Fusie effectrapportage (FER) 1 Motieven

Transcriptie

1 Fusie effectrapportage (FER) (bestuurlijke fusie Stichting Renn4 Stichting SBO De Delta) 1 Motieven 1.1 Wat zijn de redenen en de noodzaak voor de fusie? SBO De Delta is een openbare speciale school voor basisonderwijs te Appingedam. Sinds 1 januari 2011 wordt deze school in stand gehouden door de Stichting SBO De Delta (hierna te noemen de Stichting), een stichting openbaar onderwijs ex artikel 48 van de Wet op het primair onderwijs (WPO). SBO De Delta is een éénpitter. De gemeenten Appingedam, Delfzijl en Loppersum functioneren als extern toezichthouder van de stichting. De gemeenteraden van de drie genoemde gemeenten hebben een substantieel deel van hun taken en bevoegdheden als extern toezichthouder overgedragen aan een gemeenschappelijk orgaan genaamd Toezichthoudend orgaan SBO De Delta Appingedam op grond van de Wet gemeenschappelijke regelingen. Reeds geruime tijd ervaart het bestuur van de SBO De Delta de kwetsbaarheid van een éénpitter: de lumpsum bekostiging is gebaseerd op (landelijke) gemiddelden; er is sprake van relatief hoge overheadkosten; een schoolbestuur met slechts één school heeft erg veel moeite om effectief om te gaan met daling en schommelingen in het aantal leerlingen in het algemeen. Deze ervaringen hebben geleid tot opname van artikel 25, tweede lid van de statuten van de Stichting waarin het bestuur van de Stichting de volgende opdracht heeft meegekregen: De raad (= het Toezichthoudend orgaan) legt het bestuur een inspanningsverplichting op om alles te doen wat in zijn mogelijkheden ligt om de school onder te brengen bij een groter bestuurlijk geheel. Een beoogde schaalvergroting is geen doel op zich maar dient bij te dragen aan de instandhouding van kwalitatief goed speciaal basisonderwijs voor de leerlingen in de regio die daar behoefte aan hebben. Gelet op deze opdracht en het oogmerk om de positie van het speciaal basisonderwijs in de regio te versterken is gekozen voor een bestuurlijke overdracht van SBO De Delta aan de Stichting RENN4, die in de provincies Groningen, Friesland en Drenthe scholen voor algemeen bijzonder speciaal onderwijs en voortgezet speciaal onderwijs in standhoudt. Aan deze voorgenomen bestuurlijke fusie liggen de volgende motieven ten grondslag: 1

2 SBO De Delta telde op de teldatum 1 oktober 2011 in totaal 136 leerlingen. Op 1oktober 2012 werd de school door 132 leerlingen bezocht. Naar verwachting zal het leerlingenaantal als gevolg van de demografische krimp in de regio op termijn verder dalen. Verloop aantal leerlingen en prognose op teldatum 1 oktober: SBO De Delta RENN 4 Bladergroenschool De inwerkingtreding van de Wet passend onderwijs op 1 augustus 2014 en de participatie in een nieuw samenwerkingsverband met ingang van die datum zullen voorts invloed kunnen hebben op de instroom van leerlingen. Al deze factoren hebben er toe bijgedragen dat SBO De Delta in een kwetsbare positie verkeert. waarbij kwalitatief goed onderwijs niet meer kan worden gegarandeerd. Kwalitatief goed onderwijs is gebaat bij een professionele organisatie, die in staat is de noodzakelijke randvoorwaarden voor dat onderwijs te scheppen. Het onderwijs heeft te maken met talloze ontwikkelingen (zoals onder andere passend onderwijs, onderwijsopbrengsten, bezuinigingen, krimp, ICT, een modern personeelsbeleid) die vragen om een professionele ondersteuning, waarover een kleine éénpitter niet kan beschikken. Een SBO-school als De Delta kan haar zorgfunctie versterken door middel van een bestuurlijke fusie met een organisatie die over veel expertise beschikt op het terrein van speciaal onderwijs, ambulante begeleiding en uiteenlopende zorgarrangementen. De keuze voor de Stichting RENN4 als fusiepartner is mede ingegeven door het feit dat deze stichting in 2009 gestart is met een nevenvestiging van een school voor speciaal onderwijs in Appingedam op een locatie naast het gebouw, waar SBO De Delta gehuisvest is. De gemeente Appingedam heeft bij zijn goedkeuring voor de start van deze nevenvestiging overwogen, dat: * hiermee de reistijd voor leerlingen in de leeftijd van 4 tot 12 jaar aanzienlijk wordt bekort; 1 Het betreft een nevenvestiging van de Bladergroenschool (02YR), waarvan de hoofdvestiging in de stad Groningen gelegen is. De nevenvestiging te Appingedam is in 2009 van start gegaan. 2

3 * de inhoudelijke samenwerking tussen speciaal onderwijs en speciaal basisonderwijs wordt bevorderd; * op langere termijn ook het cluster 3 onderwijs en de jeugdhulpverlening gemakkelijker in die samenwerking kunnen participeren. 1.2 Wat zijn de alternatieven voor fusie Een alternatief voor een bestuurlijke fusie is het aangaan van een bestuurlijke samenwerking met een of meer andere onderwijsinstellingen, waarbij alle betrokken partners hun status als juridisch zelfstandige entiteit behouden. Door middel van een samenwerkingsovereenkomst of eventueel een nieuw op te richten rechtspersoon kunnen de samenwerkingspartners via die federatieve structuur een aantal zaken gezamenlijk aanpakken. Een mogelijk ander alternatief zou zijn om met een of meer andere SBO-scholen in de regio een institutionele fusie te realiseren, zodat een school met een wat grotere kritische massa kan ontstaan. 1.3 Zijn deze alternatieven door het bestuur onderzocht Naar de mening van het bestuur van de Stichting is er op een breed terrein behoefte aan een verdere professionele ontwikkeling van de organisatie van SBO De Delta. Een federatieve vorm van samenwerking kan effectief en efficiënt werken als het onderwerp van de samenwerking beperkt en duidelijk af te bakenen is. Is samenwerking op veel gebieden gewenst zoals in het geval van SBO De Delta dan dwingt dat op veel terreinen tot extra overleg en onderhandelen. Dat kost veel aan overhead. Het is dan effectiever en efficiënter om SBO De Delta onder hetzelfde bestuur te plaatsen. Het inkopen van door derden te verzorgen diensten leidt al snel tot situaties waarbij het kopen c.q. inhuren van die diensten btw-plichtig is hetgeen kostenverhogend werkt. Om deze redenen heeft het bestuur van de Stichting er voor gekozen ten principale te kiezen voor bestuurlijke fusie in plaats van federatieve samenwerking. Een andere optie zou kunnen zijn SBO De Delta te laten fuseren met een andere SBO-school in de regio. In de regio zijn de volgende SBO scholen aanwezig: Naam school Vestigingsplaats Denominatie Aantal leerlingen Dr. Bekenkamp Groningen openbaar 271 De Meerpaal Groningen bijzonder(geref.) 94 Fiducia Groningen bijzonder (chr.) 140 Kimkiel Groningen bijzonder (chr.) 146 t Hoge Holt Noordenveld openbaar 140 3

4 Delta Winschoten openbaar 115 W. Monnereauschool Veendam openbaar 122 Baldakijn Stadskanaal Alg. bijzonder 235 De Zwaaikom Hoogezand-Sappemeer openbaar 118 Gelet op de spreiding van deze onderwijsvoorzieningen in de regio is het van belang dat na een institutionele fusie van twee of meer scholen de onderwijsvoorzieningen op hun huidige plaats gehandhaafd blijven, ten einde die onderwijsvoorzieningen voor leerlingen bereikbaar te houden. De instandhouding van verschillende vestigingen is een relatief kostbare zaak voor de fusieschool. De realisering van deze optie leidt niet tot een situatie, waarin de kwetsbaarheid sterk vermindert. 2. Tijdsbestek 2.1 Wat is de beoogde fusiedatum? De beoogde bestuurlijke fusie van de Stichting SBO De Delta en de Stichting RENN4 is gepland op 1 augustus De keuze voor 1 augustus is mede ingegeven door het feit, dat SBO De Delta om bestuurlijk te kunnen worden overdragen overeenkomstig de bepalingen van artikel 88 van de WPO moet worden omgezet van een openbare in een algemeen bijzondere school. Een dergelijke omzettingsprocedure kan uitsluitend op 1 augustus van een schooljaar gerealiseerd worden (artikel 88, vijfde lid WPO). De Rijksinspecteur heeft op 9 oktober 2012 met het bestuur van SBO De Delta overleg gevoerd. Aangegeven is dat de school van zeer zwak als zwak aangemerkt zou kunnen worden. Inmiddels heeft de hoofdinspecteur dit oordeel echter aangepast, waardoor de school nog steeds de status van zeer zwak heeft. In het inspectierapport is het bestuur nadrukkelijk opgedragen een kwaliteitsverbetering tot stand te brengen, de problematische personeelsdossiers op te lossen en de beoogde besturenfusie te realiseren. Indien een en ander niet gerealiseerd wordt, zal een melding worden gedaan bij de minister van OCW. Dat kan leiden tot een mogelijke sanctie, waaronder begrepen als uiterste maatregel de opheffing van de school. 2.2 Welke onderwerpen moeten na de fusiedatum nog geregeld worden? Vóór de fusiedatum dient de nieuwe onderwijsorganisatie bestuurlijk op orde te zijn zodat het verzorgen van het onderwijs en de leerlingenzorg is gewaarborgd. De periode na de fusie kenmerkt zich door verdere ontwikkeling en implementatie van het beleid op het gebied van onderwijs, leerlingenzorg en kwaliteitszorg. Daarnaast zal in die periode de betrokkenheid van cluster 3 en de jeugdhulpverlening nader worden onderzocht en zo mogelijk gestalte gegeven worden. 4

5 3. Doelen 3.1 Wat wil het bestuur bereiken met de fusie? Met de bestuurlijke fusie wordt beoogd de continuïteit van het speciaal basisonderwijs in de regio van de gemeenten Appingedam, Delfzijl en Loppersum zo goed mogelijk te waarborgen. De positie van SBO De Delta als éénpitter is kwetsbaar. Het is belangrijk om zeker in een regio en in een tijdperk, waarin het onderwijs met krimp wordt geconfronteerd, qua sturing en ondersteuning goed te zijn uitgerust. Goed bestuur is naast vele andere elementen een van de voorwaarden waaraan voldaan dient te worden om tot goed onderwijs te komen. Participatie in een grotere bestuurlijke organisatie draagt bij aan de ontwikkeling van een adequaat onderwijskundig, personeel en financieel beleid hetgeen een positieve invloed heeft op de kwaliteit van het onderwijs. Als gevolg van de Wet passend onderwijs gaan het speciaal en speciaal basisonderwijs deel uitmaken van hetzelfde samenwerkingsverband. Deze onderwijssectoren zullen in toenemende mate hun ondersteuningsbeleid ten behoeve van de zorgleerlingen op elkaar moeten afstemmen. Plaatsing van het speciaal onderwijs en speciaal basisonderwijs onder hetzelfde bestuur zal die afstemming bevorderen. 3.2 Wat zijn de gekwantificeerde doelen? De instandhouding van een kwalitatief goede school voor speciaal basisonderwijs, die voor alle leerlingen in de regio toegankelijk is. SBO De Delta een zodanige inhoudelijke ondersteuning bieden, waardoor de school binnen het te vormen samenwerkingsverband passend onderwijs in samenwerking met andere partners een actieve en constructieve rol kan spelen bij het ontwikkelen van passende onderwijsarrangementen ten behoeve van leerlingen die extra ondersteuning behoeven. SBO De Delta de nodige beleidsondersteuning geven, waardoor aan allerlei aspecten zoals personeelsbeleid, huisvesting, financieel beleid intensiever aandacht besteed kan worden ten einde op deze deelterreinen de kwaliteit van dit beleid substantieel te verhogen. 5

6 4. Effecten op diversiteit 4.1 Hoe wordt gewaarborgd dat in een bepaalde regio de variatie van het onderwijsaanbod blijft bestaan of groter wordt? Het gaat hier om diversiteit op het niveau van onderwijsinstellingen. De bestuurlijke fusie laat onverlet dat SBO De Delta op dezelfde locatie te Appingedam het zelfde onderwijs blijft verzorgen. Een krimp c.q. vermindering in variatie van het onderwijsaanbod treedt daarom niet op. De bestuurlijke fusie waarborgt in veel grotere mate dan de huidige situatie dat het kwetsbare SBO op termijn in Appingedam gehandhaafd kan blijven. Daarmee wordt bewerkstelligd dat de huidige variatie behouden kan blijven. 4.2 Hoe wordt gewaarborgd dat in een bepaalde regio de variatie van het onderwijsaanbod blijft bestaan of groter wordt? Het gaat hier om de interne keuzevrijheid. Dit is de mogelijkheid om te kiezen uit een gevarieerd onderwijsaanbod binnen een bestuurlijke eenheid. Gezien vanuit de bestuurlijke eenheid van de Stichting RENN4 is er sprake van een verruiming van de variatie in het onderwijsaanbod nu deze stichting na de bestuurlijke fusie naast het speciaal en voortgezet onderwijs speciaal onderwijs ook speciaal basisonderwijs kan aanbieden. De Stichting SBO De Delta Appingedam zal gelet op de status van éénpitter na de bestuurlijke fusie worden ontbonden. Bovendien dient SBO De Delta omgezet te worden van openbaar in algemeen bijzonder onderwijs. Hierdoor neemt de variatie in bestuurlijke zin, zowel qua aantal als qua grondslag af (zie voorts de beantwoording van vraag 4.4). 4.3 Wat zijn de verwachte effecten op de onderwijskundige diversiteit? De bestuurlijke fusie heeft geen invloed op de onderwijskundige inrichting en het onderwijskundig concept van SBO De Delta. Die blijven gehandhaafd, waardoor de huidige onderwijskundige diversiteit gehandhaafd blijft. Voor zover op enig moment na de bestuurlijke fusie het toekomstige bestuur het voornemen heeft de onderwijskundige inrichting en het onderwijskundig concept van SBO De Delta aan te passen, kan dat niet gerealiseerd worden zonder instemming van de MR van de school (wijziging onderwijskundige doelstellingen en vaststelling schoolplan - zie artikel 10 van de Wet medezeggenschap op scholen (WMS)). 6

7 4.4 Wat zijn de verwachte effecten op de bestuurlijke diversiteit? Zoals reeds aangegeven onder punt 4.2 neemt als gevolg van de bestuurlijke fusie het aantal schoolbesturen in de regio Appingedam af en telt de regio één openbaar schoolbestuur minder. Onderzocht is of de diversiteit qua bestuurlijke grondslag behouden zou kunnen blijven door gebruik te maken van de mogelijkheid een stichting samenwerkingsbestuur in te richten, zoals bedoeld in artikel 28 van de Wet op de expertisecentra (WEC). Als gevolg van de inwerkingtreding van de Wet fusietoets in het onderwijs is de mogelijkheid om gebruik te maken van de bestuursvorm van de stichting samenwerkingsbestuur en daarmee de bestuurlijke variatie te handhaven c.q. uit te breiden door de wetgever in sterke mate beperkt. De minister van OCW verleent uitsluitend toestemming aan de vorming van een stichting samenwerkingsbestuur in het geval de continuïteit van het openbaar of bijzonder onderwijs in het geding is en door de bestuurlijke fusie de opheffing of beëindiging van de bekostiging van een of meer bij de bestuurlijke fusie betrokken scholen wordt voorkomen. Voor een SBO-school is geen wettelijke opheffingsnorm vastgesteld. Weliswaar is onder paragraaf 1.1aangegeven, dat het leerlingenaantal mede onder invloed van de krimp zal dalen en het uiteindelijke beleid van het nieuwe samenwerkingsverband passend onderwijs mede dat leerlingenaantal kan beïnvloeden er is du sprake van een kwetsbare positie doch niettemin kan op dit moment niet expliciet hard gemaakt worden dat de continuïteit van de school op korte termijn zodanig gevaar loopt dat het evident is dat de minister toestemming zal verlenen voor de oprichting van een stichting samenwerkingsbestuur. In verband daarmee hebben de besturen ervan afgezien voor deze optie te kiezen. De artikelen 10 en 12 van de ministeriële regeling regeling en beleidsregels fusietoets in het onderwijs omschrijven het toetsingscriterium voor de bestuurlijke fusie. Zowel voor het primair als het speciaal onderwijs is geformuleerd dat er in ieder geval van een significante belemmering van de daadwerkelijke variatie van het onderwijsaanbod sprake is, indien de door de bestuurlijke fusie ontstane rechtspersoon (in casu de Stichting RENN4) een marktpositie van meer dan 50% van het onderwijsaanbod heeft in de gemeente of gemeenten waarin de rechtspersoon scholen in stand houdt. In de relevante gemeenten Appingedam, Delfzijl en Loppersum ziet de marktpositie van de betrokken schoolbesturen er als volgt uit (zie onderstaande tabellen). Geconcludeerd kan worden, dat na realisering van de bestuurlijke fusie de Stichting RENN4 binnen de gemeente Appingedam, Delfzijl en Loppersum geen marktpositie van meer dan 50% van het onderwijsaanbod zal hebben. 7

8 Vóór de fusie op basis van de teldatum 1 oktober 2012: Gemeenten Schoolbesturen Leerlingen Appingedam Delfzijl Loppersum Stichting SBO De Delta Stichting RENN4 (nevenvestiging Bladergroenschool) Stichting SBO De Delta Stichting RENN 4 (nevenvestiging Bladergroenschool) SBO De Delta Stichting RENN 4 (nevenvestiging Bladergroenschool) schoolbestuur Leerlingen in gemeenten ,79 % Percentage (%) 0,34% ,47% 0,64% 878 2,53% 0,34% Na de fusie op basis van de teldatum 1 oktober 2012: Gemeenten Schoolbesturen Aantal leerlingen Percentage (%) Appingedam Stichting RENN ,13% Delfzijl Stichting RENN ,11% Loppersum Stichting RENN ,87% 8

9 4.5 Wat zijn de verwachte effecten op het niveau van: a. SBO De Delta was wordt schoolsoort Speciaal basisonderwijs Handhaving van speciaal basisonderwijs sector Primair onderwijs Handhaving primair onderwijs afdeling Niet van toepassing Niet van toepassing denominatie Openbaar Omzetting in algemeen bijzonder Pedagogisch-didaktische aanpak De pedagogisch-didactische aanpak is uitgewerkt en verwoord in het schoolplan Het vigerende schoolplan zal als gevolg van de bestuurlijke fusie geen wijziging ondergaan. b. Stichting RENN4 schoolsoort was Speciaal en voortgezet onderwijs wordt Speciaal en voortgezet onderwijs en speciaal basisonderwijs sector Speciaal onderwijs Speciaal en primair onderwijs afdeling Niet van toepassing Niet van toepassing denominatie Algemeen bijzonder Handhaving algemeen bijzonder 9

10 Pedagogisch-didaktische aanpak De pedagogisch-didactische aanpak is uitgewerkt en verword in het schoolplan Het vigerende schoolplan zal als gevolg van de bestuurlijke fusie geen wijziging ondergaan 5. Effecten op keuzevrijheid 5.1 Hebben leerlingen en hun ouders een reële keuze uit onderwijsinstellingen van een bepaalde richting? Ondanks de omzetting van openbaar naar algemeen bijzonder als gevolg van de bestuurlijke fusie blijft SBO De Delta algemeen toegankelijk. (het principe van de algemene toegankelijkheid is in de statuten van de stichting RENN4 vastgelegd) Overigens geldt dat de algemene toegankelijkheid van het speciaal basisonderwijs in beginsel wettelijk geregeld is (zie artikel 40, vierde lid WPO). SBO De Delta heeft als voedingsgebied de samenwerkingsverbanden 2.04 en SBO De Delta is de enige SBO-school binnen dit voedingsgebied. In Hoogezand bevindt zich de openbare SBO-school De Zwaaikom, die het samenwerkingsverband 2.10 als voedingsgebied heeft. Daarnaast bevinden zich verschillende SBO-scholen van uiteenlopende denominaties in de provincie Groningen en de kop van de provincie Drenthe. Gelet op het bovenstaande kan niet gesteld worden dat de bestuurlijke fusie voor de leerlingen en ouders leidt tot een beperking van de keuze uit onderwijsinstellingen van een bepaalde richting. 5.2 Wat zijn de effecten van de fusie op de spreiding en omvang van de rechtspersonen en onderwijsinstellingen in de gemeenten waar de huidige leerlingen van de onderwijsinstellingen wonen? De bestuurlijke fusie heeft geen invloed op de omvang van SBO De Delta. Omdat evenmin een wijziging optreedt voor wat betreft de vestigingsplaats van deze school heeft de bestuurlijke fusie ook geen effect op de bestaande spreiding van onderwijsvoorzieningen in de regio. Gezien vanuit het perspectief van de Stichting RENN4 neemt de omvang van deze rechtspersoon toe met één school. Het aantal brinnummers stijgt van 10 naar

11 5.3 Welke voorzieningen zijn er? Schoolbesturen primair onderwijs en aantal scholen per gemeente(voor de bestuursoverdracht) Met opmaak: Niet onderstrepen Gemeente schoolbesturen aantal scholen Delfzijl stichting voor openbaar 12 basisonderwijs Marenland Vereniging Chr. Basisonderwijs 10 Noordkwartier Vereniging voor Gereformeerd 1 Primair Onderwijs Noordoost Ned. Fidarda Katholiek Onderwijs 1 Appingedam stichting voor openbaar 3 basisonderwijs Marenland Vereniging Chr. Basisonderwijs 2 Noordkwartier Stichting SBO De Delta 1 RENN 4 1 (nevenvestiging) Loppersum stichting voor openbaar 8 basisonderwijs Marenland Vereniging Chr. Basisonderwijs 4 Noordkwartier Vereniging voor Geref. Primair 1 Onderwijs Noord Nederland Behalve de bestaande SBO De Delta zijn er in de gemeenten die deel uitmaken van de samenwerkingsverbanden 2.04 en 2.09 geen voorzieningen voor speciaal basisonderwijs. 5.4 Wat zijn de gevolgen voor de bereikbaarheid en toegankelijkheid van de voorzieningen? De bestuurlijke fusie leidt niet tot een verandering van de vestigingsplaats van SBO De Delta. De school blijft op hetzelfde adres in Appingedam gevestigd. 11

12 De omzetting van openbaar in algemeen bijzonder onderwijs heeft geen invloed op de toegankelijkheid van de scholen. In de statuten van de Stichting RENN4 is de algemene toegankelijkheid van de scholen, die onder deze stichting ressorteren, verankerd. Voorts geldt dat wettelijk verankerd is dat een school voor speciaal basisonderwijs algemeen toegankelijk is (artikel 40, vierde lid WPO). 5.5 Wat zijn de effecten op de onderwijskundige en bestuurlijke diversiteit van het onderwijsaanbod in de betreffende gemeenten? De bestuurlijke fusie heeft geen effecten op het bestaande onderwijskundige onderwijsaanbod in de drie betrokken gemeenten. Dat aanbod blijft qua omvang en onderwijskundige invulling hetzelfde. Zoals aangegeven onder vraag 4.4 neemt de bestuurlijke diversiteit af, omdat door ontbinding van de Stichting SBO De Delta Appingedam het aantal schoolbesturen in de regio met één afneemt. 6. Kosten en baten 6.1 Welke financiële kosten en baten zullen er zijn? De bestuurlijke fusie als zodanig leidt niet tot extra financiële kosten, behoudens de extra kosten, die gemoeid zijn met de voorbereiding van en besluitvorming over de omzetting en fusie (onderzoek due dilligence, opstellen fusie effectrapportage, overleg met betrokken gemeenten etc.). De verwachting is dat de bestuurlijke fusie een aantal inverdieneffecten zal genereren. SBO De Delta zal na de fusie gebruik kunnen maken van de beleidsmatige en facilitaire ondersteuning waarover Stichting RENN4 beschikt. Zo kan door een adequater en effectiever personeelsbeleid het risico op het ontstaan van personele problematieken, waarmee SBO De Delta thans te maken heeft substantieel verminderd worden. Op het terrein van onder meer het schoonmaken, ICT en gebouwenonderhoud kan dankzij het meeliften met mantelcontracten die de Stichting RENN4 heeft afgesloten, een kostenreductie bereikt worden. 6.2 Is de continuïteit voldoende gewaarborgd? De voorgenomen besturenfusie brengt met zich mee dat de SBO De Delta niet langer een éénpitter is en deel zal gaan uitmaken van een grotere organisatie. Hierdoor kan de school beter de risico s spreiden als gevolg van fluctuaties in het aantal leerlingen, wijzigingen in de bekostiging, rechtspositionele aspecten etc. Door gebruik te kunnen maken van de expertise en het beleidsvermogen van de grotere organisatie zullen de overheadkosten dalen, kan meer deskundigheid ingezet worden ten behoeve van het speciaal basisonderwijs, zal een effectieve afstemming in het kader van 12

13 passend onderwijs gemakkelijker gerealiseerd kunnen worden en wordt een betere ondersteuning vanuit het (bezoldigde en professionele) bestuur gewaarborgd. De voorgenomen bestuurlijke fusie is voor SBO De Delta een juiste en noodzakelijk stap in de goede richting om de continuïteit van deze school te waarborgen en de kwaliteit van het onderwijs te verhogen. 6.3 Wat zijn de risico s? Naar het oordeel van de twee betrokken besturen zijn aan het realiseren van de bestuurlijke fusie geen risico s verbonden. Integendeel, doel van de bestuurlijke fusie is juist om risico s waar het betreft de continuïteit van de instelling, de kwaliteit van het onderwijs en een adequaat personeelsbeleid te voorkomen. In die context past ook de opdracht van de Rijksinspectie om uiterlijk 1 augustus 2013 de bestuurlijke fusie te realiseren. Het doorgaan als éénpitter houdt het risico in, dat op termijn het voorbestaan van de school in het geding komt. Verlies van deze onderwijsvoorziening in de gemeente Appingedam zou betekenen dat leerlingen over grotere afstand moeten reizen en dat daarmee de kosten voor het leerlingenvervoer voor de betrokken gemeenten substantieel zullen stijgen. 6.4 Welke niet-financiële kosten en baten zal de fusie opleveren? Deel uitmaken van een grotere bestuurlijke eenheid geeft een grotere waarborg als het gaat om de continuïteit van de voorziening van speciaal basisonderwijs in de regio. Door gebruik te maken van de aanwezige expertise bij de Stichting RENN4 kan een impuls gegeven worden aan de noodzakelijke verbetering van de onderwijskwaliteit en het personeelsbeleid. Tegelijkertijd wordt de mogelijkheid geschapen door aan te sluiten bij bestaande mantelcontracten van Stichting RENN4 de beschikbare middelen voor facilitaire voorzieningen effectiever in te zetten. 7. Effecten op het personeel, leerlingen en ouders 7.1 Wat zijn de gevolgen voor de arbeidsvoorwaarden, het personeelsbeleid en de medezeggenschap? Rechtspositie Als gevolg van de omzetting van openbaar naar algemeen bijzonder eindigt voor de personeelsleden van SBO De Delta de status van ambtenaar. De betrokken personeelsleden worden in het kader van de bestuurlijke overdracht ontslagen en krijgen op hetzelfde moment in een vergelijkbare betrekking een benoeming op basis van een arbeidsovereenkomst. Dat houdt voor de betrokken personeelsleden enkele kleine wijzigingen conform de CAOP-PO in en dat in het voorkomende geval gebruik gemaakt dient te worden van een andere rechtsgang. (commissie van beroep/kantonrechter in plaats van bestuursrechter). 13

14 De Stichting SBO De Delta hanteert het zogenoemde ontslagbeleid, terwijl de Stichting RENN4 een werkgelegenheidsbeleid kent, zoals bedoeld in de CAO-PO. Na de bestuurlijke overdracht zal het werkgelegenheidsbeleid ook op het personeel van SBO De Delta van toepassing zijn. Daarmee wordt het perspectief op behoud van werkgelegenheid voor het personeel verruimd. Ook met betrekking tot het taakbeleid geldt, dat afgesproken is vanaf de fusiedatum de regels van het taakbeleid, zoals deze bij de Stichting RENN4 zijn ontwikkeld, toe te passen op het personeel van SBO De Delta. Voor wat betreft andere aspecten van het personeelsbeleid zal in het verdere voorbereidingstraject naar de fusie en deels na de fusiedatum gewerkt worden aan de ontwikkeling en implementatie van instrumenten en regelingen, die op dit moment nog ontbreken bij SBO De Delta. Dit traject zal uiterlijk 1 augustus 2014 afgerond worden. Medezeggenschap SBO De Delta behoudt zijn eigen medezeggenschapsraad (MR). Het medezeggenschapsreglement en het medezeggenschapstatuut van de Stichting RENN4 zal ook van toepassing zijn op SBO De Delta. Dat leidt niet tot ingrijpende wijzigingen ten opzichte van de huidige situatie. SBO De Delta vormt de enige school voor primair onderwijs, die na de bestuurlijke fusie deel uitmaakt van de Stichting RENN4. De Wet medezeggenschap op scholen (WMS) gaat uit van de vorming van een GMR per onderwijssector. Dit houdt in, dat SBO De Delta in beginsel geen deel uitmaakt van de GMR van Stichting RENN4. Artikel 4, eerste lid WMS maakt het mogelijk scholen voor primair en speciaal onderwijs te bundelen onder één GMR. Uitgangspunt is om ook de MR van SBO De Delta deel te laten uitmaken van de GMR van de Stichting RENN4. De MR van SBO De Delta zal te zijner tijd daarover moeten beslissen. Voor een te nemen besluit is een meerderheid van twee derde van het aantal leden van de MR vereist. 7.2 Welke effecten verwacht het bestuur op het instellingsklimaat, de betrokkenheid van leerlingen bij de instelling en de betrokkenheid van het personeel bij de instelling? Gelet op het feit, dat de bestuurlijke fusie niet leidt tot een wijziging van het onderwijsaanbod, de onderwijskundige inrichting van de school hetzelfde blijft en ook de MR van SBO De Delta gehandhaafd blijft, zal het instellingsklimaat en de betrokkenheid van het personeel bij het onderwijs en de school geen veranderingen ondergaan. Omdat in de toekomst gebruik gemaakt kan worden van de ondersteunende diensten van een grotere en professionele organisatie is de verwachting, dat het werkklimaat voor de werknemers een positieve impuls zal krijgen. 7.3 Wat zijn de gevolgen voor betrokkenheid van leerlingen, hun motivatie en hun mogelijkheden tot medezeggenschap? Hetgeen in paragraaf 7.2 voor het personeel is gesteld, geldt in beginsel in dezelfde mate ook voor de leerlingen. Daarbij dient dan wel aangetekend te worden, dat gelet op de leeftijd van 14

15 de populatie van de SBO-school, participatie en medezeggenschap voor de leerlingen formeel niet geregeld zijn. 7.4 Wat zijn de gevolgen voor de betrokkenheid van ouders? Hetgeen in paragraaf 7.2 voor het personeel is gesteld, geldt in beginsel in dezelfde mate ook voor de ouders. 8. Communicatie en evaluatie 8.1 Op welke manieren en via welke kanalen worden belanghebbenden betrokken bij het fusieproces? Het voornemen tot bestuurlijke fusie is op 11 juli 2012 in de vorm van een intentiebesluit ter instemming aan de MR van SBO De Delta en aan de GMR van de Stichting RENN4 voorgelegd. Beide raden hebben met het intentiebesluit ingestemd. Een kleine projectgroep bestaande uit een bestuurlijke vertegenwoordiging van beide stichtingen, de adjunct-directeur van de SBO-school De Delta en een ambtelijke vertegenwoordiger van het Toezichthoudend orgaan SBO De Delta Appingedam heeft in het najaar van 2012 een concept fusie effectrapportage opgesteld. Dit concept is aan de betrokken twee schoolbesturen ter beschikking gesteld. De raad van toezicht van de Stichting RENN4 heeft op 30 oktober de concept FER en het voornemen tot bestuurlijke fusie als voorgenomen besluit vastgesteld. Het bestuur van de Stichting SBO De Delta heeft op 12 november 2012 een gelijkluidend besluit genomen, alsmede besloten tot het voornemen de school om te laten zetten van een openbare in een algemeen bijzondere school. De ontwerp fusie effectrapportage ter advisering aan de colleges van B&W van de gemeenten Appingedam, Delfzijl en Loppersum voorgelegd. Genoemde colleges van B&W hebben positief geadviseerd. Begin 2013 wordt door medewerkers van de Stichting RENN4 aan het personeel van SBO De Delta en aan de leden van de MR van deze school voorlichting gegeven over de inhoud en werking van de verschillende elementen van het personeelsbeleid van die stichting (o.a. het werkgelegenheidsbeleid en het taakbeleid). Met vertegenwoordigers van de Centrales is op 15 november 2012 technisch. overleg gevoerd over plaatsing van medewerk(st)ers in het rddf als gevolg van de terugloop van het aantal leerlingen en over de regeling van de rechtspositionele gevolgen van de omzetting en de bestuurlijke fusie. De GMR van de Stichting RENN4 heeft op. ingestemd met zowel de bestuurlijke fusie als met de fusie effectrapportage. Hetzelfde instemmingsbesluit is op door de MR van 15

16 SBO De Delta genomen. De oudergeleding van de MR van SBO De Delta heeft op. Ingestemd met de omzetting van openbaar in algemeen bijzonder onderwijs. Nadat de GMR zijn instemming heeft verleend, heeft het bestuur van de Stichting RENN4 op een definitief besluit over de bestuurlijke fusie genomen. Het bestuur van de Stichting SBO De Delta heeft op.. een definitief besluit tot de bestuurlijke fusie genomen. 8.2 Wanneer en hoe wordt geëvalueerd of de doelen van de fusie bereikt zijn? Gedurende de eerste 3 jaar na de fusiedatum zal jaarlijks een evaluatie plaatsvinden van de gerealiseerde fusie. Daartoe wordt door de bestuurder van de Stichting RENN4 een rapportage opgesteld, die besproken zal worden met de GMR en de MR van SBO De Delta, de raad van toezicht en de externe stakeholders (o.a. betrokken drie gemeenten). In de rapportage zal worden aangegeven op welke wijze wordt voldaan aan de doelstellingen zoals die geformuleerd zijn in hoofdstuk 3 van deze fusie effectrapportage. Daarbij zal ook aandacht besteed worden aan de punten spreiding, omvang, variëteit en keuzevrijheid. 8.3 Wanneer en hoe wordt geëvalueerd wat de effecten (vooral op de punten van spreiding, omvang, variëteit en keuzevrijheid) zijn? Zie hetgeen in paragraaf 8.2 is aangegeven. 9. Advies burgemeester en wethouders 9.1 Wat is het advies van het college van B en W over de fusie? De concept fusie effectrapportage is op.. ter advisering toegezonden aan de colleges van B&W van de gemeenten Appingedam, Delfzijl en Loppersum. De colleges van B&W hebben positief over de bestuurlijke fusie geadviseerd. Een afschrift van hun advies is als bijlage toegevoegd. 16