Het kan ook anders! Over individueel maatwerk in de zorg. Dr Ben van Cranenburgh HGZO Congres Lunteren 24/25 Maart

Transcriptie

1 Instituut voor toegepaste Neurowetenschappen Faculteit der Bewegingswetenschappen Het kan ook anders! Over individueel maatwerk in de zorg Dr Ben van Cranenburgh HGZO Congres Lunteren 24/25 Maart

2 Medisch werkmodel Symptoom wijst op ziekte Diagnose van ziekte Behandeling van ziekte ik Maar werkt dat?

3 Medisch model faalt bij CVA: onderliggende ziekte niet geneesbaar Nadelige gevolgen kunnen geminimaliseerd worden door Neurorevalidatie plastisch brein leerstrategieen Chronische pijn vaak niet door weefselschade veroorzaakt. Andere verklaringsmodellen Baring en baringspijn: medisch probleem?

4 Ander uitgangspunt Gevolgen van stoornissen: ICF model Ga uit van het probleem van de patient Bio psycho socio model i dl Model: empirische cyclus Voorbeeld: Elly struikelt

5 NP 100,352 NR 33

6 Casus 1: Elly struikelt 1. Motorisch probleem: parese? 2. Sensorisch probleem: sensibiliteit? 3. Cognitief i probleem: neglect?

7 Herstel na hersenbeschadiging (Oefenen) (Stimulatie) (Andere strategie) t NR 111

8 Plasticiteit: herstel na hersenletsel Ne rale reorganisatie bl d d bi d / f bi d i d Neurale reorganisatie: belendende gebieden en/of gebieden in andere hemisfeer nemen functie over Neurale vermoeibaarheid?

9 12-cellen model (NP 59) Neurologisch Neuropsycho Psychologisch logisch Elementaire Parese Afasie Depressie funktie Activiteit Lopen Communicatie Onderneemt niets Participatie Laden en lossen Overleg met klanten Verliest interesse in winkel Sociaal Echtgenote Misverstanden met systeem oerbelast overbelast klanten Verliest klanten

10 Casus 2: Karel werkt chaotisch Een school-amanuensis ( manusje van alles ) van 55 jaar krijgt een infarct rechts frontaal. Zijn linkszijdige parese herstelt snel en goed. Na 4 weken wordt hem geadviseerd voorzichtig weer aan het werk te gaan. Er ontstaan echter problemen: zijn aanpak is chaotisch, h hij is door het minste of geringste afgeleid, onderbrekingen zijn fataal, er zijn klachten omdat hij veel taken vergeet. NB: hij werkte voorheen zeer precies en systematisch!

11 Chronische pijn Signaal voor weefselschade Dwingt gedrag af Stemt tot nadenken Heeft relatief positieve gevolgen Ontregeld pijnsysteem

12 Nociceptieve pijn: duidelijke relatie met weefselschade

13 Casus 3: de vrouw met de brillen Weefselschade?

14 Bio psycho socio socio perspectief 1. Biologisch/somatisch bv verwonding, claudicatio 2. Psychisch h bv hoofdpijn 3. Sociaal bv lage rug, gewoontes, conditie

15 Pijnanalyse: Bio psycho socio model Signaal/oorzaak Doel/gevolg l Bio Psycho Socio (dreigende) weefselschade, Bescherming trauma Genezing Zenuwcompressie Adaptatie motoriek Ziekte... Stress Nadenken over. Overbelasting Angst Onvrede Depressie Bezorgdheid Sociale eisen/gewoontes Evenwicht in systeem Werkdruk (opheffen) isolement. Sociale communicatie

16 De therapeutische situatie 1. Patient 2. Therapeut 3. Therapie 4. Omgeving Lijnen: interacties Cirkels: context, micro, meso, macro NR 250 Het effect van een therapie hangt niet alleen af van de therapie zelf!

17 Meditatie en pijn (Kakigi e.a. 2005) Belangrijkste verschillen in: Thalamus Insula (S 2) Gyrus cinguli De toestand van de patient is bepalend voor de wijze waarop een prikkel verwerkt wordt

18 Placebo effect: de kracht van de verwachting

19 Verwachting (expectation) Verwachting kan meer invloed hebben dan stimulus!

20 Placebo Een afname van klacht of symptoom op basis van de perceptie van een therapeutische interventie (verwachting,betekenis) Bijv.: Ft geeft uitleg over wervelmanipulatie Maximaliseer placebo effect effect Nocebo Een toename van symptoom of klacht op basis van een bewuste of onbewuste perceptie van een nadelige factor of situatie Bijv.: de dokter heeft gezegd g U heeft een slechte rug Minimaliseer nocebo effect

21 Context Op linoneum of in de duinen? Vriendelijk personeel, mooie muziek/uitzicht Spinnewebben of diploma s in behandelkamer Bevalling in ziekenhuis of thuis? Alleen of in groep? etc

22 Evidence based medicine? RCT: gebruikelijk is placebo-gecontroleerd onderzoek. Therapie wordt vergeleken met placebo. Aan de placebo wordt niet speciaal aandacht besteed. Onderzoek naar placebo-effect: vergelijk de placebo-conditie met niets doen. Dan wordt doelgericht een verwachting gewekt, dwz het placebo-effect wordt gemaximaliseerd

23 Ons brein wordt voortdurend vertimmerd

24 Meer informatie? : opleiding Neurorevalidatie (18 dagen) en diverse cursussen 28 April t/m 23 Mei: Pijn (5 dagen) 25 Juni: Het plastische brein ( u) Boekenreeks Toegepaste Neurowetenschappen deel 1: Neurowetenschappen deel 2: Neuropsychologie deel 3; Pijn deel 4: Neurorevalidatie