicht Zorg voor een stabiele opstelling buiten de invloedzone van uitgravingen. De machine is uit te rusten met ROPS / TOPS-beveiliging Dagelijks reinigen van straten en omgeving in functie van het transport en de weersomstandigheden afspuiten van de banden vooraleer de werf te verlaten

58 Dossiernr.: Blz Project : Aquafin Willebringen RWZI Willebringen Adres bouwplaats: Domstraat, 3370 Willebringen 20/52 Versiedatum: 27/03/2013 Contact met rioolwater Blootstelling aan giftige gassen en dampen bij openen van / werken aan een in dienst zijnde riolering: CH4, CO, H2S of verstikking door gebrek aan zuurstof Straling bij gebruik van nivellementslasers Contact met rioolwater proberen te vermijden door het dragen van aangepaste persoonlijke beschermingsmiddelen De personen die in contact komen met rioleringswater dienen ingeënt te zijn tegen tetanus & Hepatitis A en B Vooraleer een riolering te betreden zijn de nodige metingen uit te voeren. Zie ook V&G 07 fiche: werken in besloten ruimten Maak steeds gebruik van een laserbron met beperkte energetische straling. Toestellen op ooghoogte vermijden. Niet in de laserstraal kijken. WEGENISWERKEN BESTRATING RISICO S Botsing / aanrijding met werfverkeer Wegspringende delen bij opbraak van bestaande verharding Wegspringende steenslag / stofvorming bij aanleg van funderingskoffer Geluidsoverlast bij storten van fundering / onderlagen Val van boordstenen / paletten met klinkers tijdens de plaatsing Snij- en schaafwonden bij het doorslijpen van boordstenen, klinkers en betonelementen Contact met stof en wegspringende deeltjes tijdens het slijpen Rugletsels bij het leggen van klinkers / tegels / kasseien Contact met warm asfalt en asfaltverdeler (150 à 180 C) Brandgevaar tijdens plaatsen van asfalt PREVENTIEMAATREGELEN Enkel opgeleid personeel mag manoeuvres uitvoeren. Manoeuvres steeds laten begeleiden. Alle werknemers moeten minimaal 0,80 m buiten de draaicirkel van machines blijven. Zo veel mogelijk machinaal opbreken van verharding, zonder aanwezigheid van werknemers in de omgeving van de opbraakwerken Helm en veiligheidsbril zijn verplicht Voorzie zo veel mogelijk natfrezen van asfalt om stofhinder te beperken Bij droogfrezen zijn stofmaskers verplicht. Beperk de verspreiding van stof door oppervlakken te bevochtigen Vermijden van slagen op grote stalen oppervlakken, bij sluiten van laadkleppen en neerlaten van de kipbak Werken zijn niet toegestaan voor 7 u en na 19 u. Informeer steeds de omwonenden. Verboden om onder hangende lasten te werken Gebruik de geschikte hulpstukken (boordsteenklem) Gebruik enkel gekeurd aanslagmaterieel Dragen van helm, veiligheidsschoenen en handschoenen Zorg dat het te slijpen stuk nooit kan wegschieten tijdens het slijpen Dragen van veiligheidsbril is verplicht Beperk stofhinder door het materiaal te bevochtigen Verander regelmatig van werkhouding Gebruik indien technisch mogelijk koud asfalt Gebruik steeds hittebestendige handschoenen en schoenen Alle machines zijn uit te rusten met aangepaste blusmiddelen. Bij brand van bitumen is water niet geschikt! (zand of poeder) Inademen van giftige stoffen tijdens plaatsen van asfalt Beperk de temperatuur van het asfalt steeds tot maximaal 180 C. Bij hogere temperaturen komt benzopyreen vrij (kankerverwekkend) Wanneer er onvoldoende natuurlijke ventilatie is (bv tunnels) is het dragen van ademhalingsbescherming noodzakelijk

59 Dossiernr.: Blz Project : Aquafin Willebringen RWZI Willebringen Adres bouwplaats: Domstraat, 3370 Willebringen 21/52 Versiedatum: 27/03/2013 De uitlaat van de machine moet voldoende lang of verhoogd zijn, opdat uitlaatgassen minimale hinder geven naar werknemers. Volg de richtlijnen op de veiligheidsinstructiefiches van eventuele additieven. Deze moeten steeds aanwezig zijn op de werf Verkeerde bewegingen tijdens het manueel spreiden van asfalt Rugletsels door trillingen tijdens het walsen / verdichten van het asfalt Contact met gevaarlijke agentia (kleeflaag) Contact met giftige stoffen tijdens het storten en verdichten van beton Beperk de manuele spreiding tot een minimum Voorzie trillingsdempende stoelen op trilwalsen Beperk de blootstelling aan trillingen Volg de richtlijnen op de veiligheidsinstructiefiches. Deze moet steeds aanwezig zijn op de werf Dragen van veiligheidsbril is verplicht bij gebruik van een spuitlans Rechtstreeks contact vermijden door het dragen van veiligheidshandschoenen Bij gebruik van additieven of afwerkingsproducten zijn de richtlijnen op de veiligheidsinstructiefiches te volgen. Deze moeten steeds aanwezig zijn op de werf. NUTSLEIDINGEN RISICO S PREVENTIEMAATREGELEN Klemming of verplettering door vallende voorwerpen Gebruik enkel gekeurd hijsmaterieel en zorg dat de te behandelen tijdens het lossen en de behandeling van kabels en voorwerpen met het juiste aanslagmaterieel bevestigd worden. leidingen Hou rekening met de juiste aanslaghoek (voor een 2-sprongketting is dit 60 ) Verbod van doorgang onder lasten / verbod van hijsen over werkzaamheden. Haspels zijn zo te stapelen of te stockeren dat wegrollen onmogelijk is. Slingeren van de haspels bij het afrollen van kabels Contact met hete oppervlakken tijdens het lassen Blootstelling aan giftige dampen: lasdampen Elektrocutie tijdens lassen van moffen Klemming van vingers tijdens het in mekaar duwen van moffen, flenzen, dichtingen,... Losschieten van de slang tijdens het uitvoeren van drukproeven Gebruik een hydraulische rem bij het afrollen van de haspel Zorg voor aangepaste communicatiemiddelen tussen de werknemers tijdens het afrollen in functie van de afstand. Hou de zweepslagzone steeds vrij, in geval van een kabelbreuk Dragen van handschoenen is verplicht Voorzien van de nodige verluchting Gebruik toestellen op zeer lage veiligheidsspanning Gebruik de meest geschikte werkmethode Dragen van handschoenen Gebruik enkel aangepaste koppelingen in goede staat Hou de zweepslagzone steeds vrij

60 Dossiernr.: Blz Project : Aquafin Willebringen RWZI Willebringen Adres bouwplaats: Domstraat, 3370 Willebringen 22/52 Versiedatum: 27/03/2013 STRUCTUUR- EN RUWBOUWWERKEN KUNSTWERKEN RISICO S Val van personen tijdens de montage van geprefabriceerde elementen, bekistingswerken, metselwerken, storten van beton,... Val van geprefabriceerde elementen tijdens de behandeling en montage Instorting van predallen / welfsels Klemming van lichaamsdelen tijdens het plaatsen van geprefabriceerde elementen of wapeningskorven Klemming van lichaamsdelen tijdens het trillen van vers gestort beton Open spatten van bekistingspanelen bij het storten van beton (wanden > 3 m) / Instorten van de gebetonneerde constructie door de hydraulische druk van het beton Contact met ontkistingsolie Instorten van een recent gemetste muur. Specifiek: gebruik van geëxpandeerde klei Contact met cement, speciale mortels, lijmen,... Val van personen tijdens de verdere afwerkingsfase Contact en inhalatie van minerale vezels bij het plaatsen van isolatie (minerale wol) Val van voorwerpen tijdens werken op hoogte PREVENTIEMAATREGELEN Zie V&G07 Fiche werken in verband met montage / demontage van geprefabriceerde elementen en fiche werken op hoogte Voorzie aan de bekistingselementen een werkvlak met reglementaire leuningen Gebruik beton dat geschikt is om te verpompen Zie V&G07 Fiche werken in verband met montage / demontage van geprefabriceerde elementen Zorg voor voldoende stutten Plaats de elementen enkel volgens het legplan Zie V&G07 Fiche werken in verband met montage / demontage van geprefabriceerde elementen Gebruik de meest geschikte trilnaald, waarvan de afmetingen zijn aangepast aan de sectie van de kolom / wand. Berekeningsnota van de panelen en de schoren zijn voor te leggen, rekening houdend met de consistentiegraad en de stijgsnelheid van het te storten beton. Stort beton in verschillende fasen om de druk te beperken Volg de richtlijnen op de veiligheidsinstructiefiche Dragen van handschoenen is verplicht Geef mortel de tijd om uit te harden alvorens verder te metsen Voorzie de gepaste schoring / windverbanden Zorg er voor dat geëxpandeerde klei droog blijft. Niet gebruiken in vochtige zones. Veiligheidsinstructiefiches zijn voor te leggen De instructies hierop zijn strikt toe te passen Alle openingen dichtleggen ofwel voorzien van borstweringen. Dragen van mondmasker Dragen van geschikte, afsluitende kledij Zie ook V&G 07 Fiche Werken op hoogte

61 Dossiernr.: Blz Project : Aquafin Willebringen RWZI Willebringen Adres bouwplaats: Domstraat, 3370 Willebringen 23/52 Versiedatum: 27/03/2013 ELEKTRICITEIT HVAC TELECOM TECHNIEKEN SANITAIR RISICO S Snijden of ander contact met bewegende voorwerpen Contact met laagspanning Contact met hoogspanning bij werken aan elektrische installaties PREVENTIEMAATREGELEN Zorg voor gepaste schijven (grootte en toerental). Het slijpstuk is degelijk te bevestigen tijdens het doorslijpen Geef opleiding en instructies bij gebruik van arbeidsmiddelen Dragen van gepaste beschermende kledij, veiligheidsbril en -schoenen Zorg voor veilig materieel: CE-gekeurde toestellen, veilige bedrading, voldoen aan AREIwetgeving Verlengsnoeren en stekkers mogen niet beschadigd zijn Opgeleid personeel Vermijd overbelasting van stopcontacten Enkel bevoegde personen mogen aan hoogspanning werken. Het ontkoppelen van de transfo gebeurt door personen van minimaal klasse BA 4. Vooraf zijn de nodige schriftelijke attesten en/of certificaten voor te leggen. De volledige elektrische installatie is spanningsloos te plaatsen Werken met geïsoleerd gereedschap Contact met warme oppervlakken Hou voldoende afstand bij het doorbranden van metaal Draag geschikte arbeidskledij Scherm warme oppervlakke af REINIGINGSWERKEN RISICO S PREVENTIEMAATREGELEN BELIJNING GROENAANLEG - AFWERKZAAMHEDEN RISICO S Beschadigen van ondergrondse kabels en leidingen tijdens de groenaanleg Uitschuiven tijdens groenaanleg op drassig terrein Snijwonden tijdens het plaatsen een aanspannen van draadomheining Omvallen van verlichtingspalen tijdens het plaatsen PREVENTIEMAATREGELEN Alvorens te planten is na te gaan waar kabels en leidingen liggen De ligging is aan te duiden. Dragen van veiligheidsschoenen Dragen van veiligheidshandschoenen is verplicht Gebruik aangepast aanspangereedschap Laat de paal pas los, zodra de verankering verzekerd is.

62 Dossiernr.: Blz Project : Aquafin Willebringen RWZI Willebringen Adres bouwplaats: Domstraat, 3370 Willebringen 24/52 Versiedatum: 27/03/2013 DEEL B. SPECIFIEKE RISICOANALYSES VAN AANNEMERS De analyse van de risico s met betrekking tot de uitvoering van het werk worden opgemaakt door de betrokken aannemers overeenkomstig art. 5 van de wet en art. 50 van het KB TMBP. Deze analyses van de verschillende aannemers worden opgevraagd en bijgevoegd aan het V&G plan. Inventaris Aannemer Referentie risicoanalyse Datum

63 Dossiernr.: Blz Project : Aquafin Willebringen RWZI Willebringen Adres bouwplaats: Domstraat, 3370 Willebringen 25/52 Versiedatum: 27/03/2013 V&G 07 - ALG PROJECTGEBONDEN PREVENTIEFICHES GRAVEN VAN EN WERKEN IN SLEUVEN OF PUTTEN VAN MEER DAN 1,20 M DIEPTE DEFINITIE / TOEPASSINGSGEBIED Werken aan of in sleuven of putten van meer dan 1,20 m diepte RISICO S Bij werken aan en in sleuven of putten worden werknemers blootgesteld aan volgende risico s: Bedelving door instorting van wanden, trillingen, materiaalopslag of aanwezigheid van zwaar materieel Verdrinking door aanwezigheid van ondergronds water INSTRUCTIES / PREVENTIEMAATREGELEN: Algemeen Vooraleer de werkzaamheden aan te vatten, check: o aard van de bodem o plaats van de uitgraving o situatie van de ondergrond Gebruik enkel bouwplaatsvoertuigen met een ROPS-beveiliging Stabiliteit van de bodem Bij graafwerken dieper dan 1,2m worden beschoeiingen gebruikt. o Bij beperkte uitgravingen (<4m) bestaat de mogelijkheid af te graven onder helling. o De helling is afhankelijk van samenstelling van de grondlaag De hellingsgraad bedraagt normaal 45 De hellingsgraad kan steiler zijn dan 45 mits een sonderingsattest aantoont dat de stabiliteit van de bodem behouden blijft. Werkzaamheden met beschoeiingen vereisen berekeningsnota s. Het resultaat van deze calculatie wordt opgenomen in de uitvoeringsplannen De aannemer die de graafwerkzaamheden uitvoert moet steeds over het gepaste materiaal te beschikken om te kunnen schoren. Opslag naast de uitgraving wordt zoveel mogelijk vermeden. o Opslag (materiaal, voertuigen, uitgegraven grond) wordt toegelaten op een veilige afstand van de rand van de uitgraving. (perimeter van min 1m). o Plaats de steunpoten van een betonpomp en van een autolaadkraan op ruime afstand van bouwputten. (Vuistregel: de veiligheidsafstand tot de bouwput = diepte van de bouwput) Bij werkzaamheden met bronbemaling worden maatregelen genomen om grondzettingen tegen te gaan. o o Het pijl van het grondwater en bodemgesteldheid (bodemsondering) zijn na te kijken. Bij hoge grondwaterverlaging is een berekening noodzakelijk. De situatie van de bodem Ondergrondse leidingen o Zie ook preventie- en instructiefiche werken in nabijheid van ondergrondse kabels en leidingen Oorlogsmunitie o Opsporen van munitie Vooraleer te starten met graafwerkzaamheden in risicogebieden laat de bouwdirectie belast met de uitvoering een proefmeting uitvoeren op de ondergrond door een gespecialiseerde firma. o Opgraven van munitie Staak onmiddellijk de werkzaamheden, verplaats nooit opgegraven explosieven, evacueer de omgeving en alarmeer de lokale politie. Risico s verbonden aan de bouwput Betreden van de bouwput o Iedere bouwput (>1,5m) is te voorzien van voldoende aantal taludtrappen / ladders om werknemers de mogelijkheid te geven de uitgraving veilig te betreden en snel genoeg te ontruimen (een trap geniet steeds de voorkeur op een ladder). Afschermen bouwput o Op veilige afstand van de rand van de bouwput (1m) worden er adequate beschermingsmiddelen geplaatst. o Zie ook preventie- en instructiefiche werken op hoogte

64 Dossiernr.: Blz Project : Aquafin Willebringen RWZI Willebringen Adres bouwplaats: Domstraat, 3370 Willebringen 26/52 Versiedatum: 27/03/2013 Oversteken van bouwput o De bouwdirectie belast met de uitvoering voorziet voldoende aantal veilige overgangen. Deze zijn voldoende breed (min 60cm) en voorzien van collectieve beschermingsmiddelen. Bij regenweer kunnen extra maatregelen nodig zijn om een inkalving van de helling tegen te gaan: afdekken met folie, leegpompen van de put (m.b.v. een dompelpomp) Indien het terrein helt naar de uitgraving, is een kruinsloot of waterkering aan te leggen voor het opvangen van het regenwater. Werknemers, die werken in een bouwput uitgegraven in een helling, mogen niet boven elkaar werken. Zie ook preventie- en instructiefiche werken in verontreinigde bodems WERKEN IN NABIJHEID VAN ONDERGRONDSE KABELS EN LEIDINGEN DEFINITIE / TOEPASSINGSGEBIED Werken waarbij ondergrondse kabels en leidingen kunnen beschadigd worden elektrische kabels glasvezelkabels gasleidingen andere leidingen voor transport van producten RISICO S Elektrocutie Explosie Brand Vergiftiging bij vrijkomen producten Verstikking (bij verdringing van zuurstof) Schade aan derden (bij uitval van machines) Uitspoelen van grond INSTRUCTIES / PREVENTIEMAATREGELEN: Algemene Preventiemaatregelen: KLIM / KLIP KLIM: Het KLIM is een website die fungeert als centraal meldpunt voor iedereen die werken wil uitvoeren in de nabijheid van hoogspanningsverbindingen en van installaties voor vervoer per pijpleiding van gasachtige producten. De opzet bestaat erin om de website te doen evolueren naar een portaalsite om werken te melden aan het geheel van nutsbedrijven. (meer info op: KLIP: Het AGIV (Agentschap voor Geografische informatie Vlaanderen) ontwikkelde het KLIP (Kabels en Leidingen Informatie Portaal), dat als Vlaams initiatief aansluit bij het federaal initiatief KLIM. Dankzij KLIP wordt de decentraal aanwezige kabelen leidinginformatie beter en sneller ontsloten. De planaanvrager (aannemer graafwerken, opdrachtgever, nutsbedrijf, particulier) krijgt met KLIP een overzicht van alle KLB s (kabel- en leidingbeheerders) die aanwezig zijn in het door hem geselecteerd interessegebied en automatisch een informatievraag kunnen induceren bij deze partijen. De beheerders van het openbaar domein kunnen nakijken welke planaanvragen door wie zijn aangevraagd en welke KLB s er aanwezig zijn op het domein in zijn beheer. Zo kunnen de gemeenten nagaan welke maatschappijen er allemaal aanwezig zijn op hun grondgebied. De KLB s ontvangen gestandaardiseerde planaanvragen. Het blijft echter de verantwoordelijkheid van de individuele KLB om de door hem decentraal beheerde informatie te ontsluiten. Net zoals vandaag worden de detailplannen door de KLB s opgestuurd naar de planaanvrager (afhandelen van de planaanvraag). (meer info op: ) Algemene actiekaart pijpleidingincidenten: Definitie interventiezone: een zone die, in functie van de concrete noodsituatie, wordt afgebakend en waarbinnen de nodige maatregelen genomen worden om de noodsituatie te beheren (KB Noodplan 16/02/06). Voor de indeling van de interventiezone worden volgende kleurenindelingen gebruikt. De rode zone: deze wordt begrensd door de uitsluitingsperimeter en is uitsluitend toegankelijk voor de interveniërende hulpdiensten, deskundigen en technici, mits akkoord van de directeur CP-Ops, overeenkomstig de door hem

65 Dossiernr.: Blz Project : Aquafin Willebringen RWZI Willebringen Adres bouwplaats: Domstraat, 3370 Willebringen 27/52 Versiedatum: 27/03/2013 gegeven richtlijnen; De oranje zone: wordt begrensd door de isolatieperimeter waarbinnen de logistieke steun van de hulpdiensten wordt georganiseerd en is toegankelijk voor mensen die binnen die zone werken of wonen, mits akkoord van de directeur CP-Ops en naleving van de door hem gegeven richtlijnen; De gele zone: wordt begrensd door de ontradingsperimeter. In deze zone wordt de toegang ontraden aan personen die er niet wonen of werken en waar de nodige maatregelen genomen worden voor een vlotte toegang van de hulpdiensten en het vlot verloop van de hulpoperaties. Zone-indeling op de actiekaart: Er worden in de actiekaart 3 zones onderscheiden waarvan er 2 corresponderen met deze uit het KB van 16 februari 2006 betreffende de nood- en interventieplannen (zie verwijzing tussen haakjes). ZONE 1: de verboden zone wordt omschreven als de zone met een hoge kans op letaliteit, die enkel in zeer uitzonderlijke omstandigheden na gepaste risico-afweging en met de vereiste beschermende kledij mag betreden worden. ZONE 2: zone die alleen mag betreden worden door de brandweer in de vereiste beschermende kledij en met inachtneming van de eigen veiligheid (= Rode zone KB - uitsluitingsperimeter). ZONE 3: de isolatiezone: enkel de interveniërende hulpdiensten mogen van buitenaf naar binnengaan. Wie zich binnen deze zone in een schuilplaats bevindt, mag er blijven. Personen die uit binnengelegen zones geëvacueerd werden moeten minstens tot buiten deze zone 3 gebracht worden (= Oranje zone KB - isolatieperimeter) (Zie FOD Binnenlandse Zaken : Bestrijding van incidenten met pijpleidingen) Preventiemaatregelen in verband met elektrische kabels: Te nemen voorzorgsmaatregelen bij werken in de nabijheid van ondergrondse elektrische kabels (AREI Art ) Principe: Geen enkel grondwerk, bestrating of ander werk mag in de omgeving van een ondergrondse elektrische kabel uitgevoerd worden zonder voorafgaand de eigenaar van de grond, de overheid die de eventueel gebruikte openbare weg beheert en de beheerder van de kabel te raadplegen. Het al dan niet aanwezig zijn van merktekens, voorzien in AREI artikel 188, geeft geen vrijstelling van deze raadpleging. Afgezien van deze raadpleging mag met de uitvoering van een werk slechts begonnen worden na lokalisatie van de kabels. Spoedgevallen De algemene principes zijn niet van toepassing indien de bestendigheid van de dienst een dringende uitvoering van de werken vereist. Indien de raadpleging niet is kunnen doorgaan mag men de werken niet aanvatten alvorens de ligging van de kabels bepaald is. Gebruik van machines en mechanisch gereedschap voor grondwerk Zonder dat de aannemer en de beheerder van de kabel voorafgaand overeengekomen zijn over de in acht te nemen voorwaarden mag men geen gebruik maken van machines of mechanisch gereedschap in een zone tussen twee verticale vlakken op een afstand van 50 cm aan weerszijden van de kabel. Bij verplaatsen van kabels dienen deze steeds op voldoende plaatsen ondersteund te worden. Wat te doen als ondanks alles de aanraking tijdens grondwerken toch gebeurt: kalm blijven de zitplaats niet verlaten de personen rond de kraan bevelen deze niet aan te raken iedereen rond de kraan verplichten zich te verwijderen de kraan van de draden verwijderen de nodige instanties verwittigen van het contact met de lijn Zolang de bediener zijn zitplaats in het toestel niet verlaat, heeft hij niets te vrezen. Pas wanneer hij eruit stapt, zal hij bij het bereiken van de grond een elektrische ontlading tussen kraan en grond veroorzaken die zware brandwonden en zelfs dodelijke elektrocutie tot gevolg kan hebben. Zelfs indien hij uit de kraan springt zonder deze nog aan te raken, blijft er een gevaar omdat er aan de oppervlakte van het omgevend terrein grote spanningsverschillen kunnen bestaan. Preventiemaatregelen in verband met glasvezelkabels: Indien bij het uitvoeren van graafwerken een glasvezelkabel zou beschadigd worden, bestaat het gevaar dat de omstaanders in contact komen met het uittredend laserlicht. Het laserlicht is meestal niet zichtbaar voor het menselijk oog en kan beschadigingen veroorzaken aan de ogen

66 Dossiernr.: Blz Project : Aquafin Willebringen RWZI Willebringen Adres bouwplaats: Domstraat, 3370 Willebringen 28/52 Versiedatum: 27/03/2013 Te nemen maatregelen: nooit in een beschadigde glasvezelkabel kijken; onmiddellijk de uitbater van het glasvezelnet verwittigen; indien mogelijk de uiteinden van de glasvezelkabel bedekken met aarde of in de grond steken. Preventiemaatregelen in verband met waterleidingen: Bij het inbrengen van damplanken moet rekening gehouden worden met kleef, die de leiding kan blootstellen aan bijkomende lasten. Geen enkele leiding mag zich bevinden binnen de invloedzone. Blootgestelde leidingen zijn bij vorst te beschermen. Leidingen in de lengterichting van de sleuf, zijn onderhevig aan bewegingen in de invloedzone van het talud. Schoren van leidingen is nodig om schade bij grondverschuivingen te vermijden. Blootgelegde leidingen mogen nooit gebruikt worden als ondersteuning voor een schoring, als loopbrug of als ladders voor arbeiders. Preventiemaatregelen in verband met gasleidingen / KWS-leidingen: Zwaar verkeer mag niet over de leidingen rijden zonder beschermende maatregelen te treffen, goedgekeurd door de beheersmaatschappijen Zones die door het verkeer niet mogen betreden worden, zijn af te bakenen met signalisatienet om de zichtbaarheid hiervan te verhogen Boven de leidingen mag geen enkele persinstallatie geplaatst worden. Gebruik van mechanische graafmachines in onmiddellijke nabijheid van de leidingen is verboden Persingen op minder dan 5 m afstand van de leidingen zijn in regel niet toegestaan, tenzij expliciete goedkeuring van de beheersmaatschappijen. Voor elke persing op minder dan 15 m afstand zijn de beheersmaatschappijen te contacteren. Klopboringen binnen een afstand van 5 m zijn niet toegestaan. Voor alle klopboringen op minder dan 15 m is contact op te nemen met de beheersmaatschappijen De stabiliteit van de ondergrond mag in geen geval in gedrang worden gebracht. Pneumatisch aandammen of gebruik van een pneumatische hamer is verboden Bij het inbrengen van damplanken moet rekening gehouden worden met kleef, die de leiding kan blootstellen aan bijkomende lasten. Geen enkele leiding mag zich bevinden binnen de invloedzone. Leidingen in de lengterichting van de sleuf, zijn onderhevig aan bewegingen in de invloedzone van het talud. Schoren van leidingen is nodig om schade bij grondverschuivingen te vermijden. Blootgelegde leidingen mogen nooit gebruikt worden als ondersteuning voor een schoring, als loopbrug of als ladders voor arbeiders. Wat te doen als ondanks alles de aanraking tijdens grondwerken toch gebeurt. kalm blijven en onmiddellijk de beheerder van de leiding contacteren. Laat het lek open: o laat het gas ontsnappen, probeer enkel de straal om te buigen in een ongevaarlijke richting o voorkom dat het gas aanpalende gebouwen / constructies binnen dringt en dek rioolopeningen af o duw NOOIT de afgerukte buis in de grond o dek NOOIT de lekkende buis af onmiddellijk alle verbrandingsmotoren stil leggen en warmtebronnen verwijderen o gebruik geen GSM o maak geen licht o niet roken o Bij een brandend gaslek moet u: o De gasvlam laten branden o De omgeving beveiligen zich verwijderen uit de gevarenzone en uit eventuele sleuven. Baken de plaats af, hou verkeer en nieuwsgierigen op afstand Hou toezicht tot een interventieploeg van de beheerder ter plaatse is.

67 Dossiernr.: Blz Project : Aquafin Willebringen RWZI Willebringen Adres bouwplaats: Domstraat, 3370 Willebringen 29/52 Versiedatum: 27/03/2013 WERKEN OP HOOGTE DEFINITIE / TOEPASSINGSGEBIED Werkzaamheden met een risico van vallen van een hoogte RISICO S Vallen van een persoon Vallen van voorwerpen INSTRUCTIES / PREVENTIEMAATREGELEN: Wetgeving: Arab Codex o KB 25/01/2001 Tijdelijke of mobiele bouwplaatsen (bijlage) o KB 31/08/2005 Het gebruik van arbeidsmiddelen voor tijdelijke werkzaamheden op hoogte o KB 13/06/2005 Het gebruik van persoonlijke bescherming Doelstelling: Werkzaamheden op hoogte worden alleen uitgevoerd met behulp van adequate uitrustingen en algemene beschermingsmiddelen te treffen vóór aanvang van de werken en in overeenstemming van de hiërarchie van de algemene preventiebeginselen. Bronaanpak: De werkzaamheden worden zodanig voorbereid dat het risico op vallen van hoogte en vallen van voorwerpen maximaal vermeden wordt. o o Leuningen worden al van op de begane grond op balken en in vloerplaten gemonteerd. Vloeropeningen worden constructief afgeschermd door bijvoorbeeld gebruik van verloren bekisting, doorlopende netwapening, roosters,... Beschermingsmaatregelen Algemeen o De werk- en loopvlakken zijn onmiddellijk te voorzien van collectieve beschermingsmiddelen tegen vallen van hoogte en vallen van voorwerpen o Alle putten en openingen zijn onmiddellijk af te dichten of te voorzien van een collectieve randbeveiliging o Baken een ruime ontoegankelijke zone af onder werkplaatsen op hoogte, werkzaamheden in deze zones zijn verboden. o Het dragen van een gereedschapsgordel kan val van gereedschap verminderen Collectieve beschermingsmiddelen (CBM) o De collectieve beschermingsmiddelen, geplaatst door de aannemer, zullen onder zijn verantwoordelijkheid en toezicht blijven gedurende de ganse duur van de opstelling en tijdens de volledige periode van gebruik op de bouwplaats o collectieve beschermingsmiddelen mogen nooit verwijderd worden vooraleer er andere gelijkwaardige beschermingsmaatregelen zijn genomen. o Reglementaire leuningen. De leuningen dienen de werknemers te beschermen tegen het risico op een val. Geldende norm: EN , Klassen A, B, C. o Afdichting Afdichtingen veroorzaken nooit bijkomende risico s Afdichtingen kunnen weerstaan aan de lasten en krachten waaraan ze worden blootgesteld o Veiligheidsnetten zijn op te hangen volgens de voorschriften van de constructeur. Geldende normen: EN en EN Persoonlijke beschermingsmiddelen: o Persoonlijke beschermingsmiddelen voor valbeveiliging worden gebruikt: indien collectieve beschermingsmiddelen niet mogelijk zijn indien de collectieve beschermingsmiddelen onvoldoende bescherming bieden o Persoonlijke beschermingsmiddelen (incl. mobiele ankerpunten) zijn jaarlijks of telkens na een val te keuren door een externe dienst voor technische controle. o De nodige verankeringspunten zijn aanwezig en geplaatst afhankelijk de valhoogte. o Geldende norm voor verankeringspunten: EN 795

68 Dossiernr.: Blz Project : Aquafin Willebringen RWZI Willebringen Adres bouwplaats: Domstraat, 3370 Willebringen 30/52 Versiedatum: 27/03/2013 o Geldende normen voor harnassen: EN 358, EN 361 en EN 813 o Geldende normen voor vanglijnen: EN 354, EN 355 en EN 360 o Geldende norm voor koppelingen: EN 362 Arbeidsmiddelen Ladders o Elke werkgever beperkt het gebruik van ladders, trapladders en platformladders als werkpost op hoogte. o Een ladder kan enkel gebruikt worden als werkplatform indien het gebruik van andere, veiligere arbeidsmiddelen niet verantwoord is*, Gelet op het geringe risico Gelet op de korte gebruiksduur bestaande kenmerken van de arbeidsplaats en de werkposten die de werkgever niet kan veranderen o Elke werkgever stelt voor het gebruik van ladders een risico-analyse op rekening houdend met (indicatief): hoogte van de werkzaamheden, tijdsduur van de werkzaamheden, plaats van de ladder (voetpad, openbare weg), aard van de werkzaamheden, de weeromstandigheden (windsnelheid...). o Iedere ladder moet voldoen aan de norm EN en VGS-gelabeld zijn. o Iedere ladder moet een identificatie hebben zodat de eigenaar kan achterhaald worden. o Ladders van meer dan 25 sporten of ladders die dienst doen als toegang moeten aan de bovenzijde en/of onderzijde vastgemaakt worden, of telkens de risicoanalyse dit uitwijst. o Ladders moeten voldoende (minstens 1 meter) uitsteken boven de werkvloer waartoe zij toegang verlenen. o Enkel ladders in een goede staat mogen op de werf gebruikt worden. Steigers: o Elke werkgever bepaalt het type van steigers in functie van: De hoogte Het gebruik De belasting De aard van het terrein, het gebouw, o Iedere steiger voldoet aan de norm EN en EN o o Montage van de steiger: De werkgever duidt een bevoegd persoon aan die door middel van een opleiding de vereiste kennis heeft verworven voor het uitvoeren van zijn taken Alleen werknemers (ouder dan 18 jaar) die de gepaste kennis en vaardigheden hebben verworven, mogen steigers monteren, demonteren of ombouwen De werkgever overhandigt de gebruiker de documenten een gebruiksaanwijzing van de fabrikant een sterkte- en berekeningsnota van de gemonteerde steiger een montageschema van de gemonteerde steiger een instructienota voor het gebruik van de steiger De steiger wordt stabiel en stevig opgebouwd overeenkomstig de voorschriften van de fabrikant. Enkel onderdelen in goede staat worden gebruikt om een steiger op te bouwen. De steiger wordt voorzien van een veilige toegangsmogelijkheid. Gevaarlijke openingen (>20cm) in de steiger worden op een veilige manier afgeschermd. Enkel een steiger voorzien van een steigerkaart mag in gebruik worden genomen. Gebruik van de stelling: De werkgever duidt een bevoegd persoon aan, die door middel van een opleiding de vereiste kennis heeft verworven voor het uitvoeren van zijn taken: Alleen werknemers die de kennis en vaardigheden hebben verworven, mogen op steigers werken. Steigers kunnen gebruikt worden indien: er geen risico s bestaan van vallen personen en voorwerpen de toelaatbaar belasting niet wordt overschreden de weersomstandigheden het toelaten het montageschema wordt gedurende de ganse duur van de werken ter beschikking gehouden van de met toezicht belaste ambtenaar

69 Dossiernr.: Blz Project : Aquafin Willebringen RWZI Willebringen Adres bouwplaats: Domstraat, 3370 Willebringen 31/52 Versiedatum: 27/03/2013 o o Nazicht van de steiger: De bouwdirectie belast met de uitvoering neemt de gepaste maatregelen zodat steigers periodiek worden nagezien door een bevoegd persoon: alvorens indienstname ten minste wekelijks na elke langdurige onderbreking telkens de stabiliteit of weerstand in gevaar is gekomen. Afhankelijk van de situatie ter plaatse worden bijkomende preventiemaatregelen genomen tegen vallen van voorwerpen bv: aanbrengen van luifels, het aanbrengen van fijnmazige opvangnetten, plaatsen van een doorgangkoker,... Rolsteigers: o Rolsteigers moeten voldoen aan de geldende norm: EN 1004 o De gebruiksaanwijzing, overeenkomstig de norm EN 1298, wordt gedurende de ganse duur van de werken ter beschikking gehouden van de met toezicht belaste ambtenaar. o Rolsteigers die hoger zijn dan 3 maal de basis moeten voorzien zijn van stabilisatoren tenzij anders blijkt uit de voorschriften van de constructeur. o Iedere rolsteiger moet een identificatie hebben zodat de eigenaar kan achterhaald worden. o Ongewilde bewegingen van rolsteigers tijdens werkzaamheden op hoogte worden door een passende voorziening voorkomen. o De rolsteiger mag enkel verplaatst worden indien er zich geen personen of voorwerpen bevinden op de rolsteiger, tenzij de constructeur dit uitdrukkelijk toelaat in de voorschriften. Hoogwerkers: o Gebruik hoogwerkers waar mogelijk. o Alle hoogwerkers dienen driemaandelijks te worden gekeurd door een externe dienst voor technische controle. o Bediening van hoogtewerkers mag enkel door opgeleide bedienaars, die beschikken over een medische keuring (veiligheidsfunctie). Alle attesten, opleidingscertificaten en medische keuringen worden voor aanvang der werken ter goedkeuring voorgelegd aan de veiligheidscoördinator TMBP uitvoering. o Bij gebruik van hoogtewerkers is het dragen van een veiligheidsharnas verplicht, tenzij anders luidende instructies van de constructeur. Verplaatsingen met opgeheven last mogen in geen geval Hijskooien o Het arbeidsmiddel en toebehoren moet gekeurd worden door een externe dienst voor technische controle voor het hijsen van personen. o Werkzaamheden met een hijskooi mogen maar worden uitgevoerd in heel uitzonderlijke situaties Indien een risicoanalyse kan aantonen dat de veiligheid van werknemers kan worden gegarandeerd Indien de passende voorzieningen zijn getroffen dat de kooi niet naar beneden kan vallen de gebruiker niet uit de kooi kan vallen de gebruiker niet kan verpletterd, gekneld of aangestoten worden de gebruiker altijd kan bevrijdt worden de communicatie tussen gebruiker en bediener te verzekeren de belasting niet groter is dan de helft van de nuttige belasting van het arbeidsmiddelen HANTEREN VAN LASTEN DEFINITIE / TOEPASSINGSGEBIED Hijsen en heffen van goederen Bouwliften, torenkraan, gebruik van hijskooi, Leveren van goederen Betonpompen, autolaadkranen RISICO S Kantelen arbeidsmiddel Val van voorwerpen

70 Dossiernr.: Blz Project : Aquafin Willebringen RWZI Willebringen Adres bouwplaats: Domstraat, 3370 Willebringen 32/52 Versiedatum: 27/03/2013 INSTRUCTIES / PREVENTIEMAATREGELEN: Wetgeving KB 4/5/1999 betreffende het gebruik van arbeidsmiddelen voor het hijsen en heffen van lasten Opstelling van arbeidsmiddelen Stabiliteit o Controleer de aard van de bodem o Hou rekening met ondergrondse putten en leidingen o Plaats een hijswerktuig, de steunpoten van een betonpomp en van een autolaadkraan, op ruime afstand van bouwputten (vuistregel: de veiligheidsafstand tot de bouwput = diepte van de bouwput) o Plaats de steunpoten van betonpomp, autolaadkraan steeds op drukverdeelplaten. Stevigheid o Op arbeidsmiddelen moet de nominale last duidelijk worden aangegeven o Vóór ingebruikname van het arbeidsmiddelen moet het arbeidsmiddel gekeurd worden door een externe dienst voor technische controle. Het verslag moet ter inzage zijn op de plaats van gebruik Contact met werknemers o Stel een hijsplan op Contact met andere hijsmiddelen o Stel een procedure op bij het gelijktijdig gebruik van meerdere hijswerktuigen o Zorg voor continue communicatie tussen de verschillende bestuurders van de hijswerktuigen Contact met elektrische luchtlijnen o Zie preventie- en instructiefiche werken in nabijheid van elektrische luchtlijnen Hijsen en heffen van lasten Hangende lasten mogen niet verplaatst worden boven werkplekken. o Voorzie bijkomende bescherming o Stel een passende procedure op Hangende lasten mogen niet zonder toezicht blijven. o Lasten mogen niet aan hijsmiddelen blijven hangen na de arbeidsuren o Indien de bediener van het arbeidsmiddel de volledige baan van de hangende last niet kan volgen, moet hij in verbinding staan met een seingever Hangende lasten moeten op een veilige manier binnen hun baan blijven. o Slingerende bewegingen van een hangende last moeten vermeden worden. o Werkzaamheden bij slechte weeromstandigheden worden onmiddellijk gestaakt. Hangende lasten mogen geen vrije val kunnen maken. o Alle arbeidsmiddelen voor hijsen en heffen en alle toebehoren voor hijsen en heffen moet driemaandelijks gekeurd worden door een externe dienst voor technische controle. Hangende lasten mogen niet ongewild losraken. o Gebruik gepaste arbeidsmiddelen (big bag, steenkorven,gordijnnetten ) om val van voorwerpen te voorkomen. Aanslaan van lasten Gebruik enkel gekeurde hijskettingen en hijsbanden De lasten dienen volgens de geldende voorschriften en regels van goed vakmanschap te worden aangeslagen. o zwaartepunt van de last o lasten worden enkel gehesen, niet gekanteld of gerold o maximaal toegelaten belasting van de aanslagmiddelen, o manier van aanbrengen van kettingen, hijsbanden (geknoopt, gelust, ) o aanslaghoek, hoek tussen kettingen, hijsbanden, maximum 120 Hijsen van personen Zie preventie- en instructiefiche werken op hoogte WERKEN IN VERBAND MET MONTAGE / DEMONTAGE VAN GEPREFABRICEERDE ELEMENTEN DEFINITIE / TOEPASSINGSGEBIED Manipuleren van geprefabriceerde elementen: stalen / betonnen liggers, spanten of kolommen, architectonische

71 Dossiernr.: Blz Project : Aquafin Willebringen RWZI Willebringen Adres bouwplaats: Domstraat, 3370 Willebringen 33/52 Versiedatum: 27/03/2013 betonelementen, welfsels,... RISICO S Interactie met activiteiten in de omgeving, aanwezigheid van derden,... Knelgevaar / Verplettering Valgevaar... INSTRUCTIES / PREVENTIEMAATREGELEN: Algemene preventiemaatregelen: De wijze van opbouw is bepaald door een stabiliteitsingenieur. De uitvoeringsplannen zijn strikt op te volgen. De plaatsingsvolgorde bepaalt het tijdstip van de levering. Vermijd extra manipulatie en tussenopslag van prefabelementen door vroegtijdige levering. De laad- en loszone moet horizontaal aangelegd zijn. Een oplegger met prefab-elementen mag nooit onder helling gelost worden. Eerst moeten de overige prefab-elementen opnieuw beveiligd worden tegen kantelen vooraleer een prefab-element mag gelost worden. De montagewerken mogen slechts gepland en uitgevoerd worden onder toezicht van een bevoegd persoon. Bij de montage van prefab-elementen wordt de juiste schoring aangebracht. Het element blijft aan de kraan hangen totdat alle verankeringen (trek- en drukschoren, wachtstaven, ) stevig op hun plaats zitten. Hou rekening, bij plaatsen van schoren, met de aanbeveling beschreven in de preventie- en instructiefiche blootstelling aan kwartsstof. Bekistingen, tijdelijke stutten en schoren moeten zodanig ontworpen, berekend, geïnstalleerd en onderhouden worden dat zij zonder gevaar de belasting kunnen dragen waaraan zij kunnen blootstaan. Het stockeren van elementen, wordt best zoveel mogelijk vermeden, gebeurt op een vooraf bepaalde plaats, waarbij wordt gelet op de stabiliteit van de ondergrond, de nabijheid van putten, Montage en demontage kan enkel door ervaren plaatsers die een passende opleiding genoten hebben. Interactie met de omgeving: Zie preventie- en instructiefiche hanteren van lasten Bij het manipuleren (=verplaatsen, monteren/demonteren,..) van grote elementen dient men rekening te houden met de omgeving. Het is verboden tijdens de manipulatie andere activiteiten in de omgeving toe te laten. Men dient hiermee rekening te houden bij de opmaak van de planning. De zone waarboven men de elementen manipuleert, dient te worden afgebakend. Hou rekening met een veilige perimeter en plaats de nodige signalisatie. Risico s op verplettering: Zie preventie- en instructiefiche hanteren van lasten Er dient een optimale communicatie te zijn tussen de monteur en de kraanbestuurder. Grote elementen mogen met passend begeleidingsmaterieel geleid worden(bv een koord). Risico s op vallen: Bij de productie van prefab-elementen worden er zo veel mogelijk collectieve beschermingsmiddelen of gepaste voorzieningen geïntegreerd: bv. bevestigingshaken voor leuningen, verankeringspunten voor harnassen,... Zie ook preventie- en instructiefiche Werken op hoogte. WERKEN IN NABIJHEID VAN ELEKTRISCHE LUCHTLIJNEN DEFINITIE / TOEPASSINGSGEBIED Alle werken waarbij aanraking met een elektrische luchtlijn mogelijk is RISICO S Elektrocutie / brandwonden bij aanraking / beschadiging van elektrische luchtlijnen

72 Dossiernr.: Blz Project : Aquafin Willebringen RWZI Willebringen Adres bouwplaats: Domstraat, 3370 Willebringen 34/52 Versiedatum: 27/03/2013 INSTRUCTIES / PREVENTIEMAATREGELEN: Elektrische luchtlijnen: Vraag steeds toelating voor de werken aan de beheerder van de luchtlijnen: Werkzaamheden uitgevoerd in de nabijheidszone van een luchtlijn met blanke of daarmee gelijkgestelde geleiders zijn onderworpen aan de voorschriften van AREI artikel 266 en aan het verkrijgen van voorafgaandelijke schriftelijke machtiging van de beheerder van de lijn die de aanvrager inlicht omtrent de specifieke risico's en eventueel te nemen veiligheidsmaatregelen. Daarenboven dient rekening gehouden te worden met de meest ongunstige stand van de lijn bij de bepaling van de nabijheidszone. Te nemen voorzorgsmaatregelen Voorschriften van de beheerder zijn strikt toe te passen. Geen enkel werk mag uitgevoerd worden in de gevaarlijke zone van een luchtlijn, zonder voorafgaande schriftelijke machtiging van de beheerder van de lijn. (AREI art. 192). De gevaarlijke zone is een beschrijvende cirkel met als straal: o Bij laagspanning: 2 m o Bij hoogspanning (vanaf 1000 V): 2,5 m + U N x 0,01 Met U N = nominale spanning in kv Hou er rekening mee dat luchtlijnen kunnen bewegen (de gevarenzone vergroot) Bij het gebruik van kranen en hefwerktuigen moeten de in beweging zijnde delen of lasten buiten de gevarenzone blijven. Het instellen van een begrenzing is noodzakelijk wanneer het contact te vrezen is. Richt nooit een waterstraal naar de luchtlijn Lange voorwerpen draag je niet rechtop langs een luchtlijn. Voorkom elk contact tussen de lading en de luchtlijn bij laden of lossen (ga de vrije hoogte na). Raak de draden nooit aan Lijnen voor elektrische tractie (trein): Beschouw de bovenleiding steeds als onder spanning. Blijf er minstens 3 m af. Om dichter dan 3 m te komen, is toelating van de NMBS vereist. Richt nooit een waterstraal naar de bovenleiding Lange voorwerpen draag je niet rechtop langs een geëlektrificeerd spoor Voorkom elk contact tussen de lading en de bovenleiding bij laden of lossen. Raak de draden van de bovenleiding nooit aan Indien bij bepaalde verrichtingen contact met de bovenleiding te vrezen is, dient een buitenspanningstelling gevraagd en bekomen te worden. Indien de bovenleiding niet buiten spanning kan worden gesteld, moet de aannemer de kraanarm door middel van een mechanische begrenzing zodanig beperken dat geen enkel deel van de kraan of haar last op minder dan 1 meter van de onder spanning staande delen kan komen. Toelating van de NMBS is vereist. Vooraleer met de werken te starten moet de aannemer de nodige informatie vragen betreffende de hoogte van de bovenleiding in de zone der werken De elektrische stroom, die langs de bovenleiding van het tractie-onderstation naar de trein wordt gevoerd, keert via de spoorstaven terug naar het tractie-onderstation. De spoorstaven vormen dus de terugstroomleiding. Een onderbreking van de terugstroomleiding kan, in extreme gevallen, hoogspanning veroorzaken op de spoorstaven. Wat te doen als ondanks alles de aanraking toch gebeurt. kalm blijven de zitplaats niet verlaten de personen rond de kraan bevelen deze niet aan te raken iedereen rond de kraan verplichten zich te verwijderen de kraan van de draden verwijderen de nodige instanties verwittigen van het contact met de lijn Zolang de bediener zijn zitplaats in het toestel niet verlaat, heeft hij niets te vrezen. Pas wanneer hij eruit stapt, zal hij bij het bereiken van de grond een elektrische ontlading tussen kraan en grond veroorzaken die zware brandwonden en zelfs dodelijke elektrocutie tot gevolg kan hebben. Zelfs indien hij uit de kraan springt zonder deze nog aan te raken, blijft er een gevaar omdat er aan de oppervlakte van het omgevend terrein grote spanningsverschillen kunnen bestaan.

73 Dossiernr.: Blz Project : Aquafin Willebringen RWZI Willebringen Adres bouwplaats: Domstraat, 3370 Willebringen 35/52 Versiedatum: 27/03/2013 PLAATSEN EN WERKEN AAN LAAGSPANNINGSINSTALLATIES DEFINITIE / TOEPASSINGSGEBIED Werken aan elektrische installaties in en buiten gebouwen RISICO S Elektrocutie Brandwonden Valgevaar Verwondingen door gebruik van machines INSTRUCTIES / PREVENTIEMAATREGELEN: Buitenspanning stellen van laagspanning Het buiten spanning stellen van een elektrische installatie voorafgaand aan iedere werkzaamheid aan deze installatie wordt verwezenlijkt met inachtneming van volgende principes (art. 266): 1. Voorbereiden van de werkzaamheden 2. Scheiden, buiten spanning stellen 3. Vergrendelen om herinschakeling te voorkomen 4. Meten, de afwezigheid van spanning verifiëren 5. aarden, ontladen, kortsluiten 6. afbakenen van de werkzone 7. Vrijgeven Werken aan bestaande en of nieuwe installatie Verdeelborden, kabels, stekkers,...: Grondkabels ingraven en kenmerken Bovengrondse kabels ophangen en/of afschermen Installatie door een erkend organisme laten keuren. Materieel met een beschermingsgraad van minstens IP44 gebruiken Dagelijkse controle door een bevoegd persoon Voldoende aansluitingsmogelijkheden voorzien om overbelasting te voorkomen (verdeelkasten) Verdeelkasten steeds dichthouden Na de werktijd de elektriciteit, indien mogelijk, uitschakelen Attest BA-4/5 in het bezit hebben: gewaarschuwd of vakbekwaam persoon Wegnemen bestaande elektrische installatie: Geen onder spanningstaande delen laten vrij zitten Alle nog onder spanning staande delen duidelijk aanduiden en isoleren Gelijktijdigheid van werken: boven onder elkaar in dezelfde lokalen Scheiding der werken strikt noodzakelijk, op te nemen in de planning Nooit werken boven en/of onder elkaar (voorbeeld technische kokers) Dagelijkse afspraken maken wie waar en hoe en met welke materialen en gereedschappen i.f.v. risico s vermijden t.o.v. elkaar. Plaatsen van leidingen: Werken op hoogte Degelijk vastleggen van leidingen op de vloer Uitstekende leidingen omplooien Geen niet geïsoleerde delen terug onder spanning zetten Gebruik elektrische toestellen Blootstelling van elektrische stroom: enkel gekeurde en goed onderhouden machines gebruiken Verwondingen door contact met beweeglijke voorwerpen: juist gebruik van machines, beschermingskappen nooit verwijderen Het werk onder spanning

74 Dossiernr.: Blz Project : Aquafin Willebringen RWZI Willebringen Adres bouwplaats: Domstraat, 3370 Willebringen 36/52 Versiedatum: 27/03/2013 kan enkel worden toegelaten wanneer: de kenmerken van de elektrische installatie werken onder spanning toelaten; Alle maatregelen getroffen zijn ter voorkoming van brandwonden, brand en ontploffing, Alle beschermingsmaatregelen getroffen ter voorkoming van elektrische schokken en kortsluiting de veiligheids- en dienstnoodwendigheden werken onder spanning vereisen. De werkzaamheden worden steeds uitgevoerd door een gewaarschuwde of vakbekwaam persoon (BA4 of BA5) die hiermee speciaal belast werd. De aannemer dient vooraf de nodige schriftelijke attesten en/of certificaten WERKEN MET GEVAARLIJKE PRODUCTEN / CHEMISCHE AGENTIA DEFINITIE / TOEPASSINGSGEBIED Werken met blootstelling aan chemische agentia. Elk als gevaarlijk ingedeeld product dat op de markt wordt gebracht, draagt een etiket waarop één of meerdere gevarensymbolen zijn aangebracht en waarop de aard van de gevaren zijn benoemd met H-zinnen. Voorbeelden van gevaarlijke producten in de bouwsector zijn: verven, oplosmiddelen, kitten, schuimen, oliën, houtbehandelingsproducten, uitvlakmiddelen, reinigingsproducten, gassen RISICO S Risico s in verband met het gebruik van gevaarlijke stoffen kunnen een rol spelen voor de werknemers die met de producten werken, maar ook andere personen in de nabije of ruime omgeving van de werkzaamheden. Acute gezondheidsrisico s: o Chemische brandwonden van de huid en de ogen o Huidirritaties o Intoxicatie o Bewusteloosheid o Benauwdheid of astma-aanvallen Gezondheidsschade op lange termijn: o Ontwikkelen van eczeem o Verminderde vruchtbaarheid o kanker Brand of explosie Milieuschade INSTRUCTIES / PREVENTIEMAATREGELEN: Bronaanpak: Raadpleeg bij elke aankoop van (nieuwe) gevaarlijke producten de interne preventiedienst en de milieucoördinator Ga na of het gebruik van het product echt nodig is of dat er veiligere alternatieven zijn. Vermijd het gebruik van erg gevaarlijke producten (risico-analyse!) Kies werkmethoden waarbij minder stoffen vrij komen (zoals schilderen met borstel in plaats van spuiten) Inventarisatie Algemene maatregelen Er moet een volledige inventaris van alle gevaarlijke producten op de werf ter beschikking zijn waaraan de werknemers tijdens hun werk kunnen worden blootgesteld. Deze lijst is actueel te houden en moet de gevaarsymbolen, H- en P-zinnen per product vermelden. De hoeveelheden van de op de werf aanwezige producten zijn in de inventaris op te nemen SDS van alle producten (Veiligheidsinformatiebladen) zijn toe te voegen aan de inventaris. Zorg voor een passende risicobeoordeling, rekening houdend met de gevaarlijke eigenschappen van het product, het niveau, de aard en de duur van de blootstelling, de omstandigheden waarin het product wordt gebruikt en de toegelaten grenswaarden. Alle producten moeten in passende verpakkingen zitten: stevig, stabiel en bestendig. Alle recipiënten zonder of met onduidelijke etikettering zijn te verwijderen van de werf. Verwijdering van gevaarlijke producten dient te gebeuren volgens de voorschriften van de SDS en de vigerende wetgeving. Alle personen, belast met het gebruik en de verwijdering van gevaarlijke materialen staan onder medisch toezicht.

75 Dossiernr.: Blz Project : Aquafin Willebringen RWZI Willebringen Adres bouwplaats: Domstraat, 3370 Willebringen 37/52 Versiedatum: 27/03/2013 Voorzie een goed ingerichte wasplaats en aangepaste reinigingsproducten. Collectieve beschermingsmaatregelen: Zorg dat alle voorzieningen getroffen worden, in overeenstemming met de info op de SDS en de vigerende wetgeving, om een veilige opslag mogelijk te maken. Voorzie de nodige pictogrammen. Onderling reagerende producten zijn gescheiden op te slagen: basen niet bij zuren en oxiderende stoffen niet bij ontvlambare. Opslag van gevaarlijke producten binnen gebouwen of afgesloten constructies dient te worden beperkt tot de dagelijks te verbruiken hoeveelheid en dient te gebeuren volgens de voorschriften van de SDS en de vigerende wetgeving. Voorzie voldoende ventilatie of geschikte afzuigmiddelen bij gebruik van vluchtige producten. De zone waarin men deze producten gebruikt dient te worden afgebakend / afgesloten, rekening houdend met een veilige perimeter, om de blootstelling te vermijden. De nodige signalisatie is aan te brengen. Men dient hiermee rekening te houden bij de opmaak van de planning. Persoonlijke beschermingsmaatregelen: In overeenstemming met de SDS is de nodige beschermingsuitrusting door de werkgever te verlenen aan alle werknemers die de gevaarlijke producten gebruiken. Afhankelijk van de bepalingen in de SDS zal het bovendien verboden zijn andere werkzaamheden in de buurt uit te voeren zonder dat deze personen zijn uitgerust met de nodige persoonlijke beschermingsmiddelen (te voorzien door de bouwdirectie uitvoering die het product gebruikt of laat gebruiken). Instructies: Alle werknemers die gebruik maken van chemische producten, moeten de nodige opleiding en instructies hiertoe gekregen hebben. Alle personen, belast met de verwijdering van gevaarlijke materialen moeten steeds over de nodige basiskennis hebben inzake het herkennen van deze materialen en het nemen van de correcte preventiemaatregelen Voorzie de best passende veiligheidsinstructies voor de risico s die aan het product zijn verbonden. De richtlijnen in de SDS zijn strikt na te leven. Niet eten, drinken of roken tijdens het werken met gevaarlijke producten Noodvoorzieningen: In overeenstemming met de SDS zijn de nodige voorzieningen te treffen in geval van accidentele inname of inademing Proper spoelwater voor lichaam en ogen is te voorzien bij gebruik van bijtende of irriterende stoffen (nooddouche / oogspoelfontein) De gepaste brandbestrijdingsmiddelen zijn te voorzien bij gebruik van ontvlambare producten Gepast absorptiemateriaal is te voorzien WERKEN MET BLOOTSTELLING AAN KWARTSSTOF DEFINITIE / TOEPASSINGSGEBIED Kwarts of siliciumdioxide komt voor in zand (= bijna zuiver kwarts) en in de meeste natuurlijke gesteenten. Materiaal wordt beschouwd als kwartshoudend als het voor meer dan 1,5 % uit kwarts bestaat. Vanaf minder dan 1% wordt materiaal beschouwd als kwartsvrij. Bij het frezen, zagen, boren of slijpen van steenachtige materialen komt inadembaar kwartsstof vrij. Blootstelling komt voor bij bijna alle beroepsgroepen in de bouwsector, maar de meest blootgestelde beroepsgroepen zijn: - Stratenmakers en asfaltverwerkers - Metselaars - Wand- en plafondmonteurs - Tegelzetters, vloerders - Sloper - RISICO S Irritatie van de luchtwegen, hoesten vermindering elasticiteit longweefsel en vermindering van zuurstofopname door de longen: kortademigheid, benauwd gevoel, pijnen in de borst.

76 Dossiernr.: Blz Project : Aquafin Willebringen RWZI Willebringen Adres bouwplaats: Domstraat, 3370 Willebringen 38/52 Versiedatum: 27/03/2013 Chronische luchtwegvernauwing. Schade kan zich tot 5 jaar na de blootstelling ontwikkelen verhoogd risico op tuberculose Silicose, talcose longkanker hartfalen INSTRUCTIES / PREVENTIEMAATREGELEN: Wetgeving: Maximaal toegelaten concentratie waaraan werknemers mogen worden blootgesteld: 0,1 mg/m 3 gedurende 8 uur. In kader van Europese harmonisering is de streefwaarde slechts 0,075 mg/m 3. Bronaanpak: Een goede werkorganisatie en oordeelkundige keuze van bouwmaterialen kunnen het ontstaan van kwartsstof drastisch verminderen: Gebruik bouwmaterialen met een lager gehalte aan kwartsstof of kwartsstofvrije materialen waar mogelijk, zoals: o Gipsblokken in plaats van cellenbeton o Kwartsvrije natuursteen in plaats van kwartshoudende o Maak gebruik van leidingstenen om inslijpen te reduceren o Gebruik gewassen of vooromhulde granulaatkorrels Kies uitvoeringswijzen die minder kwartsstof veroorzaken: o Prefabelementen o Houtskelet- of staalstructuren o Plaatmateriaal voor binnenwanden o Zorg er voor dat steenachtige materialen zo weinig mogelijk moeten bewerkt worden op de bouwplaats Ga na of uitsparingen al voorafgaandelijk kunnen voorzien worden Vermijd slijpen en zagen door passtukken, halve klinkers of tegels mee te bestellen bij de fabrikanten Wijzig de werkmethode: knippen in plaats van te zagen Collectieve beschermingsmiddelen: Gebruik arbeidsmiddelen die uitgerust zijn met stofafzuiging of watertoevoer om de materialen te bevochtigen Alle stofzuigers en arbeidsmiddelen met stofafzuiging moeten uitgerust zijn met een HEPA-filter om het kwartsstof tegen te houden (een HEPA of High Efficiency Particulate Air filter benadert het rendement van een asbestfilter). Zorg daarbij dat alle koppelstukken goed aangesloten worden. Zorg voor stofbeperkende voorzieningen op freesmachines of breekinstallaties Zorg voor bouwplaatsmachines met overdrukcabine Gebruik een cementpap tijdens het vlinderen in plaats van droog uitgestrooide cement Laat funderingen of onverharde wegen met een waterwagen sproeien om stofvorming te beperken Zorg voor voldoende ventilatie van de werkruimte Hou de werkplek schoon en ruim koelwater en gruis onmiddellijk op zodat het niet kan opdrogen en opwaaien. Gebruik daarbij stofzuiger of water in plaats van borstels Gebruik geen perslucht om kleding of materialen af te blazen Voer werkzaamheden met stofvorming maximaal uit in aparte ruimten, om blootstelling van anderen te reduceren Voer taakrotatie in om de blootstelling te verminderen Persoonlijke beschermingsmiddelen: Dragen van een P3-stofmasker of halfgelaatsmasker met P3-filter (bij concentraties van minder dan 1 mg/m 3 ). Dragen van een volgelaatsmasker met P3-filter of ademhalingsapparatuur met perslucht (bij concentraties van meer dan 1 mg/m 3 ) Niet enkel de persoon die de machine bedient, maar iedereen in de buurt van de activiteit dient een stofmasker te dragen Hygiënische maatregelen: Hou propere en vuile kleding gescheiden Rook niet tijdens bewerking van kwartshoudende materialen Hou de eetruimte proper en afgescheiden van de kleedruimte

77 Dossiernr.: Blz Project : Aquafin Willebringen RWZI Willebringen Adres bouwplaats: Domstraat, 3370 Willebringen 39/52 Versiedatum: 27/03/2013 LASWERKZAAMHEDEN DEFINITIE / TOEPASSINGSGEBIED Werkzaamheden waarbij gebruik wordt gemaakt van verschillende lasprocessen RISICO S Risico s in verband met werkzaamheden waarbij verschillende lasprocessen aan te pas komen. Tijdens deze werkzaamheden worden werknemers blootgesteld aan: zichtbare en onzichtbare straling: o vlambogen o intense UV-straling o infrarode warmtestraling o hel zichtbaar licht lasrook, - dampen en gassen: o ijzeroxide, siliciumdioxide, mangaanoxiden, fluoriden, chroomoxiden, zink, lood, o NO 2, CO 2, CO, O 3, projecties van metaaldeeltjes, slak en vonken warmte elektriciteit lawaai De voornaamste gevolgen daarbij zijn: Acute gevolgen: o Vlekjes voor de ogen, lasogen o Verbranding van bind- en hoornvlies o Tijdelijke verblindheid met tranenvloed en hoofdpijn o Verbranding van de huid o Ademnood, hoofdpijn, misselijkheid, braken, metaaldampkoorts Gezondheidsschade op lange termijn: o Verzwakt zicht in het donker o Verminderde gezichtsscherpte o Permanente beschadiging netvlies o (Huid)kanker o Eczeem, longaandoeningen, hart- en vaatziekten, loodvergiftiging Brand- en explosiegevaar Elektrisering / elektrocutie INSTRUCTIES / PREVENTIEMAATREGELEN: Algemene preventiemaatregelen: Zorg er voor dat lasapparatuur in goede staat is en correct is ingesteld in functie van het te bewerken materiaal Voedingskabels en stekkers in goede staat Zorg er voor dat voedingskabels voldoende dik en goed afgerold zijn Zorg voor een correcte aarding van de lasapparatuur Werknemers met pace-makers mogen niet weerstandslassen: interferentie met de magnetische flux Zet de stroombron enkele meters verder Preventiemaatregelen tegen zichtbare en onzichtbare straling: Aanbrengen van laslamellen of -gordijnen of het plaatsen van lasschermen Dragen van lasbril / lashelm of -scherm in functie van de aard van het laswerk Dragen van aangepaste laskledij: leder, katoen (conform EN ISO 11611) Lashandschoenen UV-crèmes Preventiemaatregelen tegen lasrook, -dampen en gassen: Gebruik alternatieve lasprocedés die minder lasrook geven Zorg voor voldoende ventilatie en afzuiging Dragen van P2 P3 stoffilters. Bij lassen van RVS zijn lashelmen met verse lucht of geconditioneerde perslucht verplicht

78 Dossiernr.: Blz Project : Aquafin Willebringen RWZI Willebringen Adres bouwplaats: Domstraat, 3370 Willebringen 40/52 Versiedatum: 27/03/2013 Preventiemaatregelen tegen metaaldeeltjes, slakken en vonken: Plaats afscherming of wanden om wegspattend materiaal op te vangen Organiseer de werkpost op voldoende afstand van andere werkzaamheden Breng lasdekens aan Zorg voor aangepaste blusmiddelen binnen handbereik Dragen van veiligheidsbril WERKEN IN / BETREDEN VAN BESLOTEN RUIMTES DEFINITIE / TOEPASSINGSGEBIED Een besloten ruimte is een ruimte: Dat niet bestemd is voor een continue verblijf van werknemers Met een besloten karakter Waar een gevaarlijke atmosfeer aanwezig is of kan zijn Beperkte of moeilijke toegangsmogelijkheden en een beperkte natuurlijke ventilatie wijzen op een besloten karakter van een ruimte. Een gevaarlijke atmosfeer is een atmosfeer die kan aanleiding geven tot: Intoxicatie Brand of explosie Verstikking Elke kelder, put, kruipruimte, riolering enz. moet worden beschouwd als een besloten ruimte. RISICO S Brand en/of explosie t.g.v. de aanwezigheid van brandbare gassen en/of dampen Intoxicatie t.g.v. de aanwezigheid van giftige gassen en/of dampen Verstikkingsgevaar t.g.v. het tekort aan zuurstof in de omgevingslucht... Deze gassen en/of dampen kunnen aanwezig zijn in de besloten ruimte ten gevolge van: De resten van vloeistoffen die normaal aanwezig zijn in deze ruimten De vorming van gassen t.g.v. rottingsverschijnselen van organische stoffen (bv riolering) De vorming van gassen en/of dampen ten gevolge van sommige werkzaamheden zoals lassen, branden, schilderen,... Migratie van gassen naar de besloten ruimte toe t.g.v. lekken in aangrenzende leidingen. Migratie van gassen naar de besloten ruimte toe t.g.v. de aanwezigheid van verbrandingsmotoren in de omgeving.... INSTRUCTIES / PREVENTIEMAATREGELEN: Het uitvoeren van werkzaamheden in een besloten ruimte vereist steeds de uitvoering van een risicoanalyse. Alle voorschriften inzake toezicht en redding zijn steeds onverkort van toepassing. Voor het betreden van een besloten ruimte dient men in het bezit te zijn van een geldige werkvergunning. TOEZICHT: Aanwezigheid van een toezichter (speciaal hiervoor aangeduid en opgeleid) die zijn wachtpost nooit verlaat en geen andere taken verricht die het permanent toezicht in gedrang kunnen brengen. Opdrachten toezichter: observatie betreders, observatie werkomstandigheden, uitvoeren luchtmetingen enz. Hij beschikt over schriftelijke instructies m.b.t. zijn taak en verantwoordelijkheden. De toezichter houdt permanent contact (visueel / vocaal) met de betreders van de besloten ruimte. De toezichter beschikt over de nodige middelen om de 2 de lijnsinterventie te kunnen oproepen en de betreders te waarschuwen om de ruimte te verlaten. Dit moet mogelijk zijn van op de plaats waar hij toezicht houdt. EERSTELIJNSINTERVENTIE:

79 Dossiernr.: Blz Project : Aquafin Willebringen RWZI Willebringen Adres bouwplaats: Domstraat, 3370 Willebringen 41/52 Versiedatum: 27/03/2013 Opdracht: het slachtoffer in de besloten ruimte ontrekken aan de levenbedreigende omstandigheden waarin hij zich (vermoedelijk) bevindt (meestal: toezichter(s)=1 ste lijnsredder(s)) 2 strategieën: A. eerstelijnsinterventie door betreding. Noodzakelijk: de redder is uitgerust met onafhankelijke ademhalingsbescherming (perslucht) of masker met luchttoevoer + vluchtmasker,kan het slachtoffer onafhankelijk van zichzelf van lucht voorzien en is voor zijn opdracht degelijk opgeleid. B. eerstelijnsinterventie door evacuatie van buitenaf. De betreder draagt een gordel/harnas en is steeds met de buitenwereld verbonden via een reddingslus. Noodzakelijk: hijsmiddelen voor reddingsdoeleinden. C. Keuze v/d strategie: te bekijken geval per geval, echter dient men altijd te zijn voorbereid op een evacuatie door betreding. TWEEDELIJNSINTERVENTIE: Opdracht: evacueren van slachtoffer / eerstelijnredder(s), toedienen van eerste medische hulp, afvoeren slachtoffer voor verdere medische verzorging. Tweedelijnsredders beschikken over de passende middelen (bv speciale draagberries) en onafhankelijke ademhalingsbescherming en zijn voor het uitvoeren van hun taak degelijk opgeleid. REDDINGSMATERIAAL: Reddingsmiddelen dienen te voldoen (of ten minste hetzelfde veiligheidsniveau bieden) aan: o EN 1496 Reddingsmiddelen - hijsmiddelen voor reddingsdoeleinden o EN 1497 Reddingsmiddelen - reddingsgordels o EN 1498 Reddingsmiddelen - reddingslussen Opm.: reddingsmiddelen zijn geen PBM, dus niet voorzien van een CE-markering. Ademhalingsbescherming: het is aan te raden enkel de moderne CE-gemarkeerde uitrustingen te gebruiken. (Zie hiervoor KB PBM bijlage II 7c) 2 ademhalingstoestellen die gebruikt moeten worden in besloten ruimtes. ALGEMENE PREVENTIEMAATREGELEN: Indien in de besloten ruimte gevaarlijke gassen of stoffen e.d. zijn opgeslagen moeten deze ruimtes eerst worden leeggemaakt. (indien nodig gespoeld / belucht) Uitvoeren van luchtmetingen (concentratie O 2 tussen vol%, concentratie gassen e.d.< helft MAC waarden, CO < 10 ppm, max. 10%LEL,...) voor en tijdens de betreding. Betreders uitrusten met persoonlijke gasdetectietoestellen. Permanent en voldoende (natuurlijk of kunstmatig) ventileren. Indien noodzakelijk: betreders uitrusten met onafhankelijke adembescherming (perslucht - vluchtmaskers) of maskers met luchttoevoer (filtermaskers verboden!). Aanwezigheid van voldoende (nood-) verlichting (conform bepalingen AREI) Elke werknemer dient in het bezit te zijn van een individueel verlichtingstoestel. (functie: noodverlichting) Dragen van aangepaste PBM s. Elektrisch materieel is conform het AREI aangepast aan de omgevings- en gebruiksomstandigheden, indien de omgevings- en/of gebruiksomstandigheden het vereisen, werkt men met niet-elektrisch aangedreven materieel. Bij het werken met gasflessen: laat de gasflessen buiten de besloten ruimte en controleer dubbel dat er geen lekken aanwezig zijn in de slangen en toebehoren. Aanwezigheid van verbrandingsmotoren in de omgeving van de besloten ruimte vermijden.... Bronnen: Brochure FOD WASO Toezicht en Redding bij betreden van besloten ruimte 2002, wwww. euronorm.net

80 Dossiernr.: Blz Project : Aquafin Willebringen RWZI Willebringen Adres bouwplaats: Domstraat, 3370 Willebringen 42/52 Versiedatum: 27/03/2013 WERKEN MET BLOOTSTELLING AAN BIOLOGISCHE AGENTIA DEFINITIE / TOEPASSINGSGEBIED Biologische agentia: bacteriën, virussen, schimmels en parasieten. Het essentiële verschil tussen biologische agentia en gevaarlijke stoffen is hun vermogen om zich te reproduceren Een lijst met biologische agentia en de classificatie is opgenomen in bijlage III van RL 2000/54/EG Blootstelling aan biologische agentia treedt op als werknemers tijdens hun werk in contact komen met: natuurlijke of organische materialen, zoals grond, klei, plantaardige materialen stoffen van dierlijke herkomst voedingsmiddelen organisch stof (meel, papierstof, dierlijke huidschilfers,...) afval en afvalwater bloed en andere soorten lichaamsvocht... RISICO S Infectie of besmetting van werknemers door een biologisch agentia INSTRUCTIES / PREVENTIEMAATREGELEN: Algemene verplichtingen: Voor alle werknemers die een risico op blootstelling aan biologische agentia lopen, moet de werkgever verslagen bijhouden waarin o.a. informatie is opgenomen over de blootstelling en over het toezicht op de gezondheid van de werknemers De bevoegde instantie wordt ten minste 30 dagen voor de aanvang van de werken op de hoogte gebracht wanneer werknemers worden blootgesteld aan biologische agentia die bij de mens ziekte kunnen veroorzaken (groep 2, 3 en 4: cfr RL 2000/54/EU art. 2) Organisatorische maatregelen: Verwijder het biologisch gevaar, of kies een zodanig arbeidsprocedé dat het vrijkomen van biologische agentia wordt vermeden of tot een minimum beperkt. Beperk de blootstelling tot een minimum: reduceer het aantal arbeiders en de arbeidstijd Zorg voor gepaste beschermende kledij en beschermingsmiddelen. Voorzie passende was- en toiletfaciliteiten Zorg voor ontsmettingsmaatregelen voor afval, apparatuur en kleding Stel de gepaste hygiënische maatregelen op voor de werknemers Zorg voor een schone werkomgeving, hygiënische werkprocessen en de inzet van relevante waarschuwingsborden. Stel concrete instructies op voor de veilige verwijdering van afval, voor noodmaatregelen en voor eerste hulp. Zorg voor een gepaste informatievoorziening en training voor werknemers en voorzie instructies m.b.t.: o De mogelijke gevaren o Voorzorgsmaatregelen o Hygiënische voorschriften o Dragen en gebruiken van persoonlijke beschermingsmiddelen o Te nemen maatregelen in geval van en ter voorkoming van een ongeval. Enkel bevoegde werknemers hebben toegang tot de werf. Zorg voor adequaat medisch toezicht: o Controle voor de blootstelling o Daarna met regelmatige tussenpozen Enkel werknemers met de juiste vaccinatie mogen de werken uitvoeren Instructies voor werknemers: Eten en drinken in de werkzones is verboden Vermijd het ontstaan van aërosolen en stof. Draag steeds de ter beschikking gestelde beschermende kledij en beschermingsmaatregelen Volg strikt de gegeven instructies

81 Dossiernr.: Blz Project : Aquafin Willebringen RWZI Willebringen Adres bouwplaats: Domstraat, 3370 Willebringen 43/52 Versiedatum: 27/03/2013 WERKEN MET RISICO OP VERDRINKING DEFINITIE / TOEPASSINGSGEBIED Tijdelijke of mobiele bouwplaatsen in nabijheid van open water (rivieren, havendokken, bufferbekkens, kleine waterlopen,...). Tijdelijke of mobiele bouwplaatsen op zee (incl. kustwaters, toegangsgeulen havens,...) Werken in inspectieputten, collectoren, pompputten RISICO S Risico op verdrinking Risico op onderkoeling INSTRUCTIES / PREVENTIEMAATREGELEN: Werken in inspectieputten, collectoren, pompputten: Deze werken kunnen worden beschouwd als werken in besloten ruimtes (zie preventiefiche "werken in besloten ruimtes") Bijkomende aandachtspunten: Waterstanden permanent op te volgen in het kader van het risico van het plots onderlopen van collectoren, inspectieputten, e.d. bij hevige regenval stroomafwaarts. Tevens dient te worden beoordeeld op welke manier rioleringen, collectoren e.d. dienen te worden afgesloten met schilden, opblaasbare afstoppers enz. Enkele richtlijnen: Inschatting risico: i.f.v. druk (>/< 3 m); debiet; tijdsduur; toestand leiding; Principes: by-pass; afsluiten; alternatief? Soort: schild; cilinder/ballon; schildmuur; Drukbewaking: automatisch / manueel Alarmering: vuldruk in de afsluiter / hydrostatische druk achter de afsluiter De afsluiter moet altijd gezekerd worden door middel van een stutsysteem indien er mensen achter werken en/of als de te verwachten tegendruk meer dan 0,3 bar kan zijn. (Zie ook info Aquafin). Indien graafwerken uitgevoerd worden in nabijheid van waterlopen dient ervoor te worden gezorgd dat de stabiliteit tussen de oevers en de uitgraving wordt gegarandeerd. Rekening houden met het fenomeen van onderdoorspoeling t.g.v. het hydrostatisch drukverschil.

82 Dossiernr.: Blz Project : Aquafin Willebringen RWZI Willebringen Adres bouwplaats: Domstraat, 3370 Willebringen 44/52 Versiedatum: 27/03/2013 V&G 08 - OVERZICHT BENODIGDE DOCUMENTEN VOOR PID Hieronder wordt een algemeen overzicht gegeven van de documenten nodig voor de samenstelling van het postinterventiedossier (PID). Deze documenten dient de aannemer, de architect of de opdrachtgever - indien van toepassing voor dit project - twintig (20) kalenderdagen voor de voorlopige opleveringsaanvraag aan de veiligheidscoördinator te overhandigen. Deze lijst is niet-limitatief en dient gezien te worden als een leidraad voor het bijhouden / afleveren van documenten zodat vanaf het begin van de uitvoering der werken deze documenten systematisch kunnen bijgehouden/afgeleverd worden. A WAT WIE NOK OK Bouwdirecties belast met ontwerp en controles op uitvoering, Studiebureaus Werfverslagen Bestekken lastenboeken - meetstaten Ontwerpplannen EPB dossier Vergunningen Sonderingsverslagen Bestaande keuringsattesten meetresultaten, Technisch verslag bodemonderzoek Adviezen brandweer (voorontwerp / inspectie na de bouw) Informatie nutsmaatschappijen Asbestinventaris (indien bestaand) Alarm- en noodvoorzieningen, interventiedossier, intern noodplan,... B Bouwdirecties belast met uitvoering / onderaannemers As-built plannen foto s uitvoering: Technische fiches gebruikte materialen Veiligheidsinformatiebladen (MSDS) Keurings-, meet-, indienststellingsverslagen / Leidings- en schakelschema s Technische documentatie i.v.m. inrichting, gebruik, onderhoud en buitendienststelling van machines en installaties Attesten: transport verwerking asbestafval

83 Dossiernr.: Blz Project : Aquafin Willebringen RWZI Willebringen Adres bouwplaats: Domstraat, 3370 Willebringen 45/52 Versiedatum: 27/03/2013 V&G 09 - PROJECTGEBONDEN BIJLAGEN Hieronder wordt een algemeen overzicht gegeven van projectgebonden bijlagen dewelke integraal deel uitmaken van dit veiligheids- en gezondheidsplan. Nr. Bijlagen Omschrijving 1 Invuldocument inschrijvers conform art. 30 (*) Invulfiche administratieve gegevens, afzonderlijke prijsberekening en beschrijving van de werkwijze (conform art. 30) 2 Noodplanning werf Noodnummers en noodprocedure te afficheren op de werf 3 Nuttige adressen Lijst met contactgegevens die nuttig kunnen zijn tijdens ontwerp en / of verwezenlijking van het project. (*) BIJ OFFERTE: door de inschrijver in te vullen en terug te bezorgen Hieronder wordt een algemeen overzicht gegeven van de bijkomende documenten die eveneens van toepassing zijn voor dit specifiek project en waarmee de aannemer dient mee rekening te houden maar geen deel uitmaken van dit veiligheids- en gezondheidsplan. Nr. Bijlagen Omschrijving

84 Dossiernr.: Blz Project : Aquafin Willebringen RWZI Willebringen Adres bouwplaats: Domstraat, 3370 Willebringen 46/52 Versiedatum: 27/03/2013 V&G 10 - BIJLAGE 1: INVULDOCUMENT ADMINISTRATIEVE GEGEVENS, AFZONDERLIJKE PRIJSOPGAVE EN WERKWIJZE Algemene bedrijfsgegevens & intentieverklaring inschrijver: Naam: Adres: Tel: Fax: Erkenning: Certificatie: NACE Indien van toepassing (schrappen wat niet pas): VCA*/ VCA** / BeSaCC / ISO / andere: Ondernemingshoofd: Preventieadviseur: Externe preventiedienst: Opleidingsniveau: I, II of III Ondergetekende verklaart het veiligheids- en gezondheidsplan, opgemaakt door de veiligheidscoördinator, ontvangen te hebben en de verantwoordelijkheid te zullen nemen al zijn werknemers, onderaannemers en leveranciers die voor zijn rekening werken, te informeren over de inhoud. Eveneens bevestigt ondergetekende de voorschriften van het veiligheids- en gezondheidsplan duidelijk begrepen te hebben en te zullen naleven. Gelezen en goedgekeurd, Ondernemingshoofd Naam: Handtekening: Preventieadviseur Naam: Handtekening: Afzonderlijke prijsopgave en werkwijze: Overeenkomstig artikel 30 van het KB van 25 januari 2001 TMBP (BS 07/02/2001) en de daarop volgende wijzigingen, zijn de inschrijvers gehouden: 1 een afzonderlijke prijsberekening voor de preventiemaatregelen en middelen zoals beschreven het veiligheids- en gezondheidsplan, met bijzondere aandacht voor opmerkingen vermeld in de specifieke risicoanalyse DEEL A. 2 bij hun offerte een document te voegen dat verwijst naar het veiligheids- en gezondheidsplan en waarin zij beschrijven op welke wijze zij het bouwwerk zullen uitvoeren om rekening te houden met dit veiligheids- en gezondheidsplan. Om aan bovenstaande bepalingen te kunnen voldoen werd een specifiek invuldocument Afzonderlijke prijsopgave en werkwijze opgesteld. (Zie verder). De Inschrijver vult enkel het gedeelte m.b.t. zijn perceel van het invuldocument in. Elke pagina van dit invuldocument dient te worden gehandtekend door een gemachtigd persoon. Indien de inschrijver bij zijn offerte andere documenten toevoegt dan het voorziene formulier, moet op ieder van deze documenten volgende verklaring worden opgenomen: Ik, ondergetekende,..., verklaar te hebben nagezien dat de hierna vermelde gegevens in volstrekte overeenstemming zijn met de vermeldingen op de door de opdrachtgever verstrekte offerte en neem daartoe de volledige verantwoordelijkheid op mij. De kostprijs van de preventiemaatregelen en -middelen die de inschrijver voorziet te nemen, moet inbegrepen zijn in de posten van de opmetingsstaat waarop zij betrekking hebben en zijn derhalve geen supplementaire post. Niettemin, en dit overeenkomstig artikel van het KB van 25 januari 2001, zijn de inschrijvers gehouden bij hun offerte een afzonderlijke prijsberekening te voegen in verband met de door het veiligheids- en gezondheidsplan bepaalde preventiemaatregelen en - middelen, inbegrepen de buitengewone individuele beschermingsmaatregelen en middelen. Hiervoor dient de inschrijver de hierna volgende meetstaat in te vullen.

85 Dossiernr.: Blz Project : Aquafin Willebringen RWZI Willebringen Adres bouwplaats: Domstraat, 3370 Willebringen 47/52 Versiedatum: 27/03/ Afzonderlijke prijsopgave: Onderwerp Prijs(EUR) Lot / art. bestek Bouwplaatsinrichting & organisatie Werfafsluitingen sleuven/ bouwputten (te behouden tot einde der werken) Lot 1 Verlichting/ noodverlichting werf Lot 1 EHBO- voorzieningen Lot 1 Ter beschikking stellen van neven- en onderaannemers en te behouden tot einde der werken Refter/ werfkeet/ vergaderzaal Lot 1 Ter beschikking stellen van onderaannemers en te behouden tot einde der werken Nutsvoorzieningen: elektrische installatie, water, Lot 1 Sanitaire voorzieningen (te behouden tot einde der werken) Lot 1 Afvoer afval Lot 1 Algemene orde en netheid- opkuis werf Lot 1 Bijzondere werkmiddelen Pompinstallatie Lot 1 Collectieve beveiligingsmaatregelen en middelen Leuningen, dichten vloeropeningen, valbeveiligingsnetten, Te plaatsen, te onderhouden, te controleren door Bouwdirectie uitvoering Te behouden tot uitvoering definitieve maatregelen Administratieve kosten m.b.t. veiligheid Opmaak: organisatieplan / Werkplan / Noodplan / Risicoanalyse / (incl. Up to date houden) Kosten mbt de gevraagde documenten voor het postinterventiedossier BLANCO POSTEN* TOTAAL * Blanco post te gebruiken indien de inschrijver eigen extra, niet door het V&G plan voorziene, preventiemaatregelen toepast.

86 Dossiernr.: Blz Project : Aquafin Willebringen RWZI Willebringen Adres bouwplaats: Domstraat, 3370 Willebringen 48/52 Versiedatum: 27/03/ Werkwijze kritieke fasen: De inschrijver dient de rechterkolom te vervolledigen volgens de door hem voorziene werkwijze en maatregelen BESCHRIJVING AANLEG DIEPERE CONSTRUCTIES (INFLUENTPUT, ) BESCHRIJVING VAN DE GEKOZEN WERKWIJZE / ARBEIDSMIDDELEN BIJZONDERE RISICO S Inkalving / stabiliteit van bouwputten VOORGESTELDE PREVENTIEMAATREGELEN valgevaar Risico s eigen aan de gekozen werkwijze / arbeidsmiddelen: PRIJS VOOR PREVENTIEMAATREGELEN BESCHRIJVING TOEGANKELIJKHEID TOT CONSTRUCTIES VOOR OPBOUW EM LOT 2 BESCHRIJVING VAN DE GEKOZEN WERKWIJZE / ARBEIDSMIDDELEN BIJZONDERE RISICO S Vlotte in- en uitgang (incl. Evacuatie) / risico s besloten ruimte VOORGESTELDE PREVENTIEMAATREGELEN Veilige aanvoer materiaal/ Materieel Risico s eigen aan de gekozen werkwijze / arbeidsmiddelen: PRIJS VOOR PREVENTIEMAATREGELEN

87 Dossiernr.: Blz Project : Aquafin Willebringen RWZI Willebringen Adres bouwplaats: Domstraat, 3370 Willebringen 49/52 Versiedatum: 27/03/2013 V&G 11 - Bijlage 2: Noodplanning ADRES VAN DE WERF: Domstraat 3370 Willebringen (Boutersem) NOODNUMMERS: ZIEKENWAGEN BRANDWEER (met GSM) POLITIE (dringende interventies) (met GSM) ANTIGIFCENTRUM BRANDWONDENCENRUM: (Gasthuisberg) SECUNDAIR ZIEKENVERVOER (Rode kruis) 105 DICHTST BIJGELEGEN ZIEKENHUIS: Naam: UZ Leuven campus Pellenberg Adres: Weligerveld Lubbeek EHBO HULPVERLENER OP DE WERF Naam: ;83;65

88 Dossiernr.: Blz Project : Aquafin Willebringen RWZI Willebringen Adres bouwplaats: Domstraat, 3370 Willebringen 50/52 Versiedatum: 27/03/2013 ALGEMENE RICHTLIJNEN BIJ BRAND 1 MELDEN Bel de brandweer: (gsm) Verwittig de verantwoordelijke die op dat moment aanwezig is op de werf en stuur iemand naar de ingang van de werf om de hulpdiensten op te vangen Blijf kalm en zeg bondig: - WAAR (het brandt) - WAT (er brandt) - OMVANG (van de brand) 2 BLUSSEN Tracht de vuurhaard (een beginnende brand) te doven Doe één poging, maar neem geen risico s Indien het niet lukt: - uitbreiding tegengaan, deuren en ramen sluiten - evacueren 3 EVACUEREN Verwittig alle aanwezigen op de werf ALSOOK alle aanwezigen in aangrenzende ruimtes. Volg de instructies op van de werfverantwoordelijke. Leg machines stil en sluit, als mogelijk, alle deuren en ramen. Neem niets mee. Roep niet, loop niet en duw niet. Begeef u naar de dichts bijzijnde werfuitgang. Ga niet door rook. Begeef u naar het afgesproken verzamelpunt: Bij de werfkeet Meld ontbrekende medewerkers aan de hulpdiensten. Ga nooit zelf terug naar binnen.

89 Dossiernr.: Blz Project : Aquafin Willebringen RWZI Willebringen Adres bouwplaats: Domstraat, 3370 Willebringen 51/52 Versiedatum: 27/03/2013 ALGEMENE RICHTLIJNEN BIJ ONGEVAL BIJ EEN ERNSTIG ONGEVAL Schakel het gevaar uit Haal zo snel mogelijk een EHBO-er en bel onmiddellijk een ambulance (tel.: 100 / gsm: 112). Verwittig de werfverantwoordelijke en stuur iemand naar de ingang van de werf om de hulpdiensten op te vangen. Verplaats het slachtoffer niet en laat hem niet alleen, hou omstaanders op een afstand. Bedek het slachtoffer met een deken, jas,... Laat hem niet drinken. Probeer zijn aandacht te krijgen door met het slachtoffer te praten en naar hem te luisteren. De werfverantwoordelijke volgt de arbeidsongevallenprocedure wat betreft de informatieoverdracht en de aangifte van het arbeidsongeval. BIJ EEN KLEIN ONGEVAL OF VERZORGING Laat u onmiddellijk verzorgen, wacht niet tot het erger wordt. De EHBO-post bevindt zich in de werfkeet. De EHBO-verantwoordelijke vult na iedere verzorging het EHBO-dagboek aan. De werfverantwoordelijke stelt een ongevalsverslag op (bij min. 1 dag werkverlet) en neemt maatregelen om hetzelfde ongeval te vermijden. De EHBO-verantwoordelijke checkt maandelijks de inhoud en toestand van de EHBO-post, en staat in voor de nodige vervangingen en bestellingen van materiaal.

90 Dossiernr.: Blz Project : Aquafin Willebringen RWZI Willebringen Adres bouwplaats: Domstraat, 3370 Willebringen 52/52 Versiedatum: 27/03/2013 VEILIGHEIDSCOORDINATIE - VEILIGHEIDS- EN GEZONDHEIDSPLAN BIJLAGE 3: NUTTIGE ADRESSEN TOEZICHTHOUDENDE INSTANTIES Betrokken Adres Contactpersoon Telefoon GSM partij Functie Fax FOD WASO: DIRECTIES TOEZICHT OP HET WELZIJN OP HET WERK Hoofdbestuur Ernest Blerotstraat Brussel fod@werk.belgie.be Directie Limburg - Vlaams-Brabant Koning Albertstraat 16B 3290 Diest MILIEU-INSPECTIE: AMINAL Hoofdbestuur Koning Albert II-laan 20 Bus Brussel Milieu-inspectie Vlaams-Brabant Diestsepoort 6 bus Leuven CONTROLE AFVALSTOFFEN / BODEM: OVAM OVAM Stationsstraat Mechelen 013/ / Tww.limburg.vlaamsbrabant@werk.b elgie.be Tww.west.vlaanderen@werk.belgie.b e info@ibgebim.be Milieu-inspectie@lne.vlaanderen.be Milieuinspectie.vbr@lne.vlaanderen.be info@ovam.be NATIONAAL ACTIECOMITE VOOR VEILIGHEID EN HYGIËNE IN HET BOUWBEDRIJF NAVB Koningsstraat 132/ Brussel navb@navb.be ANDERE NUTTIGE ADRESSEN: Betrokken partij Adres Contactpersoon Functie Telefoon Fax GSM

91 Bijlage 3: Milieu-hygiënisch onderzoek - Standaard technisch verslag bodem - Conformverklaring technisch verslag Technum P KWZI Willebringen Lot Bouwkundige en elektromechanische werken 39/168

92 >> TECHNISCH VERSLAG BIJ GRONDVERZET KWZI WILLEBRINGEN TRACTEBEL ENGINEERING N.V. Kantoor Hasselt Ilgatlaan Hasselt - België tel fax info@technum-tractebel.be DOSSIER NR.: P OPSTELLER(S): Stijn Mulders DATUM: 25 november 2014 OPDRACHTGEVER: Aquafin N.V. Dijkstraat 8, 2630 Aartselaar

93 TECHNISCH VERSLAG BIJ GRONDVERZET 2 22 INHOUDSTABEL 1. INLEIDING VOORSTUDIE ADMINISTRATIEF ONDERZOEK Erkende bodemsaneringsdeskundige Initiatiefnemer grondverzet Eigenaar Gegevens onderzoekslocatie HISTORISCH ONDERZOEK BEKNOPTE BESCHRIJVING VAN DE GRONDWERKEN EN VOLUMESCHATTING ONDERZOEKSSTRATEGIE AANTAL TE BOREN METERS AANTAL TE ANALYSEREN MENGMONSTERS OVERZICHT MINIMAAL AANTAL BORINGEN EN ANALYSES BEMONSTERING EN ANALYSES VELDWERK LABORATORIUMONDERZOEK EVALUATIE EN INTERPRETATIE VAN DE ANALYSERESULTATEN NORMERING Algemeen Binnen de kadastrale werkzone Buiten de kadastrale werkzone Gebruik van uitgegraven bodem voor bouwkundig bodemgebruik of in een vormvast product TOETSING EN INTERPRETATIE ANALYSERESULTATEN Samenvattende tabel Kadastrale werkzone BESLUIT VERKLARING ERKENDE BODEMSANERINGSDESKUNDIGE BIJLAGEN BOORPROFIELEN ANALYSECERTIFICATEN TOETSINGSTABELLEN ANALYSERESULTATEN OPMETINGSTABEL ZONERINGSPLAN PAD: K:\BEMI\BA\AQUAFIN\P \4stu\45mho\studierapport\sr001smu_technisch verslag.docx

94 TECHNISCH VERSLAG BIJ GRONDVERZET INLEIDING Het doel van dit verslag is het bepalen van de kwaliteit van de uit te graven of uitgegraven bodem teneinde de bestaande toepassingsmogelijkheden ervan te kunnen bepalen. Het grondverzet situeert zich ter hoogte van een terrein gelegen langs de Domstraat te Willebringen (Boutersem) en gebeurt in het kader van de bouw van een nieuwe kleinschalige waterzuiveringsinstallatie (KWZI). Op dit ogenblik is de onderzoekslocatie in gebruik als agrarisch gebied. Het geraamde grondverzet bedraagt m 3. Dit verslag voldoet aan de voorwaarden van de recentste versies van de Codes van Goede Praktijk voor het afbakenen van een kadastrale werkzone, voor gebruik van uitgegraven bodem binnen een kadastrale werkzone, voor het afbakenen van een zone voor gebruik ter plaatse en voor gebruik van uitgegraven bodem binnen een zone voor gebruik ter plaatse, en Standaardprocedures voor de opmaak van een technisch verslag en voor studie van de ontvangende grond, uitgevaardigd door de OVAM in het kader van VLAREBO, Hoofdstuk XIII, Art. 163, 164, 166, 167, 180 en 181 (14/12/2007). Het veldwerk gebeurt onder leiding van een projectleider van Technum door een onderaannemer erkend als aannemer van werken in de ondercategorie G.1. Tijdens de uitvoering worden de richtlijnen gerespecteerd zoals beschreven in het CMA (Compendium voor Monsterneming en Analyse). De analyses worden uitgevoerd door een geaccrediteerd en door OVAM erkend laboratorium volgens de methodes die in het CMA zijn vastgesteld of volgens een methode die door de OVAM gelijkwaardig wordt verklaard. Technum kan niet aansprakelijk gesteld worden voor de kwaliteit van de uitgegraven gronden ook al wijkt deze af van de in het technisch verslag aangegeven kwaliteit. PAD: K:\BEMI\BA\AQUAFIN\P \4stu\45mho\studierapport\sr001smu_technisch verslag.docx

95 TECHNISCH VERSLAG BIJ GRONDVERZET VOORSTUDIE 2.1 Administratief onderzoek Het administratief onderzoek levert gegevens m.b.t. de identificatie van de grond, waar de bodem uitgegraven werd of zal worden (o.a. adres, lambertcoördinaten, kadastrale gegevens, ), de identiteit van de eigenaar(s) van de grond waar de bodem uitgegraven werd of zal worden, de identiteit van de initiatiefnemer grondverzet, het bestemmingstype en de ligging in een waterwingebied of beschermingszone type I, II of III aan Erkende bodemsaneringsdeskundige Dit technisch verslag werd opgesteld door erkende bodemsaneringsdeskundige: Erkende bodemsaneringsdeskundige Naam Tractebel Engineering N.V Adres Ilgatlaan 23 Postcode & plaats 3500 Hasselt Telefoonnr Faxnr Contactpersoon Dhr. S. Mulders (projectleider, ), Erkenning Type II Grondbanknummer 2004/ Initiatiefnemer grondverzet Initiatiefnemer grondverzet Naam Aquafin N.V. Adres Dijkstraat 8 Postcode & Plaats 2630 Aartselaar Eigenaar Eigenaar uit te graven / uitgegraven gronden Naam Aquafin N.V. Adres Dijkstraat 8 Postcode & Plaats 2630 Aartselaar PAD: K:\BEMI\BA\AQUAFIN\P \4stu\45mho\studierapport\sr001smu_technisch verslag.docx

96 TECHNISCH VERSLAG BIJ GRONDVERZET Gegevens onderzoekslocatie Gegevens onderzoekslocatie Kadastraal perceel Straat & nr. Postcode & plaats Bestemmingstype 332 B Domstraat 3370 Willebringen (Boutersem) II Lambertcoördinaten Begin X : m Eind X : m Waterwingebieden en beschermings-zones Y : m Y : m Begin X : m Eind X : m Y : m Y : m Het terrein ligt niet in een waterwingebied of een beschermingszone type I, II of III. 2.2 Historisch onderzoek Het historisch onderzoek heeft als doel om na te gaan of de uitgegraven of de uit te graven bodem afkomstig is van een verdachte of van een niet-verdachte grond. In het onderzoek wordt nagegaan welke stoffen verdacht zijn en waar de verdachte zones voorkomen. Op basis van de beschikbare informatie, kan besloten worden dat er op de onderzoekslocatie, of in de onmiddellijke omgeving ervan, geen verdachte activiteiten plaatsvinden of hebben plaatsgevonden. Er konden op basis van organoleptische waarnemingen tijdens het terreinbezoek geen verdachte zones geïdentificeerd worden. 2.3 Beknopte beschrijving van de grondwerken en volumeschatting Het grondverzet wordt geschat op een volume van m³ en gebeurt in het kader van de bouw van een nieuwe kleinschalige waterzuiveringsinstallatie (KWZI). PAD: K:\BEMI\BA\AQUAFIN\P \4stu\45mho\studierapport\sr001smu_technisch verslag.docx

97 TECHNISCH VERSLAG BIJ GRONDVERZET ONDERZOEKSSTRATEGIE Aan de hand van het historisch onderzoek, de volumeschatting en de specifieke situatie op het terrein maakt de bodemsaneringsdeskundige een onderzoeksstrategie op. De onderzoeksstrategie heeft tot doel de milieuhygiënische kwaliteit van de uitgegraven of uit te graven bodem en het ruimtelijk voorkomen van de verschillende partijen met een verschillende milieuhygiënische kwaliteit te bepalen. De voorgestelde richtlijnen gelden als een minimale strategie. Het is de taak van de bodemsaneringsdeskundige om, met het oog op het gebruik van de uitgegraven bodem, met de gebruikte onderzoeksstrategie een voldoende inzicht in de bodemkwaliteit te verkrijgen. Indien nodig zal de erkende bodemsaneringsdeskundige aanvullende onderzoeksverrichtingen uitvoeren. Bovenop de beperkte systematische controle van de bodem, worden de verdachte punten en verdachte zones afzonderlijk gecontroleerd. Bij het toepassen van de onderzoeksstrategie is het dan ook van belang om alle verdachte zones en verdachte punten vooraf te lokaliseren (cfr. historisch onderzoek). 3.1 Aantal te boren meters De boringen worden gelijkmatig verdeeld over de te onderzoeken volumes bodem. De erkende bodemsaneringsdeskundige kan bij de verdeling rekening houden met de verschillende graad van verdachtheid van de verschillende entiteiten (bv. de bovenste laag onder een bestaande wegenis, ). Het aantal te boren meters wordt als volgt bepaald: B = 3 x Y/(0,02*Y+750) (uitgedrukt in meter) Waarbij: B = aantal lopende te boren meters. Y = volume (m³) van de te controleren partij bodem 3.2 Aantal te analyseren mengmonsters Het aantal te analyseren mengmonsters voor bouwprojecten en lijntrajecten wordt bepaald aan de hand van volgende vergelijking: A = Y/(0,02*Y+750) (af te ronden naar de bovenliggende eenheid) Waarbij: A = aantal te analyseren mengmonsters Y = volume (m³) van de te controleren partij bodem PAD: K:\BEMI\BA\AQUAFIN\P \4stu\45mho\studierapport\sr001smu_technisch verslag.docx

98 TECHNISCH VERSLAG BIJ GRONDVERZET 7 22 Indien op de te onderzoeken gronden welbepaalde verdachte zones 1 met verdachte punten of verdachte materialen voorkomen, worden deze zones afzonderlijk onderzocht. Een verdachte zone wordt in functie van de relevantie van de verdachte zone ten opzichte van de uit te voeren grondwerken onderzocht. Het aantal bijkomende analyses wordt bepaald volgens de richtlijnen van de Standaardprocedure voor oriënterend bodemonderzoek (OVAM, oktober 2011). 3.3 Overzicht minimaal aantal boringen en analyses Zone Volume uit te graven grond (m³) Diepte uitgraving (m) Aantal te boren meters Aantal te analyseren mengmonsters max. 4, Een verdachte zone wordt gedefinieerd als een technisch geheel waarin potentiële verontreinigingsbronnen aanwezig zijn of waren of een zone waarin reeds verontreiniging werd vastgesteld. PAD: K:\BEMI\BA\AQUAFIN\P \4stu\45mho\studierapport\sr001smu_technisch verslag.docx

99 TECHNISCH VERSLAG BIJ GRONDVERZET BEMONSTERING EN ANALYSES 4.1 Veldwerk Het veldwerk werd uitgevoerd door: Boorfirma Naam Abesim BVBA Straat & nr. Europalaan 26 Postcode & plaats 9800 Deinze Telefoonnr Faxnr. / Contactpersoon Erkenning mevr. Ann Waeytens info@abesim.com Aannemer van werken in de ondercategorie G.1. De stalen werden genomen op 23 oktober Zone Boring Diepte (m-mv) Locatie boringen 1, bestemmingstype II BM1 BM2 BM3 BM4 BM5 BM6 BM7 2,5 3,5 4,5 1 0,5 0,5 1 ter hoogte van aan te leggen leidingen en wegenis ter hoogte van aan te leggen bergingsbekken ter hoogte van aan te leggen influentpompput, voorbezinktanks en biorotoren ter hoogte van aan te leggen rietveld ter hoogte van aan te leggen rietveld ter hoogte van aan te leggen RWA gracht ter hoogte van aan te leggen leidingen Tijdens het uitvoeren van de boringen werden geen organoleptische afwijkingen vastgesteld. De boorprofielen werden opgenomen in bijlage 1. Het betreft hier overwegend leemgronden. PAD: K:\BEMI\BA\AQUAFIN\P \4stu\45mho\studierapport\sr001smu_technisch verslag.docx

100 TECHNISCH VERSLAG BIJ GRONDVERZET Laboratoriumonderzoek De analyses werden uitgevoerd door: Laboratorium Naam Eurofins Belgium N.V. Straat & nr. Venecoweg 5 Postcode & plaats 9810 Nazareth Telefoonnr Faxnr Contactpersoon Erkenning Mevr. Mieke Gurdebeke miekegurdebeke@eurofins.be Parameterpakket M Samenstelling van de mengmonsters: Mengmonster Staalname (m-mv) Reden monsterselectie/ organoleptische waarneming Uitgevoerde analyses BM1 (0-0,3) BM2 (0-0,3) BM3 (0-0,3) MM1 BM4 (0-0,3) bovenste horizont M-SAP grondverzet BM5 (0-0,3) BM6 (0-0,3) BM7 (0-0,3) BM1 (0,3-1) BM2 (0,3-1) BM3 (0,3-1) MM2 BM4 (0,3-1) onverdachte horizont M-SAP grondverzet BM5 (0,3-0,5) BM6 (0,3-0,5) BM7 (0,3-1) BM1 (1-2,5) MM3 BM2 (1-3,5) onverdachte horizont M-SAP grondverzet BM3 (1-4,5) De samenstelling van de mengstalen is representatief voor de uit te graven/reeds uitgegraven bodem. Alle verdachte parameters werden opgenomen in het SAP-pakket. De toegepaste analysemethode is terug te vinden in bijlage 2 : Analysecertificaten. PAD: K:\BEMI\BA\AQUAFIN\P \4stu\45mho\studierapport\sr001smu_technisch verslag.docx

101 TECHNISCH VERSLAG BIJ GRONDVERZET EVALUATIE EN INTERPRETATIE VAN DE ANALYSERESULTATEN 5.1 Normering Algemeen De resultaten worden getoetst aan de normen opgenomen in bijlagen IV, V, VI en VII van VLAREBO (14/12/2007). Na toetsing kan er een uitspraak gedaan worden over gebruik als bodem binnen de kadastrale werkzone, gebruik als bodem buiten de kadastrale werkzone en voor bouwkundig bodemgebruik of in vormvast product. Volgens Art van VLAREBO kan uitgegraven bodem die concentraties van stoffen bevat die lager zijn dan of gelijk zijn aan de waarden, vermeld in bijlage V, vrij als bodem worden gebruikt. Uitgegraven bodem die concentraties van stoffen bevat die hoger zijn dan de waarden, vermeld in bijlage V, of waarvan men weet of redelijkerwijs kan aannemen dat hij verontreinigende stoffen bevat die niet vermeld zijn in bijlage V, kan als bodem worden gebruikt onder de vijf volgende voorwaarden: - er wordt geen bijkomende verontreiniging in het grondwater veroorzaakt; - de mogelijke blootstelling aan de verontreinigende stoffen levert geen bijkomend risico op; - de concentraties van stoffen in de uitgegraven bodem zijn lager dan of gelijk aan 80% van de overeenstemmende bodemsaneringsnormen van het bestemmingstype waaronder de ontvangende grond wordt ingedeeld overeenkomstig de bepalingen van bijlage IV; - de gemiddelde concentraties van stoffen in de uitgegraven bodem zijn lager dan of gelijk aan de concentraties in de ontvangende grond. Voor de opvulling van een vergunde groeve of graverij kan hiervan afgeweken worden tot maximaal de waarden van bijlage IV voor bestemmingstype III; - De uitgegraven bodem wordt voor het gebruik als bodem gereinigd door gebruik te maken van de beste beschikbare technieken die geen overmatig hoge kosten met zich meebrengen als hij concentraties van stoffen bevat die hoger zijn dan de waarden van bijlage IV voor bestemmingstype III of als hij concentraties van verontreinigende stoffen bevat die niet vermeld zijn in bijlage V, waardoor hij niet aan de voorwaarden, hierboven vermeld in punt 1 en 2, voor gebruik als bodem voldoet. Als de uitgegraven bodem niet reinigbaar is door gebruik te maken van de best beschikbare technieken die geen overmatige kosten met zich meebrengen, wordt de uitgegraven bodem verwijderd. De uitgegraven bodem kan alleen als bodem worden gebruikt, op voorwaarde dat het gehalte aan stenen die niet van nature aanwezig zijn, maximaal vijf massaprocent bedraagt, de afmeting van de stenen die niet van nature aanwezig zijn, niet groter is van 50 mm, en het gehalte aan andere bodemvreemde materialen maximaal 1 massa- en volumeprocent bedraagt Binnen de kadastrale werkzone Volgens Art. 164 van VLAREBO is het gebruik van uitgegraven bodem als bodem binnen een kadastrale werkzone toegestaan onder de volgende voorwaarden: - uitgegraven bodem met concentraties van stoffen die lager zijn dan of gelijk zijn aan 80% van de overeenstemmende bodemsaneringsnormen van het bestemmingstype waaronder de ontvangende grond wordt ingedeeld, overeenkomstig de bepalingen van bijlage IV, kan binnen de kadastrale werkzone vrij worden gebruikt,; - uitgegraven bodem met concentraties van stoffen die hoger zijn dan 80 % van de overeenstemmende bodemsaneringsnormen van het bestemmingstype waaronder de ontvangende grond wordt ingedeeld overeenkomstig de bepalingen van bijlage IV, of waarvan men weet of redelijkerwijs kan aannemen dat hij verontreinigende stoffen bevat die niet vermeld zijn in bijlage IV, kan binnen de kadastrale werkzone gebruikt worden onder de volgende voorwaarden: - er wordt geen bijkomende verontreiniging van het grondwater veroorzaakt; - de mogelijke blootstelling aan de verontreinigende stoffen levert geen bijkomend risico op; PAD: K:\BEMI\BA\AQUAFIN\P \4stu\45mho\studierapport\sr001smu_technisch verslag.docx

102 TECHNISCH VERSLAG BIJ GRONDVERZET de uitgegraven bodem wordt gebuikt volgens een code van goede praktijk. De uitgegraven bodem mag alleen als bodem gebruikt worden binnen de kadastrale werkzone op voorwaarde dat het gehalte aan bodemvreemde materialen, andere dan stenen of steenachtig materiaal, maximaal 1 massa- en volumeprocent bedraagt. Tabel: Gebruik als bodem conform VLAREBO (14/12/2007) Gebruik binnen de kadastrale werkzone Voorwaarde X 80 % BSNi X > 80 % BSNi Y Wijze van toepassing als bodem Vrij gebruik Gebruik mits toepassing code van goede praktijk van de OVAM Gebruik mits studie ontvangende grond* * De studie van de ontvangende grond bepaalt op basis van de kenmerken van de ontvangende grond de kenmerken waaraan de aangevoerde uitgegraven bodem moet voldoen opdat het gebruik ervan als bodem geen bijkomende verontreiniging in het grondwater kan veroorzaken en mogelijke blootstelling aan de verontreinigende stoffen geen bijkomend risico oplevert op de ontvangende grond. X: gemeten concentratie Y: gemeten concentratie niet-genormeerde verontreinigde stof waarvan men weet of behoort te weten dat deze aanwezig is in de uitgegraven bodem Buiten de kadastrale werkzone Volgens Art van VLAREBO kan uitgegraven bodem die concentraties van stoffen bevat die lager zijn dan of gelijk zijn aan de waarden voor vrij gebruik, vermeld in bijlage V, vrij als bodem worden gebruikt buiten de kadastrale werkzone. Indien de waarden voor vrij gebruik, vermeld in bijlage V, overschreden worden dan kan de bodem buiten de kadastrale werkzone gebruikt worden als bodem mits studie van de ontvangende grond onder voorwaarde dat de aangetroffen concentraties aan parameters steeds lager zijn dan 80 % van de bodemsaneringsnormen van het bestemmingstype van de ontvangende grond. Tevens dienen de aangetroffen concentraties van de uitgegraven grond lager te zijn dan deze in de ontvangende grond. Wanneer er in de uitgegraven bodem voor de gemeten parameters overschrijdingen van de bodemsaneringsnormen van bestemmingstype III worden gemeten dan dient de bodem vóór gebruik gereinigd te worden door gebruik te maken van de beste beschikbare technieken die geen overmatig hoge kosten met zich meebrengen. Als de uitgegraven bodem niet reinigbaar is door gebruik te maken van de best beschikbare technieken die geen overmatige kosten met zich meebrengen, wordt de uitgegraven bodem verwijderd. De uitgegraven bodem kan alleen als bodem worden gebruikt, op voorwaarde dat het gehalte aan stenen die niet van nature aanwezig zijn, maximaal vijf massaprocent bedraagt, de afmeting van de stenen die niet van nature aanwezig zijn, niet groter is van 50 mm, en het gehalte aan andere bodemvreemde materialen maximaal 1 massa- en volumeprocent bedraagt. PAD: K:\BEMI\BA\AQUAFIN\P \4stu\45mho\studierapport\sr001smu_technisch verslag.docx

103 TECHNISCH VERSLAG BIJ GRONDVERZET Tabel: Gebruik als bodem conform VLAREBO (14/12/2007) Gebruik buiten de kadastrale werkzone Voorwaarde X WVG WVG < X BSN III Wijze van toepassing als bodem Vrij gebruik Gebruik als bodem mits studie ontvangende grond* WVG < X = 80 % BSN I/II Gebruik als bodem in I t.e.m. V mits studie ontvangende grond* 80 % BSN I/II < X 80 % BSN III 80 % BSN III < X 80 % BSN IV 80 % BSN IV < X 80 % BSN V Gebruik als bodem in III t.e.m. V mits studie ontvangende grond* Gebruik als bodem in IV t.e.m. V mits studie ontvangende grond* Gebruik als bodem in V mits studie ontvangende grond* X > BSN III Y Geen gebruik mogelijk Gebruik als bodem mits studie ontvangende grond* * De studie van de ontvangende grond bepaalt op basis van de kenmerken van de ontvangende grond de kenmerken waaraan de aangevoerde uitgegraven bodem moet voldoen opdat het gebruik ervan als bodem geen bijkomende verontreiniging in het grondwater kan veroorzaken en mogelijke blootstelling aan de verontreinigende stoffen geen bijkomend risico oplevert op de ontvangende grond. X: gemeten concentratie Y: gemeten concentratie niet-genormeerde verontreinigde stof waarvan men weet of behoort te weten dat deze aanwezig is in de uitgegraven bodem WVG: waarde vrij gebruik cfr. bijlage V VLAREBO BSNi: bodemsaneringsnorm bestemmingstype i cfr. Bijlage IV VLAREBO Gebruik van uitgegraven bodem voor bouwkundig bodemgebruik of in een vormvast product Volgens Art. 168 van VLAREBO kan uitgegraven bodem die concentraties van stoffen bevat die lager zijn dan of gelijk zijn aan de waarden vermeld in bijlage V vrij gebruikt worden voor bouwkundig bodemgebruik of in een vormvast product. Overschrijden de aangetroffen concentraties van stoffen de waarden uit bijlage V dan is gebruik van de uitgegraven bodem voor bouwkundig bodemgebruik of in een vormvast product onder de drie volgende voorwaarden: - de concentraties van stoffen in de uitgegraven bodem zijn lager dan of gelijk aan de waarden vermeld in bijlage VI; - de uitloogbaarheidswaarden van stoffen in de uitgegraven bodem zijn lager dan of gelijk aan de uitloogbaarheidswaarden, vermeld in bijlage VII; - de uitgegraven bodem wordt voor het gebruik voor bouwkundig bodemgebruik of in een vormvast product gereinigd door gebruik te maken van de beste beschikbare technieken die geen overmatig hoge kosten met zich meebrengen, indien hij concentraties van stoffen bevat die hoger zijn dan de waarden, vermeld in bijlage VI. Indien de uitgegraven bodem niet reinigbaar is door gebruik te maken van de beste beschikbare technieken die geen overmatige hoge kosten met zich meebrengen, wordt de uitgegraven bodem verwijderd. Uitgegraven bodem waarvan men weet of redelijkerwijs kan aannemen dat hij verontreinigende stoffen bevat die niet vermeld zijn in bijlage V kan worden gebruikt voor bouwkundig gebruik of in een vormvast product onder de twee volgende voorwaarden: - het gebruik van de uitgegraven bodem kan geen bijkomende verontreiniging van het grondwater veroorzaken, - mogelijke blootstelling aan de verontreinigende stoffen levert geen bijkomend risico op. PAD: K:\BEMI\BA\AQUAFIN\P \4stu\45mho\studierapport\sr001smu_technisch verslag.docx

104 TECHNISCH VERSLAG BIJ GRONDVERZET Verder mag het gehalte aan bodemvreemde materialen, andere dan stenen of steenachtige materialen, maximaal 1 massa-en volumeprocent bedragen. Tabel: Bouwkundig bodemgebruik of in een vormvast product conform VLAREBO (14/12/2007) Bouwkundig bodemgebruik of in een vormvast product Voorwaarde X WVG WVG < X bijlage VI VLAREBO Wijze van toepassing Vrij gebruik binnen een bouwkundige of vormvaste toepassing Gebruik binnen een bouwkundige of vormvaste toepassing mits uitloogproef Y bijlage VII VLAREBO Gebruik binnen een bouwkundige of vormvaste toepassing Y > bijlage VII VLAREBO Gebruik mits aanvullend onderzoek X > bijlage VI VLAREBO Gebruik niet mogelijk X: gemeten concentratie Y: gemeten concentratie van uitloogproef WVG: waarde vrij gebruik cfr. bijlage V VLAREBO 5.2 Toetsing en interpretatie analyseresultaten Voor de toetsingstabellen van de analyseresultaten wordt verwezen naar bijlage Samenvattende tabel In onderstaande tabel wordt een overzicht gegeven van de samenstelling van de mengmonsters en de toepassingsmogelijkheden van de gronden als bodem of bouwkundig bodemgebruik. Mengmonster Staalname (m-mv) Code Omschrijving BM1 (0-0,3) MM1 BM2 (0-0,3) BM3 (0-0,3) BM4 (0-0,3) BM5 (0-0,3) BM6 (0-0,3) 211 De grond kan zowel binnen als buiten de KWZ in bestemmingstype I t.e.m. V gebruikt worden. De grond kan als bouwkundig bodemgebruik of in vormvast product toegepast worden. BM7 (0-0,3) BM1 (0,3-1) MM2 BM2 (0,3-1) BM3 (0,3-1) BM4 (0,3-1) BM5 (0,3-0,5) BM6 (0,3-0,5) 211 De grond kan zowel binnen als buiten de KWZ in bestemmingstype I t.e.m. V gebruikt worden. De grond kan als bouwkundig bodemgebruik of in vormvast product toegepast worden. BM7 (0,3-1) PAD: K:\BEMI\BA\AQUAFIN\P \4stu\45mho\studierapport\sr001smu_technisch verslag.docx

105 TECHNISCH VERSLAG BIJ GRONDVERZET MM3 BM1 (1-2,5) BM2 (1-3,5) BM3 (1-4,5) 211 De grond kan zowel binnen als buiten de KWZ in bestemmingstype I t.e.m. V gebruikt worden. De grond kan als bouwkundig bodemgebruik of in vormvast product toegepast worden Kadastrale werkzone De volledige onderzoekslocatie kan op basis van de vastgestelde kwaliteit van de gronden en het terreingebruik afgebakend worden als zijnde één kadastrale werkzone. PAD: K:\BEMI\BA\AQUAFIN\P \4stu\45mho\studierapport\sr001smu_technisch verslag.docx

106 TECHNISCH VERSLAG BIJ GRONDVERZET BESLUIT Samenvattend kunnen we besluiten dat: - De gronden uit de horizont van 0 tot 4,5 m-mv in kadastrale werkzone 1 worden beschouwd als bodem met code 211. Deze gronden kunnen vrij gebruikt worden binnen de kadastrale werkzone. Buiten de kadastrale werkzone kunnen ze vrij gebruikt worden als bodem in bestemmingstype I t.e.m. V. Vermits de concentraties de waarden voor vrij gebruik niet overschrijden kunnen deze gronden als bouwkundig bodemgebruik of in vormvast product toegepast worden. - Verder dient er nog opgemerkt te worden dat naar alle waarschijnlijkheid het gehalte aan stenen dat niet op natuurlijke wijze aanwezig is kleiner dan 5 massaprocent is en dat de afmeting niet groter dan 5 cm is. Het gehalte aan bodemvreemde materialen bedraagt minder dan 1 massa- en volumeprocent. Begeleiding van de bodemsaneringsdeskundige tijdens het uitvoeren van de werken wordt niet noodzakelijk geacht. Tijdens het onderzoek werden voldoende gegevens verzameld om een uitspraak te kunnen doen over de volledige onderzoekslocatie. Er zijn, noch organoleptisch, noch analytisch sterke verontreinigingen aangetroffen. Bijkomend milieuonderzoek lijkt ons niet noodzakelijk. Gezien de huidige gegevens zijn er geen aanwijzingen dat er zal moeten worden overgegaan tot bodemsanering. PAD: K:\BEMI\BA\AQUAFIN\P \4stu\45mho\studierapport\sr001smu_technisch verslag.docx

107 TECHNISCH VERSLAG BIJ GRONDVERZET VERKLARING ERKENDE BODEMSANERINGSDESKUNDIGE Ondergetekende bevestigt dat bij de uitvoering van het milieuhygiënisch onderzoek van de uitgegraven bodem op basis waarvan dit technisch verslag werd opgemaakt, werd bemonsterd en geanalyseerd overeenkomstig de bepalingen van VLAREBO, Hoofdstuk XIII. Bij de opmaak van het uitgravingsplan, dat zal opgenomen worden in het bestek/aannemingscontract, dient de opdrachtgever/bouwheer de grenzen van het zoneringsplan te respecteren. Ondergetekende verklaart dat de gegevens opgenomen in dit verslag stroken met de huidige toestand van het terrein en bevestigt dat de bekomen gegevens (in alle redelijkheid) voldoende garanties bieden voor de beschreven bodemkwaliteit. Ondergetekende verklaart tevens dat hij weet heeft van het feit dat de vzw Grondbank gegevens die teveel worden aangeleverd niet zal controleren en dus ook niet kan instaan voor de juistheid ervan, zelfs niet na nazicht. Een kopie van dit technisch verslag en haar bijlagen dient gedurende 8 jaar bij de erkende bodemsaneringsdeskundige bewaard te worden. Gedaan te Hasselt op 25 november Naam en handtekening erkende bodemsaneringsdeskundige (voorafgegaan door de handgeschreven vermelding gelezen en goedgekeurd ) Dhr. Stijn Mulders Projectleider Bodemsanering PAD: K:\BEMI\BA\AQUAFIN\P \4stu\45mho\studierapport\sr001smu_technisch verslag.docx

108 TECHNISCH VERSLAG BIJ GRONDVERZET BIJLAGEN 8.1 Boorprofielen PAD: K:\BEMI\BA\AQUAFIN\P \4stu\45mho\studierapport\sr001smu_technisch verslag.docx

109 Projectcode: E14/2939 Projectnaam: RWZI Willebringen Boring: 1 Boring: 2 Datum: X: Y: GWS: Opmerking: PO 2 - PO 3 - PO weiland Leem, sterk zandig, neutraalbruin, Edelmanboor Leem, matig zandig, beigebruin, Edelmanboor Leem, zwak zandig, beigebruin, Edelmanboor Datum: X: Y: GWS: Opmerking: PO 2 - PO 3 - PO weiland Leem, sterk zandig, neutraalbruin, Edelmanboor Leem, matig zandig, beige, Edelmanboor Leem, sterk zandig, beige, Edelmanboor PO -100 Leem, zwak zandig, beige, Edelmanboor, matig vast PO -100 Leem, matig zandig, beige, Edelmanboor PO -150 Leem, zwak zandig, geelbeige, Edelmanboor, slap PO -150 Leem, matig zandig, beige, Edelmanboor, matig vast PO -200 Leem, zwak zandig, geelbeige, Edelmanboor, slap Leem, zwak zandig, beige, Edelmanboor, slap PO PO -300 Leem, zwak zandig, beige, Edelmanboor, slap Boring: 3-1 Boring: 3-2 Datum: X: Y: GWS: Opmerking: PO 2 - PO 3 - PO weiland Leem, matig zandig, bruin, Edelmanboor Leem, matig zandig, beige, Edelmanboor Leem, sterk zandig, beige, Edelmanboor Datum: X: Y: GWS: Opmerking: PO Leem, zwak zandig, geelbeige, Ramguts, slap PO -100 Leem, zwak zandig, geelbeige, Ramguts, matig vast PO -150 Leem, zwak zandig, geelbeige, Ramguts, matig vast Leem, matig zandig, geelbeige, Ramguts, slap PO Leem, zwak zandig, geelbeige, Ramguts, slap PO PO Leem, zwak zandig, geelbeige, Ramguts, slap Pagina 1 / 2

110 Projectcode: E14/2939 Projectnaam: RWZI Willebringen Boring: 4 Boring: 5 Datum: X: Y: GWS: Opmerking: PO 2 - PO 3 - PO weiland Leem, zwak zandig, lichtbruin, Edelmanboor Leem, beigegeel, Edelmanboor Leem, zwak zandig, beigegeel, Edelmanboor Datum: X: Y: GWS: Opmerking: PO 2 - PO weiland Leem, zwak zandig, lichtbruin, Edelmanboor Leem, sterk zandig, donkerbeige, Edelmanboor Boring: 6 Boring: 7 Datum: X: Y: GWS: Opmerking: PO 2 - PO weiland Leem, zwak zandig, lichtbruin, Edelmanboor Leem, bruin, Edelmanboor Datum: X: Y: GWS: Opmerking: PO 2 - PO 3 - PO weiland Zand, matig fijn, sterk siltig, lichtbruin, Edelmanboor Zand, matig fijn, uiterst siltig, beige, Edelmanboor Zand, matig fijn, uiterst siltig, geelbeige, Edelmanboor Pagina 2 / 2

111 TECHNISCH VERSLAG BIJ GRONDVERZET Analysecertificaten PAD: K:\BEMI\BA\AQUAFIN\P \4stu\45mho\studierapport\sr001smu_technisch verslag.docx

112 ABESIM b.v.b.a (Vlaanderen) T.a.v. AW Waeytens Europalaan 26 B-9800 DEINZE BELGIË Analysecertificaat Datum: Hierbij ontvangt u de resultaten van het navolgende laboratoriumonderzoek. Certificaatnummer/Versie /1 Uw project/verslagnummer E14/2939 Uw projectnaam RWZI Willebringen Uw ordernummer Monster(s) ontvangen Dit certificaat mag uitsluitend in zijn geheel worden gereproduceerd. De grondmonsters worden tot 6 weken na datum ontvangst bewaard en watermonsters tot 2 weken na datum ontvangst. Zonder tegenbericht worden de monsters nadien afgevoerd. Indien de monsters langer bewaard dienen te blijven verzoeken wij U dit exemplaar uiterlijk 1 week voor afloop van de standaardbewaarperiode ondertekend aan ons te retourneren. Voor de kosten van het langer bewaren van monsters verwijzen wij naar de prijslijst. Bewaren tot: Datum: Naam: Handtekening: Wij vertrouwen erop uw opdracht hiermee naar verwachting te hebben uitgevoerd, mocht U naar aanleiding van dit analysecertificaat nog vragen hebben verzoeken wij U contact op te nemen met de afdeling Verkoop en Advies. Met vriendelijke groet, Eurofins Analytico B.V. Ing. A. Veldhuizen Technical Manager Eurofins Analytico B.V. Gildeweg NB Barneveld P.O. Box AL Barneveld NL Tel. +31 (0) BNP Paribas S.A Fax +31 (0) VAT/BTW No. NL B01 info-env@eurofins.nlkvk No Site IBAN: NL71BNPA BIC: BNPANL2A Eurofins Analytico B.V. is ISO 14001: 2004 gecertificeerd door TÜV en erkend door het Vlaamse Gewest (OVAM en Dep. LNE), het Brusselse Gewest (BIM), het Waalse Gewest (DGRNE-OWD) en door de overheden van Frankrijk en Luxemburg (MEV).

113 Analysecertificaat Uw project/verslagnummer Uw projectnaam Uw ordernummer Monsternemer Monstermatrix Projectcode E14/2939 RWZI Willebringen Grond; Grond Vlaanderen/BHG Abesim Aquafin Certificaatnummer/Versie Startdatum Rapportagedatum Bijlage Pagina / /13:21 A,V 1/2 Analyse Eenheid Voorbehandeling Ontsluiting cf [CMA 2/II/A.3.2] Uitgevoerd Uitgevoerd Uitgevoerd Bodemkundige analyses Q Droge stof % (m/m) Organisch koolstof Organisch materiaal (chemische oxidatie) Klei <2 µm Metalen g C/kg ds % (m/m) ds % Q Arseen (As) mg/kg ds 11 <10 10 Q Cadmium (Cd) mg/kg ds Q Chroom (Cr) mg/kg ds Q Koper (Cu) mg/kg ds Kwik (Hg) mg/kg ds <0.10 <0.10 <0.10 Q Nikkel (Ni) mg/kg ds Q Lood (Pb) mg/kg ds Q Zink (Zn) mg/kg ds Minerale olie Minerale olie (C10-C12) Minerale olie (C12-C20) Minerale olie (C20-C30) Minerale olie (C30-C40) Minerale olie (C10-C40) mg/kg ds < <4.0 mg/kg ds <15 <15 <15 mg/kg ds <15 <15 <15 mg/kg ds <16 <16 <16 mg/kg ds <50 <50 <50 Polycyclische Aromatische Koolwaterstoffen, PAK Naftaleen Acenaftyleen Acenafteen Fluoreen Fenanthreen Anthraceen Fluorantheen mg/kg ds <0.010 <0.010 mg/kg ds <0.010 <0.010 <0.010 mg/kg ds <0.010 <0.010 <0.010 mg/kg ds <0.010 <0.010 <0.010 mg/kg ds <0.010 <0.010 mg/kg ds <0.010 <0.010 <0.010 mg/kg ds <0.010 <0.010 Nr Monsteromschrijving MM1 1 (0-30) 2 (0-30) 3 (0-30) 4 (0-30) 5 (0-30) 6 (0-30) 7 (0-30) Datum monstername Monster nr. 23-Oct MM2 1 (30-50) 1 (50-100) 2 (30-50) 2 (50-100) 3 (30-50) 3 (50-100) 4 (30-50) 4 (50-100) 23-Oct (30-50) MM3 1 ( ) 1 ( ) 1 ( ) 2 ( ) 2 ( ) 2 ( ) 2 ( ) 23-Oct ( ) Eurofins Analytico B.V. Q: door RvA geaccrediteerde verrichting A: AP04 erkende verrichting S: AS 3000 erkende verrichting Dit certificaat mag uitsluitend in zijn geheel worden gereproduceerd. Gildeweg NB Barneveld P.O. Box AL Barneveld NL Tel. +31 (0) Fax +31 (0) info-env@eurofins.nl Site BNP Paribas S.A VAT/BTW No. NL B01 KvK No IBAN: NL71BNPA BIC: BNPANL2A Eurofins Analytico B.V. is ISO 14001: 2004 gecertificeerd door TÜV en erkend door het Vlaamse Gewest (OVAM en Dep. LNE), het Brusselse Gewest (BIM), het Waalse Gewest (DGRNE-OWD) en door de overheden van Frankrijk en Luxemburg (MEV). TESTEN RvA L010

114 Analysecertificaat Uw project/verslagnummer Uw projectnaam Uw ordernummer Monsternemer Monstermatrix Projectcode E14/2939 RWZI Willebringen Grond; Grond Vlaanderen/BHG Abesim Aquafin Certificaatnummer/Versie Startdatum Rapportagedatum Bijlage Pagina / /13:21 A,V 2/2 Analyse Eenheid Pyreen Benzo(a)anthraceen Chryseen Benzo(b)fluorantheen Benzo(k)fluorantheen Benzo(a)pyreen Dibenzo(ah)antraceen Benzo(ghi)peryleen Indeno(123-cd)pyreen PAK Totaal OVAM (10) PAK totaal EPA (16) mg/kg ds <0.010 <0.010 mg/kg ds <0.010 <0.010 mg/kg ds <0.010 <0.010 mg/kg ds <0.020 <0.020 mg/kg ds <0.020 <0.020 <0.020 mg/kg ds <0.010 <0.010 mg/kg ds <0.010 <0.010 <0.010 mg/kg ds <0.010 <0.010 mg/kg ds <0.010 <0.010 mg/kg ds 0.18 <0.12 <0.12 mg/kg ds 0.20 <0.18 <0.18 Fysisch-chemische analyses Meettemperatuur (ph-kcl) C Q Zuurgraad (ph-kcl) Nr Monsteromschrijving MM1 1 (0-30) 2 (0-30) 3 (0-30) 4 (0-30) 5 (0-30) 6 (0-30) 7 (0-30) Datum monstername Monster nr. 23-Oct MM2 1 (30-50) 1 (50-100) 2 (30-50) 2 (50-100) 3 (30-50) 3 (50-100) 4 (30-50) 4 (50-100) 23-Oct (30-50) MM3 1 ( ) 1 ( ) 1 ( ) 2 ( ) 2 ( ) 2 ( ) 2 ( ) 23-Oct ( ) Eurofins Analytico B.V. Q: door RvA geaccrediteerde verrichting A: AP04 erkende verrichting S: AS 3000 erkende verrichting Dit certificaat mag uitsluitend in zijn geheel worden gereproduceerd. Akkoord Pr.coörd. VA Gildeweg NB Barneveld P.O. Box AL Barneveld NL Tel. +31 (0) Fax +31 (0) info-env@eurofins.nl Site BNP Paribas S.A VAT/BTW No. NL B01 KvK No IBAN: NL71BNPA BIC: BNPANL2A Eurofins Analytico B.V. is ISO 14001: 2004 gecertificeerd door TÜV en erkend door het Vlaamse Gewest (OVAM en Dep. LNE), het Brusselse Gewest (BIM), het Waalse Gewest (DGRNE-OWD) en door de overheden van Frankrijk en Luxemburg (MEV). TESTEN RvA L010

115 Bijlage (A) met deelmonsterinformatie behorende bij analysecertificaat /1 Pagina 1/1 Monster nr. Boornr Omschrijving Van Tot Barcode Monsteromschrijving MM1 1 (0-30) 2 (0-30) 3 (0-30) 4 (0-3 MM2 1 (30-50) 1 (50-100) 2 (30-50) 2 MM3 1 ( ) 1 ( ) 1 (200- Eurofins Analytico B.V. Gildeweg NB Barneveld P.O. Box AL Barneveld NL Tel. +31 (0) Fax +31 (0) info-env@eurofins.nl Site BNP Paribas S.A VAT/BTW No. NL B01 KvK No IBAN: NL71BNPA BIC: BNPANL2A Eurofins Analytico B.V. is ISO 14001: 2004 gecertificeerd door TÜV en erkend door het Vlaamse Gewest (OVAM en Dep. LNE), het Brusselse Gewest (BIM), het Waalse Gewest (DGRNE-OWD) en door de overheden van Frankrijk en Luxemburg (MEV).

116 . Bijlage (V) met methodeverwijzingen behorende bij analysecertificaat /1 Pagina 1/1 Analyse Methode Techniek Methode referentie Ontsluiting OVAM HF Droge Stof Organisch-stofgehalte (oxidimetrisch) Klei volgens OVAM Arseen (As) CMA Cadmium (Cd) CMA Chroom (Cr) CMA Koper (Cu) CMA Kwik (Hg) CMA Nikkel (Ni) CMA Lood (Pb) CMA Zink (Zn) CMA Minerale Olie (GC) OVAM PAK (OVAM/Vlarebo) Zuurgraad (ph-kcl) W2107 W0104 W2111 W2175 W0417 W0417 W0417 W0417 W0417 W0417 W0417 W0417 W0202 Microwave Gravimetrie Spectrometrie Sedimentatie ICP-AES ICP-AES ICP-AES ICP-AES ICP-AES ICP-AES ICP-AES ICP-AES GC-FID CMA/2/II/A.3 CMA 2/II/A.1(g) CMA 2/II/A.10 CMA/2/II/A.6 CMA 2/I/B.1 CMA 2/I/B.1 CMA 2/I/B.1 CMA 2/I/B.1 CMA/2/I/B.3 CMA 2/I/B.1 CMA 2/I/B.1 CMA 2/I/B.1 CMA 3/R.1 W0271 GC-MS CMA 3/B W0524 Potentiometrie CMA/2/II/A.20 ontw. Eurofins Analytico B.V. Gildeweg NB Barneveld P.O. Box AL Barneveld NL Tel. +31 (0) Fax +31 (0) Site BNP Paribas S.A VAT/BTW No. NL B01 KvK No IBAN: NL71BNPA BIC: BNPANL2A Eurofins Analytico B.V. is ISO 14001: 2004 gecertificeerd door TÜV en erkend door het Vlaamse Gewest (OVAM en Dep. LNE), het Brusselse Gewest (BIM), het Waalse Gewest (DGRNE-OWD) en door de overheden van Frankrijk en Luxemburg (MEV).

117 TECHNISCH VERSLAG BIJ GRONDVERZET Toetsingstabellen analyseresultaten PAD: K:\BEMI\BA\AQUAFIN\P \4stu\45mho\studierapport\sr001smu_technisch verslag.docx

118 Tabel 1. Analysemonster MM1 Datum Bestemmingstype II Driedelig nummer 211 Traject (cm-mv) 0-30 Humus (% ds) 1,8 Lutum (% ds) 16 ph-kcl 7,3 Monstersamenstelling Geur/waarnemingen WVG Bijlage 6 BSN II % BSN 80% BSN II RW SW OVERIG Organisch koolstof 10 g C/kg d Meettemperatuur ph-meting 20 C ph-kcl 7,3 - Droge stof 80,6 % m/m OVERIGE (ORGANISCHE) VERBINDINGEN Minerale olie C20 - C30 < 15 mg/kg ds Minerale olie C12 - C20 < 15 mg/kg ds Minerale olie C30 - C40 < 16 mg/kg ds Minerale olie C10 - C12 < 4 mg/kg ds Minerale olie C10 - C40 < 50 mg/kg ds , PAK PAK 10 OVAM 0,18 mg/kg ds Fluorantheen 0,025 mg/kg ds , ,20 Pyreen 0,019 mg/kg ds , ,10 Chryseen 0,028 mg/kg ds 5, ,0 0,28 8,0 0,15 Benzo(a)anthraceen 0,02 mg/kg ds 2,5 30 5,0 0,40 4,0 0,060 Benzo(a)pyreen 0,016 mg/kg ds 0,30 7,2 0,50 3,2 0,40 0,10 Benzo(k)fluorantheen < 0,02 mg/kg ds 0, ,0 2,0 0,80 0,20 Indeno-(1,2,3-c,d)pyreen 0,016 mg/kg ds 0, ,0 1,6 0,80 0,10 Benzo(g,h,i)peryleen 0,015 mg/kg ds , ,10 Benzo(b)fluorantheen 0,023 mg/kg ds 1,1 30 2,0 1,1 1,6 0,20 Dibenzo(a,h)anthraceen < 0,01 mg/kg ds 0,30 0,50 2,0 0,40 0,10 Acenaftyleen < 0,01 mg/kg ds 0,60 1,0 1,0 0,80 0,20 Acenafteen < 0,01 mg/kg ds 4,6 9,0 0,11 7,2 0,20 PAK 16 EPA 0,2 mg/kg ds Fluoreen < 0,01 mg/kg ds , ,10 Anthraceen < 0,01 mg/kg ds 1,5 3,0 0,33 2,4 0,10 Fenanthreen 0,02 mg/kg ds , ,080 Naftaleen 0,018 mg/kg ds 0, ,4 1,3 1,1 0,10 METALEN Lood [Pb] 23 mg/kg ds Kwik [Hg] < 0,1 mg/kg ds 1,7 5,0 2,9 3,4 2,3 0,10 Chroom (totaal) 46 mg/kg ds Zink [Zn] 49 mg/kg ds , Arseen [As] 11 mg/kg ds Nikkel [Ni] 18 mg/kg ds Koper [Cu] 13 mg/kg ds , Cadmium [Cd] 0,66 mg/kg ds 2,6 10,0 4,4 15 3,5 0,70

119 Tabel 2. Analysemonster MM2 Datum Bestemmingstype II Driedelig nummer 211 Traject (cm-mv) Humus (% ds) 0,8 Lutum (% ds) 19 ph-kcl 7,5 Monstersamenstelling Geur/waarnemingen WVG Bijlage 6 BSN II % BSN 80% BSN II RW SW OVERIG Organisch koolstof 4 g C/kg d Meettemperatuur ph-meting 19 C ph-kcl 7,5 - Droge stof 85,2 % m/m OVERIGE (ORGANISCHE) VERBINDINGEN Minerale olie C20 - C30 < 15 mg/kg ds Minerale olie C12 - C20 < 15 mg/kg ds Minerale olie C30 - C40 < 16 mg/kg ds Minerale olie C10 - C12 4,6 mg/kg ds Minerale olie C10 - C40 < 50 mg/kg ds , PAK PAK 10 OVAM < 0,12 mg/kg ds Fluorantheen < 0,01 mg/kg ds , ,20 Pyreen < 0,01 mg/kg ds , ,10 Chryseen < 0,01 mg/kg ds 5, ,0 0,10 8,0 0,15 Benzo(a)anthraceen < 0,01 mg/kg ds 2,5 30 4,8 0,21 3,8 0,060 Benzo(a)pyreen < 0,01 mg/kg ds 0,30 7,2 0,50 2,0 0,40 0,10 Benzo(k)fluorantheen < 0,02 mg/kg ds 0, ,0 2,0 0,80 0,20 Indeno-(1,2,3-c,d)pyreen < 0,01 mg/kg ds 0, ,0 1,0 0,80 0,10 Benzo(g,h,i)peryleen < 0,01 mg/kg ds , ,10 Benzo(b)fluorantheen < 0,02 mg/kg ds 1,1 30 2,0 1,0 1,6 0,20 Dibenzo(a,h)anthraceen < 0,01 mg/kg ds 0,30 0,50 2,0 0,40 0,10 Acenaftyleen < 0,01 mg/kg ds 0,60 0,90 1,1 0,72 0,20 Acenafteen < 0,01 mg/kg ds 4,6 9,0 0,11 7,2 0,20 PAK 16 EPA < 0,18 mg/kg ds Fluoreen < 0,01 mg/kg ds , ,10 Anthraceen < 0,01 mg/kg ds 1,5 3,0 0,33 2,4 0,10 Fenanthreen < 0,01 mg/kg ds , ,080 Naftaleen < 0,01 mg/kg ds 0, ,2 0,83 0,96 0,10 METALEN Lood [Pb] 17 mg/kg ds , Kwik [Hg] < 0,1 mg/kg ds 1,7 5,0 2,9 3,4 2,3 0,10 Chroom (totaal) 43 mg/kg ds Zink [Zn] 37 mg/kg ds , Arseen [As] < 10 mg/kg ds Nikkel [Ni] 20 mg/kg ds Koper [Cu] 10 mg/kg ds , Cadmium [Cd] 0,47 mg/kg ds 2,6 10,0 4,4 11 3,5 0,70

120 Tabel 3. Analysemonster MM3 Datum Bestemmingstype II Driedelig nummer 211 Traject (cm-mv) Humus (% ds) 0,2 Lutum (% ds) 15 ph-kcl 7,7 Monstersamenstelling Geur/waarnemingen WVG Bijlage 6 BSN II % BSN 80% BSN II RW SW OVERIG Organisch koolstof 1 g C/kg d Meettemperatuur ph-meting 20 C ph-kcl 7,7 - Droge stof 80,4 % m/m OVERIGE (ORGANISCHE) VERBINDINGEN Minerale olie C20 - C30 < 15 mg/kg ds Minerale olie C12 - C20 < 15 mg/kg ds Minerale olie C30 - C40 < 16 mg/kg ds Minerale olie C10 - C12 < 4 mg/kg ds Minerale olie C10 - C40 < 50 mg/kg ds , PAK PAK 10 OVAM < 0,12 mg/kg ds Fluorantheen < 0,01 mg/kg ds , ,20 Pyreen < 0,01 mg/kg ds , ,10 Chryseen < 0,01 mg/kg ds 5, ,0 0,10 8,0 0,15 Benzo(a)anthraceen < 0,01 mg/kg ds 2,5 30 4,8 0,21 3,8 0,060 Benzo(a)pyreen < 0,01 mg/kg ds 0,30 7,2 0,50 2,0 0,40 0,10 Benzo(k)fluorantheen < 0,02 mg/kg ds 0, ,0 2,0 0,80 0,20 Indeno-(1,2,3-c,d)pyreen < 0,01 mg/kg ds 0, ,0 1,0 0,80 0,10 Benzo(g,h,i)peryleen < 0,01 mg/kg ds , ,10 Benzo(b)fluorantheen < 0,02 mg/kg ds 1,1 30 2,0 1,0 1,6 0,20 Dibenzo(a,h)anthraceen < 0,01 mg/kg ds 0,30 0,50 2,0 0,40 0,10 Acenaftyleen < 0,01 mg/kg ds 0,60 0,90 1,1 0,72 0,20 Acenafteen < 0,01 mg/kg ds 4,6 9,0 0,11 7,2 0,20 PAK 16 EPA < 0,18 mg/kg ds Fluoreen < 0,01 mg/kg ds , ,10 Anthraceen < 0,01 mg/kg ds 1,5 3,0 0,33 2,4 0,10 Fenanthreen < 0,01 mg/kg ds , ,080 Naftaleen < 0,01 mg/kg ds 0, ,2 0,83 0,96 0,10 METALEN Lood [Pb] 10 mg/kg ds , Kwik [Hg] < 0,1 mg/kg ds 1,7 5,0 2,9 3,4 2,3 0,10 Chroom (totaal) 43 mg/kg ds Zink [Zn] 27 mg/kg ds , Arseen [As] 10 mg/kg ds Nikkel [Ni] 17 mg/kg ds Koper [Cu] 7,8 mg/kg ds , Cadmium [Cd] 0,42 mg/kg ds 2,6 10,0 4,4 9,5 3,5 0,70

121 TECHNISCH VERSLAG BIJ GRONDVERZET Opmetingstabel PAD: K:\BEMI\BA\AQUAFIN\P \4stu\45mho\studierapport\sr001smu_technisch verslag.docx

122 TECHNISCH VERSLAG BIJ GRONDVERZET Opmetingstabel Code XYZ KWZ 211 Totaalvolume (m³) Totaalvolume (m³) PAD: K:\BEMI\BA\AQUAFIN\P \4stu\45mho\studierapport\sr001smu_technisch verslag.docx

123 TECHNISCH VERSLAG BIJ GRONDVERZET Zoneringsplan PAD: K:\BEMI\BA\AQUAFIN\P \4stu\45mho\studierapport\sr001smu_technisch verslag.docx

124 H 570F2 570D2 X= Y= sk lp E st sk inrit S C BM2 (3.5m-mv) X= Y= st BM3 (4.5m-mv) X= Y= B KADASTRALE WERKZONE 1 CODE 211: m-mv X= Y= BM4 (1m-mv) BM6 (0.5m-mv) BM5 (0.5m-mv) S X= Y= eik eik eik populier populier populier populier populier populier populier X= Y= BM7 (1m-mv) K S bp bp63.25 wp63.43 st bp bp C Provincie: Stad/Gemeente: Projectnaam: Projectnummer: Titel: VLAAMS BRABANT BOUTERSEM KWZI Willebringen MILIEUHYGIËNISCH ONDERZOEK: ZONERINGSPLAN Aquafin NV Dijkstraat Aartselaar tel fax dossiernummer Technum: P inrit BM1 (2.5m-mv) X= Y= F eik X= Y= Directeur Infrastructuur Dirk De Waele Projectleider Bart Van Doorslaer Plannummer S-923 Nr. Datum Historiek - 24/11/2014 EERSTE UITGAVE JPS sk sk Studiebureau BM : Boring tot op opgegeven diepte onder het maaiveld in het kader van het milieuhygiënisch onderzoek Situering (schaal 1/5000) SMART & SUSTAINABLE INFRASTRUCTURE KANTOOR HASSELT Ilgatlaan Hasselt Tel Fax info@technum-tractebel.be MAATSCHAPPELIJKE ZETEL TECHNUM: Senior Project Leader Building & Industrial Sites Jean-Paul Lousbergh TRACTEBEL ENGINEERING N.V. ARIANELAAN 7 B-1200 BRUSSEL 569A S02 Burgermeester Gemeente X= C Secretaris Y= Schaal: Plan opp.: 335E 1/ m2 Getekend: Bestandsnaam: JPS K:\BEMI\BA\AQUAFIN\P \cad\F4\S-923.sht

125 T F Grondbank vzw erkende bodembeheerorganisatie Lombardstraat Brussel Conformverklaring Technisch Verslag (conform art 186 van het Vlarebo) geldig tot 24/11/16 NR.: Aanvrager Aquafin nv Dijkstraat 8, B 2630 Aartselaar Bouwheer Aquafin nv Dijkstraat 8, B 2630 Aartselaar Erkende Bodemsaneringsdeskundige Tractebel Engineering nv Ilgatlaan 23, B 3500 Hasselt Grondbanknummer 2004/0733 Referentienummer Technisch Verslag: P /11/14 Locatie Werf Project: RWZI Willebringen Domstraat, B 3370 Willebringen (Boutersem) Bestemmings Type(s) II Plaatsbepaling: Lambertcoördinaten Opmetingstabel - Overzicht milieukwaliteiten uit het technisch verslag partij deelpartij 3-delig nr XYZ Volume (m³) X-coördinaat fractie Y-coördinaat zone/diepte leem tot maximaal 4,5m-mv vzw Grondbank Dit document mag enkel gebruikt worden mits voorafgaande en schriftelijke toestemming door de vzw Grondbank 1/2 v1

126 Aanvullende voorwaarden en uitvoeringsbepalingen Indien uitgegraven bodem volgens Vlarebo Hoofdstuk XIII te veel bodemvreemde materialen, stenen en/of steenachtige materialen bevat dienen die vóór het gebruik verwijderd te worden. De noodzaak tot afzeven hangt af van het beoogde gebruik. De vzw Grondbank verklaart het hierboven genoemd Technisch Verslag conform en volledig volgens het Vlarebo hoofdstuk XIII en de Standaardprocedure Opmaak van een technisch verslag. Handtekening Projectbeheerder Handtekening Afdelingshoofd Exploitatie Naam: Cindy Bullens Datum: 02/06/15 Naam: Andy Heurckmans Datum: 02/06/15 Legende driedelig nummer X Gebruik buiten kadastrale werkzone 0 onbekend 1 (vrij gebruik) 2 vrij gebruik 3 gebruik in I t/m V mits studie ontvangende grond 4 gebruik in III t/m V mits studie ontvangende grond 5 gebruik in IV t/m V mits studie ontvangende grond 7 gebruik in V mits studie ontvangende grond 9 geen gebruik mogelijk Y Bodem of bouwkundig bodemgebruik / vormvast product (*) binnen kadastrale werkzone 0 onbekend 1 vrij gebruik 2 mits toepassing Codes van Goede Praktijk 9 geen gebruik mogelijk Z Bouwkundig bodemgebruik / vormvast product (*) 0 onbekend 1 vrij gebruik in een bouwkundige of vormvaste toepassing 9 geen gebruik mogelijk (*) attesteert enkel de milieuhygiënische kwaliteit voor gebruik als bouwkundig bodemgebruik of gebruik in een vormvast product en doet geen uitspraak over de bouwtechnische kwaliteit. Deze conformverklaring houdt in dat het technisch verslag alle nodige gegevens bevat om een bodembeheerrapport te kunnen afleveren wanneer verder de traceerbaarheidsprocedure van de vzw Grondbank wordt gevolgd, zonder dat tegenaanduidigen aan het licht komen en op voorwaarde dat er geen relevante wetswijzigingen plaatsvinden. Deze conformverklaring dient gedurende 8 jaar bewaard te worden bij de aanvrager. vzw Grondbank Dit document mag enkel gebruikt worden mits voorafgaande en schriftelijke toestemming door de vzw Grondbank 2/2 v1

127 Project: RWZI Willebringen - Willebringen (Boutersem) Conformverklaring: Projectbeheerder: Cindy Bullens De conformverklaring voor dit project werd afgeleverd door de Grondbank. Daarnaast biedt de Grondbank een specifieke dienstverlening aan in het kader van traceerbaarheid van uitgegraven bodem, gericht naar alle actoren in het grondverzet: private opdrachtgevers, openbare besturen, aannemers, TOP/CGR-exploitanten, erkende bodemsaneringsdeskundigen, - Besteksadvies (Cel Ondersteuning) o ondersteuning bij opmaak besteksposten grondverzet; o interpretatie en verwerking van resultaten technisch verslag, - Project-ondersteuning (projectverantwoordelijke) o vragen over de conformverklaring en het technisch verslag; o grondstromen, gebruiksmogelijkheden, kadastrale werkzones; o overleg i.v.m. aanpak van het grondverzet; o start- en opvolgingsvergaderingen, - Tussentijdse opslag, grondreiniging, (afdeling TOP/CGR) o organisatie van tussentijdse opslag op de werf; o opstart nieuwe sites, praktische ondersteuning, algemeen advies. Voor praktische vragen over uw project, neem contact op met de projectbeheerder. Advies ivm bestekken of tussentijdse opslag, contacteer één van onze specialisten: Elisa Vermeulen - Cel Ondersteuning Kathleen Wielant, verantwoordelijke TOP/CGR elisa.vermeulen@grondbank.be kathleen.wielant@grondbank.be Of stuur dit formulier naar de Grondbank: fax: of grondbank@grondbank.be Naam bedrijf: Naam en voornaam: tel/gsm: adres: Ik ben: Aannemer Opdrachtgever Ontwerper/architect Erkende bodemsaneringsdeskundige Andere: Ik heb vragen over: de opmaak van het bestek en de invulling van de posten i.v.m. grondverzet de concrete aanpak van de grondwerken, de mogelijkheden van hergebruik, ik wens een overlegvergadering te beleggen met de Grondbank andere: vzw Grondbank, Lombardstraat 34-42, 1000 Brussel Tel : fax