UITGANGSPUNTEN VAN DE VERSLAGGEVING

Transcriptie

1

2 UITGANGSPUNTEN VAN DE VERSLAGGEVING Auteur EN ISO 9001 directiesecretaris Vastgesteld RvB Goedgekeurd RvT foto voorkant Naam verslagleggende rechtspersoon Bezoekadres Postadres Kees van de Veen Telefoonnummer Faxnummer Nummer Kamer van Koophandel Fiscaal nummer adres Internetpagina Stichting FPC Dr. S. van Mesdag Helperlinie 2, 9722 AZ GRONINGEN Postbus , 9700 RC GRONINGEN In het Jaarverslag 2012 van de Mesdag wordt verslag gedaan van de activiteiten over de periode 1 januari tot en met 31 december Als maatschappelijke organisatie vervult de Mesdag een belangrijke rol in de samenleving. Dat maakt dat we kritisch worden gevolgd door politiek, media en maatschappij. Wettelijk gezien bestaat de verplichting niet langer om een (maatschappelijk) jaarverslag op te stellen en te publiceren. Dat laat onverlet dat wij, juist als maatschappelijke organisatie, middels verslaglegging kiezen voor optimale transparantie en verantwoording. Wij zijn ons er immers van bewust dat adequate verslaglegging over het werk dat wij verrichten, de prestaties die we behalen en de meerwaarde die dat heeft voor de veiligheid in de samenleving en het individuele welzijn van onze patiënten, bijdraagt aan het verhogen van het draagvlak voor het tbs-systeem. Het vervallen van het voorgeschreven model voor het jaarverslag biedt ons de ruimte om meer te focussen op een bondig overzicht van de mate waarin onze doelstellingen uit het Jaarplan 2012 zijn behaald. Uiteraard lichten we dat op onderdelen toe. De Jaarrekening 2012, inclusief accountantsverklaring en de kwantitatieve gegevens, is aangeleverd via de webenquête DigiMV. Deze vragenlijst is openbaar en te raadplegen via Eind voorjaar 2013 is de publieke versie van de jaarverslaglegging in beeld beschikbaar voor de medewerkers, patiënten, samenwerkingspartners en andere belangstellenden. Deze filmpjes treft u op onze website FPC Dr. S. van Mesdag jaarverslag 2012 pagina 2 van 38

3 VOORWOORD DIRECTIE EN RAAD VAN BESTUUR De directie en de raad van bestuur bieden u het Jaarverslag 2012 aan. We zijn trots op de behaalde resultaten en het is goed te zien dat de Mesdag prima in staat is door te gaan op de ingeslagen weg. We hebben laten zien ook het afgelopen jaar weer een speler van betekenis te zijn in de forensische zorg. Niet altijd even snel als gehoopt, maar passend bij de ontwikkelingsgerichte benadering en de taaie realiteit van alledag, hebben we wederom stappen gezet in het verfijnen van het primaire proces. Op de inhoud zijn de zorgpaden geharmoniseerd, zodat inbedding in het EPD plaats kan vinden. Op patiëntniveau wordt een helder (behandel)perspectief geschetst. In toenemende mate meten we met onze eigen ROM-IFBE voor iedere multidisciplinaire behandelbespreking het effect van onze zorgverlening. Op landelijk niveau hebben we fors bijgedragen aan de ontwikkeling van de HKT-R; het doorontwikkelde risicotaxatieinstrument. Dat zijn belangrijke mijlpalen voor 2012, die direct bijdragen aan een adequate behandeling van onze patiënten. Afgelopen jaar hebben we, net als in 2011 en zoals we dat ook in 2013 zullen doen, de vruchten geplukt van de basis die we reeds de jaren hiervoor hebben gelegd. Onze structuren van zorgverlening, bedrijfsvoering en hun wederzijdse afhankelijkheid, staan solide en maken dat we efficiënt doelmatig hebben kunnen werken. Inhoudelijk en financieel zijn we gezond. Op moment van schrijven, begin 2013, realiseren we ons dat het forensische landschap de komende jaren geheel gaat veranderen. De Mesdag heeft in 2012 opnieuw laten zien goed over weg te kunnen met patiënten die hoog beveiligde forensische zorg nodig hebben. We hebben onze omvang kunnen behouden en konden zelfs licht groeien, waardoor we in staat zijn gebleven gedifferentieerde doelgroepen van de juiste zorg te voorzien en de samenleving de gevraagde veiligheid te bieden. Mede uit ons in 2012 gehouden stakeholdersonderzoek, blijkt de tevredenheid van onze ketensamenwerkingspartners over de wijze waarop de Mesdag opereert. Die waardering beperkt zich niet tot de behandelinhoud in engere zin. Ook op gebied van beleidsvorming, zorginhoudelijk en bedrijfsmatig, worden we gezien en is men content over de kwaliteit van onze betrokkenheid. Dat alles maakt van 2012 een geslaagd jaar. Langs deze weg danken wij de medewerkers van de Mesdag voor hun inzet en behaalde resultaten. We zullen ons blijven inspannen om bij te dragen aan een robuust stelsel in het algemeen en een verfijnd zorgaanbod aan onze patiënten in het bijzonder. Harry Beintema Corstiaan Bruinsma Gerard Koorman Bert van der Hoek directie raad van bestuur FPC Dr. S. van Mesdag jaarverslag 2012 pagina 3 van 38

4 INHOUDSOPGAVE Uitgangspunten van de verslaggeving 2 Voorwoord directie en raad van bestuur 3 Hoofdstuk 1. Kerngegevens Kernactiviteiten en nadere typering Productie, personeel en opbrengsten (Keten)samenwerkingsrelaties 8 Hoofdstuk 2. Bestuur, toezicht en bedrijfsvoering Directie en raad van bestuur Raad van toezicht Bedrijfsvoering en kansen / risico s 13 Hoofdstuk 3. Realisatie doelstellingen A Beknopte toelichting op onderdelen van de A Producten en eindresultaten Balans en resultatenrekening 24 Hoofdstuk 4. Toekomstparagraaf 25 Bijlage 1; prestatie-indicatoren Forensische Psychiatrie 26 Bijlage 2; Wetenschappelijk onderzoek 28 Bijlage 3; Publicaties 37 FPC Dr. S. van Mesdag jaarverslag 2012 pagina 4 van 38

5 1. KERNGEGEVENS 1.1 Kernactiviteiten en nadere typering FPC Dr. S. van Mesdag is een groot forensisch psychiatrisch centrum te Groningen. Overtuigd van nut en noodzaak van TBS, heeft het de ambitie om vooraanstaand in dit veld te zijn en heeft het daartoe de kwaliteiten en mogelijkheden. Door zijn omvang en brede expertise kan FPC Dr. S. van Mesdag een op het individu georiënteerde en kleinschalig georganiseerde behandeling aanbieden; ook aan zeer moeilijke patiënten. Respect voor de patiënt met ernstige psychiatrische problemen is daarbij uitgangspunt. Centraal staat het streven de patiënt actief verantwoordelijkheid te laten nemen voor zijn daden en de betekenis daarvan voor het slachtoffer en voor zijn behandeling. Door intensieve samenwerking met andere instellingen binnen de zorgketen, het justitiële veld en opleidings- en onderzoeksinstellingen, bevordert de Mesdag de doorstroom en bundelt en ontwikkelt de Mesdag voortdurend kennis en ervaring. Hierdoor blijft de organisatie zich ontwikkelen naar een hoge professionele standaard. Vanuit een solide basis van veiligheid en resultaatgerichtheid vermindert zij het delictrisico aanzienlijk. Daarmee neemt de Mesdag haar maatschappelijke verantwoordelijkheid ten aanzien van zorg en bescherming, rechtshandhaving en veiligheid. Kerngegevens tbs-plaatsen Doel 2012 Realisatie 2012 Realisatie 2011 Bezettingsgraad gemiddeld over verslagjaar 100% 93,4% 98% Instroom, voldoen aan het aantal eerste opnames Doorstroom vervolgvoorziening Uitstroom per vertrekcategorie Aantal ontvluchtingen tbs-gestelden Aantal overige onttrekkingen tbs-gestelden <5 4 7 Waarvan: onttrekking vanaf terrein buiten de externe <4 0 4 beveiligingsring Waarvan: onttrekking tijdens toegestaan verblijf buiten <2 4 3 de kliniek Bijzonder voorval < Aantal gegronde klachten patiënten < Aantal geweldplegingen tussen patiënten <8 1 6 Waarvan: aantal fysieke geweldplegingen <6 1 6 Waarvan: aantal dreigingen met fysiek geweld <3 0 0 Geweldplegingen tegen personeel < Waarvan: aantal fysieke geweldplegingen <6 7 2 Waarvan: aantal dreigingen met fysiek geweld <5 1 5 Aantal recidive tijdens tbs Gemiddelde behandelduur PI-I (behandelduur in maanden) PI-II (verblijfsduur longstay in maanden) PI-II (verblijfsduur overig in maanden) n.t.b FPC Dr. S. van Mesdag jaarverslag 2012 pagina 5 van 38

6 Toelichting op de (bed)bezetting Met de Directie Forensische Zorg (DForZo) is een productieafspraak overeengekomen van 256 bedden in Wegens achterblijvende capaciteitsvraag, bleef de instroom lager dan gewenst. Op basis van de gecorrigeerde verzorgingsdagen is een totaal cumulatief gemiddelde productie voor 2012 gerealiseerd van 239,1 patiënten (93,4%). Deze genoemde productie is exclusief de gemiddelde bezetting op jaarbasis van 4,2 patiënten met forse gedragsproblematiek die geen tbs-maatregel hebben. De Mesdag heeft 18 eerste opnames gerealiseerd in Daarnaast zijn 2 patiënten opgenomen na ruiling met een ander FPC, vond er 1 opname uit herselectie plaats, werd er 1 patiënt eenzijdig opgenomen na opheffen van de longstay-status en vonden er 3 eenzijdige opnames uit andere FPC s plaats. In meer of minder kortdurende mate zijn er in 2012 tien patiënten ter crisis uit GGZ-instellingen opgenomen. Daarmee komt het totaal aantal opnames dat de Mesdag in onderhavige verslagjaar heeft verricht op 35 opnames. Toelichting op het aantal Meldingen Bijzonder voorval Het Centrum heeft in 2012 acht keer bij DForZo melding gemaakt van een bijzonder voorval anders dan gemelde geweldplegingen en/of onttrekkingen. De redenen varieerden van schenden van de verlofvoorwaarden (cocaïne gebruik) tot pogingen tot suïcide. Toelichting op het aantal geweldplegingen Over 2012 is er ten aanzien van één patiënt een geweldpleging geconstateerd waarbij hij een medepatiënt fysiek aanviel. Er vonden acht geweldplegingen plaats door patiënten tegen een personeelslid. In 7 gevallen geval was er sprake van een fysiek contact, aangaande 1 casus betrof het (verregaande) bedreiging. De Mesdag is één van de drie FPC s in Nederland die Risico Interventie patiënten (RI patiënten) huisvest, die extreem beheers- en/of vluchtgevaarlijk zijn. Ruim de helft van de fysieke incidenten vond plaats op een afdeling voor Very Intensive Care (VIC) waar deze specifieke doelgroep wordt behandeld. Toelichting op het aantal onttrekkingen In formele zin hebben in 2012 vier patiënten zich onttrokken aan de behandeling. Dit betroffen patiënten met de onbegeleide verlofstatus. Eén van hen keerde later dan gepland terug zonder daar tijdig over te communiceren. De overige drie bevonden zich op een andere locatie dan was opgenomen in het verlofplan. Er zijn geen aanwijzingen dat één van hen in de korte periode van ongeoorloofde afwezigheid incidenten heeft veroorzaakt. Alle slachtoffers zijn opgevangen en de incidenten zijn geëvalueerd. Waar noodzakelijk is het uitvoerende beleid aangepast naar aanleiding van de bevindingen van de evaluatie. In alle gevallen is er aangifte gedaan bij de politie. Toelichting op de gemiddelde behandelduur De gemiddelde behandelduur (PI-I) van de patiënten die vanuit intra- of transmurale capaciteit in 2012 zijn uitgestroomd, bedroeg 121 maanden. Deze berekening gaat op voor het cohort 2012 (22 patiënten) die zijn uitgestroomd FPC Dr. S. van Mesdag jaarverslag 2012 pagina 6 van 38

7 met een nieuw Proefverlof (PV), Voorwaardelijke Beëindiging (VB) of Onvoorwaardelijk Ontslag (OO), gerekend vanaf de eerste dag van opname in een behandelkliniek (hetzij de Mesdag, hetzij een ander FPC). De Mesdag benadrukt dat de bovengenoemde behandelduur ook de patiënten betreft die al jarenlang tbs hadden voordat zij vanuit een ander FPC bij de Mesdag zijn geplaatst. Tevens omvat deze berekening ook het transmurale verlof, waarbij de patiënt reeds buiten de kliniek verblijft in een minder intensief beveiligde setting. Deze vorm van verlof is om veiligheids- en controleredenen ( verlengde-arm-constructie ) uiterst gewenst. Een goede indicator zou gecorrigeerd moeten worden op het transmuraal verlof, zodat de focus meer komt te liggen op de mate van intramurale behandelduur als graadmeter voor kwaliteit van zorg. Kerngegeven Aantal/bedrag 2012 Aantal/bedrag 2011 Patiënten Aantal patiënten in zorg op 31 december Capaciteit Aantal beschikbare tbs-bedden op 31 december Productie Gemiddelde bedbezetting geheel verslagjaar Gemiddelde productiepercentage Aantal verzorgingsdagen 239,10 93,4% ,57 98,0% De gemiddelde verblijfsduur van alle patiënten die op peildatum langer dan 6 jaar tbs hadden (PI-II, longstay) bedraagt 118 maanden; de gemiddelde verblijfsduur van patiënten die korter dan 6 jaar in behandeling waren (PI-II, overig) bedraagt 34 maanden. Aantal in verslagjaar geopende DBBC s Aantal in verslagjaar gesloten DBBC s Personeel Aantal personeelsleden in loondienst op 31 december Het voortschrijdende gemiddelde van de verblijfsduur van alle patiënten is met een lichte daling over 2012 (69 maanden) nagenoeg gelijk aan voorgaande jaren (2011: 70 maanden, 2010: 72 maanden). Aantal FTE personeelsleden in loondienst op 31 dec. Bedrijfsopbrengsten Totaal bedrijfsopbrengsten in verslagjaar , ,- 1.2 Productie, personeel en opbrengsten In de tabel hiernaast zijn enkele belangrijke kerngegevens inzake productie, personeel en opbrengsten weergegeven. Waarvan subsidies Waarvan overige bedrijfsopbrengsten , , , ,- FPC Dr. S. van Mesdag jaarverslag 2012 pagina 7 van 38

8 1.3 (Keten)samenwerkingsrelaties Onderstaand een indeling van organisaties waarmee FPC Dr. S. van Mesdag een specifieke relatie is aangegaan, bijvoorbeeld in de vorm van een overeenkomst, convenant of andere afspraken. De wetgever, verantwoordelijk tenuitvoerlegger, toezichthouder en financier De doelstellingen en resultaten van de organisatie worden afgestemd met de Directie Forensische Zorg (DForZo) van de Dienst Justitiële Inrichtingen/ Ministerie van Veiligheid en Justitie. Deze relatie wordt hoofdzakelijk onderhouden door de directie, raad van bestuur en de afdeling Business Control. De zorgketenpartners Al dan niet onder de regie van GGZ Nederland werken alle FPC s samen in het kader van beleidsvorming. De Mesdag is vertegenwoordigd en actief in het Forensisch Netwerk (FN). De directie van de Mesdag leverde in 2012 de vicevoorzitter van het Onderlinge Directeuren Overleg (ODO) en voerde het voorzitterschap en secretariaat van het Landelijk Beraad Hoogst Inhoudelijk Verantwoordelijken (LBHIV). Met diverse instellingen voor forensische zorg is ervaring gedeeld ten aanzien van het werken met signaleringsplannen, risicotaxatie, FSNA en ROM. Sinds 2008 werkt de Mesdag nauw samen met de zorggroep Forint voor forensische en intensieve geestelijke gezondheidszorg van Lentis. Forint bestaat uit de organisatie-eenheden Intensieve Zorg Zuidlaren (IZZ, inclusief geïntegreerde FPA en een voorziening voor Forensische Zorg aan Gedetineerden) en de Ambulante Forensische Psychiatrie Noord Nederland Groningen (AFPN). De samenwerking kreeg het afgelopen jaar vorm door o.a. gezamenlijk te werken aan de (door)ontwikkeling van de zorgprogramma s, de instrumenten voor routine outcome monitoring (ROM) en het goed inregelen van allerlei administratieve processen (DBBC AO/IC, IFZO). Door in toenemende mate elkaar te treffen op inhoud, vindt borging van de forensische kwaliteit en uiteindelijke doorstroming van patiënten in de interne keten soepeler plaats. Gaandeweg 2012 is het initiatief tot samenwerking met Verslavingszorg Noord Nederland (VNN) geïntensiveerd. De forensische polikliniek en forensische reclasseringsafdeling van VNN, de forensische polikliniek van de Ambulante Forensische Psychiatrie Noord Nederland Groningen (AFPN/ Forint) en de Mesdag realiseren zich dat vergaande samenwerking dé manier is om de forensische ambulante kwaliteit te behouden voor Groningen en omgeving. In de loop van 2013 wordt naar verwachting het convenant ondertekend. Met de daaruit voortvloeiende implementatie-opdrachten, wordt richting gegeven aan het gezamenlijk ontwikkelen en bieden van een ontschot, samenhangend programmatisch ketenaanbod van forensische zorg, wat leidt tot verbeterde doorstroom van patiënten met een strafrechtelijke titel in de keten, onder eenduidige behandelregie. We omvatten daarmee het gehele spectrum, van toeleiding tot nazorg. Daarbij maken we verbeterd gebruik van de expliciet te onderscheiden deskundigheden van betrokken partijen, waardoor we kwaliteitsverbetering realiseren. Als geschakelde organisaties zijn we toekomstbestendig. FPC Dr. S. van Mesdag jaarverslag 2012 pagina 8 van 38

9 In 2012 is het samenwerkingsconvenant met het Veiligheidshuis Groningen ondertekend. Het afgelopen jaar vond plezierige samenwerking plaats met diverse woningbouwcoöperaties en de reclasseringsorganisaties inzake het uitstromen van patiënten in de maatschappij. Patiënten van de Mesdag met een transmurale verlofstatus zijn ondergebracht in voorzieningen van integrale ggz-organisaties zoals Lentis, GGZ Noord Holland Noord, Yulius, Altrecht, GGZ Westelijk Noord Brabant, Exodus Groningen, Exodus Drenthe, ParnassiaBavo Groep, GGZ Friesland en GGNet. Onderhavig verslagjaar heeft de Mesdag in het kader van de orde en veiligheid crisisopvang verleend voor de organisaties GGZ Friesland, Trajectum Hoeve Boschoord, GGZ Altrecht en Lentis alsmede voor FPC Pompestichting. Samenwerking op het gebied van opleiding en scholing is gerealiseerd met Stenden University (lectoraat Social Work & Arts Therapies), universiteiten van Groningen en Tilburg (gastcollege s), Hanzehogeschool Groningen (leergang HBO forensische psychiatrie) en Hogeschool Windesheim Zwolle (management development). De bedrijfsmatige samenwerkingspartners Het leidinggevende kader van de Mesdag en de aanpalende Lentis-onderdelen werkt samen op enkele ondersteunende domeinen zoals huisvesting, HRM en inkoop. Tezamen met Lentis, GGZ Noord Holland Noord en GGz Centraal vormt de Mesdag het samenwerkingsverband Phebe, gericht op efficiënte en effectieve personeels- en salarisadministratie. Middels de Gebruikersvereniging User (EPD) werkt de Mesdag samen met de overige gebruikers van deze applicatie. De onderzoeks- en opleidingssamenwerkingspartners Partners in onderzoek van de tweede lijn zijn forensische collega-instellingen, de vakgroepen psychiatrie, psychologie, sociologie en verplegingswetenschappen van de universiteiten van Groningen, Utrecht, Tilburg en Leuven (België), het Rob Giel Onderzoekscentrum te Groningen en Lentis, alsook gespecialiseerde centra zoals het dr. Leo Kannerhuis voor autismebehandeling. Met het Expertisecentrum Forensische Psychiatrie (EFP) is meegewerkt aan de doorontwikkeling van de landelijke forensische zorgprogramma s en de landelijke databank risicotaxatie. 2. BESTUUR, TOEZICHT EN BEDRIJFSVOERING 2.1 Directie en raad van bestuur Gegeven de praktische noodzaak, maar ook de besturingsfilosofie van de Mesdag, wordt het instrument van mandaat benut om de verantwoordelijkheid voor de operationele besluitvorming en de directievoering, inclusief het zorgbeleid en risicomanagement van het forensisch psychiatrisch centrum, bij de directie te kunnen leggen. Daarmee worden belangrijke beheersbevoegdheden door de raad van bestuur overgedragen aan de directie, vastgelegd in het directiereglement. FPC Dr. S. van Mesdag jaarverslag 2012 pagina 9 van 38

10 De raad van bestuur is eindverantwoordelijk voor en belast met het besturen van de stichting, hetgeen onder meer inhoudt dat hij verantwoordelijk is voor de realisatie van de doelstellingen van de stichting, de strategie, het beleid en de daaruit voortvloeiende resultaatontwikkeling. De voorzitter van de raad van bestuur bekleedt de functie van hoofd van de instelling in de zin van de Beginselenwet Verpleging Terbeschikking gestelden en het Wetboek van Strafvordering. De raad van bestuur overlegt periodiek met de directie van de Mesdag over beleidsvoornemens en voortgang op de beoogde doelstellingen. De leden van de raad van bestuur vormen tevens de raad van bestuur van Lentis, instelling voor geestelijke gezondheidszorg. De bezoldiging van de leden van de raad van bestuur is conform de richtlijnen van de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuisdirecteuren (NVZD). In aanvulling is de Code Beloning bestuurders in de Zorg (BBZ) van toepassing. Bij de toepassing van deze code dienen de rechtspersonen Mesdag en Lentis allereerst samen worden gezien, waarbij aandacht is voor de complexiteit, impact, grootte van het geheel, etc. Vervolgens vindt een verdeling plaats van beloning tussen beide rechtspersonen. Meer informatie m.b.t. de keuzes hiertoe, is opgenomen in de jaarverslaggeving van Lentis. Conform de Wet openbaarmaking uit publieke middelen gefinancierde topinkomens (Wopt) is de bezoldiging van de leden raad van bestuur terug te vinden in de Jaarrekening en in de DigiMV. Naam Bestuursfunctie Aandachtsgebieden Nevenfuncties Drs. H.J. van der Hoek Drs. C.L. Bruinsma Voorzitter Lid 2.2 Raad van Toezicht Voorwoord Financiën Personeel ICT Marketing Strategie Patiëntenzorg Verkoop Innovatie - Voorzitter raad van bestuur Lentis - Lid Raad van Commissarissen Centramed - Lid Bestuur Stichting TopGGz - Lid raad van toezicht Stichting Ambulancezorg Groningen - Lid Raad van Commissarissen Woonborg - Lid Bestuur NVZD - Lid raad van bestuur Lentis - Vice-voorzitter Bestuur GGZ Nederland - Vice-voorzitter Stichting Benchmark GGZ - Lid Regionaal Tuchtcollege Groningen - Lid raad van toezicht Stichting DBConderhoud Met genoegen stellen de leden van de raad van toezicht vast dat de Mesdag zijn zaken op orde heeft. Ook afgelopen jaar is het gelukt om goed te blijven zorgen voor de patiënten en om de organisatie zo in te richten dat dit ook kan. Bovendien blijft de organisatie voortdurend streven naar verbetering. Dit blijkt FPC Dr. S. van Mesdag jaarverslag 2012 pagina 10 van 38

11 onder meer uit positieve uitkomsten van inspectiebezoeken en audits in het kader van de ISO certificatie. Ook bedrijfsmatig is de Mesdag in control wordt op financieel goede wijze afgesloten. De vele in- en externe ontwikkelingen worden nauwgezet gevolgd en hierop wordt passend geanticipeerd. Uiteraard blijven de uitdagingen groot. DForZo moet bezuinigen en dat zal niet zonder gevolgen zijn. Het is daarom een plezierige gedachte dat de financiële basis van de Mesdag het afgelopen jaar verder is verstevigd. Landelijk neemt de behoefte aan tbs-plaatsen af. Dat zet de opbrengsten in de toekomst mogelijk onder druk. Wij zullen er daarom op toezien dat de raad van bestuur en directie deze capaciteitsontwikkelingen ook in de toekomst nauwgezet blijven volgen en dat zij hierop tijdig en passend inspelen. Hetzelfde geldt voor de financieringssystematiek van de DBBC. In 2013 wordt maximaal 5% van de aan DForZo geleverde zorg afgerekend op grond van gefactureerde DBBC s. Dit leidt tot een onderhanden werk positie aan het eind van het jaar. Wij zien tot onze tevredenheid dat de DBBC-financiering in de Mesdag goed is ingeregeld en dat de effecten ervan goed in kaart zijn gebracht en dat deze bovendien nauwlettend worden gevolgd. In het sociaal plan van de verzelfstandiging van het FPC van Mesdag ( ) zijn afspraken gemaakt over het Functioneel Leeftijds Ontslag (FLO). Destijds heeft DForZo onderkend dat aan deze regeling financiële verplichtingen kleven. DForZo heeft daarvoor een bedrag ter compensatie aangeboden aan de Mesdag. Dit zou een voldoende vergoeding zijn voor het te verwachten risico. Bovendien was de inschatting dat de regeling op korte termijn na de verzelfstandiging zou worden beëindigd; tot op heden is dit niet zo. Ook is het financiële risico hoger gebleken dan voorzien. De FLO en het daaruit voortvloeiende risico krijgt daarom veel aandacht. De Mesdag erkent dit risico en treft passende maatregelen. Door deze onvoorziene omstandigheden buiten de eigen invloedssfeer wordt de Mesdag geconfronteerd met een aanzienlijk financieel risico. Tot onze teleurstelling heeft DForZo ons verzoek om compensatie afgewezen. Met belangstelling hebben wij kennis genomen van het advies 'Stoornis en Delict forensische en verplichte geestelijke gezondheidszorg vormen een keten' van de Raad voor de Volksgezondheid en Zorg (RVZ). Dit advies geeft een antwoord op de vraag van het Ministerie van VWS en het Ministerie van Veiligheid en Justitie wat er nodig is voor een succesvolle invoering van de Wet forensische zorg (Wfz) en de Wet verplichte GGZ (WvGGZ). Wij kunnen ons vinden in het uitgangspunt van de RVZ om de patiënt als vertrekpunt te nemen en toe te werken naar één stelsel waarin de gehele zorgketen is geoptimaliseerd zonder financieringsschotten die deze optimale zorgketen in de weg kunnen staan. Geert Sanders Voorzitter raad van toezicht De Mesdag hanteert de Zorgbrede Governance Code (2010) en het beginsel van pas toe of leg uit. Verder zijn de statuten, de verzelfstandigingovereenkomst en het hierop gebaseerde reglement richtsnoer voor het FPC Dr. S. van Mesdag jaarverslag 2012 pagina 11 van 38

12 handelen van de raad van toezicht. In het reglement zijn de taken en verantwoordelijkheden van (de leden van) de raad van toezicht beschreven. Ook zijn hierin bepalingen opgenomen over de onafhankelijkheid van de toezichthouders. De raad van toezicht werkt met een vastgesteld profiel raad van toezicht. De Raad kent daardoor een samenstelling met daarin vertegenwoordigd de noodzakelijke kennis en expertise van de uiteenlopende disciplines. Ieder lid raad van toezicht voldoet aan het profiel lid raad van toezicht en vertegenwoordigt een van de aandachtsgebieden. De leden van de raad van toezicht functioneren onafhankelijk en zonder last en ruggespraak. De zittingsduur is 4 jaar met een mogelijke verlenging met nog eens vier jaar. Voor de leden is een rooster van aftreden opgesteld. Binnen het verzelfstandigingsproces in de jaren voor 2008 zijn er echter eisen door de minister van Veiligheid en Justitie neergelegd die de mate van zijn invloed hebben geregeld in het licht van de uitvoering van een bijzondere publiekrechtelijke taak door een private instelling en de (politieke) verantwoordelijkheid van de minister. De verschillen met de code welke op basis van de geschiedenis als overheidsinstelling en de bijzondere relatie met de minister statutair zijn vastgelegd, zijn goed verklaarbaar en uitlegbaar via de principes van pas toe of leg uit van de governance. De verschillen spitsen zich met name toe op de positie van de raad van toezicht. Deze is conform de code met uitzondering van de bevoegdheden van de minister: - De bevoegdheden van de raad van toezicht zijn op een aantal punten ingeperkt (vaststellen Reglement raad van toezicht en raad van bestuur, beloning); Naam - Benoeming van leden raad van toezicht (minister heeft voor één lid bindende voordracht); - Invloed van de minister op beslissingen van de raad van bestuur (naast goedkeuring van raad van toezicht is voor bepaalde handelingen ook goedkeuring van de minister nodig); - minister kan het Hoofd van de Inrichting een aanwijzing geven en De heer prof. dr. G.J.E.M. Sanders heeft invloed op benoemingsbeleid raad van bestuur. Aandachtsgebied/ profiel Voorzitter / Wetenschap Zittingstermijn (2 e ) Rooster van aftreden Nevenfuncties Juli Voorzitter SER Noord- Nederland - Hoogleraar Institutional Advancement aan Nyenrode Business Universiteit - Bestuurslid Zorg Innovatie Forum - Voorzitter raad van toezicht Water Laboratorium Noord (WLN) - Bestuurslid Platform Defensie- Bedrijfsleven Noord- Nederland (VNO- NCW) - Voorzitter raad van toezicht Lentis Aantal bezochte vergaderingen 4 FPC Dr. S. van Mesdag jaarverslag 2012 pagina 12 van 38

13 De heer H.W. van de Weijer De heer Dr. P.C. Lerk De heer Drs. L.P. Middel Mevrouw A.H. Bronsvoort Vicevoorzitter / Lid Financiën Lid / Gezondheidszorg Lid / Openbaar Bestuur Lid op voordracht Ministerie van Justitie (2 e ) (1 e ) (1 e ) (1 e ) Juli Lid RvT Ambulancezorg Groningen - Bestuurslid STAK Van der Wiel Holding B.V. - Lid RvC Vos Groep B.V. - Lid RvC Noordelijke Grondbezit B.V. - Lid RvC FC Groningen Beheer B.V. - Lid kwaliteitsvisitatie commissie NVZA - Lid opleidingsvisitatie commissie NVZA (SRC) - Bestuurslid Stichting Stedenband Meppel- Most; aandachtsgebied zorg - Lid RvT Lentis - Lid RvT Hanzehogeschool Groningen - Voorzitter Coöperatieve Stichting Sint Jan te Kloosterburen - Voorzitter RvT RBO- Groningen - Lid RvT Lentis Sept herbenoembaar - Voorzitter vertrouwens commissie Hockey vereniging Assen Vastgesteld in 2012: Benoeming van de heer Lerk tot lid van de raad van toezicht. Daarmee eindigt het lidmaatschap van de heer Van Leijenhorst. Benoeming van de heer Middel tot lid van de raad van toezicht en tevens als lid van de Auditcommissie. Daarmee eindigt het lidmaatschap van de heer Krijne. Rooster van aftreden. Goedgekeurd in 2012: Jaardocument 2011, bestaande uit jaarrekening 2011 en jaarverslag Aankoop van een schakelstation. Begroting 2013 Jaarplan 2013 Onkostenvergoeding i.v.m. BTW-plicht toezichthouders. De raad van toezicht besluit dat de normbedragen worden opgehoogd met 21% conform het NVTZ-advies ter compensatie van de BTW-verhoging. 2.3 Bedrijfsvoering en kansen/risico s Risico s maken onderdeel uit van de bedrijfsvoering van iedere organisatie en incidenten zijn nooit volledig uit te sluiten. De Mesdag streeft er naar de bedrijfsrisico s zo goed mogelijk te beheersen en is zich bewust van de impact van incidenten op zijn bedrijfsvoering. Er wordt steeds gekeken naar de balans tussen effectieve risicobeheersing en het behouden van ruimte voor flexibiliteit en positieve nieuwe ontwikkelingen, ergo het benutten van kansen. Echter ook ten opzichte van de innovaties en ontwikkelrichtingen is er immer een focus op efficiëntie en effectiviteit. In lijn met deze goed ingebedde zienswijze, streven we continu naar het realiseren van dezelfde of betere resultaten met minder middelen. FPC Dr. S. van Mesdag jaarverslag 2012 pagina 13 van 38

14 De interne Planning & Control-cyclus is het belangrijkste instrument bij het beheersen van de bedrijfsvoering. In 2012 is elke vier maanden de voortgang op de doelstellingen besproken en waar nodig bijgestuurd in de managementgesprekscyclus tussen directie en het afdelingsmanagement. Evenals vorige verslagjaren was er in 2012 sprake van een (landelijke) stagnatie van de capaciteitsbehoefte. Derhalve hebben we geen 100% productie kunnen behalen. In dit kader heeft de Mesdag gebruik gemaakt van de leegstandregeling van DForZo. Gezien de beschikbare huisvestingscapaciteit van de panden van de Mesdag, zijn wij in staat een rol van betekenis te spelen in de invulling van de gedachte om forensische zorg te concentreren, zoals beschreven in het Masterplan DJI Daarmee blijven we rendabel en kunnen we de kwaliteit van de zorg waarborgen. De Mesdag heeft haar proces van registratie, validatie en facturatie van Diagnose Behandel en Beveiligings Combinaties (DBBC s) binnen de kaders van de regeling AO/IC DB(B)C Forensische Zorg op orde. We zijn het eerste FPC dat in 2012 succesvol kon factureren. Evenals voorgaande jaren, is er veelvuldig met DForZo gesproken over o.a. de kaders van de financiering, of het nu de bevoorschottingssystematiek betreft, het gegeven dat de Mesdag als enige FPC blijvend geconfronteerd wordt met een grote kostenpot inzake de regeling Substantieel Bezwarende Functies (SBF, voorheen: Functioneel Leeftijdsontslag - FLO) en daar voorzieningen voor moet plegen, de gemaximeerde bestemmingsreserve onder de Verpleegovereenkomst, of de consequenties van de invoering van de Normatieve Huisvestings Component (NHC) in de forensische zorg. Structureel en positief-kritisch denken we mee in oplossingsrichtingen om de bedrijfsvoerings- en liquiditeitsrisico s te beheersen. Deze beheersmaatregelen hebben onder andere geresulteerd in een toename van het liquiditeitsratio boven de 100%; namelijk 108,4%. Het solvabiliteitsratio op is 6,5%. 3. REALISATIE DOELSTELLINGEN A3 De Mesdag heeft voor 2012 in haar jaarplan de doelstellingen volgens de A3- systematiek uitgewerkt, met het INK-model als ordeningsprincipe. Met verschillende kleurstelling geven we op de volgende pagina aan in hoeverre de doelstellingen het afgelopen jaar zijn gerealiseerd: Groen: gerealiseerd. Geel: gedeeltelijk gerealiseerd, nog lopende zaken. Rood: weinig tot geen vorderingen en daarmee doelstelling niet behaald. FPC Dr. S. van Mesdag jaarverslag 2012 pagina 14 van 38

15 1. LEIDERSCHAP Leidinggevenden hanteren de richtlijnen uit het interne Visiedocument Leidinggeven als kader voor hun functioneren en worden getoetst aan het leiderschapsprofiel vastgesteld eind 2011 Doorontwikkeling managementstructuur o.b.v. realisatie Helperdiep Sturen op doorontwikkelen organisatorische herstructurering op basis Meerjaren Beleidsplan : - realisatie van de horizontale verantwoordings- en overlegstructuur - vervolgstap positionering Zorgprogrammaleiders Forintbreed - vervolgstap positionering BC ers - Vervolgstap in positionering 1 ste Geneeskundige, Directeur Behandelzaken meer op afstand operationeel primaire proces Sturing op flexibiliteit in personeelsplanning in een krapper wordende arbeidsmarkt op basis van strategisch HRMbeleid (focus op BIGgeregistreerde behandelaren) en formatie is gerelateerd aan productie Leidinggevenden sturen op ongeschreven fatsoensnormen in de interne communicatie 3. MANAGEMENT VAN MEDEWERKERS Realisatie 90% gesprekscyclus Sturen op verzuimbeperking ( 90% verzuimgesprekken, verzuim 4%, frequentie 1,2) Invulling geven aan de (doorontwikkeling van de) leiderschapsprofielen Competentiemanagement: verbeterd zicht op mogelijkheden medewerkers door toepassing Reflector 360 en Big Five Personality t.b.v. ontwikkelplannen Organiseren van flexibiliteit (vermogen om op andere werkplekken te werken) en mobiliteit (in- en externe job-rotation) en daarmee anticiperen op veranderende vraagstelling doelgroepen Interne veiligheidsbeleid ingebed in processen rondom inwerken nieuwe medewerkers en borging in gesprekscyclus Verdere uitrol Phebe: Self Service + keuze voor 3 de module Beleid t.b.v. indammen SBF-uitstroom (FLO) geïmplementeerd 2. STRATEGIE & BELEID Uitvoeren Meerjaren Beleidsplan : - Vormgeven ketensamenwerking verankerd in geactualiseerde zorgprogramma s Blijvende inspanning om 10%-regeling bestemmingsreserve te elimineren Opstellen mjbp ; bezinning op zowel interne als externe (strategische) positionering op basis van de ontwikkelingen in het forensische veld incl. kaders WFZ en WVGGz en te formuleren beleidslijnen o.b.v. vrijvallen van de tenders / capaciteit Op beleidsniveau gemeenschappelijk met collega FPC s het communicatiebeleid uitdragen, rekening houdend met eigen identiteit Doorontwikkeling strategisch HRM-beleid, gericht op mobiliteit, flexibiliteit en het verhogen van het kennisniveau Doorontwikkeling interne veiligheidsbeleid met aandacht voor de externe kaders 4. MANAGEMENT VAN MIDDELEN Verdere implementatie USER: - Registratie declarabele tijd 80% - autorisatie en 100% facturatie DBBC s - EPD operationeel Groei Eigen Vermogen 1% van de opbrengsten Realiseren voorspelbare, gezonde liquiditeitspositie Uitvoering Huisvestingsplan incl. verbouw separeerunits en kookvoorzieningen/unitposten Afronding optimalisatie brandveiligheid Vervolgstap optimalisatie perimeterbeveiliging Continue monitoring SBF-ontwikkeling en dotatie voorzieningen Investering plegen o.b.v. uitrol Informatiebeleid 5. MANAGEMENT VAN PROCESSEN 85% verweerschriften in beklag- en beroepszaken zijn afgewerkt binnen de geldende doorlooptijd Implementatie van het algemeen deel van de zorgprogramma s zoals beschreven eind 2011 Doorontwikkeling van het specifieke gedeelte (zorgpaden) per programma incl. SGLVG+ Optimaliseren van de doorlooptijden verlofaanvragen waar vanuit risicomanagement mogelijk is Operationalisatie work flow primaire proces: - De zorgprogrammering is bedrijfskundig (middelen en logistiek) vertaald - Behandelcyclus conform zorgpaden - Basis van het primaire proces is ingebed in het faciliterende EPD - Bij 90% van de MDB s vindt effectmeting van de behandeling plaats (ROM) middels IFBE (Patiënt Volg Systeem) Systematische controle op contrabande met specifieke rol DGB binnen kaders van Veilig Behandelen Implementatie geplande maatregelen meerjaren Informatiebeleidsplan incl. informatiebeveiliging Implementatie energie-efficiencyplan Verfijning DBBC-systematiek d.m.v. procesoptimalisatie Toename sturingsmogelijkheden leidinggevenden door ontsluiting financiële en personeelsgegevens en het verfijnen van de managemenrapportages inclusief rapportage over prestatie-indicatoren FZ Borgen AO/IC overige opbrengsten (niet- DBBC) Behouden ISO-certificaat Op geleide landelijke ontwikkelingen, recidivegegevens JustID betrekken bij risicomanagement binnen de behandelcyclus Onderzoeken of en in hoeverre ICTtoepassingen (o.a. ehealth) kunnen worden (door)ontwikkeld ten gunste van het behandelproces 8. WAARDERING MEDEWERKERS N.a.v. WerkVermogensMonitor 2010: iedere medewerker heeft zicht op ontwikkelingen in top 10 van te stimuleren en te elimineren processen Aantal gegronde klachten medewerkers 1 Verhoogde zelfstandigheid personele zaken door toepassing Raet Self Service / Phebe Medewerkers geven in gespekscyclus 2012 aan dat zij begin 2013 in relatie tot begin 2012 overwegend gelijk of meer: - betrokken zijn bij taak (functie), team en organisatie - productief en doelmatig zijn - professioneel / zakelijk zijn - positieve ervaring hebben in de omgang met hun leidinggevende / collega s 6. WAARDERING PATIËNTEN 85% van de patiënten geeft eind 2012 aan inzicht te hebben in de logistieke planning van zijn behandeling Uitbreiding patiëntenwerkplekken Dagbesteding i.s.m. Civiel en Gebouwen & Techniek Separeerblok bouwtechnisch aangepast aan huidige normen en wensen 7. WAARDERING (KETEN)SAMENWERKINGSPARTNERS Productbeschrijving crisisfunctie GGZ-EVBG gereed Uitvoeren Stakeholdersonderzoek versterking van de positie binnen de gebruikersvereniging en het netwerk rondom USER 9. WAARDERING MAATSCHAPPIJ Pi s voor kwaliteit van de forensische zorg via portal Zichtbare Zorg Jaarverantwoording 2011 via DigiMV Duurzaam ondernemen: - Afname energiekosten t.o.v conform Energie Efficiency Plan - Afname papierverbruik t.o.v FPC Dr. S. van Mesdag jaarverslag 2012 pagina 15 van 38

16 3.2 Beknopte toelichting op onderdelen uit de A3 Leiderschap We hebben ons ten doel gesteld onze verwachtingen ten aanzien van leidinggeven te expliciteren in een visienota. Gaandeweg 2012 is er voor gekozen om deze nota bottum-up te realiseren, waarbij middels zogenaamde organisatiebrede bijeenkomsten met medewerkers is gediscussieerd over o.a. vakmanschap, professionele autonomie, het nemen van verantwoordelijkheid, project- en procesmatig werken en de kerncompetenties resultaatgerichtheid, aanpassingvermogen en omgevingsbewustzijn. Deze sessies zijn door een externe gastheer geleid, soms met medewerking van prominente deskundigen zoals Jacqueline Jansen en Matthieu Weggeman (2013). Het animo voor deelname onder alle personeelsleden was erg hoog. De sessies lopen door tot in 2013, waarna de ingrediënten voor de visienota zullen worden gedocumenteerd. De Zorgprogrammaleiders hebben in 2012 een vervolgstap gemaakt in het verwerven van een leidende positie binnen het samenwerkingsverband Forint. Daarmee namen zij verantwoording voor de toepassing van de zorgprogramma s in de interne keten en daarmee over de grenzen van de rechtspersonen. Op deze wijze is afstemming gerealiseerd tussen de programma s van de Mesdag met de programma s van Lentis/AFPN en Lentis/IZZ. Door de vraaggerichte zorg zodanig op elkaar af te stemmen, ontstaat continuïteit van zorgverlening. Middels een efficiënte behandelondersteuning, logistiek en het aanbieden in samenhang van specifieke modules, levert dit verbeterde zorg op voor de patiënt, zowel uitgedrukt in de verkorting van de totale doorlooptijd als in het kwalitatieve effect van de behandeling. Het terugdringen van recidive dan wel het beperken van overlastgevend gedrag is hierbij het doel. Qua hiërarchisch management is het besluit genomen het 3 de echelons afdelingsmanagement steviger en meer kwalitatief te positioneren. Dat legitimeerde een afname van de omvang van het aantal Algemeen Managers. Begin 2013 is deze transitie afgerond, waarbij een evenwichtige verdeling van formatie en clustering van units aan de orde is. Deze beweging geeft verdere sturingsruimte aan de 4 de echelons leidinggevenden (behandelcoördinatoren en unitcoördinatoren). Strategie en beleid Op basis van de doelstellingen uit het Meerjaren Beleidsplan , is zoals eerder beschreven op beleidsmatig en operationeel niveau de ketensamenwerking programmatisch verder vormgegeven. Een hernieuwd meerjarenkader is bewust niet opgesteld, omdat eerst de richting van het Masterplan DJI en de meerjarenafspraken tussen DForZo en GGZ Nederland zijn afgewacht. Gaandeweg 2013 zal dit verder opgepakt worden. FPC Dr. S. van Mesdag jaarverslag 2012 pagina 16 van 38

17 In 2012 is verder handen en voeten gegeven aan de mobiliteit en dus ook aan de flexibiliteit van medewerkers. De aangekondigde bezuinigingen noopten ons om in de aanloop naar de begroting 2013 tijdelijke arbeidscontracten niet zondermeer te verlengen. Met de bestaande formatie zijn de werkzaamheden opgevangen, al dan niet nadat eerst enkele processen geoptimaliseerd werden zodat dergelijke taken ook door minder medewerkers vervult konden worden. In de overgang van 2012 naar 2013 hebben we verdere stappen gezet in het concentreren van patiënten en medewerkers, waardoor schaalvoordeel ontstaat. Verdere (organisatorische) verfijning tussen sociotherapie en Dagbesteding zal in 2013 gecontinueerd worden. In 2012 is een aanzet gegeven om ons interne veiligheidsbeleid verder te operationaliseren, waarbij rekening wordt gehouden met de externe kaders zonder onze identiteit als behandelinstelling teniet te doen. Zo wordt er meer gestructureerd gecontroleerd op contrabande, is het beleid Gedwongen Herstellen (dwang en drang) geïmplementeerd en is een start gemaakt met het project Integriteitscode om te komen tot een hernieuwde ethische gedragscode. Management van Medewerkers Binnen het Human Resource Management staat de inzetbaarheid van medewerkers centraal: de mate waarin een medewerker professioneel zelfstandig in staat is zijn of haar functie uit te oefenen. De verbeterplannen uit de WerkVermogensMonitor (WVM) zijn in 2012 dan ook doorgezet. Zo is door een werkgroep handen en voeten gegeven aan actiepunten die voortkomen uit de opgestelde top-10 lijsten met betrekking tot de meest stimulerende en de meest demotiverende zaken. Het doel is te komen tot preventie van allerhande uitval dan wel potentiële mismatch tussen medewerker en functie. In 2013 zal een herhalingsmeting WVM worden uitgevoerd. Daarnaast is het van belang dat de functies tijdig ingevuld zijn met vakbekwame medewerkers. Om de mate van inzetbaarheid te vergroten, is het afgelopen jaar gewerkt aan het verder flexibiliseren van het personeelsbestand. Er is gestart met gebruikmaking van de tools Reflector 360 (360 -feedback omtrent zichtbaarheid van gedrag) en de Reflector Big Five Personality (zitten de talenten ook in de persoon), waardoor verbeterd zicht is verworven op de vakvolwassenheid en het functioneren van medewerkers. Dat is ons behulpzaam geweest bij het inzetten van medewerkers op andere werkplekken, passend bij hun mogelijkheden, zodat we met minder mensen hetzelfde werk konden blijven doen. Ten aanzien van de behandelstaf is de psychiater-formatie in 2012 versterkt; de behandelstaf is het gehele jaar getalsmatig meer dan voldoende op orde geweest. De opleidingsplaatsen voor GZ-psycholoog, klinisch psycholoog, psychiater en verpleegkundig specialist waren continu benut. In 2012 zijn net als in 2011 alle BIG-registraties van behandelaren gecontroleerd. FPC Dr. S. van Mesdag jaarverslag 2012 pagina 17 van 38

18 Evenals in voorgaande jaren, is de professionaliteit van de medewerkers in 2012 middels scholingsprogramma s, supervisie, intervisie en overige vormen van deskundigheidsbevordering op peil gehouden. Dit valt binnen de visie dat de Mesdag een organisatie is die zich continu ontwikkelt. Een collectief programma ten behoeve van gezamenlijke ontwikkeling en een individueel programma ten behoeve individuele ontwikkeling is vastgelegd in het Opleidingsplan. Het Opleidingsplan 2012 is grotendeels uitgevoerd. Mede middels direct en frequent contact in de driehoek medewerker, leidinggevende en bedrijfsarts, is de organisatie goed in staat geweest te sturen op verzuim: preventie, ziekteverzuimbegeleiding, frequent verzuim, inzetbaarheid (reïntegratie/mobiliteit) en de kosten van verzuim. Deze geprotocolleerde aandacht wordt actief onderhouden (o.a. verzuimtrainingen management, evaluaties in Sociaal Medisch Team) en heeft in 2012 geleid tot een stabilisatie van het verzuimcijfer: 4,1%. De doelstelling (norm = 4%) is nagenoeg behaald. De gerealiseerde verzuimfrequentie van gemiddeld 1,3 is ook nagenoeg conform de beoogde doelstelling (1,2). Management van middelen De Mesdag is zich bewust van haar maatschappelijke verantwoordelijkheid om op een juiste wijze met haar middelen om te gaan. Evenals voorgaande jaar maken de externe (financiële) ontwikkelingen dat we in 2012 scherp zijn blijven kijken naar waar we meer kunnen doen met hetzelfde dan wel hetzelfde kunnen blijven doen met minder, zonder de inhoudelijke kwaliteitsen veiligheidsdoelstellingen uit het oog te verliezen. We zijn kapitaalkrachtiger geworden door het eigen vermogen verder op te bouwen met meer dan de beoogde doelstelling van 1% van het totale budget. De overgang van een subsidierelatie naar een in- en verkooprelatie vereist een actieve blik op de wijze waarop we op een gezonde manier onze inspanningen en verrichtingen betaald krijgen. In 2012 zijn we veelvuldig en succesvol met DForZo in gesprek geweest om de effecten van de cumulatie aan maatregelen in de financiering van de forensische zorg zo goed mogelijk in te dammen. Hoewel de voorfinanciering in 2012 is teruggebracht naar 50% van de begrote jaarfinanciering, is de liquiditeit op geen enkele moment in gevaar geweest. Als eerste forensisch instituut in Nederland is de Mesdag er in geslaagd geheel volgens planning de facturatie van DBBC s te realiseren om de tweede helft van de financiering tijdig veilig te stellen. Uitvoering van het Huisvestingsplan is in 2012 doorgezet. De perimeterbeveiliging is gerenoveerd. Kosten van begeleiding voor aanpassing van deuren en puien in de verkeergang zijn geschat op ,-. Gemaakte kosten voor brandveiligheid, t/m 31 december 2012, zijn als volgt samen te vatten: Bouwportier 6.962,00 510,00 Inhuur beveiliging 7.886, ,00 Totaal , ,00 Wegens vertraging bij de RGD schuift aanpassing van de hoofddraagconstructie door naar Als dat project is afgerond, voldoen we volledig aan de brandveiligheidseisen van DJI. FPC Dr. S. van Mesdag jaarverslag 2012 pagina 18 van 38

19 We zijn gestart met de verbouw van enkele units, waarbij per twee units één gemeenschappelijk kantoor wordt gecentraliseerd. We beogen hiermee het overzicht en daarmee de veiligheid te verhogen evenals efficiënt om te gaan met personele middelen. Tevens biedt het de gelegenheid om de kookvoorzieningen voor patiënten te moderniseren. De separeervoorzieningen zijn aangepast aan de eisen van deze tijd. Management van processen De Mesdag geeft vorm aan de implementatie van evidence based medicine en best practice door de beschrijving van de verschillende onderdelen van ons totaalaanbod aan zorg in ons Entreeprogramma en de zorgprogramma s voor: - patiënten met persoonlijkheidsstoornissen; - patiënten met psychotische kwetsbaarheid; - patiënten met autismespectrumstoornissen; - patiënten met seksueel grensoverschrijdend gedrag. Eerder is beschreven dat in 2012 afstemming met de overige Forintonderdelen is gegroeid. Voor de Mesdag zijn de algemene beschrijvende delen van de zorgprogramma s in concept bijgesteld; deze zullen worden vastgesteld begin Onderliggend is het afgelopen jaar per programma het meer specifieke deel geactualiseerd en waar nodig aangevuld. Dit betekent dat de zorgpaden zijn geherdefinieerd: een standaardcombinatie en (waar mogelijk) standaardvolgorde van behandelmodules voor op inhoud gedifferentieerde patiëntengroepen binnen een zorgprogramma, waardoor het behandelverloop van een patiënt op meso-niveau voor een langere periode inzichtelijk is. De modules zijn genormeerd. Deze lijn trekken we door naar 2013, wanneer we de modules ook op middelen gaan zetten en gaan koppelen aan een planninghorizon, zodat een er een sturingsmechanisme ontstaat waardoor het aanbod planmatig kan worden afgestemd op de zorgvraag, de kosten kunnen worden beheerst en de (externe) verantwoording/interne controle efficiënt en betrouwbaar kan worden uitgevoerd. In 2012 zijn we doorgegaan op de ingeslagen weg van Routine Outcome Monitoring (ROM) door primair op individueel behandelniveau de voortgang op diverse items te meten. De uitkomsten zijn de basis voor aanpassingen van de behandelinspanningen. Middels het door de Mesdag ontwikkelde en gevalideerde Instrument voor Forensische Behandel Evaluatie (IFBE) worden de vaardigheden en dynamische factoren van de betreffende patiënten op overzichtelijke en gestructureerde wijze in kaart gebracht. Multidisciplinair ingevulde vragenlijsten worden daarbij door de stafafdeling Onderzoek verwerkt tot een kort overzicht van het niveau van vaardigheden en FPC Dr. S. van Mesdag jaarverslag 2012 pagina 19 van 38

20 dynamische risicofactoren van de patiënt (het onderscheidende forensische niveau dat de IFBE in zich draagt), de veranderingen hierin en de overeenstemming tussen de beoordelaars. Op deze wijze is duidelijk zichtbaar welke vaardigheden hij al wel gebruikt en welke hij nog niet bezit (en misschien nog training in nodig heeft). Voor 458 Multi Disciplinaire Behandelbesprekingen (MDB s) in 2012, zijn 353 volledige IFBE-rapporten (77% ROM-score) opgesteld. Doordat het IFBE veranderingen op wetenschappelijk wijze kan aantonen en gebruik maakt van items die voor de forensische psychiatrische behandeling relevant zijn, is dit een goed instrument om de forensische behandeling te evalueren. Dit wordt ondersteund door het advies van de Expertgroep ROM FZ van GGZ Nederland, die de IFBE aanbeveelt als één van de vier klinische ROM-instrumenten die landelijk bruikbaar zijn. De IFBE is in 2012 ook geïmplementeerd binnen Lentis/Forint. Na een stroeve aanloop, is eind 2012 door een aanvullend opgerichte werkgroep gewerkt aan de operationalisatie van het primaire proces, zodat dit ingebed kan worden in het EPD. De live-gang is nu voorzien voor medio 2013, met de uiteindelijke conversie van het huidige digitale dossier naar het EPD in User. De afgelopen jaren is enige spanning ervaren tussen de processen van de Mesdag en het HKZ-normenkader. De HKZ-normen zijn primair toegeschreven naar de behandelfunctie, terwijl juist het Ministerie van Veiligheid en Justitie en de samenleving van ons vragen de beveiligingprocessen goed te borgen. Daarnaast heeft de Mesdag zich ontwikkeld naar een meer bedrijfsmatige organisatie waar ondernemerschap een belangrijkere plaats inneemt. Ondernemerschap vraagt om resultaatsturing met ruimte om processen en systemen zelf in te richten, in plaats van voorgeschreven regels te moeten volgen. In 2010 is daarom de overstap gemaakt naar ISO-certificering; de ISOnorm biedt deze ruimte. In januari 2012 vond de controle-audit plaats. Er zijn geen deviaties of non-conformiteiten vastgesteld. Wel waren er enkele aanbevelingen zoals het verbeterd aandacht hebben voor het documentbeheer binnen de ondersteunende diensten. Het ISO-certificaat toont aan dat het kwaliteitsmanagement-systeem (KMS) van de Mesdag aan de gestelde eisen voldoet. De auditoren waren positief over onze organisatie en vonden dat we onze processen voldoende op orde hadden. Ze noemden als extra positieve punten de precisie van het Centraal PlanningsBureau en de manier waarop hier heel veel processen met elkaar verbonden worden, het hoge kennisniveau, de grote betrokkenheid en het enthousiasme van alle medewerkers, de uitwisseling van kennis met andere instellingen binnen het forensische veld en met de GGZ en de interne scholingsmogelijkheden, met specifiek de herhalingscursus medicatiedeling. Eind 2011 is het meerjaren Informatiebeleidsplan vastgesteld. De geprioriteerde doelstellingen voor 2012 zijn van actie voorzien. Beoogd is om medio 2012 over te stappen op een efficiënter en doelmatiger pakket voor kantoorautomatisering. Op basis van een extern advies is de feitelijke transitie tijdelijk stopgezet, zodat gewerkt kan worden aan borging van aanvullende (informatie)veiligheidsvereisten. FPC Dr. S. van Mesdag jaarverslag 2012 pagina 20 van 38