7.1 Slavenhandel en abolitionisme.

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "7.1 Slavenhandel en abolitionisme."

Transcriptie

1 7.1 Slavenhandel en abolitionisme. Hieronder treffen jullie een aantal bronnen aan die betrekking hebben op de kwestie van zwarte Piet. Lees en bekijk de bronnen goed en probeer een antwoord te geven op de gestelde vragen.

2 Dame, geflankeerd door een blanke bediende en een zwarte negerpage, geschilderd door Egion van der neer in 1680 Gravure uit Een swarte moor wast de voeten van een vrouw. Foto verhuurbedrijf kostuums voor Zwarte Piet met roe. De negerpage in de 17 e eeuwse schilderkunst. Een schoorsteenveger Zwarte Piet (foto 2015) met kroeshaar en creolen.

3 Vraag 1. In welke tijd en hoe ontstond de knecht van Sinterklaas, de Zwarte Piet die we tot voor kort kenden? Vraag 2. De schrijver Jan Schenkman was een kind van zijn tijd. De tijd waarin hij leefde zal zeker van invloed zijn geweest op zijn verhaal over de goedheiligman en zijn knecht. Zoek in de bronnen naar zaken uit de 1 e helft van de 19 e eeuw die waarschijnlijk van invloed zijn geweest op zijn verhaal. Vraag 3. Leef je in in de gedachten van de tegenstanders van Zwarte piet. Bedenk met behulp van de bronnen een aantal argumenten waarom zij vinden dat Zwarte Piet en racisme wel degelijk iets met elkaar gemeen hebben. Vraag 4: Bekijk de krantenkoppen over moderne slavernij hieronder. Welk motief kun je bedenken voor deze vorm van moderne slavernij?

4 Vraag 5. WAAROM? Welke overeenkomst zou je kunnen zien tussen het handelen van Jose Janssen en het ontstaan van de trans-atlantische slavenhandel? Vraag 6. Bekijk de cijfers in de tabel hieronder. 6a. Hoeveel slaven zijn er in de periode van de trans-atlantische slavenhandel ( ) verscheept? 6b. Wanneer was het aandeel van de Nederlanders in de slavenhandel relatief het grootst? 6c. Kun je verklaren waarom dat in deze periode zo was? 6d. Welk woord zou je bij de letter X kunnen invullen? 6e. Welke conclusie zou je kunnen trekken uit kolom X? 6.a 6.b 6.c 6.d 6.e

5 Vraag 7. Lees de tekst Informatie over abolitionisme in Engeland hieronder en maak de vragen. a. Waarom zou het logo in die tijd zo n indruk hebben gemaakt? b. Welke cultureel-filosofische en intellectuele stroming in Europa uit de 18 e eeuw zou de geesten bij de mensen rijp hebben gemaakt voor afschaffing van de slavernij? c. Waarom denk je dat er nog heel wat jaren zaten tussen de start van de beweging en de uiteindelijke afschaffing? 7a. 7b. 7c. Informatie over abolitionisme in Engeland. In 1787 kwamen twaalf vastberaden mannen bijeen in Londen met een gemeenschappelijk einddoel: de afschaffing van de slavernij in Brits West-Indië. Belangrijke figuren in deze beweging: Thomas Clarkson, Olaudah Equiano en Lagerhuislid William Wilberforce. In een paar jaar tijd wisten deze abolitionisten de eerste mensenrechtenbeweging ter wereld vorm te geven en massale aanhang te winnen. Ze maakten gebruik van ooggetuigenverklaringen van o.a. scheepsartsen die op slavenschepen hadden gewerkt, en van een aangrijpend logo (Am I not a man and a brother?). Veel mensen lazen de autobiografie van Equiano, een zwarte ex-slaaf die zichzelf had vrijgekocht en veel indruk maakte met zijn beschrijving van de overtocht op een slavenschip. Deze beweging had uiteindelijk succes maar het lukte pas in 1807 om de slavenhandel en in 1833 om de slavernij verboden te krijgen in de Engelse overzeese gebieden? Einde slavernij in Nederland. In 1862 aanvaarden de Staten-Generaal in de Nederlanden het enigszins gewijzigde wetsvoorstel, waarmee de afschaffing van de slavernij wordt geregeld. In Suriname wordt voor per slaaf 300 gulden compensatie uitgekeerd. Op 1 juli 1863 was het feest in Paramaribo; de dag van de gebroken ketenen, of Keti Koti, was eindelijk aangebroken. De bevrijde slaven waren zo blij met hun vrijheid, dat ze voor even de werkelijke situatie vergaten. Ze hadden namelijk nog tien lange jaren voor de boeg waarin ze hetzelfde zware werk moesten verrichten. Vraag 8. a. a. Aan wie (en waarom) zou de compensatie van 300 gulden zijn uitgekeerd? b. Waarom zouden de slaven verplicht zijn om nog 10 jaren hetzefde werk te moeten doen? b.

6

7.1 Slavenhandel en abolitionisme.

7.1 Slavenhandel en abolitionisme. 7.1 Slavenhandel en abolitionisme. Hieronder treffen jullie een aantal bronnen aan die betrekking hebben op de kwestie van zwarte Piet. Lees en bekijk de bronnen goed en probeer een antwoord te geven op

Nadere informatie

Inleiding. Wie doet wat?

Inleiding. Wie doet wat? Boekverslag door B. 2517 woorden 15 oktober 2014 6 64 keer beoordeeld Vak Methode Nederlands Nieuw Nederlands Inleiding. Brian en Nirvan hebben gekozen om ons werkstuk te doen over het maatschappelijk

Nadere informatie

Rijksuniversiteit Groningen Nameting kennis en argumentatie

Rijksuniversiteit Groningen Nameting kennis en argumentatie Rijksuniversiteit Groningen Nameting kennis en argumentatie Instructie onderdeel kennis: Hieronder staan 22 vragen over tijdvak 6 en 7. Probeer de vragen zo goed mogelijk te beantwoorden. Omcirkel met

Nadere informatie

Lees het verhaal over master Roelof en slaaf Tomboy (deel 1).

Lees het verhaal over master Roelof en slaaf Tomboy (deel 1). Lees het verhaal over master Roelof en slaaf Tomboy (deel 1). Kijk, een schip uit Amerika, Amerika is een nu een vrij land. Zie jij de blanke jongen? Hij heet Roelof. Roelof is de zoon van de gouverneur.

Nadere informatie

Toetsvragen Geschiedenis toelating Pabo. Tijdvak 7 Toetsvragen

Toetsvragen Geschiedenis toelating Pabo. Tijdvak 7 Toetsvragen Tijdvak 7 Toetsvragen 1 In de Tijd van Pruiken en Revoluties hielden kooplieden uit de Republiek zich bezig met de zogenaamde driehoekshandel. Tussen welke gebieden vond deze driehoekshandel plaats? A

Nadere informatie

Het echte verhaal van Sinterklaas

Het echte verhaal van Sinterklaas Het echte verhaal van Sinterklaas Inleiding Zoals jullie natuurlijk weten, is Sinterklaas weer in het land om alle kinderen blij te maken. Maar waar komt het Sinterklaasfeest eigenlijk vandaan? Wie is

Nadere informatie

een zee van tijd een zee van tijd Werkblad 17 Ω Over Indië en Suriname Ω Les 1: Van Batavia tot Jakarta Naam:

een zee van tijd een zee van tijd Werkblad 17 Ω Over Indië en Suriname Ω Les 1: Van Batavia tot Jakarta Naam: Werkblad 7 Ω Over Indië en Suriname Ω Les : Van Batavia tot Jakarta VOC Schepen van de VOC varen naar Indië om specerijen te halen. Specerijen zijn bijvoorbeeld peper, kruidnagel en nootmuskaat. De reis

Nadere informatie

5.1 Monumenten. De leerkracht zorgt ervoor dat alle leerlingen een gatentekst en een ontdekkaart hebben.

5.1 Monumenten. De leerkracht zorgt ervoor dat alle leerlingen een gatentekst en een ontdekkaart hebben. Thema/ onderwerp: Ontdekkaart 5.1 Monumenten Korte samenvatting van de leeractiviteit: De leerlingen gaan een vrijheidsstandbeeld uitbeelden. Vervolgens bevragen de leerlingen de monumenten en maken op

Nadere informatie

Geschiedenis van Suriname : de slavenhandel

Geschiedenis van Suriname : de slavenhandel Geschiedenis van Suriname 1502-1808: de slavenhandel 1502: het begin van de Europese slavenhandel Na de ontdekking van Amerika werden er door de Spanjaarden en Portugezen al snel plantages aangelegd. Op

Nadere informatie

Suriname in de kijker

Suriname in de kijker 44 2012 Suriname in de kijker Dit boekje brengt jullie naar een land, ver hier vandaan. Een vliegtuig doet er ongeveer 9 uur over om van Schiphol (in Nederland) naar de hoofdstad Paramaribo te vliegen.

Nadere informatie

Nederland. Op welke dag is deze foto gemaakt?.. Welke bekende persoon is er altijd bij?

Nederland. Op welke dag is deze foto gemaakt?.. Welke bekende persoon is er altijd bij? Nederland Op welke dag is deze foto gemaakt?.. Waar? (vul in) Op de. in (plaats) Waarom zijn al die mensen daar?... Welke bekende persoon is er altijd bij?. Hoe heet het meisje rechts? Haar moeder viert

Nadere informatie

Slavernij en. Slavenhandel. Antwoorden. Hoofdstuk 1. Opdrachten. Antwoorden

Slavernij en. Slavenhandel. Antwoorden. Hoofdstuk 1. Opdrachten. Antwoorden Slavernij en Slavenhandel Hoofdstuk 1 1. Je ouders zeggen ook wel eens dat jij iets moet doen. Toch is dat geen slavernij. Wat is het verschil? 2. Ken je landen waar mensen niet vrij zijn? Waarom is daar

Nadere informatie

SELECTIE VAN TEKSTEN, INCLUSIEF DE OORSPRONKELIJKE TEKST

SELECTIE VAN TEKSTEN, INCLUSIEF DE OORSPRONKELIJKE TEKST SELECTIE VAN TEKSTEN, INCLUSIEF DE OORSPRONKELIJKE TEKST NU: OUD: Sinterklaasje, kom maar binnen Sinterklaasje, kom maar binnen met je Piet, want we zingen allemaal blij een lied. Misschien heeft u wel

Nadere informatie

Klas 2: Revoluties en Slavernij

Klas 2: Revoluties en Slavernij Auteurs Laatst gewijzigd Licentie Webadres Joyce Landman ; ; 09 September 2015 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/62754 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein.

Nadere informatie

Wij herdenken het verleden met het oog op de toekomst

Wij herdenken het verleden met het oog op de toekomst Wij herdenken het verleden met het oog op de toekomst Toespraak Eddy Campbell, voorzitter NiNsee ( Nationaal Instituut Nederlands slavernijverleden en erfenis) bij de nationale 1 juli Herdenking 2012 in

Nadere informatie

Sint, mag ik u iets vragen?

Sint, mag ik u iets vragen? Sint, mag ik u iets vragen? inhoud Inleiding 3 1. Waar komt Sinterklaas vandaan? 4 2. Waarom vieren we pakjesavond op 5 5 december? 3. Waarom stopt Sint iets in je schoen? 6 4. Kwam Sinterklaas vroeger

Nadere informatie

Waarom kent de geschiedenis van Coronie geen marrons?

Waarom kent de geschiedenis van Coronie geen marrons? Waarom kent de geschiedenis van Coronie geen marrons? Toen ik in oktober 2012 voer over de uitgestrekte Coroniezwamp, moest ik terugdenken aan het leervak geschiedenis, onderwezen op de R.K Antoniusschool

Nadere informatie

Een spirituele blik op Zwarte Piet (en waarom zijn critici een punt hebben)

Een spirituele blik op Zwarte Piet (en waarom zijn critici een punt hebben) Een spirituele blik op Zwarte Piet (en waarom zijn critici een punt hebben) Zwarte Piet is meer dan een negerkarikatuur. De Zwartepietfiguur is in feite niet uitgevonden door Jan Schenkman in 1850, maar

Nadere informatie

Klas 2: Revoluties en Slavernij

Klas 2: Revoluties en Slavernij Auteurs Laatst gewijzigd Licentie Webadres Joyce Landman ; Hielke ter Veld; Jonne Lubbi; Joyce Landman 09 september 2015 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/62754 Dit lesmateriaal

Nadere informatie

Rijksuniversiteit Groningen Voormeting kennis en argumentatie

Rijksuniversiteit Groningen Voormeting kennis en argumentatie Rijksuniversiteit Groningen Voormeting kennis en argumentatie Instructie onderdeel kennis: Hieronder staan 22 vragen over tijdvak 6 en 7. Probeer de vragen zo goed mogelijk te beantwoorden. Omcirkel met

Nadere informatie

Noot 12 Voorbeeldselectie van thema s en vragen voor zeven groepsgesprekken

Noot 12 Voorbeeldselectie van thema s en vragen voor zeven groepsgesprekken Noot 12 Voorbeeldselectie van thema s en vragen voor zeven groepsgesprekken Bijeenkomst 1: Kennismaking 1 Bijeenkomst 2: Familie en vrienden Gesprek over subthema 1: Ouders en Grootouders : Wie was uw

Nadere informatie

Schooljaar: 2013/2014. Groep: 7a. Makers: Jesse m, Lucas, Nikki, Näara, Nancy en Sem

Schooljaar: 2013/2014. Groep: 7a. Makers: Jesse m, Lucas, Nikki, Näara, Nancy en Sem De slavernij Schooljaar: 2013/2014 Groep: 7a Makers: Jesse m, Lucas, Nikki, Näara, Nancy en Sem Inhoud Inleiding... Nederland en Slavenhandel... Zeeland en Slavenhandel... slaven handel in cijfers... Driehoeks

Nadere informatie

Excellenties, Dames en heren,

Excellenties, Dames en heren, Toespraak wethouder Andree van Es bij de Nationale Herdenking Nederlandse Slavernijverleden op vrijdag 1 juli 2011 bij het Slavernijmonument in het Oosterpark te Amsterdam. Excellenties, Dames en heren,

Nadere informatie

LESPAKKET DE VLIEGENDE HOLLANDER

LESPAKKET DE VLIEGENDE HOLLANDER @ LESPAKKET DE VLIEGENDE HOLLANDER ! inleiding Ik zal de Kaap ronden, Al moet ik blijven varen tot het einde der tijden! DE VLIEGENDE HOLLANDER Deze opdracht gaat over de legende van de Vliegende Hollander,

Nadere informatie

Geschiedenis van Suriname. De creolen na de afschaffing van de slavernij

Geschiedenis van Suriname. De creolen na de afschaffing van de slavernij Geschiedenis van Suriname De creolen na de afschaffing van de slavernij 1863-1873: het staatstoezicht Na de afschaffing van de slavernij in 1863 werden de Surinaamse slaven vrije burgers. Vanaf nu werden

Nadere informatie

Spreekbeurten.info Spreekbeurten en Werkstukken http://spreekbeurten.info

Spreekbeurten.info Spreekbeurten en Werkstukken http://spreekbeurten.info Suriname Voorwoord Ik houd mijn werkstuk over het land Suriname. Ik heb het onderwerp gekozen omdat mijn oom uit Suriname komt en ik het daarom ook een heel interessant land vind waar ik graag meer over

Nadere informatie

TIJDVAK 7 Bepoederde pruiken, bruisende ideeën

TIJDVAK 7 Bepoederde pruiken, bruisende ideeën TIJDVAK 7 Bepoederde pruiken, bruisende ideeën Bepoederde pruiken, bruisende ideeën Tijd van Pruiken en Revoluties 1700-1800 Vroegmoderne Tijd Kenmerkende aspecten Uitbouw van de Europese overheersing,

Nadere informatie

Het huis van de angst en het huis van de liefde Preek van Jos Douma over Romeinen 8:15

Het huis van de angst en het huis van de liefde Preek van Jos Douma over Romeinen 8:15 Het huis van de angst en het huis van de liefde Preek van Jos Douma over Romeinen 8:15 U hebt de Geest niet ontvangen om opnieuw als slaven in angst te leven, u hebt de Geest ontvangen om Gods kinderen

Nadere informatie

OORLOG IN OVERIJSSEL 2015

OORLOG IN OVERIJSSEL 2015 OORLOG IN OVERIJSSEL 2015 Opdrachten bij de film Naam Groep.. BEZETTING duur: ca. 15 minuten In de film zie je beelden van Hitler. Wie was hij? In welk jaar kwam Hitler aan de macht en welke plannen had

Nadere informatie

Conferentie over 150 jaar slavernijverleden in Mennorode van 19-21 oktober 2012

Conferentie over 150 jaar slavernijverleden in Mennorode van 19-21 oktober 2012 Conferentie over 150 jaar slavernijverleden in Mennorode van 19-21 oktober 2012 Begin jaren tachtig was ik aanwezig op het eerste Moravial georganiseerd in Hernhut. (Het Moravial is een internationale

Nadere informatie

VERBANDENVIERKANT PAG 01 RONDE 1

VERBANDENVIERKANT PAG 01 RONDE 1 VERBANDENVIERKANT PAG 01 RONDE 1 WERKBLAD Elke pijl in het verbandenvierkant heeft een nummer. Schrijf in onderstaand schema bij het goede nummer de begrippen of beelden op die aan beide kanten van de

Nadere informatie

Sinterklaas. Sinterklaas op school en thuis. In Nederland en België

Sinterklaas. Sinterklaas op school en thuis. In Nederland en België Sinterklaas Sinterklaas op school en thuis Op scholen, clubs en bij mensen thuis wordt aan het sinterklaas feest veel aandacht besteed. Sint en Piet gaan alle klassen langs. In de bovenbouw worden in de

Nadere informatie

Klee. en Cobra. Opnieuw beginnen

Klee. en Cobra. Opnieuw beginnen Klee Lesmateriaal groep 5 en 6 deel 1: klassikale les op school bij de tentoonstelling Klee en Cobra Het begint als kind 28.01-22.04 2012 en Cobra Opnieuw beginnen Dit is Paul Klee En dit ook. En dit is

Nadere informatie

De vele gezichten van Zwarte Piet

De vele gezichten van Zwarte Piet Zwarte Piet heeft deze dagen vele gezichten; van hele lichte tot diepduistere. Soms is hij de geketende zwarte die het lijden vertegenwoordigt van generaties slaven, dan weer de ondeugende zwartgeblakerde

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2014 2015 34 078 Voorstel van wet van de leden Bosma en Wilders ter bescherming van de culturele traditie van het sinterklaasfeest (Zwarte Piet-wet) Nr.

Nadere informatie

Waarom ga je schrijven? Om de directeur te overtuigen

Waarom ga je schrijven? Om de directeur te overtuigen week 17 20 april 2015 - Schrijfopdrachten niveau A, les 1 Les 1: Een overtuigende tekst schrijven Beantwoord deze vragen: Een mooie manier om te herdenken 1. Waarom is het volgens jou belangrijk om de

Nadere informatie

6.1 Marron. Thema/ onderwerp: Drama

6.1 Marron. Thema/ onderwerp: Drama Thema/ onderwerp: Drama 6.1 Marron Korte samenvatting van de leeractiviteit: De leerlingen krijgen les over de marrons (weggelopen slaven) en gaan met elkaar communiceren zonder te praten. Vakgebied(en):

Nadere informatie

( 1 (D(D 0J3 (D< I%J0. r+(d. -Ii 4_I. -

( 1 (D(D 0J3 (D< I%J0. r+(d. -Ii 4_I. - 4_I. - n - -ç 0J3 J. -Ii < I%J0 r+ -ç 0 0 1 0 0. 0 3 -ç ( 1 bescherming van de culturele traditie van het sinterklaasfeest (Zwarte Piet-wet) 34 Voorstel van wet van de leden Bosma en Wilders ter Vergaderj

Nadere informatie

INHOUD. Hoofdstukken

INHOUD. Hoofdstukken INHOUD Hoofdstukken 1 Onzichtbaar... 2-3 2 Kinderen op slavenschepen... 4-5 3 Ontvoerd of geruild... 6-7 4 Opgroeien in slavernij... 8-9 5 Je werk, je waarde... 10-11 6 Te koop... 12-13 7 Verliefd... 14-15

Nadere informatie

2 Eeuw van het Verstand

2 Eeuw van het Verstand 2 Eeuw van het Verstand Caravaggio, 1600 Veranderingen Het vorige werkboek eindigde met de barok in Zuid-Europa en de Gouden Eeuw in Nederland. Zowel in de 16e als de 17e eeuw leefden een aantal van de

Nadere informatie

SCENARIO PRODUCTIE: SLAVERNIJ Tessa Jansen

SCENARIO PRODUCTIE: SLAVERNIJ Tessa Jansen SCENARIO PRODUCTIE: SLAVERNIJ Tessa Jansen Inhoud scène Beeld Geluid Korte inhoud van de scène. Scènes worden doorlopend genummerd Hier komt de beeldomschrijving Typeer de shots naar wat we zien( actie,

Nadere informatie

Sinterklaas. Lees het verhaal en beantwoord de vragen.

Sinterklaas. Lees het verhaal en beantwoord de vragen. Sinterklaas Lees het verhaal en beantwoord de vragen. Sinterklaas is geboren aan het begin van de vierde eeuw. Hij is dus ongeveer 1700 jaar oud. Hij komt uit Myra, dat is een plaats in wat tegenwoordig

Nadere informatie

1. Wat is vervuld worden met de Geest? 2. Wat is het verschil tussen een christen die wel met de Geest vervuld is en een christen die niet met de

1. Wat is vervuld worden met de Geest? 2. Wat is het verschil tussen een christen die wel met de Geest vervuld is en een christen die niet met de Efeze 5:15-20 Let er dan op dat u nauwgezet wandelt, niet als dwazen, maar als wijzen, en buit de geschikte tijd uit, omdat de dagen vol kwaad zijn. Wees daarom niet onverstandig, maar begrijp wat de wil

Nadere informatie

Geschiedenis tijdvak slavenarbeid op plantages

Geschiedenis tijdvak slavenarbeid op plantages Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres VO-content 28 february 2019 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie https://maken.wikiwijs.nl/87958 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs

Nadere informatie

Amerika. Inleiding. Inhoud. Geschiedenis

Amerika. Inleiding. Inhoud. Geschiedenis Amerika Inleiding Ik hou mijn spreekbeurt over Amerika omdat ik er geboren ben en ik het een mooie staat vind met een interessante geschiedenis. Verder staat Amerika ook om veel dingen bekend, zoals het

Nadere informatie

Schrijf een goede betogende brief bij geschiedenis

Schrijf een goede betogende brief bij geschiedenis Schrijf een goede betogende brief bij geschiedenis Een aantal aanwijzingen voor het aangeven van het historisch belang van een persoon of gebeurtenis. Betoog (uit Topniveau) Mening (standpunt) van de schrijver

Nadere informatie

Pizza Verdi. Opdrachtenblad. Regie: Gary Nadeau Jaar: 2011 Duur: 8 minuten

Pizza Verdi. Opdrachtenblad. Regie: Gary Nadeau Jaar: 2011 Duur: 8 minuten Pizza Verdi Regie: Gary Nadeau Jaar: 2011 Duur: 8 minuten Opdrachtenblad Lesuurpakket Pizza Verdi (thema s: sociale verschillen, stereotyperingen/vooroordelen; verdiepingsopdracht Amerikaanse burgerrechten)

Nadere informatie

THE A21 CAMPAIGN AFSCHAFFEN VAN ONRECHT IN DE 21E EEUW

THE A21 CAMPAIGN AFSCHAFFEN VAN ONRECHT IN DE 21E EEUW THE A21 CAMPAIGN AFSCHAFFEN VAN ONRECHT IN DE 21E EEUW FEITEN MENSENHANDEL is de illegale handel van mensen, met als voornaamste doel gedwongen arbeid en seksuele uitbuiting. Het is de snelst groeiende

Nadere informatie

Waarom kent de geschiedenis van Coronie geen marrons?

Waarom kent de geschiedenis van Coronie geen marrons? Waarom kent de geschiedenis van Coronie geen marrons? Toen ik in oktober 2012 voer over de uitgestrekte Coroniezwamp, moest ik terugdenken aan het leervak geschiedenis, onderwezen op de R.K Antoniusschool

Nadere informatie

Slavernij vroeger en nu

Slavernij vroeger en nu Slavernij vroeger en nu Symposium College voor de Mensenrechten mr. J.E. Overdijk-Francis 26 November 2013 Geachte aanwezigen Slavernij ontmenselijkt. Slavernij neemt iets van mensen af dat alleen aan

Nadere informatie

: de komst van contractarbeiders

: de komst van contractarbeiders Geschiedenis van Suriname 1853-1939: de komst van contractarbeiders 1853-1890: de Chinezen als eerste contractarbeiders Vanaf 1853 werden de eerste Chinese contractarbeiders naar Suriname gebracht. In

Nadere informatie

e Kamer Derde Kamer Handboek Politiek 2 der Staten-Generaal

e Kamer Derde Kamer Handboek Politiek 2 der Staten-Generaal erde Kamer Derde Kamer e Kamer Handboek Politiek 2 Derde Kamer der Staten-Generaal Hallo Kamerlid, Jij bent lid van de Derde Kamer der Staten-Generaal. Als politicus moet je natuurlijk wel verstand hebben

Nadere informatie

Vrienden van onze Heer Jezus Christus,

Vrienden van onze Heer Jezus Christus, Overdenking 24 maart 2016, Witte Donderdag, in de Sixtuskerk 1 e lezing Ex. 12: 1-14 We zingen als antwoordpsalm 81: 1, 4, 7, 8, 9 2 e lezing Lucas 22: 7-20 We zingen Lied 558: 1, 2, 4 Door Ds A.J. Wouda

Nadere informatie

#GOUDENEEUW Chatten met Hollanders uit de 17e eeuw

#GOUDENEEUW Chatten met Hollanders uit de 17e eeuw ONDERZOEKSBLAD KUNST ALGEMEEN De Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden maakt in de 17e eeuw een gigantische bloeiperiode door. Holland heeft als rijkste gewest de meeste invloed in de Republiek. Meer

Nadere informatie

Handboek Politiek deel 2

Handboek Politiek deel 2 Handboek Politiek deel 2 Derde Kamer der Staten-Generaal Hallo Kamerlid van de Derde Kamer der Staten-Generaal, Gefeliciteerd! Deze week ben jij een politicus. Je gaat samen met je klasgenoten discussiëren

Nadere informatie

Waarom ga je schrijven? Om de directeur te overtuigen

Waarom ga je schrijven? Om de directeur te overtuigen week 17 20 april 2015 - Schrijfopdrachten niveau B, les 1 Les 1: Een overtuigende tekst schrijven Beantwoord deze vragen: Een mooie manier om te herdenken 1. Waarom is het volgens jou belangrijk om de

Nadere informatie

Klaar voor de start? Lees!

Klaar voor de start? Lees! Digibordles B.O.J.: Boeken Over Jongens Doelgroep: bovenbouw basisonderwijs Sluit aan bij het thema van de Kinderboekenweek 2013: sport en spel. Lees het eerste hoofdstuk voor in de klas. Klaar voor de

Nadere informatie

germaans volk), een sterke Franse groepering. Ze verkochten haar aan de Engelsen die haar beschuldigden van ketterij (het niet-geloven van de kerk).

germaans volk), een sterke Franse groepering. Ze verkochten haar aan de Engelsen die haar beschuldigden van ketterij (het niet-geloven van de kerk). Jeanne d'arc Aan het begin van de 15de eeuw slaagden de Fransen er eindelijk in om de Engelsen uit hun land te verdrijven. De strijd begon met een vrouw die later een nationale heldin werd, van de meest

Nadere informatie

Driehoekshandel hv123. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. https://maken.wikiwijs.nl/61315

Driehoekshandel hv123. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. https://maken.wikiwijs.nl/61315 Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 15 december 2016 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/61315 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van

Nadere informatie

Rembrandt en de Bijbel

Rembrandt en de Bijbel Rembrandt en de Bijbel POSE CHRISTENDOM HAV0/VWO 4 - CSG CALVIJN GODSDIENST De profetie van Simeon aan Maria olieverf op paneel (55 44 cm) 1628 Kunsthalle, Hamburg - Duitsland 1 Wat gaan jullie doen? Als

Nadere informatie

Naam: DE GOUDEN EEUW en Rembrandt

Naam: DE GOUDEN EEUW en Rembrandt Naam: DE GOUDEN EEUW en Rembrandt De Gouden Eeuw duurde niet precies honderd jaar. Hij begon aan het eind van de 16de eeuw, beleefde zijn hoogtepunt rond 1675 en was in de 18de eeuw voorbij. De Gouden

Nadere informatie

zondagmorgen 14 november 2010 Welkomkerk ds. W.H. Hendriks-Vogelaar

zondagmorgen 14 november 2010 Welkomkerk ds. W.H. Hendriks-Vogelaar Gemeente van de Heer Jezus Christus, Jongeren, ouderen, kinderen van God, Zoals ik voor de lezing al gezegd heb; het gaat vanmorgen niet over trouwen of getrouwd zijn, dat is alleen een voorbeeld verhaal.

Nadere informatie

Tekst lezen. Week 47 18 november 2013 opdrachten niveau A

Tekst lezen. Week 47 18 november 2013 opdrachten niveau A Tekst lezen Lees de tekst met het stappenplan. Kom je nog moeilijke woorden tegen in de tekst? Gebruik dan de woordhulp. 1. In regel 9-10 staat: Kleinere bootjes een pieten in kano s begeleidden de stoomboot.

Nadere informatie

Tekst lezen en vragen stellen

Tekst lezen en vragen stellen Tekst lezen en vragen stellen 1. Om een tekst goed te begrijpen is het erg belangrijk om een tekst actief te lezen. In de uitleg lees je hoe je dat moet doen. Als je actief leest, dan: - controleer je

Nadere informatie

Les 1: Kinderarbeid. Bedelende jongen

Les 1: Kinderarbeid. Bedelende jongen Les 1: Kinderarbeid Les 1: Kinderarbeid Het fenomeen kinderarbeid Kinderarbeid bestaat al net zolang als de mensheid bestaat. In de prehistorie gingen kinderen vaak mee op jacht of hielpen ze bij het verzamelen

Nadere informatie

Gemeente van onze HEER Jezus Christus, gasten, luisteraars,

Gemeente van onze HEER Jezus Christus, gasten, luisteraars, Preek over Galaten 4:21-5:1 Gemeente van onze HEER Jezus Christus, gasten, luisteraars, Wie van jullie heeft er wel eens stamboomonderzoek gedaan in de familie? In onze familie heeft iemand dat wel eens

Nadere informatie

Redactieteam De Wissel. De slavernij. Milan, Demian, Esperanza en Robin. K l e i w e g 1 5-1 7, V l i s s i n g e n

Redactieteam De Wissel. De slavernij. Milan, Demian, Esperanza en Robin. K l e i w e g 1 5-1 7, V l i s s i n g e n Redactieteam De Wissel De slavernij Milan, Demian, Esperanza en Robin 2014 K l e i w e g 1 5-1 7, V l i s s i n g e n Inhoud Inhoud... 2 Inleiding... 4 Slavenhandel in cijfers... 5 Inleiding... 5 De eerste

Nadere informatie

Geschiedenis Amerika en Frankrijk in de tijd van pruiken en revoluties: een overzicht. Een les van: Bor

Geschiedenis Amerika en Frankrijk in de tijd van pruiken en revoluties: een overzicht. Een les van: Bor Geschiedenis Amerika en Frankrijk in de tijd van pruiken en revoluties: een overzicht. Een les van: Bor Terugkijken: Bij de ene revolutie ontstaat een nieuw en onafhankelijk land. Vrijheid is voor de inwoners

Nadere informatie

SO 2 Tijdvak I AVONDMAVO 2012-2013. Staat en Natie. Dit SO bestaat uit 37 vragen. 29 openvragen en 8 meerkeuze vragen.

SO 2 Tijdvak I AVONDMAVO 2012-2013. Staat en Natie. Dit SO bestaat uit 37 vragen. 29 openvragen en 8 meerkeuze vragen. SO 2 Tijdvak I AVONDMAVO 2012-2013 Staat en Natie Dit SO bestaat uit 37 vragen. 29 openvragen en 8 meerkeuze vragen. In de 17 e en de 18 e eeuw ontstond er in Europa een politieke en filosofische stroming,

Nadere informatie

ABDIJKERK 4 DECEMBER 2011

ABDIJKERK 4 DECEMBER 2011 OPEN PODIUM ABDIJKERK 4 DECEMBER 2011 Sinterklaasliederen zingen met Gregor Bak Medewerkenden: Gregor Bak Zwarte Piet Alle stoute kinderen Alle lieve kinderen Alle stoute ouderen Alle lieve ouderen Zie

Nadere informatie

Slavernij en. Slavenhandel

Slavernij en. Slavenhandel Slavernij en Slavenhandel In Nederland wonen veel mensen met een Surinaamse of Antilliaanse achtergrond. Niet iedereen weet dat veel van deze mensen afstammelingen zijn van slaven die door Nederlanders

Nadere informatie

Verloop rechtszaak In totaal heb je 30 minuten voor de zitting. Hanteer deze volgorde:

Verloop rechtszaak In totaal heb je 30 minuten voor de zitting. Hanteer deze volgorde: De rechter Jullie rol Jullie zitten de zitting voor. Dit betekent dat jullie de tijd in de gaten houden en zorgen dat iedereen aan het woord komt. Ook stellen jullie de juiste vragen om tot een goede uitspraak

Nadere informatie

Driehoekshandel hv123. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.

Driehoekshandel hv123. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 22 July 2016 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/61315 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein.

Nadere informatie

Strategieles Verwijswoorden (Relaties en verwijswoorden) niveau A

Strategieles Verwijswoorden (Relaties en verwijswoorden) niveau A Strategieles Verwijswoorden (Relaties en verwijswoorden) niveau A Wat doe je in deze les? Bij Nieuwsbegrip maak je altijd opdrachten. Sommige opdrachten gaan over verwijswoorden. Je moet dan zeggen naar

Nadere informatie

Vragen voor Sint. met werkblad, puzzels en filmpjes. groep 5/6

Vragen voor Sint. met werkblad, puzzels en filmpjes. groep 5/6 Vragen voor Sint met werkblad, puzzels en filmpjes groep 5/6 inhoud Inleiding 3 1. Zeven vragen voor Sint 4 2. Werkblad 12 3. Zoek de 10 verschillen 13 4. Sintpuzzel 14 5. Superwoordzoeker 15 inleiding

Nadere informatie

TIJD VAN PRUIKEN EN REVOLUTIES

TIJD VAN PRUIKEN EN REVOLUTIES TIJD VAN PRUIKEN EN REVOLUTIES Hoofdstuk 4 PARAGRAAF 4.1 Pruikentijd Standenmaatschappij De verlichting VERVAL EN RIJKDOM In de 17 e eeuw was Nederland het rijkste land ter wereld Van stilstand komt achteruitgang

Nadere informatie

Spreekpunten mw Bijleveld Nationale herdenking Slavernijverleden 1 juli

Spreekpunten mw Bijleveld Nationale herdenking Slavernijverleden 1 juli Spreekpunten mw Bijleveld Nationale herdenking Slavernijverleden 1 juli 2009-06 Slavernij, dames en heren. Eén van de ergste dingen die mensen elkaar kunnen aandoen is proberen een ander te ontmenselijken.

Nadere informatie

http://eksamensarkiv.net/

http://eksamensarkiv.net/ Opdracht 1 Lees de tekst in bijlage 1 en beantwoord de vragen in het Nederlands. a. Uit welke woorden of zinnen blijkt dat de omstandigheden voor de slaven in Suriname slecht waren? Noem er tenminste drie.

Nadere informatie

Tip! Speel de quiz klassikaal op het digitale schoolbord! Spelregels Wijs een jurylid aan: die bepaalt wie antwoord mag geven.

Tip! Speel de quiz klassikaal op het digitale schoolbord! Spelregels Wijs een jurylid aan: die bepaalt wie antwoord mag geven. QUIZ Tip! Speel de quiz klassikaal op het digitale schoolbord! Spelregels Wijs een jurylid aan: die bepaalt wie antwoord mag geven. Wijs een vragensteller aan: die stelt de vraag en noemt de 3 mogelijke

Nadere informatie

De indianen als 1e bewoners. 2 De komst van de Europeanen. 3 De komst van de Afrikanen. Boekverslag door M woorden 14 juni 2007

De indianen als 1e bewoners. 2 De komst van de Europeanen. 3 De komst van de Afrikanen. Boekverslag door M woorden 14 juni 2007 Boekverslag door M. 1970 woorden 14 juni 2007 6.8 14 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Hoofdstuk 8 De opkomst van de Verenigde Staten 1 De indianen als 1e bewoners De indianen kwamen van oorsprong uit Azië.

Nadere informatie

Werkstuk Aardrijkskunde Suriname

Werkstuk Aardrijkskunde Suriname Werkstuk Aardrijkskunde Suriname Werkstuk door een scholier 2598 woorden 16 maart 2004 5,5 120 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde H1: De situatie in Suriname voor de Dekolonisatie. - Sociaal: In de zeventiende

Nadere informatie

Digitale catalogus abonnees. Geschiedenis in de klas. Digitale catalogus. Niet-abonnees

Digitale catalogus abonnees. Geschiedenis in de klas. Digitale catalogus. Niet-abonnees Digitale catalogus abonnees Geschiedenis in de klas Digitale catalogus Niet-abonnees Publicaties Algemeen Facsimile-uitgaven van oude kranten 1848 en 1900 GidK heeft enkele kranten volledig en op ware

Nadere informatie

!"#$%&'&(%)*#+&,-#./##

!#$%&'&(%)*#+&,-#./## Brandaan samenvatting groep 6 Mijn Malmberg!"$%&'&(%)*+&,-./ :%$)-%330); (%)*+&0)&1$23.*%$!"$%&%'%"()%"$%%%*++%,$-%$%,./"$%%",)01%"2%./"3,)014/"$%.5./"$6785(%,$/8+/54%( 9%"(,*8'/"$%4/"$%.67.'/"/:;11%"1>>?.)%$%"*)($%4%.%+%,%.$"//,$%&%5(/$6

Nadere informatie

Les 10 Sinterklaas voor de rechter

Les 10 Sinterklaas voor de rechter Les 10 Sinterklaas voor de rechter PresentatieOpdracht 1 Hoe Sinterklaas Kerstman werd De Kerstman is ontstaan uit Sinterklaas, maar hij zier er anders uit, heeft rendieren en een slee i.p.v. een paard,

Nadere informatie

4.1 Leven van een slaaf

4.1 Leven van een slaaf Thema/ onderwerp: Verschillende soorten slaven 4.1 Leven van een slaaf Korte samenvatting van de leeractiviteit: De leerlingen maken kennis met de verschillende soorten slaven en kunnen een dag van één

Nadere informatie

Het vreemde paard van Sinterklaas. door Nellie de Kok

Het vreemde paard van Sinterklaas. door Nellie de Kok Het vreemde paard van Sinterklaas door Nellie de Kok 1 Het vreemde paard van Sinterklaas door Nellie de Kok Samenvatting Als Sinterklaas in Nederland aankomt, wil hij dat Piedewiet zijn paard, Americo

Nadere informatie

Kastelen in Nederland

Kastelen in Nederland Kastelen in Nederland J In ons land staan veel kastelen. Meer dan honderd. De meeste van die kastelen staan in het water. Bijvoorbeeld midden in een meer of een heel grote vijver. Als er geen water was,

Nadere informatie

geschiedenis (nieuwe stijl)

geschiedenis (nieuwe stijl) Examen HAVO 2007 tijdvak 1 dinsdag 22 mei 9.00-12.00 uur geschiedenis (nieuwe stijl) Bij dit examen hoort een bijlage. Dit examen bestaat uit 27 vragen. Voor dit examen zijn maximaal 84 punten te behalen.

Nadere informatie

Werkblad 3: Gravenfeest China

Werkblad 3: Gravenfeest China 1. Lees onderstaande mails en noteer op een apart blad wat je leert over Qing Ming Jie. 2. Bedenk een verhaal over het gravenfeest dat je kan vertellen aan de andere kinderen van je klas. Welke prenten

Nadere informatie

Lesbrief bij het kinderboek

Lesbrief bij het kinderboek Lesbrief bij het kinderboek Groep 1 t/m 4 van het basisonderwijs Beste leerkracht, 1 juli is de dag dat de afschaffing van de slavernij wordt gevierd. Dit jaar is het feest extra groot, omdat het precies

Nadere informatie

Examen VMBO-KB 2009. Arabisch CSE KB. tijdvak 1 vrijdag 29 mei 9.00 11.00 uur. Bij dit examen hoort een uitwerkbijlage.

Examen VMBO-KB 2009. Arabisch CSE KB. tijdvak 1 vrijdag 29 mei 9.00 11.00 uur. Bij dit examen hoort een uitwerkbijlage. Examen VMBO-KB 2009 tijdvak 1 vrijdag 29 mei 9.00 11.00 uur Arabisch CSE KB Bij dit examen hoort een uitwerkbijlage. Beantwoord alle vragen in de uitwerkbijlage. Dit examen bestaat uit 37 vragen. Voor

Nadere informatie

Sinterklaasje, kom maar binnen met je Piet

Sinterklaasje, kom maar binnen met je Piet Sinterklaasje, kom maar binnen met je Piet PAUL PASSCHIER EN THEDO KEIZER Met illustraties van Nynke Talsma Uitgeverij Ploegsma Amsterdam Aan het sinterklaasfeest beleven miljoenen kleine en grote mensen

Nadere informatie

Tekst lezen en vragen stellen. van Duitsland? nog steeds een Nationale Dodenherdenking? gehouden?

Tekst lezen en vragen stellen. van Duitsland? nog steeds een Nationale Dodenherdenking? gehouden? 1. Lees de uitleg. Tekst lezen en Als je een tekst leest, is het belangrijk om actief te lezen. Door jezelf vragen te stellen, controleer je of je de tekst nog begrijpt. Als je het antwoord op je vragen

Nadere informatie

Slaaf krijgt vrijheid (vanaf nu: ex-slaaf) en wordt loonarbeider bij zijn baas (vanaf nu: ex-slavenhouder)

Slaaf krijgt vrijheid (vanaf nu: ex-slaaf) en wordt loonarbeider bij zijn baas (vanaf nu: ex-slavenhouder) Samenvatting door M. 1033 woorden 15 juni 2015 6,7 7 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Memo 7.1 De verlichting Verlichting is het gevolg van de wetenschappelijke revolutie uit hoofdstuk/tijdvak

Nadere informatie

Zwarte Piet en Witte Klaas

Zwarte Piet en Witte Klaas Zwarte Piet en Witte Klaas Onderzoek naar beeldvorming in de sinterklaastraditie Bianca Berends Kunst en Cultuurwetenschappen Vrije Opleiding Voorwoord Dit is een scriptie over een, volgens velen, oer-

Nadere informatie

Wat denken de jongens? Trek een lijn naar het denk-wolkje. Het is niet eerlijk, ik ben arm en hij is rijk. Ik wil graag vrienden blijven

Wat denken de jongens? Trek een lijn naar het denk-wolkje. Het is niet eerlijk, ik ben arm en hij is rijk. Ik wil graag vrienden blijven Lees het verhaal Een onmogelijke vriendschap. Zie jij de blanke jongen? Hij heet Olivier. Olivier komt uit Nederland. Olivier woont op Sumatra. Zijn vader is de baas van een plantage. Olivier en zijn familie

Nadere informatie

Slavernij. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.

Slavernij. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres E i Kiwijs 08 September 2011 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/32539 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken van Kennisnet.

Nadere informatie

Heb je een naam die niet wil rijmen Als Inge, Rutger of Thijmen Gebruik het dan niet aan het einde van de zin Maar gebruik het gewoon aan het begin

Heb je een naam die niet wil rijmen Als Inge, Rutger of Thijmen Gebruik het dan niet aan het einde van de zin Maar gebruik het gewoon aan het begin Het Grote Rijm lied Een gedicht hoort bij Sinterklaas Net als pepernoten, marsepein en speculaas Zinnen aan elkaar te lijmen Door het laatste woord te laten rijmen Dus als ik zeg het is wit, groot en rond

Nadere informatie

Welke wapens worden voor het eerst gebruikt in de Eerste Wereldoorlog? 1. Geweren en gifgas. 2. Machinegeweren en gifgas. 3. Gifgas en pistolen.

Welke wapens worden voor het eerst gebruikt in de Eerste Wereldoorlog? 1. Geweren en gifgas. 2. Machinegeweren en gifgas. 3. Gifgas en pistolen. Tussen welke twee landen is de Eerste Wereldoorlog begonnen? 1. Engeland en Frankrijk 2. Duitsland en Frankrijk 3. Duitsland en Engeland Nederland blijft neutraal. Wat betekent dat? 1. Nederland kiest

Nadere informatie

Goedemorgen Sinterklaas is een BandEvent productie. pagina 1 van 12

Goedemorgen Sinterklaas is een BandEvent productie. pagina 1 van 12 01 Goedemorgen Sinterklaas 2 02 De vriend van ieder kind 3 03 Taai taai 4 04 Zwarte Piet, kijk goed uit! 5 05 Vergeten 6 06 Lieve Sinterklaas 7 07 Go Go Amerigo 8 08 Kijk, Sinterklaas is aangekomen 9 09

Nadere informatie