Advies aan Algemeen Bestuur

Transcriptie

1 Formatversie: 1 februari 2007 Advies aan Algemeen Bestuur Ingekomen van : Het Dagelijks Bestuur van Pentasz Mergelland Datum : 22 juni 2010 Onderwerp : Vaststellen van de nieuwe en gewijzigde verordeningen Pentasz Mergelland n.a.v. de invoering van de Wet WIJ en de Wet BUIG. Het betreft de navolgende verordeningen: - Verordening Werkleeraanbod WIJ Pentasz Mergelland 2010 e.v.. - Verordening Toeslagen en Verlagingen WIJ Pentasz Mergelland 2010 e.v.. - Afstemmingsverordening WIJ Pentasz - Afstemmingsverordening IOAW en IOAZ Pentasz Mergelland 2010 e.v.. - Verordening Cliëntenparticipatie Pentasz - Handhavingsverordening Pentasz - Verordening Toeslagen en Verlagingen WWB Pentasz - Afstemmingsverordening WWB Pentasz Behandelend ambtenaar : Serve Stassen paraaf : Wim Nieuwenhuis paraaf : Vic Debets paraaf : OR CRM Publiceren Onder intrekking van : Neen : ja ter advisering : ja : - De verordening toeslagen en verlagingen WWB Pentasz Mergelland 2008 e.v. - De Afstemmingsverordening WWB Pentasz Mergelland 2008 e.v.. - Verordening handhaving WWB Pentasz Mergelland 2008 e.v.. - De verordening Cliëntenparticipatie Wet werk en bijstand Pentasz Mergelland en gemeente Valkenburg aan de Geul 2008 e.v.. - Verordening tijdelijke regels Verordening tijdelijke regels Wet investeren in jongeren Pentasz Mergelland. CONCEPT BESLUIT: De navolgende verordeningen vast te stellen; a. Verordening Werkleeraanbod WIJ Pentasz b. Verordening Toeslagen en Verlagingen WIJ Pentasz Blad 1 van 9

2 c. Afstemmingsverordening WIJ Pentasz Mergelland 2010 e.v.. d. Afstemmingsverordening IOAW en IOAZ Pentasz e. Verordening Cliëntenparticipatie Pentasz f. Handhavingsverordening Pentasz Mergelland 2010 e.v.. g. Verordening Toeslagen en Verlagingen WWB Pentasz h. Afstemmingsverordening WWB Pentasz Akkoord datum en par. opmerkingen Juridische zaken P&O P&C Sectorhoofd KC BJZ BV Besluit d.d. Blad 2 van 9

3 Inleiding Wet investeren in jongeren (WIJ) Vanaf 1 oktober 2009 is de Wet investeren in jongeren (WIJ) van kracht geworden. In verband met de korte implementatieperiode destijds is, mede op advies van het rijk, gekozen om tijdelijke regels vast te stellen. Op die manier kon ervaring worden opgedaan met de uitvoering van de WIJ en het regionaal beleid nog eens onder de loep genomen worden. Bij MT besluit van 20 augustus 2009 is derhalve de Verordening tijdelijke regels Wet investeren in jongeren Pentasz Mergelland ter vaststelling voorgelegd aan het AB. Op 22 september 2009 heeft het AB deze verordening vastgesteld, waardoor deze op 1 oktober 2009 in werking trad. In deze verordening is kort gezegd bepaald dat de verordeningen in het kader van de Wet werk en bijstand van toepassing zijn. Het betroffen de verordeningen omtrent re-integratie, afstemming, toeslagen & verlagingen, handhaven en cliëntenparticipatie. Deze tijdelijke verordening blijft van kracht tot dat de definitieve WIJ-verordeningen voorhanden zijn. Bovenstaand moment is tevens aangegrepen om alle verordeningen nog eens door te nemen en waar nodig af te stemmen. Inmiddels zijn alle verordeningen nogmaals in regionaal verband beoordeeld en is de tijd rijp de nieuwe WIJ-verordeningen vast te stellen. Wet Bundeling Ook is per 1 januari 2010 de Wet Bundeling van uitkeringen inkomensvoorziening aan gemeenten (ook wel BUIG genoemd) ingevoerd. Als gevolg hiervan zal per 1 juli 2010 de wettelijke grondslag, op basis waarvan maatregelen in het kader van de Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers (IOAW) en de Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen (IOAZ) worden opgelegd, komen te vervallen. Vanaf dat moment moeten de gemeenten (lees: Pentasz Mergelland) zelf vorm geven aan het maatregelenbeleid door middel van het vaststellen van een verordening. Ook die verordening is nu af en dient voor te worden vastgesteld. Wet werk en bijstand (WWB) In verband met de komst van de WIJ en de Wet BUIG dienen ook een aantal WWB verordeningen te worden gewijzigd. Tevens zijn ook alle WWB verordeningen opnieuw tegen het licht gehouden, om zodoende een goede integrale afstemming van beleid en uitvoering betreffende de diverse wet- en regelgeving te garanderen. Ook deze verordeningen worden thans aangeboden ter vaststelling. Blad 3 van 9

4 Overige stukken Naast het vaststellen van de diverse verordeningen, dienen ook de onderliggende stukken (zoals beleidsplannen en uitvoeringsbesluiten) aangepast te worden. Bedoeling is deze aanpassingen voor 1 september 2010 rond te hebben. Afhankelijk van welk stuk het betreft, zal de Directeur, het DB of AB deze vaststellen. Hierover wordt separaat geadviseerd. Toelichting verordeningen Binnen de verschillende wetgevingen, welke ter uitvoering aan Pentasz zijn opgedragen, is opgenomen dat de gemeenteraad (in deze het Algemeen Bestuur van Pentasz Mergelland) verplicht is om bij verordening nadere regels te stellen. Het betreft de Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers (IOAW) artikel 35, eerste lid, onderdeel b, artikel 20, tweede lid IOAW. De Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen (IOAZ) artikel 35, eerste lid, onderdeel b en artikel 20, eerste lid IOAZ. De Wet werk en bijstand (WWB) artikel 8 WWB en de Wet investeren in jongeren (WIJ) artikel 12 WIJ. Bij de vaststelling van de kaders is het door het Rijk aangedragen standpunt gehanteerd dat werk vooropstaat en wanneer nodig bijstand, uitkering c.q. inkomensvoorziening wordt verleend. Er is geprobeerd om een zo groot mogelijke consistentie te verkrijgen binnen de verordeningen zodat voor iedereen dezelfde uitgangspunten gelden. Hierbij geldt de regel iedereen doet mee. Wanneer men niet mee wil doen volgt middels een sanctie op grond van de bepalingen in de handhavings- en afstemmingsverordeningen. Binnen de opzet van de thans aangeboden verordeningen is met name gekeken naar de toepasbaarheid in de praktijk. Vanwege deze praktijkgerichte visie alsmede de aanwezigheid van kleine verschillen binnen de verschillende regelgevingen is ervoor gekozen om de WWB, IOAW/ IOAZ en WIJ verordeningen separaat vast te stellen. Hierbij is tevens in overweging genomen dat bij een wijziging in een van de wetgevingen alleen de van toepassing zijnde verordening aanpassing behoeft en de overige verordening volledig van kracht blijven. Bij de vaststelling van de kaders is enerzijds rekening gehouden c.q. afstemming gezocht met het gehanteerde beleid van de omliggende gemeenten (Valkenburg, en Maastricht) anderzijds met door de rechtbank middels jurisprudentie aangedragen wijzigingen. Onderstaand volgt een korte uiteenzetting per verordening De handhavingsverordening Deze verordening stelt de kaders voor het bestrijden van het ten onrechte ontvangen van (financiële) bijstand, misbruik en oneigenlijk gebruik van wet en regelgeving en het voorkomen van agressie en geweld. Deze verordening kan als basis worden gezien voor andere verordeningen. Deze verordening is van toepassing voor zowel de WWB en de WIJ als de IOAW en de IOAZ. In navolging van de eerder vastgestelde Blad 4 van 9

5 handhavingsverordening die alleen voor de WWB gold is binnen deze verordening ook voor een algemeen kader gekozen middels het principe van hoogwaardig handhaven. Bij Hoogwaardig Handhaven wordt ingezet op een combinatie van zowel preventieve als repressieve activiteiten in de uitvoering, welke moeten leiden tot een verbeterde handhaving en wel in die zin dat méér klanten bereid zijn wet- en regelgeving spontaan na te leven. Deze op preventie en repressie gerichte activiteiten bestrijken de volgende vier aandachtsvelden: - het vroegtijdig informeren en in de aanvraagfase gericht controleren van cliënten; - het optimaliseren van de dienstverlening; - vroegtijdige opsporing van fraude en vaststelling van plichtsverzuim door gerichte controles tijdens en bij beëindiging van de bijstandsverlening; - daadwerkelijk sanctioneren in geval van geconstateerde fraude. Afstemmingsverordening WWB Deze verordening regelt de verlaging van de bijstand wanneer een belanghebbende zijn inlichtingen en / of re-integratie verplichtingen niet of in onvoldoende mate nakomt. Een andere naam voor de afstemmingsverordening is ook wel de maatregelenverordening. De verordening stelt hierin kaders voor wat wordt gezien als een niet toelaatbare i.c. maatregelwaardige gedraging. Ten aanzien van de soorten gedragingen en de hieraan gekoppelde hoogte van de verlaging i.c. maatregel is enerzijds aansluiting gezocht op in het verleden bij wet vastgelegde boetes anderzijds is dit middels projectgroepen (Samenwerking van heuvelland gemeenten en Maastricht) vastgesteld. Afstemmingsverordening WIJ Deze verordening regelt evenals de afstemmingsverordening WWB de verlaging van de bijstand wanneer een belanghebbende zijn inlichtingen en / of re-integratie verplichtingen niet of in onvoldoende mate nakomt. Hoewel deze verordening in hoofdlijnen hetzelfde is als de WWB verordening is er toch voor gekozen om een separate verordening voor de WIJ vast te stellen. Hieraan ligt ten grondslag dat dit voor de verdere uitvoering overzichtelijker is en er toch enkele verschillen zijn ( de WIJ kent bijvoorbeeld niet het begrip tekortschietend besef en binnen de WIJ ligt nog sterker dan de WWB de nadruk op werk of opleiding). De verordening stelt kaders voor wat wordt gezien als een niet toelaatbare i.c. maatregelwaardige gedraging. Bij de vaststelling van de kaders is rekening gehouden c.q. afstemming gezocht met het gehanteerde beleid van de omliggende gemeenten (Valkenburg, en Maastricht). Afstemmingsverordening IOAW / IOAZ Vanwege de invoering van de Wet bundeling van uitkeringen inkomensvoorziening aan gemeenten (De Wet BUIG) is per 1 januari 2010 de IOAW en IOAZ aangepast. Hierbij is onder andere de mogelijkheid om een boete op te leggen vervallen. Hiervoor in de plaats dient de gemeenteraad (Het Algemeen Bestuur) per 1 juli 2010 een verordening in te stellen die de weigering en verlaging van uitkering regelt. Blad 5 van 9

6 Deze verordening stelt kaders voor wat dient te wordt gezien als een niet toelaatbare i.c. maatregelwaardige gedraging danwel wanneer er sprake is van weigering van een uitkering. Bij de vaststelling van de kaders is gekeken naar consistentie met de eerdere afstemmingsverordeningen zodat zoveel mogelijk hetzelfde beleid wordt toegepast. Dit met het oogmerk op uitvoering als duidelijk en eerlijkheid naar de cliënt toe. Op deze wijze wordt zoveel mogelijk dezelfde maatregel toegepast bij eenzelfde gebeurtenis. Of belanghebbende nu WIJ, WWB en IOAW/IOAZ ontvangt. Verordening Toeslagen en verlagingen WWB. Binnen de Wet Werk en Bijstand (WWB) is bepaald dat de gemeenteraad (Het Algemeen Bestuur) bij verordening aanvullende regels dient te stellen m.b.t. het verhogen of verlagen van de norm. Binnen deze verordening worden de kaders gesteld voor het verhogen danwel verlagen van de norm wanneer er sprake is van wel of niet kunnen delen van de kosten. Meer specifiek handelt het zich om het verlenen van een toeslag wanneer de kosten niet met een ander kunnen worden gedeeld of wanneer de kosten met inwonende kinderen worden gedeeld. Tevens kan er sprake zijn van een verlaging bij gehuwden wanneer kosten wel kunnen worden gedeeld. Vanwege de invoering van de Wet WIJ en de hieraan verbonden doelgroep is het nodig om de deze verordening opnieuw vast te stellen. Hierbij zijn de artikelen welke betrekking hadden op de verlaging van de norm bij 21 en 22 jarigen en de verlaging bij schoolverlaters verwijderd c.q. verplaats naar de WIJ verordening. De doelgroepbepaling van de WWB is immers thans vastgesteld op 27 jaar en ouder. De huidige verordening beperkt zich tot de doelgroep 27 jaar of doch jonger dan 65 jaar. Op personen ouder dan 65 jaar is geen toeslag van toepassing. Deze ontvangen een aangepaste norm. Verordening Toeslagen en verlagingen WIJ. Binnen de Wet investeren in jongeren is bepaald dat de gemeenteraad (Het Algemeen Bestuur) bij verordening aanvullende regels dient te stellen m.b.t. het verhogen of verlagen van de norm. Het betreft in deze een analoge verordening aan de eerder beschreven verordening in kader van de WWB. Vanwege de specifieke doelgroepbepaling van 18 jaar tot 27 jaar zijn de artikelen welke betrekking hadden op de verlaging van de norm bij 21 en 22 jarigen en de verlaging bij schoolverlaters in deze verordening geplaatst. Verordening Werkleeraanbod WIJ Dit betreft een volledig nieuwe verordening voortkomend uit de invoering van de wet WIJ. Binnen deze verordening wordt het kader benoemd m.b.t. de mogelijkheden voor het aanbieden van een werkleeraanbod. Het is in deze een nadere uitwerking van de reeds bij wet vastgelegde criteria waaraan een werkleeraanbod moet voldoen aan waar rekening mee dient te worden gehouden. Hij dient als richtlijn voor de uitvoering. Als werkleeraanbod kan o.a. worden aangemerkt direct werk, een vakgerichte opleiding/scholing. De uitgangspunten hierbij zijn duurzame uitstroom en maatwerk. Blad 6 van 9

7 Verordening Cliëntenparticipatie Vanwege de invoering van de Wet WIJ waarin is aangegeven dat de gemeenteraad (Het Algemeen Bestuur) bij verordening dient vast te leggen op welke wijze jongeren worden betrokken bij de uitvoering van de wet is de reeds bestaande verordening cliëntenparticipatie aangepast. Hierbij is tevens de cliëntenparticipatie m.b.t. de IOAW en IOAZ benoemd. Overwegingen Uitgangspunt was dat gedurende de periode van 1 oktober 2009 tot 1 juli 2010 de implementatie van de WIJ een half jaar nauwgezet zou worden gevolgd en daarna alle verordeningen, daar waar nodig zouden worden aangepast en waar mogelijk zouden worden samengevoegd. Vanwege de complexheid van regelgeving en het duidelijk en helder houden van de kaders, is samenvoeging van verordeningen alleen mogelijk geweest rondom handhaving en cliëntenparticipatie. Het maakt namelijk voor het handhaven van wet- of regelgeving en het hebben van inspraak, voor de klant niet uit onder welk regime men valt. In alle andere verordeningen zou samenvoeging ten koste gaan van de duidelijkheid en leesbaarheid. Alle andere verordeningen zijn opnieuw tegen het licht gehouden en daar waar nodig aangepast. In de regel gaat het hierbij vooral om tekstuele verbeteringen en technische wijzigingen omdat de doelgroep jongeren uit de WWB is gehaald. In samenwerking met de regiogemeenten (Maastricht, Valkenburg, Brunssum, Onderbanken en Landgraaf) heeft dit geleid tot de totstandkoming van de navolgende verordeningen. Nieuwe verordeningen a. Verordening Werkleeraanbod (WIJ) Pentasz Mergelland 2010 e.v. b. Verordening Toeslagen en Verlagingen (WIJ) Pentasz Mergelland 2010 e.v. c. Afstemmingsverordening (WIJ) Pentasz Mergelland 2010 e.v. d. Afstemmingsverordening IOAW en IOAZ Pentasz Mergelland 2010 e.v. Samengevoegde verordeningen e. Verordening Cliëntenparticipatie Pentasz f. Handhavingsverordening Pentasz Mergelland 2010 e.v. Aangepaste verordeningen g. Verordening Toeslagen en Verlagingen WWB Pentasz h. Afstemmingsverordening WWB Pentasz Mergelland 2010 e.v. Juridische consequenties & juridische risico s Geen. Het vaststellen van deze verordeningen is namelijk ter voorkoming hiervan. Blad 7 van 9

8 Personele of organisatorische consequenties & risico s De invoering van de nieuwe Wet Investering in jongeren alsmede de Wet Bundeling van uitkeringen inkomensvoorziening aan gemeenten(wet BUIG) hebben grote gevolgen voor de organisatie. Het betreft een ingrijpend proces waarbij enerzijds nieuwe beleidsstukken zoals verordeningen, uitvoeringsplannen en beleidsregels opnieuw dienen te worden ontwikkeld. Tevens dienen alle bestaande verordeningen, uitvoeringsplannen en beleidsregels te worden bezien en zonodig aangepast. Het gehele planning en controle instrumentarium moet aangepast. Ten bate van de uitvoering dienen nieuwe werkprocessen en bijbehorende documenten en werkinstructies te worden ontwikkeld en geïmplementeerd. De uitvoerders moeten worden geïnstrueerd i.c. bijgeschoold. Tenslotte moeten de jongeren die ten tijde van de invoering van de Wet WIJ reeds een WWB uitkering ontvingen, op grond van het overgangsrecht worden omgezet. De totale extra tijdsinvestering m.b.t. de ontwikkeling, implementatie en uitvoering bedraagt ca uur aan extra incidentele inzet van personeel. Financiële consequenties & financiële risico s Advies De Wet Bundeling van uitkeringen inkomensvoorziening aan gemeenten (BUIG) kent een administratieve lastenvermindering in de informatievoorziening van en naar het Rijk sec ten aanzien van de financieringstromen. Vijf geldstromen (IOAW, IOAZ, BBZ deels, WWWIK en het WWB inkomensdeel) worden teruggebracht naar twee geldstromen Buig en BBZ 2004-deels). De verdere deregulering en de vergroting van de beleidsvrijheid voor de gemeenten middels deze nieuwe wet, legt wel een extra beslag op de uitvoering in relatie tot het te bepalen en uit te voeren beleid. De budgetfinanciering van BUIG vraagt om een volledige financiële verantwoordelijkheid van de gemeenten afgestemd op het te voeren beleid. Hierop dient het planning- en control instrumentarium van Pentasz Mergelland afgestemd te worden om zowel de beleidseffecten en de financiële consequenties te plannen en te beheersen. Op deze manier worden potentiële risico s vroegtijdig gesignaleerd en bijgestuurd. De invoering van BUIG kent om deze redenen extra incidentele uitvoeringskosten. In verband met de invoering van de Wet investeren in jongeren (WIJ) en de Wet BUIG dienen een aantal nieuwe verordeningen te worden vastgesteld. Deze verplichting is voortkomend rechtstreeks uit de Wet. Tengevolge van bovenstaande dienen diverse bestaande verordeningen te worden aangepast. Derhalve wordt verzocht in te stemmen met de navolgende verordeningen. a. Verordening Werkleeraanbod WIJ Pentasz Mergelland 2010 e.v. b. Verordening Toeslagen en Verlagingen WIJ Pentasz Mergelland 2010 e.v. c. Afstemmingsverordening WIJ Pentasz Mergelland 2010 e.v. d. Afstemmingsverordening IOAW en IOAZ Pentasz Mergelland 2010 e.v. Blad 8 van 9

9 e. Verordening Cliëntenparticipatie Pentasz Mergelland 2010 e.v. f. Handhavingsverordening Pentasz Mergelland 2010 e.v. g. Verordening Toeslagen en Verlagingen WWB Pentasz Mergelland 2010 e.v. h. Afstemmingsverordening WWB Pentasz Mergelland 2010 e.v. Communicatietraject Zie onderstaand stappenplan Stappenplan Stappenplan en tijdspad Actie Actor Tijdstip Besluit AB AB (in ieder geval voor ) Publicatie verordeningen Secretariaat en beleidsmedewerker Verordeningen opnemen in Handboek Schulinck Kwaliteitsmedewerker Week 25/26 Medewerkers informeren Kwaliteitsmedewerker Week 25/26 Blad 9 van 9