Gebruikswijzer. De Techniek Coach. Waarom techniek?
|
|
- Henriette Willemsen
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 De Techniek Coach Gebruikswijzer Waarom techniek? Techniek is overal! Van de broek die je draagt tot een computergame, alles is gemaakt met behulp van techniek. Techniek brengt ons in de diepste zeeën, maar ook naar de maan. Technici zijn erg belangrijk in onze maatschappij. Techniek is niet alleen voor doeners, ook de (be)denkers zijn hard nodig. Techniek speelt een belangrijke rol in het oplossen van grote vraagstukken zoals het broeikaseffect en ontwikkelen van geneesmiddelen. Door de eeuwen heen hebben uitvindingen veel problemen opgelost. We zien echter dat er steeds minder technici komen. Echte vakmensen zijn schaars, te weinig studenten kiezen voor een technische opleiding. Het is daarom niet meer dan logisch dat het ministerie van OC&W en het bedrijfsleven in 2004 gezamenlijk de ambitie hebben uitgesproken om techniek op nationale schaal te verankeren in het onderwijs. Voor het basisonderwijs betekent dit concreet dat techniek een duidelijke plek in de nieuwe kerndoelen heeft gekregen, kerndoel nummer 42, 44 en 45 gaan over techniek. Een mooie kans! Want techniek is bij uitstek een middel om een moderne, aantrekkelijke en motiverende leeromgeving voor kinderen te maken.
2 Techniek Coach - minimethode techniek Techniek Coach biedt de leerlingen van groep 5,6,7 en 8 twintig uur techniekplezier per jaar. Techniek Coach is een kerndoelendekkende minimethode techniek waarin de kinderen uitgedaagd worden om via een rijk aanbod van prikkelende opdrachten hun interesse en vaardigheden in techniek te ontwikkelen. De methode zit boordevol opdrachten waarmee de kinderen zelf lekker bezig zijn. Elke les bevat verbredende en verdiepende informatievideo s en speciaal geselecteerde websites. En in elke les wordt de relatie met taal, rekenen of een ander vak gelegd. Omdat techniek niet op zichzelf staat, maar overal mee te maken heeft. De minimethode staat als digitaal lespakket op Elke les maken de leerlingen één of meer opdrachten. De opdrachten zijn het hart van deze techniekmethode, want al doende leert men! Sommige opdrachten zijn eenvoudig, andere opdrachten zijn complexer. De technieklessen dagen leerlingen uit en spreken meerdere competenties aan. Ook geeft het de leerlingen een realistisch beeld van techniek op basis waarvan ze een gefundeerde afweging kunnen maken voor het vervolgonderwijs. Voor veel leerkrachten is techniek een nieuw vak. Daarom is er de Techniek Coach, de persoon aan wie deze methode zijn naam ontleent. In totaal zijn er meer dan 100 Techniek Coaches. Zij ondersteunen de leerkrachten met de technische opdrachten die de leerlingen tijdens de lessen aangeboden krijgen. De Techniek Coach komt drie jaar achter elkaar in levende lijve langs op school. Maar de Techniek Coach is er ook digitaal, op Altijd oproepbaar op het moment dat u hem nodig heeft. Bureau TOP en KlasseTV hebben samen de minimethode Techniek Coach ontwikkeld. De minimethode is mogelijk gemaakt door de metaal- en de electrobranche om op deze manier het onderwijsveld ideeën en hulpmiddelen aan te reiken voor techniekonderwijs in het primair onderwijs. De Techniek Coach op KlasseTV U gaat naar en klikt op Techniek Coach. Kies de les die u wilt geven en u komt op de webpagina van die les. Op deze lespagina vindt u: de inleidende video weblinks de lesbrief relaties met andere vakgebieden een Wist-je-datje De inleidende video Elke inleidende video bestaat uit twee delen: introductie van een probleem uitleg van de opdracht Kinderen denken vaak dat techniek ver van hun bed is. Maar niets is minder waar! Tijdens de introductie wordt op speelse wijze een alledaags probleem geïntroduceerd, dat door middel van techniek opgelost wordt. Een brug bijvoorbeeld zorgt ervoor dat je met droge voeten aan de andere kant van de sloot kunt komen. En stel je voor dat je fietsketting zomaar van de tandwielen af zou kunnen glijden net op het moment dat je stoer aan het stunten bent... Je zou niet alleen hard vallen, het is ook nog eens slecht voor je reputatie! Vervolgens wordt de opdracht uitgelegd die de kern van de les vormt. De leerlingen maken in de les een opdracht die het geïntroduceerde probleem oplost. Elke opdracht wordt in de video door een Techniek Coach uitgelegd. Vervolgens voeren één of twee kinderen de opdracht uit. Eenvoudig voor u in de lesvoorbereiding, duidelijk voor de kinderen tijdens de les.
3 De links Bij elke les vindt u educatieve weblinks die de leerlingen zelfstandig achter een computer kunnen bekijken. De links verwijzen rechtstreeks naar websites met informatie, filmpjes, animaties of educatieve games over het lesonderwerp. De links geven de les de nodige verdieping en zijn voor de leerlingen een leuke manier om zich de leerstof eigen te maken. De leerlingen leren zonder dat ze het door hebben. De inzet van ict in uw techniekonderwijs biedt bovendien extra organisatorische mogelijkheden. Ook als er op school maar één werkbank is, kunnen toch alle leerlingen zinvol met (ict-)techniek bezig zijn. Het gebruik van weblinks is een uitstekende manier om elke leerling op zijn eigen niveau en via verschillende intelligenties leerstof aan te bieden. Een filmpje van een halve minuut zegt soms meer dan een hoofdstuk in een boek. Sommige kinderen vinden games zo leuk, dat ze de leerstof dan wel onthouden, die ze anders zouden vergeten. Het liefst zouden wij de links nadrukkelijker in elke les opnemen. Bij een aantal lessen hebben we dit ook gedaan, u komt dat vanzelf tegen in de lesbrief. U heeft die lessen meerdere computers nodig. Als u veel computers voor uw groep beschikbaar hebt, biedt dat nog meer mogelijkheden. U kunt dan in iedere les de weblinks als een verplicht onderdeel opnemen. Houdt er rekening mee dat de les in dat geval wel langer duurt. Wij schatten in dat het moeilijk is om elke techniekles vijf computers beschikbaar te hebben. Daarom doen we hier enkele organisatorische suggesties. U kunt de bollenbozen opdracht geven goed de informatie op deze websites tot zich te nemen en te verwerken in bijvoorbeeld een muurkrant, verslag of PowerPointpresentatie. Ook kunt u de links gebruiken als extra opdracht voor kinderen die snel klaar zijn. (Het nadeel daarvan is wellicht dat dan steeds dezelfde kinderen op de computer mogen. En de langzamere werkers krijgen zelden de kans om meer informatie tot zich te nemen.) Als u werkt met weektaken, kunt u als opdracht op de weektaak zetten dat de leerlingen de links bekijken en het geleerde in een verslag verwerken. De lesbrief De lesbrief is de handleiding van de les. U kunt online de lesbrief lezen, of deze als pdf uitprinten. Voor een aantal lessen is het noodzakelijk dat u de lesbrief uitprint, omdat er een kopieerblad voor de leerlingen bij zit. Leest u deze lesbrief tijdig door, bijvoorbeeld een week voordat u de les gaat geven. U heeft dan nog even de tijd om materialen te (laten) verzamelen of ouderhulp te regelen. Tip: Lees na afloop van elke techniekles gelijk de lesbrief van de volgende les. Relaties met andere vakgebieden Elke les bevat relaties met andere vakgebieden. Op de website staat een concrete opdracht die de leerlingen uitvoeren. In de lesbrief vindt u zo nodig informatie hierover. We leggen geen spellingregels of oplossingsstrategieën bij rekenen uit. Elke school heeft hiervoor zijn eigen methode. Als de leerlingen uitleg nodig hebben, sluit u aan bij uw methode. Een Wist-je-datje Leuke weetjes over het lesonderwerp.
4 Opbouw van de methode De methode is een minimethode techniek voor groep 5 t/m 8. Voor elk leerjaar zijn er 14 lessen die tezamen goed zijn voor 20 uur techniek per leerjaar. De lessen 1 t/m 8 zijn sinds het begin van het schooljaar online. De lessen 9 t/m 14 komen in de loop van dat schooljaar online, zodat u ook in het schooljaar al volledig gebruik kunt maken van de digitale Techniek Coach. In de lessen 1 t/m 8 doen de leerlingen basiskennis en -vaardigheden op. Hier komen de voorwaarden aan bod om techniek te kunnen ontwerpen. Tijdens deze lessen gaan de leerlingen zelf aan de slag met veel praktijkopdrachten. Het zijn hands-on -lessen waarin de doeners kunnen uitblinken. De lessen 9 t/m 14 bieden ook intellectuele stimulans en uitdaging. De leerlingen ontwerpen zelf oplossingen voor technische problemen. Er wordt regelmatig een koppeling gelegd naar beroepen, van vmbo tot academisch niveau. Vrijwel alle lessen voor de groepen 5 t/m 8 hebben een relatie met één meer van de vier domeinen: constructie transport en overbrengingen productie energie Een aantal opdrachten komen in verschillende groepen weer terug, van eenvoudig in groep 5 naar complex in groep 8. Voorbeelden hiervan zijn de fiets, stroomkringen, constructies en metaalbewerking. Doorgaande leerlijn les 1 t/m 8 in schema: Groep 5 Groep 6 Groep 7 Groep 8 Constructie Les 4 Schip ahoy Les 6 Meten is weten Les 1 Los en vast Les 4 Maak het recht Les 1 Meten en wegen Les 5 Bruggen bouwen Les 1 Fietslicht Transport en overbrenging Les 3 Mijn fiets Les 5 Trrrring Les 6 Fietskeuring APK Les 7 In balans Les 6 De fiets Productie Les 7 Maak een metaalfiguur Les 8 Jij bent de timmerman! Les 8 Maak je eigen paperclip Les 4 Maak je eigen hanger Les 7 Pennenhouder maken Les 8 Hang het op Les 3 Maak je eigen fotolijstje Les 4 Panfluit maken Les 5 Maak je eigen (sleutel)hanger Les 6 Solderen Vlinder in evenwicht Les 7 Maak je eigen armband Energie Les 1 Er gaat een lampje bij mij branden Les 2 De zon geeft energie! Les 2 Stroomkringen Les 3 Elektrische geleiding Les 2 Handige apparaten Les 3 Stroom in huis Les 2 Stroomkringen Overig Les 5 Magneten Les 8 De Pippin
5 De voorbereiding per les Bij elke les vindt u een lesbrief, oftewel de handleiding van die les. Hieronder vindt u enkele algemene opmerkingen met betrekking tot de lesvoorbereiding. U surft naar klikt op Techniek Coach en kiest de les die u wilt geven. Bekijk de video die bij die les hoort online of op het digibord. U ziet een korte introductie van het lesonderwerp en vervolgens ziet u hoe de Techniek Coach op de video de opdracht stap voor stap uitlegt. Vaak bestaat een les uit meerdere opdrachten. Soms zijn alle opdrachten gefilmd. Soms zijn de opdrachten echter zo eenvoudig, dat dit niet nodig is. De uitleg van de eenvoudigere opdrachten is beschreven in de lesbrief en wordt met foto s ondersteund in de lesbrief of op het werkblad. Nu weet u precies hoe de opdracht uitgevoerd moet worden. U kunt online de lesbrief lezen, of deze als pdf uitprinten. In de lesbrief leest u hoe u de les het beste kunt organiseren. Ook vindt u achtergrondinformatie bij de les. Wij raden u aan de lesbrief een week voordat u de les gaat geven door te lezen. Zodoende heeft u tijd om eventueel benodigde materialen te verzamelen of om de leerlingen materialen van huis te laten meenemen. Voor een aantal lessen is ouderhulp wenselijk. Vaak is het handig om een opdracht eerst zelf te doen. Op deze manier kunt u zich grondig voorbereiden op de les. De structuur van een les Elke les bestaat uit een introductie, een kern en een afsluiting. Tijdens de introductie kijkt u met de leerlingen naar de inleidende video, zodat het voor de leerlingen duidelijk is hoe de opdracht gedaan moet worden. Vervolgens gaan de leerlingen zelfstandig aan het werk, waarbij u waar nodig ondersteuning geeft. Tijdens de afsluiting blikt u terug op de les en checkt u of de leerlingen de leerdoelen gehaald hebben. Regelmatig krijgen de kinderen tijdens de afsluiting de kans aan elkaar te laten zien of vertellen wat ze tijdens de les gemaakt hebben. Lesorganisatie De organisatie van de lessen gaat uit van een zekere mate van zelfstandigheid van de leerlingen. Bij veel lessen wordt de groep in kleinere groepjes of tweetallen verdeeld. Organisatiemodellen die vaak voorkomen zijn: Circuitmodel (waarbij de leerlingen een opdracht kiezen die beschikbaar is). Roulatiemodel (de leerlingen rouleren met de klok mee). Twee opdrachten, waarbij de leerlingen één opdracht op hun eigen plek uitvoeren en een andere opdracht op een vaste plek in het lokaal na elkaar uitvoeren. Afhankelijk van de manier waarop u en de leerlingen gewend zijn om te werken, geeft u de leerlingen meer of minder vrijheid en eigen verantwoordelijkheid.
6 Enkele tips: Schrijf de namen van de leerlingen in een rij op het bord in de volgorde waarin ze een opdracht uitvoeren. De leerlingen weten dan wie ze moeten halen als ze klaar zijn met hun opdracht. Gebruik een aftelklok die de leerlingen zelf kunnen zien. Het is prettig voor de kinderen om zelf te kunnen zien hoe lang ze nog aan een opdracht mogen werken. Als u een digibord hebt, kunt u de volgende klok gebruiken: Kies countdown en de aftelklok verschijnt. U kunt ook de Time timer gebruiken van de firma Reinders uit Oisterwijk. Heeft u geen aftelklok: gebruik een kookwekker en vertel de kinderen af en toe hoeveel tijd ze nog hebben of gebruik de klok in de klas en vertel de leerlingen tot welk tijdstip ze mogen doorwerken. Schrijf bij het roulatiemodel de volgorde van de opdrachten op het bord. Wijs per les twee kinderen aan die de materialen uitdelen en ophalen. Maak gebruik van stagiaires en ouders. Een extra paar handen in de klas is bij sommige lessen heel prettig. In groep 5 en 6 kunt u eventueel ook enkele (daarvoor geschikte) kinderen uit groep 8 als hulp inschakelen. De lessen gaan uit van een groepsgrootte van 24 tot 28 leerlingen. Als u minder leerlingen heeft, is dat gemakkelijk op te lossen. Vaak zijn er meerdere exemplaren van de materialen van een opdracht aanwezig. U laat eenvoudigweg een exemplaar weg. Als er meer leerlingen zijn, maakt u de groepjes iets groter. Ook kunt u het circuit uitbreiden met een extra opdracht. Suggesties voor extra opdrachten, zijn: Zet de weblinks in als onderdeel van het circuit. Zorg in dit geval voor genoeg computers waarop de kinderen kunnen werken. (Maak bijvoorbeeld ook gebruik van de computers van de groep naast u) De leerlingen zoeken, bijvoorbeeld via kennisnet of netwijs, zelf informatieve weblinks over het lesonderwerp. De kinderen maken een quiz voor elkaar. De leerlingen maken een stappenplan van een opdracht voor elkaar. Dit doen ze door foto s te maken met de digitale camera van een aantal stappen van het proces. Op deze manier worden de stappen zichtbaar. De kinderen schrijven een beschrijving bij de foto s. Houd een tentoonstelling van de bij de opdrachten gemaakte voorwerpen. De kinderen schrijven informatietekstjes bij de te tonen voorwerpen. Wat heeft u per les nodig? Digitaal schoolbord (of eventueel beamer) om de inleidende video klassikaal te bekijken. Ten minste twee computers waarop de kinderen de weblinks kunnen bekijken (en zo hun theoretische kennis vergroten door informatie te lezen of een educatieve game te spelen). De materialen zoals in de lesbrief beschreven.
7 Veiligheid Het is van het grootste belang dat u bij de technieklessen een aantal veiligheidsmaatregelen in acht neemt. Wijs de leerlingen elke les na de introductie standaard op de veiligheidsregels waar ze zich die les aan moeten houden. De kinderen proberen de opdrachten niet thuis maar doen ze alleen op school onder uw begeleiding. Als kinderen samenwerken: spreek vooraf, zonder gereedschap, goed af wie wat gaat doen en in welke volgorde. Tel samen af zodat je allebei weet wanneer je begint. Stroom is gevaarlijk! Bij de stroomopdrachten in deze methode geeft de spanningsbron altijd weinig stroom (6 Volt), zodat de kinderen er veilig mee kunnen werken. Zelfs als er iets fout gaat is het veilig. Op wandcontactdozen (stopcontacten) staat echter 220 Volt. Levensgevaarlijk! Doordring de kinderen ervan nooit te spelen of experimenteren met stroom! Pas op met gereedschap. Wijs niet met gereedschap in de hand naar elkaar. Leg gereedschap na gebruik terug op de plek waar het hoort, laat het niet slingeren. Let op bij het boren (groep 8): bind lang haar vast met een elastiekje. Uiteraard geeft u als leerkracht het goede voorbeeld. Dit zijn algemene veiligheidsmaatregelen die gelden voor elke les. Ook als er in de lesbrief niet specifiek iets over veiligheid staat, is het belangrijk dat u de veiligheid in de gaten houdt en de leerlingen hierop wijst. De kerndoelen Techniek heeft een plek gekregen in de kerndoelen voor het primair onderwijs in het hoofdstuk oriëntatie op jezelf en de wereld. In totaal zijn er zeven nieuwe kerndoelen Natuur en Techniek. Drie daarvan zijn van toepassing op de technieklessen: 42. De leerlingen leren onderzoek doen aan materialen en natuurkundige verschijnselen, zoals licht, geluid, elektriciteit, kracht, magnetisme en temperatuur. 44. De leerlingen leren bij producten uit hun eigen omgeving relaties te leggen tussen de werking, de vorm en het materiaalgebruik. 45. De leerlingen leren oplossingen voor technische problemen te ontwerpen, deze uit te voeren en te evalueren. Uiteraard zijn deze drie kerndoelen met deze methode ruimschoots gedekt. In de preambule van de Herziene Kerndoelen Basisonderwijs benadrukken de opstellers van de kerndoelen onder andere de volgende belangen: Doe een beroep op de natuurlijke nieuwsgierigheid van kinderen en daag ze uit in hun ontwikkeling door een gestructureerd en interactief onderwijsaanbod met interessante thema s en activiteiten. Lessen horen verbinding te hebben met het dagelijks leven en in samenhang te worden aangeboden. De methode Techniek Coach biedt een rijk aanbod van prikkelende, inspirerende techniekopdrachten. Daarnaast komen veel andere vakken in de lessen aan de orde. Deze minimethode sluit daarom ook aan bij (maar dekt niet geheel) de volgende kerndoelen: Schriftelijk taalonderwijs: 4. De leerlingen leren informatie te achterhalen in informatieve en instructieve teksten, waaronder schema s, tabellen en digitale bronnen.
8 Taalbeschouwing, waaronder strategieën: 11. De leerlingen leren een aantal taalkundige principes en regels. Zij kunnen in een zin het onderwerp, het werkwoordelijk gezegde en delen van dat gezegde onderscheiden. De leerlingen kennen: regels voor het spellen van werkwoorden; regels voor het spellen van andere woorden dan werkwoorden; regels voor het gebruik van leestekens. 12. De leerlingen verwerven een adequate woordenschat en strategieën voor het begrijpen van voor hen onbekende woorden. Onder woordenschat vallen ook begrippen die het leerlingen mogelijk maken over taal te denken en te spreken. Engels: 14. De leerlingen leren in het Engels informatie te vragen of geven over eenvoudige onderwerpen en zij ontwikkelen een attitude waarbij ze zich durven uit te drukken in die taal. Rekenen: 24. De leerlingen leren praktische en formele reken-wiskundige problemen op te lossen en redeneringen helder weer te geven. 32. De leerlingen leren eenvoudige meetkundige problemen op te lossen. 33. De leerlingen leren meten en leren te rekenen met eenheden en maten, zoals bij tijd, geld, lengte, omtrek, oppervlakte, inhoud, gewicht, snelheid en temperatuur. Mens en samenleving: 35. De leerlingen leren zich redzaam te gedragen in sociaal opzicht, als verkeersdeelnemer en als consument. 39. De leerlingen leren met zorg om te gaan met het milieu. Ruimte: 49. De leerlingen leren over de mondiale ruimtelijke spreiding van bevolkingsconcentraties en godsdiensten, van klimaten, energiebonnen en van natuurlandschappen zoals vulkanen, woestijnen, tropische regenwouden, hooggebergten en rivieren. 50. De leerlingen leren omgaan met kaart en atlas, beheersen de basistopografie van Nederland, Europa en de rest van de wereld en ontwikkelen een eigentijds geografisch wereldbeeld. Tijd: 52 De leerlingen leren over kenmerkende aspecten van de volgende tijdvakken: jagers en boeren; Grieken en Romeinen; monniken en ridders; steden en staten; ontdekkers en hervormers; regenten en vorsten; pruiken en revoluties; burgers en stoommachines; wereldoorlogen en holocaust; televisie en computer. Kunstzinnige oriëntatie: 55. De leerlingen leren op eigen werk en dat van anderen te reflecteren.
612671 Speelkaarten.indd 1 12-06-2006 16:14:06
NEDERLANDS > Mondeling taalonderwijs De leerlingen leren informatie te verwerven uit gesproken taal. Ze leren tevens die informatie, mondeling of schriftelijk, gestructureerd weer te geven. 1 612671 Speelkaarten.indd
Nadere informatieNieuws in de klas Postbus 12040 1100 AA Amsterdam t: 020-4309190 f: 020-4309199 e: info@nieuwsindeklas.nl w: www.nieuwsindeklas.nl
Aansluiting Nieuwsservice bij curriculum Bijlage bij Handleiding Nieuwsservice Primair Onderwijs is een uitgave van Nieuws in de klas. Deze bijlage hoort bij de Handleiding Nieuwsservice Primair Onderwijs
Nadere informatieVoorbereiding en planning van een thema
Voorbereiding en planning van een thema Thema: Bouw / groep(en): Periode: Doelstellingen: Kernbegrippen relatie kerndoelen en vakken: Wat is de inbreng van kinderen? (Wat zijn de interesses van leerlingen
Nadere informatieAan welke kerndoelen heb je gewerkt?
Leergebied overstijgende kerndoelen (1) Werkhouding 1 De leerlingen hebben belangstelling voor de wereld om hen heen en ze zijn gemotiveerd deze te onderzoeken A ze kunnen gerichte vragen stellen B ze
Nadere informatieLeerlijnen TULE SLO. Jory Tolkamp
Leerlijnen TULE SLO Jory Tolkamp Om de doelen van mijn les te bepalen ging ik uit van de leerlijnen. Wat past bij de leerlingen qua stof van een ontwikkelingsgebied, waar zit het niveau? Maar een duidelijke
Nadere informatieAAN WELKE KERNDOELEN HEB JE GEWERKT?
AAN WELKE KERNDOELEN HEB JE GEWERKT? Leergebied overstijgende kerndoelen (1) Werkhouding 1 De leerlingen hebben belangstelling voor de wereld om hen heen en ze zijn gemotiveerd deze te onderzoeken A B
Nadere informatieOnderzoekend en ontwerpend leren met zaakvakken. Heleen van Ravenswaaij MSc, Dr. Tim van Wessel
Onderzoekend en ontwerpend leren met zaakvakken Heleen van Ravenswaaij MSc, Dr. Tim van Wessel Programma Terugblik rekenles Introductie zaakvakken en OOL zand en water oefenen onderzoeksvragen formuleren
Nadere informatieRichtlijn Kerndoelen. Verwijzing naar - Datum vaststelling April 2010. Datum bijstelling 01-10-2013
Richtlijn Kerndoelen Omschrijving Bijlage kerndoelen Verwijzing naar - Doelgroep Opsteller Teamleden en ouders Directie De Drift Datum vaststelling April 2010 Datum bijstelling 01-10-2013 Ons basisonderwijs
Nadere informatieWaar halen ze de ENERGIE. vandaan? Leerlijn
Leerlijn Waar halen ze de ENERGIE vandaan? Inleiding De lesmethode van Solarkids heeft een doorgaande leerlijn voor het basisonderwijs. De leerlijn is gebaseerd op de kerndoelen die zijn opgelegd door
Nadere informatieKTWT module rekenen-wiskunde. Rekenen is leuker als je denkt
KTWT module rekenen-wiskunde Rekenen is leuker als je denkt Vincent Jonker n freudenthal instituut / o&t n www.rekenweb.nl n grote rekendag Inhoud n Deel 1: Startactiviteit n Deel 2: Onderzoekende houding
Nadere informatieLeerkrachtenhandleiding Peperduur
Leerkrachtenhandleiding Peperduur Geachte mevrouw/meneer, Voor u ligt de leerkrachtenhandleiding bij het onderwijsprogramma Peperduur. In deze handleiding vindt u informatie over het museumbezoek. Het
Nadere informatieWetenschap en techniekonderwijs op
Inleiding verzorgt ervarings- en ontwikkelingsgericht onderwijs. Wij bieden de kinderen basisvaardigheden waarmee ze de wereld om hen heen leren kennen. Wetenschap en techniek (W&T) worden steeds belangrijker
Nadere informatieHandleiding leerkracht
Meer van Galilea Inleiding Thema: het Meer van Galilea en de watervoorziening. Er komt aan de orde waar het Meer van Galilea ligt, bijzonderheden van het meer, het Meer Galilea van de Bijbel en het meer
Nadere informatieSaNdWiCh RoBoT. Wat leren leerlingen van deze les?
SaNdWiCh RoBoT leer programmeren zonder een computer te gebruiken! Bij deze les speelt de leraar of gastdocent de rol van een robot. Een robot die boterhammen maakt met boter en hagelslag. De leerlingen
Nadere informatieStadswerken. Kerndoelen. Programma NMC. Groep 1 t/m 8. www.utrecht.nl/nmc
Stadswerken Kerndoelen www.utrecht.nl/nmc Programma NMC Groep 1 t/m 8 Kerndoelen nader toegelicht De NMC-programma s geven met kerndoelen over Mens en Samenleving, Natuur en Techniek en Ruimte vooral invulling
Nadere informatieRijk Romeins Leven. Museum Park Matilo Cultuurlijn Tijd Groep 5. Handleiding voorbereidende les
Les Rijk Romeins Leven Museum Park Matilo Cultuurlijn Tijd Groep 5 Handleiding voorbereidende les Rijk Romeins Leven INHOUD Inleiding Kader Begrippen Leerdoelen Aansluiting kerndoelen De lessen INLEIDING
Nadere informatieArcheologie op school. Handleiding voor de leerkracht
Archeologie op school Handleiding voor de leerkracht 1 Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 2. Aan de slag: verkorte handleiding 4 3. Verantwoording 5 Archeologie en erfgoededucatie 5 Kerndoelen 5 Didactisch concept
Nadere informatieEen kasteel in de buurt bezoeken
Een kasteel in de buurt bezoeken Als leerkracht heb je hier een begeleidende en sturende rol. Het is afhankelijk of jij als leerkracht de kinderen meeneemt en dingen aan ze verteld of dat er bijvoorbeeld
Nadere informatieHandleiding Echt gebeurd!
Handleiding Echt gebeurd! Inhoud 1. Introductie Pag. 1 2. Echt gebeurd! lessen Pag. 1 3. Kerndoelen Pag. 2 4. Excursies, lezingen en workshops Pag. 3 5. De website Pag. 4 7. Pag. 5 1. Introductie Welkom
Nadere informatiePrimair Onderwijs. 6 lessen
Maak je eigen land! Voor de docent Vak(gebied) Schooltype/afdeling Oriëntatie op jezelf en de wereld, Aardrijkskunde Primair Onderwijs Leerjaar Groep 3/4 Tijdsinvestering Vakinhoud Kerndoelen 6 lessen
Nadere informatieOnder onze voeten Schoolbezoek Min40Celsius. Lesbrief
Onder onze voeten Schoolbezoek Min40Celsius Lesbrief Lesbrief Onder onze voeten U gaat met uw klas een bezoek brengen aan Min40Celsius, aan de hand van deze lesbrief kunt het bezoek (kort) voorbereiden.
Nadere informatielesbrief vervolgles Ulrum
lesbrief vervolgles Ulrum Terpen- en Wierdenland lesbrief Ulrum Inhoud Inleiding 3 Lesoverzicht 4 Introductie 5 Kerndoelen 6 Aansluiting bij de canon 7 Deze lesbrief is ontwikkeld door erfgoedjuf Dineke
Nadere informatieNEDERLAND VIERT 100 JAAR DE STIJL
NEDERLAND VIERT 100 JAAR DE STIJL ONTDEK HET IN UTRECHT & AMERSFOORT! HANDLEIDING PRIKKELENDE EN LAAGDREMPELIGE LESSUGGESTIES VOOR HET BASISONDERWIJS 1 HANDLEIDING LESSUGGESTIES MONDRIAAN TOT destijlflyer_achterkant.pdf
Nadere informatieMens en maatschappij (aardrijkskunde, economie, geschiedenis, godsdienst)
Mens en maatschappij (aardrijkskunde, economie, geschiedenis, godsdienst) Kerndoelen 36. De leerling leert betekenisvolle vragen te stellen over maatschappelijke kwesties en verschijnselen, daarover een
Nadere informatieDraaiboek voor een gastles
Draaiboek voor een gastles Dit draaiboek geeft jou als voorlichter van UNICEF Nederland een handvat om gastlessen te geven op scholen. Kinderen, klassen, groepen en scholen - elke gastles is anders. Een
Nadere informatieLes Rekenen en BVO De pakjes van Sinterklaas
Les Rekenen en BVO De pakjes van Sinterklaas In deze twee lessen gaan de leerlingen rekenen. Het thema rondom deze lessen zijn de pakjes van Sinterklaas. Dit is meteen de belevingswereld van de leerlingen
Nadere informatieHandleiding voor de digitale les Internet in 2025 Kinderen tekenen de toekomst
Handleiding voor de digitale les Internet in 2025 Kinderen tekenen de toekomst Een digitale les voor groep 6, 7 en 8 van het primair onderwijs waarbij leerlingen nadenken over innovatieve toepassingen
Nadere informatieKTWT module rekenen- wiskunde. rekenen is leuker als je denkt
KTWT module rekenen- wiskunde rekenen is leuker als je denkt Inhoud Deel 1: Startac
Nadere informatieEnergie: hoe duurzaam is jouw school? Esther van der Meer. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.
Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres Esther van der Meer 05 June 2013 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/31896 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein.
Nadere informatieIntroductie. Lesinstructie. Lesinstructie. Leerdoelen. Introductie. Opzet. Bronnen
Introductie Introductie Gamen, Hyven, informatie zoeken, filmpjes kijken, muziek luisteren, spullen kopen of verkopen. Internetten doen we allemaal. Soms voor de lol, soms serieus, soms thuis, soms op
Nadere informatieLessuggesties energie Ter voorbereiding van GLOW. Groep 6, 7, 8
Lessuggesties energie Ter voorbereiding van GLOW Groep 6, 7, 8 Eindhoven, 8 september 2011 In het kort In deze lesbrief vind je een aantal uitgewerkte lessen waarvan je er één of meerdere kunt uitvoeren.
Nadere informatieBoerderijeducatie project Handleiding Leerkrachten
Boerderijeducatie project Handleiding Leerkrachten De opdrachten zijn gemaakt aan de hand van de kerndoelen voor het basisonderwijs. De kinderen werken samen in kleine groepen en doen opdrachten onder
Nadere informatieMentor Datum Groep Aantal lln
Lesvoorbereidingsformulier Fontys Hogeschool Kind en Educatie, Pabo Eindhoven Bron: Didactisch model van Gelder Student(e) Klas Stageschool Plaats Dilia Couwenberg P14EhvADT t Startblok Eindhoven Mentor
Nadere informatieKop. Romp. Lesbrief Seksualiteit Leerjaar 1-Profiel1,2,3
Lesbrief Seksualiteit Leerjaar 1-Profiel1,2,3 Tijd: 50 minuten Voorbereiding: op www.meerdanliefde.nl is veel informatie te vinden in redelijk eenvoudige taal. Ook in het App Note Mouse draaiboek staan
Nadere informatieNationaal Gevangenismuseum Gevangen in beeld
Nationaal Gevangenismuseum Gevangen in beeld Groep 8 Les 1. Boeven in beeld Les 1. Boeven in beeld Nationaal Gevangenismuseum Groep 8 120 minuten Samenvatting van de les De les begint met een klassikaal
Nadere informatieBruggen. elsmarlon smithuis. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. https://maken.wikiwijs.nl/60956
Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres elsmarlon smithuis 30 april 2015 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/60956 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet.
Nadere informatieBenodigdheden: Smartboard Observatieformulier samenwerken Filmpjes You Tube: What is an Escape Room? + vb grammatical Escape Room
Titel van deze les: Ontwerp Escape Room - Reizen Uitdaging: Samenwerken Denkwolk onderwerp: Samenwerken Vakgebied(en): Taal, Rekenen, Oriëntatie op Jezelf en de Wereld (OJW) Doelgroep (OB/MB/BB): BB groep
Nadere informatieTekst lezen en vragen stellen
1. Lees de uitleg. Tekst lezen en vragen stellen Als je een tekst leest, kunnen er allerlei vragen bij je opkomen. Bijvoorbeeld: Welke leerwegen zijn er binnen het vmbo? Waarom moet je kritisch zijn bij
Nadere informatieKeurmerk: Duurzame school
Keurmerk: Duurzame school Doorlopende leerlijn voor duurzame ontwikkeling van basisonderwijs (PO) t/m voortgezet onderwijs (VO) PO-1 Kennis en inzicht (weten) Vaardigheden (kunnen) Houding (willen) Begrippen
Nadere informatieMentor Datum Groep Aantal lln
Lesvoorbereidingsformulier Fontys Hogeschool Kind en Educatie, Pabo Eindhoven Bron: Didactisch model van Gelder Student(e) Klas Stageschool Plaats Dilia Couwenberg P14EhvADT t Startblok Eindhoven Mentor
Nadere informatieAardrijkskunde vaardigheden (PO-vmbo)
Aardrijkskunde vaardighed (PO-vmbo) Sector kerndoel primair onderwijs kerndoel onderbouw kerndoel ob vmbo kb/gl/tl vmbo bovbouw bb examhed vmbo bovbouw kb examhed vmbo bovbouw gl/tl examhed Kern 1. Werk
Nadere informatieDia 1 Introductie max. 2 minuten!
1 Dia 1 Introductie max. 2 minuten! Vertel: Deze les gaat vooral over het gebruik van sociale media. Maar: wat weten jullie eigenlijk zelf al over sociale media? Laat de leerlingen in maximaal een minuut
Nadere informatieInhoudsopgave. 5. Doorgaande lijn en de relatie met de kerndoelen.
Inhoudsopgave. 1. Visie ten aanzien van techniek. 2. Definitie van techniek. 3. Kerndoelen. 4. Coördinatie. 5. Doorgaande lijn en de relatie met de kerndoelen. 6. Samenwerking met andere instanties. 7.
Nadere informatie*Ook met het programma Paint van Windows kunnen foto s bewerkt worden
Lesbrief Online pesten Leerjaar 1-Profiel1,2,3 Tijd: 50 55 minuten Voorbereiding: op http://mediawijsheid.nl/onlinepesten staan allerlei filmpjes, informatie en artikelen over online pesten, bruikbaar
Nadere informatieFIRST LEGO League als onderwijsprogramma
FIRST LEGO League als onderwijsprogramma In dit document staat beschreven hoe je de FIRST LEGO League (FLL) kunt integreren in het lesprogramma en hoe de FLL aansluit bij de kerndoelen van het primair
Nadere informatieTechniekplan SAM. Bestuursbureau
Bestuursbureau I Boddens Hosangstraat 98 7002 JA Doetinchem T (0314) 36 48 05 F (0314) 36 63 69 E loc.boddenshosang@sbosam.nl www.sbosam.nl Techniekplan SAM I Boddens Hosangstraat 98 7002 JA Doetinchem
Nadere informatieAlgemene handleiding. Jouw veiligheidsplan.
Algemene handleiding Sport@School Sport@School is een lespakket voor de groepen 5 t/m 8 van het basisonderwijs. In zes theorielessen doen de leerlingen kennis en vaardigheden op over sportoverstijgende
Nadere informatieLesbrief bij Ik weet je te vinden van Netty van Kaathoven voor groep 6, 7 en 8
Lesbrief bij Ik weet je te vinden van Netty van Kaathoven voor groep 6, 7 en 8 Inhoud van deze lesbrief - Thema s in het boek - Lesopzet - Doel van de les - Uitwerking - Bijlage: opdrachtenblad Thema s
Nadere informatieAgenda onderwijsavond bovenbouw
Agenda onderwijsavond bovenbouw Kerndoelen PO Referentieniveaus Onderwijsinhoud op de Bron Wat komt er aan bod in groep 6-7-8 Leren in de echte wereld Kerndoelen PO: Wat moeten kinderen kennen en kunnen
Nadere informatieVerlegen om woorden Lesbrief voor vmbo
Verlegen om woorden Lesbrief voor vmbo Voor de lessen Nederlands, PSO en LOB. Verlegen om woorden is een pakket met tips en handvatten om een ouderbijeenkomst te organiseren over ouderbetrokkenheid en
Nadere informatieAlgemene Docentenhandleiding bij de lesmaterialen over de archeologie van Vlaardingen
Algemene Docentenhandleiding bij de lesmaterialen over de archeologie van Vlaardingen Inhoudsopgave INLEIDING... 3 1 DE LESPAKKETTEN IN HET KORT... 3 2 DE OPBOUW VAN DE LESSEN... 4 3 ACHTEGRONDINFORMATIE
Nadere informatieLeerdoelen en kerndoelen
Leerdoelen en kerndoelen De leerdoelen in de leerlijn vallen in het leerdomein Oriëntatie op jezelf en de wereld. Naast de gebruikelijke natuur en milieukerndoelen (kerndoelen 39, 40 en 41) zijn ook de
Nadere informatiePoep & Plas Handleiding voor leerkrachten
Poep & Plas Handleiding voor leerkrachten onderwerp Educatie over reststromen in het basisonderwijs afzender IVN Flevoland Inhoudsopgave Inleiding... 3 Doel... 3 Over de handleiding... 3 Achtergrondinformatie...
Nadere informatieCanon en kerndoelen geschiedenis PO
Canon en kerndoelen geschiedenis PO bron: http://www.entoen.nu/primair-onderwijs/didactisch-concept/leerplan-(slo)/geschiedenis In dit hoofdstuk over canon en geschiedenis wordt eerst ingegaan op de recente
Nadere informatieAardrijkskunde vaardigheden (PO-vmbo)
Aardrijkskunde vaardighed (PO-vmbo) Sector kerndoel primair onderwijs kerndoel onderbouw kerndoel ob vmbo kb/gl/tl vmbo bovbouw bb examhed vmbo bovbouw kb examhed vmbo bovbouw gl/tl examhed Kern 1. Werk
Nadere informatieHANDLEIDING DOCENTEN. Welkom bij de Volvo Ocean Race, de grootste en spectaculairste zeilwedstrijd om de wereld.
1 HANDLEIDING DOCENTEN Welkom bij de Volvo Ocean Race, de grootste en spectaculairste zeilwedstrijd om de wereld. Voor u ligt de handleiding met daarin beschreven op welke wijze de lessen zijn ingericht
Nadere informatieAardrijkskunde. Thema / onderwerp Aardrijkskundeles met gebruikmaking van de geografische vierslag. Betekenis. Bedoeling
Aardrijkskunde Thema / onderwerp Aardrijkskundeles met gebruikmaking van de geografische vierslag. Betekenis Welke betekenis heeft het thema / onderwerp voor de kinderen? Hoe leg je de relatie met de beginsituatie?
Nadere informatieVOORSTEL HERZIENE KERNDOELEN BASISONDERWIJS
VOORSTEL HERZIENE KERNDOELEN BASISONDERWIJS Inhoud Preambule 3 Nederlands 4 Engels 7 Friese taal 8 Rekenen/wiskunde 10 Oriëntatie op jezelf en de wereld 12 Kunstzinnige oriëntatie 15 Bewegingsonderwijs
Nadere informatieEen project van Jeelo gaat zo
Handleiding groep 3-8 Een project van Jeelo gaat zo Wijzers Jeelo heeft gele wijzers om samen met leerlingen te verkennen hoe een project van Jeelo in elkaar zit. Voor groep 3-4 wijzer 2007 Zo gaat een
Nadere informatieHIERIN VINDT U DE OPBOUW VAN HET PROGRAMMA EN DE GANG VAN ZAKEN IN DE PRAKTIJK
COMPLETE DOCENTENINFORMATIE: HIERIN VINDT U DE OPBOUW VAN HET PROGRAMMA EN DE GANG VAN ZAKEN IN DE PRAKTIJK DE TIJDSWINKEL VOOR GROEP 3-4 HET LEVEN VAN MENSEN IN VERSCHILLENDE TIJDSPERIODEN AAN DE HAND
Nadere informatieMens en maatschappij vaardigheden (PO-vmbo)
Mens en maatschappij vaardigheden (PO-vmbo) Sectoren kerndoelen primair onderwijs kerndoelen onderbouw vmbo bovenbouw exameneenheden Vakkernen 1. Informatievaardigheden 50: De leerlingen leren omgaan met
Nadere informatieNieuwe stappers en stenen per augustus 2015 Aan deze lijst kunnen geen rechten worden ontleend
Groep -2 Nieuwe stappers en stenen per augustus 205 L0866 Schilder een haan Zorgen voor dieren L0867 Maak een vriendschapsarmband Omgaan met elkaar L0868 Maak een huisje Inrichten van je omgeving L0869
Nadere informatieBenodigdheden: A. Inleiding: kringgesprek 15 minuten.
Handleiding Groep Les Thema Wat zie je en wat vind je ervan? Weet wat je ziet Welkom bij de eerste les van het Nationaal Media paspoort voor uw groep! De kinderen (en u als leerkracht) worden zich in deze
Nadere informatieInstapmodule Niveau AA
Instapmodule Niveau AA Instapmodule ter voorbereiding op Nieuwsrekenen in het S(B)O: Geleid probleemoplossen augustus 2012 www. nieuwsrekenen.nl Inhoudsopgave Gebruikswijzer... 3 Deel 1: Samen... 4 Deel
Nadere informatieEen overtuigende tekst schrijven
Een overtuigende tekst schrijven Taalhandeling: Betogen Betogen ervaarles Schrijftaak: Je mening geven over een andere manier van herdenken op school instructieles oefenlesles Lesdoel: Leerlingen kennen
Nadere informatieWaar kinderen een betere toekomst leren ontwerpen met nieuwe technologieën
Waar kinderen een betere toekomst leren ontwerpen met nieuwe technologieën Waar leerlingen leren ontwerpen en maken, met nieuwe technologieën, rondom een maatschappelijk thema. Wat zou jij écht willen
Nadere informatieTerwijl veel plaatsen in de buurt van Veenendaal al in april waren bevrijd, duurde dit in Veenendaal veel langer.
VEENENDAAL BEVRIJD Inleiding Terwijl veel plaatsen in de buurt van Veenendaal al in april waren bevrijd, duurde dit in Veenendaal veel langer. In Veenendaal waren veel Nederlandse en Duitse SS ers gestationeerd,
Nadere informatieLesnummer 10 Titel van de les Gevoelens in en uit balans. Eén lesuur met mogelijkheden voor uitloop naar extra lesuren voor route B en C.
Lesbeschrijving Overzicht Leerjaar 1 Themanummer 3 Gezond leven en gezond blijven Praktijkkern letter b Omgaan met genotsmiddelen Lesnummer 10 Titel van de les Gevoelens in en uit balans. Tijd Eén lesuur
Nadere informatieTekenen met Licht. It s your time to shine!
Tekenen met Licht It s your time to shine! 1 Colofon Inhoud en samenstelling Patrick Couwenberg van 4XM www.workshopstartpagina.nl info@workshopstartpagina.nl 2 Tekenen met licht Inleiding Tekenen met
Nadere informatieOpen huis. Verrassend nieuw onderwijs voor vmbo-t/havo leerlingen
Open huis zaterdag 16 januari 10.00-13.00 uur Verrassend nieuw onderwijs voor vmbo-t/havo leerlingen Gaat uw kind vanaf augustus 2016 naar het voortgezet onderwijs? Kies dan voor de Nieuwe Thermen, een
Nadere informatieAgenda onderwijsavond middenbouw
Agenda onderwijsavond middenbouw Kerndoelen PO Wat komt er aan bod in groep 3-4-5 Leren lezen nader bekeken Onderwijsinhoud op de Bron Leren in de echte wereld Kerndoelen PO: Wat moeten kinderen kennen
Nadere informatieDocentenhandleiding module Overheid, Burger en DigiD
Docentenhandleiding module Overheid, Burger en DigiD De module In de module Overheid, Burger en DigiD wordt het thema overheid, burger en hun onderlinge online en offline communicatie verkend aan de hand
Nadere informatieLesvoorbereiding Studie en loopbaan Keuze- en Loopbaanvaardigheden 3-4 vmbo
Lesvoorbereiding Studie en loopbaan Keuze- en Loopbaanvaardigheden 3-4 vmbo Bespreek met vakdocenten mogelijkheden om leerlingen in de vaklessen feedback over zichzelf te laten vergaren. Deel Vaardigheid:
Nadere informatieDag van Respect & PABO. DOE MEE met de Dag van Respect 8 November 2012
Dag van Respect & PABO DOE MEE met de Dag van Respect 8 November 2012 Beste Pabo-studenten, Elk jaar ontwikkelt Stichting Dag van Respect nieuw lesmateriaal over respect. Respect voor jezelf, Respect voor
Nadere informatie3 Hoogbegaafdheid op school
3 Hoogbegaafdheid op school Ik laat op school zien wat ik kan ja soms nee Ik vind de lessen op school interessant meestal soms nooit Veel hoogbegaafde kinderen laten niet altijd zien wat ze kunnen. Dit
Nadere informatiet Vuil Reclametruukske
t Vuil Reclametruukske Reclame graad 2 Lesvoorbereiding Toon de oproep van José op het smartboard. Voorzie twee dozen (schoendoos, andere kartonnen doos met deksel,...) Print informatieflarden opdracht
Nadere informatieInformatieboekje. Spreekbeurt, leeskring en nieuwskring. 2015 / 2016 groep 8
Informatieboekje Spreekbeurt, leeskring en nieuwskring 2015 / 2016 groep 8 Informatie In dit informatieboekje vind je informatie voor je spreekbeurt, je leeskring en je nieuwskring. De voorbereiding is
Nadere informatieWikiKids Atlas. Lerarenhandleiding Project WikiKids Atlas
WikiKids Atlas Lerarenhandleiding Project WikiKids Atlas 1. Inhoudsopgave. 1. Inhoudsopgave. p. 43 2. Inleiding. p. 44 3. Uitleg en kerndoelen WikiKids Atlas. p. 46 3.1. Inleiding. p. 46 3.2. Uitleg WikiKids.
Nadere informatieHandleiding bij de cd-rom Terug in de Tijd behorende bij een bezoek aan de Menkemaborg en het gebruik van de junior-audiotour
Handleiding bij de cd-rom Terug in de Tijd behorende bij een bezoek aan de Menkemaborg en het gebruik van de junior-audiotour 1.1 Algemeen De cd-rom is te gebruiken in de klas ter verdieping van het bezoek
Nadere informatieHet houden van een spreekbeurt
Het houden van een spreekbeurt In deze handleiding staan tips over hoe je een spreekbeurt kunt houden. Waar moet je op letten? Wat moet je wel doen? En wat moet je juist niet doen? We hopen dat je wat
Nadere informatieTitel: Creatief met (kilo) gram Groep 5 rekenen 1
Titel: Creatief met (kilo) gram Groep 5 rekenen 1 De leerlingen gaan in deze les op een speelse en kritische manier een verdieping leggen in de begrippen kilogram en gram aangezien de meeste leerlingen
Nadere informatieSpelenderwijs rijmen. Linda Willemsen. www.klasvanjuflinda.nl. www.klasvanjuflinda.nl
Spelenderwijs rijmen Linda Willemsen www.klasvanjuflinda.nl www.klasvanjuflinda.nl Spelenderwijs rijmen Spelenderwijs rijmen Tekst & vormgeving: Linda Willemsen 2014 www.klasvanjuflinda.nl Linda Willemsen
Nadere informatieHet uitdeuken van een carrosseriedeel
Afdeling Mobiliteit Uitstroom Carrosserie Specialisatie Schadeherstel Opdracht vmbo sh 03 Het uitdeuken van een carrosseriedeel 1. Stel je eens voor Je ouders zijn op vakantie. Na een avondje stappen met
Nadere informatieWaarom Wetenschap en Techniek W&T2015
Waarom Wetenschap en Techniek W&T2015 In het leven van alle dag speelt Wetenschap en Techniek (W&T) een grote rol. We staan er vaak maar weinig bij stil, maar zonder de vele uitvindingen in de wereld van
Nadere informatieLesvoorbereiding. Inhoudelijke gegevens vak of vormingsgebied: Wereldoriëntatie, China.
Lesvoorbereiding Zakelijke gegevens naam student: Anouk Bluemink stageschool: O.B.S Jan Ligthart, Zelhem Iselinge klas: VR2B mentrix: Mieke van den Berg datum: 13-05-2014 aantal leerlingen: 21 tijd: 13:45-14:35
Nadere informatieBodyclap. Make the Music with your body
Bodyclap Make the Music with your body 1 Colofon Inhoud en samenstelling Patrick Couwenberg van 4XM www.workshopstartpagina.nl info@workshopstartpagina.nl 2 Bodyclap Inleiding In deze leuke en stoere workshop
Nadere informatieRV 07 R.K. Basisschool de Vlinder groep 8 Stockholm 3 / 8 3124 SG Schiedam Tel.: 010-4717036 / 010-2470164
R.K. Basisschool De Vlinder RV 07 R.K. Basisschool de Vlinder groep 8 Stockholm 3 / 8 3124 SG Schiedam Tel.: 010-4717036 / 010-2470164 GOEDE STUDIEGEWOONTEN Bij goed studeren (leren) of huiswerk maken
Nadere informatiepraktijk Codeer en leer
praktijk Codeer en leer Tegenwoordig wordt steeds meer gedigitaliseerd. Het is voor de kinderen meestal niet duidelijk dat achter al deze apparaten, apps en tools codetaal zit. Door leerlingen kennis te
Nadere informatieFilms kijken op internet: verboden of niet?
Les over auteursrecht tekst niveau A Films kijken op internet: verboden of niet? Veel mensen kijken graag naar films. Jij ook? Als je zin hebt om een film te zien, kun je natuurlijk naar de bioscoop gaan.
Nadere informatieBijeenkomst BICTA Digiborden/KlasseTV
Bijeenkomst BICTA Digiborden/KlasseTV Michel Habraken Peter te Riele Agenda donderdag 19 juni 2008 13.00 13.45 uur Welkom en opening Agenda Startopdracht Doelstelling Presentatie Digitale schoolborden
Nadere informatieEducatief pakket duurzame energie Didactische onderbouwing
Educatief pakket duurzame energie Didactische onderbouwing Inhoud Welkom Doelen Profielschetsen Materialen Bijlagen Met het Solly Systeem worden kinderen al op jonge leeftijd geïntroduceerd in de wereld
Nadere informatieBenodigdheden: Thuiswerkblad, voor kind en ouder(s) (afhankelijk van niveau meer of minder hulp van ouders hierbij) Kringopstelling
Titel van deze les: De piekerparkeerplaats Uitdaging: Overtuigingen (attributiestijlen) Denkwolk onderwerp: Piekeren (blz. 21) Vakgebied(en): Psycho-educatie, sociaal emotionele ontwikkeling Doelgroep
Nadere informatieSTI B AT. bovenbouw 2008/2009. Docentenkaart 2 (1 van 2) Verwerking
STI B AT Docentenkaart 2 (1 van 2) Voorbereiding Kopieer voor alle kinderen werkblad 2A, 2B en 2C. Zorg voor knip- en plakspullen en blanco papier. Leg enkele geschiedenislesboeken klaar. Lesdoel Kinderen
Nadere informatieGebouwd in Heerhugowaard
groep 5/6 Gebouwd in Heerhugowaard Handleiding voor leerkrachten Erfgoedleerlijn Heerhugowaard Inhoudsopgave Over de erfgoedleerlijn 3 Gebouwd in Heerhugowaard 4 Les 1 Introductieles 6 Les 2 Op pad: gebouwen
Nadere informatieWelkom bij de ouderavond over Vier Keer Wijzer
Welkom bij de ouderavond over Vier Keer Wijzer Programma 19.30 tot 21.00 uur Waarom hebben we gekozen voor Vier Keer Wijzer? Uitleg en achtergrondinformatie over het onderwijsmodel Interactieve informatie-
Nadere informatieLicht in de ruimte. lesidee voor bovenbouw PO. colofon: info@ruimtevaartindeklas.nl www.ruimtevaartindeklas.nl
Licht in de ruimte lesidee voor bovenbouw PO colofon: auteur: Wendy van den Putte, Science Center NEMO, Amsterdam info@ruimtevaartindeklas.nl www.ruimtevaartindeklas.nl Inhoud Lesopzet... 3 Materialenlijst...
Nadere informatieTechniek? Electrospel. Voorbereidende doe-les groep 8. [Geef tekst op]
Techniek? Electrospel Voorbereidende doe-les groep 8 [Geef tekst op] Inhoud van de Doe-les Elektriciteit In deze doe-les ga je aan de gang met techniek om je heen. We gaan daarbij vooral kijken naar elektriciteit
Nadere informatieHOE KOM IK VAN LEERDOELEN TOT EEN LES?
OPDRACHT HOE KOM IK VAN LEERDOELEN TOT EEN LES? In deze opdracht doorloop je in vogelvlucht alle stappen die je kunt zetten om van leerdoelen te komen tot een goede les voor de leerlingen. Het betreft
Nadere informatie